A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

BUNG 9

“Inngaih Hi Tlânsan Rawh U”

“Inngaih Hi Tlânsan Rawh U”

“Chutichuan in taksa pêng leia awmte hi tihlum rawh u, inngaihna te, bawlhhlawhna te, hurna te, châkna sual te, duhâmna te hi (duhâmna chu milem biakna a ni si a).”—KOLOSSA 3:5.

1, 2. Engtin nge Balaama chuan Jehova mite chhiatna tûr a ruahman?

SANGHA mantu chu nghakuai khai tûrin a hmun duh takah a kal a. Sangha man duh bîk a nei a ni. A sachah tûr chu thlangin, tuiah chuan a chiah a. Rei lote hnuah chuan, a nghakuai hrui chu rawn marin, a ngul chu a rawn kûr a, sangha mantu chuan a phih chhuak ta a. A sachah chu a thlang fuh tih a hriat avângin a nui ta var var a ni.

2 B.C.E. 1473 khân, Balaama chuan a sachah tûr chu a ngaihtuah ngun hle a. A man tum erawh chu Ram Tiam ramri, Moab phaizâwla inkulh Pathian mite an ni. Balaama chu Jehova zâwlneiah a inchhâl a; mahse, Israel mite ânchhe lawh tûra rawih mi duhâm tak mai a ni. Amaherawhchu, Jehova rawn inrawlh azârah Balaama chuan Israel mite malsâwm bâk tih theih a nei ta lo va. Balaama chuan a lâwmman chu dawn tumin, Israel mite chu thil sual pawi tak ti tûra a thlêm theih hlauh chuan, Pathian ngeiin a mite chu a hrem mai ang tiin a ngaihtuah a. Chu chu tih tum tlatin, a sachah atân Moab nula duhawm takte chu a hmang ta a ni.—Number 22:1-7; 31:15, 16; Thu Puan 2:14.

3. Eng chenin nge Balaama ruahmanna chu a hlawhtlin?

3 A sachah hman chu a hlawhtling em? A hlawhtling thawkhat a ni. Israel mipa sâng tam takte chu an âwk a, “Moab-ho fanute chu an pâwl ta hlawm a.” Anni chuan fa neih theihna, a nih loh leh mipat hmeichiatna pathian, Peor hmuna Baal tenawm tak pawh tiamin, Moab pathiante chu an be ṭan ta hial a ni. Chumi avâng chuan, Israel mi 24,000 lai chu Ram Tiam thlen hma lawkin an thi ta vek a. Chhiatna râpthlâk tak a va ni êm!—Number 25:1-9.

4. Engvângin nge Israel mi sâng tam takte chu inngaihna thangah an awh?

4 Chu chhiatna chu engvângin nge a thlen? Mi tam takte chuan Aigupta ram aṭanga chhan chhuak a, thlalêra châwmtu, leh ram tiam lama him taka hruaitu Pathian Jehova ngei chu kalsanin, thinlung sual tak an nei chho a ni. (Hebrai 3:12) Thil nih dân chu ngaihtuah lêtin, tirhkoh Paula chuan heti hian a ziak a ni: “An zînga ṭhenkhatin nula an ngai a, ni khatah sînghnih leh sângthumin an tlûkhlum phah ang khân i inngai hek suh ang u,” tiin. *1 Korinth 10:8.

5, 6. Israel mite’n Moab phaizâwla thil sual an tihna chanchin aṭangin eng nge kan zir theih?

5 Number bu-ah hian ram tiam ropui zâwka lût ṭêp tawh, tûn laia Pathian mite tân zir tûr pawimawh tam tak a awm a. (1 Korinth 10:11) Entîr nân, hmân lai Moab mite’n mipat hmeichhiatna an âtchilh ang khân, tûn laiah khawvêlin a âtchilh a; mahse, a nasa zâwk a ni. Chu bâkah, kum tin hian Kristian sâng tam takte chu inngaihna sualah—Israel mite awhna sachahah bawk—an âwk a ni. (2 Korinth 2:11) Israelte riahhmuna ama puan in ngeia Midia hmeichhe pakhat rawn hruai lûttu Zimria tih dân entawnin, tûn laia Pathian mite nêna inkâwm ṭhenkhat chu Kristian kohhran chhûnga nungchang bawlhhlawhna awmtîrtu an lo ni.—Number 25:6, 14; Juda 4.

