Murowe mpantta wa sirimuhina

Murowe mpantta wa myaha sirimuhina

MURU 3

Mwaaphenteke Atthu Yaale Muluku Onaaphenta Awe

Mwaaphenteke Atthu Yaale Muluku Onaaphenta Awe

“Onetta n’asuweli onokhala musuweli”.​—MIRUKU 13:20.

1-3. (a) Ekeekhai xeeni ehinvaanyiwa enihimya Biibiliya? (b) Ninrowa waathanla sai apatthani akhanle ooniixuttiha mweettelo wooloka?

APINAATAMU anikhala ntoko nxotte; naheliwa mmaasini ninniwura maasi yaawo. Vamosaru, apinaatamu anneemya khuta etthu anoona aya epakiwaka. Hata nihiphavelaka, ti vookhweya waatakiha ale apatthanne ahu; muupuwelo, mweettelo, ni moota onipaka aya itthu.

2 Biibiliya onnihimya ekeekhai emosa ehinivaanyiwa oriki: “Onetta n’asuweli onokhala musuweli, onetta n’alolo onophwanya otakhaliwa”. (Miruku 13:20) Moolumo ala a miruku khanaahimya atthu yaale mutthu onikumana awe paahi. Maana nuulumo noowi ‘onetta ni’, nintaphulela wataana ni mutthu. * Elavulaka sa eversiikulu ela, eliivuru emosa enitthokiherya myaha sa Biibiliya enihimya so: “Weetta ni mutthu onihela muhina omphenta ni wiiraana ni mutthu owo”. Niireke nyuwo khamunikupali wira ikwaha sinceene ninnisiveliwa waatakiha atthu anaaphenta ahu? Okhala wira ninnaaroromela vanceene atthu yaale anaaphenta ahu, awo anoowerya oniixuttiha itthu sinceene, sooloka wala soohiloka.

3 Wira nivikanihe okhala moophentani mwa Muluku, ti vootthuneya ophavelasa wataana ni atthu anrowa oniixuttiha itthu sooloka. Ninrowa opaka sai eyo? Ohimya vookhweya, hiyo nnoowerya opaka eyo akhala wira ninnaaphenta atthu yaale Muluku onaaphenta awe ni waapaka okhala apatthani ahu. Vano nkahaya muupuwelele saana. Niireke ehaavo enamuna ekina yooreerela ohikhanle waathanla okhala apatthani ahu atthu yaale anooniwa ni Muluku okhala apatthani awe? Nto, nrowe nivarerye mikhalelo sa atthu yaale Muluku onaaphenta awe. Otthara muupuwelelo wa Yehova ti etthu enrowa onikhaliherya osuwela waathanla atthu oweettana.

ATTHU ANIPHENTIWA NI MULUKU

4. Xeeni ohimmwaka wira vannikhalela Yehova waathanla apatthani awe, nave nthowa xeeni aamuhimmye awe Abrahamu okhala “mpatthani” awe?

4 Yehova mekhawe paahi tonisuwela waathanla apatthani ooloka. Niireke munneemya wira Yehova onniphwanela tthiri? Aayo owo tokhanle Pwiya ni Mwene Muulupale a olumwenku wotheene, nto okhala mpatthani awe eri eparakha yuulupalexa enivikana itthu sotheene. Nto Muluku onaathanla atthu xeeni wira akhale apatthani awe? Yehova onniwaattamela atthu yaale animuroromela ni animwaamini ni murima aya wotheene. Mwa ntakiheryo, mmuupuwele muhavinre Abrahamu, yoowo onihimmwa wira aahikhalana waamini wuulupale. Okhala wene vannivila tiithi onvaha mwanawe ntoko mukuttho, masi eyo ti etthu yapakale awe Abrahamu. * Maana, Abrahamu “ahimpaka mwan’awe Isakhi mukuttho”, mwaha wa waamini wawe wuulupale “wira Muluku anwerya hatá omuhihimuxa mutthu mokhwani”. (aHéberi 11:17-19) Okhala wira Abrahamu ahooniherya waamini ni wiiwelela, Yehova aahimuhimya okhala ‘mpatthani awe’.​—Yesaya 41:8; Yakobo 2:21-23.

