Pintor tu konten

Pintor tu daftar isi

PASAL 3

Haholongi ma Halak na Dihaholongi Debata

Haholongi ma Halak na Dihaholongi Debata

”Manang ise na mangkombar halak na bisuk, gabe marbisuk do.”​—PODA 13:20.

1-3. (a) Aha do dipaboa Bibel taringot tu paralealeon? (b) Songon dia do bahenonta mangalului aleale na boi mambahen denggan parangenta?

SONGON busa na boi mangisap aek, miak dohot manang aha pe na adong di lambungna, songon i ma hita mura mangihuthon parange, hasomalan dohot ulaon ni alealenta.

2 Bibel mandok, ”Manang ise na mangkombar halak na bisuk, gabe marbisuk do, alai manang ise na sauduran dohot halak na oto, manjadi jahat do.” (Poda 13:20) Ndang holan mardongan songon i sambing na didok ayat on. Sada karya referensi Bibel paboahon, hata ”mangkombar” boi do lapatanna ”manghaholongi manang masijaloan roha”. * Mangkorhon do parange ni halak na tahaholongi tu hita? Ala sapangkilalaan do hita dohot na tahaholongi, denggan manang roa parange nasida mangkorhon do i tu hita.

3 Asa tongtong hita di bagasan holong ni roha ni Debata, talului ma aleale na boi mambahen denggan parangenta. Songon dia do mangulahon on? Tahaholongi ma halak na dihaholongi Debata jala nasida ma tabahen alealenta. Tarimangi ma, adong dope na dumenggan gabe alealenta asing ni sisomba Jahowa? Saonari, taida ma angka parange ni halak na dihaholongi Debata. Molo tangkas do taboto aha na dihalomohon Jahowa, taboto ma mamillit aleale na denggan.

JOLMA NA DIHAHOLONGI DEBATA

4. Boasa Jahowa marhak mamillit halak na laho alealeNa jala boasa didok si Abraham ”aleale ni Debata”?

4 Manat do Jahowa mamillit alealeNa. Marhak do Jahowa mangulahon i? I do. Jahowa do Natumimbul di saluhutna jala hak na sumurung do molo gabe alealeNa. Alani i, ise do na dipillit Ibana gabe alealeNa? Jonok do Jahowa tu halak na marhaporseaon tu Ibana. Umpamana, didok do si Abraham halak na togu haporseaonna. Jahowa manuru si Abraham mamelehon anakna. Sada parungkilon na balga do on molo masa tu sada ama. * Alai, ”dipelehon si Abraham si Isak” jala pos do rohana tu Debata na boi ”manungguli nang sian na mate”. (Heber 11:17-19) Ala marhaporseaon do si Abraham, didok ma ibana ”aleale ni Debata”.​—Jesaya 41:8; Jakobus 2:21-23.

5. Songon dia do Jahowa mangida halak na marsihohot mangoloi Ibana?

5 Arga do di Jahowa pangoloionta jala molo marsihohot hita tu Ibana. Dihaholongi Jahowa do halak na mangharingkothon pangoloion tu Ibana di ngoluna. (Jaha 2 Samuel 22:26.) Songon naung taparsiajari di Pasal 1, lomo do roha ni Jahowa tu halak na mangoloi Ibana alani holong. Poda 3:32, Bibel siganup ari paboahon, ”Dipardongan [Debata] do halak na tigor.” Halak na marsihohot mangoloi Debata ditogihon asa maringanan di bagas joroNa. Lapatanna, boi nasida martangiang tu Ibana ganup tingki.​—Psalmen 15:1-5.

6. Songon dia do patuduhon holong tu Jesus jala songon dia do Jahowa mangida halak na mangkaholongi anakNa?

6 Dihaholongi Jahowa do halak na mangkaholongi Jesus. Jesus mandok, ”Ganup na holong roha di Ahu, radotan ni i do hatangki, jala haholongan ni damang ma ibana, gabe ro ma Hami manopot ibana, maringanan tubagasan ibana.” (Johannes 14:23) Songon dia do hita patuduhon holong tu Jesus? Tanda na tahaholongi Jesus, ingkon taulahon do parentana, i ma marbarita na uli. (Mateus 28:19, 20; Johannes 14:15, 21) Patuduhon holong tu Jesus do, molo taihuthon ”bogas ni patna” marhite maniru ibana di pangkataion nang di parniulaon. (1 Petrus 2:21) Las do roha ni Jahowa tu halak na mangihuthon bogas ni pat ni Jesus.