6 Moab phaizâwl ang mai dinhmunah i awm tih i inhria em? I lâwmman dawn tûr—rei tak ata i lo nghah tawh khawvêl thar—chu i hmu thei em? I hmu thei a nih chuan: “Inngaih hi tlânsan rawh u,” tih thupêk chu zâwmin, Pathian hmangaihnaa awm reng tûrin theih tâwp chhuah ang che.—1 Korinth 6:18.

Râl khat aṭanga Moab Phaizâwl lan dân

INNGAIHNA CHU ENG NGE?

7, 8. Eng nge “inngaihna” chu ni a, engtin nge chutiang thiltitute chuan an thiltih rah an seng?

7 Bible-a hman a nih angin, “inngaihna” (Grik ṭawnga, por·neiʹa) tih chuan Pathian Lehkha Thu ang taka innei lote inkâra mipat hmeichhiatna hman a kâwk a. Chutah chuan uirêna te, nawhchizawrhna te, leh nupui pasal inkâr ni lova mipat hmeichhiatna hman te, kâa châkna inhrîkthlâksakna leh mawngkuaa inpâwlna te, leh innei lote inkâra serh inkhawihsak vêl te a tel a. Chu bâkah, neih inang inkâra mipat hmeichhiatna hman leh ramsate pâwlna pawh a tel bawk. *

8 Pathian Thu kaihhruaina chu a chiang hle: Inngaih hmangte chu Kristian kohhranah an awm reng thei lo va, chatuana nunna an chang thei lo vang. (1 Korinth 6:9; Thu Puan 22:15) Chu bâkah, tûnah ngei pawh hian mi rin tlâk nihna leh mahni inhlutna ngei pawh an hloh va, nupa inngeih lohna te, inthiam lohna te, sâwn paina te, natna te, leh thihna hialte pawh tiamin hrehawm tawrhna nasa tak an inthlen a ni. (Galatia 6:7, 8 chhiar rawh.) Lungngaih manganna nasa tak thlentu kawng chu engvângin nge kan zawh ṭan duh tehlul ang? Lungchhiatthlâk takin, mi tam takte chuan saruak lem leh thuziakte enna aṭanga inṭan tlângpui ṭhîn kawng dik lo an zawh ṭan lai chuan a rah chhuah tûr râpthlâk takte chu an ngaihtuah ṭhîn lo.

INNGAIHNA THLENTU SARUAK LEM LEH THUZIAKTE

9. Mi ṭhenkhatin an ngaih angin, saruak lem leh thuziakte hi thil hlauhawm lo a ni em? Hrilhfiah rawh.

9 Ram tam takah chuan saruak lem leh thuziakte hi chanchinbu zawrhnaah te, rimawiah te, leh TV-ahte hian pho chhuah a ni tawh a, Internet phei chu a fan chhuak deuh vek tawh a ni. * Chu chu mi ṭhenkhatte sawi angin thil hlauhawm lo a ni em? Ni lo ve! Saruak lem leh thuziak entute chu mahnia châkna inhrîkthlâk chîng leh “zahthlâk taka hur” an lo ni thei a, chu chuan mipat hmeichhiatna âtchilhna te, hur herhna te, nupa inrem lohna nasa tak te, leh inṭhenna hial pawh a thlen thei a ni. * (Rom 1:24-27; Ephesi 4:19) Mi thiam pakhat chuan mipat hmeichhiatna âtchilhna chu cancer nên a tehkhin a. “A pung chhovin, a darh zau zêl a. Amahin a ṭha chhuak ngai meuh lo va, enkawl leh tihdam a harsa hle bawk,” tiin a sawi.

In chhûngah mi dangte’n an hmuh theihna hmuna Internet hman chu a finthlâk

10. Eng kawngtein nge Jakoba 1:14, 15-a kan hmuh thu bul chu kan nunpui theih ang? ( Phêk 101-naa bâwm chu en bawk rawh.)

10 Jakoba 1:14, 15-a chhinchhiah thute hi ngaihtuah teh, chutah chuan: “Mi tin mahni châknaa hruai bo leh hîpa an awm chuan thlêmna an tâwk a ni zâwk e. Tin, châkna chuan no a pai a, sual a hring ṭhîn a; tin, sual chuan a lo puitlinin thihna a hring ṭhîn,” tiin kan chhiar a ni. Chuvângin, i rilruah châkna sual a lo luh chuan paih bo nghâl rawh! Entîr nân, tum loh deuhvin milem ṭha lote i hmu a nih chuan, hawi sawn vat la, computer-ah a nih chuan off vat la, TV-a lo lang a nih chuan a channel thlâk vat ang che. Thunun theih loh khawpa châkna bawlhhlawh a sosân hma leh a thununa i awm hmain, a ṭûl apiang tiin do vang che!—Matthaia 5:29, 30 chhiar rawh.

