HӦL SE TĒ ‘E ‘ON LALOGA

Skip to table of contents

Väe 6

‘Is la Hil Tapen Tēfak‘oaf‘oaf Lelei

‘Is la Hil Tapen Tēfak‘oaf‘oaf Lelei

“Rē te‘ ne tē tūtū ‘atakoa la hö‘ kölör se ‘Ạitu.”1 KORINITA 10:31.

1, 2. Ka hil tē tese ta ‘is kop la rē a‘ti‘ȧk se tēfak‘oaf‘ofa?

RĒ A‘HÄE se ne ‘äe täla ‘ānia ta hue ne ‘ại ‘āag lelei het ka ‘äe räe ne hanhapat par‘ia. Ka tes ta ‘äe la rē? ‘Äe la pō la ‘ānia hue ne ‘ại ‘atakoa heta, ‘äe la pō la kir‘ạkia, ne ‘äe la pō la mutua ut par ta ma ‘ānia ut lelei ta. Ka tes ta ‘äe la rē?

2 Tēfak‘oaf‘ofa iạ fak se hue ne ‘ại he ta‘ag. Av ‘on rereag, ‘is pa nā av se tēfak‘oaf‘ofa, ka ‘is ‘inea ne tēfak‘oaf‘oaf ma‘oi ‘e terạni tē ‘i kat lelei ra ka fak se hue ne ‘ại par heta. Ka tes ta ‘äe la rē? Iris ‘e ‘on rereag kạu‘ạkia tē se lelei ‘e ‘oris tạriạg ne tēfak‘oaf‘ofat ma ne rȧn te‘ osi. Ka iris ‘e ‘on rereag hȧ‘ȧk ‘e te‘ ne kạinag tēfak‘oaf‘ofa la pō la tē ‘i la se ho‘am ta pefä‘et se irisa. Ka iris ne tore hil tēfak‘oaf‘oaf lelei ka hȧ‘ȧk iris ‘e tē se lelei. Ka hil tē tese ta ‘äe la rē la ‘äe la noh ȧf‘ȧk ma ‘e hanis ‘on ‘Ạitu?

3. Ka tes ta ‘is la ‘io sin?

3 Ma‘oit ‘e ‘isa rē puer la hilia ‘on folu. ‘Is ‘oaf se tēfak‘oaf‘ofa, ka pa ‘es la hilia tēfak‘oaf‘oaf ne lelei ka ma‘ma‘. Ta ‘on‘on, ‘is kop la ‘io la ‘inea la hilia tēfak‘oaf‘oaf lelei ‘e tēfak‘oaf‘oaf se lelei. ‘Is la hạifäegag mumuạ se, ne tēfak‘oaf‘ofa la täe tapen se ‘os titi‘ạkiga se Jihova.

“RĒ TE‘ NE TĒ TŪTŪ ‘ATAKOA LA HÖ‘ KÖLÖR SE ‘ẠITU”

4. Ka nāag ne ‘os mạuri se Jihova täe tapen se tēfak‘oaf‘oaf ne ‘is hili?

4 ‘E av ne ofiofu, sạsig mafuet ne papetaios ‘e 1946 ‘ea: “Gou nā ‘otou vahia la gou la ‘e te‘ ne marag ne papetaiso ma la noh a‘fạliạg a‘lelei pạu, la fak ma ne gou kotä la papetạios ‘otou.” ‘On hün heta? Iạ sui‘ȧk, “‘Otou a‘häe‘ȧk a‘lelei ne terạnit ne gou nā ‘otou mạuri se ‘Ạitu iạ huạlā pumuet se goua la huạg aier ma kikia.” Kop ma ‘äe la kạu‘ȧk räe ‘on sạsig te‘. ‘Os la a‘häe‘ȧk se fäeag reut ne ‘is a‘sok ma Jihova ‘e ‘os la agag se iạ ‘e tör ne ‘os mȧür ta rue‘ạkia ‘is la fūmou ma kikia. (Hat Le‘ Marag Ta 5:4.) ‘Os la masmasar se ‘os nāag ne ‘os mạuri se ‘Ạitu la täe se ‘ou räe ‘eake se garue marag ta ma tä‘mä‘ie ka tape‘ma se garue ‘atakoa ne tore ‘e ‘os mȧür ta—ne laloag‘ȧk tape‘ma tēfak‘oaf‘ofa. ‘Apostol ta Paula kel‘ȧk a‘lelei ma a‘mah‘ȧk aier ta‘ag ‘e avat ne iạ fȧ‘ puk se lelea‘ rot fakKaristo ‘e ‘on ava: “Kepoi ka ‘ạus ‘ā tē, ne ‘iom, ne ‘inea ne tes tä ‘ạus rē, ma ‘ạu la rē te‘ ne tē tūtū ‘atakoa la hö‘ kölör se ‘Ạitu.”1 Korinita 10:31.

