Дәрбази һондоре буйин

Дәрбази навәроке буйин

СӘРЕ 3

Wана Һʹьз Бькә, Кʹижана Хwәде Һʹьз Дькә

Wана Һʹьз Бькә, Кʹижана Хwәде Һʹьз Дькә

«Кʹи кö тʹәви билана рʹе дьчә, wе бьбә билан» (МӘТʹӘЛОК 13:20, ДТʹ).

1, 2. Дь Кʹьтеба Пирозда дәрһәqа кʹижан рʹастийе ньвисар ә?

МӘРЬВ мина пәмбу нә. Пәмбу һеса һʹәму тьштед дор-бәре хwә һьлдьчʹинә хwә. Öса жи мәрьв һеса һьлдьдьн ньһерʹандьн, норм у хәйсәт-һʹöнöред wан мәрийа, тʹәви кʹижана кö һәвалтийе дькьн.

2 Дь Кʹьтеба Пирозда рʹастийа гьринг ньвисар ә: «Кʹи кö тʹәви билана рʹе дьчә, wе бьбә билан, ле кʹаре кʹи кö тʹәви беаqьла йә, wе зьраре кʹәвә» (Мәтʹәлок 13:20, ДТʹ). Дь ве мәтʹәлокеда хәбәрдан начә дәрһәqа һәвалтийа сәрʹа-бәрʹа. Хәбәра «рʹе дьчә» дьдә кʹьфше һәвалтийа незик. Дь нәшьркьрьнәкеда дәрһәqа ве рʹезе öса һатийә ньвисандьне: «Тʹәви мәрики бьгәрʹи, те һʹәсабе кö wи һʹьз бьки у wива гьредайи би». Дьбәк тö qайил би, wәки әм беһʹәмде хwә чʹәʹв дьдьнә wан мәрийа, кʹижана кö һʹьз дькьн. Бь рʹасти жи әw мәрьвед кʹижана кö әм qайим һʹьз дькьн, дькарьн ль сәр мә йан баш йан жи хьраб һʹöкöм кьн.

3. Әм ча дькарьн һәвалед öса хwәрʹа бьжберьн, йед кö wе баш сәр мә һʹöкöм кьн?

3 Сәва кö нава һʹьзкьрьна Хwәдеда бьминьн, гәрәке хwәрʹа һәвалед öса бьжберьн, йед кö wе баш ль сәр мә һʹöкöм кьн. Ле әм ча дькарьн әве йәке бькьн? Әм гәрәке wан мәрийа һʹьз бькьн, кʹижана кö Хwәде һʹьз дькә, у һәвалтийе тʹәви wан мәрийа бькьн, йед кö тʹәви Хwәде һәвалтийе дькьн. Һәла бьфькьрә: әм qә дькарьн һәваләки жь wи баштьр хwәрʹа бьжберьн, йе кö хәйсәтед öса нав хwәда мәзьн дькә, кʹижан кö Йаһоwа дьхwазә һавалед хwәда бьвинә? Wәрен әм пебьһʹәсьн һәла кʹижан мәрийа Хwәде һʹьз дькә. Һәрге әм ньһерʹандьна Йаһоwа һьлдьн һʹәсаб, wе мәрʹа һеса бә һәвалед баш хwәрʹа бьжберьн.

ХWӘДЕ КʹЕ ҺʹЬЗ ДЬКӘ

4. Чьма изьна Йаһоwа һәйә хwәрʹа һәвала бьжберә, у чьма Йаһоwа Бьраһим нав кьр «досте мьн»?

4 Йаһоwа, һәр кәси хwәрʹа накә һәвал, әw һәвала дьжберә. У изьна wи һәйә әве йәке бькә, чьмки әw Хwәдейе Һьмзор ә. Ләма жи сәва мә qәдьрәки пʹьрʹ мәзьн ә, һәвалтийе бькьн тʹәви Хwәдеки öса. Ле гәло, Йаһоwа кʹе дьжберә кö бьбә һәвале wи? Әw незики wан мәрийа дьбә, йед кö бь тʹәмами итʹбарийа хwә wи тиньн. Wәрен әм бьньһерʹьн мәсәла Бьраһим, йе кö бь баwәрийа хwәйә мәзьн әʹйан бу. Бьдьн һʹәсабе хwә, кö сәва бав чьqас чәтьн ә, кöрʹе хwәйи тайе тʹәне бькә qöрбан. * Ле Бьраһим qайим баwәр дькьр, «кö Хwәде дькарә Исһаq жь мьрьне жи рʹакә», ләма жи әwи «кöрʹе хwәйи тайе тʹәне» һазьр бу бькә qöрбан (Ибрани 11:17-19). Жь бо wе йәке кö Бьраһим баwәри у гöһдарийа öса нишан кьр, Йаһоwа wи нав кьр «досте мьн» (Ишайа 41:8, 9; Аqуб 2:21-23).

