Bai na kontenido

Bai na kontenido

KAPÍTULO 9

“Hui di Fornikashon”

“Hui di Fornikashon”

“Mata e inklinashonnan di boso kurpa pa loke ta fornikashon, impuresa, pashon, mal deseo i golosidat, lokual ta idolatria.”—KOLOSENSENAN 3:5.

1, 2. Ki plan Balam a traha pa perhudiká e pueblo di Dios?

UN PISKADÓ ta bai su lugá faborito pa piska. E sa kua piská e ke kue. E ta skohe su as kuidadosamente i ta tira su liña na awa. Despues di un ratu, e liña ta kuminsá trèk, i ku un smail riba su kara e ta hal’é aden. E sa ku el a skohe e as korekto.

2 Esaki ta laga nos kòrda riba un suseso den pasado. Un 3.500 aña pasá, na aña 1473 promé ku nos era, un hòmber ku yama Balam tabata pensa riba kiko lo tabata un bon as. Pero su as no tabata pa kue piská, sino pa gara e pueblo di Dios ku tabata kamper riba e Sabananan di Moab, na frontera di e Tera Primintí. Balam a pretendé di ta un profeta di Yehova, ma en realidat, e tabata un hòmber golos ku nan a kontratá pa maldishoná Israel. Pero Yehova a intervení den esei, i Balam no por a hasi nada otro ku bendishoná Israel. Ma Balam tabata determiná pa haña e pago ku nan a primintié. Pues, el a rasoná ku kisas e por laga Dios mes maldishoná su pueblo, basta e logra sedusí Israel pa kometé piká grave. Ki as el a pensa di usa pa logra esei? E muhénan atraktivo di Moab.—Numbernan 22:1-7; 31:15, 16; Revelashon 2:14.

3. Te na ki grado e plan di Balam a funshoná?

3 Su plan a funshoná? Sí, te na sierto grado. Míles di hòmber israelita a kai den e tentashon i a “kometé fornikashon ku e yu muhénan di Moab.” Asta nan a kuminsá adorá e diosnan moabita, entre nan Baal di Peor, e dios repugnante di fertilidat ku a ser adorá pa medio di relashon seksual. Komo resultado, 24.000 israelita a pèrdè nan bida den porta di e Tera Primintí. Ki un gran tragedia!—Numbernan 25:1-9.

4. Dikon míles di israelita a kai den e trampa di inmoralidat?

4 Kiko a kontribuí na e tragedia ei? E kondishon di kurason di e israelitanan. Hopi di nan a desaroyá un mal kurason, ya ku nan a hala for di Yehova, e Dios ku a libra nan for di Egipto, alimentá nan den desierto i hiba nan na frontera di e Tera Primintí. (Hebreonan 3:12) Reflekshonando riba e suseso ei, apòstel Pablo a skirbi: “Laga nos no praktiká fornikashon, meskos ku algun di nan a kometé fornikashon, di manera ku 23.000 di nan a muri riba ún dia.” *1 Korintionan 10:8.

5, 6. Dikon e relato tokante e piká di Israel riba e Sabananan di Moab ta balioso pa nos awe?

5 E pueblo di Dios awe ta den un situashon masha paresido na esun ku Numbernan ta deskribí. Pa kuminsá, nos ta pará den porta di un Tera Primintí, pero unu muchu mas grandi. (1 Korintionan 10:11) Nos ta biba den un mundu opseshoná ku sèks meskos ku e moabitanan di antigwedat, pero na un eskala mas grandi. Ademas, e as prinsipal ku a pone e israelitanan peka tabata inmoralidat, i tur aña míles di kristian ta kai den e mesun trampa ei. (2 Korintionan 2:11) Anto meskos ku Zimri, kende tabatin e tribilidat di drenta e kampamentu israelita ku un muhé madianita i hib’é su tènt, asina tin algun hende ku ta asosiá ku e pueblo di Dios, i asta algun ruman batisá, ku a bira un mal influensia pa e kongregashon kristian.—Numbernan 25:6, 14; Hudas 4.

6 Bo ta mira bo mes riba e ‘Sabananan di Moab’ djawe? Bo ta mira e premio tan sperá na horizonte, esta, e mundu nobo? Si ta asina, hasi tur loke bo por pa keda den e amor di Dios, obedesiendo e mandamentu: “Hui di fornikashon.”—1 Korintionan 6:18.

E Sabananan di Moab, sitio di e relato akí

KIKO TA FORNIKASHON?

7, 8. Kiko ta “fornikashon,” i kon hende ku ta praktik’é ta kosechá loke nan ta sembra?

