MATAUPU E 6
Ke Filifili a Fakafiafiaga Aoga
‘Ke fai a mea katoa mō te vikiga o te Atua.’
1, 2. Se a te filifiliga e ‵tau o fai ne tatou e uiga ki fakafiafiaga?
MAFAUFAU i a koe ka kai ki se fuagalakau suamalie kae ko matea ne koe me e pala tena feitu e tasi. Se a la tau mea ka fai? Ia, e mafai o kai ne koe te fuagalakau kātoa fakatasi mo tena feitu pala; e mafai o ‵pei keatea ne koe te fuagalakau kātoa, e aofia i ei te feitu pala; io me e mafai o ‵kati keatea tena feitu masei kae kai fua te feitu ‵lei. Se a la tau filifiliga ka fai?
2 I se feitu e tasi, e fai eiloa a fakafiafiaga e pelā mo te fuagalakau tenā. E manako eiloa koe ki fakafiafiaga i nisi taimi, kae e matea foki ne koe me i te ukega o fakafiafiaga i aso nei e ma‵sei, e pelā eiloa mo te fuagalakau pala tenā. Se a la tau mea ka fai? Kāti ka talia mo te fia‵fia ne nisi tino a mea ma‵sei i ei kae fakaaoga ne latou so se fakafiafiaga telā e ofo mai ne te lalolagi tenei. Kae kāti ka ‵kalo keatea a nisi tino mai i fakafiafiaga katoa ko te mea ke mo a eiloa e tuku faka‵sau atu latou ki so se mea masei. A ko nisi tino kāti ka ‵teke atu mo te fakaeteete ki fakafiafiaga kolā e ma‵sei kae ‵kau atu fua i nisi taimi ki fakafiafiaga kolā e maua i ei a mea aoga. Se a te filifiliga e ‵tau o fai ke tumau ei koe i te alofa o te Atua?
3. Se a te mea ka mafau‵fau nei tatou ki ei?
3 Kāti ka filifili aka ne te tokoukega o tatou a te tolu o mea. E matea ne tatou te aoga o nisi fakafiafiaga kae e ma‵nako eiloa tatou ki fakafiafiaga kolā e ‵ma. Tela la, e ‵tau o fakaiku aka ne tatou a fakafiafiaga aoga mo mea sē aoga. Muamua la, ke mafau‵fau tatou me e pokotia pefea te tapuakiga telā e tuku atu ne tatou ki a Ieova i fakafiafiaga kolā e filifili ne tatou.
‘KE FAI A MEA KATOA MŌ TE VIKIGA O TE ATUA’
4. E pokotia pefea ‵tou tukuatuga i fakafiafiaga kolā e filifili ne tatou?
4 I se taimi ko teka, ne fai mai se Molimau ko tai pamatua tela ne papatiso i te 1946: “Ne fakaiku aka ne au ke nofo atu faeloa au i taimi e fai ei te lauga o te papatisoga kae fakalogologo faka‵lei, e pelā eiloa me ko au tenā ko papatiso.” Kaia? Ne fakamatala mai a ia, “A te mafaufau faeloa ki toku tukuatuga se mea tāua ke tumau ei au i te fakamaoni.” E seai se fakalotolotolua me ka lotomalie koe ki te mea tenā. A te fakamasaua atu faeloa me ko oti ne tauto koe ki a Ieova ke fakaaoga tou olaga kātoa o tavini ki a ia e Failauga 5:4.) E tonu, a te mafaufau ‵loto ki tou tukuatuga ka se pokotia fua i ei tau kilokiloga ki te galuega faka-Kelisiano kae pelā foki loa mo feitu katoa o te olaga
5. E fesoasoani mai pefea te Levitiko 22:18-20 ke matea ne tatou se mea e ‵tau o fakaeteete i ei i te Loma 12:1?
5 A mea katoa kolā e fai ne koe i tou olaga e aofia i ei tau tapuakiga ki a Ieova. I tena tusi ki te kau Loma, ne fakaaoga ne Paulo se fakamatalaga ke faka‵mafa atu ei te manatu tonu tenei ki ana taina tali‵tonu. Ne fakamalosi atu a ia: “Ke tuku atu otou foitino ki te Atua ke fai mo taulaga ola, taulaga tapu kae logomalie ki a ia, ko te otou tapuakiga tonu eiloa tenā.” (Loma 12: 1) E aofia i tou foitino a tou mafaufau, tou loto, mo tou malosi. E fakaaoga ne koe a mea katoa konei i te tavini atu ki te Atua. (Maleko 12:30) E faipati eiloa a Paulo ki te tavini atu mo te loto kātoa e pelā me se taulaga. E foliga mai i te tugapati tenā me isi se mea e ‵tau o fakaeteete i ei. Mai lalo i te Tulafono a Mose, ne seki talia ne te Atua se taulaga telā e isi sena pona. (Levitiko 22:18-20) E penā foki te sē talia ne te Atua te taulaga faka-te-agaga a se Kelisiano māfai e lailai i so se feitu. E mafai la pefea o tupu se mea penā?