5. Йаһоwа чаwа дьньһерʹә ль сәр wан мәрийа, йед кö һьндава wида гöһдар у амьн ьн?

5 Йаһоwа, амьнийе у гöһдарийе гәләк qимәт дькә. Әw һʹьз дькә wан мәрийа, йед кö һәр гав wирʹа амьн ьн. (Бьхунә 2 Самуйел 22:26). Чаwа жь сәре пешьн әм пеһʹәсийан, Йаһоwа гәләк ша дьбә чахе мәрьв жь бо һʹьзкьрьне гöһдарийа хwә һьндава wи дьдьнә кʹьфше. У чаwа дь кʹьтеба Мәтʹәлок 3:32-да ньвисар ә, «һәвалтийа wи бь рʹастарʹа һәйә». Әwед кö бь амьнийе дәʹwакьрьнед Йаһоwа дьqәдиньн, жь Йаһоwа тʹәглифкьрьне дьстиньн. Әwана дь «чадьра» Йаһоwада, дькарьн бьбьн меван, демәк әwана тенә тʹәглифкьрьне, wәки wирʹа хьзмәт кьн у бь азайе дöа бькьн (Зәбур 15:1-5).

6. Ча әм дькарьн һʹьзкьрьна хwә һьндава Иса бьдьнә кʹьфше, у Йаһоwа чаwа нә һьндава wан мәрийа, йед кö Кöрʹе wи һʹьз дькьн?

6 Йаһоwа һʹьз дькә wан мәрийа, йед кö Кöрʹе wийи тайе тʹәне, демәк Иса Мәсиһ һʹьз дькьн. Иса Мәсиһ гот: «Һәр кәсе кö мьн һʹьз бькә, wе готьна мьн хwәй кә, Баве мьне жи wи һʹьз бькә у әме бенә щәм wи, тʹәви wи бьминьн» (Йуһʹәнна 14:23). Ле әм ча дькарьн һʹьзкьрьна хwә һьндава Иса бьдьнә кʹьфше? Әм гәрәке тʹәмийед wи бьqәдиньн у мьзгинийа хере бәла кьн (Мәтта 28:19, 20; Йуһʹәнна 14:15, 21). Әм һьм жи бь wе йәке һʹьзкьрьна хwә бьдьнә кʹьфше, чахе «пʹегәһа wида һәрʹьн». Ләма жи qәwата мә чьqас дьгьһижә, әм гәрәке хәбәрдан у шьхöлед хwәда чʹәʹв бьдьнә Иса (1 Пәтрус 2:21). Йаһоwа дьлшад дьбә у дьшекьринә qәwата мә кö дьхwазьн жь бо һʹьзкьрьне пʹегәһа Исада һәрʹьн.

7. Чьма wе бь аqьлайи у билани бә, һәрге әм достед Йаһоwа дькьнә достед хwә?

7 Йаһоwа дьхwазә wәки достед wи, нав хwәда хәйсәт-һʹöнöред öса мәзьн кьн чаwа баwәри, амьни, гöһдари у һʹьзкьрьн һьндава Иса у тʹәмийед wи. Һәр кәс жь мә гәрәке пьрсед öса бьдә хwә: «Гәло һәвалед мьни незик хәйсәт-һʹöнöред öса дьдьнә кʹьфше, йан на? Әз һәвалтийе дькьм тʹәви wан мәрийа, тʹәви кʹижана кö Йаһоwа һәвалтийе дькә?» Wе бь аqьлайи у билани бә, һәрге әм достед Йаһоwа бькьнә достед хwә. Чьмки әwед кö хәйсәт-һʹöнöред баш нав хwәда мәзьн дькьн, йед кö Хwәде qәбул дькә, у бь хирәт дәрһәqа Пʹадшатийа Хwәде әʹлам дькьн, дькарьн ль сәр мә баш һʹöкöм кьн. Әwана öса жи дькарьн мә һелан кьн öса бьжин, кö дьле Йаһоwа Хwәде ша кьн. (Бьньһерʹә чаргошә « Кʹи нә Һәвалед Тә?».)