5. Yehova oniwoonela sai ale animwiiwelela moororomeleya?

5 Yehova onnitepa ovaha efaita wiiwelela woororomeleya. Yehova onnaaphenta atthu yaale anooniherya ororomeleya woomalela wa yena okathi wotheene. (Mmusome 2 Samuweli 22:26.) Ntoko soonale ahu Muru 1 wa eliivuru yeela, Yehova onnisiveliwa vanceene ni atthu yaale animwiiwelela mwaha wa omphenta. Eliivuru ya Miruku 3:32 enihimya so: ‘Yehova onnipatthana n’atthu òloka’. Atthu aniiwelela sooruma sa Muluku moororomeleya ni mooreerela murima, annilattuliwa ni Yehova okhala aletto “mpani” mwawe; nihimye so, awo anneemereriwa omukokhorela ni okhala ootaphuwa wira alavuleke ni yena orweela mwa nivekelo.​—Esalimo 15:1-5.

6. Ninrowa wooniherya sai wira ninnimphenta Yesu, nto Yehova oniwoona sai ale animphenta Mwanawe?

6 Yehova onnaaphenta-tho ale animphenta Yesu, yoowo ori Mwanawe mmoseene. Yesu aahimmye so: “Akhalá mutthu onkiphenta, onimwettela molumo aka. Vano Atithi anomphenta yowo, hiyo nnimorwa wa yowo wira nikhaleke mwa yowo”. (Yohani 14:23) Ninrowa wooniherya sai wira ninnimphenta Yesu? Neettelaka moororomeleya sooruma sawe, ohela muhina yooruma ya olaleerya ihapari sooreera ni waapaka awiixutti. (Matheyo 28:19, 20; Yohani 14:15, 21) Hiyo-tho, ninnooniherya omphenta wahu Yesu vaavo ‘vanimutthara ahu yowo munivira awe’, nimutakihaka ilavulelo sawe ni sowiira sawe mpakha vaniwerya ahu ntoko apinaatamu oottheka. (1 Pedru 2:21) Yehova onnihakalala vaavo vanoona awe wiimananiha wa ale anitthara mweettelo wa Kristu mwaha womphenta Mwanawe.

7. Xeeni orya aya vooloka okhalana apatthani yaale ari apatthani a Muluku?

7 Waamini, ororomeleya, wiiwelela ni omphenta Yesu vamosa ni sooruma sawe, ti mikhalelo Yehova sinivekela awe wa ale anikhala apatthani Awe. Hiyo nihaana wiikohaka so: ‘Kiireke mikhalelo ni inamuna iyo sotheene sinnooneya okathi onaathanla aka apatthani aka. Kinnaapaka apatthani a Muluku okhala apatthani aka?’ Ti vooloka opaka makoho awo. Atthu yaale aniimananiha weettela iphiro sa Muluku ni olaleerya ihapari sooreera sa Omwene mwa nthiti, anoowerya onikhaliherya opaka itthu sooloka, ni olipiha yoolakela ahu ya omuhakalaliha Muluku.​—Nwehe ekaaxa eni “ Onitaphulela Exeeni Okhala Mpatthani Ooloka?

ELE ENIIXUTTA AHU MWA NTAKIHERYO NIRI MBIIBILIYANI

8. Etthu xeeni enoosivelani sa opatthani wa (a) Nowemi ni Ruthi? (b) amiravo araru aHeeberi? (c) Paulo ni Timootheyo?

8 MBiibiliyani aakhala matakiheryo manceene aatthu yakhanle saana mwaha wowaathanla apatthani ooloka. Nyuwo pooti osoma voohimya sa opatthani wa Nowemi ni mwaara a mwanawe Ruthi, amiravo aHeeberi araru yaawo yaari owiiwanana oBabilonia, ni opatthani wa Paulo ni Timootheyo. (Ruthi 1:16; Daniyeli 3:17, 18; 1 aKorinto 4:17; aFilipi 2:20-22) Nrowe nthokorerye ntakiheryo nimosa na opatthani wuulupale wa Davidi ni Yonathani.

