Ajawule pa ndandanda

Ajawule pa ndandanda wa yindu

MTWE 1

Ana “Kumnonyela Mlungu”Kukusagopolela Cici

Ana “Kumnonyela Mlungu”Kukusagopolela Cici

“Kumnonyela Mlungu kuli kugapikanila malamusi gakwe, soni nganigaŵa gakusitopesya.”​—1 YOHANE 5:3.

1, 2. Ana cacikusicatendekasya wawojo kuti amnonyeleje Yehofa Mlungu ni cici?

ANA WAWOJO akusamnonyela Mlungu? Naga ŵalipelece kwa Yehofa Mlungu mwangakayicila mpaka ajanje kuti elo! Yisyesyene yakwe niyakuti tukusosekwa kumnonyelaga Yehofa. Tukusamnonyela Mlungu ligongo lyakuti jwalakwe akusatunonyela. Baibulo jikusati: “Uwe tukusanonyela ligongo lyakuti Mlungu ŵatunonyele uwe pandanda.”​—1 Yohane 4:19.

2 Yehofa ni juŵatandite kutulosya cinonyelo cakwe. Jwalakwe ŵatupele cilambo cakusalala kuti ciŵe kumangwetu. Akusatupasoni yindu yakucilu. (Matayo 5:45) Nambo cakusosekwa mnope cili cakuti jwalakwe akusatusamalila mwausimu. Jwalakwe ŵatupele Maloŵe gakwe gagali Baibulo. Konjecesya pelepa, Yehofa akusasaka kuti tupopeleje kwa jwalakwe, soni akusatusimicisya kuti cacipikanila mapopelo getu ni kutupa msimu wakwe kuti utukamucisye. (Salimo 65:2; Luka 11:13) Kupunda yosopeyi, jwalakwe ŵamtumisye Mwanagwe jwapamtima kuti catukulupusye ku ulemwa ni ciwa. Yehofa akusatunonyela kwabasi!​—Aŵalanje Yohane 3:16; Aloma 5:8.

3. (a) Ana tukusosekwa tutendeje cici kuti tujendelecele kuŵa m’cinonyelo ca Mlungu? (b) Ana tukusosekwa tuganicisyeje mwakusokoka ya ciwusyo capi, soni ana kwanga kwakwe kukusasimanikwa kwapi?

3 Yehofa akusasakaga kuti tusangalaleje ni cinonyelo cakwe kwangamala. Kuti yeleyi yikombolece, yikwegamila pa yacitusagule kutenda. Maloŵe ga Mlungu gakusatucisya kuti: “Mlisunjeje m’cinonyelo ca Mlungu pakwembecela umi wangamala.” (Yuda 21) Maloŵe gakuti “mlisunjeje” gakulosya kuti kuŵa mu cinonyelo ca Mlungu, kukusasosekwa kuti m’weji tutendejepo kandu. Tukusosekwa tulosyeje kuti tukusamnonyela Mlungu yisyesyene. M’yoyo, tukusosekwa tuliwusyeje ciwusyo cakusosekwa cakuti, ‘Ana mpaka ndosyeje catuli kuti ngusamnonyela Mlungu?’ Kwanga kwa ciwusyoci kukusimanikwa m’Maloŵe ga Mlungu gaŵalembile ndumetume Yohane gakuti: “Kumnonyela Mlungu kuli kugapikanila malamusi gakwe, soni nganigaŵa gakusitopesya.” (1 Yohane 5:3) Tukusosekwa kuganicisya mwakusokoka yagakusagopolela maloŵega, ligongo tukusaka kulosya kuti tukusamnonyela mnope Mlungu.

ANA “KUMNONYELA MLUNGU” KUKUSAGOPOLELA CICI?

4, 5. (a) Ana maloŵe gakuti “kumnonyela Mlungu” gakwamba ya cici? (b) Ana kumnonyela kwawo Mlungu kwatandite kukula catuli mumtima mwawo?

