Yaba nanaid daggega

Índice daggega

CAPÍTULO 9

‘Mer abirgunagwarsuli neg sidsigi yoledii gumalo’

‘Mer abirgunagwarsuli neg sidsigi yoledii gumalo’

“Be[mar] osulomar: Abirgunagwarsuli neg sidsigi galagwensulidaed, ibmar isgana imagged, yogasaar igarsulidaed, isgued imaggedgi binsaed, degi, ibmarbina surbinsa iddoged. Ar dule deyob iddogele, we ibmar na e bab dummadga imagdiid” (COLOSENSES 3:5).

1, 2. Balaam ¿ibu imasa israelitamar Bab igargi yolemalaga?

DULE unus gasa naded naluginnid ya siidse ua sonaega. Buggidar naluginnid sosgu yeer iddonaded, geb sogded nabir an unus gasa ar dagleye.

2 Deyobi 1473 era común iduale, Balaam, Moab yaagan israelitamarga urmasmogad, israelitamar binsaed gaega. Aa unni israelitamar, Moab neggwebur nagaba bugmalanad, Nabba Nuedse dogsoggar. Anba Balaam sogsamo inigwale Jehová profetamoye, manibin surbinsa iddogedba israelitamargi agbidded. Deun Balaam nabir iddosur gusad, ar israelitamar oisguega gunai gusa inigwale agga Jehovádi israelitamar bendaggega imasdaed. Degi inigwale Balaam galaggussulid, mani amigega ibmar baid imagge soggarbalid. Balaam binsasad, Jehová israelitamargi agbinega an imaggoye, israelitamar bela beladse Bab igargi yolemalaga (Números 22:1-7; 31:15, 16; Apocalipsis 2:14).

3. ¿Bule israelitamar Balaamse binsaed galesmala?

3 ¿Bule israelitamar binsaed galesmarsunna? Miliba mergu israelitamar “Moab dulemar omeganba galagwensuli na[nad]malad”. Jehová anar agga Baal-Peor na e Bab Dummadyob dagdemalad, we Baal-Peor galagwensur damalad e Bab Dummadinad. Weyob israelitamar isgudmaladba, Jehová 24.000 mergu israelitamar oburgwissunnad deun bad nue Nabba Nued owarmagbinmalanad. ¡Mandur nabegwadde! (Números 25:1-9).

4. ¿Ibigala miliba mergu israelitamar burgwismala?

4 ¿Ibigala israelitamar boni dummad amismala? Ar e gwagegi nueggwa Jehovága arbadii guedgi binsassurmalad. Binna binna Jehovági bangudmarsoggu, iedmarsunnad, Jehová, Egipto neggweburgi emar bendasadi, iesmarbalid, emar desiertogi buggua, Jehová, emarga mas ugmai gusadi, geb iesmarbalid, Jehová emar idumaidi nabir Nabba Nuedse owarmagmalaga (Hebreos 3:12). Apóstol Pablo we ibmargi binsasii we ibmar narmasar gebed, sogsad: “Melle [...] abirgunagwarsuli neg sidsigi yoledii gumalo, igi be[mar] dadgan gwenna gwenna degi gusmaladba, mili dulagwen gaggabbaa (23.000) ibagwengi burgwis gusmala” (1 Corintios 10:8). *

5, 6. ¿Ibigala nuedsuli anmar israelitamaryob ibmar imagmogad?

5 Igi ebbenne israelitamar Nabba Nuedgi dogsoggar buggwa Moab yaaganse yardaglesmala, emi ibagi anmar Nabba Nuedse dogsoggar bugmogad, geb emi ibagi Moab dorganyob dulemar unnila galagwensur guedginbii binsadidimarmogad (1 Corintios 10:11). Ebbenne igi israelitamar gusmala, emi ibagi miliba mergu Cristo sordagan neg sidsigi galagwensur gudidiidba onolemamarmogad (2 Corintios 2:11). Igi ebbenne Zimrí, Madián yaagwa Israel neggwebur abargi odosa, aayobi, abar anmar sordagan gwenagan yaurgi agga unnila emar oisguddamarmogad (Números 25:6, 14; Judas 4).

