Pintor tu konten

Pintor tu daftar isi

PASAL 8

Debata Mangkaholongi Halak na Ias

Debata Mangkaholongi Halak na Ias

”Ias do rohaM tu angka parroha na ias.”​—PSALMEN 18:27, Bibel siganup ari.

1-3. (a) Boasa sahalak ina ingkon mambahen ianakhonna marpangkean na denggan jala ias? (b) Boasa lomo roha ni Jahowa angka naposoNa ias jala aha do na mambahen taronjar rohanta?

SAHALAK ina mangurupi ianakhonna borhat tu sada inganan. Disuru ibana do ianakhonna maridi jala marpangkean na ias, ala diboto do i ringkot tu kesehatan. Jala cara ni ianakhonna marpangkean patuduhon songon dia natuatuana.

2 Lomo do roha ni Jahowa angka naposoNa ias jala badia. Hata ni Debata mandok, ”Ias do rohaM tu angka parroha na ias.” * (Psalmen 18:26) Ala dihaholongi Jahowa do hita, diboto Ibana do molo haiason i marlaba tu hita. Lomo do rohaNa, angka sitindangiNa parohon sangap tu Ibana. Jala caranta marpangkean na ias dohot pangalaho na denggan, parohon pujian tu goarNa na badia.​—Hesekiel 36:22; jaha 1 Petrus 2:12.

3 Ala taboto do Debata mangkaholongi halak na ias, taronjar ma rohanta asa tongtong ias. Lomo rohanta sude na taulahon parohon sangap tu Debata ala tahaholongi do Ibana jala asa tongtong di bagasan holong ni roha ni Debata. Alani i, taulas ma boasa hita porlu tongtong ias, di ulaon na songon dia do hita porlu ias jala songon dia do asa tongtong ias. Di pasal on, diurupi ma hita mangida aha na laho tapadenggan asa boi ias.

BOASA HITA PORLU TONGTONG IAS?

4, 5. (a) Aha do na mangonjar rohanta asa tongtong manjaga haiason? (b) Songon dia do haiason ni Jahowa tarida sian angka na tinompaNa?

4 Sada dalan ni Jahowa manogunogu hita, i ma marhite mangalehon sitiruon tu hita. Alani i, Hata ni Debata manjujui hita asa gabe ”sitiru Debata”. (Epesus 5:1) On ma na mambahen hita ringkot asa tongtong ias: Debata Jahowa na tasomba, ias jala badia di sude ulaonNa.​—Jaha 1 Petrus 1:15, 16.

5 Songon parange dohot angka ulaon ni Jahowa, haiasonNa pe tarida do sian angka na tinompaNa. (Rom 1:20) Ias do ditompa tano on laho inganan ni jolma. Jahowa mambahen siklus-siklus alam, asa tongtong ias alogo dohot aek. Adong do bakteri na boi paiashon dohot na mambahen limbah gabe produk na boi dipangke. Angka ilmuwan pe mamangke mikroorganisme laho paiashon miak na use alani parniulaon ni jolma. Tangkas ma, mansai ringkot do haiason di Debata na ”manjadihon tano on”. (Jeremia 10:12) Songon i ma nang hita.

6, 7. Songon dia do patik ni si Musa patuduhon na ringkot naposo ni Debata manjaga haiason?

6 Porlu do hita tongtong ias, ala lomo do roha ni Jahowa, Parhuaso Natumimbul, asa ias naposoNa. Sian patik na dilehon tu halak Israel, tarida do molo haiason ringkot tu panombaon na sintong. Di bagasan patik i, dipaboa do tangkas molo di Ari Pardengganan, sintua ni malim ingkon maridi dua hali. (3 Musa 16:4, 23, 24) Angka malim na dohot tu ulaon on, ingkon mamburi tangan dohot patna andorang so mambahen pelean situtungon tu Jahowa. (2 Musa 30:17-21; 2 Kronika 4:6) Di bagasan patik i, adong hirahira 70 ulaon na mambahen sasahalak ndang ias pamatangna manang ramun. Halak Israel na ramun, ndang boi parsidohot manomba Jahowa jala boi do ibana mate alani on. (3 Musa 15:31) Disuru do nasida paiashon diri, marhite maridi dohot manunsi pangkeanna. Molo ndang diulahon nasida on, ingkon ”siaphononhon ibana sian tongatonga ni huria”.​—4 Musa 19:17-20.