4 Ana ndumetume Yohane ŵaganicisyaga ya cici paŵalembaga maloŵe gakuti “kumnonyela Mlungu”? Maloŵe gelega ngagakwamba ya cinonyelo ca Mlungu kwa m’weji, nambo gakwamba ya cinonyelo cetu kwa Mlungu. Ana akukumbucila ndaŵi jele kumnonyela kwawo Mlungu mukwatandilile kukula mnope mumtima mwawo?

Kulipeleka, soni kubatiswa kuli kutanda kwa umi wakumpikanila Yehofa

5 Agambe kumbucila muyaŵelele paŵatandite kulijiganya usyesyene wakwamba ya Yehofa ni lisosa lyakwe, soni paŵatandite kumkulupilila. Ŵatandite kupikanicisya kuti atamose kuti twapagwile ni ulemwa, soni ŵakutalikangana ni Mlungu, Yehofa kupitila mwa Klistu ŵatupele upile wakuti m’bujo citukole umnama waŵajasile Adamu, soni kuti tupocele umi wangamala. (Matayo 20:28; Aloma 5:12, 18) Ŵatandite kupikanicisya kusosekwa kwa mbopesi jaŵapelece Yehofa pakumtumisya Mwanagwe jwakusamnonyela kukutuwila. Mumtima mwawo ŵalipikene kuti akusosekwa kumnonyela Mlungu ligongo lya cinonyelo cakwe cekulungwa caŵalosisye wawojo.​—Aŵalanje 1 Yohane 4:9, 10.

6. (a) Ana cinonyelo cisyesyene cikusawonecela catuli? (b) Ana kumnonyela kwawo Mlungu kwalimbikasisye kutenda cici?

6 Kulipikana kuti akusosekwa kumnonyela Mlungu, kwagambile kuŵa pakutandila pa cinonyelo cawo cisyesyene kwa Mlungu. Cinonyelo nganiciŵa kwamba kulipikanape mu mtima, soni kumnonyela Mlungu yisyesyene nganikuŵa kwamba kusala kuti, ‘Ngusamnonyela Yehofa.’ Mpela mwayikusaŵela ni cikulupi, nombe cinonyelo cisyesyene cikusawonecela kupitila mu yitendo yetu. (Yakobo 2:26) Cinonyelo cikusawonecela mu yindu yambone yatukusamtendela mjetu jwatukusamnonyelajo. M’yoyo kumnonyela kwawo Yehofa pakwakusile mu mtima mwawo, kwatendekasisye kuti asace kutenda yindu yakwasangalasya Atati ŵawo ŵakwinani. Ana wawojo ali Mboni jebatiswe? Naga ŵabatiswe, kumnonyela mnope Mlungu, soni kulupicika ni kwakwatendekasisye kuti asagule kubatiswa, cacili cindu cakusosekwa mnope pa umi wawo. Ŵalosisye kulipeleka jika kwa Yehofa kuti atende lisosa lyakwe mwa kubatiswa. (Aŵalanje Aloma 14:7, 8) Kuti akwanilisye kulipeleka kwa Yehofa akusosekwa kukuya maloŵe gakuyicisya gaŵalembile ndumetume Yohane.

“KUGAPIKANILA MALAMUSI GAKWE”

7. Ana malamusi gane ga Mlungu gali gapi, soni ana tukusosekwa tutendeje cici pakulosya kupikanila malamusiga?

Yohane ŵasasile kugopolela kwa kumnonyela Mlungu kuti kuli, “Kugapikanila malamusi gakwe.” Ana malamusi ga Mlungu gelega gali gapi? Yehofa ŵapelece malamusi gakulekanganalekangana kupitila m’Maloŵe gakwe, Baibulo. Mwambone, jwalakwe akusalekasya kolelwa, cikululu, kulambila milungu jine, wiyi, soni unami. (1 Akolinto 5:11; 6:18; 10:14; Aefeso 4:28; Akolose 3:9) Kupikanila malamusi ga Mlungu kukusagopolela kuti tutendeje yindu mwakamulana ni ndamo syambone sya m’Baibulo.

8, 9. Ana mpaka tumsangalasye catuli Yehofa payakutendekwa yakuti m’Baibulo mwangali malamusi gakwe? Asale cisyasyo.

