1-3. 1) ¿Tlen techiluia Biblia tlen melauak panoa? 2) ¿Ken uelis tikinmajsiskej kuali toyolikniuan?

TLALTIKPAKTLAKAMEJ tikatej ken se tsotsoli tlen kichichina atl ijkuak kikopiliaj. Ualeua, —maski amo tikitaj ken techpanoa— tikpiaj toyelis ken tlaltikpaktlakamej, timoyekanaj ken yejuan uan noijki tikchiuaj tlen kuali uan tlen amo kuali kichiuaj akinmej iuan timouikaj.

² Biblia techiluia itlaj tlen melauak panoa: “Akin nemi iuan akin ixtlamatki ye noijki yetos ixtlamatki, uan akin mouika iuan akinmej amo yolkualmej mochiuas amo yolkuali” (Proverbios 13:20). Tlajtoli tlen kijtoa nin tlaxelol (“nemi iuan”) amo kijtosneki ijkuak sekimej san ualeua motlapouiaj, kijtosneki ijkuak kuali mouikaj. * Se amochtli kijtoa itech nin tlaxelol: “Se nemis iuan ikaj kijtosneki iuan se mouikas uan se kipatioitas”. ¿Amo melauak tiknekij tikchiuaskej ijkon ken akinmej iuan timouikaj? Kema, ijkuak kuali timouikaj iuan toyolikniuan, yejuan techpaleuiaj ma tikchiuakan tlen kuali noso tlen amo kuali.

³ Tla tiknekij tiyetoskej itech itlasojtlalis toTajtsin Dios, moneki ma timouikakan iuan akinmej yolkualmej. ¿Ken uelis tikinmajsiskej? San moneki ma tikintlasojtlakan akinmej toTajtsin Dios kintlasojtla uan ma tikinselikan ken toyolikniuan akinmej iyolikniuan toTajtsin Dios. Kuali ximokuayejyeko: yejuan kipiaj inyelis ken Jehová  kineki ma kipiakan iyolikniuan. Yejuan tlen okachi kuali toyolikniuan yetoskej. Ik non, ma tikitakan ken moneki kipiaskej inyelis. Ijkuak tikitaskej ken mokuayejyekoa Jehová, tikmatiskej akinmej uelis yetoskej toyolikniuan.

4. ¿Tleka Jehová kinamiki kuali kinpejpenas akinmej iuan mouikas, uan tleka okijto Abrahán okatka iyolikni?

⁴ Jehová amo san akin kipejpena pampa ma yeto iyolikni. Uan ye kinamiki kuali kinpejpenas akinmej iuan mouikas, pampa ye akin Ueyi Tekiua itech nochi semanauak. Se ueyi tlateochiualistli timouikaskej iuan. Ik non, ¿akinmej kinpejpena ma yetokan iyolikniuan? Jehová motokia san intech akinmej tlaneltokaj itech. Ma tikitakan se neskayotl itech se tlakatl tlen yiuejkika okatka, Abrahán, akin otlaneltokaya miak. Jehová okinauati ma kitemaka ikone. * ¿Onka itlaj tlen okachi oui kichiuas se teta? Uelis tikijtoskej Abrahán okitemakak “Isaac” pampa “okimatia Dios kipia weletílistli para kiyolitis” (Hebreos 11:17-19). Pampa Abrahán otlaneltokak miak uan otetlakamatki, Jehová okijto Abrahán okatka “itlakaikni” noso iyolikni (Isaías 41:8; Santiago 2:21-23).

5. ¿Ken kinmita Jehová akinmej nochipa kitlakamatij?

⁵ Jehová kinpatioita akinmej amo kikauaj uan kitlakamatij. Kema, kintlasojtla akinmej amo kikauaj maski tlajyouiaj miak (xiktlajtolti 2 Samuel 22:26). Ken otikitakej itech tlamachtil 1, ye moyolpaktia iuan akinmej kitlakamatij pampa kitlasojtlaj. Uan noijki Proverbios 3:32 kijtoa “kuali mouika” iuan akinmej “yolmelauakej”, kijtosneki mouika iuan tlakamej uan siuamej tlen nochipa kintlakamatij  itlanauatiluan. Ninmej tlaltikpaktlakamej yolmelauakej, Jehová ika miak pakilistli kinyoleua ma kalakikan “ikalijtik”; kijtosneki, kiselia ijkuak kiueyichiuaj uan kinkauilia nochipa ma motlatlaujtikan itech (Salmo 15:1-5).

