1, 2. ¿Imarayku qan Jehová Diosta munakunki?

¿MUNAKUNKICHU Diosta? Qokurankiña Diosman chayqa arí munakunin, ninkichá, chayqa allinpunin. Jehová Diosta munakuyqa manan huknirayta hina qhawarinapaqchu. Paymi ñawpaqtaqa munakuwaranchis chaymi ñoqanchispas payta munakunchis. Bibliapunin nin: “Diostan munakunchis, ñawpaqtaraq pay munakuwasqanchisrayku”, nispa (1 Juan 4:19).

² Jehová Diosqa imaymanapin rikuchin munakuwasqanchista. Ñawpaqtaqa kay sumaq Hallp’atan ruwaran tiyananchispaq, sapa p’unchaytaqmi tukuy necesitasqanchista qowanchis kawsananchispaq (Mateo 5:43-48). Astawanqa espiritualpi allin kananchistan munan. Chaypaqmi Simin Qelqata qowaranchis. Chaymantapas mink’awanchismi paymanta mañakunapaq, prometewanchistaq santo espiritunwan yanapawananchispaqpas (Salmo 65:2; Lucas 11:13). Huchamanta wañuymantawan qespichiwananchispaq ancha munakusqan Churinta kachamusqanpin astawanqa munakuwasqanchista rikuchiwanchis. ¡Arí, Jehová Diosqa anchatapunin munakuwanchis! (Leey Juan 3:16; Romanos 5:8.)

3. a) ¿Imatan ruwananchis Diospa munakuyninpi takyananchispaq? b) ¿Imatan tapukunanchis? ¿Maypin tarisunchis chay tapuyman kutichiyta?

 ³ Jehová Diosqa munanmi wiñaypaq munakuyninpi kananchista. ¿Aypasunmanchu chayman? Chayqa sapankanchismantañan kanqa. Llapa cristianokunatan Biblia nin: ‘Diospa munakuyninpi allinta takyaychis [...] wiñay kawsay qonasuykichista suyakuspa’, nispa (Judas 21). “Takyaychis” nisqa simiqa kay ninanmi: ruwaychis otaq llankʼaychis Jehová Dios pasaqta munakunasuykichispaq, nispa. Arí, ñoqanchispas kawsayninchiswanmi rikuchinanchis munakusqanchista. Chayrayku sapankanchis kayta tapukunanchis: “¿Imatan ruwanay  pay munakusqayta rikuchinaypaq?” nispa. Chay tapukuyman kutichinapaq Juanpa qelqasqanta ñawinchasun, kayta qelqaran: “Diosta munakuspanchisqa kamachikusqankunatan kasukunchis, kamachikuyninkunaqa manataqmi sinchi sasachu”, nispa (1 Juan 5:3). Llapanchispas tukuy sonqowan munakusqanchistan Diosman rikuchiyta munanchis, chayrayku tʼaqwirisun Juanpa qelqasqan simikunata.

4, 5. ¿Imaynatan Jehová Diosta munakuy sonqoykipi wiñaran?

⁴ Chay textopiqa manan paypa munakuwasqanchismantachu rimashan aswanpas ñoqanchis payta munakusqanchismantan. Yuyarishankichá qallariypi chay munakuy sonqoykipi imayna wiñasqanta.

⁵ Yuyariy chay pʼunchaykunata. Jehová Diosmanta, munayninmantawan yachaspan paypi iñiranki. Chaymantapas llapa runakuna hina huchayoq nacesqaykirayku Jehová Diosmanta karunchasqa kasqaykita entienderanki. Chhaynaña kaqtinpas, Cristoq chanin ruwasqanwanmi Dios munachirasunki Adanpa chinkachisqan chʼuya kawsayta wiñay kawsaytawan hukmanta chaskikunaykipaq (Mateo 20:28; Romanos 5:12, 18). Chaymantapas pisi-pisimantan yacharanki Jehová Dios ancha munakusqan Churinta qanrayku wañunanpaq kachamusqanta. Chayta ruwasqanmi sonqoykiman chayaran, chaymi qanpas payta munakuyta qallariranki (leey 1 Juan 4:9, 10).

6. ¿Imata ruwaspan rikuchikun cheqaq munakuyta? ¿Imatan qan ruwaranki munakusqaykita Diosman rikuchinaykipaq?

