1-3. (a) Ngaa ginasiguro sang isa ka iloy nga mahipid kag matinlo ang iya bata? (b) Ngaa luyag ni Jehova nga matinlo ang iya mga sumilimba, kag ano ang nagapahulag sa aton nga huptan ang katinlo?

GINAHIMOS sang isa ka iloy ang iya bata nga lalaki kay may kadtuan sila. Ginasiguro niya nga nakapaligo ang iya bata kag ang bayo sini mahipid kag matinlo. Nahibaluan niya nga ang katinlo importante sa ikaayong lawas sang iya bata. Nahibaluan man niya nga ang hitsura sang iya bata may epekto sa iya subong ginikanan.

² Luyag sang aton langitnon nga Amay nga si Jehova, nga matinlo ukon putli ang iya mga alagad. Ang iya Pulong nagasiling: “Putli ka sa tawo nga putli.” * (Salmo 18:26) Ginahigugma  kita ni Jehova, kag nakahibalo sia nga para sa aton kaayuhan ang pagpabilin nga matinlo. Ginapaabot man niya nga subong iya mga Saksi, ang aton katinlo magapadungog sa iya. Sa pagkamatuod, ang aton katinlo kag maayo nga paggawi, indi magapasipala, kundi magahimaya kay Jehova kag sa iya balaan nga ngalan.—Ezequiel 36:22; basaha ang 1 Pedro 2:12.

³ Ang paghibalo nga ginahigugma sang Dios ang matinlo nga mga tawo nagapahulag sa aton nga mangin matinlo. Luyag naton nga padunggan ang Dios paagi sa aton pagkabuhi tungod ginahigugma naton sia. Luyag man naton nga magpabilin sa iya gugma. Gani, usisaon naton kon ngaa dapat kita magpabilin nga matinlo, kon ano ang nadalahig sa katinlo, kag kon paano kita makapabilin nga matinlo. Mabuligan kita sini nga makita kon bala may mga bahin pa sang aton kabuhi nga dapat naton pauswagon.

4, 5. (a) Ano ang panguna nga rason kon ngaa dapat kita magpabilin nga matinlo? (b) Paano ginapakita sang mga tinuga ni Jehova nga matinlo sia nga Dios?

⁴ Ang isa ka paagi sang pagtuytoy ni Jehova sa aton amo ang iya halimbawa. Gani ginalaygayan kita sang iya Pulong nga ‘mangin manug-ilog sa Dios.’ (Efeso 5:1) Ang panguna nga rason kon ngaa dapat kita magpabilin nga matinlo amo: Si Jehova, ang Dios nga aton ginasimba matinlo, putli, kag balaan sa tanan nga paagi.—Basaha ang Levitico 11:44, 45.

⁵ Kaangay sa madamo niya nga kinaiya kag dalanon, ang katinlo ni Jehova makita sa iya mga tinuga. (Roma 1:20) Ang duta gindesinyo nga mangin matinlo nga puluy-an sang mga tawo. Gindesinyo ini ni Jehova nga may ikasarang sa pagtinlo sang hangin kag tubig. Nagtuga man sia sing pila ka sahi sang mikrobyo nga nagatinlo, kag ginahimo sini ang mga higko nga indi na makahalalit. Ginagamit pa gani sang mga sientipiko ining gutom nga mga mikroorganismo agod magtinlo sa naula nga langis sa mga dagat kag iban pa nga polusyon, nga resulta sang pagkamaiyaiyahon kag kakagod sang tawo. Maathag nga ang katinlo importante sa “Manunuga sang duta.” (Jeremias 10:12) Dapat importante man ini sa aton.

6, 7. Paano ginpadaku sang Mosaikong Kasuguan nga dapat matinlo ang mga nagasimba kay Jehova?