5. Nā Hoi‘ạkiạg Ne Foho 22:18-20 hạiasoag tapen se ‘isa la ‘inea‘ia fuạg ne fas‘ȧk tēet ne täe ‘e Roma 12:1?

5 Te‘ ne tē ‘atakoa ne ‘äe rē ‘e ‘ou mȧür ta täe se ‘ou titi‘ạkiga se Jihova. ‘E ‘on pukut se lelea‘ ne Roma, Paula a‘mah‘ȧk se hensạsiga pumua ne aier te‘is. Iạ has‘ȧk se irisa: “‘Ạu la nā ‘omus foro la ta rạu‘if mȧür ka ha‘ ka a‘värvär se ‘Ạitu: ko ‘äna te‘is ‘omus garue fak‘ata.” (Roma 12:1) For ta laloag‘ȧk ‘os a‘häe, ‘os huga, ma ‘os ne‘ne‘ fakforo. Fupag ‘i, laloag‘ȧk ‘e ‘os agaga se ‘Ạitu. (Mareko 12:30) Paula a‘tatạu‘ȧk kạinag garue agag te‘is se ta rạu‘ifit. Fäeag he ta‘ag “rạu‘ifi” fas‘ȧk tēet se ‘isa. ‘E fȧn Foh fak Mosese, rạu‘ifit rē se Jihova ka kat lelei ra ne ma‘ma‘, iạ kal tȧr ‘e ra. (Foh Ne Rạu‘ifi 22:18-20) Tape‘ma, kepoi ka ta rạu‘if ‘on ta le‘ rot fakKaristo kat lelei ra, ‘Ạitu kal tȧr ‘e ra. Ka tē te‘is la pō la sok tapen?

6, 7. Ka ta le‘ rot fakKaristo la pō la tapen la a‘pearpear‘ȧk ‘on foro, ma tes iạ la agtạu mar?

6 Paula fas‘ȧk se lelea‘ rot fakKaristo ‘e Roma: “‘Ạu se . . . nā ‘omus fupaga se ag raksa‘a.” Iạ ‘ea tape‘ma se irisa “ne kepoi ka ‘ạus tạupir se ag ne foro, ma ‘ạus kop la al.” (Roma 6:12-14; 8:13) ‘E ‘on puk mumuet ne iạ fȧ‘, iạ no‘ạkia kạinag “ag ne foro.” Hün ma se ag raksa‘ ‘on famori: “‘Oris nuju hoi se ma ‘e ha‘o ma fäeag ‘ona. “‘Oris sagsag la ji‘ȧk tot.” “Fea se ‘Ạitu kat puạpuạ ra ‘e muạ ne ‘oris mafa.” (Roma 3:13-18) Ta le‘ rot fakKaristo la pō la a‘pearpear‘ȧk iạ kepoi ka iạ garue‘ȧk ma kikia ‘on “foro” se ag se lelei. Kel‘ạkiạg het, kepoi ka ta le‘ rot fakKaristo ‘amnȧk‘ȧk la kel se tē kelea‘efakina fak se mạl la‘ kelea‘efakina, ne mạl ne kel‘ạkia ag ne‘ne‘i, iạ ho‘am “ag raksa‘a se ‘on mafa” ma ‘on for ‘atakoa ta. ‘On titi‘ạkiga täla hele‘ la rạu‘ifit ne kat ma‘ma‘ ra se ‘Ạitu ma hele‘ la ‘Ạitu kal tȧr‘ia ra. (Nā Hoi‘ạkiạg Ne Foho 15:21; 1 Pita 1:14-16; 2 Pita 3:11) Iạ la agtạu ma tötög mah ‘e ‘on hiliạg ne tēfak‘oaf‘oaf se lelei!