ЖЬ МӘСӘЛЕД КʹЬТЕБА ПИРОЗ ҺИН БЬН

8. Чь тә хwәш те, нава һәләqәтийа ортʹа (а) Наһомийе у Рʹутʹда? (б) се һәвалед Ибранида? (в) Паwлос у Тимотʹейода?

8 Дь Кʹьтеба Пирозда гәләк мәсәлә һәнә, дәрһәqа wан мәрийа, йед кö һәвалед баш хwәрʹа бьжартьнә у әв йәк wанарʹа кʹар анийә. Һун дькарьн бьхуньн, дәрһәqа Наһомийе у бука wе Рʹутʹ, öса жи дәрһәqа һәвалтийа се Ибранийа йед кö дь Бабилонеда бун, у öса жи дәрһәqа Паwлос у Тимотʹейо (Рʹутʹ 1:16; Данийел 3:17, 18; 1 Корьнтʹи 4:17; Филипи 2:20-22). Ле wәрен әм диса дина хwә бьдьн ль сәр мәсәләкә гәләк баш, әв мәсәлә дәрһәqа һәвалтийа Даwьд у Йонатʹан ә.

9, 10. Чьма һәвалтийа Даwьд у Йонатʹан qәwи бу?

9 Дь Кʹьтеба Пирозда те готьне, wәки паши wе йәке чахе Даwьд Голйатʹ кöшт, Йонатʹан Даwьд һʹьз кьр у öса дәстпебу һәвалтийа wанә незик (1 Самуйел 18:1). Рʹаст ә Даwьд у Йонатʹан салийед хwәда нә wәк һәв бун, ле һʹәта мьрьна Йонатʹан әwана һәвалед гәләк незик бун (2 Самуйел 1:26). * Ле чьма һәвалтийа wан öса qайим бу?

10 Һәвалтийа Даwьд у Йонатʹан qайим бу, чьмки һәрд жи Хwәде һʹьз дькьрьн. Һьм жи wана дьхwәст амьнийа хwә һьндава Хwәдеда хwәй кьн. Хенщи wе йәке, һәвалтийа wан qайим бу, чьмки нетәкә wана һәбу, wана дьхwәст дьле Хwәде ша кьра. Щәм wана хәйсәт-һʹöнöред öса һәбун, кö әwана һәв хwәш дьһатьн. Сәр Йонатʹан гәләк һʹöкöм кьр, чахе әwи дит мерхаси у хирәта wи гәде щаһьл, йе кö бе тьрс наве Хwәде хwәй кьр. Йонатʹане кö әʹмьре хwәда мәзьн бу, бь амьнийе хwә ль пьштгьрийа qәдандьна qьрара Йаһоwа дьгьрт, у бь дьл у щан Даwьд жь хwә фәрзтьр һʹәсаб дькьр. Бе шьк, Даwьд жи qәдьре wи гәләк дьгьрт. Әм ньһа бьньһерʹьн кʹа чь qәwьми wәʹдәки гәләк чәтьн дь жийина Даwьдда, чахе әw рʹәви бәрʹийе, wәки хwә жь һерса Шаwул Пʹадша баве Йонатʹан, хьлаз кә. Йонатʹан амьнийа пʹьрʹ мәзьн нишан кьр, чахе рʹабу у чу Даwьд qәwи кә (1 Самуйел 23:16). Бьдә һʹәсабе хwә, чьqас дьле Даwьд һеса бу, чахе һәвале wи һат кö бәрдьле wида бе! *

11. Чь һун һин дьбьн жь һәвалтийа Даwьд у Йонатʹан?