8 Kwamba kupikanila malamusi gagali m’Baibulope nganikuŵa kwakwanila kuti tumsangalasye Yehofa. Jwalakwe nganatupa malamusi pa yindu yine ya pa umi wetu. M’yoyo, lisiku lililyose mpaka tusimaneje ni yakutendekwa yakuti m’Baibulo mwangali malamusi gakwe. Ana muyakutendekwa mpela yeleyi mpaka tumanyilile catuli yakumsangalasya Yehofa? Baibulo jikusalosya cenene nganisyo sya Mlungu muyakutendekwa yakulekanganalekangana. Patukulijiganya Baibulo, tukusamanyilila yakusayinonyela Yehofa, soni yakusayiŵenga. (Aŵalanje Salimo 97:10; Miyambo 6:16-19) Tukusamanyilila nganisyo, soni yakutendekwa yakusayiwona kuŵa yakuŵajilwa. Patukulijiganya mnope yakwamba umundu wa Yehofa, soni mwakusatendela yindu ni patucikunda kuti kaganisye kakwe katulongoleleje pa yindu yatukusaka kutenda. M’yoyo, atamose pa yakutendekwa yakuti pangali malamusi ga m’Baibulo, tucipakombola kumanyilila “yakusaka Ambuje.”​—Aefeso 5:17.

9 Mwambone, m’Baibulo mwangali malamusi gakutulekasya kulolela yindu yakuwulasyana kapena yakuŵagula pa TV. Nambo ana tukusosecela lilamusi lyakutulekasya kulolela yindu yeleyi? Tukusamanyilila mwakusayiwonela Yehofa yindu yeleyi. Maloŵe gakwe gakusatusalila mwangapita mumbali kuti: “Jwalakwe [Yehofa] akusam’ŵenga jwalijose jwakusanonyela yakuwulasyana.” (Salimo 11:5) Baibulo jikusasalasoni kuti, ‘Ŵandu ŵalilama kapena kuti ŵacilyelye ni ŵacikululu Mlungu tacalamula.’ (Ahebeli 13:4) Kuganicisya mwakusokoka ya Malembaga mpaka kutukamucisye kumanyilila yakusaka Yehofa. M’yoyo, ngasitukunda kuti tuloleje yindu yakusayiŵengaga Mlungu cinga m’mabuku kapena m’mafidiyo. Tukusamanyilila kuti Yehofa akusasangalala naga tukuŵambala yakusangalasya yakusakala yayikusawoneka mpela yambone pacilambopa. *

10, 11. Ana ligongo cici tukusampikanila Yehofa, soni tukusampikanila mwatuli?

10 Ana ligongo lyekulungwa lyakupikanila malamusi ga Mlungu lili lyapi? Ligongo cici lisiku lililyose tukusasaka kutama mwakamulana ni nganisyo sya Mlungu syatulijiganyisye? Ngatukusapikanila malamusi ga Mlungu pakusaka kuŵambala cilango kapena kuti tukasimana ni yipwetesi yakusasimana nayo ŵandu ŵangakupikanila Malamusi ga Mlungu. (Agalatia 6:7) Mmalo mwakwe, kupikanila Yehofa tukusakuwona kuŵa upile wekulungwa wakumlosya kuti tukusamnonyela. Mpela mwayikusaŵela ni mwanace jwakusacilila kwasangalasya atatigwe, m’wejisoni tukusaka kumsangalasya Yehofa. (Salimo 5:12) Jwalakwe ali Atati ŵetu, soni tukusitwanonyela. Pangali cindu campaka tusangalale naco mnope, soni kututendekasya kuŵa ŵakwikutila kupundana ni kutendaga yindu “yayikusamsangalasya Yehofa.”​—Miyambo 12:2.