7 Taf pạu, ne tēfak‘oaf‘oaf ne ‘is hilia la pō la ho‘am pefä‘e. Ta ‘on‘on, iạ tē pumuet la hil tēfak‘oaf‘oaf ne kat a‘pearpear‘ȧk ra rạu‘if ne ‘is rē se ‘Ạitu. ‘Is la hạifäegag se tēfak‘oaf‘oaf lelei ma tēfak‘oaf‘oaf se lelei.

“FESIẠ‘ PẠU SE TĒ RAKSA‘ TA”

8, 9. (a) Ka tēfak‘oaf‘ofa väe tapen se ruạ? (e) Ma kạinag tēfak‘oaf‘oaf tese ta ‘is noj la hȧ‘ȧk, ma ‘e rēko tese?

8 Tēfak‘oaf‘ofa la pō la väe se ruạ. ‘On tā, tē fak‘oaf‘oaf ne lelea‘ rot fakKaristo tạu la se hil; ma ‘on rue, tēfak‘oaf‘oaf ne rē pure täe kikia se ta le‘ rot fakKaristo. ‘Is la kamat se tēfak‘oaf‘oaf mumue ta—tēfak‘oaf‘oaf ne lelea‘ rot fakKaristo tạu la se hil.

9 Väe 1 sui‘ȧk, tēfak‘oaf‘oaf ne kel‘ạkia ag ne Puk Ha‘a kat kạu‘ȧk ra. Kel‘ạkiạg het, rē a‘häe se Web site, mạlu, prokräm ne TV ma mak ne laloag‘ȧk ag kelea‘fakiạn fak se ag ne‘ne‘i, ag fak timonio ma mạl kelea‘efakina. Lelea‘ rot fakKaristo aire noj la hȧ‘ȧk ‘e tēfak‘oaf‘oaf ne ‘ea lelei, ka muạ‘ạkiạg fak Puk Ha‘a kat kạu‘ȧk ra. (Garue 15:28, 29; 1 Korinita 6:9, 10; Kel‘ȧk Tē 21:8) ‘E ‘ou hȧ‘ȧk ne ‘e tēfak‘oaf‘oaf se lelei, ‘äe kel‘ạkia se Jihova ne ‘äe “fesiạ‘ pạu se tē raksa‘ ta” ma fe‘en la “für tuou ‘e tē raksa‘a.” Ta‘ag salat ne kel‘ạkia ‘ou “pilif aire”.Roma 12:9; Salamo 34:14; 1 Timoti 1:5.

10. Ka kạinag räe tese ‘e rēko tēfak‘oaf‘ofa ma ‘on mamạr het, ma pō ‘e tese?

10 Iris ‘on rereag la a‘häe ne la kel se mạl ne kat kel‘ȧk a‘ti‘ ra ag kelea‘efakina kat raksa‘ ra. Iris kop ma la ‘ea, ‘Gou la pō la kel ‘e mạlu ne ‘e TV heta, ka gou kal a‘sokoa ra.’ Kạinag räe ‘i sioksiok ka mamạr. (Hat Jeremaia 17:9.) Kepoi ka ‘is ‘oaf se tē fak‘oaf‘oaf ne Jihova kat ‘oaf ra se, te ka ‘is “fesiạ‘ pạu se tē raksa‘ ta”? ‘Os la a‘mamnạki e la kel se mạlu, hat se puku ne a‘fại se mak ne kel‘ạkia ag pearpera, ‘is la pō la kat ‘inea‘ia ra tē se nonoj ne ‘is a‘a‘soko. (Salamo 119:70; 1 Timoti 4:1, 2) A‘mamnȧk ne ‘is se kạinag ag ‘i la pō la täe se ‘os räe se ag raksa‘ ‘on iris ne tore.