9, 10. Exeeni yaalipiha opatthani wa Davidi ni Yonathani?

9 Biibiliya onihimya wira nuumala Davidi omwiiva Goliyathi, “Yonathani ahisiveliwa vanjene ni yowo, khupajerya omphenta ntoko saìphentawe”. (1 Samuweli 18:1) Hata yaavirikanne vanceene iyaakha saya, okhuma vaavale waahipacerya ompatthani ohinimala yoowo waaronwe mpakha Yonathani okhwa okhottoni. * (2 Samuweli 1:26) Etthu xeeni yaalipiha ompatthani wa atthu ala anli?

10 Etthu yaalipiha opatthani wa Davidi ni Yonathani waari omphenta waya Muluku ni otepexa waya ophavela okhala oororomeleya wa yena. Tthiri Davidi ni Yonathani yaari atthu yamoova Muluku. Khula mmosa aahikhalana mikhalelo saamwiiriha ophentiwa ni mukhw’awe. Woonasa wene etthu yaavanre murima wa Yonathani waari olipa murima wa Davidi yoowo ahoovale waakiherya nsina na Yehova. Khinikhanle oohoverya wira nave Davidi aanimoona okhala afaita Yonathani mulopwana oowunnuwela yoowo aakhaliherya marehereryo a Muluku, nto khuphavela mureerelo wa Davidi ohiya mureerelo awe. Nkahaya mupuuwele okathi yoole Davidi aaripiwe awe murima vanceene khitthyawela wothakoni wira ohiiviwe ni Mwene ootakhala Sawuli tiithi awe Yonathani. Wira ooniherye omuroromela wawe Davidi, Yonathani, aahivenya ‘orowa omuxekurya Davidi . . . Vamphwanyalyawe, ahimulipiha murima ni nsina na Muluku’. (1 Samuweli 23:16) Tthiri, vaahimusivela Davidi omoona Yonathani orwaaka omukhaliherya ni omulipiha! *

11. Etthu xeeni eniixuntta anyu sa opatthani wa Yonathani ni Davidi?

11 Etthu xeeni eniixutta ahu wa ntakiheryo na Yonathani ni Davidi? Etthu yuulupale eniixutta ahu tiila: Davidi ni Yonathani yaanivaha efaita wataana waya ni Yehova. Tivonto okathi onaataana ahu atthu yaale arina nroromelo, mweettelo mmosaru, ni aniphavela tthiri oororomeleya wa Muluku, eyo ennikumiherya olipihana muupuwelo, moonelo, ni okhalana sookumanana sinilipiha. (Mmusome aRoma 1:11, 12.) Tthiri atthu moota owo animoova Muluku, ari mmulokoni wa eKristau paahi. Nto niireke khula mutthu onirwa omuthukumanoni Empa ya Omwene, nimooneke okhala mpatthani ooloka? Nnaari.

MOOTA WOWAATHANLA APATTHANI AHU

12, 13. (a) Xeeni vanitthuneya ahu waathanla saana apatthani ahu hata yaale ari maKristau akhwiihu? (b) Muxankiho xeeni waakhumelenle miloko sa eseekulu yoopacerya, nto miruku xeeni murummwa Paulo saavahale awe?

12 Hata mmulokoni, nihaana waathanla saana atthu akhanle oonilipiha omunepani. Mwaha wa xeeni? MaKristau makina mmulokoni anniviriha okathi munceene wira akhale oolipa omunepani, ntoko siisaale ifruta siri mmwirini, sikina sinniviriha okathi munceene wira sittokotthe. Tthiri khula muloko ninnaaphwanya maKristau ari oovirikana olipa waya wa omunepani. (aHéberi 5:12–6:3) Tivonto hiyo ninnoniherya opixa murima ni waaphenta ale ari aniinano ni ale ari ootteettheya, okhala wira nimphavela waakhaliherya wunnuwa omunepani.​—aRoma 14:1; 15:1.

