1-3. (a) Akin a seseguroen na sakey ya ina ya maayos tan malinis so itsura na anak to? (b) Akin a labay nen Jehova ya malinis iray lingkor to, tan akin a labay tayoy mansiansian malinis?

PAPALESAN na sakey ya ina so anak to ta walay laen da. Sinegurado ton akaames la imay ugaw tan say kawes to et maayos tan malinis. Amta ton importante so kalinisan pian agmansakit so anak to. Amta to met ya lapud itsura na anak to et nayarin nadayew o nabalaw ira bilang atateng.

² Labay nen Aman Jehova ya saray lingkor to et malinis. Ibabaga na Biblia: “Diad samay malinis et ipapatnag moy inkasikan malinis.” * (Salmo 18:26) Inad-aro itayo nen Jehova;  amta to ya parad pankaabigan tayo so kalinisan. Labay to met ya malinis iray Tasi to lapud kirayewan to itan. On, nigloria si Jehova tan say masanton ngaran to no malinis so itsura tayo tan maong so ugali tayo.—Ezequiel 36:22; basaen so 1 Pedro 2:12.

³ Lapud amta tayon inad-aro na Dios iray malinis a totoo, labay tayoy mansiansian malinis. Labay tayon napagalangan si Jehova diad kabibilay tayo lapud sikatoy inad-aro tayo. Labay tayo met so mansiansia ed panangaro to. Aralen tayo sirin no akin ya nepeg itayon mansiansian malinis, no antoy labay ya ibaga na kalinisan, tan no panon itayon makapansiansian malinis. Makatulong itan pian naamtaan tayo no anto ran pananguman so nepeg tayon gawaen.

4, 5. (a) Antoy manunan rason no akin ya nepeg itayon mansiansian malinis? (b) Panon ya nanengneng ed saray pinalsa nen Jehova ya sikatoy malinis?

⁴ Say sakey a paraan ya ibabangat itayo nen Jehova et diad panamegley na alimbawa to. Kanian papasesegen itayo na Biblia ya ‘aligen tayoy Dios.’ (Efeso 5:1) Say manunan rason sirin no akin ya nepeg itayon mansiansian malinis et lapud malinis tan masanto ed amin a bengatla si Jehova, say Dios a dadayewen tayo.—Basaen so Levitico 11:44, 45.

⁵ Nanengneng ed saray pinalsa nen Jehova a sikatoy malinis. (Roma 1:20) Say dalin et denesinyo ton malinis a panayaman na totoo. Nanggawa si Jehova na nanduruman cycle pian nalinisan so dagem tan danum. Wala ray mikrobyo a say trabaho da et manlinis tan gagawaen dan agmakasamal iray dutak. Diad tua, angusar iray sientista na saray mikrobyo pian upoten iray oil spill tan arum ni ran polusyon ya resulta na inkaagum tan inkamakasarili na too. On, importante so kalinisan ed “amalsa na dalin.” (Jeremias 10:12) Nepeg ya importante met itan ed sikatayo.

6, 7. Panon ya indanet na Mosaikon Ganggan ya importante a mansiansian malinis iray mandadayew ed si Jehova?

 ⁶ Say sakey nin rason no akin ya nepeg itayon mansiansian malinis et lapud igaganggan itan nen Jehova, say Soberanon Manuley tayo. Diad Ganggan ya inter nen Jehova ed Israel nensaman, naynay ya mankonektaan so kalinisan tan panagdayew. Espisipikon ibabaga na Ganggan ya diad Agew na Pananakbong et nepeg ya mamiduan manames so atagey a saserdote. (Levitico 16:4, 23, 24) Saray manlilingkor ya saserdote et kaukolan dan urasan so lima tan sali ra antis iran mangiyapay na bagat ed si Jehova. (Exodo 30:17-21; 2 Awaran 4:6) Akasulat ed Ganggan so manga 70 a sengegan na pisikal tan seremonyal a karutakan. Anggad agni alinisan so sakey ya Israelita, sikatoy agnayarin mibiang ed panagdayew. Patey so dusa no gagalaen ton kontraen itan. (Levitico 15:31) Siopaman ya agmanggawa ed proseso na panaglinis, kaiba lay panames tan pampesak na kawes, et “nepeg ya ekalen ed kongregasyon.”—Numeros 19:17-20.

⁷ Anggano anggapo tayo la ed Mosaikon Ganggan, makatulong itan pian natalosan tayoy kanonotan na Dios. Malinew ed Ganggan ya talagan importante ya mansiansian malinis iray mandadayew ed Dios. Ag-anguman si Jehova. (Malaquias 3:6) Awaten to labat so panagdayew tayo no malinis itan. (Santiago 1:27) No ontan sirin, kaukolan tayon amtaen no antoy labay nen Jehova a gawaen tayo nipaakar ed kalinisan.

