Ankan kxpulakni

Ankan kliputsan

CAPÍTULO 1

“Tuku wamputun napaxkiyaw Dios”

“Tuku wamputun napaxkiyaw Dios”

«Xampi wa yuma liwi lantla napaxkiyaw Dios, mpi natlawayaw ntuwan xlimapakgsin, na wa xlimapakgsin, ni tuwa.» (1 JUAN 5:3.)

1, 2. ¿Tuku xlakata paxkiya Jehová?

¿PAXKIYA Dios? Komo wix tamakamastaninitata, tunkun nawana pi paxkiya, chu xlikana tuku wana. Akinin lismaninitaw paxkiyaw Jehová. Xlikana, paxkiyaw xlakata xla kinkapaxkiyan. Chuna la wan Biblia, «paxkiyaw, xampi pulh wa nkinkapaxkin» (1 Juan 4:19).

2 Jehová putsa la nalimasiya pi kinkapaxkiyan. Kinkamaxkinitan Katiyatni, niku kastlan nalatamayaw, chu chali chali kinkamaxkiyan tuku maklakaskinaw xlakata tlan nalatamayaw (Mateo 5:43-48). Na kinkamaxkiyan tuku tlakg xlakaskinka: tuku nalimatliwakglhaw kintakanajlakan. Pulaktum, wa kinkamaskiwin xTachuwin, Biblia. Chu na kinkawaniyan katlawaniw oración chu kalipawaw pi akxni natlawaniyaw oración xla nakinkakgaxmatniyan chu nakinkalimakgtayayan xʼespíritu santo (Salmo 65:2; Lucas 11:13). Pero tuku tlakg limasiyalh pi lu kinkapaxkiyan, wa akxni makamilh xKgawasa nema tlakg xpaxki xlakata tlan nakinkalakgmaxtuyan ktalakgalhin chu klinin. ¡Jehová lu kinkapaxkiyan! (Kalikgalhtawakga Juan 3:16; Romanos 5:8.)

3. 1) ¿Tuku kilitlawatkan xlakata natamakgxtakgaw kxtapaxkit Dios? 2) ¿Tuku lu xlakaskinka takgalhskinin natlawayaw, chu niku natekgsaw xtakgalhtin?

3 Jehová lakaskin pi xliputum kilhtamaku kalipaxuwaw tapaxkit nema kinkakgalhiniyan. Pero, ¿tlan nalipaxuwayaw xliputum kilhtamaku xtapaxkit? Akinin nalaksakaw komo chuna nawan. Biblia kawani tuku xlitlawatkan kstalaninanin Cristo: «Kxtapaxkit Dios nkatamakgaxtakgtit [...] wantu nkitaxtuniy latamat wantu xlipan» (Judas 21). Tachuwin «nkatamakgaxtakgtit» wamputun, pi xlakata ni nasputa tapaxkit nema kgalhiniyaw Jehová, wi tuku kilitlawatkan. Xlakata nalimasiyayaw pi na paxkiyaw, wi tuku kilitlawatkan. Wa xlakata lu talakaskin pi chatunu chatunu natlawayaw uma takgalhskinin: «¿Tuku kilitlawat xlakata naklimasiyani Dios pi kpaxki?». Xlakata nakatsiyaw xtakgalhtin, kalikgalhtawakgaw tachuwin nema matsokgnika apóstol Juan: «Wa yuma liwi lantla napaxkiyaw Dios, mpi natlawayaw ntu wan xlimapakgsin, na wa xlimapakgsin, ni tuwa» (1 Juan 5:3). Xlakata limasiyaputunaw pi lhuwa paxkiyaw Dios, kaʼakxilhwi tuku wamputun uma tachuwin nema tsokgli Juan.

«WA YUMA LIWI LANTLA NAPAXKIYAW DIOS»

4, 5. Kawanti la tsukulh staktilha kminaku tapaxkit nema kgalhiniya Jehová.

4 Akxni apóstol Juan wa pi «napaxkiyaw Dios» xkilhchanima pi chatunu chatunu akinin lhuwa paxkiyaw Dios. Max lakapastaka kilhtamaku akxni tsukulh staka kminaku ama tapaxkit.