11 Чь әм дькарьн һин бьн жь мәсәла Йонатʹан у Даwьд? Йа пешьн, әм дьбиньн кö сәва һәвала гәләк фәрз ә, wәки һәләqәтийа wан тʹәви Хwәде һәбә. Чахе әм незики wан мәрийа дьбьн, баwәри у ньһерʹандьна кʹижана кö мина йа мә йә, әм һелан дьбьн у qәwи дьбьн. Чьмки әм дькарьн дьле хwә һәвра вәкьн, öса жи һәвра гьли кьн кö чь дь жийина мәда дьqәwьмә. (Бьхунә Рʹомайи 1:11, 12). Һәвалед öса, һәләqәтийа кʹижана кö тʹәви Хwәде баш ә, әм дькарьн дь щьватеда бьвиньн. Ле гәло дь щьватеда һәр кәс дькарә бьбә һәваләки баш бона мә? На.

ЧА ҺӘВАЛА БЬЖБЕРЬН

12, 13. (а) Чьма әм гәрәке дь щьватеда жи, бь фәсали хwәрʹа һәвала бьжберьн? (б) Qьрна йәкеда дь щьвата Мәсиһийада чь проблем һәбу, у Паwлос чь тʹәми да wан?

12 Дь щьватеда әм гәрәке хwәрʹа һәвалед öса бьжберьн, йед кö wе али мә бькьн һәләqәтийа хwә тʹәви Йаһоwа qәwи кьн. Демәк дь щьватеда һәр кәс нькарә бьбә һәвале мә. Әва тьштәки әʹщеб нинә. Мәсәлә чаwа һьнә бәр, сәр дара зу дьгьһижьн ле һьнәк жи дәрәнг, öса жи һьнәк Мәсиһийед щьватерʹа лазьм ә гәләк wәʹдә, wәки әwана рʹöһʹанида гәш бьн. Ләма жи Мәсиһи нә wәк һәв рʹöһʹанида пешда дьчьн (Ибрани 5:12–6:3). Бе шьк, әме сәбьре у һʹьзкьрьне нишан кьн һьндава йед тʹәзә у рʹöһʹанида сьст, чьмки әм дьхwазьн кö әwана рʹöһʹанида пешда һәрʹьн (Рʹомайи 14:1; 15:1).

13 Щар-щара дь щьватеда дькарә дәрәщед öса бьqәwьмьн, жь бо чь жи мәрʹа лазьм ә һаш жь хwә һәбьн, кö кʹерʹа һәвалтийе бькьн. Чьмки рʹабун-рʹуньштандьна һьнәка дькарә нәщайиз бә. Һьнәк дьбәк хәйдок ьн у тʹьме нәqайил ьн. Тьштед öса qьрна йәкеда дь щьвата Мәсиһийада жи дьqәwьми. Һʹәчʹи зәʹф жь wана амьн дьман, ле һьнәка йәкә хwә нәщайиз кʹьфш дькьрьн. Ләма жи Паwлосе шанди тʹәми дьда щьвата Корьнтʹийа, wәки хwә дур бьгьрьн жь wан Мәсиһийа, йед кö һинкьрьнед Мәсиһити qәбул нәдькьрьн: «Нәхапьн! ‹Һәвалтийа хьраб мәрьве хwәйипʹәргал хьраб дькә›» (1 Корьнтʹи 15:12, 33). Паwлос Тимотʹейорʹа пешда дьгот, кö нав Мәсиһийада жи wе һәбьн мәрьвед öса, йед кö wе хwә рʹаст кʹьфш нәкьн. Әwи öса жи Тимотʹейо ширәт дькьр, wәки хwә жь wана дур бьгьрә у тʹәви wан һәвалтийе нәкә. (Бьхунә 2 Тимотʹейо 2:20-22).

14. Әм ча дькарьн бьдьнә хәбате принсипа жь тʹәмийа Паwлос?

14 Әм ча дькарьн принсипа кö дь тʹәмийа Паwлосда бу, бьдьн хәбате? Әм гәрәке дь щьватеда у жь щьвате дәр хwә жь мәрьвед öса дур бьгьрьн, йед кö дькарьн ль сәр мә хьраб һʹöкöм кьн (2 Тʹесалоники 3:6, 7, 14). Әм гәрәке һәләqәтийа хwәйә тʹәви Йаһоwа хwәй кьн. Бира хwәда хwәй кә, кö әм мина пәмбу нә, у зу-зу чʹәʹв дьдьнә ньһерʹандьн у хәйсәт-һʹöнöред һәвалед хwәйи незик. Чьмки нькарә öса бьqәwьмә, кö пәмбу текьнә нав аве, ле әw шәраве һьлчʹинә, öса жи әм нькарьн һин бьн тьштед баш жь wан мәрийа, йед кö хьраб ль сәр мә һʹöкöм дькьн (1 Корьнтʹи 5:6).