8. Anto ran aspekto ed bilay tayo a nepeg itayon mansiansian malinis?

⁸ Diad Biblia, say pagmaliw ya malinis ed pakanengneng na Dios et aliwa labat a diad pisikal. Kaiba ed satan so amin ya aspekto na panagbilay tayo. Labay nen Jehova ya malinis itayo ed apatiran aspekto—espiritual, moral, mental, tan pisikal. Sansakeyen tayon aralen iratan.

9, 10. Antoy labay ya ibaga na pansiansian malinis ed espiritual, tan anto ray nepeg tayon paliisan?

 ⁹ Espiritual a kalinisan. No labay tayoy mansiansian malinis ed espiritual, agtayo nepeg ya panlaoken so duga tan palson panagdayew. Nen tinmaynan iray Israelita ed Babilonia pian ompawil irad Jerusalem, kaukolan dan unoren iyan bilin: “Paway kayo ditan, agyo didiwiten iray marutak! . . . Mansiansia kayon malinis.” (Isaias 52:11) Say manunan rason no akin ya pinmawil iray Israelita ed Jerusalem et pian ipawil so panagdayew ed si Jehova. Nepeg ya malinis itan a panagdayew—ag-alaokan na anggan anton bangat, kagagawa, tan tradisyon na relihyon ed Babilonia, lapud ag-iratan mamapagalang ed Dios.

¹⁰ Diad panaon tayo, nepeg tayon seguradoen ya ag-itayo naimpluensyaan na palson panagdayew. (Basaen so 1 Corinto 10:21.) Manalwar itayo lapud walad kaliberliber so impluensya na saray palson relihyon. Diad dakel a bansa, amayamay so tradisyon, selebrasyon, tan ritual ya walay koneksion tod bangat na palson relihyon, singa say bangat ya wala kunoy onsian ed laman na too no ompatey. (Eclesiastes 9:5, 6, 10) Agmibibiang iray tuan Kristiano ed saray tradisyon na palson relihyon. * Anggano piliten itayo na arum ya mikompromiso, uunoren tayo nin siansia iray estandarte na Biblia ed malinis a panagdayew.—Gawa 5:29.

11. Antoy labay ya ibaga na moral a kalinisan, tan akin ya importante a mansiansia itayon malinis ed moral?

¹¹ Moral a kalinisan. Pian mansiansia tayon malinis ed moral, paliisan tayo so amin a klase na seksual ya imoralidad. (Basaen so Efeso 5:5.) Importante ya mansiansia tayon malinis ed moral. Aralen tayod ontumbok ya kapitulo na sayan libro ya nepeg tayon ‘ibatikan so seksual ya imoralidad’ pian mansiansia tayod panangaro na Dios. Saramay manggagawa na seksual ya imoralidad ya agmagbabawi et “agda  natawir so Panarian na Dios.” (1 Corinto 6:9, 10, 18) Diad pakanengneng na Dios, “makapadimla so inkarutak da.” No ag-ira manguman, “say betang da et say . . . komaduan ipapatey.”—Apocalipsis 21:8.

12, 13. Antoy epekto na iisipen tayo ed gagawaen tayo, tan panon itayon napansiansian malinis so nonot tayo?

¹² Mental a kalinisan. No antoy iisipen tayo, sikato met so gagawaen tayo. Kanian no papaulyanan tayon marutak so walad isip tan puso tayo, agmanbayag et posiblin makagawa tayoy mauges. (Mateo 5:28; 15:18-20) Balet no malinis so walad isip tayo, malinis met so gawaen tayo. (Basaen so Filipos 4:8.) Panon tayon napansiansian malinis so nonot tayo? Nepeg tayon paliisan so amin a klase na panagligliwaan ya mandutak ed isip tayo. * Tan nepeg tayon panoen so nonot tayo na malinis iran bengatla diad regular a panaral na Salita na Dios.—Salmo 19:8, 9. 

¹³ Pian mansiansia itayo ed panangaro na Dios, nepeg ya malinis itayo ed espiritual, moral, tan mental. Saraya et mas detalyadon nipaliwawa ed arum ya kapitulo na sayan libro. Aralen tayo so komapat, say pisikal a kalinisan.