11. Ka Kalatia 6:7 la‘oag‘esea tapen ma ‘os hil ne tēfak‘oaf‘ofa?

11 Lelea‘ rot fakKaristo ‘on rereag vil se fại te‘is ‘e ‘oris a‘sok ne ag se lelei hün ma se tē ne iris räe ‘e mạlu ne iris a‘mamnȧk la kele. ‘E avat ne iris agtạu ma pefä‘e, ma kotä iris aier‘ȧk ne “tēet ma ne famorit haoa iạ täla tạu hue la fak ma ke sin.” (Kalatia 6:7) Kạinag pefä‘e kat nonoj ra la sok. Kepoi ka ‘is la a‘häe ma se tē lelei, ‘is täla pō‘ia ‘on ‘es‘ao ‘e ‘on fakmuri.—‘Io se kes ta “ Tē Fak‘Oaf‘Oaf Tese Ta Nonoj La Gou La Hilia?

HIL TĒ NE LA‘OAG‘ESEA MA MUẠ‘ẠKIẠG FAK PUK HA‘A

12. Ka tēfak‘oaf‘ofa la‘oag‘esea tapen ma Kalatia 6:5, ma muạ‘ạkiạg tese ta ‘is pō ‘e ‘os rērē pure?

12 ‘Is la hạifäegag se tēfak‘oaf‘ofa te ‘on ruetēfak‘oaf‘oaf ne rē pure täe kikia ‘e ta le‘ rot fakKaristo. Iạ la rē puer ‘e ia ne kạinag tēfak‘oaf‘oaf tese ta lelei. (Hat Kalatia 6:5.) Ka ‘e avat ne rē puer te‘ la hele‘, ‘is ma ‘os muạ‘ạkiạg la muạ‘ạkia ‘is. Puk Ha‘a ma ‘on muạ‘ạkiạg ne la hạiasoagan ‘is la ‘inea‘ia räe ‘on Jihova. ‘Os la noh a‘fạliạg se muạ‘ạkiạg ‘i, ‘is täla ‘inea‘ia “tei rer ‘on ‘Ạitu” ‘e te‘ ne tē ‘atakoa, la fak se ‘os la hilhil ne tēfak‘oaf‘ofa.Efeso 5:17.

13. Ka tes tä la hạiasoagan ‘is la hȧ‘ȧk ‘e tēfak‘oaf‘oaf ne Jihova fesiạ‘ sin?

13 ‘Eake te‘ ne lelea‘ rot fakKaristo ‘atakoa ‘oris hil tē la tatạu. (Filipai 1:9) Ka lelea‘ rot fakKaristo ‘inea ne tēfak‘oaf‘ofa, le‘et ma ‘on ‘oaf tū het. Ta ‘on‘on, ‘is kat noj ra la ‘es ‘e räet ne lelea‘ rot fakKaristo ‘atakoa noj la tatạu ‘e ‘oris hil tē. Av ne ‘is fue‘ la muạ‘ạkiạg ‘on ‘Ạitu la garue ‘e ‘os a‘häe ma huga, ‘is la pō la hȧ‘ȧk ‘e tēfak‘oaf‘oaf ne Jihova fesiạ‘ sin.Salamo 119:11, 129; 1 Pita 2:16.

14. (a) Ka tē tes ta ‘is nonoj la rē a‘häe sin ‘e avat ne ‘is la hilia tēfak‘oaf‘ofa? (e) Ka ‘is la pō tapen la nā tēfak‘oaf‘ofa la muạ ‘e ‘os mạuri?

14 Tē pumuạ hoi‘ạkit la rē a‘häe sin ‘e ‘os hilhil ne tēfak‘oaf‘ofa ta: ‘os ava. Aier ne tēfak‘oaf‘ofa kel‘ạkia tē ne ‘äe ‘oaf sin, ka av ne ‘äe nā se tēfak‘oaf‘ofa kel‘ạkia ‘on pumuạ heta se ‘äeag. Se lelea‘ rot fakKaristo, tēet ne pumuạ pạu se irisa ta ‘oris tē fak‘ata. (Hat Mataio 6:33.) Ka tes tä ‘is la pō la rē la rē la ‘os tēfak‘ata la muạ ‘e ‘os mạuri? ‘Apostol ta Paula ‘ea: “‘Io a‘lelei se ag ne ‘omus la‘la‘o, la ‘ạu se la‘la‘ la fak se famör ne kat huạg ‘atmại. La ‘ạu la a‘es‘ao‘ạkia te‘ ne tē a‘ tūtū.” (Efeso 5:15, 16) Fūfū‘ȧk a‘lelei ne ava se tēfak‘oaf‘ofa tä la hạiasoagan ‘äe la pō av se “tē ne lelei aire”—garue ne la ‘ut‘ȧk se muạ ‘ou mȧür fak‘ata.Filipai 1:10.