7 Nang pe hita ndang diatur patik ni si Musa, alai on mambahen hita mangantusi taringot pingkiran ni Debata. Patik on, patuduhon ringkot do naposo ni Debata manjaga haiason. Taboto do, Jahowa ndang mubauba. (Maleaki 3:6) Panombaonta na sintong ingkon ”ias” jala ndang martihas. (Jakobus 1:27) Alani i, porlu ma taboto aha do dihalomohon Debata sian hita.

AHA DO LAPATANNA IAS DI ADOPAN NI DEBATA?

8. Di angka ulaon sisongon dia do hita ingkon tongtong ias?

8 Di Bibel, hata ias ndang holan patuduhon haiason di pamatang. Ias di adopan ni Debata marpangkorhon do tu sude parngoluonta. Lomo do roha ni Jahowa molo hita tongtong ias di partondion, parange, pingkiran dohot pamatang. Taulas ma di ulaon sisongon dia do on porlu taulahon.

9, 10. Aha do lapatan ni tongtong ias di partondion jala aha do na ingkon pasidingon ni halak Kristen?

9 Ias di partondion. Ias di partondion lapatanna, ndang tapadomu ajaran na sintong tu ajaran na so sintong. Tingki ruar halak Israel sian Babel jala mulak tu Jerusalem, dijujui do nasida asa mangulahon on, ”Ruar, borhat ma hamu sian i, unang jama hamu na ramun! Ruar ma hamu sian tongatonganasida! . . .  Manguras [ias] ma hamu.” (Jesaya 52:11) Halak Israel mulak tu Jerusalem laho padengganhon panombaon ni nasida tu Jahowa. Panombaon i ingkon ias, ndang ramun dibahen ajaran, pangalaho dohot hasomalan na so pasangaphon Debata, na somal diulahon di Babel.

10 Saonari, halak Kristen ingkon manat asa unang ramun dibahen ajaran na so sintong. (Jaha 1 Korint 10:21.) Porlu do hita jaga, ala dipataridahon do di godang ulaon ajaran na so sintong on. Di godang negeri, jotjot do dipatudu ajaran na so sintong marhite adat, ulaon dohot upacara. Umpamana, porsea do nasida na mangolu do tongtong tondi ni halak naung mate. (Parjamita 9:5, 6, 10) Halak Kristen ingkon pasidingkon hasomalan na marharoroan sian agama na so sintong. * Unang ma hita tarelaela tu hata ni halak na asing, na mambahen hita ndang mangulahon prinsip ni Bibel taringot panombaon na ias.​—Ulaon ni Apostel 5:29.

11. Aha do lapatan ni marparange na ias jala boasa ringkot hita tongtong marparange na ias?

11 Marparange na ias. Marparange na ias lapatanna, pasidingkon sude ragam ni parmainanon. (Jaha Epesus 5:5.) Ringkot do asa marparange na ias hita. Songon na taida di pasal na mangihut, asa boi tongtong di bagasan holong ni roha ni Debata, hita ingkon ’pasidingkon parmainanon’. Ndang ”sitean harajaon ni Debata” halak na mangulahon parmainanon jala na so marhamubaon. (1 Korint 6:9, 10, 18) Di adopan ni Debata, dos ma nasida tu halak ”angka na ramun”. Molo nasida ndang marparange na ias, jaloon ni nasida ma ”tohapna . . . i ma hamatean na paduahon”.​—Pangungkapon 21:8.

12, 13. Aha do pangkorhon ni pingkiranta tu parniulaonta jala songon dia do hita boi tongtong marparange na ias?

12 Pingkiran na ias. Aha na taulahon marharoroan sian pingkiranta. Molo tapasombu pingkiran na sala adong di rohanta, lam leleng boi ma hita mangulahon ulaon na ramun. (Mateus 5:28; 15:18-20) Alai molo tapingkiri do angka na denggan, boi ma hita marpangalaho na ias. (Jaha Pilippi 4:8.) Songon dia do hita boi tongtong marpingkiran na ias? Na ringkot taparrohahon, i ma porlu pasidingkon sude ragam ni hiburan na mambahen ramun pingkiranta. * Asing ni i, ingkon tapingkirhon do angka na ias manang na denggan marhite taratur marsiajar Bibel.​—Psalmen 19:9, 10.

13 Asa tongtong di bagasan holong ni roha ni Debata, ringkot do hita ias di partondion, parange dohot pingkiran. Ganup ulaon on, taulas ma di angka pasal na asing di buku on. Saonari, taulas ma songon dia pamatang na ias.

SONGON DIA DO ASA TONGTONG IAS PAMATANGTA?