14. Akin ya aliwa labat ya personal a bengatla so pisikal a kalinisan?

¹⁴ Say pisikal a kalinisan et ontutukoy ed inkamapalinis ed laman tan ed kaliberliber tayo. Kasin irason tayon anggapoy pibabali na arum ta personal itan a bengatla? Aliwan ontan so panagrason na saray mandadayew ed si Jehova. Singa naaralan tayo la, importante so pisikal a kalinisan ed si Jehova, aliwa labat a lapud pankaabigan tayo itan noagta nayarin kirayewan odino pakabalawan to itan. Pawilen tayo pa may ilustrasyon ed gapo. No walay kabat mon ugaw a naynay ya amuringis odino marindingot so kawes to, ompan  isipen mon mapaulyan iray ateng to. Agtayo labay ya lapud itsura odino kabibilay tayo et nabalaw si Aman Jehova odino agla laingen dengelen na arum so mensahen ipupulong tayo. Oniay ibabaga na Biblia: “Agkamin balot pansesengegay pakagapolan, pian anggapoy nabalaw ed ministeryo mi; balet diad amin a paraan et irerekomenda mi sarili mi bilang ministro na Dios.” (2 Corinto 6:3, 4) Anto sirin so gawaen tayo pian mansiansian malinis so laman tan kaliberliber tayo?

15, 16. Antoy gawaen tayo pian mansiansian malinis so laman tayo tan presentabli so kawes tayo?

¹⁵ Say itsura tan inkamapalinis ed laman. Anggano nanduruma so kultura tan panagbilay ed kada bansa, seguradon walay sabon tan danum ya nausar ed inagew-agew a panames pian seguradon malinis tayo tan saray anak tayo. Iyugali tayon sabonen so lima tayo antis tayon mangan o manegna  na naakan, kayarin man-CR, tan kayari tayon salatan so diaper o lamping na ugaw. No gawaen tayo itan, napaliisan tayoy sakit a nayarin pansengegan na patey. Agla onkayat iray virus tan bacteria, kanian makaiwas tayod diarrhea. Diad saray lugar ya anggapoy CR na saray kaabungan, nayarin ikotkot day dutak da, a singa gagawaen diad Israel nensaman.—Deuteronomio 23:12, 13.

¹⁶ Kaukolan tayo met a regular ya ipesak iray kawes tayo pian malinis tan presentablin nengnengen. Agmet kaukolan ya mabli odino balo so kawes tayo, say importante et maayos, malinis, tan masimpit itan. (Basaen so 1 Timoteo 2:9, 10.) Anggan iner so panaayaman tayo, labay tayon “lalon naparakep” na itsura tayo so “bangat na Dios a Manangiliktar tayo.”—Tito 2:10.

17. Akin ya nepeg a malinis tan maayos so abung tan sular tayo?

¹⁷ Say abung tan sular tayo. Anggano aliwan baleg o balibali so abung tayo, say importante et malinis tan maayos itan anggad posible. No walay luluganan ya uusaren tayon miaral o manpulong, seguroen tayon malinis so loob tan paway na satan. Tandaan ya no malinis so abung tan sular tayo, makapangiter itan na maabig ya pantasi ed Dios ya dadayewen tayo. Duga labat itan ta ibabangat tayod totoo ya si Jehova et malinis ya Dios, ya “deralen [to] iramay manederal ed dalin,” tan panamegley na Panarian to et pagmaliwen ton paraiso iyan dalin. (Apocalipsis 11:18; Lucas 23:43) No malinis so abung tan saray kagawaan tayo, ipapanengneng tayod arum ya natan ni labat et papasalen tayo lay inkamapalinis pian akaparaan tayo lan manayam ed balon mundo.

18. Panon tayon nipanengneng ya rerespetoen tayoy Kingdom Hall tayo?

¹⁸ Say pasen ya pandadayewan tayo. Lapud inad-aro tayoy Jehova, rerespetoen tayo so Kingdom Hall, say sentro na dugan panagdayew ed lugar tayo. No wala ray onatendi ya interesado, labay tayon maabig so impresyon da ed pasen  ya pantitiponan tayo. Kaukolan ya regular tayon linisan tan mintinaen pian naynay ya maayos tan presentabli itan. Nipanengneng tayon rerespetoen tayoy Kingdom Hall no aasikasoen tayon maong itan. Talagan pribilehyo tayon linisan, “parakepen tan apigeren” so pasen ya pandadayewan tayo. (2 Awaran 34:10) Ontan met so gagawaen tayod saray Assembly Hall odino arum nin pasen ya uusaren tayo ed saray asemblea tan kombension.

19. Pian mansiansia itayon malinis ed pisikal, antoy kaukolan tayon paliisan, tan panon itayon natulongan na Biblia ed saya?

¹⁹ Pian mansiansia tayon malinis ed pisikal, kaukolan tayon paliisan iray bisyo tan marutak ya kagagawa, singa say panagsigarilyo, panagbuanges, tan panag-usar na druga ya makaadik tan apektaen toy isip. Anggapoy nabasa ed Biblia ya listaan na amin ya marutak tan makapadimlan bisyo tan kagagawa, balet wala ray prinsipyo ditan ya makatulong pian natebek tayoy panlabayan nen Jehova. Lapud inad-aro tayoy Jehova tan amta tayo ray estandarte to, gagawaen tayoy panlabayan to. Aralen tayo sirin natan so limaran prinsipyo ed Biblia.

