1—3. а) Мүгәддәс Китабда һансы данылмаз һәгигәт вар? б) Бизә мүсбәт тәсир ҝөстәрән достлары неҹә тапмаг олар?

ИНСАН бир нөв мајени ҹанына чәкән сүнҝәрә бәнзәјир; о, әтрафындакы һәр шеји чох асанлыгла мәнимсәјир. Биз өзүмүздән дә асылы олмадан, јахын адамларын бахышларыны, хасијјәтләриндәки ҹизҝиләри ҝөтүрүрүк.

² Мүгәддәс Китабда бу данылмаз һәгигәт белә сәсләнир: «Һикмәтли илә отуруб-дуран һикмәтли олар, ахмагларла ајаглашан бәдбәхт олар» (Мәсәлләр 13:20). Бу ајәдә сөһбәт ади танышлыгдан ҝетмир. «Отуруб-дурмаг» ифадәси мәһрәм мүнасибәтләри билдирир *. Мүгәддәс Јазылара аид бир китабда дејилир ки, «киминләсә отуруб-дурмаг дејәндә һәмин инсаны севмәк, она бағлы олмаг нәзәрдә тутулур». Јәгин разылашарсан ки, биз севдијимиз адамлара бәнзәмәјә чалышырыг. Доғрудан да, бу адамлара үрәкдән бағландығымыздан, онлар бизә ја јахшы, ја да пис тәсир ҝөстәрә биләрләр.

³ Аллаһын мәһәббәтини итирмәмәк үчүн бизә јахшы тәсир ҝөстәрән инсанларла достлуг етмәк ваҹибдир. Буну неҹә едә биләрик? Садә диллә десәк, Аллаһын севдији адамлары севмәли, Онун достлары илә достлуг етмәлијик. Бир дүшүн. Мәҝәр Јеһованын Өз достларында  ҝөрмәк истәдији кејфијјәтләрә саһиб олан инсанлардан да јахшы дост тапмаг мүмкүндүр? Ҝәл Јеһованын неҹә адамлары севдијини өјрәнәк. Јеһованын бу мәсәләјә неҹә јанашдығыны јадда сахласаг, өзүмүзә јахшы достлар сечәҹәјик.

4. Нә үчүн Јеһованын һәр кәси Өзүнә дост сечмәмәјә ихтијары вар вә нәјә ҝөрә О, Ибраһими «достум» адландырырды?

⁴ Јеһова дост сечиминә чох ҹидди јанашыр. Каинатын Һөкмдары олдуғундан Онун буна ихтијары вар. Онунла достлуг етмәк ән бөјүк шәрәфдир. Бәс Аллаһ Өзүнә кимләри дост сечир? Она етибар едәнләри, сидги-үрәкдән инананлары. Ҝүҹлү иман саһиби кими танынан Ибраһим пејғәмбәри ҝөтүрәк. Ата үчүн өз баласыны гурбан ҝәтирмәкдән ағыр иман сынағы ола билмәз *. Лакин Ибраһим демәк олар ки, Исһагы гурбан ҝәтирди. О инанырды ки, «Аллаһ ону дирилтмәјә гадирдир» (Ибраниләрә 11:17—19). Белә ҝүҹлү иманына вә итаәткарлығына ҝөрә Јеһова Ибраһими нәвазишлә «достум» адландырырды (Әшија 41:8; Јагуб 2:21—23).

5. Јеһова Она сәдагәтлә итаәт едәнләрә неҹә јанашыр?

⁵ Јеһова сәдагәти вә итаәткарлығы јүксәк гијмәтләндирир. Она садиг галмағы һәр шејдән үстүн тутан инсанлары севир. (2 Ишмуил 22:26 ајәсини оху.) Бу китабын 1-ҹи фәслиндән өјрәндик ки, севҝидән ирәли ҝәләрәк итаәт едәнләр Јеһованын үрәјини севиндирир. Мәсәлләр 3:32 ајәсиндә дејилдији кими, Јеһова «салеһ адамла достлуг  едәр». Аллаһын тәләбләринә сәдагәтлә риајәт едәнләри Јеһова Өз чадырына дәвәт едир, јәни Она ибадәт етмәјә вә истәдикләри вахт дуа етмәјә изин верир (Зәбур 15:1—5).