6. ¿Ken tikteititiaj tiktlasojtlaj Jesús, uan ken momachilia Jehová ijkuak kita tiktlasojtlaj iKone?

⁶ Jehová kintlasojtla akinmej kitlasojtlaj san ye se iKone. Ijkon okiteititi Jesús ijkuak okijto: “Akin nechtlasojtla kijtosneki kichiwa tlan nikijtoa. Notajtsi kitlasojtlas, iwa Notajtsi iwa Ne timochantikiweh íwa” (Juan 14:23). ¿Ken tikteititiaj tiktlasojtlaj Jesús? Moneki ma tikintlakamatikan itlanauatiluan, ken ijkuak kijtoa moneki ma titetlapouikan uan ma tikchiuakan imachtijkauan (Mateo 28:19, 20; Juan 14:15, 21). Noijki tikteititiskej tiktlasojtlaj Jesús tla tikchiuaj ken ye, pampa “otechititi kenijki tikchiwaskeh” (1 Pedro 2:21). Maski titlajtlakolejkej, moneki timochijchikauaskej tikchiuaskej ken ye itech tonemilis uan ika totlajtol. Uan Jehová yolpaki pampa tiktlasojtlaj iKone uan timochijchikauaj tikchiuaskej ken ye.

7. ¿Tleka kuali tikchiuaskej tla toyolikniuan noijki iyolikniuan Jehová?

⁷ Ken yotikitakej, Jehová kineki iyolikniuan ma tlaneltokakan itech, amo keman ma kikauakan, ma kitlakamatikan, ma kitlasojtlakan Jesús uan ma kichiuakan ken ye otlamachti. Ik non, moneki ma timotlajtlanikan: “¿Ijkon kichiuaj noyolikniuan uan ijkon kipiaj inyelis? ¿Yejuan noijki melauak iyolikniuan Jehová?”. Kuali tikchiuaskej tla toyolikniuan kipiaj inyelis ken Cristo uan ika nochi inyolo tetlapouiaj itech yankuik kuali tlajtolmej itech Tekiuajkayotl. Nonmej toyolikniuan techyolchikauaj, pampa techpaleuiaj ma tikchiuakan tlen okachi tiknekij: tikyolpaktiskej toTajtsin Dios (xikita recuadro tlen itoka “ ¿Tlen kijtosneki tikpiaskej se melauak toyolikni?”).

8. ¿Tlen okachi mitspaktia itech ken omouikayaj 1) Noemí uan Rut? 2) eyi telpokamej hebreos? 3) Pablo uan Timoteo?

⁸ Biblia techtlapouia itech sekimej tlen okiselijkej miakej tlateochiualismej pampa kuali okinpejpenkej inyolikniuan. Uelis timotlapouiskej itech Noemí uan Rut akin okatka isiuamon, tlen okinpanok eyi telpokamej hebreos tlen nochipa okatkaj yolmelajkej itech Babilonia uan noijki itech ineskayo Pablo uan Timoteo (Rut 1:16; Daniel 3:17, 18; 1 Corintios 4:17; Filipenses 2:20-22). Pero axkan, okachi ma timomachtikan ken omouikayaj David uan Jonatán.

9, 10. ¿Tleka kuali omouikayaj David uan Jonatán?

⁹ Biblia kijtoa ijkuak David okimikti Goliat, “David uan Jonatán omochijkej yoliknimej, uan Jonatán opejki kitlasojtla ken ye motlasojtla” (1 Samuel 18:1). Ijkon opejkej nochipa kualtsin mouikaj maski se okachi ueyi okatka, kuali omouikakej hasta ijkuak Jonatán omikik kanin omoteuito (2 Samuel 1:26). * ¿Tleka sapanoa kuali omouikayaj?