6, 7. E fakalailai pefea ne se Kelisiano tena foitino, kae ne a mea e mafai o iku mai i ei?
6 Ne fakamalosi atu a Paulo ki Kelisiano i Loma: Loma 6:12-14; 8:13) Ko oti ne taku mai ne ia i te kamataga o tena tusi a “uiga agasala.” E fai‵tau tatou penei e uiga ki tino agasala: “Ka ko olotou kato e pela mo se tanuga fakamaga.” “E toka faeloa latou o tatino.” “E seai foki se mataku ki te Atua i olotou mata.” (Loma 3:13-18) Ka fakalailai ne se Kelisiano tena “foitino” io me ne vaega i ei, māfai e fakaaoga ne ia ki vaegā faifaiga penā o te agasala. E pelā mo te mea tenei, kafai e maimoa se Kelisiano mo te iloa tonu ki se ata matagā io me fakasaua, ko fai ei ke “pule atu te agasala ki [ana mata]” ko fakalailai ei ki tena foitino kātoa. Ka fai i ei so se tapuakiga e tuku atu ne ia mo fai se taulaga telā ko se tapu kae ko se talia foki ne te Atua. (Teutelonome 15:21; 1 Petelu 1:14-16; 2 Petelu 3:11) Ko tafaga la te matagā o mea kolā e iku mai i te filifiliga o fakafiafiaga ma‵sei!
“Ke se toe pule atu te agasala ki luga i otou foitino.” Ne fai atu foki a Paulo ke ‘tamate ne latou olotou uiga agasala.’ (7 E manino ‵lei te tāua o ikuga o fakafiafiaga kolā e filifili ne se Kelisiano. Tela la, e ‵tau eiloa o filifili ne tatou a fakafiafiaga kolā e fakagaligali aka i ei te ‵tou taulaga ki te Atua, e se ko tena fakalailaiga. Nei la, ka sau‵tala tatou me e iloa pefea ne tatou a fakafiafiaga aoga mo mea se aoga.
“KAITAUA KI TE MASEI”
8, 9. (a) Ne a vaega ‵lasi e lua e mafai o ‵vae aka ki ei a fakafiafiaga? (e) Ne a fakafiafiaga e ‵tau o ‵kalo keatea mai ei, kae kaia?
8 E mafai o ‵vae aka a fakafiafiaga ki vaega ‵lasi e lua. E tasi te vaega ko fakafiafiaga kolā e ‵tau eiloa o ‵kalo kea‵tea a Kelisiano mai i ei; a ko te suā vaega ko
9 E pelā mo mea ne matea atu i te Mataupu 1, e fakaasi manino mai i nisi fakafiafiaga a faifaiga kolā e taku fakamasei ne te Tusi Tapu. E pelā mo fakatuatusi i te itaneti, tamunei, polokalame i te televise, mo kupu o pese fakasaua mo mea fakatemoni i ei io me ko faifaiga fakatauavaga matagā. Ona ko te mea e fakaasi ‵tonu mai i fakafiafiaga matagā konā a faifaiga kolā e soli i ei a tulafono mo akoakoga fakavae i te Tusi Tapu, e ‵tau eiloa o ‵kalo keatea a Kelisiano ‵tonu mai i ei. (Galuega 15:28, 29; 1 Kolinito 6:9, 10; Fakaasiga 21: 8) Mai te ‵teke atu ki vaegā fakafiafiaga ma‵sei penā, ko fakatalitonu atu ei ne koe ki a Ieova i a koe e “kaitaua ki te masei, kae puke ‵mau ki te mea ‵lei” kae se “toe fai a mea ma‵sei.” I te faiga tenā, ka maua ei ne koe te “fakatuanaki fakamaoni.”