11. Châkna ṭha lo hneh tuma kan beih hunah engtin nge Jehova kan rinzia kan târ lan theih?

11 Mahni kan inhriat aia min hre chiangtu chuan chhan ṭha tak neiin heti hian min fuih a ni: “Chutichuan in taksa pêng leia awmte hi tihlum rawh u, inngaihna te, bawlhhlawhna te, hurna te, châkna sual te, duhâmna te hi (duhâmna chu milem biakna a ni si a),” tiin. (Kolossa 3:5) Chutianga tih chu a harsa hle ngei ang. Mahse, ṭanpui dîlna tûr hmangaihna leh dawhtheina nei kan Pa vâna mi kan nei tih hre reng ang che. (Sâm 68:19) Chuvângin, i rilruah ngaihtuahna bawlhhlawhte a lo luh chuan, ani chu pan vat rawh. Pathian ‘thiltihtheihna nasa tak’ chu dîl la, i rilru chu thil dang ngaihtuah tûrin thunun tlat ang che.—2 Korinth 4:7; 1 Korinth 9:27; phêk 104-naa “ Engtin Nge Ka Thil Chîn Ṭha Lo Ka Bânsan Theih Ang?” tih bâwm chu en rawh.

12. Kan “thinlung” chu eng nge ni a, engvângin nge kan vên ṭhat ang?

12 Mi fing Solomona chuan heti hian a ziak a ni: “Thil dang bera aiin i thinlung vêng ṭha rawh, nunna lo chhuahna a ni si a,” tiin. (Thufingte 4:23) Kan “thinlung” hi chhûngrila kan nihna, Pathian mit hmuha kan nihna dik tak a ni a. Chu bâkah, chatuan nunna kan chan leh chan loh tûr chu mi dangte mit hmuha kan lan dânah ni lovin, Pathianin kan “thinlung” a thlîr dânah a innghat a ni. Chutiang khawpa hriat awlsam leh pawimawh tak a ni. Mi rinawm Joba chuan ngaih châka hmeichhia a melh loh nân a mit atân thuthlung, a nih loh leh inremna ṭha tak a siam a ni. (Joba 31:1) Kan tân entawn tûr ṭha a va ni êm! Chutiang rilru put hmang chu lantîrin, fakna hla phuahtu chu heti hian a ṭawngṭai a ni: “Thil engmah lo mai mai en lo tûrin ka mit mi lâktîr la,” tiin.—Sâm 119:37.

DINAII DUH THLANNA FING LO TAK CHU

13. Dinaii chu tu nge ni a, engvângin nge ṭhian thlanna kawngah a fin tâwk loh?

13 Bung 3-naa kan hmuh tawh angin, kan ṭhiante chuan a ṭha zâwng leh ṭha lo zâwngin nasa takin min thunun thei a. (Thufingte 13:20; 1 Korinth 15:33 chhiar rawh.) Thlahtu Jakoba fanu, Dinaii chungchâng hi han ngaihtuah teh. Ṭha taka enkawl chhoh a ni chung pawhin, âtthlâk takin Kanaan hmeichhiate chu ṭhianah a siam a. Moab mite ang bawkin, Kanaan mite chu nungchang lamah an bawlhhlawh hle a ni. (Leviticus 18:6-25) Sekema—a pa chhûngte zawng zawng zînga “mite zah ber”—pawh tiamin, Kanaan mipate mitah chuan Dinaii chu sih hnip tak angin a lang ngei ang.—Genesis 34:18, 19.

14. Engtin nge Dinaii ṭhian thlan chuan chhiatna râpthlâk tak a thlen?

14 Dinaii chuan Sekema a hmuh chuan mipat hmeichhiatna hman lam a ngaihtuah chu a rinawm lo. Sekema erawh chuan mipat hmeichhiat hman châkna a chhuah huna Kanaan mite tih ṭhin ang chu a ti ta a. A dâwn ṭêpah Dinaii chu lo ṭang pawh ni se, chu chuan awmzia a nei tawh lo; Sekema chuan “a mutpui a, a tlâwm ta” si a. A hnuah Sekema chuan Dinaii chu a “hmangaih” ta hle a; mahse, chu chuan a thilsual tih chu a tinêp chuang lo. (Genesis 34:1-4 chhiar rawh.) Chu thilthleng avânga tuartu chu Dinaii chauh a ni lo va. A ṭhian thlan chuan a chhûngkaw pum hmingchhiatna leh mualphona a thlen ta a ni.—Genesis 34:7, 25-31; Galatia 6:7, 8.