14. Boasa ndang holan haputusanta sandiri na tapingkirhon taringot haiason?

14 Pamatang na ias lapatanna, mamparrohahon haiason ni pamatang dohot humaliangta. Boi do holan haputusanta sandiri na tapingkirhon taringot haiason? Tontu ndang songon i. Songon naung taulas, pamatang na ias ringkot do di Jahowa ndang holan ala na marlaba di hita, alai pamatang na ias patuduhon ise Debata na tasomba. Parrohahon ma tudosan na dipaboa di paragraf na parjolo. Molo taida sahalak dakdanak na dorsun, olo do sungkunsungkun rohanta ise natuatua ni dakdanak i. Ndang lomo rohanta molo caranta marpangkean dohot parniulaonta parohon lea tu Jahowa. Jala gabe ndang dijangkon jolma barita na uli na tapasahat tu nasida. Hata ni Debata paboahon, ”Ndang olo hami mambahen tartuktuk halak di manang aha pe ulaonnami, asa unang hona insak parhobasonnami. Jadi di sasude do hupatuduhon hami, na parhobas ni Debata hami.” (2 Korint 6:3, 4, Bibel siganup ari) Songon dia do asa tongtong ias pamatangta?

15, 16. Paboa ma di ulaon sisongon dia do hita ringkot ias jala songon dia do caranta marpangkean?

15 Haiason dohot caranta marpangkean. Nang pe marragam hasomalan dohot parngoluon di ganup negara, sai adong do sabun dohot aek asa boi tongtong maridi na mambahen hita dohot ianakhonta ias. Ringkot do pasomalhon diri manunsi tangan mamangke sabun dohot aek andorang so mangan, paradehon sipanganon, ndung sian kamar mandi, ndung paridihon manang mangganti lampin ni posoposo. Manunsi tangan mamangke sabun dohot aek boi pasidingkon sahit. Jala mangambati asa unang tarsar virus dohot bakteri na mambahen sahit diare. Molo ndang adong diparade kamar mandi di jabuna, ditanom ma kotoranna, songon na diulahon halak Israel najolo.​—5 Musa 23:13, 14.

16 Pangkeanta pe, porlu do taratur disunsi asa ias jala tama idaon. Pangkean ni halak Kristen ndang ingkon arga manang mangihuthon mode, alai ingkon ias jala tama idaon. (Jaha 1 Timoteus 2:9, 10.) Didia pe hita maringanan, caranta marpangkean tongtong ma mambahen ”marsangap poda ni Debata, Sipalua hita”.​—Titus 2:10.

17. Boasa jabu dohot humaliangna ingkon tongtong ias jala tama idaon?

17 Jabu dohot humaliangna. Ra ndang balga jabunta, alai ingkon ias jala tama do idaon. Ingkon tongtong do muse ias motor na tapangke laho tu parpunguan manang marbarita na uli. Taingot ma molo ias jabunta dohot humaliangna, boi do on parohon sangap tu Debata na tasomba. Tarlumobi nunga tabaritahon molo Jahowa, Debata na ias laho ”mangago angka na mangago tano” on. Dung i, tapaboa do molo HarajaonNa satongkinnari paulihon tano on gabe Paradeiso. (Pangungkapon 11:18; Lukas 23:43) Molo nunga somal ias tabahen jabu dohot humaliangna, on patuduhon hita nunga rade mangolu di tano na imbaru.

Pamatang na ias i ma haiason ni pamatang dohot na di humaliangta

18. Songon dia do hita patuduhon pangargaion tu inganan parpunguan?

18 Inganan parpunguanta. Holong tu Jahowa manjujui hita asa mangargai Bale Harajaon, na gabe inganan panombaon na sintong. Molo adong halak na baru dope ro tu inganan parpunguan, lomo do rohanta asa parohon sangap tu Debata ala mangida inganan parpunguanta. Porlu do dibahen aturan taringot paiashon dohot mamparrohahon Bale Harajaon asa tongtong ias. On patuduhon na taargai do inganan parpunguanta. Hak na sumurung do molo taparade tingki laho mangurupi paiashon manang padengganhon inganan parpunguanta. (2 Kronika 34:10) Prinsip on dipangke do tingki ro tu kebaktian.

PAIASHON DIRI SIAN HASOMALAN DOHOT PANGALAHO NA SO DENGGAN

19. Asa tongtong ias pamatangta, aha do na porlu tapasiding jala songon dia do Bibel mangurupi hita?

19 Asa tongtong ias pamatangta, porlu do tapasiding hasomalan dohot pangalaho na so denggan. Songon marisap, mabuk dohot marnarkoba. Ndang dipatorang di Bibel taringot hasomalan on. Alai, adong do prinsip na mambahen hita mangantusi pangkilalaan ni Debata molo taulahon ulaon on. Ala taboto do songon dia pangkilalaan ni Debata, holong tu Ibana manjujui hita mangulahon lomo ni rohaNa. Taulas ma lima prinsip ni Bibel.