Akxni tamakamastaniyaw Jehová chu tamunuyaw tsukuyaw linaw kilatamatkan chuna la limasiya pi paxkiyaw Jehová chu kgalhakgaxmataw

5 Kalakapastakti tsinu akxni tsukulh staka ama tapaxkit. Akxni katsini tuku xaxlikana xlakata Jehová chu tuku lakapastaknit natlawa, tlakg lipawanti. Nachuna, akgatekgsti o makgachakgxi pi, chuna la putum latamanin, wix na kgalhiya talakgalhin chu wa xlakata nila xtalakatsuwiniya Jehová, maski chuna, katsi pi xlakata Cristo, Dios xmalaknuniyan pi wi tuku lu tlan xkgalhi: tlan xlatapa xliputum kilhtamaku chu ni xkgalhi talakgalhin, latamat nema makgatsankgalh Adán (Mateo 20:28; Romanos 5:12, 18). Nachuna, akgatekgstilha la makgkatsilh Jehová akxni makamilh xKgawasa nema tlakg xpaxki xlakata nani mimpalakata. Uma tuku tlawalh lakgchalh minaku, chu wix na tsuku paxkiya Jehová xlakata Xla lu lhuwa paxkin (kalikgalhtawakga 1 Juan 4:9, 10).

6. ¿La limasiyakan xaxlikana tapaxkit, chu tuku tlawanita wix xlakata paxkiya Dios?

6 Pero ama tuku xmakgkatsiya nina xaxlikana tapaxkit xwanit. ¿Tuku xlakata? Xlakata akxni wi tiku paxkinan ni kaj makgkatsi chu nawan pi paxkinan. Napaxkiya Dios ni kaj talakaskin nawana: «Akit kpaxki Jehová». Xtachuna la takanajla, xaxlikana tapaxkit limasiyayaw xlakata tuku tlawayaw (Santiago 2:26). Xlikana, akxni wi tiku paxkiyaw tlawaputunaw tuku lakgati. Chu wix chuna tlawa. Akxni tlakg tsuku paxkiya minTlat xalak akgapun, tsuku latapaya la lakgati. Max asta tamunu xlakata xtatayana Jehová nawana. Komo chuna tlawa, limasiya pi lhuwa xpaxkiya Jehová chu xkakninaniya, wa xlakata lakpuwanti natlawaya tuku tlakg xlakaskinka kmilatamat: wani Dios pi natamakamastaniya xlakata xliputum kilhtamaku natlawaya xtalakaskin, chu alistalh limasiya pi xtamakamastaninita Jehová akxni tamunu (kalikgalhtawakga Romanos 14:7, 8). Pero, chuna la naʼakxilhaw, apóstol Juan limasiya pi xlakata tlan namakgantaxtiyaw uma tuku waninitaw Dios natlawayaw, wi atanu tuku na talakaskin natlawayaw.

«NATLAWAYAW NTU WAN XLIMAPAKGSIN»

7. ¿Tuku makgapitsi xlimapakgsin Dios, chu tuku kilitlawatkan xlakata namakgantaxtiyaw?

7 Juan kinkawaniyan pi akxni paxkiyaw Dios “tlawayaw tuku wan xlimapakgsin”. ¿Tuku ama limapakgsin? Biblia lhuwa limapakgsin lichuwinan. Makgapitsi wa umakgolh, Jehová wan pi ni nakgachiyaw, ni natlawayaw talakgxtumit xalimaxana, ni nakakninaniyaw ídolos, ni nakgalhananaw chu ni naʼakgsaninanaw (1 Corintios 5:11; 6:18; 10:14; Efesios 4:28; Colosenses 3:9). Xlakata namakgantaxtiyaw xlimapakgsin Dios talakaskin nalilatamayaw limapakgsin nema wi kBiblia.

8, 9. Akxni wi tuku titaxtuyaw chu ni anan limapakgsin kBiblia, ¿tuku nalikatsiyaw komo namakgapaxuwa Jehová tuku tlawaputunaw? Kawili akgtum liʼakxilhtit.

