1-3. (a) Waut sajcht de Schreft doaräwa, wuatoo Frind ons veuasoaken kjennen? (b) Woo kjenn wie de rajchte Frind finjen?

MET ons Menschen es daut een bät soo aus met een Lasch, waut aules oppsucht, waut doa naunkjemt. Wan wie väl met wäm toop sent, fang wie aun, krakjt soo to denkjen, to räden un ons soo to vehoolen aus dee, un foaken woa wie daut nich mol en.

² De Schreft sajcht daut soo, aus daut werkjlich es: “Wäa daut met weise Menschen helt [“Wäa met Weise waundelt”, NW], woat weis, oba wäa met Noaren vekjieet, woat Schoden lieden” (Spricha 13:20). Hia rät daut nich von Menschen, dee wie mau wietleftich trafen, oba von soone, met dee wie foaken toop sent. * Äwa disen Bibelvarsch sajcht daut en een Buak: “Met wäm to waundlen bediet, wäm väl to räakjnen un sikj aun wäm to hoolen.” Well eena jeweenlich nich uk soo sennen aus dee, waut eena väl räakjent? De Frind, aun dee wie ons hoolen, kjennen ons toom gooden ooda toom schlajchten veuasoaken.

³ Wan wie en Gott siene Leew bliewen wellen, dan mott wie ons de rajchte Frind sieekjen. Woo kjenn wie  daut doonen? Eefach jesajcht, mott wie ons dee mank Gott siene Frind sieekjen. Daut jeft nich bätre Frind aus soone, waut Jehova leeft un waut am toom Jefaulen läwen. Well wie mol seenen, waut fa Menschen Jehova jieren to Frind haft. Daut woat ons halpen, selfst uk de rajchte Frind to finjen.

4. Wuarom haft Jehova daut Rajcht, sikj siene Frind uttosieekjen? Wuarom tald hee Abraham aus sienen Frint?

⁴ Jehova sieekjt sikj siene Frind goot ut. Un haft hee nich uk daut Rajcht doatoo? Hee es de hechsta Harscha äwa Himmel un Ieed, un sien Frint to sennen es de jratste Iea. Waut fa Menschen wält Jehova sikj to Frind ut? Hee jleicht dee, waut eenen stoakjen Gloowen haben un gaunz opp am vetruen. Abraham biejlikj, de Voda äwa daut Volkj Israel, haud eenen besonda stoakjen Gloowen. Hee wia soogoa reed, sienen ieejnen Sän to opfren, aus Gott daut haben wull. Daut wia de jratsta Gloowesbewies, dee von eenen Voda kunn velangt woaren. Un doch wudd hee daut jedonen haben, wiels “hee veleet sikj doaropp, daut Gott uk kunn Doodes oppwakjen” (Hebräa 11:17-19). * Jehova freid sikj soo sea äwa Abraham sienen Gloowen un Jehuarsom, daut hee am aus sienen Frint tald (Jesaja 41:8; Jakobus 2:21-23).

5. Woo sent true un jehuarsome Menschen bie Jehova aunjeseenen?

⁵ Bie Jehova sent deejanje huach aunjeschräwen, dee am emma tru un jehuarsom sent (läs 2. Samuel 22:26).  Soo aus wie en daut 1. Kapitel en dit Buak jeseenen haben, räakjent Jehova deejanje sea väl, waut am leewen un jehorchen wellen. En Spricha 3:32 sajcht daut: “De HAR es de jerajchte sea noaun.” Dee, waut sienen Wellen tru doonen, lot Jehova leeftolich en, en sienen “Tempel” Jast to sennen. Daut bediet, dee kjennen am deenen un aulentiet to am bäden (Psalm 15:1-5).

6. Woo kjenn wie onse Leew fa Jesus bewiesen? Woo denkjt Jehova äwa dee, waut sienen Sän leewen?

⁶ Jehova leeft uk Menschen, waut sienen eensjen Sän Jesus leewen. Jesus säd: “Wäa mie goot es, woat mien Wuat hoolen, un dän woat mien Voda goot sennen. Un bie däm woa wie ons komen tus moaken” (Johanes 14:23). Woo kjenn wie bewiesen, daut wie Jesus leewen? Eemol doaderch, daut wie siene Jebooten hoolen, biejlikj daut wie de goode Norecht prädjen un Jinja moaken (Matäus 28:19-20; Johanes 14:15, 21). Wie bewiesen onse Leew fa Jesus uk doaderch, daut wie “en siene Footspoaren gonen” un am em räden uk em haundlen nodoonen, soo goot aus ons onvolkomne Menschen daut mäajlich es (1. Petrus 2:21). Wan wie ons bemieejen, daut to doonen, freit Jehova sikj sea.