10. Se a te vaegā mafaufauga e uiga ki fakafiafiaga telā e fakamataku, kae kaia?
10 Kae kāti e mafau‵fau a nisi tino me e se fakamataku te maimoa ki fakafiafiaga kolā e fakaasi mai i ei a amioga ma‵sei. Olotou muna, ‘E onoono au ki ei i tamunei io me ko te televise, kae e se tāitāi eiloa o fai ne au se mea penā.’ E faka‵segofie kae fakamataku te mea tenā. (Faitau te Ielemia 17:9.) Kafai e fia‵fia tatou o maimoa ki mea kolā e taku fakamasei ne Ieova, e mata, e tonu eiloa te ‵tou “kaitaua ki te masei”? Kafai e onoono faeloa tatou ki amioga ma‵sei, ka faka‵numi i ei ‵tou mafaufau. (Salamo 119:70; 1 Timoteo 4:1, 2) Ka pokotia foki i te mea tenā ‵tou kilokiloga ki agasala e fai ne nisi tino.
11. Ne fakatalitonu mai pefea te ‵tonu o te Kalatia 6:7 e uiga ki fakafiafiaga?
11 Ko oti eiloa ne tupu te mea tenei. Ko oti ne fai ne nisi Kelisiano a amioga konei ona ko te fakamalosi atu o fakafiafiaga kolā e onoono faeloa latou ki ei. Ne iloa aka ne latou i se auala faigata me “e tau ne te tino a te fuaga ne ‵toki ne ia.” (Kalatia 6: 7) Kae e mafai eiloa o ‵kalo keatea mai se vaegā ikuga masei penā. Kafai e ‵toki faka‵lei ne koe a amioga ‵ma i tou mafaufau, ka tau eiloa ne koe a mea aoga i tou olaga.
FILIFILIGA TOTINO KOLĀ E FAKAVAE KI AKOAKOGA FAKAVAE I TE TUSI TAPU
12. E aofia pefea te Kalatia 6:5 i fakafiafiaga, kae se a te fakatakitakiga e maua ne tatou i te faiga o fakaikuga totino?
12 Nei la, ka sau‵tala tatou ki te vaega e lua
13. Se a te mea ka fakamalosi mai ke ‵kalo keatea tatou mai te fakafanoanoa atu ki a Ieova?
13 E malamalama tatou me e se ‵pau te iloa o Kelisiano katoa e uiga ki te ma‵luga o tulaga i mea tau amioga. (Filipi 1: 9) E se gata i ei, e iloa ne Kelisiano me e se ‵pau olotou manakoga i mea tau fakafiafiaga. Tela la, e seai se fakamoemoega me ka ‵pau a fakaikuga a Kelisiano katoa i te feitu tenei. E tiga te feitu tenā, ko te uke o taimi e talia ei ne tatou ke fagai ‵tou mafaufau mo ‵tou loto ki akoakoga fakavae mai te Atua, ko te lasi foki tenā o ‵tou manakoga ke ‵kalo keatea mai fakafiafiaga kolā e mafai o se fakafiafia atu ki a Ieova.
14. (a) Se a te mea e ‵tau o mafaufau ki ei i te filifiliga o fakafiafiaga? (e) E mafai pefea o fakamuamua ne tatou a manakoga o te Malo i te olaga?
14 I te filifiliga o fakafiafiaga, e tasi o mea tāua ke mafaufau ki ei: ko tou taimi. E tiga eiloa e matea ne koe me e ‵lei fua a fakafiafiaga kolā e talia ne koe, e fakaasi mai i te aofaki o taimi e fakamaumau ki ei a mea kolā e ‵tau o fakamuamua ne koe. E tonu, mō Kelisiano, a te ‵toe mea tāua ko mea faka-te-agaga. (Faitau te Mataio 6:33.) Se a la te mea e mafai o fai ne koe ke fakamautinoa aka ei me e fakamuamua ne koe a manakoga o te Malo i tou olaga? Ne fai mai te apositolo ko Paulo: “Mafaufau faka‵lei ki auala e ‵tau o ola koutou i ei. Sa ola e pela mo ne tino va‵lea, kae ke pelā mo tino ‵poto. Fakaaoga faka‵lei so se avanoa e maua ne koutou, i te mea ko aso ma‵sei a aso nei.” (Efeso 5:15, 16) E tonu, a te faiga o tapula mautinoa e uiga ki te taimi e fakaaoga ne koe ki fakafiafiaga ka fesoasoani atu ke avanoa a taimi kolā e manakogina mō “mea e sili atu i te ‵lei”
15. Kaia e ‵lei ei ke sili atu tou fakaeteete i te filifiliga o fakafiafiaga?
15 Se mea ‵lei foki ke sili atu te ‵tou fakaeteete i te filifiliga o fakafiafiaga. Se a te uiga o te mea tenā? Ke Faataoto 4:25-27) A te tautali fakapilipili atu ki te Muna a te Atua ka fesoasoani atu eiloa ke fai ne koe te mea tenā.