8 Pero, xlakata namakgapaxuwayaw Dios, ni kaj talakaskin nakgalhakgaxmataw xlimapakgsin nema wi kBiblia. Jehová ni kinkalimakgatlakgwanan lhuwa limapakgsin niku kinkawaniyan pulakatunu pulakatunu tuku tlawayaw kkilatamatkan. Chali chali lhuwa tuku titaxtuyaw chu ni anan akgtum limapakgsin kBiblia nema kinkawaniyan komo tlan o nitlan. Akxni chuna titaxtuyaw, ¿tuku likatsiyaw pi Jehová nalipaxuwa tuku lakapastaknitaw natlawayaw? Chu ¿niku natekgsaw niku liwana nakinkawaniyan la akxilha Jehová tuku tlawaputunaw? Amakgtum anta natekgsaw kBiblia. Akxni likgalhtawakgayaw, katsiyaw tuku makgapaxuwa Jehová chu tuku ni akxilhputun (kalikgalhtawakga Salmo 97:10; Proverbios 6:16-19). Chuna nakatsiyaw tukuya talakapastakni chu tayat lakgati. Akxni katsiyaw la likatsi chu tuku tlawa Jehová, tlakg ni tuwa katsiyaw komo tuku lakapastaknitaw natlawayaw xtalakaskin Dios o ni. Akxni chuna tlawayaw, nakatsiyaw «wantu xtalakaskin Dios» xlakata tuku tlawaputunaw, maski kBiblia ni anan limapakgsin nema kinkawaniyan komo tlan o nitlan (Efesios 5:17).

9 Kawiliw akgtum liʼakxilhtit. Biblia nipara lakatum kinkawaniyan pi ni naʼakxilhaw ktelevisión niku titaxtu talakgxtumit xalimaxana chu niku latlawanikan tuku nitlan. Pero, ¿talakaskin akgtum limapakgsin niku nakinkawaniyan pi nitlan naʼakxilhaw? Katsiyawa tuku lakapastaka Jehová. Anta kxTachuwin liwana kinkawaniyan pi xla «ni akxilhputun [...] ti lakgati matsuki tasitsi» chu «Dios nakamalakgaxokge tiku tlawakgo talakgxtumit nema ni xlitatlawat» (Salmo 11:5; Hebreos 13:4TNM). Akxni lilakapastakaw uma akgtiy textos, kinkamakgtayayan naʼakgatekgsaw xtalakaskin Jehová. Wa xlakata akinin ni lilakgastananaw tuku lixkajni, nema kiDioskan ni akxilhputun. Uma kakilhtamaku lakaskin nakanajlayaw pi lilakgastan nema lixkajni titaxtu nitu tlawa, pero Jehová lakaskin nipara tsinu naʼakxilhaw. *

10, 11. ¿Tuku xlakata putum kilhtamaku kgalhakgaxmatputunaw Jehová, chu la nakgalhakgaxmataw?

10 ¿Tuku tlakg xlakaskinka tlawa pi nakgalhakgaxmataw xlimapakgsin Dios? O na tlan nawanaw, ¿tuku xlakata latamaputunaw la lakaskin Dios? Ni kaj xlakata ni kgalhiputunaw taʼakglhuwit o ni lakaskinaw pi Dios nakinkamalakgaxokgeyan (Gálatas 6:7). Kgalhakgaxmataw Jehová xlakata katsiyaw pi chuna limasiyayaw la xlilhuwa paxkiyaw. Chuna la laktsu kamanan makgapaxuwaputunkgo xtlatkan, nachuna makgapaxuwaputunaw Jehová (Salmo 5:12). Jehová wa kinTlatkan chu lhuwa paxkiyaw. Nitu atanu tuku tlakg tlan limakgkatsiyaw chu lipaxuwayaw, kajwatiya akxni katsiyaw pi «Jehová lu tlan akxilha» kintayatkan (Proverbios 12:2).

11 Wa xlakata, ni kaj xafuerza naskujnaniyaw Dios chu ni waniyaw pi naskujniyaw komo wi tuku nakinkamaxkiyan o kaj wa natlawayaw tuku lakaskinaw. * Ni kaj nalaksakaw tuku nakgalhakgaxmatputunaw, max kaj wa natlawayaw tuku ni tuwa namakgkatsiyaw o ni lhuwa tuku nalimakgxtakgaw. Wata nakgalhakgaxmataw “xliputum kinakujkan” (Romanos 6:17). Na wanaw la salmista: «Lu xlakaskinka kakxilha milimapakgsin, chuna, kpaxki milimapakgsin» (Salmo 119:47). Chuna, xatapaxuwan kgalhakgaxmataw Jehová. Katsiyaw pi xla lakgchan, chu kinkaskiniyan, xlenkgalhin nakgalhakgaxmataw xlimapakgsin chu ni nawanaw pi wi atanu tuku natlawayaw wa xlakata nila kgalhakgaxmataw (Deuteronomio 12:32). Tlawaputunaw la Noé, tiku akglhuwa kata xlenkgalhin kgalhakgaxmatnilh Dios chu chuna limasiyalh pi xpaxki. Na nawankan kimpalakatakan la wanka xlakata Noé: «Tlawalh putum tuku Dios xwaninit natlawa. Tlawalh chuna la xwanikanit» (Génesis 6:22).