7. Wuarom sell wie ons Frind sieekjen, waut Jehova jefaulen wellen?

⁷ Jehova wält sikj aulsoo Frind, waut Gloowen haben, tru sent un am jehorchen. Dee sellen uk Jesus leewen un daut nokomen, waut dee jelieet haft. Doatoo mol een poa Froagen: “Sent miene Frind uk soo aus dit? Sent daut uk Jehova siene Frind?” Daut wudd fa ons selfst daut baste sennen. Frind, waut Gott jefaulen wellen un jieren de goode Norecht prädjen, woaren ons toom gooden deenen. Dee woaren ons doabie unjastetten, Gott sienen Wellen to doonen. (See doatoo uk dän Kausten “ Woont sent goode Frind?”)

8. Waut denkjst du, wuarom sent (a) Noomi un Rut, (b) de dree junge Hebräa un (c) Paulus un Timotäus een goodet Biespel fa woare Frind?

⁸ En de Schreft kjenn wie von väle Menschen läsen, dee daut toom gooden wia, daut see sikj de rajchte Frind sochten. Daut wieren biejlikj Noomi un dee äare Schwieedochta Rut, de dree junge Hebräa en Babel un uk Paulus un Timotäus (Rut 1:16; Daniel 3:17-18; 1. Korinta 4:17; Filippa 2:20-22). Oba uk Jonatan un David wieren groote Frind. Well wie mol seenen, woo daut met dee beid wia.

9-10. Wuarom wieren David un Jonatan soone groote Frind?

⁹ Nodäm daut David Goliat jewonnen haud, “wia Jonatan siene Seel eent jeworden met David siene. Jonatan jleicht am soo sea aus hee sikj selfst deed” (1. Samuel 18:1). Wan Jonatan uk väl ella wia aus David, bleewen dee groote Frind, bat Jonatan em Kjrich storf (2. Samuel 1:26). * Wuarom räakjenden dee beid sikj soo väl?

¹⁰ David un Jonatan wieren doawäajen soo veeent, wiels see Gott leewden un am onbedinjt tru bliewen wullen. Aulebeid räakjenden de jeistelje Sachen sea väl un schazten dän aundren siene goode Ieejenschoften. Secha bewundad Jonatan, woo äwanäment un tigja de junga David wia, un woo forchtloos hee fa Jehova sienen Nomen enstunt. Un David haud secha nich bloos doawäajen väl Respakjt fa sienen Frint, wiels dee een Schoof ella wia. Dee wist uk, daut Jonatan Jehova siene  Entscheidungen emma acht un mea om David bedocht wia aus om sikj selfst. Woo tru Jonatan wia, wees sikj biejlikj ut, aus David en eene sea schwoare Loag wia. Dee must sikj fa Jonatan sienen Voda, dän beesen Kjennich Saul, en de Wiltnis vestäakjen. Jonatan kjeem no David, “un spruak am Moot too en Gott sienen Nomen” (1. Samuel 23:16). Stal die mol väa, woo väl wieet daut  fa David wia, daut sien leewa Frint no am kjeem un am Moot muak! *

11. Waut lieet ons daut Biespel von Jonatan un David?

¹¹ Waut kjenn wie von Jonatan un David lieren, wan wie ons Frind sieekjen wellen? Daut wie daut ieeschte doano kjikjen sellen, aus daut uk Gott siene Frind sent. Soone Frind, waut Jehova deenen, sienen Wellen doonen un am tru bliewen wellen, sent sea väl wieet. Dee kjennen ons oppbuen un unjastetten, wiels wie met dee äwa aules räden kjennen, waut wie denkjen un beläwen (läs Reema  1:11-12). Mank onse Gloowesbreeda kjenn wie soone Frind finjen. Oba bediet daut, daut jieda eena, waut nom Vesaumlungshus kjemt, uk goode Jesalschoft es? Nich onbedinjt.

12-13. (a) Wuarom mott wie uk oppaussen, wan wie ons en de Vesaumlunk Frind sieekjen? (b) Woo wia daut mank de Christen ieeschtemma? Waut muak Paulus an sea dietlich?

¹² Soogoa en de Christenvesaumlunk mott wie oppaussen, waut fa Frind wie ons sieekjen. Wuarom? Wiels nich aule en de Vesaumlunk em jeisteljen jlikjen wiet veraunjekomen sent. Krakjt soo aus aun eenen Boom nich aule Frucht to deeselwje Tiet riep es, soo jeft daut uk en de Vesaumlunk riepe Christen un soone, waut em Gloowen noch waussen motten (Hebräa 5:12 bat 6:3). De Niee ooda dee, waut noch schwaka sent, well wie jeduldich un leeftolich biestonen, daut dee em jeisteljen waussen kjennen (Reema 14:1; 15:1).