 ⁶ Ang isa pa ka rason kon ngaa dapat magpabilin kita nga matinlo amo nga ginapatuman ni Jehova, ang aton Soberano nga Manuggahom, ang katinlo sa iya mga sumilimba. Sa Kasuguan nga ginhatag ni Jehova sa Israel, ang katinlo naangot sa pagsimba. Ginsambit sa Kasuguan nga sa Adlaw sang Pagtumbas Para sa Sala, ang mataas nga saserdote dapat magpaligo, indi sing makaisa lang, kundi makaduha gid. (Levitico 16:4, 23, 24) Ang mga saserdote dapat magpanghinaw sang ila mga kamot kag mga tiil antes sila maghalad kay Jehova. (Exodo 30:17-21; 2 Cronica 4:6) Ginsambit sa Kasuguan ang mga 70 ka kabangdanan sang pagkadimatinlo sa pisikal kag seremonyal nga paagi. Ang indi matinlo nga Israelinhon indi dapat makigbahin sa pagsimba. Kon makigbahin sia, mahimo sia silutan sing kamatayon. (Levitico 15:31) Ang bisan sin-o nga indi magpaninlo sang iya kaugalingon suno sa Kasuguan, lakip ang pagpaligo kag paglaba sang iya mga panapton, “dapat patyon.”—Numeros 19:17-20.

⁷ Bisan pa wala na kita sa idalom sang Mosaikong Kasuguan, ginabuligan kita sini nga mahantop ang pagtamod sang Dios sa pila ka butang. Maathag nga ginapadaku sang Kasuguan nga dapat matinlo ang mga nagasimba sa Dios. Wala nagbag-o si Jehova. (Malaquias 3:6) Ang aton pagsimba mangin kalahamut-an lang sa iya kon ini “matinlo kag wala sing dagta.” (Santiago 1:27) Gani, dapat naton mahibaluan kon ano ang ginapaabot niya sa aton tuhoy sa sini.

8. Sa ano nga mga bahin sang aton kabuhi ginapaabot ni Jehova nga mangin matinlo kita?

⁸ Sa Biblia, ang katinlo wala lamang nagapatuhoy sa pisikal nga katinlo. Ang katinlo sa pagtamod sang Dios nagadalahig sa tanan nga bahin sang aton kabuhi. Ginapaabot ni Jehova nga mangin matinlo kita sa apat ka panguna nga bahin sang aton kabuhi—sa espirituwal, moral, mental, kag pisikal. Binagbinagon naton ini sing isaisa.

9, 10. Ano ang kahulugan sang pagpabilin nga matinlo sa espirituwal, kag ano ang ginalikawan sang matuod nga mga Cristiano?

 ⁹ Katinlo sa espirituwal. Ang katinlo sa espirituwal nagakahulugan nga indi pag-isamo ang matuod nga pagsimba sa butig. Sang nagbiya sa Babilonia ang mga Israelinhon kag nagbalik sa Jerusalem, dapat nila tumanon ang sugo sang Dios: “Maggua kamo dira, indi kamo magtandog sang bisan ano nga mahigko! . . . Tinlui ninyo ang inyo kaugalingon.” (Isaias 52:11) Ang panguna nga rason sang pagbalik sang mga Israelinhon amo ang pagpasag-uli sang pagsimba kay Jehova. Ini nga pagsimba dapat matinlo—wala nadagtaan sang mga panudlo, mga buhat, kag mga kustombre sang mga relihion sa Babilonia nga nagapasipala sa Dios.

¹⁰ Sa karon, subong matuod nga mga Cristiano kinahanglan nga maghalong gid kita nga indi madagtaan sang butig nga pagsimba. (Basaha ang 1 Corinto 10:21.) Importante ang paghalong bangod ginapalibutan kita sang impluwensia sang butig nga pagsimba. Sa madamo nga lugar, lainlain nga tradisyon, hilikuton, kag mga ritwal ang naangot sa butig nga mga panudlo sang relihion, subong sang pagpati nga may isa ka butang sa sulod naton nga padayon nga nagakabuhi kon mapatay kita. (Manugwali 9:5, 6, 10) Ginalikawan sang matuod nga mga Cristiano ang mga kustombre nga naangot sa butig nga relihion. * Wala naton ginakompromiso ang mga talaksan sang Biblia tuhoy sa matinlo nga pagsimba bisan pa ginapilit kita sang iban nga himuon ini.—Binuhatan 5:29.

11. Ano ang nalakip sa katinlo sa moral, kag ngaa importante nga magpabilin kita nga matinlo sa sini nga bahin?

¹¹ Katinlo sa moral. Nalakip sa katinlo sa moral ang paglikaw sa tanan nga sahi sang seksuwal nga imoralidad. (Basaha ang Efeso 5:5.) Importante nga makapabilin kita nga matinlo sa moral. Subong sang matun-an naton sa masunod nga kapitulo sa sini nga libro, agod makapabilin kita sa gugma sang Dios, dapat ‘malagyo kita sa seksuwal nga imoralidad.’ Ang mga indi mahinulsulon nga nagahimo sing seksuwal nga imoralidad “indi makapanubli sang Ginharian sang Dios.” (1 Corinto 6: 9, 10, 18) Sa pagtamod sang Dios, nalakip sila sa “mga mahigko kag makangilil-ad.” Kon indi sila magbag-o, “mangin bahin nila ang . . . ikaduha nga kamatayon.”—Bugna 21:8.