6. Исаны севдијимизи неҹә ҝөстәрә биләрик вә Јеһова Онун Оғлуну севәнләрә гаршы һансы һиссләри бәсләјир?

⁶ Јеһова јеҝанә Оғлу Исаны севәнләри севир. Иса демишди: «Мәни севән мәним сөзүмә әмәл едәҹәк вә Атам ону севәҹәк. Онда биз онун јанына ҝәлиб онунла јашајаҹағыг» (Јәһја 14:23). Исаны севдијимизи неҹә ҝөстәрә биләрик? Әлбәттә ки, Онун әмрләринә риајәт етмәклә, о ҹүмләдән мүждәни бәјан етмәк вә шаҝирд һазырламаг тапшырығыны јеринә јетирмәклә (Мәтта 28:19, 20; Јәһја 14:15, 21). Биз Исаны севдијимизи, һәмчинин онун изи илә ҝетмәклә дә ҝөстәрә биләрик. Јәни гејри-камил олсаг да, сөздә вә әмәлдә баҹардығымыз гәдәр Она бәнзәмәјә чалышмалыјыг (1 Бутрус 2:21). Мәсиһи севдикләринә ҝөрә онун изләри илә ҝетмәјә чалышанлары ҝөрәндә Јеһованын үрәји риггәтә ҝәлир.

7. Нәјә ҝөрә Јеһованын достлары илә достлашмаг ағыллы ишдир?

⁷ Јеһова Өз достларында инам, сәдагәт, итаәткарлыг, һәмчинин Исаја вә онун тәлимләринә мәһәббәт кими кејфијјәтләр ҝөрмәк истәјир. Һәр биримиз өзүмүздән сорушмалыјыг: «Өз достларымда белә кејфијјәтләр ҝөрүрәм? Онлар Исанын тәлимләринә инанырлар? Јеһованын достлары мәним дә достларымдыр?» Аллаһа хас кејфијјәтләр јетишдирән вә Падшаһлыг һаггындакы мүждәни һәвәслә бәјан едән инсанлар бизә мүсбәт тәсир ҝөстәрә, бизи Аллаһа мәгбул јашамаға сөвг едә биләрләр. (29-ҹу сәһифәдәки « Кими јахшы дост адландырмаг олар?» адлы чәрчивәјә бах.)

8. а) Наимә вә Рут, б) үч ибрани ҝәнҹ, ҹ) Булус вә Тимути арасындакы достлугда үрәјинә хүсусилә јатан нәдир?

⁸ Мүгәддәс Јазыларда јахшы дост сечиб бунун хејрини ҝөрән шәхсләрин нүмунәси вар. Сән Наимә илә ҝәлини Рут, Бабилдә јашајан вә ајрылмаз достлар олан үч ибрани ҝәнҹ, һәмчинин Булус вә Тимути арасындакы достлуг һаггында охуја биләрсән (Рут 1:16; Дәнјал 3:17, 18; 1 Коринфлиләрә 4:17; Филиппилиләрә 2:20—22). Амма инди ҝәл Давудла Јонатан арасындакы сарсылмаз достлуг нүмунәсинә диггәт јетирәк.

9, 10. Давудла Јонатанын достлуғунун тәмәлиндә нә дурурду?

⁹ Мүгәддәс Китабда дејилир ки, Давуд Ҹалуту өлдүрәндән сонра «Јонатанын гәлби Давуда бағланды. Јонатан ону өз ҹаны кими севмәјә башлады» (1 Ишмуил 18:1). Араларында бөјүк јаш фәрги олса да, о ҝүн Јонатанын дөјүш мејданында һәлакына гәдәр давам едән сарсылмаз достлуғун тәмәли гојулду * (2 Ишмуил 1:26). Бу ики инсанын достлуғу нәјин сајәсиндә белә мөһкәм иди?