7 Den Beibel, e palabra “fornikashon” (na griego, pornéia) ta referí na relashon seksual ku lei di Dios ta prohibí i ku ta tuma lugá pafó di un matrimonio bálido den bista di Dios. E ta enserá adulterio, prostitushon, relashon seksual entre personanan soltero (inkluso sèks oral i anal) i karisiamentu di órgano seksual entre personanan ku no ta kasá ku otro. I esaki ta konta tambe ora ku e aktonan akí tuma lugá entre hende di e mesun sekso òf ku bestia. *

8 Beibel ta indiká bon kla ku hende ku ta praktiká fornikashon no por keda den e kongregashon kristian i lo no risibí bida eterno. (1 Korintionan 6:9; Revelashon 22:15) Es mas, for di awor nan ta kousa nan mes hopi daño, kisas den forma di pèrdida di dignidat personal i di konfiansa di otro hende, problemanan matrimonial, mal konsenshi, embaraso indeseá, malesa i asta morto. (Galationan 6:7, 8) Pakiko skohe un rumbo ku ta hiba na asina tantu sufrimentu? Lamentablemente, hopi hende no ta pensa riba e mal konsekuensianan ei ora nan ta dal e promé paso robes, lokual hopi biaha ta pornografia.

PORNOGRAFIA: E PROMÉ PASO KU TA HIBA NA FORNIKASHON

9. Pornografia ta inofensivo manera algun hende ta pretendé? Splika esei.

9 Den hopi pais, bo ta haña pornografia tur kaminda: na lugá ku ta bende revista, den kantika, na televishon, i foral Internet ta saturá kuné. * Akaso e ta algu inofensivo manera tin hende ta pretendé? Apsolutamente ku nò! Hende ku ta wak pornografia por kria e mal kustumber di masturbá i stimulá “deseonan seksual bergonsoso.” Esei por pone nan bira adikto na sèks, kria deseonan pèrvèrso, eksperensiá problema matrimonial i asta por hiba nan na divorsio. * (Romanonan 1:24-27; Efesionan 4:19) Un eksperto a kompará adikshon na sèks ku kanser. E di: “E ta sigui krese i plama. Rara bes e ta bai di su mes, i e ta masha difísil pa trata i pa kura.”

Na kas, lo ta sabí pa usa Internèt kaminda tur hende ta mira

10. Menshoná algun manera ku nos por apliká e prinsipio ku nos ta haña na Santiago 1:14 i 15. (Wak tambe e kuadro “ Kon Mi A Logra Haña e Forsa pa Keda Moralmente Limpi.”)

10 Pensa riba e palabranan na Santiago 1:14 i 15: “Kada hende ta ser poné na prueba ora e ser atraí i sedusí pa su mes deseo. Anto ora nutri e deseo, e ta duna lus na piká; i piká, na su turno, ora e keda realisá, ta produsí morto.” Pues, asina un mal deseo lanta, tuma medida mesora pa sak’é for di bo mente. Por ehèmpel, kiko si pa kasualidat bo haña bo ku imágennan erótiko? Kita bo bista mesora, paga e kòmpiuter òf kambia e kanal di televishon. Hasi tur loke ta nesesario pa no entregá na deseo inmoral promé ku esaki bira asina fuerte ku e ta dominá bo!—Mateo 5:29, 30.

11. Kon nos por mustra ku nos ta konfia den Yehova ora nos ta lucha kontra mal deseo?

11 Dios konosé nos mihó ku nos konosé nos mes. No ta pòrnada el a inspirá Pablo pa skirbi: “Mata e inklinashonnan di boso kurpa pa loke ta fornikashon, impuresa, pashon, mal deseo i golosidat, lokual ta idolatria.” (Kolosensenan 3:5) Ta bèrdat ku no ta fásil pa apliká e konseho ei. Pero no lubidá ku nos tin un Tata selestial yen di amor i pasenshi ku nos por akudí na dje. (Salmo 68:19) P’esei, asina ku bo kuminsá haña mal pensamentu, akudí na Yehova mesora. Pidié duna bo “e poder ku ta surpasá esun di hende,” i fòrsa bo mente pa konsentrá riba otro kos.—2 Korintionan 4:7; 1 Korintionan 9:27; wak e kuadro “ Kon Mi Por Stòp ku un Mal Kustumber?