Һәвалед баш дькари нава хушк-бьред Мәсиһида бьвини

15. Чь гәрәке бькьн, wәки дь щьватеда һәвалед öса бьвиньн, һәләqәтийа кʹижана кö тʹәви Йаһоwа һәйә?

15 Шабуна пʹьрʹ мәзьн ә, кö әм дькарьн хwәрʹа һәвала нава Мәсиһийед öсада бьвиньн, йед кö ль сәр мә wе баш һʹöкöм кьн (Зәбур 133:1). Ле гәло әм ча дькарьн хwәрʹа һәвалед öса бьжберьн, һәләqәтийа кʹижана кö тʹәви Йаһоwа Хwәде һәйә? Һәрге тö нав хwәда мәзьн ки хәйсәт-һʹöнöред кö Хwәде хwәш тен, бь ве йәке мәрьвед мина хәйсәт-һʹöнöред тә wе бьхwазьн тʹәви тә һәвалтийе бькьн. Хенщи ве йәке, тö жи гәрәке жь алийе хwәда тьштәки бьки, кö тʹәви гәләка незик би у һәвалед тʹәзә хwәрʹа бьвини. (Бьньһерʹә чаргошә « Мә Ча Һәвалед Баш Хwәрʹа Дит?».) Дина хwә бьдә wан мәрийа, хәйсәт-һʹöнöред кʹижана кö тәйе жи бьхwәста, wәки щәм тә һәбьн. Әм гәрәке дина хwә бьдьнә ве ширәта жь Кʹьтеба Пироз: «Дьле хwә...вәкьн», демәк хwәрʹа һәвала нава мәсиһийед жь щурʹә-щурʹә мьләта у бәрәка бьгәрʹә. (2 Корьнтʹи 6:13; бьхунә 1 Пәтрус 2:17). Һәвалтийе нәкә тʹәне тʹәви wан мәрийа, йед кö салийед хwәда wәкә тә нә. Бир нәкә, wәки Йонатʹан жь Даwьд гәләк мәзьн бу. Һәрге тö тʹәви хушк-бьред әʹмьрда мәзьн һәвалтийе бьки, тöйе дь жийина хwәда щерʹьбанди у билан би.

ЧАХЕ ЧӘТЬНАЙИ ПЕШДА ТЕН

16, 17. Һәрге хушк-бьра, мә дьдьнә хәйидандьне, чьма әм гәрәке щьвате нәһельн?

16 Һәр Мәсиһик щурʹәки мәзьн буйә, у хәйсәт-һʹöнöред wан жи щурʹә-щурʹә нә, ләма жи щар-щара дь щьватеда дькарә проблем пешда бен. Щарна хушк-бьра дькарьн тьштед öса бежьн йан бькьн, кö дьле мә бешиньн (Мәтʹәлок 12:18). Öса жи чәтьнайи пешда тен жь бо ве йәке кö хәйсәт, ньһерʹандьн у фькьред хушк-бьра жь һәв щöдә дьбьн. Ле гәло жь бо ван чәтьнайа әме щьвате бьһельн? Һәмьки на, чьмки һʹьзкьрьн һьндава Йаһоwа у wан мәрийа йед кö wи һʹьз дькьн, наһелә кö әм жь щьвате дур кʹәвьн.

17 Йаһоwа Әʹфьрандар у Жийиндаре мә йә, ләма жи әw һежа йә кö әм һʹьзкьрьн у амьнийа хwәйә тʹам wирʹа бьдьнә кʹьфше (Әʹйанти 4:11). Йаһоwа бь дьл щьват дьдә хәбате, ләма жи һежа йә кö әм жи пьштгьрийа wи бькьн (Ибрани 13:17). Демәк һәрге хушк-бьра мә бь тьштәки дьдьнә хәйдандьне, жь бо ве йәке әме щьвате нәһельн, чьмки öса те кʹьфше кö әм хәйиди нә у нәрʹази нә. Ле нә Йаһоwа әм нәданә хәйдандьне. Ләма жи һʹьзкьрьна һьндава Йаһоwа, wе тʹö щар нәһелә кö әм жь wи у щьмәʹта wи дур кʹәвьн. (Бьхунә Зәбур 119:165).