¹⁰ Давудла Јонатаны Аллаһа мәһәббәт, Она садиг галмаг вә үрәјини севиндирмәк арзусу бирләшдирирди. Онларын һәр икисиндә бир-бирини ҹәлб едән кејфијјәтләр вар иди. Шүбһәсиз, Јеһованын адыны ҹәсарәтлә мүдафиә едән бу ҝәнҹ оғланын шүҹаәти Јонатанда ҝүҹлү тәәссүрат јаратмышды. Гәтијјәтлә демәк олар ки, Јонатанын Јеһованын һакимијјәтини дәстәкләдијинә, Давудун мәнфәәтини  өзүнкүндән үстүн тутдуғуна ҝөрә Давуд да она бөјүк һөрмәт бәсләјирди. Нүмунә үчүн Давудун һәјатынын ағыр анларында баш вермиш бир һадисәни нәзәрдән кечирәк. О вахт Давуд Јонатанын атасы залым падшаһ Талутун гәзәбиндән гачыб чөллүкдә гачаг кими јашајырды. Јонатан достлуға садиг галыб «Давудун јанына ҝәлди вә онун Јеһоваја инамыны мөһкәмләндирди»  (1 Ишмуил 23:16). Әзиз достунун дар ҝүндә јанына ҝәлиб она дајаг олмасы Давуду неҹә дә руһландырмышды! *

11. Јонатанла Давудун достлуғундан сән нә өјрәндин?

¹¹ Давудла Јонатанын нүмунәсиндән биз нә өјрәнирик? Биринҹиси, достлугда ән ваҹиб шеј онун руһани дәјәрләр үзәриндә гурулмасыдыр. Бизим кими ејни әгидәјә вә әхлаги дәјәрләрә малик олуб, Аллаһа садиг галмаг арзусу илә јашајан адамларла достлуг едәндә бир-биримизлә  һиссләримизи, фикирләримизи, һәјатда башымыза ҝәләнләри бөлүшүб бир-биримизи мөһкәмләндирир вә руһландырырыг. (Ромалылара 1:11, 12 ајәләрини оху.) Руһани шејләрә мејилли достлары һәмиманлыларымыз арасында тапа биләрик. Бәс јығынҹаг ҝөрүшләринә ҝәлән һәр адам бизә јахшы дост ола биләр? Хејр.

12, 13. а) Нә үчүн һәтта мәсиһиләр арасында белә, дост сечәркән диггәтли олмалыјыг? б) Биринҹи әсрдә јығынҹагларда һансы чәтинликләр олурду вә Булус һансы хәбәрдарлығы етмишди?

¹² Әҝәр достларымызын Јеһова илә мүнасибәтләримизи мөһкәмләндирмәсини истәјириксә, һәтта јығынҹагда да дост сечиминә ҹидди јанашмалыјыг. Мәҝәр јығынҹагда башга ҹүр достлар да олур? Бәзән олур. Ағаҹда бәзи мејвәләр о бириләринә нисбәтән ҝеҹ јетишдији кими, јығынҹагдакы бәзи мәсиһиләрә дә руһани ҹәһәтдән јеткинләшмәк үчүн нисбәтән чох вахт лазымдыр. Она ҝөрә дә һәр јығынҹагда руһани инкишафын мүхтәлиф пилләләриндә дуран мәсиһиләр вар (Ибраниләрә 5:12—6:3). Сөзсүз ки, биз јығынҹаға тәзә ҝәләнләрин вә зәифләрин руһани ҹәһәтдән инкишафына көмәк етмәк үчүн онлара сәбир вә мәһәббәтлә јанашырыг (Ромалылара 14:1; 15:1).

¹³ Һәрдән јаранмыш вәзијјәт киминлә үнсијјәт етдијимизә диггәт јетирмәји тәләб едир. Бәзи адамларын давранышы суал доғурур. Диҝәрләри даима наразы вә ја аҹыглы ола биләр. Биринҹи әсрдәки јығынҹагларда да белә һаллар олурду. Әксәр мәсиһиләр садиг иди, лакин бәзиләри мәсиһијә јарашмајан ишләр ҝөрүрдү. Коринф јығынҹағындакы бәзи адамлар мүәјјән мәсиһи тәлимләринә риајәт етмәдикләри үчүн һәвари Булус јығынҹағы хәбәрдар етмишди: «Алданмајын! Пис достлар јахшы әхлагы позур» (1 Коринфлиләрә 15:12, 33). Һәвари Булус Тимутини хәбәрдар  етмишди ки, һәтта мәсиһиләр арасында да Аллаһа мәгбул олмајан ишләр ҝөрән адамлар ола биләр. Тимути беләләриндән узаг дурмалы, онларла достлуг етмәмәли иди. (2 Тимутијә 2:20—22 ајәләрини оху.)

14. Булусун сөјләдији хәбәрдарлыгларын көкүндә дуран принсипи неҹә тәтбиг едә биләрик?