¹⁰ David uan Jonatán kuali omouikayaj pampa okitlasojtlayaj toTajtsin Dios uan okinekiayaj nochipa yetoskej yolmelajkej. Noijki pampa ika nochi inyolo okinekiayaj kiyolpaktiskej toTajtsin Dios. Omotlakaitayaj pampa okipiayaj kuali inyelis. Uelis tikijtoskej Jonatán okitlasojtlaya David pampa ye amo omomojtiaya, okatka yolchikauak pampa okipaleui itoka Jehová. Uan David okitlakaitaya Jonatán pampa kuali omokuayejyekoaya, nochipa okitlakamatiaya Jehová uan amo keman okika, uan noijki omotekipachoaya itech iyolikni, David,  uan amo san itech tlen ye okinekiaya. Ma tikitakan tlen opanok ijkuak David sapanoa omoyolkokoaya, pampa Saúl, itajtsin Jonatán, okitemojtinemiaya kimiktis, ik non, David san ocholojtinemiaya. Ken Jonatán amo okinekiaya kikauas David, “oyajki [...] kanin okatka David, uan okipaleui ma moyolchikaua itech Jehová” (1 Samuel 23:16). ¡Melauak kuali omomachili David  ijkuak okitak iyolikni oyajki kanin okatka uan okiyolchikauato! *

11. ¿Tlen timomachtiaj itech ken omouikayaj Jonatán uan David?

¹¹ ¿Tlen timomachtiaj itech ken omouikayaj Jonatán uan David? Tikitaj okachi moneki toyolikniuan ma kipiakan innemilis ken toTajtsin Dios kipaktia. Tikseliaj miakej tlateochiualismej ijkuak timouikaj iuan akinmej noijki kitekichiuiliaj Jehová, noijki moyekanaj ika principios bíblicos ken tejuan uan ika nochi inyolo kinekij nochipa kiyolpaktiskej toTajtsin Dios. Kema, nin techkauilia ma  timoyolchikauakan ijkuak tikijtoaj tlen timokuayejyekoaj, tlen tikmachiliaj uan tlen techpanoa itech tonemilis (xiktlajtolti Romanos 1:11, 12). Toyolikniuan tlen kinekij nochipa kiyolpaktiskej toTajtsin Dios tikinmajsiskej itech tlanechikol. ¿Kijtosneki nin uelis mochiuaskej toyolikniuan nochtin akinmej yauij itech Kali kanin timonechikoaj? Amo nochipa.

12, 13. 1) ¿Tleka moneki kuali tikinpejpenaskej toyolikniuan itech tlanechikol? 2) ¿Tlen ouijkayotl okipixkej tokniuan itech achto siglo, uan tlen okinmilui Pablo ijkuak okinnejmachti?

¹² Moneki kuali ma tikinpejpenakan akinmej yetoskej toyolikniuan, pampa amo nochtin tlen pouij itech tlanechikol techpaleuiskej ma tikchikauakan totlaneltokilis. ¿Moneki techtlajtlachialtis nin? Amo. Ijkon ken seki tlakilotl okachi yolik iksi itech ikuajyo, noijki sekimej tokniuan okachi uejkaua pampa kipiaskej chikauak intlaneltokilis. Ik non, itech nochi nechikolmej tikitaskej sekimej yikipiaj chikauak intlaneltokilis uan oksekimej amo (Hebreos 5:12–6:3). Ik non, amo san niman ma tikualanikan iuan akinmej yikin peuaj momachtiaj, akinmej ayamo kipiaj chikauak intlaneltokilis, moneki ma tikintlasojtlakan pampa ijkon tikinpaleuiskej ma kipiakan chikauak intlaneltokilis (Romanos 14:1; 15:1).

¹³ Ualeua uelis panos itlaj tlen kichiuas okachi kuali ma tikinpejpenakan akinmej iuan timouikaj itech tlanechikol. Uelis ikaj amo kuali kichiua itech inemilis noso nochipa kilnamiktok tlen okichiuilijkej uan kinteneua oksekimej. Ijkon opanok itech achto siglo. Maski miakej okatkaj yolmelajkej, sekimej okichiuayaj tlen amo kuali. Ma tikitakan se neskayotl. Itech Corinto miakej opejkej tlaneltokaj itech okseki tlamachtilmej, ik non, tlatitlanil Pablo okinnejmachti tokniuan: “Amo xikmokawilikah manomechkajkayawakah. Kemi kijtoa se tlájtoli: Tla nonnemiskeh iwa  akimeh kichiwah tlan amokuali, kipatlaskeh nomotlayejyekolis iwa nomechijtlakoskeh” (1 Corintios 15:12, 33). Noijki okilui Timoteo uan okinejmachti ma moxelo itech akinmej okichiuayaj tlen amo kuali, uan amo ma mouika inmiuan (xiktlajtolti 2 Timoteo 2:20-22).