15, 16. Engtin nge finna dik tak kan neih theih? ( Phêk 109-naa bâwm chu en bawk rawh.)

15 Dinaii chuan thil pawimawh tak a zir chhuak a nih pawhin, a harsa zâwngin a zir chhuak a ni. Jehova hmangaih a, a thu âwihtute chuan thil chu a harsa zâwnga an zir kher a ngai lo. Pathian thu an ngaihthlâk avângin, “mi fing pâwl,” a nih loh leh mi fingte kawm chu an thlang a. (Thufingte 13:20a) Chuvângin, “kawng ṭha tinrêng” chu hre thiamin, ṭûl lo taka buaina leh rilru natna chu an pumpelh a ni.—Thufingte 2:6-9; Sâm 1:1-3.

16 Pathian pêk finna chu a duh ngawih ngawihte leh chu an duhna chu ṭawngṭai fan fanna te, Bible leh bâwih rinawm leh fing thu leh hla chhuah zir ziahnate hmanga phuhrutute tân neih theih a ni. (Matthaia 24:45; Jakoba 1:5) Inngaihtlâwmna neih pawh a pawimawh bawk a, chu chu Bible zilhnate pawm duhna hmanga lantîr a ni. (2 Lalte 22:18, 19) Entîr nân, Kristian chuan a thinlung chu bum hmang, chhe lailet dêr a ni tih chu a thu bul ang chuan a pawm pawh a ni thei. (Jeremia 17:9) Mahse, a ṭûl huna hmangaihna nêna pêk zilhna leh ṭanpuina dawng tûrin a inngaitlâwm tâwk em?

17. Chhûngkuaa thilthleng thei chi khat chu sawi la, pa berin a fanu a chhûtpui theih dân târ lang rawh.

17 He dinhmun hi han mitthla teh. Pa pakhat chuan a fanu chu ṭhian hruai nei lovin Kristian tlangvâl pakhat nêna an len chhuah a phal lo va. A fanu chuan: “Ka Pa, min ring lo em ni? Thil sual kan ti miah lo vang!” a ti a. Jehova a hmangaihin, thil sual tih a tum lo pawh a ni thei; mahse, ‘[Pathian] finna’ nêna inmilin a nung em? ‘Inngaih a tlânsan’ kan ti thei ang em? Nge ni a, “mahni rilru ring maitu” kan ti zâwk dâwn? (Thufingte 28:26) Chutiang chungchânga pa ber leh a fanuin an chhût dun theih tûr thu bul dangte pawh i ngaihtuah chhuah theih ngei a rinawm.—Thufingte 22:3; Matthaia 6:13; 26:41 en bawk rawh.

JOSEFA’N INNGAIHNA SUAL A TLANSAN

18, 19. Josefa’n eng ang thlêmna nge a tawh a, engtin nge a hmachhawn?

18 Pathian hmangaih a, inngaihna sual tlânsantu ṭhalai fel tak pakhat chu Dinaii unaupa, Josefa a ni a. (Genesis 30:20-24) A naupan laiin, a unaunu thiltih âtthlâk tak sawhkhâwk chu a hmu daih tawh a ni. Chûng a thil hriatte leh Pathian hmangaihnaa invawn reng a duhnate chuan, kum tam tak a liam hnua Aigupta rama a pu nupuiin mutpui tûra ‘nî tin maia’ a thlêm hunah a vênghim a ni. Sal a nih avângin, Josefa chuan bânna theh lûtin, a kalsan ngawt thei lo! Fing thiam tak leh huaisen taka a chinfel a ngai zâwk a. Chutianga chingfel tûr chuan Potiphara nupui hnêna a duh loh thu sawiin a tilang ṭhîn a, a tâwpah phei chuan a tlân chhiatsan hial a ni.—Genesis 39:7-12 chhiar rawh.