12, 13. Ano ang kaangtanan sang aton ginahunahuna sa aton ginabuhat, kag paano mangin matinlo ang aton hunahuna?

¹² Katinlo sa mental. Masami nga ginahimo naton kon ano ang aton ginahunahuna. Kon tugutan naton nga manggamot sa aton hunahuna kag tagipusuon ang sayop nga mga butang, posible gid nga makahimo kita sing indi matinlo nga mga buhat. (Mateo 5:28; 15:18-20) Apang, kon pun-on naton ang aton hunahuna sing putli kag matinlo nga mga butang, mapahulag kita nga huptan ang matinlo nga paggawi. (Basaha ang Filipos 4:8.) Paano naton mahuptan ang katinlo sa mental? Una, likawan naton ang bisan ano nga kalingawan nga makadagta sa aton hunahuna. * Dugang pa, mangin matinlo ang aton hunahuna kon tun-an naton sing regular ang Pulong sang Dios.—Salmo 19:8, 9.

¹³ Agod makapabilin sa gugma sang Dios, dapat makapabilin kita nga matinlo sa espirituwal, moral, kag mental. Ini nga mga bahin sang katinlo ginabinagbinag sing maid-id sa iban nga kapitulo sini nga libro. Apang, binagbinagon anay naton ang ikap-at nga bahin—ang katinlo sa pisikal.

14. Ngaa ang katinlo sa pisikal indi personal lang nga butang?

¹⁴ Nalakip sa katinlo sa pisikal ang pagpaninlo sa aton lawas kag sa aton palibot. Personal lang bala ini nga butang nga indi dapat paghilabtan sang iban? Indi amo sina para sa mga sumilimba ni Jehova. Subong sang nasambit na, ang aton pisikal nga katinlo importante kay Jehova indi lamang bangod para ini sa aton kaayuhan kundi bangod may epekto ini sa Iya. Balikan naton ang ilustrasyon sa umpisa sini nga kapitulo. Indi bala nga kon makakita ka sing bata nga pirme mahigko kag nagasaramihay, ginahunahuna mo kon ano nga klase sang mga tawo ang iya mga ginikanan? Indi gid naton luyag  nga bangod sa aton panagway ukon paggawi, mapasipalahan ang aton langitnon nga Amay ukon mapakanubo ang mensahe nga aton ginabantala. Ang Pulong sang Dios nagasiling: “Wala gid kami nagahatag sang bisan ano nga kasandaran, agod wala sing makita nga sayop sa amon ministeryo; kundi sa tagsa ka paagi ginarekomendar namon ang amon kaugalingon subong mga ministro sang Dios.” (2 Corinto 6:3, 4) Kon amo, paano kita makapabilin nga matinlo sa pisikal?

15, 16. Ano ang nadalahig sa katinlo, kag ano ang nagakadapat sa bayo nga aton ginasuksok?

¹⁵ Ang aton personal nga katinlo kag panagway. Bisan pa lainlain ang mga kultura kag kahimtangan sang pangabuhi sa kada pungsod, masami nga makatigayon kita sing habon kag tubig nga magamit sa pagpaligo sing regular kag mapat-od nga kita kag ang aton mga anak matinlo. Nadalahig sa katinlo ang paggamit sing habon kon nagapanghinaw kita sang aton mga kamot, antes magkaon ukon mag-uyat sing pagkaon,  sa tapos maggamit sing kasilyas, ukon pagkatapos naton maislan ang bata sing dayaper. Ang paghinaw sa aton mga kamot makabulig agod malikawan ang balatian kag masalbar ang kabuhi. Matapna sini ang paglapta sang makahalalit nga mga kagaw kag bakterya, gani makabulig ini agod malikawan ang lupot. Sa mga duog nga wala sing kasilyas, ang mga higko dapat ilubong, pareho sa ginahimo sang mga Israelinhon sadto.—Deuteronomio 23:12, 13.