14. ¿Tlen technejmachtia Pablo itech akinmej iuan timouikaj?

¹⁴ Tlen okijto Pablo technejmachtia itlaj: tla ikaj uelis techijtlakos, maski noijki monechikoa touan, okachi kuali amo ma timouikakan iuan (2 Tesalonicenses 3:6, 7, 14). Okachi moneki ma tikmaluikan ken timouikaj iuan Jehová. Amo ma tikilkauakan tikatej ken se tsotsoli tlen kichichina nochi atl tlen kiyaualoa. Tla se tsotsoli kichichina atl sokio, ijkuak tikpatskas amo kisas atl chipauak. Noijki, amo itlaj kuali tikpiaskej tla toyolikniuan amo yolkualmej (1 Corintios 5:6).

15. ¿Tlen uelis tikchiuaskej pampa itech tlanechikol tikinmajsiskej toyolikniuan tlen kipiaj chikauak intlaneltokilis?

¹⁵ Techyolseuia tikmatiskej itech tlanechikol uelis tikinmajsiskej toyolikniuan tlen kipiaj chikauak intlaneltokilis (Salmo 133:1). Axkan, ¿ken uelis tikinmajsiskej? Tla tikpiaj toyelis ken kipiaj iyolikniuan toTajtsin Dios uan tla tikchiuaj ken yejuan, tokniuan kinekiskej touan mouikaskej. Noijki, moneki ma timochijchikauakan pampa tikinpiaskej toyolikniuan (xikita recuadro kanin kijtoa “ Ken otikinmajsikej kuali toyolikniuan”). Moneki ma tikintemokan toyolikniuan tlen kipiaj inyelis ken tejuan tiknekij tikpiaskej. Noijki, akinmej tikchiuaj ken Cristo moneki ma tikilnamikikan tlen techiluia Biblia: ‘Xitetlasojtlakah’. Kema, tiknekij tikinpiaskej miakej toyolikniuan maski sekimej ixchipajkej, tlatlamantli inmialtepe noso okse tlamantli kichiuaj (2 Corintios 6:13; xiktlajtolti 1 Pedro 2:17). Amo san ma timouikakan iuan akinmej kipiaj xiuitl ken tejuan. Xikilnamiki, Jonatán okipiaya okachi miak xiuitl ken David. Toyolikniuan tlen yikipiaj miak  xiuitl uelis techpaleuiskej pampa yikimatij miak tlamantli uan ixtlamatkej.

16, 17. ¿Tleka amo kuali ma tikkauakan tlanechikol tla se tokni techyolkokoa?

¹⁶ Ken tinochtin tlatlamantli otimoskaltijkej uan noijki tlatlamantli toyelis, ualeua tikpiaskej ouijkayotl iuan tokniuan. Ik non, uelis techkualanis tlen kijtos noso tlen kichiuas se tokni, uelis amo kuali timouikaskej iuan pampa tlatlamantli timokuayejyekoaj (Proverbios 12:18). ¿Tlen tikchiuaskej ijkuak ijkon techpanos? ¿Techuetsiltis non ouijkayotl uan tikkauaskej tlanechikol? Amo, pampa tiktlasojtlaj Jehová uan iyolikniuan.

¹⁷ Jehová otechmakak toyolilis uan techmaluia, ik  non, san ye kinamiki ma tiktlasojtlakan uan ma tikueyichiuakan  (Apocalipsis 4:11). Noijki kinamiki ma tikpaleuikan tlanechikol uan amo keman ma tikkauakan, pampa toTajtsin Dios kitekitiltia (Hebreos 13:17). Ik non, ijkuak techyolkokoa ikaj, amo tikualaniskej nion tikijtoskej ayakmo tiaskej tlanechikol. Amo ijkon ma tikchiuakan, pampa amo itlajtlakol Jehová. Uan pampa tiktlasojtlaj miak, amo tiknekij tikkauaskej ye nion ialtepe (xiktlajtolti Salmo 119:165).

18. 1) ¿Ken uelis titlapaleuiskej pampa ma yeto yolseuilistli itech tlanechikol? 2) ¿Tlen tlateochiualismej tikpiaskej tla tiktlapojpoluiaj akin moyolkuepa?