19 Han ngaihtuah teh: Josefa chuan a pu nupui chu ngaihtuah ṭhîn se la, a nih loh leh mipat hmeichhiatna hman chu ngaihtuah ṭhîn se la chuan a rinawmna chu a vawng thei ang em? A theih a rinawm lo. Thil sual ngaihtuah reng ai chuan, Jehova nêna an inlaichînna chu a ngai hlu zâwk a, chu chu Potiphara nupui hnêna a thusawiah a lang a ni: “Ngai teh, ka pu chuan he inah hian ka hnênah eng eng nge awm a hre si lo va, a neih zawng zawng ka kutah hian a dah vek a; he inah hian ka aia lian zâwk tumah an awm lo va; a nupui i nih avângin nangmah chauh lo chu ka lakah engmah ui a nei hek lo: chutichuan engtin nge he sual lian tak hi tiin Pathian chunga thil ka tihsual theih ang?” a tihah hian.—Genesis 39:8, 9.

20. Engtin nge Jehova chuan Josefa chungchângah thil awm dân a her danglam?

20 Josefa chuan a chhûngte hnên aṭanga hmun hla taka a awm chung pawhin nî tin a rinawmna a vawng a; chutianga a ti lai Jehova’n a hmuh huna a lâwm dân tûr chu han mitthla teh. (Thufingte 27:11) A hnuah, Jehova chuan thil awm dân chu a her danglam ta a, Josefa chu tân in ata a chhuak mai ni lovin, Aigupta ram awptu prime minister leh ei tûr lam enkawltu berah a siam ta hial! (Genesis 41:39-49) Sâm 97:10-a kan hmuh: “Aw LALPA hmangaihtute u, sual haw rawh u. Ani chuan a mi thianghlimte nunna chu a vawng ṭha ṭhîn a; anni chu mi suaksualte kut ata a chhanhim ṭhîn,” tih chu a va dik tak êm!

21. Engtin nge Africa rama unaupa tlangvâl pakhatin huaisen taka nungchang thianghlimna a vawn?

21 Tûn laia Pathian chhiahhlawh tam takte pawhin ‘sualna chu huain, ṭhatna an ngaina’ tih an lantîr a. (Amosa 5:15) Africa rama unaupa tlangvâl pakhat chuan a school kalpui hmeichhe pakhat a hre chhuak a. Ani chuan mathematics test-a a ṭanpui chuan a mutpui dâwn tih a hrilh a ni. “A sâwmna chu ka hnâwl nghâl a. Rinawmna ka vawn tlat avângin, rangkachak leh tangkarua aia hlu zâwk daih ka zahawmna leh mahni inhlutna chu ka vênghim thei a ni,” tiin a sawi. Sual chuan ‘rei lo tê atân nawmna’ a pe thei ngei mai a; mahse chutiang rei lo têa reh leh mai tûr nawmna chuan hrehawmna nasa tak a thlen fo ṭhîn. (Hebrai 11:25) Chu bâkah, Jehova thu âwihna aṭanga lo awm chatuana hlimna nêna khaikhin chuan chu chu thil ho tak a ni.—Thufingte 10:22.

ZAHNGAIHNA PATHIAN ṬANPUINA CHU PAWM RAWH

22, 23. (a) Kristianin thil sual pawi tak a tih pawhin, engvângin nge a dinhmun chu beisei bo a nih loh? (b) Thil sual titu tân eng ṭanpuina nge awm?

22 Ṭha famkim lo kan nih avângin, kan vai hian tisa châkna thunun a, Pathian mit hmuha thil dik ti tûrin kan bei hrâm hrâm a. (Rom 7:21-25) Jehova chuan “vaivut mai kan ni tih a hriat reng avângin,” chutianga kan beih hrâm hrâm a ngai tih a hria a ni. (Sâm 103:14) Mahse, Kristian pakhat chuan sual pawi tak tih châng pawh a nei thei a. A dinhmun chu beisei bo a ni em? Ni lo ve! Thil sual titu chuan Lal Davida ang khân, a thiltih rah ṭha lo tak chu a seng pawh a ni thei. Chuti chung pawhin, Pathian chuan an sualte inchhîr a, ‘thupha chawitute’ chu a ‘ngaidam peih’ reng a ni.—Jakoba 5:16; Sâm 86:5; Thufingte 28:13 chhiar rawh.