20, 21. Aha do na dihalomohon Jahowa sian hita jala boasa ingkon taulahon parenta on?

20 ”Hamu angka haholongan, ala naung tu hita angka bagabaga ondeng, tapaias ma dirinta sian nasa na tau pahodarhon daging dohot tondi, laho patulushon habadiaon mardongan biar mida Debata!” (2 Korint 7:1) Lomo do roha ni Jahowa asa unang taihuthon ulaon na manegai pamatang dohot ”tondi” manang pingkiranta. Alani i, ingkon tapasiding do ulaon na mambahen hita hatagian, na manegai pamatang dohot pingkiran.

21 Dipatorang do di Bibel boasa ingkon tapaias dirinta ”sian nasa na tau pahodarhon”. Poda na adong di 2 Korint 7:1 dipungka dohot hata ”ala naung tu hita angka bagabaga”. Aha do bagabaga na didok dison? Songon na dipaboa angka ayat na parjolo, Jahowa marjanji, ”Gabe Ama ma Ahu di hamu, jala hamu gabe anak dohot boru di Ahu”. (2 Korint 6:17, 18) Pingkiri ma: Marjanji do Jahowa laho mangondingi jala mangkaholongi hamu songon ama tu ianakhonna. Alai, digohi Jahowa do janjiNa on molo dipasiding hamu ”na tau pahodarhon daging dohot tondi”. Alani i, haotoon do molo holan alani mangulahon hasomalan dohot pangalaho na so denggan, gabe mago paralealeonta na arga tu Jahowa!

22-25. Aha do prinsip ni Bibel na mangurupi hita pasidingkon hasomalan dohot pangalaho na so denggan?

22 ”Sihaholonganmu do Tuhan Debatam sian nasa ateatem, sian nasa hosam dohot sian nasa roham.” (Mateus 22:37) Jesus mandok, on do parenta na umbalga. (Mateus 22:38) Tama do Jahowa mandapot holong sisongon i sian hita. Asa boi tahaholongi Debata sian nasa roha, ateate dohot hosa, ingkon tapasiding do ulaon na parohon jea manang na manegai pingkiranta.

23 [Jahowa] do mangalehon di sudena hangoluan dohot hosa ro di saluhutna i.” (Ulaon ni Apostel 17:24, 25) Hangoluan, i ma silehonlehon sian Debata. Ala tahaholongi do Debata, tapatudu ma pangargaion tu silehonlehon i, tapasiding ma hasomalan dohot pangalaho na parohon jea tu kesehatanta. Taantusi do molo ulaon on, ndang mangargai hangoluan.​—Psalmen 36:10.

24 ”Sihaholonganmu do donganmi doshon dirim.” (Mateus 22:39) Hasomalan dohot parange na so denggan, ndang holan marpangkorhon tu na mangulahon, alai dohot do tu halak na adong di humaliangna. Umpamana, timus ni sigaret boi do mambahen marsahit halak na so marisap. Manang ise na parohon harugian tu halak na di humaliangna, on ndang hombar tu parenta ni Debata, na ingkon mangkaholongi angka dongan. Jala on patuduhon molo ibana ndang mangkaholongi Debata.​—1 Johannes 4:20, 21.

25 ”Paingot ma nasida, asa marroha na unduk mangoloi panggomgomi na mangarajai.” (Titus 3:1) Adong do ra sada ragam ni ubat na diorai dipangke di godang negara. Alani i, halak Kristen ndang mamangke ubat sisongon on.​—Rom 13:1.

26. (a) Asa tongtong di bagasan holong ni roha ni Debata aha do na ingkon taulahon? (b) Boasa tongtong ias di adopan ni Debata dalan na dumenggan?

26 Asa tongtong hita di bagasan holong ni roha ni Debata, porlu do hita tongtong ias di sude ulaonta. Ndang mura manadingkon jala pasidingkon hasomalan dohot parniulaon na mambahen sega pamatangta. Alai, boi do taulahon on. * Sasintongna, on do dalan na dumenggan di ngolunta ala Jahowa mangajar hita taringot ulaon na marlaba. (Jaha Jesaya 48:17.) Na rumingkot, las ma rohanta ala nunga parohon sangap tu Jahowa jala boi di bagasan holong ni rohaNa.

^ par. 2 Hata na diterjemahon gabe ”ias”, boi do on patuduhon haiason ni pamatang, alai jotjot do hata on patuduhon haiason ni parange manang partondion.

^ par. 67 Goarna nunga diganti.