12. Kiko nos “kurason” ta, i dikon nos mester proteh’é?

12 E hòmber sabí Sálomon a skirbi: “Warda bo kurason riba tur kos, pasobra e ta e fuente di bida.” (Proverbionan 4:23) Nos “kurason” ta referí na loke nos ta di paden, e persona ku realmente nos ta den bista di Dios. Ademas, ta loke Dios ta pensa di nos “kurason”—no loke otro hende ta pensa di nos—ta determiná si nos lo haña bida eterno òf nò. Asina simpel esei ta, pero asina serio tambe. Laga nos imitá e bon ehèmpel di e hòmber fiel Yòb, kende a “sera un aliansa,” òf un kontrakt, ku su wowonan pa e no wak un muhé ku mal intenshon. (Yòb 31:1) Un eskritor di salmo tambe a pidi den orashon: “Kita mi bista for di kosnan sin balor.”—Salmo 119:37, BPK.

E MAL DESISHON DI DINA

13. Ken Dina tabata, i dikon e amiganan ku el a skohe tabata un mal desishon?

13 Manera nos a mira den Kapítulo 3, nos amigunan tin un gran influensia riba nos, sea pa bon òf pa malu. (Proverbionan 13:20; 1 Korintionan 15:33) Pensa riba e ehèmpel di Dina, yu muhé di patriarka Yakòb. (Génesis 34:1) Aunke el a haña un bon kriansa, el a tuma e mal desishon di bira amiga di e mucha muhénan kananeo. E kananeonan, meskos ku e moabitanan, tabata konosí pa nan inmoralidat. (Levítiko 18:6-25) Den bista di e hòmbernan kananeo—inkluso den bista di Sikem, “esun di mas respetá” di e kas di su tata—Dina a parse dispuesto pa aseptá proposishonnan inmoral meskos ku e otro mucha muhénan di Kanan.—Génesis 34:18, 19.

14. Kon e tipo di amiga ku Dina a skohe a hiba na tragedia?

14 Dina probablemente no a pensa riba relashon seksual ora el a mira Sikem. Un dia, ora Sikem a sintié seksualmente eksitá, el a hasi loke mayoria di hòmber kananeo lo a hasi: Sikem “a tum’é” i “viol’é.” E no tabatin kunes ku Dina kisas na último momento a resistí. Parse ku mas despues Sikem “a stima” Dina, pero esei no ta kita ku el a abusá di dje. (Génesis 34:1-4) Anto no ta Dina so a keda perhudiká. Su mal eskoho di amiga a hiba na un seri di suseso ku a trese bèrgwensa i reproche riba henter su famia.—Génesis 34:7, 25-31; Galationan 6:7, 8.

15, 16. Kon nos por haña berdadero sabiduria? (Wak tambe e kuadro “ Teksto pa Meditá Ariba.”)

15 Podisé Dina a siña un lès importante, pero el a paga karu pa esei. Hende ku ta stima Yehova i ta obedes’é no tin nodi di pasa den mal eksperensia pa siña e lèsnan di bida. Nan ta skucha Dios, i p’esei nan ta skohe pa “anda ku hende sabí.” (Proverbionan 13:20a) Asina nan ta siña komprondé “tur bon kaminda” i ta evitá problema i doló innesesario.—Proverbionan 2:6-9; Salmo 1:1-3.

16 Dios ta ofresé sabiduria na tur hende ku ta deseá esei. Pero pa risibié, nan tin ku sigui hasi orashon i studia Beibel i e publikashonnan di e esklabo fiel regularmente. (Mateo 24:45; Santiago 1:5) Ademas, nan mester ta humilde, i nan ta demostrá esei ora nan ta aseptá konseho ku ta bini di e Palabra di Dios. (2 Reinan 22:18, 19) Pa ilustrá e punto ei, pensa riba esaki. Nos tur ta rekonosé ku e kurason ta engañoso i korupto. (Yeremías 17:9) Pero, nos lo ta sufisiente humilde pa aseptá konseho spesífiko i yudansa amoroso ora ku nos no ta aktuando sabí? Òf nos lo laga nos kurason gaña nos?

17. Deskribí un situashon ku por surgi den un famia, i splika kon un tata lo por rasoná ku su yu muhé.

17 Imaginá bo e situashon akí: Un tata no ta permití su yu muhé sali ku un yònkuman kristian sin un hende pa kompañá nan. E mucha muhé ta bisa su Tata: “Pero Tata no ta konfia mi? Nos no ta bai hasi nada malu!” Sin duda, e hóben stima Yehova i tin masha bon intenshon, pero lo bo bisa ku e ta “kana ku sabiduria” di Dios? Ku e ta “hui di fornikashon”? Bo no ta haña ku e ta kometiendo e imprudensia di “konfia den su mes kurason”? (Proverbionan 28:26) Kisas bo mes por pensa riba algun prinsipio mas ku lo por yuda un tata asina rasoná riba e asuntu ku su yu muhé.—Wak Proverbionan 22:3; Mateo 6:13; 26:41.