15. Ka ‘e rēko tese iạ tē huạg ‘atmại la matạ‘ a‘lelei se tēfak‘oaf‘oaf ne ‘is hili?

15 Iạ tē huạg ‘atmại tape‘ma la matạ‘ a‘lelei se tēfak‘oaf‘oaf ne ‘is hili. Ka ‘e rēko tese tä ‘is kop la matạ‘? Rē a‘häe hoi‘ȧk se kel‘ạkiạg ne hue ne ‘ại ta. ‘Ou matạ‘ la se ‘ānia ut par ta ‘eake ‘äe mut ut par ta ma tä‘ma ‘ie ka ‘äe ‘ut‘ạkia ut riri‘ ne täe ‘e vakvak ne ut par ta tape‘ma. Iạ fak se ‘os la hiliạg ne tēfak‘oaf‘ofa. Le‘ huạg ‘atmại rot fakKaristo ‘eake la matạ‘ ma tēfak‘oaf‘oaf ne kat la‘oag‘esea ra ma muạ‘ạkiạg fak Puk Ha‘a ka la matạ‘ tape‘ma se kạinag tēfak‘oaf‘oaf ne laloag‘ȧk ag ne la pō la mane‘ạkia ‘on mȧür fak‘ata. (Fäeag ‘Es Fuạga 4:25-27) ‘Ou la tạupir a‘el se Fäeag ‘on ‘Ạitu, täla hạiasoagan ‘äe la se hilia tēfak‘oaf‘oaf se lelei.

“TĒ MA NE MA‘MA‘A”

Garue‘ȧk ne muạ‘ạkiạg fak‘ạitu ‘e hiliạg ne tēfak‘oaf‘ofa päreagat se ‘os mȧür fak‘ata

16. (a) Ka ‘is la kel‘ȧk tapen ne ‘is ‘es ‘e räe ‘on Jihova ‘e tē ne fesiạ‘ sin? (e) Ka garue‘ȧk ne muạ‘ạkiạg fak Puk Ha‘a la pō tapen la ‘ou ag het?

16 Hil ne tēfak‘oaf‘ofa, lelea‘ rot fakKaristo aire noj la rē a‘häe mumuạ se räe ‘on Jihova ‘e tekäe te‘is. Puk Ha‘a kel‘ȧk räe ma muạ‘ạkiạg ‘on Jihova. Kel‘ạkiạg het, Sạu ta Solomoni fȧ‘ se tē hif ne Jihova fesiạ‘ sin fak se “alel fäefäeag siko, si‘ hap ne ji‘ȧk tot ‘on le‘et ne kat sar ra, huget ne fup‘ȧk ‘amnȧk raksa‘a, lā hap ne mijmij la hö‘ pefä‘e.” (Fäeag ‘Es Fuạga 6:16-19) Ka räe ‘on Jihova la täe tapen se ‘äe? Fak se tē ne Salam ta ‘ea “Ko ‘ạus ne ‘oaf se Jihova, ‘ạu la fesiạ‘ se ag raksa‘a.” (Salamo 97:10) Tēfak‘oaf‘oaf ne ‘äe hili noj la kel‘ȧk ne ‘äe fesiạ‘ aier se tē ne Jihova fesiạ‘ sin. (Kalatia 5:19-21) A‘häe‘ȧk, ne tē ne ‘äe rē näe täla kel‘ạkia ne ‘äe kạinag famör tapene, ka ‘eake tē ne ‘äe rē ‘e ma‘oi. (Salamo 11:4; 16:8) Nōnō ka ‘e ‘ou huạg ‘atakoa ‘äe pa rē la ‘ou räe la la‘oag‘esea ma räe ‘on Jihova, ‘ou hil tē noj la la‘oag‘esea ma muạ‘ạkiạg fak Puk Ha‘a. A‘sok ne tē te‘is täla hele‘ la ‘ou ag het.2 Korinita 3:18.