11 Ngatukusapikanila malamusi mwakunyinyitika. * Ngatukusasagula malamusi gakuti tugapikanileje, kapena kupikanilape patuyiweni kuti ngatusimana ni yipwetesi, nambo ‘tukusapikanila ni mtima wosope.’ (Aloma 6: 17) Tukusapikana mpela muŵapikanile Jwamalumbo, juŵalembile kuti: “Cinjilosya kuti ngusaganonyela mnope malamusi gawo.” (Salimo 119:47) Kusala yisyene tukusanonyela kumpikanila Yehofa. Tukusamanyilila kuti jwalakwe ali jwakuŵajilwa kumpikanila, soni akusasaka kuti tumpikanileje ni mtima wosope, soni ndaŵi syosope. (Deuteronomo 12:32) Tukusaka kuti Yehofa asaleje yambone ya m’weji mpela yagasasile Maloŵe gakwe pakwamba ya Nowa. Pakwamba ya mundu jwakulupicikaju, juŵalosisye kumnonyela Mlungu mwakumpikanila kwa yaka yejinji, Baibulo jikusati: “Nowa ŵayitesile yosope yene yiŵalamwile Mlungu.”​—Genesis 6:22.

12. Ana mtima wa Yehofa ukusasangalala naga tukusampikanila catuli?

12 Ana Yehofa akusapikana uli patukumpikanila ni mtima wosope? Maloŵe gakwe gakusati, ‘tukusasangalasya mtima wakwe.’ (Miyambo 27:11) Ana yili yisyene kuti patukupikanila Ambuje Ŵamaciligose tukusatendekasya mtima wawo kusangalala? Elo yili yisyene, soni jwalakwe akwete magongo gambone gakuŵela jwakusangalala. Yehofa ŵatupanganyisye mwakuti tukomboleje kusagula yakutenda. Yeleyi yikugopolela kuti mpaka tusagule kumpikanila Mlungu kapena iyayi. (Deuteronomo 30:15, 16, 19, 20) Naga tukusampikanila Yehofa ligongo lyakumnonyela ni mtima wosope, tukusatendekasya kuti Atati ŵetu ŵakwinani aŵe ŵakusangalala mnope. (Miyambo 11:20) Konjecesya pelepa, tukusaŵa kuti tukusagula litala lyambone lya pa umi wetu.

‘MALAMUSI GAKWE NGANIGAŴA GAKUSITOPESYA’

13, 14. Ligongo cici mpaka tujile kuti ‘malamusi ga Mlungu nganigaŵa gakusitopesya,’ soni ana yeleyi mpaka tuyiwanicisye ni cici?

13 Ndumetume Yohane akutusalilasoni cindu cine cakusangalasya pakwamba ya malamusi ga Yehofa. Jwalakwe akusala kuti, ‘Malamusi gakwe . . . nganigaŵa gakusitopesya.’ Malamusi ga Yehofa nganigaŵa gakusawusya kugakuya kapena gakusitopesya. Gali gakuti mundu jwangali umnama mpaka akombole kugapikanila.

14 Yeleyi mpaka tuyiwanicisye cati m’yi. Tujile kuti mjawo ŵaŵendile kuti amkamucisye kunyakula ndundu pakusamila mu nyumba jine. Jwalakwejo akwete ndundu syejinji, sine syakupepuka mwati mundu jumo mpaka anyakule, nambo sine sili syakusitopa syakusosekwa kunyakusyana. Ni mjawojo akusagula ndundu syakuti wawojo anyakule. Ana jwalakwejo mpaka asagule ndundu syakusitopasyo kuti wawojo anyakule jika? Ngasatenda kose yeleyo. Jwalakwe ngaŵa mkusaka kuti wawojo anyakule yakusitopa mnope kogopela kuti mpaka yawulasye. Mwakulandana ni yeleyi, Mlungu jwetu jwacinonyelo, soni jwacanasa ngaŵa mkutupa malamusi gakusawusya kugakuya. (Deuteronomo 30:11-14) Jwalakwe ngaŵa mkulinga atapanandi kutusalila kuti tugakuyeje malamusi gakusawusya gagali mpela ndundu syakusitopa. Yehofa akusamanyilila yindu yampaka tuyikombole, ligongo “jwalakwe jika akusamanyilila upagwe wetu, soni akusakumbucilaga kuti tuli luwundu.”​—Salimo 103:14.