20, 21. Anto ran kagagawa so nepeg tayon paliisan, tan anto so importantin rason no akin ya kaukolan tayon paliisan iratan?

²⁰ “Inad-arok ya agagi, lapud walad sikatayo irayan sipan, linisan tayoy sarili tayo ed amin a karutakan na laman tan espiritu pian magmaliw itayon lalon masanto legan tayon tatakotan so Dios.” (2 Corinto 7:1) Labay nen Jehova ya linisan tayoy sarili tayo ed antokaman ya kagagawan mandutak ed laman tan espiritu, odino say kanonotan tayo. Kaukolan tayo sirin ya iwasan iray bisyo ya makapuy so epekto to ed laman tan isip tayo.

²¹ Imbaga na Biblia so sakey ya importantin rason no akin ya kaukolan tayon ‘linisan so sarili tayo ed amin a karutakan.’ Imanoen imay gapo na 2 Corinto 7:1: “Lapud walad  sikatayo irayan sipan.” Anto iratan ya sipan? Diad saray akaunan bersikulo et oniay insipan nen Jehova: “Awaten ta kayo. Tan siak so magmaliw ya ama yo.” (2 Corinto 6:17, 18) Isipen pa: Impromisa nen Jehova ya protektaan tan aroen to ka a singa sarili ton anak. Balet gawaen labat itan nen Jehova no paliisan mo ray makadutak ed “laman tan espiritu.” Talagan baleg so nabalang mo no isalat moy maapit a relasyon mod si Jehova ed marutak ya bisyo o kagagawa!

22-25. Anto ran prinsipyo ed Biblia so makatulong pian napaliisan tayo ray marutak a bisyo tan kagagawa?

²² “Arom si Jehova a Dios mo ed interon pusom tan interon kamarerwam tan interon nonot mo.” (Mateo 22:37) Imbaga nen Jesus a saya so sankaimportantian a ganggan. (Mateo 22:38) Manepeg labat ya ontan so panangaro tayod si Jehova. Pian sikatoy naaro tayo ed interon puso, kamarerwa, tan nonot tayo, nepeg tayon paliisan iray kagagawan mamatikey na bilay tayo odino mangapekta ed abilidad tayon mannonot.

²³ “[Si Jehova] so mangiiter ed amin a totoo na bilay tan linawa tan amin a bengatla.” (Gawa 17:24, 25) Say bilay et regalo na Dios. Inaro tayo so Dios kanian rerespetoen tayoy regalo to. Iiwasan tayo ray bisyo o kagagawa ya pakalaan tayoy sakit, lapud amta tayo ya no gawaen tayo iratan et agtayo rerespetoen so bilay.—Salmo 36:9.

²⁴ “Arom so kaparam a too a singa ed sikan dili.” (Mateo 22:39) No say sakey et walay marutak a bisyo tan kagagawa to, aliwan sikato labat so apektado noagta pati saray walad kaliberliber to. Singa bilang, no makasungap kay asewek na sigarilyo, delikado itan ed laman mo. No say sakey ya too so pansengegan na pansakit na arum, kokontraen to so ganggan na Dios ya nepeg tayon aroen so kapara tayon too. Kanian matila no ibaga ton inaro to so Dios.—1 Juan 4:20, 21.

²⁵ “Itultuloy mo ran panonotan a manpasakop tan ontulok irad saray gobierno tan autoridad.” (Tito 3:1) Diad dakel a bansa, ibabawal so pangaliw o pangusar na pigaran klase  na druga. Kanian saray tuan Kristiano et agmangasaliw odino manguusar na ilegal ya druga.—Roma 13:1.

26. (a) Antoy nepeg tayon gawaen pian mansiansia tayo ed panangaro na Dios? (b) Akin a parad pankaabigan tayo so pansiansian malinis ed pakanengneng na Dios?

²⁶ Pian mansiansia tayo ed panangaro na Dios, kaukolan ya malinis itayo ed amin ya aspekto na bilay tayo. Say pangitunda tan iyarawi ed marutak iran bisyo tan kagagawa et nayarin aliwan mainomay, balet posible. * Seguradon parad pankaabigan tayo so pansiansian malinis lapud si Jehova so mangibabangat ed satan. (Basaen so Isaias 48:17.) Sankaimportantian ed amin, no mansiansia itayon malinis, maliket itayo lapud amta tayon nidadayew tayo so inad-aro tayon Dios, tan mansiansia tayo ed panangaro to.