¹⁶ Agod matinlo kag presentable ang aton ginasuksok, dapat ini labhan sing regular. Ang bayo sang isa ka Cristiano indi kinahanglan nga malahalon ukon sunod sa uso, kundi dapat mahipid ini, matinlo, kag maugdang. (Basaha ang 1 Timoteo 2:9, 10.) Bisan diin man kita, luyag naton nga ang aton panagway ‘magpatahom sa panudlo sang aton Manluluwas, ang Dios.’—Tito 2:10.

17. Ngaa dapat matinlo kag presentable ang aton puluy-an kag mga pagkabutang?

¹⁷ Ang aton puluy-an kag mga pagkabutang. Ang aton puluy-an mahimo nga indi manami ukon daku, apang dapat matinlo ini kag presentable suno sa ginatugot sang aton kahimtangan. Subong man, kon may salakyan kita nga ginagamit sa aton mga miting kag pagbantala, dapat nga matinlo ini sa sulod kag sa gua. Dumdumon man naton nga ang matinlo nga puluy-an kag mga pagkabutang nagapanaksi tuhoy sa Dios nga aton ginasimba. Kay man, ginatudlo naton sa mga tawo nga si Jehova matinlo nga Dios, nga ‘laglagon niya ang mga nagalaglag sang duta,’ kag sa indi madugay himuon nga paraiso sang iya Ginharian ang aton ginapuy-an nga duta. (Bugna 11:18; Lucas 23:43) Siempre, luyag naton nga subong pa lang makita sang iban sa aton puluy-an kag mga pagkabutang, nga ginapalambo na naton ang matinlo nga mga pamatasan nga nagakabagay sa palaabuton nga bag-ong kalibutan.

18. Paano naton mapakita ang pagtahod sa aton Kingdom Hall?

¹⁸ Ang aton duog sang pagsimba. Ginahigugma naton si Jehova, gani ginapakita naton ang pagtahod sa aton Kingdom Hall, ang sentro sang matuod nga pagsimba sa aton lugar. Kon may mga bag-uhan nga magtambong, luyag naton nga maayo ang ila impresyon sa aton tilipunan. Kinahanglan  ang regular nga pagpaninlo kag pagmentinar agod mahuptan nga matahom kag makagalanyat ang aton tilipunan. Ginapakita naton ang pagtahod sa aton Kingdom Hall paagi sa paghimo sang aton masarangan sa pagtinlo kag pagmentinar sini. Pribilehiyo gid naton nga gamiton ang aton tion sa pagpaninlo kag “pagkay-o” sa aton duog sang pagsimba. (2 Cronica 34:10) Amo man sini ang aton himuon kon nagatipon kita sa aton Assembly Hall ukon sa iban pa nga duog nga ginahiwatan sing mga asembleya ukon kombension.

19. Agod mangin matinlo kita sa pisikal, ano ang likawan naton, kag paano kita ginabuligan sang Biblia sa sini nga bahin?

¹⁹ Agod makapabilin kita nga matinlo sa pisikal, dapat naton likawan ang malain nga mga bisyo kag mga buhat, subong sang pagpanigarilyo, pagpahubog, kag paggamit sing droga. Wala ginsambit sa Biblia ang tanan nga mahigko kag makangilil-ad nga mga bisyo kag mga buhat nga lapnag karon, apang mabuligan kita sang mga prinsipio sa Biblia nga mahantop ang pagtamod ni Jehova sa sini nga mga butang. Bangod nahibaluan naton ang pagtamod ni Jehova sa sini, ginapahulag kita sang aton gugma sa iya nga himuon ang iya nahamut-an. Binagbinagon naton ang lima ka prinsipio halin sa Kasulatan.

20, 21. Ano nga mga buhat ang luyag ni Jehova nga likawan naton, kag ano ang importante nga rason kon ngaa dapat naton ini tumanon?

²⁰ “Mga hinigugma, tungod sining ginsaad sa aton, tinluan naton ang aton kaugalingon sa tanan nga nagapahigko sang lawas kag tagipusuon, agod mangin mas balaan kita samtang nagakahadlok sa Dios.” (2 Corinto 7:1) Luyag ni Jehova nga likawan naton ang mga buhat nga nagahigko sang aton lawas kag nagahalit sang aton tagipusuon, ukon huyog kag panimuot. Kon amo, likawan naton ang mga bisyo nga makahalit sa aton lawas kag hunahuna.