¹⁴ Булусун сөјләдији хәбәрдарлыгларын көкүндә дуран принсипи биз неҹә тәтбиг едә биләрик? Јығынҹагда вә јахуд ондан кәнарда бизи јолдан чыхара билән инсанларла отуруб-дурмамалыјыг (2 Салоникилиләрә 3:6, 7, 14). Биз Јеһова илә мүнасибәтимизи горумалыјыг. Унутмајаг ки, биз сүнҝәр кими, јахын достларымызын бахышларыны вә һәрәкәтләрини мәнимсәјирик. Сүнҝәри чиркли суја атсаг, о, ҹанына тәмиз су чәкмәјәҹәк. Ејнилә биз дә дүшүнмәмәлијик ки, пис достларла отуруб-дурсаг, бундан хејир тапаҹағыг (1 Коринфлиләрә 5:6).

15. Јығынҹагда руһани дүшүнҹәли достлары неҹә тапмаг олар?

¹⁵ Хошбәхтликдән, мәсиһиләр арасында јахшы дост тапмаг имканы ҝенишдир (Зәбур 133:1). Јығынҹагда руһани дүшүнҹәли достлары неҹә тапа биләрик? Сән Аллаһа хас кејфијјәтләр вә јахшы вәрдишләр јетишдирдикҹә, бу ҹүр әһвал-руһијјәли адамлар сәнинлә дост олмаг истәјәҹәкләр. Јени-јени достлар тапмаг үчүн сән дә өз тәрәфиндән аддымлар атмалысан. (30-ҹу сәһифәдәки « Биз неҹә достлашдыг?» адлы чәрчивәјә бах.) Өзүндә јетишдирмәк истәдијин кејфијјәтләри тәзаһүр етдирән инсанлара фикир вер. Мүгәддәс Китабын «үрәјинизи ҝениш ачын» мәсләһәтинә риајәт едәрәк, башга ирг вә милләтләрдән олан мәсиһиләрлә дә достлаш (2 Коринфлиләрә 6:13; 1 Бутрус 2:17 ајәсини оху). Достлары јалныз өз јашыдларынын арасындан ахтарма. Унутма ки, Јонатан Давуддан хејли бөјүк иди. Сәндән јашҹа бөјүкләрлә достлуг сәнә зәнҝин тәҹрүбә вә һикмәт газандырар.

16, 17. Һәмиманлымыз хәтримизә дәјәрсә, јығынҹагдан нәјә ҝөрә үз дөндәрмәмәлијик?

¹⁶ Һәр биримизин тәрбијәси вә хасијјәти мүхтәлифдир. Буна ҝөрә дә мәсиһиләр арасында вахташыры чәтинликләр јарана биләр. Һәмиманлыларымыздан киминсә сөзү вә ја һәрәкәти хәтримизә дәјә биләр (Мәсәлләр 12:18). Чох заман чәтинликләр ади анлашылмазлыг вә ја фикир ајрылығы уҹбатындан јараныр. Бәс буна ҝөрә јығынҹагдан узаглашаҹағыг? Хејр, Јеһованы вә Онун севдији адамлары үрәкдән севириксә, белә етмәјәҹәјик.

¹⁷ Бизи јарадан вә јашадан Јеһова Аллаһ мәһәббәтимизә вә там сәдагәтимизә лајигдир (Вәһј 4:11). Бундан әлавә, биз Аллаһын севә-севә истифадә етдији јығынҹағы да сәдагәтлә дәстәкләмәлијик (Ибраниләрә 13:17). Она ҝөрә дә  һансыса һәмиманлы хәтримизә дәјәрсә, биз етираз әламәти олараг, јығынҹагдан үз дөндәрмәјәҹәјик. Ахы хәтримизә дәјән Јеһова дејил. Јеһованы севдијимиздән биз һеч вахт нә Ондан, нә дә Онун халгындан үз дөндәрмәјәҹәјик! (Зәбур 119:165 ајәсини оху.)

18. а) Јығынҹагда сүлһү горумаг үчүн нә едә биләрик? б) Бағышламаға әсас олан һалда гардашымызы әфв етмәјин һансы фајдасы олур?