13 Masi, okathi mukina, ennikhumelela etthu enniiriha wathanlaka saana apatthani mmulokoni. Atthu akina pooti opaceryaka okhalana mweettelo woohiloka. Akina pooti omakelaka waalavula akina voohiloka wala wunlaseya. Muloko wa eseekulu yoopacerya EC, waahikumana ni muxankiho woolikana. Nnaamwi anamunceene yaari oororomeleya, akina khiyeetta saana mmulokoni. Mwaha wa xeeni? Atthu akina oKorinto khiyaattharela sowiixuttiha sa eKristau, tivonto murummwa Paulo aahilopola muloko ole oriki: “Muhihiye motothiwaka: ‘wetta n’alavilavi, opwetexa makhalelo òrera’”. (1 aKorinto 15:12, 33) Paulo aahimupuxerya Timootheyo wira hata eriyari ya maKristau, vanniweryaneya okhala atthu ahirina mweettelo wooloka. Timootheyo aaleeliwe wira aahaana ovikaniha waahuluwa atthu awo, eyo piiyo, ohiwoona okhala apatthani awe oororomeleya.​—Mmusome 2 Timótheyo 2:20-22.

14. Ninrowa ovarihela sai muteko miruku sa Paulo voohimya sa apatthani?

14 Ninrowa ovarihela sai muteko miruku sa Paulo? Nihataanaka ni mutthu ti mutthu a mmulokoni wala ota wa muloko, yoole okhanle oohonona mweettelo ahu. (2 aTesalonika 3:6, 7, 14) Hiyo nihaana okhapelela opatthani orina ahu ni Yehova. Muhiliyale wira pinaatamu ori ntoko nxotte, naheliwa mmaasini ninrowa onuula, niire so, wiixutta mikhalelo ni sowiira sa apatthani ahu. Ntoko siisaale vahinweryaneya aya oruweya nxotte nvinaagreni, nuumala owama khiyakhuma maasi, hiyo nihooneke wira khaninrowa wiixuttaka itthu soohiloka hata nataanaka ni atthu oohiloka.​—1 aKorinto 5:6.

Nyuwo munoowerya waaphwanya apatthani ooloka eriyari ya maKristau akhwiinyu

15. Etthu xeeni enireerela anyu opaka wira mwaphwanye apatthani animoova Muluku?

15 Ti voohakalaliha osuwela wira vanniweryaneya waaphwanya apatthani ooloka eriyari ya annihu a eKristau. (Esalimo 133:1) Nto munrowa waaphwanya sai mmulokoni apatthani animoova tthiri Yehova? Okathi onimananiha anyu okhalana mweettelo wooloka nto atthu yaale anisiveliwa ni mweettelo owo, anrowa ophavelaka okhala apatthani anyu. Okathi omosaru, nyuwo muhaana omananihaka opaka itthu sinrowa owiirihani waaphwanya apatthani ooloka. (Nwehe ekaaxa eni “ Moota Naapanke Ahu Apatthani Ooloka.”) Mwaaphaveleke atthu yaale arina mikhalelo sinimusivela Muluku ni siniphavela anyu okhalana. Mutthareke miruku sa Biibiliya sini ‘mutthukulelaneke murima’, wira mwaaphwanye apatthani eriyari ya arumeyi a Yehova voohicikha etthu sa ovirikana wa nikhuli, elapo, wala soolema. (2 aKorinto 6:13; mmusome 1 Pedru 2:17.) Muhuupuweleke wira apatthani anyu ahaana okhala atthu yaale anlikana anyu iyaakha. Muhiliyale wira Yonathani aari ootepa wunnuwa onvikana Davidi. Tthiri atthu oowunnuwela anoowerya wiiriha opatthani okhala wa miruku ni woohakalaliha.

SAKHUMELELA MIXANKIHO

16, 17. Akhala wira muKristau mukhwiihu onipaka etthu enninanara, xeeni vahinreerela aya okhuma mmulokoni?