²¹ Ginsambit sa Biblia ang importante nga rason kon ngaa “tinluan naton ang aton kaugalingon sa tanan nga nagapahigko.” Talupangda nga ang umpisa sang 2 Corinto 7:1, nagasiling: “Tungod sining ginsaad sa aton.” Ano nga mga saad? Antes sini nga bersikulo, si Jehova nagsaad: “Batunon ko kamo. Kag ako mangin inyo amay.” (2 Corinto 6:17, 18) Hunahunaa: Nagsaad si Jehova  nga amligan ka niya kag higugmaon kaangay sa paghigugma sang isa ka amay sa iya anak. Apang, tumanon lamang ni Jehova ini nga mga saad kon likawan mo ang mga nagapahigko sang “lawas kag tagipusuon.” Kabuangan gid kon bangod sa makangilil-ad nga mga bisyo ukon mga buhat, indi mo matigayon ang hamili kag suod nga kaangtanan kay Jehova!

22-25. Ano nga mga prinsipio sa Kasulatan ang makabulig sa aton nga malikawan ang indi matinlo nga mga bisyo kag mga buhat?

²² “Higugmaa si Jehova nga imo Dios sa bug-os mo nga tagipusuon kag sa bug-os mo nga kalag kag sa bug-os mo nga hunahuna.” (Mateo 22:37) Si Jesus nagsiling nga amo ini ang pinakaimportante nga sugo. (Mateo 22:38) Takus gid si Jehova nga higugmaon naton sing bug-os. Agod mahigugma naton sia sing bug-os tagipusuon, kalag, kag hunahuna, dapat naton likawan ang mga buhat nga magapalip-ot sang aton kabuhi ukon magapahabol sang aton hatag-Dios nga ikasarang sa paghunahuna.

²³ “[Si Jehova] ang nagahatag sa tanan nga tawo sang kabuhi kag sang ginhawa kag sang tanan nga butang.” (Binuhatan 17:24, 25) Ang kabuhi isa ka regalo halin sa Dios. Ginahigugma naton ang Manughatag sini, gani luyag naton ipakita nga ginapabaloran naton ang iya regalo. Ginalikawan naton ang bisan ano nga bisyo ukon buhat nga makahalit sa aton panglawas, bangod nahibaluan naton nga ini nga mga buhat wala gid nagapakita sing pagpabalor sa regalo nga kabuhi.—Salmo 36:9.

²⁴ “Higugmaa ang imo isigkatawo subong sang imo kaugalingon.” (Mateo 22:39) Ang indi matinlo nga mga bisyo ukon mga buhat nagahalit indi lamang sa nagahimo sini kundi sa mga tawo man sa palibot niya. Halimbawa, ang aso sang sigarilyo makahalit kon mahaklo ini sang mga wala nagapanigarilyo. Ang isa nga nagahalit sa mga tawo sa palibot niya nagalapas sa sugo sang Dios nga higugmaon ang isigkatawo. Ginapakita man niya nga indi matuod nga ginahigugma niya ang Dios.—1 Juan 4:20, 21.

²⁵ “Padayon nga ipahanumdom sa ila nga magpasakop kag mangin matinumanon sa mga panguluhan kag mga awtoridad.” (Tito 3:1) Sa madamo nga duog, ang paghupot ukon paggamit sing pila ka sahi sang droga supak sa kasuguan. Subong matuod nga mga Cristiano, wala kita nagatago ukon nagagamit sing ilegal nga mga droga.—Roma 13:1.

26. (a) Ano ang aton himuon agod makapabilin sa gugma sang Dios? (b) Ngaa ang pagpabilin nga matinlo sa pagtamod sang Dios amo ang pinakamaayo nga dalanon sang kabuhi?

 ²⁶ Agod makapabilin sa gugma sang Dios, dapat kita mangin matinlo indi lamang sa pila ka bahin, kundi sa tanan nga bahin sang aton kabuhi. Mahimo nga indi mahapos nga biyaan ukon untatan ang malain nga mga bisyo ukon mga buhat, apang posible ini. * Amo gid ini ang pinakamaayo nga dalanon sang kabuhi, kay ang tanan nga ginatudlo ni Jehova para gid sa aton kaayuhan. (Basaha ang Isaias 48:17.) Labaw sa tanan, mangin malipayon kita kon matinlo kita, bangod nahibaluan naton nga nagapadungog ini sa Dios nga aton ginahigugma, kag sa amo makapabilin kita sa iya gugma.