12. ¿Tuku limakgapaxuwayaw Dios?

12 ¿La makgkatsi Jehová akxni xatapaxuwan kgalhakgaxmataw? Biblia kinkawaniyan pi makgapaxuwayaw xnaku (Proverbios 27:11). Pero, ¿xlikana tlan makgapaxuwayaw tiku Mapakgsinan xlikalanka kakilhtamaku? Chuna, kaʼakxilhwi tuku xlakata. Jehová kinkatlawan chuna la tlan nalaksakaw tuku natlawaputunaw. Wa xlakata, putum kilhtamaku tlan nalaksakaw komo nakgalhakgaxmataw Dios o ni (Deuteronomio 30:15, 16, 19, 20). Wa xlakata, akxni laksakaw natlawayaw xtalakaskin xlakata paxkiyaw xliputum kinakujkan, makgapaxuwayaw (Proverbios 11:20). Chu akxni chuna tlawayaw, wa tlakg tlan tuku tlawamaw kkilatamatkan.

«XLIMAPAKGSIN, NI TUWA»

13, 14. ¿Tuku xlakata wanaw pi «xlimapakgsin, [Jehová] ni tuwa», chu tuku tlan natamalakxtumiyaw?

13 Apóstol Juan na wan uma tachuwin nema tlan limakgkatsiyaw, «xlimapakgsin [Jehová], ni tuwa». Tachuwin xagriego nema limaklakaskinkan xlakata nawankan «tuwa» anta 1 Juan 5:3 wamputun «tsinka». * Wa xlakata atanu Biblia chuna matitaxti: «Xlimapakgsin ni akgtum tsinka takuka» (Nuevo Testamento, Pedro Ortiz). Jehová ni kinkaskiniyan tuku nila makgantaxtiyaw o tuku ni xlilat. Maski kimputumkan kgalhiyaw talakgalhin tlan makgantaxtiyaw xlimapakgsin Dios.

14 Katamalakxtumiw uma. Kaliwiliw pi chatum tiku lu tlan talalipina, naʼan tawila alakatanu chiki chu skiniyan namakgtayaya xlakata natalipina tuku kgalhi. Talakaskin natalipina lhuwa cajas, makgapitsi ni lu laktsinka chu makgapitsi tlakg laktsinka nema talakaskin lichatiy linkan. Miʼamigo nawaniyan tuku lakaskin nalipina. Ni katiskinin miʼakstu nalipina tuku ni tayaniya xlakata ni lakaskin wi tuku nalilaniya. Nachuna likatsi xapaxkina kiDioskan. Ni kinkaskiniyan tuku nila tlawayaw (Deuteronomio 30:11-14). Nikxni kinkaskiniyan nakukayaw tuku nila katiliw. Jehová katsi tuku tlan tlawayaw chu tuku nila tlawayaw, xlakata xla «katsi tuku litsukunitaw [...], katsi xlakata akin pokgxni» (Salmo 103:14SXP).

15. ¿Tuku liwana likatsiyaw pi Jehová kinkamaxkiyan xlimapakgsin xlakata tlan nakinkakitaxtuniyan?

15 Xlimapakgsin Jehová ni laktuwa, chu kinkamaxkiyan kaj xlakata tlan nakinkakitaxtuniyan (kalikgalhtawakga Isaías 48:17). Moisés kawanilh israelitas: «Natlawayaw putum limapakgsin nema kinkamaxkinitan [...] chu napekuaniyaw Jehová kiDioskan». Chu alistalh Moisés wa tuku xlakata chuna xtlawakgolh: «[Xlakata] xlenkgalhin tlan nakinkakitaxtuniyan, xlakata nalatamayaw» (Deuteronomio 6:24). Liwana kilikatsitkan pi Dios kinkamaxkiyan xlimapakgsin kaj xlakata tlan nakitaxtuyaw chu putum kilhtamaku napaxuwayaw. Chu kinkamakgtayakgoyan. ¿Tuku xlakata? Xlakata Jehová kinkamaxkiyan, chu katsi tuku tlakg kinkamininiyan chu lu skgalala (Romanos 11:33). Chu nachuna, Jehová tapaxkit (1 Juan 4:8). Xlakata Dios tapaxkit, akxni wi tuku tlawa o wan, putum kilhtamaku limasiya tapaxkit, chu akxni masta xlimapakgsin na limasiya pi paxkinan.