23 Chu bâkah, Pathian chuan ngilnei takin Kristian kohhran hnênah “thilpêkte”—ṭanpuina pêk inhuam thlarau lam berâm vêngtu puitlingte—a pe a. (Ephesi 4:8, 11-13; Jakoba 5:14, 15) An thiltum chu thil sual tituin Pathian nêna inlaichînna a neih leh theih nâna ṭanpui leh thil sual a tih nawn lohna tûra “hriat thiamna” nei tûra ṭanpui hi a ni.—Thufingte 15:32.

‘FINNA DAWNG’ RAWH

24, 25. (a) Engtin nge Thufingte 7:6-23-a sawi tlangvâl chuan ‘hriatna a nei lo’ tih a târ lan? (b) Engtin nge ‘finna kan dawn’ theih ang?

24 Bible chuan “hriatna nei lo” leh ‘hriat thiamna changtu’ chungchâng a sawi a. (Thufingte 7:7) “Hriatna nei lo” tuemaw chuan thlarau lama puitlinna leh Pathian rawngbâwlnaa thiltawn a la neih tam tâwk loh avângin hriat thiam theihna leh remhriatna a tlachham mai thei a. Thufingte 7:6-23-a sawi tlangvâl angin, sual lian tak tihna thangah awlsam takin a âwk thei a ni. Mahse, “finna dawngtu” chu ṭawngṭaina nêna Bible zir ziahin, a rilru chhûngril awm dân a inbih chiang a. Ṭha famkim lo ni mah se, a theih ang tâwkin a ngaihtuahna te, a duhzâwng te, a rilru veizâwng te, leh a thiltumte chu Pathian pawm tlâk nihtîr a tum a ni. Chutiang chuan, “ama nunna a hmangaih,” a nih loh leh duhsakna a indawntîr a, hlawhtlinna “thil ṭha a hmu ang.”—Thufingte 19:8.

25 Heti hian inzâwt rawh: ‘Pathian tehnate hi a dik tih ka ring nghet tak zet em? Chumi zawmna chuan hlimna nasa ber a thlen tih ka ring nghet tlat em?’ tiin. (Sâm 19:7-10; Isaia 48:17, 18) Rinhlelhna chhe tê pawh i neih chuan, chinfel tum ang che. Pathian dânte ngaihthahna sawhkhâwkte chu ngun takin chhût rawh. Chu bâkah, thutak nunpuiin leh i rilru chu ngaihtuahna thianghlim—thil dik, fel, thianghlim, duhawm, leh thangmawite—hmanga tikhatin “LALPA ṭhatzia chu tem chhin” ang che. (Sâm 34:8; Philippi 4:8, 9) Chutianga i tih nasat poh leh Pathian i hmangaih zualin, a duhzâwngte duhna leh a huatzâwngte huatna i nei zual sauh vang. Josefa chu ṭha famkim a ni lo va. Mahse, kum tam tak chhûng Jehova a inthununtîrna leh amah tihlâwm a duhna avângin, ‘inngaih hi a tlânsan’ thei a ni. Chutiang chu ni ve thei ngei ang che.—Isaia 64:8.

26. Eng thil pawimawh tak nge a dawtah kan sawiho vang?

26 Min Siamtu chuan inthlah chhâwn theihna taksa pêngte min pêk chhan chu nawm tâwl nân ringawta hman atân a ni lo; fa neih theih nân leh nupa inkâra hman atân a ni. (Thufingte 5:18) Pathianin inneihna a thlîr dân chu bung 10 leh 11-ah sawiho a ni ang.

^ par. 4 Number bua thi zât târ lanah hian, Jehova tihhlumte bâkah, rorêltute tihhlum mipuite “hotu” mipa 1,000 vêl an tel ngei niin a lang.—Number 25:4, 5.

^ par. 7 Bawlhhlawhna leh hurna, a nih loh leh zahpah nei lova thil sual tihna tih awmzia hriat nân, Jehova Thuhretute tihchhuah Vênnainsâng August 1, 2009 chhuaka “Chhiartute Zawhna” chu en rawh.

^ par. 9 Heta hman a nih ang hian, “saruak lem leh thuziakte” tihah chuan milem te, thuziak te, leh châkna chawktho tûra siam aw ngaihthlâkte a tel a ni. Saruak lem leh thuziakah chuan inti îtawm taka thlalâkte aṭangin mi pahnih emaw, a aia tam emawin mipat hmeichhiatna a tenawm thei ang bera an hman lai lemte a tel thei a ni.

^ par. 9 Mahnia châkna inhrîkthlâkna chungchâng chu Thu Belhna, phêk 218-219-naah hmuh theih a ni.