¹⁸ Pampa tikintlasojtlaj tokniuan, timochijchikauaj ma yeto yolseuilistli itech tlanechikol. Noijki, moneki ma tikilkauakan tlen techchiuiliaj uan ma tikilnamiktokan tinochtin titlajtlakolejkej uan tikchiuaj tlen amo kuali (Proverbios 17:9; 1 Pedro 4:8). Jehová kimati titlajtlakolejkej, ik non, amo kichia nion keman ma tikchiuakan itlaj amo kuali, uan tejuan noijki amo tikchiaskej amo keman itlaj ma techchiuilikan tokniuan. Tlasojtlalistli noijki techpaleuia ma ‘titetlapojpolwikah’ ika nochi toyolo (Colosenses 3:13). Ualeua oui ijkon tikchiuaskej. Tla san tikilnamiktoskej tlen otechchiuili tokni, uelis timokuayejyekoskej tiktlajyouiltiskej tla iuan tikualantoskej. Ma tikilnamikikan, okachi tlajyouia akin nochipa kilnamiktok tlen okichiuilijkej. Ik non, ma tiktlapojpoluikan tokni tla moyolkuepa (Lucas 17:3, 4). Tla ijkon tikchiuaj, tikpiaskej miakej tlateochiualismej: tikpiaskej yolseuilistli iuan tokniuan, uan noijki iuan Jehová (Mateo 6:14, 15; Romanos 14:19).

19. ¿Keman ayakmo uelis timouikaskej iuan ikaj?

¹⁹ Ualeua, monekis ayakmo timouikaskej iuan akinmej achto okatkaj itech tlanechikol. Ijkon panoa ijkuak ikaj tlen kichiua ken Cristo, amo kitlakamati itlanauatil toTajtsin Dios uan amo moyolkuepa, moneki kikixtiskej itech  tlanechikol. Noijki, ijkuak ikaj ayakmo kineltoka tlen Biblia kijtoa uan peua tlamachtia tlen amo melauak noso kijtoa ayakmo kineki yetos iTlaixpantijka Jehová. Biblia kuali technauatia: “Amo ximowikakah iwa” (xiktlajtolti 1 Corintios 5:11-13; 2 Juan 9-11). * Uelis sapanoa oui techchiuilis tla ijkon kipanoa se tokalchanejka noso se toyolikni. Pero ¿tlen tikchiuaskej? ¿Tiyetoskej tiyolmelajkej uan tikteititiskej okachi tiknekij tiktlakamatiskej Jehová uan itlanauatiluan? Jehová kipatioita miak ma tiktlakamatikan nochipa uan ma tiyetokan tiyolmelajkej.

20, 21. 1) ¿Tleka kiteititia tlasojtlalistli pampa Jehová otlanauati ma kinkixtikan itech tlanechikol akinmej tlajtlakolchiuaj? 2) ¿Tleka moneki kuali ma tikinpejpenakan toyolikniuan?

²⁰ Jehová tlanauatia ma kikixtikan itech tlanechikol akin otlajtlakolchi uan amo moyolkuepa, pampa non kiteititia tlasojtlalistli. ¿Tleka? Achto, pampa nin kiteititia tlasojtlalistli itech itoka toTajtsin Dios tlen chipauak uan itlanauatiluan (1 Pedro 1:15, 16). Ome, pampa ijkon kuali kajki tlanechikol. Akin amo kineki moyolkuepas uelis kinmijtlakos tokniuan. Ijkon kitekichiuilijtoskej toTajtsin Dios ika yolseuilistli itech tlanechikol, pampa ompa mopaleuiaj itech akinmej amo yolkualmej (1 Corintios 5:7; Hebreos 12:15, 16). Eyi, pampa ijkon kiteititiaj kitlasojtlaj akin otlajtlakolchi. Ijkon kipaleuiaj ma mokuayejyeko, ma kipatla inemilis uan ma mokuepa itech Jehová (Hebreos 12:11).

²¹ Toyolikniuan uelis techpaleuiskej noso techijtlakoskej. Ik non, moneki kuali ma tikinpejpenakan. Tla timouikaj iuan iyolikniuan Jehová, tikintlasojtlaj akinmej ye kintlasojtla, melauak tikinpiaskej akinmej okachi kuali toyolikniuan. Uan tla tikchiuaj tlen kuali kichiuaj, techpaleuis nochipa ma tikpiakan tonemilis ken Jehová kineki.