16 Okhala wira makhalelo ni soophavela sa khula munna sinnivirikana, nto mmulokoni pooti okhumelela ohiiwanana. Munna mmosa pooti opaka wala ohimya etthu ehinrowa onisivela. (Miruku 12:18) Okathi mukina mixankiho saamukhaani sinnincerereya mwaha wa ovirikana wa makhalelo, ohiiwanana, aahiiso mwaha woovirikana muupuwelelo. Niireke nihaana waakuvela onanariwa mpakha ohiya orowa omuthukumanoni? Eyo kheniireya akhala wira ninnimphenta tthiri Yehova, ni ale anaaphenta awe.

17 Okhala wira Yehova tori Mpattuxa ahu ni Tonnivaha Ekumi, owo toniphwanela omphenta ni omwiiwelela woomalela. (Wisupulula 4:11) Ohiya-vo, hiyo nihaana okhala oororomeleya wa muloko yoole Yehova oneettiha awe. (aHéberi 13:17) Tivonto, akhala wira muKristau mukhwiihu ooninyoonyiha, khinikhanle ookhuma mmulokoni mwaha woophavela wooniherya wira nonyoonyiwa. Mwaha wa xeeni? Yehova khahiyo topanke etthu eninananre. Omphenta wahu Yehova khiwaarowa oneemiherya omurukunuwela yena vamosa ni atthu awe!​—Musome Esalimo 119:165.

18. (a) Exeeni ekhanle ahu oopaka wira mmulokoni okhaleke murettele? (b) Mareeliho xeeni anrowa okhumelela nathanla olevelela okathi onireerela aya?

18 Waaphenta maKristau akhwiihu ti etthu enniiriha ophavela okhalana murettele mmulokoni. Yehova khonlipelela wira ale onaaphenta awe ahaana okhala oomalela, nave hiyo khanikhanle owuupuwelaka voovirikana ni Yehova. Niphento ti etthu enniiriha ophavelaka oleva soottheka saamukhaani, ni wuupuwela wira otheene ahu ninnittheka maana khuuvo omalenle. (Miruku 17:9; 1 Pedru 4:8) Niphento ti etthu enniiriha ovikaniha ‘olevelelana imara sothene sintthekelanahu’. (aKolosi 3:13) Khahiyo wira vanookhweya ottharela miruku iya. Masi akhala wira nnimweemya onanariwa onixinttaka, hiyo pooti wuupuwelaka itthu soohiloka, waaniheryasa nuupuwelaka wira onanariwa wahu onnimuhukhumu ole onitthekenle. Tthiri, omakela wuupuwela itthu soohiloka siireliwa ahu, onoonikumiherya masooso. Akhala wira vannikhalela, othanla oleva ele etthekeliwa ahu onnikumiherya mareeliho manceene. (Luka 17:3, 4) Eyo enoonivaha muupuwelelo woomaaleleya, ni wiiriha muloko okhala wa murettele, nto etthu yootepexa otthuneya wataana wahu ni Yehova onrowa olipa.​—Matheyo 6:14, 15; aRoma 14:19.

VAAVO VANITTHUNEYA AYA OHIYA WATAANA NI MUTTHU A MMULOKONI

19. Itthu xeeni sinikhumelela seiyo sinrowa oniiriha ohiya wataana ni mutthu mukina mmulokoni?

19 Ikwaha sikina, hiyo ninnileeliwa wira nittharuwe wataana ni mutthu yoole aari muKristau mukhwiihu. Eyo eniireya okathi yoole namattheka ohimphavela ottharuwa onikumihiwa awe mmulokoni, wala okathi yoole onihiya awe waamini oniixuttiha itthu sowoothiwa, wala akhala wira onnihiya wataana ni muloko wa eKristau. Nuulumo na Muluku ninnihimya voowiiweya saana wira: “muhatàné n’atthu” awo. * (Mmusome 1 aKorinto 5:11-13; 2 Yohani 9-11) Tthiri vanikhala voovila ohiya wataana ni mutthu ori mpatthani ahu wala mmusi ahu. Okathi owo niikoheke so: kiireke kinoovikaniha ororomeleya wa Yehova vamosa ni malamulo awe ovikana itthu sikina? Muhiliyale wira Yehova onnisiveliwa ni atthu oororomeleya ni oowiiwelela.