⁶ Chay munakuymi ichaqa manaraq cheqaq munakuychu karan. ¿Imarayku chayta ninchis? Cheqaq munakuyqa manan sonqollanchispichu kanan, nitaqmi: “Ñoqaqa Jehová Diostan munakuni” niyllachu. Iñiyta hinan cheqaq munakuytaqa ruwaywan rikuchina  (Santiago 2:26). Pitapas munakuspaqa paypa munasqantan ruwanchis. Chaytan qanpas ruwaranki. Hanaq pacha Taytaykita munakusqayki sonqoykipi saphichakushaqtinqa paypa munasqantan ruwayta munaranki. Bautizakurankipaschá Jehová Diospa testigon kanaykipaq. Chayta ruwaranki chayqa tukuy sonqowan Dios munakusqaykitan rikuchiranki. Chayraykuchá Jehová Diosman prometeranki payllapaqña kawsanaykipaq, chay qokusqaykitataq bautizakuspa rikuchiranki (leey Romanos 14:7, 8). Chay promesata huntʼanapaqmi ichaqa Juanpa nisqanta ruwananchis, chaymanta qhepaman yachasun.

7. ¿Mayqenkunan Diospa wakin kamachikuyninkuna? ¿Imatan ruwananchis kasukunanchispaq?

⁷ Juanpa nisqan hina, Diosta munakuyqa ‘kamachikusqankunata kasukuymi’. ¿Mayqenkunan chay kamachikuykuna? Biblian willan askha kamachikuykunamanta. Wakinqa kaykunan: manan machanachu, manan qhelli huchapi purinachu, manan idolokunata yupaychanachu, manan suwakunachu, manataqmi llullakunachu (1 Corintios 5:11; 6:18; 10:14; Efesios 4:28; Colosenses 3:9). Jehová Diosta kasukunapaqqa Bibliapi kamachikusqanman hinan kawsananchis.

8, 9. Ima ruwananchispaqpas mana huk kamachikuy kaqtin, ¿imatan ruwasunman Diospa munasqanman hina ruwananchispaq? Chaypaq huk ejemplota willay.

⁸ Jehová Diosta kusichinapaqqa manan Bibliapi qelqasqa kaq kamachikusqallantachu kasukuna. Payqa manan tukuy ruwananchispaqchu kamachikuyta churan. Sapa pʼunchaymi imaymana ruwananchis kan, manataqmi chaykunapaq mayninpiqa huk kamachikuy kanchu. Chhayna kaqtinqa, ¿imaynatan yachasunman ruwananchispaq yuyaykusqanchis Jehová Diospa munasqanman hina kasqanta? ¿Maypin yachasunman Diospa munasqanta mana munasqantapas? Bibliallapin. Bibliata  tʼaqwispan yachanchis imatan pay munan imatataqmi cheqnikun chayta (leey Salmo 97:10; Proverbios 6:16-19). Chaypin yachanchis sonqonta kusichinapaq hina kawsaytapas. Chaymantapas Jehová Diosta allinta reqsispan yachallasuntaq ima ruwasqanchispas munasqanman hinachus kashan icha manachus chayta. Chaykunan yanapawasun “imachus Señorpa munaynin kasqanta” yachananchispaq Bibliapi manaña huk kamachikuy kaqtinpas (Efesios 5:17).

⁹ Chaypaq huk ejemplota qhawarisun. Bibliapiqa manan kanchu huk kamachikuy millay qhelli ruwaykunata otaq maqanakuykunata wañuchinakuykunatapas mana qhawanapaq. Ichaqa, ¿huk kamachikuy kanantaraqchu suyananchis chaykunata mana qhawanapaq? Ñoqanchisqa yachanchismi Jehová Dios chaykunata imayna qhawarisqanta. Simin Qelqapin sutʼinta willawanchis ‘maqaylla maqaqkunata cheqnikusqanta’, ‘qhelli huchapi puriqkunata wasanchaqkunatapas [...] huchachananta’ (Salmo 11:5; Hebreos 13:4). Chay textokunapi yuyaymanaspan yachanchis imakunatan Jehová Dios cheqnikun chayta. Chayraykun mana qhawanchischu paypa cheqnikusqan millay ruwaykunataqa. Kay pachapi runakunan munanku chay millay ruwaykunata allinpaq hina qhawarinanchista, Jehová Diosmi ichaqa manapuni munanchu chaykunapi chhaqrukunanchista. *

10, 11. ¿Imarayku Jehová Diosta kasukunchis? ¿Hawa sonqollachu kasukunanchis?