toe mafaufau ki te fakaakoakoga e uiga ki te fuagalakau. Ko te mea ke se kai ne koe tena feitu pala, e se ‵kati keatea fua ne koe te koga pala kae se vaega foliki foki o te koga ‵lei i ana tafatafa. E penā foki māfai ko filifili aka ne koe a fakafiafiaga. E se ‵kalo keatea fua se Kelisiano mai fakafiafiaga mautinoa kolā e soli i ei a akoakoga fakavae i te Tusi Tapu kae penā foki a fakafiafiaga kolā e fakalotolotolua koe ki ei io me ko ana vaega kolā e foliga mai me e ma‵sei i te feitu faka-te-agaga. (“MEA ‵MA”
A te fakaaogaga o akoakoga fakavae mai te Atua i te filifiliga o fakafiafiaga e puipui ei tatou mai te logo‵mae i te feitu faka-te-agaga
16. (a) E fakaasi atu pefea ne tatou me e maua ne tatou te kilokiloga a Ieova i mea tau amioga? (e) E mafai pefea o fai te fakaaogaga o akoakoga fakavae i te Tusi Tapu mo fai se vaega o tou olaga kātoa?
16 I te filifiliga o fakafiafiaga, e mafau‵fau muamua a Kelisiano ‵tonu ki te kilokiloga a Ieova e uiga ki ei. E fakaasi mai i te Tusi Tapu a lagonaga mo tulaga amio‵tonu o Ieova. E pelā mo te fakasolomaiga ne te tupu ko Solomona a nisi mea kolā e takalialia a Ieova ki ei, e pela mo te “laulaufaiva ‵pelo, ko lima ne ta ei tino amio‵tonu, ko te ulu tela e mafaufau ki fuafuaga ma‵sei, ko vae e fakavave o fai amioga ma‵sei.” (Faataoto 6:16-19) E pokotia pefea tau kilokiloga i te kilokiloga a Ieova? E fai mai te faisalamo: “A te Aliki e alofa ki tino kolā e takalia‵lia ki amioga ma‵sei.” (Salamo 97:10) E ‵tau o fakaasi mai i au filifiliga e uiga ki fakafiafiaga tou takalialia tonu ki mea kolā e takalialia ki ei a Ieova. (Kalatia 5:19-21) Ke masaua foki me e tāua atu au mea e fai tokotasi i te fakaasimaiga me ko koe se vaegā tino pefea i lō au mea e fai i mata o tino e tokouke. (Salamo 11:4; 16: 8) Tela la, kafai e fiafia tonu koe o fakaasi mai i feitu katoa o tou olaga a lagonaga o Ieova e uiga ki mea tau amioga, ka fai faeloa ne koe au filifiliga e ‵tusa mo akoakoga fakavae i te Tusi Tapu. Ka fai eiloa te mea tenā mo fai se vaega o tou olaga kātoa.
17. A koi tuai o filifili ki fakafiafiaga, ne a fesili e ‵tau o ‵sili ifo ki a tatou eiloa?
17 Ne a nisi mea e mafai o fai ne koe ke fakamautinoa aka i ei me e fai eiloa ne koe a mea e ‵tusa mo auala o Ieova i te filifiliga o fakafiafiaga? Mafaufau ki te fesili, ‘Ka pokotia pefea au mo toku tulaga i mua o te Atua i te mea tenei?’ E pelā mo te mea tenei, a koi tuai o filifili koe ke onoono ki se ata, fesili ifo ki a koe, ‘Ka pokotia pefea toku loto lagona i te ata tenei?’ Ke mafau‵fau tatou me ne a akoakoga fakavae e mafai o fakaaoga ki te mataupu tenei.
18, 19. (a) E fesoasoani mai pefea te akoakoga fakavae i te Filipi 4:8 ke iloa ne tatou me i ‵tou fakafiafiaga e aoga? (e) Ne a nisi fakatakitakiga e mafai o fesoasoani atu i te filifiliga o fakafiafiaga ‵lei? (Ke onoono ki te fakamatalaga mai lalo.)
18 E maua te akoakoga fakavae tāua e tasi i te Filipi : “Ke faka‵fonu otou mafaufau ki mea kolā e ‵lei kae maua mai i ei a te vikiga, e pelā mo mea konei: ko mea ‵tonu, ko mea tāua, ko mea ‵lei, ko mea ‵ma, ko mea ‵gali mo mea ‵malu.” E tonu, ne seki faipati a Paulo i konei ki fakafiafiaga, kae ki mafaufauga ‵loto i te loto, kolā e ‵tau o fakatāua i ei a mea kolā e fakafiafia atu ki te Atua. ( 4:8Salamo 19:14) E ui i ei, e mafai o fakaaoga te uiga tonu o pati a Paulo ki mea tau fakafiafiaga. E pefea la?