7. Boasa marbisuk molo maraleale hita tu aleale ni Jahowa?

7 Haporseaon, roha na marsihohot, pangoloion dohot holongta tu Jesus, i do angka parange na dihalomohon Jahowa sian alealeNa. Tasungkun ma dirinta, tarida do angka parange sisongon on di halak na hupillit gabe alealengku? Hupillit do aleale ni Jahowa gabe alealengku? Marbisuk do hita molo tapillit aleale ni Debata gabe alealenta. Molo maraleale hita tu halak na patuduhon parange na denggan jala ringgas marbarita, boi ma tongtong taulahon lomo ni roha ni Debata.​—Ida ma kotak ” Songon dia do Aleale na Denggan?”.

SITIRUON SIAN PARALEALEON NA DISURAT DI BIBEL

8. Aha do na mambahen lomo rohanta mangida paralealeon ni (a) si Naomi dohot si Rut? (b) tolu halak Heber? (c) si Paulus dohot si Timoteus?

8 Godang do disurat di Bibel halak na mangkilala las ni roha ala maraleale tu halak na denggan parangena. Boi do tajaha taringot paralealeon ni si Naomi dohot parumaenna si Rut, tolu halak Heber na marsihohot tu donganna tingki di Babilon, paralealeon ni si Paulus dohot si Timoteus. (Rut 1:16; Daniel 3:17, 18; 1 Korint 4:17; Pilippi 2:20-22) Alai, taida ma songon dia paralealeon ni si Daud dohot si Jonatan.

9, 10. Boasa togu paralealeon ni si Daud dohot si Jonatan?

9 Bibel paboahon, dung mate si Goliat dibahen si Daud, ”masijaloan ma roha ni si Jonatan, jala dihaholongi si Jonatan ibana, songon hosana sandiri”. (1 Samuel 18:1) Nang pe dao gumodang umur ni si Jonatan sian si Daud, alai togu do paralealeon ni nasida sahat tu na mate si Jonatan di parporangan. * (2 Samuel 1:26) Aha do na mambahen togu paralealeon ni nasida?

10 Ala marsihohot do si Daud dohot si Jonatan mangkaholongi Debata, gabe togu ma paralealeon ni nasida. Masipajujuan do nasida asa togu di partondion. Lomo roha ni si Jonatan mangida habaranion ni si Daud na mangasahon goar ni Jahowa tingki manaluhon si Goliat. Ala dijangkon si Jonatan hata ni Jahowa taringot mambahen si Daud gabe raja, on mambahen si Daud mangargai si Jonatan. Umpamana, tingki marmetmet ni roha si Daud ala dipaburuburu si Saul, ro do si Jonatan ”mandapothon si Daud . . . , jala dipapir tondina di bagasan Debata”. (1 Samuel 23:16) Tontu, las do roha ni si Daud tingki didapothon si Jonatan ibana. *

11. Aha do na boi taparsiajari sian paralealeon ni si Jonatan dohot si Daud?

11 Aha do na boi taparsiajari sian paralealeon ni si Jonatan dohot si Daud? Na rumingkot sian paralealeon, i ma rap manarihon asa togu di partondion. Togu ma partondionta, molo maraleale hita dohot dongan na marparange na denggan, na togu partondionna jala marsihohot mangoloi Debata. (Jaha Rom 1:11, 12.) Holan di angka sisomba Jahowa do boi jumpangta dongan sisongon i. Alai, sude do halak na marpungu di parpunguan ni Sitindangi Ni Jahowa aleale na denggan? Ndang sude.

SONGON DIA MAMILLIT ALEALE

12, 13. (a) Boasa ingkon manat mamillit alealenta nang pe dongan sahuria? (b) Aha do na masa di huria Kristen abad na parjolo jala aha do sipaingot ni si Paulus?

12 Ingkon manat do hita mamillit aleale na boi mangurupi asa togu partondionta, nang pe dongan sahuria. Sala do molo tabahen songon i? Ndang sala. Alana, olo do adong donganta na so pola togu dope haporseaonna. Boi tapatudos tu parbue ni hau. Adong do na hatop malamun, alai adong do na leleng. Songon i ma partondion ni donganta di huria. (Heber 5:12–6:3) Alani i, tahaholongi jala sabar ma hita maradophon dongan na baru tardidi manang na gale partondionna. Jala, marsitutu ma hita mangurupi nasida asa togu partondionna.​—Rom 14:1; 15:1.