20, 21. (a) Moota xeeni okumihiwa mmulokoni orya aya enamuna ya wooniherya ophenta? (b) Xeeni varyaaya vootthuneya waathanla saana ale aniphavela ahu opatthana?

20 Okumihiwa mmulokoni wa ale anipaka etampi voohittharuwa onooniherya ophenta wulupale wa Yehova. Moota xeeni? Omukumiha mmulokoni mutthu otthenke ohimphavela ottharuwa onooniherya ophenta nsina na Yehova ni ele enitaphulela aya. (1 Pedru 1:15, 16) Okumihiwa mmulokoni mutthu ohinttharuwa onnikhapelela muloko. Onniwaakiherya ale ari oororomeleya wira ahitthare mweettelo wa namattheka okumihiwe, ohiya-vo, mwaha woosuwela wira olumwenku ola wootakhala, muloko tori opuro wookhapeleleya, anna anrowa ovikanihaka omurumeela Yehova mwa enamuna yookhalela. (1 aKorinto 5:7; aHéberi 12:15, 16) Yoolaka enooniherya-tho niphento wa mutthu owo otthenke. Eyo pooti okhala etthu enitthuneya wira orukunuxe muupuwelelo awe ni okhalana mweettelo onrowa omwiiriha otthikela wa Yehova.​—aHéberi 12:11.

21 Tthiri apatthani ahu anoowerya oniiriha otthara mweettelo wooloka wala woohiloka. Nto ti vamiruku waathanla oratteene ale aniphavela ahu okhala apatthani ahu. Waapaka apatthani a Muluku okhala apatthani ahu ni waaphenta ale Muluku onaaphenta awe, onooniiriha okhalana apatthani ooloka nnaamwi vakhalaka voovila. Etthu ti etthu enipaka aya ehaana onikhaliherya olipiherya yoolakela ahu ya omuhakalaliha Yehova.

^ etti. 2 Nuulumo na eHeeberi noowi ‘weettana’ nintaphuleliwa-tho so: ‘okhalana hoothe’ ni ‘opatthana’.​—Makhulupale 14:20; Miruku 22:24.

^ etti. 4 Yehova onvekela wawe Abrahamu wira onvahe mwanawe ntoko mukuttho, yaari ethoonyeryo wa ele Yehova yaarowa awe opaka onvahaka Mwanawe mmoseene. (Yohani 3:16) Okathi wa Abrahamu, Yehova aahimoopola Isakhi okumiheryaka epwittipwitthi wira evahiwe ntoko mukuttho, voohikhala Isakhi.​—Maphattuwelo 22:1, 2, 9-13.

^ etti. 9 Davidi ari “mmiravo” mwaamukhaani okathi aamwiivale awe Goliyathi nto okathi Yonathani akhwiiye awe, aarina iyaakha 30. (1 Samuweli 17:33; 31:2; 2 Samuweli 5:4) Okhala wira Yonathani aakhwiiye orineene iyaakha 60, nto woonasa wene munnuwelo awe waari wa iyaakha 30 onvikana Davidi.

^ etti. 10 Ntoko silempwale aya eliivuru ya 1 Samuweli 23:17, Yonathani aahihimya itthu thanu wira omulipihe Davidi: (1) Owo aahimutumererya Davidi wira ohoove. (2) Aahimulipiherya wira yoolakela ya Sawuli khiyaarowa wiiraneya. (3) Aahimuupuxerya Davidi wira aarowa waakhela omwene, moovarihana ni yolaiherya ya Muluku. (4) Aahimmana natiri wira aarowa okhala oororomeleya wa Davidi. (5) Aahimuleela Davidi wira Sawuli aanisuwela wira Yonathani aari oororomeleya wa Davidi.

^ etti. 19 Soohimmwa sikina sa moota wowaakhapelela atthu ookumihiwa aahiiso ale yiikuminhe mmulokoni, siniphwanyaneya va Mwaha ori va apendise “Moota Woomuthokorerya Mutthu Okumihiwe Mmulokoni.”