6 Emi ibagi anmar, Moab nebagangi gudiiyobmogad. Anmar, Nabba Nuedse doged owarmasmogad. Degsoggu anmar Babba igar imagger gebed, melle anmar ‘neg sidsigi yoledi’ guer gebed, Bab anmar sabgumai guega (1 Corintios 6:18).

Moab neggwebur wegi daglegenad

MER NEG SIDSIGI GALAGWENSUR GUDI GUO

7, 8. Bibliagi griego gayaba soglenaidi pornéiaye, ¿ibu ibmar obare? ¿Dule galagwensur daedi igi gudi gudoe?

7 Bibliagi griego gayaba soglegedi pornéia, “neg sidsigi yoleged” obared. Degsoggu dulemar na niggumasuli neg sidsigi galagwensur gudidibe, e abirgin diggarba galagwensur gudidibe, geb omegan isganase nanadibe, bela we ibmarmar sogleged pornéiaye. Emidi anmar sogbaloena igi emi ibagi dulemar da gusbali, abar dulemar we igargi sunmagged issaggwa iddodamalad, auggi ar emi ibagi dulemar yosgu da gussoggua, abeleged anmar wisgued wegi daedi igar nuegansur nanabali. Emi ibagi dulemar galagwensur guega gayagi na abgan ebugusmarbalid, abar massergan massergan na megwiddamalad; abar argangi na mudsub mudsub abgan ebumarbalid, abar ibmar durganse adsaddamarbalid, bela wegi daedi pornéiaye sogleged. Degsoggu massergan massergan na degi gudidibe, omegan omegandibe, ibmar durganbodibe, we igar nuedsulid. *

8 Bibliagi ise sogar naid: dulemar neg sidsigi galagwensur gudimaladi sadegu gudi guosurmarye (1 Corintios 6:9; Apocalipsis 22:15). Dule deyob gudiile emi ibaginbela ega neg gagaledoed, anmar abargi onoledoed. Dule degi daedi yeer iddodiosulid, bingeggudioed, aimar surgudoed, unnila aabisulid, abirgin niggale, neg yagi ega urwed yaisur gudoed, uri amigodibe, sun burgwed amibalid, yaagwale binsasun goe amidoed (Gálatas 6:7, 8 absogo). Degsoggu galagwensur gudi gued ¿bule igar nued be iddosunna? Gebbe dule pornografía dagdesundibe binsassurdaed, sorba we ibmar anga boniga guo dagleye.

PORNOGRAFÍA: GALAGWENSUR GUEGA DULEMAR IMAGGED

9. Abar dulemar binsadamalad pornografía dagged aggarsurye, ¿igi bedi binsamoga?

9 Bia be addadsundibe pornografía yaisur gusad: revistamargi, músicamargi, televisióngi, Internetgindibe. * Abar dulemar binsadamalad pornografía dagged aggarsurye, ¿igi bedi binsamoga? Dule gadi pornografía dagdibe, na walagwengi galagwensur e abgan imaggedginbi binsadii gudoed, geb unnila ibmar isganaginbi “binsa[dii]” gudbaloed. Unnila yosgu nanaedginbi binsadoed, galagwensur omegan imaggedginbidibe, galagwensur masserganga guedginbidibe; neg yagi urwed amidii gudoed, sun agga na meddemarbalid (Romanos 1:24-27; Efesios 4:19). * Dule we igargi nergusadi sogsad, dule unnila galagwensur guedginbi binsadidibe we dule cáncer niggayob gudiye: “Aa ibmargi binsaed bar iegosulid, e nonogine sigoed, indaggega beedse gudagoed”.

Dulemar buggued abargi Internet sio

10. ¿Igi anmar nabir Santiago 1:14, 15 segadbali igar imasale? (Recuadro“ Igi an nabir ibmar isgana indasa” aagi naid dagbalo.)