¹³ Eenjemol mott wie besonda oppaussen, met wäm von de Vesaumlunk wie ons aufjäwen. Veleicht es doa wäa, waut Sachen deit, dee sikj nich jehieren. Ooda wäa, waut sikj vebettat haft ooda waut sikj emma bekloacht. Soont jeef daut mank de Christen em 1. Joahundat uk aul. De mieeschte wieren tru un vehilden sikj soo, aus sikj daut jehieed, oba nich aule. Biejlikj neemen eenje Christen en Korint jewesse Lieren nich aun. Doawäajen woarnd de Apostel Paulus de Vesaumlunk. Hee schreef: “Lot junt nich aunschmäaren. Schlajchte Jesalschoft vedoaft goode Aunjewanheiten” (1. Korinta 15:12, 33). Un hee woarnd Timotäus, daut en de Vesaumlunk uk kunnen soone sennen, waut nich eenen gooden Waundel hauden. Von dee sull hee sikj oppoat hoolen un sikj nich too väl met dee aufjäwen (läs 2. Timotäus 2:20-22).

14. Waut fa eenen Gruntsauz äwa schlajchte Jesalschoft kjenn wie ons ut Paulus siene Wieed rutnämen?

 ¹⁴ Waut fa eenen Gruntsauz kjenn wie ons ut Paulus siene Wieed rutnämen? Daut wie ons nich too väl met soone aufjäwen sellen, waut ons em jeisteljen raufbrinjen kjennen, endoont aus daut Breeda sent ooda nich (2. Tessalonicha 3:6-7, 14). Wie motten doano seenen, daut wie em Gloowen stoakj bliewen. Denkj wie doaraun, daut wie soo aus een Lasch aules oppsuen, waut rom ons es. Wan wie een Lasch en Ädikj ducken, woat doa nich Wota nentrakjen. Un wan wie met schlajchte Frind toop sent, dan bruck wie nich jleewen, daut wie von dee waut goodet lieren woaren. Wie woaren aunfangen, soo to denkjen un to haundlen aus dee, met dee wie väl toop sent (1. Korinta 5:6).

15. Waut kaust du doonen, daut du Frind finjst, waut no jeisteljet sträwen?

¹⁵ Daut goode es, daut wie mank onse Breeda väl goode Frind finjen kjennen, dee uk no jeisteljet sträwen (Psalm 133:1). Woo kaust du die dee to Frind moaken? Ieescht mol motst du die bemieejen, en aules Gott to jefaulen. Daut woat dee secha oppfaulen. Un dan motst du veleicht uk selfst dän Aunfank moaken, om dee bäta kjanen to lieren. (See doatoo uk dän Kausten “ Woo wie goode Frind jefungen haben”.) Sieekj die Frind, waut soo sent, aus du uk wurscht jleichen to sennen. En de Schreft woat ons uk toojerot: “Moakt june Hoaten wiet op” (2. Korinta 6:13; läs 1. Petrus 2:17). Wie sellen ons mank onse Breeda aulsoo nich bloos Frind sieekjen, waut von eene jewesse Raus, Volkj ooda Launt sent ooda waut en ons Ella sent. Jonatan biejlikj wia väl ella aus David. Elre Menschen haben jeweenlich väl Erfoarunk un Weisheit un kjennen sea wieetvolle Frind sennen.

16-17. Wuarom sell wie ons nich von de Vesaumlunk trigjtrakjen, wan ons wäa beleidicht haft?

¹⁶ Eenjemol kaun daut en de Vesaumlunk een bät  trublen, wiels doa väle veschiedne Menschen sent, waut uk nich aula äwareen oppjewossen sent. Veleicht sajcht ooda deit doa wäa waut, wua wie ons schlajcht äwa feelen (Spricha 12:18). Daut kaun mol passieren, daut daut Oneenichkjeit jeft, daut eena dän aundren nich rajcht vestonen haft ooda daut twee metenaunda Trubbel haben, wiels dee en äare Oat sea veschieden sent. Oba wan wie Jehova un onse Breeda opp iernst leewen, dan woat ons soont nich kjennen tofaul brinjen, un wie woaren ons doawäajen uk nich von de Vesaumlunk trigjtrakjen.