18. (а) Ча әм дькарьн дь щьватеда әʹдьлайе хwәй кьн? (б) Чахе әм дьбахшиньн wан мәрийа, йед кö әм данә хәйдандьне, әв йәк чь кʹәрәма мәрʹа тинә?

18 Һʹьзкьрьн һьндава хушк-бьра wе мә һелан кә, кö дь щьватеда әʹдьлайе хwәй кьн. Йаһоwа кʹамьлбуне дәʹwа накә жь wан мәрийа кʹижана кö һʹьз дькә, у әм жи гәрәке мина wи бьн. Һʹьзкьрьн али мә дькә, wәки әм дина хwә нәдьнә шашийед бьчʹукә хушк-бьра у али мә дькә бир нәкьн wәки әм жи гöнәкʹар ьн у шашийа дькьн (Мәтʹәлок 17:9; 1 Пәтрус 4:8). Әв öса жи али мә дькә, кö тʹьме «һәв бьбахшиньн» (Колоси 3:13). Ле нәһеса йә әве ширәте тʹьме бьqәдиньн. Һәрге әм изьне бьдьн кö емосйа йан жи фькьред мәйә нәрʹаст мә зәфт кьн, һьнге әме нькарьбьн хәйде жь дьле хwә дәрхьн у дьбәк әм бьфькьрьн кö бь хәйда хwә әм wи мәрьви щәза дькьн. Ле бь рʹасти чахе әм хәйде дьле хwәда хwәй дькьн, бь ве йәке әм зьраре дьдьнә хwә. Һәрге әм бьбахшиньн wи мәрьви йе кö мә дайә хәйдандьне, һьнге әме гәләк кʹәрәма бьстиньн (Луqа 17:3, 4). Әв йәк рʹьһʹәтийе дьдә мә, әʹдьлайе щьвате хwәй дькә, у йа лапә фәрз әw ә, кö һәләqәтийа мә тʹәви Йаһоwа хwәй дькә (Мәтта 6:14, 15; Рʹомайи 14:19).

КʹӘНГЕ ЛАЗЬМ Ә ҺӘВАЛТИЙЕ БЬДЬН СӘКЬНАНДЬНЕ

19. Кʹижан дәрәщада әм гәрәке һәвалтийе бьдьн сәкьнандьне?

19 Щарна мәрʹа дьбежьн, wәки әм гәрәке һәвалтийе нәкьн тʹәви wан мәрийа, йед кö ида әндәме щьвате ниньн. Демәк тʹәви wан мәрьва һәвалтийе нәкьн, йед кö бәр Хwәде гöнә кьрьнә у тʹобә нәкьрьнә, у жь бо ве йәке жь щьвате һатьнә дәрхьстьне. Öса жи тʹәви wан мәрийа, йед кö һʹәбандьна хwә инкʹар кьрьнә, у һинкьрьнед qәлп бәла дькьн, йан жи щьват инкʹар кьрьнә. Дь Кʹьтеба Пирозда зәлал те готьне, wәки әм тʹәви мәрьвед öса һәвалтийе нәкьн. (Бьхунә 1 Корьнтʹи 5:11-13; 2 Йуһʹәнна 9-11.) * Ле дьбәк әв йәк зәʹф чәтьн бә һәрге әв мәрьв, йан һәвале мә йә йан жи мәрьве мә. Ле гәло, әме бькарьбьн хwә qайим ль нормед Йаһоwа бьгьрьн у бь ве йәке нишан кьн, кö бона мә амьни һьндава Йаһоwа у qанунед wийи рʹаст һе фәрз ә? Бира хwәда хwәй кә, кö Йаһоwа пʹьрʹ qимәт дькә амьнийе у гöһдарийе.