10 Santiago 1:14, 15 segadgine ibmar soglenaid ieged abelesulid, weyob sognaid: “Ar anmar isguedgi wilub daglealir, anmar ibmar isgana imagbied, degi, galagwensuli binsaed isguega anmar imagged. We ibmar isgana imagbiedgi isgued noardaed. We isgued imaglesad sorba, burgwed nonisunnoed”. Anmar issaggwa binsaalir, ¿ibu anmar imaggoe mer ibmar isgana imaggega? Bur gwae yog ibmar nuedgi binsaar imagged nuedid. Be ibagwengi daggarsundibe dulemar galagwensur gunanai, geb sunnasur binsae be imaggardibe ¿ibu be imaggoe? Mer nuu dagsi guo, yog computadora oginnar imaggo, televisiónginele, baidsig ogwas imaggo. Degsoggu mer anmar ibmar isgana daggegala, ibu anmar bendaggoe bur anmar aa ibmar imaggoed (Mateo 5:29, 30 absogo).

11. ¿Anmar ibmar isganagi binsaalir, ibu anmar imagger gebe nabir Jehová anmar bendaggega?

11 Jehová wissoggua igi anmar dae, aagala anmarga soged: “Belagwabba bemargi [...] ibmar naid [...] osulomar: Abirgunagwarsuli neg sidsigi galagwensuli daed, ibmar isgana imagged, yogasaar igarsuli daed, isgued imaggedgi binsaed, degi, ibmar bina surbinsa iddoged. Ar dule deyob iddogele, we ibmar na e bab dummadga imagdiid” (Colosenses 3:5). Ibigwensursulid wegi ibmar soglenaidba igar imaggega. Auggi Bab wile anmar dagmasoggua, geb nue anmar sabbarsoggua, anmar bendagmai guoed (Salmo 68:19). Degsoggu anmar ibmar isganagi binsaarsundibe, yog gwae anmar Jehováse golar imagged abeleged, geb Jehovága soged, an ‘ogannoye’, geb merbar anmar aa ibmargi binsasii gumogad abelegoed (2 Corintios 4:7; 1 Corintios 9:27; recuadro “ ¿Igi be nabir ibmar isgana indasale?” aagi naid dagbalo).

12. ¿Bibliagi soglenaidi, ‘binsaedye’, we ibu ibmar obarnai, geb ibu anmar imagger gebe mer anmar binsaed isguega?

12 Salomón sogsad: “Bela ibmar sunsogmalad baiganba, be binsaedi nue iddoaggwaa be ebugo. Ar we binsalegedgine gudi guleged daniggid” (Proverbios 4:23). Salomón ‘binsaedye’ sogsagua ¿ibu obarisa? Anmar daed obarisad. Bab Dummadbi wisid nue anmar dule igi daedi. Degsoggu, anmar yoogidse nabir sadegu gudi guegala, Jehovádi anmar dagleged daggosulid, Jehovádi anmar “binsaed” daggoed, anmar gwage. Mer anmar na gwage oisguegala, anmar Jobyobi damogar gebed, Job e ibyabo na igar mesisayob gusad, sogsad, omegan dagdele mer bibbisaar omegangi issaggwa binsaoye (Job 31:1). Salmo narmasadyobi anmar Jehovága sogmogadid: “Melle ibmar binsaarmaladbina sogega be, an imagge. Be igar maidba nanaega be, an imagge” (Salmo 119:37).

DINA AYAMAR ISGANA AMISAD

13. ¿Dina, doa sisgwana, geb yogasaar ayamar amisadba igi gusa?

13 Capítulo 3 gi anmar durdasad, aimar nuegan ibmar nued imaggega anmar imagye, aimar isganagandina ibmar isgana imaggega anmar imagye (Proverbios 13:20; 1 Corintios 15:33 absogo). Dina, Jacob sisgwa degi gusad. E bab na nueggwa odungusa inigwale, agga Dinadi Canaánginmalad na ayamarga imasad. Canaánginmalad galagwensur damalansoggu, Dina aamarba gudii daglealidba, dule wargwen egi issaggwa binsaarsunnad (Levítico 18:6-25). Degsoggu, ‘Siquem dule nue nug niggad’ gusa inigwale, Dinagi dodosad (Génesis 34:18, 19).