¹⁸ Баҹы-гардашларымыза мәһәббәт бизи јығынҹагда сүлһү горумаға тәшвиг едәҹәк. Јеһова севдији инсанлардан камиллик ҝөзләмир, биз дә Ондан нүмунә ҝөтүрмәлијик. Сәһвсиз инсан јохдур, чүнки һамы гејри-камилдир. Мәһәббәт буну јадда сахламаға вә баҹы-гардашларымызын хырда нөгсанларына ҝөз јуммаға көмәк едәҹәк (Мәсәлләр 17:9; 1 Бутрус 4:8). Мәһәббәт бир-биримизи үрәкдән бағышламаға көмәк едир (Колослулара 3:13). Амма буну етмәк һәмишә асан олмур. Бәзи адамлар пис һиссләрә гапылыб кин сахлајыр вә хәтринә дәјән адамдан күсүр. Бу јолла гаршы тәрәфи ҹәзаландырдығыны дүшүнүр. Әслиндә исә кин сахламаг адамын өзүнә зијан вурур. Бағышламаға әсас олан һалда гардашымызы әфв едәндә, бунун чох ҝөзәл нәтиҹәси олур (Лука 17:3, 4). Бағышлајанда дахилән раһатлыг тапыр, јығынҹагда сүлһү горујуруг, ән әсасы исә Јеһова илә мүнасибәтләримизи мөһкәмләндиририк (Мәтта 6:14, 15; Ромалылара 14:19).

19. Һансы һалларда достлуға сон гојмаг лазым ҝәлир?

¹⁹ Бәзән кимсә Аллаһын ганунуну позуб төвбә етмәдијинә ҝөрә јығынҹагдан кәнар едилир вә ја јалан тәлимләр јајараг имандан дөнүр, јахуд да өзү јығынҹагдан имтина едир. Белә адамла достлуға сон гојмаг лазымдыр. Аллаһын Кәламы беләләри илә отуруб-дурмағы  ачыг-ајдын гадаған едир * (1 Коринфлиләрә 5:11—13 ајәләрини оху; 2 Јәһја 9—11). Әввәлләр достлуг етдијимиз адамла вә ја гоһумумузла үнсијјәти кәсмәк һеч дә асан дејил. Белә вәзијјәт јаранарса, Јеһоваја сәдагәтли олдуғумузу вә Онун салеһ ганунларынын бизим үчүн һәр шејдән үстүн олдуғуну гәтијјәтлә ҝөстәрәҹәјик? Унутмајаг ки, Јеһова сәдагәти вә итаәткарлығы јүксәк гијмәтләндирир.

20, 21. а) Нәјә ҝөрә јығынҹагдан кәнаредилмә Јеһованын мәһәббәтлә ҝөрдүјү тәдбирдир? б) Дост сечиминдә ҝөзүачыг олмаг нәјә ҝөрә ваҹибдир?

²⁰ Јығынҹагдан кәнаредилмә әслиндә Јеһованын мәһәббәтлә ҝөрдүјү тәдбирдир. Буну неҹә баша дүшмәк олар? Төвбә етмәјән адамы јығынҹагдан кәнар етмәклә Јеһованын Өзүнә вә мүгәддәс адына мәһәббәт ҝөстәрилир (1 Бутрус 1:15, 16). Бу тәдбир јығынҹағы һифз едир. Садиг мәсиһиләр гәсдән ҝүнаһ ишләдәнләрин позуҹу тәсириндән горунурлар. Онлар ибадәтләринә архајынлыгла давам едирләр, чүнки бу натәмиз дүнјада јығынҹағын тәһлүкәсиз бир сығынаҹаг олдуғуну билирләр (1 Коринфлиләрә 5:7; Ибраниләрә 12:15, 16). Бу ҹүр ҹидди тәдбирлә тәгсиркара да мәһәббәт ҝөстәрилир. Ола билсин, бу тәдбир ону ајылдыб Јеһоваја тәрәф дөнмәјинә тәкан верәҹәк (Ибраниләрә 12:11).

²¹ Јахын достларымызын бизә ҝүҹлү тәсир ҝөстәрмәси данылмаздыр. Буна ҝөрә дост сечиминдә ҝөзүачыг олмаг чох ваҹибдир. Јеһованын достлары илә достлашмагла вә Онун севдији адамлары севмәклә биз өзүмүзү ән јахшы достларла әһатә едәҹәјик. Онлардан өјрәндикләримизи һәјатда тәтбиг етмәклә Јеһованын үрәјини севиндирә-севиндирә јашајаҹағыг.