¹⁰ ¿Imarayku Diospa kamachikusqankunata kasukunchis? Otaq nisunman, ¿imaraykun sapa pʼunchay Diospa munasqanman hina kawsayta munanchis? Manan sasachakuykunamanta karunchakunanchisraykullachu nitaq wanachiwananchista manchakuspallachu (Gálatas 6:7). Munakusqanchisraykun Jehová Diostaqa  kasukunchis. Imaynan wawakunapas munanku tayta mamanpa sumaq qhawarinanta, chhaynatan ñoqanchispas munanchis Jehová Dios sumaq qhawariwananchista (Salmo 5:12). Paymi Taytanchis chaymi anchata munakunchis. Kawsayninchista Jehová ‘Dios sumaq qhawarisqanmantan’ astawanqa kusikunchis (Proverbios 12:2).

¹¹ Chaymi mana hawa sonqollachu nitaq munasqanchisman hinallachu Jehová Diosta servina. * Manan allinninchispaq kallaqtinchu nitaq atinanchispaq kallaqtinchu kasukunchis. Aswanmi ‘tukuy sonqowan kasukunchis’ (Romanos 6:17). Salmista hinan ninchis: ‘Kamachikuyniykikunatan [...] munakuni’, nispa (Salmo 119:47). Arí, Jehová Diostaqa sonqomantan kasukunchis. Paytaqa tukuy tiempon kasukuna, pay kikinpunin munan mana iskayaspa kasukunanchista (Deuteronomio 12:32). Noé hinan kananchis, payqa unay watakunan Jehová Diospa munayninta ruwaran chaywanmi rikuchiran tukuy sonqonwan munakusqanta. Pay hina ruwasun chayqa kaytan ñoqanchismantapas ninqaku: “Diospa tukuy kamachisqanman hina ruwarqan”, nispa (Génesis 6:22).

12. ¿Imata ruwaspan Jehová Diosta kusichinchis?

¹² ¿Imaynan Jehová Dios sientekun sonqomanta kasukuqtinchis? ‘Sonqontan kusichinchis’, nispan Biblia nin (Proverbios 27:11). Ichaqa, ¿cheqaqtapunichu runakuna Tukuy atiyniyoq Diospa sonqonta kusichinman? Arí. Chaymanta yachasun. Jehová Diosqa kikillanchismanta imatapas akllakunanchispaqmi kamawaranchis. Chaymi sapankanchis akllakunanchis kasukuyta mana kasukuytapas (Deuteronomio 30:15, 16, 19, 20). Tukuy  sonqowan munakusqanchisrayku kasukuqtinchisqa anchatan kusikun (Proverbios 11:20). Chaymantapas chay kasukuyqa allinninchispaqmi.

13, 14. ¿Imarayku ninchis, Jehová Diospa ‘kamachikuyninkunaqa manan sinchi sasachu’ nispa? ¿Chayta imawanmi tupachisunman?

¹³ Chay qhepamanmi apóstol Juan kayta qelqaran: “[Jehová Diospa] kamachikuyninkunaqa manataqmi sinchi sasachu”, nispa. 1 Juan 5:3, MR, textopi ‘sinchi sasa’ nisqa simiqa griego rimaypin tʼikrakullantaq “llasa” nispa. * Chaymi huk Biblia chay simita khaynata tʼikran: “Kamachikusqankunaqa manataqmi llasachu”, nispa. Jehová Diosqa manan sasa ruwanatachu kamachiwanchis. Huchasapa runaña kanchis chaypas llapallanchismi kamachikuyninkunataqa huntʼasunman.