14. Dina yogasaar ayamar amisadba ¿igi neg imasa?

14 Ibagwengi Dina, Siquem aiga gunoniggid. Dina Siquembo galagwensur guedgi binsassulinad. Auggi Siquemdi bad Dinagi ibya gasa gudiinad. Degsoggu ibagwengi Dinagi issaggwa binsaargu, bamaladyob guarmogad, bai dagsasulid Dina binnasur guargu, “gadebin imagsad” geb “egi nue dodosad”. Siquem, Dinagi dodosad sorba nue Dina ‘bina soggalin’ inigwale, ar bad egi dodossoggua geg bar Dinaga neg nuguenad (Génesis 34:1-4 absogo). Dinabii oiddollessulid, yogasaar ayamar amisadba, bela e gwenadgan eba galesmarmogad, eba nug isgusmarmogad (Génesis 34:7, 25-31; Gálatas 6:7, 8).

15, 16. ¿Igi anmar nabir binsaed niggaa dae gusale? (Recuadro “ Egi binsaega” aagi naid dagbalo.)

15 Degi gusad sorba, sun geb Dina dagnoniggid, ayamar isganagan amiged igar nuedsuli. Anmardi, Dinayobi gubisulid. Anmar, Jehová sabsoggua, aagala, anmar, Jehová sogedba igar imagbied; Jehová, anmarga sogmaid: “Dule binsaed nued niggadba” aggamaloye (Proverbios 13:20a). Anmar, Babbarbi igar imagdiile, anmar mag iddononiggoed, biddidi bur igar nuedi, degiile bur anmar “igar inniggi mamaidba” bur ibmar imagdii guoed, geb dogdar anmarga neg gagalenai guosulid (Proverbios 2:6-9; Salmo 1:1-3).

16 Binsaed nuegan amidimaladga Jehová nabir binsaed nuegan ugged. Aagala anmar ese goler gebed, Biblia durdagbalir gebed, geb mai nued gardamar onimaid anmar absobalir gebed (Mateo 24:45; Santiago 1:5). Bibliagi binsaed nuegan nanaidba anmar daegala, anmar emargi obin obin dasurbalir gebed (2 Reyes 22:18, 19). Bela anmar wisidbibalid, anmar gwage, sun anmar yardagbalid, geb anmar gwage surbinsa ibmarbin iddodabalid (Jeremías 17:9). Auggi anmarga binsaed daglealile ¿igi anmar guardae? ¿Agga anmar emar abin binnasur guardae? ¿Agga anmar bur anmar binsaedba igar imasdae?

17. ¿Igi sun dule wargwen e sisgwaga binsaed nued dagsale, geb ibigala?

17 We ibmargi be binsaena: dule wargwen na e sisgwaga soged mer be massigwabo abin agneb naoye, dule baid be bardagnaer gebye. E sisgwa e bab abin sogded: “Baba, an yosgu gudi guoye be angi binsade, anmarde galagwensur gudi guo be dagge”. We bunagwa, Jehová sabe inigwale, auggi nabir soglesale ¿we bunagwa nue “binsaed nigga” gudi dagleye, geb nue ‘galagwensur’ gubisurbar dagleye? ¿“E binsaed” e yardaggosurye binsanai daglege? (Proverbios 28:26). Dule wargwen e sisgwaga binsaed nued daggega, Bibliagi igarmar mamaidba ega sunmagger gebed (Proverbios 22:3; Mateo 6:13; 26:41 dagbalo).

JOSÉ GALAGWENSUR GUDII GUSSULID

18, 19. ¿Igi José binsaed galenai gusa, geb José igi we ibmar abin imasa?

18 José, Dina e susdi, galagwensur guedgi binsassulid, ar bela belad Jehová sabgudii gusad (Génesis 30:20-24). Bibbigwaun dagsar gebed, e bun yogasaar ayamar amisadba, igi e bunga neg gusa. José, Egiptogi galesigua, e dummad ome “bane bane” egi nai gusad ebo gabega. José galesiinsoggua, geg baidsig naenad, degsoggu omega soge dagleardo, an bebo galagwensur guosurye, auggi yogasaar ibmar imassulid, binsaed niggaa ibmar imasad. Ar Josédi, Bab e sabgumai gued abegenad, aagala, e dummad omese binsaed galessulid (Génesis 39:7-12 absogo).