17. Mumuạ la ‘is la hilia tēfak‘oaf‘ofa, sạio‘ tese ta ‘is la sạio‘?

17 Ka tes hoi‘ȧk ta ‘äe la pō la rē la kel‘ạkia ne ‘ou hil tēfak‘oaf‘ofa la‘oag‘esea ma räe ‘on Jihova? Rē a‘häe se sạio‘ te‘, ‘Ka iạ la täe tapen se ‘otou fūfū heta ma ‘Ạitu?’ Kel‘ạkiạg het, mumuạ la ‘äe la kel ta mạl he sạio‘ se ‘äe, ‘Ka mạl te‘ la täe tapen se ‘otou konsiene?’ ‘Is la sạkior se ne muạ‘ạkiạg tese la‘oag‘esea ma filo‘ te‘is.

18, 19. (a) Ka muạ‘ạkiạg ne nā ‘e Filipai 4:8 hạiasoag tapen ‘is la ‘inea ne tēfak‘oaf‘oaf tese ta lelei? (e) Ka muạ‘ạkiạg tes hoi‘ȧk la pō la hạiasoagan ‘äe ‘e ‘ou hil ne tēfak‘oaf‘ofa? (‘Io se tē ne sui‘ȧk ‘e lopo.)

18 Muạ‘ạkiạg ‘es‘ao täe ‘e Filipai 4:8, ne ‘ea: “Tē ma ne aire, tē ma ne purer fak‘ata, tē ma ne nonojo, tē ma ne ma‘ma‘a, tē ma ne helava, tē ma ne rog lelei-kepoi ka ta tē ne pumuạ, ma kepoi ka ta tē nā voi‘ȧk-‘ạu la noh a‘häea tē ‘i.” Paula kat ạligen ra ‘e te‘isi tēfak‘oaf‘ofa ka masar ne ‘os huga la a‘värvär se ‘Ạitu. Salamo 19:14) ‘Is la pō la garue‘ȧk muạ‘ạkiạg ‘i tape‘ma ‘e ‘os la hil ne tēfak‘oaf‘ofa? Ka la pō tapen?

19 Sạio‘ se ‘äeag, ‘Ka te ka mạlu, tē mane‘ag la‘ mere, ma tēfak‘oaf‘oaf hoi‘ȧk ne gou hili a‘hoia ‘otou filo‘u ‘e “tē ma ne ma‘ma‘a” ne ‘igke‘?’ La fak se ‘e avat ne ‘äe kel mạl ma vȧh, tes ta ‘äe a‘häe‘ạkia ‘e vạhiạg ne mạl ta? Kepoi ka ‘ou a‘häe lelei ka ma‘ma‘ ma tēfak‘oaf‘oaf ta lelei. Ka kepoi ka mạlut ne ‘äe kele ho‘am ke a‘häe pearpera, ma tēfak‘oaf‘oaf ta hele‘uen la mamạr. (Mataio 12:33; Mareko 7:20-23) Ka hün se tese ta iạ mamạr? A‘häe‘ȧk ne ag pearpera mane‘ạkia fürmariạ ne täe ‘e ‘ot huga, konsiene ma tape‘ma ‘ou hạikạinagaga ma ‘Ạitu. (Efeso 5:5; 1 Timoti 1:5, 19) Tēfak‘oaf‘ofa ma ‘on mamạr het se ‘äe, ma matạ‘. * (Roma 12:2) Rakoa ro‘ạit ‘on Salam ta se Jihova: “‘Äe la für tūen ‘otou mafa ‘e ‘oriạ ‘io‘ioag se tē väväre.”Salamo 119:37.

A‘HÄE‘ẠKIA IRIS NE TORE

20, 21. Ka 1 Korinita 10:23, 24 la‘oag‘esea tapen ma hilhil ne tēfak‘oaf‘ofa?

20 Paula nā se ta muạ‘ạkiạg fak Puk Ha‘ ‘es‘aot la ‘is la a‘häe‘ȧk ‘e ‘os hil tē. “Te‘ ne tē ‘atakoa va‘ön, ka ‘eake te‘ ne tē ‘atakoa ‘es‘ao. Ta le‘ la se ao tē la ‘es‘ao ma se ia; iạ la ao tē la ‘es‘ao se ta le‘ tū.” (1 Korinita 10:23, 24) Ka muạ‘ạkiạg ta‘ag la‘oag‘esea tapen ma ‘os hilhil ne tēfak‘oaf‘oaf ne lelei? Rē a‘häe se, ‘Ka tēfak‘oaf‘oaf ne gou hili la täe tapen se iris ne tore?’