13 Tontu, olo do adong na mambahen hita ingkon manat mamillit aleale di huria. Sipata, adong do na hurang denggan parangena. Adong na mura muruk, mura mandele manang jotjot marungutungut. Masa do sisongon on di angka huria Kristen di abad na parjolo. Godang do na togu partondionna jala adong do na patuduhon parange na humurang. Ala adong halak di huria Korint na so denggan mangihuthon Hata ni Debata, dipaingot si Paulus ma nasida. Ibana mandok, ”Unang hamu lilu! Mago do adat na denggan anggo hinombar na roa!” (1 Korint 15:12, 33) Si Paulus mandok tu si Timoteus, adong do dongan na marparange na hurang denggan di huria i. Disuru do ibana asa mandao jala unang maraleale tu nasida.​—Jaha 2 Timoteus 2:20-22.

14. Aha do parsiajaranna tu hita sian sipaingot ni si Paulus?

14 Aha do na boi taparsiajari sian sipaingot ni si Paulus on? Unang ma maraleale hita tu halak na di huria manang di ruar ni huria, na mangkorhon parange na so denggan tu hita. (2 Tessalonik 3:6, 7, 14) Ingkon tajaga do partondionta asa tongtong denggan. Taingot ma hita songon busa do, na mura maniru parange na so denggan sian alealenta. Molo dipamasuk busa tu aek na kotor, na diisap ndang holan aek na ias. Alani i, molo maraleale hita tu halak na hurang denggan parangena gabe mangkorhon na so denggan do on tu hita.​—1 Korint 5:6.

Boi do jumpangmuna aleale na denggan di tongatonga ni sisomba Jahowa

15. Aha do na boi taulahon asa boi mandapot aleale na togu partondionna?

15 Mandok mauliate ma hita ala godang do aleale na denggan di huria. (Psalmen 133:1) Songon dia do asa boi hita maraleale dohot halak na togu partondionna di huria? Molo tapadenggan parangenta jala taulahon lomo ni roha ni Debata, gabe taronjar ma roha ni dongan na maraleale tu Debata manjonok tu hita. Asing ni i, ingkon adong do muse na ingkon taulahon asa boi mandapot aleale. (Ida ma kotak ” Songon dia Hami Boi Maraleale”) Lului ma halak na marparange na denggan na boi gabe aleale jala sitiruon di hamu. Tingki mangalului aleale sian dongan sahaporseaon, ingot ma poda ni Bibel na mandok, ”palambas hamu ma nang rohamuna”, nang pe marasing marga, bangso dohot hasomalanna. (2 Korint 6:13; jaha 1 Petrus 2:17.) Unang ma holan tu na satorbang hita marsaor. Taingot ma, songon si Jonatan dao do gumodang umurna sian si Daud. Molo maraleale hita tu halak na gumodang umurna sian hita, boi ma tadapot bisuk dohot parsiajaran sian pengalaman ni nasida.

TINGKI ADONG PARSALISIAN

16, 17. Boasa ndang tadingkononta huria, nang pe adong dongan sahaporseaonta na mambahen hansit rohanta?

16 Sipata, boi do adong parsalisian dohot aleale ala marasingasing do parange dohot ingananta magodang. Olo do ra adong pangkataion dohot parniulaon ni dongan sahaporseaonta na mambahen hansit rohanta. (Poda 12:18) Jala olo do muse adong parsalisian ala ndang sai sapandapot hita. Gabe marmetmet ni roha do hita jala tatadingkon do huria alani i? Molo tahaholongi do Jahowa dohot halak na dihaholongi Ibana, tontu ndang taulahon i.

17 Jahowa do Sitompa dohot Silehon hangoluan di hita. Tama do hita mangkaholongi jala mangoloi Ibana. (Pangungkapon 4:11) Jala tama do hita marsihohot tu huria na dipangke Ibana laho mangurupi hita. (Heber 13:17) Alani i, molo adong dongan di huria na mambahen hansit rohanta, ndang gabe huria i na tatadingkon. Boasa? Alana, ndang Jahowa na mambahen hansit rohanta. Molo tahaholongi Jahowa, ndang tadingkononta Ibana dohot dongan sahaporseaonta!​—Jaha Psalmen 119:165.

18. (a) Aha do sibahenonta asa tongtong boi mardame di huria? (b) Aha do na tahilala molo rade hita manesa dosa ni angka donganta?

18 Holong tu dongan sahaporseaon mangonjar rohanta mambahen dame di huria. Marpamuati do Jahowa di hahuranganta, songon i ma nian hita tu donganta. Ala tahaholongi donganta, unang ma tapaingotingot sala ni nasida. Jala taingot ma, sude hita hea do mangulahon dosa. (Poda 17:9; 1 Petrus 4:8) Holong ni roha tu dongan mangonjar rohanta asa ”masisesaan dosa”. (Kolosse 3:13) Ndang mura mangulahon i. Molo tapasombu do pingkiran na sala mangarajai dirinta, somalna gabe sogo ni roha do na adong di hita. Ninna rohanta, molo muruk hita tu sasahalak na marsala, na manguhum nasida ma hita disi. Alani i, ndang adong be las ni roha di hita. (Lukas 17:3, 4) Alai, godang do labana molo rade rohanta manesa dosa nasida, tahilala ma dame ni roha dohot pingkiran, dame di huria jala lam togu ma paralealeonta tu Jahowa.​—Mateus 6:14, 15; Rom 14:19.