20, 21. (а) Чьма чахе кәсәки жь щьвате дәрдьхьн, дь ве йәкеда һʹьзкьрьн те кʹьфше? (б) Чьма фәрз ә, кö әм бь билани хwәрʹа һәвала бьжберьн?

20 Чахе кәсәки жь щьвате дәрдьхьн, бь рʹасти дь ве йәкеда һʹьзкьрьна Йаһоwа те кʹьфше. Чьма әм дькарьн öса бежьн? Чахе мәрьве кö тʹобә накә жь щьвате дәрдьхьн, бь ве йәке һʹьзкьрьн һьндава Йаһоwа у наве wийи пироз те кʹьфше (1 Пәтрус 1:15, 16). Һьм жи бь ве йәке щьват те хwәйкьрьне. Хушк-бьред щьвате тенә хwәйкьрьне жь һʹöкöмкьрьна wан гöнәкʹара. Әw хушк-бьра дькарьн бәрдәwам кьн хьзмәткьрьна хwә Йаһоwарʹа, чьмки заньн wәки щьват әв һәйә щи-сьтʹар дь ве дьнйа зöлмда (1 Корьнтʹи 5:7; Ибрани 12:15, 16). Щәзакьрьна öса сәрт, дьдә кʹьфше һʹьзкьрьн һьндава wи мәрьве гöнәкʹар. Дьбәк әв йәк сәва wи бьбә мәʹни, кö әw бе ль сәр һʹьше хwә у фәʹм бькә wәки wирʹа лазьм ә ньһерʹандьна хwә бьгöһезә, у гавед лазьм бавежә, сәва кö пашда вәгәрʹә бал Йаһоwа (Ибрани 12:11).

21 Әʹшкәрә те кʹьфше кö һәвалед мәйи незик дькарьн qайим ль сәр мә һʹöкöм кьн. Ләма жи гәләк фәрз ә, wәки әм бь билани һәвала бьжберьн. Чахе әм һәвалед Йаһоwа дькьнә һәвалед хwә, у һʹьз дькьн wан мәрийа кʹижана кö Йаһоwа һʹьз дькә, һьнге әм дькʹәвьнә дәр-дора һәвалед лапи баш. Чь кö әм жь wана һин бьн, wе али мә бькә бьжин ль гора сафикьрьна хwә, демәк Йаһоwа ша кьн.

^ абз. 4 Чахе Йаһоwа әв йәк жь Бьраһим дәʹwа кьр, әв дәʹwакьрьн сийа wе йәке бу, кö Йаһоwа Хwәде wе Кöрʹе хwәйи тайе тʹәне, бькә qöрбан (Йуһʹәнна 3:16). Дәрәща Бьраһимда, Йаһоwа әw да сәкьнандьне, wәки дәwса Исһаq бәран бе qöрбанкьрьне (Дәстпебун 22:1, 2, 9-13).

^ абз. 9 Даwьд һе гәләк щаһьл бу чахе Голйатʹ кöшт, у чахе Йонатʹан мьр Даwьд 30 сали бу (1 Самуйел 17:33; 31:2; 2 Самуйел 5:4). Ле Йонатʹан wәкә 60 сали бу чахе мьр, ча те кʹьфше, әw 30 сала жь Даwьд мәстьр бу.

^ абз. 10 Жь гьлийе Йонатʹан, йед кö дь кʹьтеба 1 Самуйел 23:17-да ньвисар ә, те кʹьфше кö ча әwи бәрдьле Даwьд дьһат: (1) әwи һелан да wи wәки нәтьрʹсә; (2) wи һелан кьр, wәки кьред Шаwул wе бош-бәтал бьн; (3) кьрә бира Даwьд, кö ль гора созе Хwәде, әw wе бьбә пʹадша; (4) сонд хwәр кö wирʹа амьн бьминә; (5) әwи öса жи Даwьдрʹа гот, wәки Шаwул жи занә бона амьнийа wи.

^ абз. 19 Һе зедә әʹламәти кö әм гәрәке чаwа бьн һьндава wи мәрьви йе кö жь щьвате дәрхьстьнә йан жи хwәха дәркʹәтийә, дькарьн Әʹламәтийа Зедәда бь наве «Әм Гәрәке Чаwа бьн, Һьндава Wи Мәрьви йе кö жь Щьвате Дәрхьстьнә» бьвиньн.