21 ‘Ou konsiene kop ma la aier‘ȧk kạinag tēfak‘oaf‘oaf ne “va‘ön” ne lelei. Ka kepoi ka ‘äe räe ne ta le‘et ‘e ‘ou pilif ta ‘on konsiene kat fū lelei ra ma se a‘sokoa tēfak‘oaf‘oaf ta. Hün heta? ‘E rēko ‘äe kat ‘oaf ra la “ag raksa‘ tape‘ se— iris sạsig” ‘e ‘ou “ag raksa‘ se Karisto,” fak se te ne Paula ‘ea— iạ la a‘noa se lelea‘ ne täe ‘e pilif ta la fūmou ‘on aire se ‘Ạitu. A‘häe‘ȧk a‘lelei se fäeag te‘is: “‘Ạu se rē ta tē ‘esea ne la safei e.” (1 Korinita 8:12; 10:32) Lelea‘ rot fakKaristo aire tạupir se muạ‘ạkiạg ne Paula ‘ea ‘e ‘oris la hȧ‘ȧk ‘e tēfak‘oaf‘oaf ne kop ma la “va‘ön” ka kat “a‘ne‘ne‘ tē ra.”Roma 14:1; 15:1.

22. Ka ‘e rēko tese lelea‘ rot fakKaristo aier‘ȧk räe tūtū ‘on le‘et ma le‘et ‘e ‘on rē pure?

22 Sal hoi‘ạkit ‘e ‘os la kel‘ȧk ne ‘os kokon‘ạkiga se iris ne tore. Ta‘ag la ta le‘ rot fakKaristo ne ‘on konsiene ‘akmam‘oi kat noj ra la a‘tatạu‘ạkia ‘on konsiene ma iris ne täe ‘e laloag ne kạurotuga ‘e ‘oris räe se tēfak‘oaf‘ofa. Kepoi ka pa ‘es la iris ne tore la tạupir se ‘on konsiene, ma iạ fak ma se ta famör hoa‘ motokā ne ‘es‘av‘ȧk sal ‘eseat ka pa ‘es la motokā ne tore la tạupir ma se ‘on vav heta. Tē te‘is tokana ‘e mäeav figalelei. ‘E hanis fakKaristo, le‘et ne ma ‘on konsien ‘akmam‘oi kop la kel‘ạkia se iris ne tore ‘e pilif ta ‘e‘ạkiga ‘e tēfak‘oaf‘ofa kepoi ka ‘on konsiene kat tatạu ra ma iris ka tēfak‘oaf‘oaf ta nōnō ma se ‘e muạ‘ạkiạg fakKaristo. ‘E sal heta‘ag, “te‘ ne famör ‘atakoa la räe se ‘omus mäeav figalelei.”Filipai 4:5; Le‘ Marag Ta 7:16.

23. Ka ‘äe la pō tapen la hilia tēfak‘oaf‘ofat ne lelei?

23 Ka ‘äe la pō tapen la hil tēfak‘oaf‘oaf ne lelei? Se tạria tēfak‘oaf‘oaf ne kel‘ȧk a‘taf ag kelea‘efakiạn ne agạia Fäeag ‘on ‘Ạitu. Tạupir se muạ‘ạkiạg fak Puk Ha‘ ne ‘is pō la garue‘ȧk se ‘os hilhil ne tēfak‘oaf‘ofa ne kat ‘ea ra ‘e Puk Ha‘a. Hȧ‘ȧk ‘e kạinag tēfak‘oaf‘oaf ne la pō la mane‘ạkia ‘ou konsien lelei, ma vahiạ la ‘ut‘ạkia tēfak‘oaf‘ofa ne la pō la mane‘ȧk tape‘ma ta le‘et ‘e pilif ta. ‘Ou fe‘en la fūmou la hö‘  kölör se ‘Ạitu ma ‘on hanisi la ma ‘äe ma ‘ou kạunohoag ta.

^ para. 19 Muạ‘ạkiạg hoi‘ȧk ne hün‘ȧk se tēfak‘oaf‘ofa täe ‘e Fäeag ‘Es Fuạga 3:31; 13:20; Efeso 5:3, 4; ma Kolosa 3:5, 8, 20.