19 We ibmargi be binsaena: ¿José igar nabir imaggoen be binsae, unnila Potifar omeginbi binsadidaen, galagwensur guedginbi binsadidaendibe? Igar nued imaggosurguoenad. José, Jehovági bangubisulidbali ibmar isganagi binsadii gussulid. Be daggena, aagala weyob Potifar e omega sogsad: “An dummadse ibi an egisdedibe, surye gwen anga sogdisulid. Unnila bebi geg an be ebuged, ar ade, bedi e omed. Degisoggu, ar, ¿igi we ibmar isgana an imaggosunna? Bab Dummadgi an nue dummad nosar iddolle” (Génesis 39:8, 9).

20. ¿Igi Jehová, José bendasa?

20 Jehová yeer iddosar gebed daggargu, José anba e gwenadgangi diggasur mai gusa inigwale ibmar isgana imaggedgi binsassuli (Proverbios 27:11). Beedsegi, José galenoniggid, auggi Jehová, José bendasad, José onomalaga, geb sorbali José Egipto yargi dule dummadga megnonimogad, bela Egipto yargi mas mimigedga gusbalid (Génesis 41:39-49). Jehová, José bendasadbali anmar wisid, Salmo 97:10 gi ibmar soglenaid gaggansuli, soged: “Bab Jehová, dule ibmar isgana isdar dagmalad sabed, Bab Jehová, e dulamar inniggi nanadimalad edarbed. E isdarmaladgi wagginnega imagbalid”.

21. ¿Igi massigwa Áfricaginedi Bab igarba igar imasa?

21 Emi ibagi, miliba mergu Cristo sordagan, Joséyobi weyob Bibliagi igar uglenaidba igar imagmarmogad: “Igar isgana be obane, igar nued bina be soge” (Amós 5:15). Massigwa Áfricaginedi soged, yaagwa wargwen ega sogsaye, be exámen matemáticagadgi an bendasar, an bebo gaboye. “Yog an ega sogar imasad, surye. An Jehová sogedba igar imasadba, sorba an bingeggudii gussulid, ar degi daedi bur igar nuedid”. Sun dule “siggwas isgued igargi yeer iddodi gued”, ar binsa unnila uggiar deyob iddogoed, ar sorbardi, agga ega neg gagaledoed (Hebreos 11:25). Anmar Jehová sogedba igar imaggele, yoogidsedi sadegu anmar yeer iddodii guoed (Proverbios 10:22).

JEHOVÁ ANMAR BENDAGMAID

22, 23. a) ¿Ibigala soglesuli dule nue Bab igargi yolesale geg bar nuguye? b) ¿Dule wargwen Bab igargi yolesale doamar we dule bendagmaloe?

22 Bela anmar noedbisoggua, anmar gaenaid mer ibmar isgana imaggega, Jehová sogedba igar imaggega (Romanos 7:21-25). Jehová wisid, “anmardi unnila nabba gued” (Salmo 103:14). Auggi ¿igi gudbalile anmar Bab igargi yolenoniggir, bar anmarga igar nuguosurye soglesale? Suli, nabir anba anmarga igar nugubalid. Anmar igi neg imasdibe sorbardi sun anmarga neg gagaledagoed, rey David gusayobi. Auggi, Babdi ‘isgussuliyob anmar daggoed’, anmar bar ibmar isgana imagsurmogar, geb anmar sogbalir gebed, ibu ibmar ‘isgana’ anmar imagdii (Salmo 86:5; Santiago 5:16; Proverbios 28:13 absogo).

23 Anmar nued gudi guega, Jehová anmarga ‘gwenagan’ urbisbalid, anmar bendagmalaga, wemar bad nue binsaed nigmarsoggua, anmar bendagbi gudidimarmogad (Efesios 4:8, 12; Santiago 5:14, 15). Anmar Bab igargi yolesale wemar anmar bendaggoed, anmar gannar Jehovábo igar onuguega, geb anmar bendagmarbaloed mer gannar bar anmar ibmar isgana imagbaliga. ¿Igi anmar bendagmaloe? Anmar bendagmaloed anmar “ibmar nue wisidga gue[ga]” (Proverbios 15:32). ¿Igi anmar nue ibmar wisi gudi gusale?

IGI “BINSAED” NUEGAN AMILEGE

24, 25. a) ¿Ibigala soglenai Proverbios 7:6, 23 segadgi, dule “binsaed sadde” gudi gusye? b) ¿Igi dule nabir “ibmar nue wisi” gusale?