¹⁴ Kaywan tupachisun. Huk amigoykin wasinmanta astakushan valekusunkitaq yanapanaykipaq. Askha cajakunan kashan qʼepinapaq, wakinmi mana nishutachu llasan wakintaq iskaymanta apanaraq. Amigoykiqa munan atisqaykiman hinalla qʼepinaykitan. Manan munanchu llasa cajakunata apaspa saykʼunaykita. Chhaynallataqmi munakuq Diosninchispas. Payqa manan mana atinanchistachu kamachiwanchis (Deuteronomio 30:11-14). Manan haykʼaqpas sinchi llasa qʼepikunataqa qʼepichiwanchischu. Jehová Diosqa yachanmi maykama atisqanchista, ‘payqa reqsiwanchismi imayna kasqanchista,  yuyarikuwanchismi ñutʼu hallpʼa kasqanchistapas’ (Salmo 103:14).

15. ¿Imarayku Jehová Diospa kamachikuyninkuna allinninchispaq?

¹⁵ Jehová Diospa kamachikuyninkunata huntʼayqa manan sasachu aswanmi allinninchispaq (leey Isaías 48:17). Moisesmi llapa israelitakunata niran: ‘Llapan kay kamachikuykunata huntʼaychis, hinallataq payta manchakuychis’, nispa. Chaymantataq niran: ‘Chayta ruwaspanchisqa allillanmi kasunchis, Señor Diosqa kawsayninchistapas waqaychanqan’, nispa (Deuteronomio 6:24). Ñoqanchispaqpas allinpunin Diospa kamachikuyninkunaqa, chaymi yanapawasun wiñaypaq kusikuy kawsayta tarinanchispaq. Allinninchispaq kasqanqa manan iskayanapaqchu. ¿Imarayku? Jehová Diospa kamachikuyninkuna kasqanrayku, ancha yachayniyoq kayninpin payqa yachan iman allinninchispaq kasqanta (Romanos 11:33). Hinaspapas payqa ancha munakuqmi (1 Juan 4:8). Ancha munakuq kasqanmi rikukun tukuy ruwasqanpi, tukuy rimasqanpi, kamachikuyninkunapipas.

16. Kay pachaña imaymanawan waqllichiyta munawanchis chaypas, huchaman tanqaq aychanchiswanña maqanakunanchis chaypas, ¿iman kallpachawanchis Diosta kasukunapaq?

¹⁶ Chaywanpas Jehová Diosta kasukuyqa sasan. Kay pachaqa ‘saqraq munaychakusqanmi kashan’, chaymi kay pachaq ruwayninkunawan mana atipachikunanchispaqqa qaqata sayananchis (1 Juan 5:19). Chaymantapas huchaman tanqawaqninchis aychanchiswanmi maqanakunanchis (Romanos 7:21-25). Diosta munakuspaqa atipasunmanmi chay maqanakuyta. Jehová Diosqa payta munakuspa kasukuqkunatan saminchan. Arí, ‘kasukuqninkunamanmi Santo Espirituta qon’ (Hechos 5:32). Chay espiritun sumaq kaykunata ñoqanchispi wiñachin, chay sumaq kaykunataq yanapawanchis Jehová Diosta kasukunanchispaq (Gálatas 5:22, 23).

17, 18. a) ¿Imakunamantan kay libropi yachasun? ¿Imakunapin yuyaykunanchis? b) ¿Imamantan yachasun qatimuq capitulopi?

 ¹⁷ Kay libropin yachasun Jehová Diospa kamachikuyninkunamanta, imayna kawsanapaq kamachikuyninkunamanta, imatan munan ruwananchista chaymantawan. Chay kamachikuykunamanta tʼaqwispan kaykunapi yuyaykunanchis: ñawpaqta, Jehová Diosqa manan tanqawanchischu kamachikuyninkunata kasukunapaq, aswanmi payqa munan tukuy sonqowan kasukunanchista. Iskaypi, Jehová Diosmi yachachiwanchis kay tiempopi sumaqta kawsananchispaq, qhepa tiempopi wiñay kawsayman aypananchispaqpas. Kinsapi, Jehová Diosta kasukusqanchispin rikuchinchis tukuy sonqowan munakusqanchista.

¹⁸ Allinkaqta mana allinkaqta reparaspa akllakunanchispaqmi llapanchisman Jehová Dios huk regalota qowanchis: concienciata. Ichaqa chay conciencia allinta pusawananchispaqqa allintan yachachinanchis, chaymanta qatimuq capitulopi yachasun.