15. Ana mpaka tusimicisye catuli kuti malamusi ga Yehofa gali gakutukamucisya?

15 Malamusi ga Mlungu nganigaŵa gakusitopesya ata panandi, nambo gali gakutukamucisya. (Aŵalanje Yesaya 48:17.) Mose jwasalile Ayisalayeli kalakalako kuti: “Yehofa ŵatulamwile kuti tukuyeje malamusi gakwe, soni tum’jogopeje Yehofa Mlungu jwetu kuti yindu yitujendeleje cenene ndaŵi syosope, soni kuti tujendelecele kuŵa ni umi mpaka lisiku lya lelo.” (Deuteronomo 6:24) M’wejisoni mpaka tusimicisye kuti Yehofa ŵatupele malamusi gakwe kuti yindu yitujendeleje cenene kutandila lelo jino mpaka kalakala. M’yoyo Yehofa ngaŵa mkutupa malamusi gakuti tuwulale nago, ligongo lyakuti jwalakwe ali Mlungu jwalunda mnope. (Aloma 11:33) Jwalakwe akusamanyilila yindu yayili yambone kwa m’weji. Konjecesya pelepa, ndamo jekulungwa mnope ja Yehofa jili cinonyelo. (1 Yohane 4:8) Cinonyeloci cikusakamulana ni yiliyose yakusaŵeceta ni yakusatenda. Yehofa akusapeleka malamusi gakwe kwa ŵandu ŵakusamtumicila ligongo lyakwanonyela.

16. Atamose kuti tukulimbana ni yindu yakusakala ya m’cilamboci, soni cilu cetu caulemwa, ana cici campaka citukamucisyeje kumpikanila Mlungu?

16 Yeleyi ngayikugopolela kuti kupikanila Mlungu kuli kwangasawusya. Tukusosekwa kulimbana ni yindu yakusakala ya m’cilamboci, cacili “m’myala mwa jwakusakala jula.” (1 Yohane 5:19) Tukusosekwasoni kulimbana ni cilu cetu caulemwaci, cacikusatucisya kuti tukaseje malamusi ga Mlungu. (Aloma 7:21-25) Nambo kumnonyela Mlungu mpaka kutukamucisye kuti tumpikanileje. Yehofa akusiŵajaliwa ŵandu ŵakusaka kumlosya kuti akusamnonyela mwakumpikanila. Akusiŵapa msimu wakwe weswela ŵandu ‘ŵakusampikanila jwalakwe.’ (Masengo 5:32) Msimuwu ukusakoposya yisogosi yambone mwa m’weji, yayili ndamo syambone syampaka situkamucisye kuti tuŵeje ŵakupikanila.​—Agalatia 5:22, 23.

17, 18. (a) Ana m’bukuji citulijiganye yatuli, soni ana patukulijiganya tukusosekwa tukumbucileje cici? (b) Ana mtwe wakuyicisya ucisala ya cici?

17 M’bukuji citulijiganye ya malamusi ga Yehofa ni ndamo syambone, soni yindu yine yakutukamucisya kumanyilila lisosa lyakwe. Patukulijiganya, tukusosekwa kukumbucila yindu yakusosekwa mnope. Tukumbucileje kuti Yehofa jwangatukanganicisya kuti tupikanileje malamusi gakwe. Jwalakwe akusasaka kuti tumpikanileje ni mtima wosope. Tukaliŵalila kuti Yehofa akusaka kuti tutameje m’litala lyakuti litukamucisyeje apano, soni kutulongolela ku umi wangamala m’bujo. Tukuwoneje kupikanila kwetu ni mtima wosope kuŵa upile wakumlosya Yehofa kuti tukusamnonyela mnope.

18 Pakusaka kutukamucisya kulekanganya pasikati pa cakuŵajilwa ni cangaŵajilwa, Yehofa mwacinonyelo atupele cikumbumtima. Nambo kuti cikumbumtima cetu citulongoleleje cenene tukusosekwa kucijiganya. Mtwe wakuyicisya ucisala yeleyi.

^ ndime 11 Atamose misimu jakusakala jikusapikanilaga, nambo mwakunyinyitika. Mwambone, Yesu paŵajilamwile misimu jakusakala kuti jikopoce mwa ŵandu, misimujo jampikanile ni kukopoka ligongo lyakuti jamanyililaga macili gakwe, atamose kuti jatesile yeleyi mwakunyinyitika.​—Maliko 1:27; 5:7-13.