¹⁷ Jehova haft ons jemoakt un helt ons aum läwen. Hee haft daut vedeent, daut wie am leewen un am met ons gaunzet Hoat deenen (Openboarunk 4:11). Un Jehova schauft je met de Vesaumlunk toop. Sull wie dee dan nich uk tru unjastetten? (Hebräa 13:17). Wie wellen ons nich von de Vesaumlunk trigjtrakjen, bloos wiels  wie ons wäajen eenen Brooda oajren, waut ons beleidicht ooda enteischt haft. Daut es je nich Jehova, waut ons beleidicht haft. Wie leewen Jehova soo sea, daut wie am niemols wellen dän Rigjen dreien un sien Volkj veloten (läs Psalm 119:165).

18. (a) Woo kjenn wie en de Vesaumlunk no Fräd trachten? (b) Woo kjemt ons daut togood, aundre to vejäwen, wan daut sest mäajlich es?

¹⁸ Wie wellen en de Vesaumlunk no Fräd trachten, wiels wie onse Breeda leewen. Jehova velangt nich, daut siene Frind volkomen sent, un wie sellen daut krakjt soo goot nich. Ut Leew well wie kjliene Fäla toodakjen un doaraun denkjen, daut wie aula onvolkomen sent un Fäla moaken (Spricha 17:9; 1. Petrus 4:8). De Leew halpt ons, daut wie ons emma wada jieren unjarenaunda vejäwen (Kolossa 3:13). Oba daut es leichta jesajcht aus jedonen. Eenjemol kaun ons eene Sach soo sea aun de Gaul hoaken, daut wie dän Schuldjen wellen späaren loten, daut wie veoajat sent. Veleicht denkj wie, doamet kjenn wie dän waut aundoonen. Oba rajcht jesajcht wudd wie ons doamet bloos selfst Schoden aundoonen. Daut es väl bäta, to vejäwen, wan daut sest mäajlich es (Lukas 17:3-4). Wan wie daut doonen, dan woa wie nich bloos em Hoat Fräd haben, oba uk en de Vesaumlunk un met Jehova (Matäus 6:14-15; Reema 14:19).

19. Wanea sell wie wäm meiden?

¹⁹ Eenjemol es daut needich, wäm ut de Vesaumlunk to meiden. Daut es biejlikj dan, wan wäa dän Utschluss kjricht, wiels dee jäajen Gott sien Jesaz haundelt un nich omkjieet. Ooda wan doa wäa vom Gloowen auffelt un faulsche Lieren vebreet ooda nich mea well eent von Jehova siene Zeijen sennen. En Gott sien Wuat sajcht daut gaunz dietlich, daut wie met soone “nich sellen Jemeenschoft  haben” (läs 1. Korinta 5:11-13; 2. Johanes 9-11). * Wäm to meiden kaun besonda schwoa sennen, wan daut wäa von de Famielje ooda een Frint es. Woascht du Jehova uk en disen Stekj tru sennen un die aun siene Jebooten hoolen? Denkj doaraun, daut bie Jehova deejanje huach aunjeschräwen sent, waut am en aules tru un jehuarsom sent.

20-21. (a) Wuarom es daut een Bewies fa Leew, mootwelje Sinda uttoschluten? (b) Wuarom mott wie ons goot äwalajen, waut fa Frind wie ons sieekjen?

²⁰ Mootwelje Sinda uttoschluten es rajcht jesajcht een Bewies fa Leew. Wuarom? De Utschluss bewiest Leew fa Jehova, wiels doaderch sien heilja Nomen rein jehoolen woat un siene Jesazen iernst jenomen woaren (1. Petrus 1:15-16). Daut es uk een Schutz fa de Vesaumlunk, wiels soo kjennen mootwelje Sinda nich Schoden aunrechten ooda de true Breeda un Sestren doaraun hinjren, Jehova to deenen. Soo blift de Vesaumlunk eene Städ, wua eena sikj en dise beese Welt secha feelen kaun (1. Korinta 5:7; Hebräa 12:15-16). De Utschluss bewiest oba uk Leew fa dän Sinda. Wan dee strenj trajchtjewäsen woat, kjemt dee woomäajlich to Besennunk un well wada trigj no Jehova komen (Hebräa 12:11).

²¹ Daut es werkjlich soo: Frind kjennen ons toom gooden ooda toom schlajchten veuasoaken. Doawäajen mott wie ons goot äwalajen, met wäm wie ons aufjäwen. Wan wie Jehova siene Frind uk to onse Frind moaken un dee jleichen, waut Gott jleicht, woa wie de baste Frind haben, waut daut jeft. Waut wie von dee lieren, woat ons eene Help sennen, fa wieda daut to doonen, waut Jehova jefelt.