16. ¿Tuku xlakata tlan nakgalhakgaxmataw Dios maski uma xalixkajni kakilhtamaku kinkamatlawiputunan tuku nitlan chu xlakata lakgalhinanin akinin?

16 Pero uma ni wamputun pi ni tuwa nakgalhakgaxmataw Dios. Tuwa makgkatsiyaw xlakata uma kakilhtamaku nema «kxlitliwakga akgskgawini wilakgo» tlawaputun ni nakgalhakgaxmataw Dios (1 Juan 5:19). Nachuna talakgalhin nema kgalhiyaw kinkamatlawiputunan ni nakgalhakgaxmataw xlimapakgsin Dios (Romanos 7:21-25). Pero tlan nalitlajananaw tapaxkit nema kgalhiniyaw. Jehová kasikulunatlawa tiku kgalhakgaxmatkgo xlakata paxkikgo. Dios kamaxki «spiritu santo, [...] wanti nkgalhakgaxmata» (Hechos 5:32). Chu uma espíritu tlawa pi nakgalhiyaw xalakwan tawakat: uma xalakwan tayat nakinkamakgtayakgoyan chuntiya nakgalhakgaxmataw Dios (Gálatas 5:22, 23).

17, 18. 1) ¿Tuku naʼakxilhaw kʼuma libro, chu tuku kililakapastakatkan akxni nalikgalhtawakgayaw? 2) ¿Tuku naʼakxilhaw kcapítulo akgtiy?

17 Kʼuma libro naʼakxilhaw tastakyaw xalak Biblia chu xlimapakgsin Jehová xlakata la nalinaw kilatamatkan chu lhuwa tuku lakaskin natlawayaw. Akxni nalikgalhtawakgayaw xlakata umakgolh limapakgsin wi tuku lu xlakaskinka kilikuentajtlawatkan. Pulana, Jehová nikxni kinkaskiniyan xafuerza nakgalhakgaxmataw xlimapakgsin chu xtastakyaw, lakaskin pi nakgalhakgaxmataw xlakata tlawaputunaw chu kkinakujkan taxtuyacha. Xlipulaktiy, Jehová kinkawaniyan la nalinaw kilatamatkan nema kinkamaxkiyan lhuwa tasikulunalin la uku, chu kilhtamaku nema aku mima nakgalhiyaw latamat nema ni katisputli. Nachuna kilikatsitkan pi akxni xliputum kinakujkan kgalhakgaxmataw Jehová limasiyayaw la xlilhuwa paxkiyaw.

18 Xlakata tlan nalaksakaw tuku tlan chu tuku nitlan, Jehová wi tuku kinkamaskiwinitan: talakapastakni. Pero komo lakaskinaw pi uma tuku kinkamaxkinitan Jehová tlan nakinkapulalinan, talakaskin namasiyaniyaw, chuna la naʼakxilhaw kcapítulo akgtiy.

^ párr. 11 Xafuerza asta demonios kgalhakgaxmatnankgo. Akxni Jesús kamapakgsilh nixatlan espíritus kataxtunikgolh makgapitsi latamanin, maski ni xlakaskinkgo: kgalhakgaxmatkgolh chu chuna limasiyakgolh pi Cristo xkgalhi limapakgsin (Marcos 1:27; 5:7-13).

^ párr. 13 Uma tachuwin na tamaklakaskin kMateo 23:4, niku lichuwinan xlakata «laktsinka takuka» nema escribas chu fariseos xkamakukikgo latamanin akxni xkawanikgo pi xafuerza xmakgantaxtikgolh lhuwa limapakgsin chu limapakgsin nema lakchixkuwin xmakilhtsukikgonit. Anta kHechos 20:29, 30 Traducción del Nuevo Mundo matitaxtikan uma tachuwin la «kaʼakgchipanit» chu kilhchanima tiku makgxtakgkgo xaxlikana takanajla chu nitlan xkalikatsinikgolh kstalaninanin Cristo chu lhuwa tiku xkaʼakgskgawikgolh chu ni «xlichuwinankgolh tuku xaxlikana».