19 Fesili ifo ki a koe, ‘E mata, a ata, tafaoga i vitio, pese, io me ko nisi fakafiafiaga kolā e filifili ne au e faka‵fonu i ei toku mafaufau ki “mea ‵ma”?’ E pelā mo te mea tenei, i tau otiga ne onoono i se ata, ne a mea ka mafaufau faeloa koe ki ei? Kafai e fakafiafia, e ‵ma, kae fakamalosi loto, ko iloa ei ne koe me ne aoga te fakafiafiaga tenā ki a koe. Kae kafai e fai ne te ata telā ne onoono koe ki ei ke mafaufau koe ki mea se ‵ma, ko tena uiga ne seki aoga te fakafiafiaga tenā, kae e mafai foki o fakamataku. (Mataio 12:33; Maleko 7:20-23) Kaia e fakamataku ei? Me i te mafaufau ki mea se ‵ma e fakamakosu i ei te filemu o tou loto, e fakalogo‵mae atu ki tou loto lagona telā ko oti ne akoako ki te Tusi Tapu, kae e mafai o fakamasei ei tou fesokotakiga mo te Atua. (Efeso 5:5; 1 Timoteo 1:5, 19) Ona ko te fakama‵taku o fakafiafiaga penā ki a koe eiloa, fai sau fakaikuga mautinoa ke ‵kalo keatea mai i ei. * (Loma 12:2) Ke fai koe pelā mo te faisalamo telā ne ‵talo atu ki a Ieova: “Tausi mai au keatea mai te sagatonu atu ki mea kolā e se aoga.”
KILOKILO KI TE ‵LEI O NISI TINO
20, 21. E aoga pefea te 1 Kolinito 10:23, 24, NW, i te filifiliga o fakafiafiaga aoga?
20 Ne fakaasi mai ne Paulo se akoakoga fakavae tāua i te Tusi Tapu telā e ‵tau o mafaufau ki ei i te faiga o filifiliga ki au mea totino. Ana muna: “A mea katoa e saoloto tatou i ei; kae e se ko mea katoa e fakamalosi mai. E se ‵tau o kilokilo faeloa te tino ki tena ‵lei kae mō te ‵lei foki o nisi tino.” (1 Kolinito 10:23, 24, NW) E aoga pefea te akoakoga fakavae tenā ki te filifiliga o fakafiafiaga aoga? E ‵tau o fesili ifo koe ki a koe, ‘Ka pokotia pefea a nisi tino i fakafiafiaga kolā e filifili ne au?’
21 E mafai eiloa o ‵lei tou loto lagona ke aofia koe i se fakafiafiaga telā “e saoloto” io me e talia ne koe. Kae kafai e matea ne koe me e se talia ne nisi tino tali‵tonu kolā e tai vāi‵vai olotou loto lagona, e mafai o fai sau fakaikuga ke se fai te mea tenā. Kaia? Ke mo a ma “fakaagasala ne koutou otou taina”
22. Kaia e talia ei ne Kelisiano a kilokiloga kese‵kese e uiga ki filifiliga totino a te tino?
22 Kae e isi aka foki se isi mea e uiga ki te ‵sala atu
23. E fakamautinoa aka pefea me e filifili ne koe a fakafiafiaga aoga?
23 Ke fakatoetoe aka te mataupu, e fakamautinoa aka pefea me e filifili ne koe a fakafiafiaga aoga? Tiakina so se fakafiafiaga telā e fakaasi faka‵sau mai i ei a faifaiga matagā, ko amioga ma‵sei kolā e taku fakamaseigina i te Muna a te Atua. Tau‵tali i akoakoga fakavae i te Tusi Tapu kolā e mafai o fakaaoga ki vaegā fakafiafiaga kolā e se taku ‵tonu mai i ei. ‵Kalo keatea mai fakafiafiaga kolā e fakalogo‵mae atu ki tou loto lagona, kae ke fiafia foki koe o tiakina a fakafiafiaga katoa kolā e mafai o se ‵lei i ei a lagonaga o nisi tino, maise eiloa ‵tou taina tali‵tonu. Ke na fai sau fakaikuga mautinoa ke avatu a vikiga ki te Atua mai te faiga o mea konā kae ke tumau koe mo tou kāiga i te alofa o te Atua.
^ pala. 19 E maua a nisi akoakoga fakavae kolā e mafai o aoga ki fakafiafiaga i te Faataoto 3:31; 13:20; Efeso 5:3, 4; mo te Kolose 3:5, 8, 20.