24 Bibliagi sunmaglenaid dule “binsaed sadded[gi]”, geb sunmagnabalid dule “ibmar nue wisid[gi]” (Proverbios 7:7). Wegine sunmaglenaidi, dule “binsaed sadded[gi]”, aa dule, ¿igi dae? Dule binsaed saddedi, yogasaar ibmar imagged, nueggwa Bab igar durdassulidbardibe, dogdar undar gussur Babga arbadiidbardibe. Aagala bur ibgwensur ibmar isgana imasaled, Proverbios 7:6, 23 segadgine dule wargwengi sunmaglenaidyobid. Dule “ibmar nue wisid[di]”, ¿igi damosunna? Adina bur nued gudi guedgi binsaed, aagala bali bali Biblia durdagged, geb Babse gordabalid, anba ibmar inniggi imaggosurmo inigwale, edi ibmar isgana dogdar binar gubisulid, bur Jehovága arbaedgi binsadaed. Degsoggu sogledo we dule “na e san sab[ye]”, geb bur igar “nued amioed” (Proverbios 19:8).

25 Nuedid anmar we ibmargi binsaed: “¿Bule nue Bab igar igar nued an dagmodibe? ¿Bab igar yeer iddodii guega an imaggo an dagmodibe?” (Salmo 19:7-10; Isaías 48:17, 18). Anmar we ibmar wis bene iddogele, nuediled anmar binsaed, igi an gusale an Bab igargi yoleder. Nuedbalid anmar mer ieged “Bab Jehová ibidar nued” gue. ¿Igi anmar deyob imasale? Anmar Bab igarba gudi gued, ibmar nueganginbii binsadi gued, mer yosgu nanaedgi binsaed, emar sabguedgi bur binsaed (Salmo 34:8; Filipenses 4:8, 9). Anmar bur ibmar nuegangi binsaedgi alamagnadibe, anmar bur bule Jehová sabgudbaloed; Jehová ibmar nued dagged, anmar nued dagdemogoed; Jehová ibmar issaggwa dagged, anmar issaggwa dagdebaloed. Be, Joségi binsaena, José anmaryob gudi gusmogad, deginigwale ‘galagwensur gudi gussulid’. ¿Ibigala nabir galagwensur gudi gussuli? Ar Jehová, Joséga binsaed nuegan ugmai gusad; anmar, Joséyobi, Jehová igar durdagbimogad (Isaías 64:8).

26. ¿Capítulo baidgi ibu igargi sunmaglegoe?

26 Mer iemalo Jehová anmarga abgan nasissulid, binsa anmar egi dodogega, binsa unnila egi werguegarbisurbalid. Jehová weyob dulemar imasad dulemar nabir mimmigan nigguega, geb dule abirgin niggusar nabir na ebo yeer iddodii gumalaga (Proverbios 5:18). Capítulo sogbo daniggoedgi, anmar sunmaggoed, igi Jehová sogmai abirgin niggued igarsig.

^ parr. 4 ¿Ibigala Númerosgi bur melu soglenai, Pablo sogsadba? Númerosgi sogbober oburnair gebed, mil mergu “girmar dummagan” juezmarse burgwismalad, 23.000 mergu Jehováse oburgwilesmaladbo (Números 25:4, 5).

^ parr. 7 La Atalaya julio 15 gad, 2006 gi nosad, “Preguntas de los lectores” gine soglenaid, ibu nue obare galagwensuli sunnasur daed, geb gwagegi galagwensuli nisaedginbi binsaed. Jehovági sunmagmalad we garda onosad.

^ parr. 9 Pornografía soglegedi, igwen obared, omegan, masserganbo galagwensur gunanadaed, galagwensur guedgi dule baid obinsaega. We ibmala, gardamargi dagledagoe, películamargindibe, músicagi iddolledagodibe. Sun dagledagoed omegan ugga swaan masserganga galagwensur gunanai, sulirdi, omegan, masserganmar mesa bular bular galagwensur gunanai.

^ parr. 9 Apéndicegi “Igi be imasale mer be galagwensur na abgan imagdii guega” soglenaid, galagwensur abgan imagged ibigala nuedsuli.