ANDIGAN DO HITA NDANG BOI BE MARALEALE?

19. Aha do na mambahen hita ndang be maraleale manang marsaor tu sasahalak di huria?

19 Adong do na mambahen hita ndang maraleale be manang marsaor tu sasahalak di huria. On boi masa molo sasahalak mangalaosi patik ni Debata, ndang mambahen hamubaon jala dipabali sian huria. Manang sasahalak mangajarhon na sala jala mansoadahon haporseaonna manang papulikhon dirina sian huria. Tangkas do dipaboa di Bibel, ”na so jadi saor” hita dohot angka halak sisongon i. * (Jaha 1 Korint 5:11-13; 2 Johannes 9-11) Molo aleale manang keluarganta do na dipabali i, olo do ra maol tarjalo rohanta ala ndang boi be hita marsaor tu nasida. Boi do tapatuduhon na marsihohot hita tu Jahowa dohot tu patikNa, marhite ndang marsaor be tu nasida? Ingot ma, mansai las do roha ni Jahowa molo marsihohot jala taoloi Ibana.

20, 21. (a) Boasa patuduhon holong molo dipabali sasahalak? (b) Boasa ingkon manat hita mamillit na laho alealenta?

20 Molo adong sasahalak na dipabali sian huria, on patuduhon holong ni roha ni Jahowa. Boasa? Asa tongtong do badia goar ni Jahowa umbahen dipabali sasahalak na mangulahon dosa. (1 Petrus 1:15, 16) Boi ma dame pangkilalaan ni angka dongan, molo ndang adong be halak na mambahen ramun huria. Jala boi ma nasida marlas ni roha mangoloi Debata, ala ndang adong be parniulaon na jahat di bagasan huria. (1 Korint 5:7; Heber 12:15, 16) Molo dipabali sasahalak sian huria, on patuduhon holong do tu ibana. Marhite on, boi ma ibana marhamubaon jala maraleale muse tu Jahowa.​—Heber 12:11.

21 Nunga tangkas taboto, denggan manang roa parange ni alealenta mangkorhon do tu hita. Alani i, ingkon manat ma hita mamillit ise na laho gabe alealenta. Molo maraleale hita tu aleale ni Jahowa jala mangkaholongi halak na dihaholongi Ibana, jumpangta ma aleale na denggan. Angka parange na denggan sian alealenta boi mangurupi hita asa lam marsitutu mambahen las roha ni Jahowa.

^ par. 2 Hata Heber na diterjemahon ”sauduran dohot” boi do on dos songon ”mandongani” manang ”maraleale”.​—Panguhum 14:20; Poda 22:24.

^ par. 4 Tingki Jahowa manuru si Abraham mamelehon si Isak, on patuduhon aha na laho ulahonon ni Debata di ari na naeng ro, i ma mamelehon anakNa sandiri bahen tobusan. (Johannes 3:16) Ndang saut dipelehon si Abraham anakna. Diparade Jahowa do birubiru tunggal laho pelehonon ni si Abraham manggantihon si Isak.​—1 Musa 22:1, 2, 9-13.

^ par. 9 Tingki manaluhon si Goliat, ”bajar dope” si Daud. Marumur hirahira tolupulu taon ma si Daud tingki mate si Jonatan. (1 Samuel 17:33; 31:2; 2 Samuel 5:4) Mate si Jonatan marumur hirahira onompulu taon. Alani i, tolupulu taon ma gumodang umur ni si Jonatan sian si Daud.

^ par. 10 Songon na disurat di 1 Samuel 23:17, adong lima na didok si Jonatan laho paposhon roha ni si Daud: (1) Unang mabiar. (2) Ndang na boi bunuon ni si Saul ibana. (3) Si Daud do na ingkon gabe raja songon naung jinanjihon ni Debata. (4) Marjanji do si Jonatan, sai marsihohot do rohana tu si Daud. (5) Dipaboa ibana tu si Daud, tangkas do diboto si Saul paralealeon ni nasida ni togu.

^ par. 19 Laho mandapot gumodangan hatorangan taringot songon dia mangadopi halak na dipabali sian huria manang na papulikhon diri, ida ma Lampiran ”Mangadopi Halak na Dipabali sian Huria”.