YOSEF A HUI DI FORNIKASHON

18, 19. Ki tentashon a surgi den bida di Yosef, i kon el a trata kuné?

18 Nos tin e bon ehèmpel di un yònkuman ku tabata stima Yehova i ku a hui di fornikashon. Esaki ta Yosef, Dina su ruman hòmber part’i tata. (Génesis 30:20-24) Komo mucha, Yosef a mira hopi djaserka e resultado di e komportashon imprudente di su ruman muhé. Sin duda, e rekuerdonan akí, i tambe Yosef su deseo di keda den e amor di Dios, a proteh’é añanan despues den Egipto ora ku kasá di su doño “dia tras dia” tabata purba sedusié. Klaru ku Yosef, siendo un esklabo, no por a djis kita for di trabou i bai! E mester tabatin kurashi i trata ku e situashon ku sabiduria. Esei el a hasi tambe. Bes tras bes el a bisa e kasá di Potifar nò, i finalmente el a hui for di e muhé.—Génesis 39:7-12.

19 Pensa un ratu riba esaki: Akaso Yosef lo por a mantené su integridat si e tabatin kustumber di imaginá su mes huntu ku e muhé òf di sinta soña tokante relashon seksual? Muy probablemente ku nò. En bes di sinta pensa riba kosnan impuru, Yosef a duna gran balor na su relashon ku Yehova. I esei ta bisto na loke e tabata bisa e kasá di Potifar: “Mi shon . . . no a nenga mi nada sino abo so, pasobra abo ta su esposa. Kon anto mi por hasi e maldat grandi akí i peka kontra Dios?”—Génesis 39:8, 9.

20. Kiko Yehova a hasi den kaso di Yosef?

20 Nos por imaginá kon kontentu Yehova a sintié ora el a mira e hóben Yosef ta mantené su integridat dia tras dia, apesar ku e tabata leu for di su famia. (Proverbionan 27:11) Mas despues, Yosef a ser enkarselá, ma Yehova a sòru pa e sali liber i tambe pa e bira promé minister i atministradó di kuminda di Egipto. (Génesis 41:39-49) Su eksperensia ta konfirmá e palabranan di Salmo 97:10: “Boso ku ta stima [Yehova], odia maldat; e ta preservá alma di su santunan; e ta libra nan for di man di e malbado!”

21. Kon un hóben afrikano a demostrá e kurashi pa ta fiel na su prinsipionan moral?

21 Awe ta meskos, hopi sirbidó di Dios ta demostrá ku nan ta “odia loke ta malu, [i] stima loke ta bon.” (Ámos 5:15, BPK) Por ehèmpel, un ruman hòmber na un pais afrikano ta kòrda kon un mucha muhé den su klas sin niun tiki bèrgwensa a ofresé pa tene relashon seksual kuné si e ruman yud’é durante un prufwèrk di wiskunde. E ruman a konta: “Mesora mi a rechasá su oferta. Komo ku mi a mantené mi integridat, mi a keda ku mi dignidat i rèspèt propio, loke pa mi ta bal mas ku oro i plata.” Ta bèrdat ku piká ta laga hende gosa di “plasernan pasahero,” pero e plasernan ei hopi biaha ta hiba na masha doló. (Hebreonan 11:25) Ademas, nan no ta nada na komparashon ku e felisidat duradero ku nos ta haña ora nos ta obedesé Yehova.—Proverbionan 10:22.

ASEPTÁ YUDANSA DI E DIOS DI MISERIKÒRDIA

22, 23. (a) Si un kristian kometé un piká serio, dikon su situashon no ta sin speransa? (b) Ki yudansa tin pa un hende ku a kometé piká serio?

22 Komo hende imperfekto, nos tur ta lucha pa dominá deseo di karni i hasi loke ta korekto den bista di Dios. (Romanonan 7:21-25) Yehova ta konsiente di esaki, i “e ta kòrda ku ta stòf nos ta.” (Salmo 103:14) Pero tin biaha un kristian por kometé un piká serio. Akaso e ta sin speransa? Klaru ku nò! Bèrdat ku kisas lo e kosechá mal fruta, meskos ku David. Sinembargo, Dios semper ta “kla pa pordoná” hende ku arepentí i ‘konfesá nan pikánan abiertamente.’—Salmo 86:5; Santiago 5:16; Proverbionan 28:13.

23 Ademas, Yehova tabata asina bon di duna e kongregashon kristian “regalo den forma di hende,” esta, wardadónan maduro kualifiká ku ta ansioso pa duna yudansa. (Efesionan 4:8, 12; Santiago 5:14, 15) Nan meta ta pa yuda un hende ku a kometé piká serio drecha su relashon ku Dios i “atkerí komprondementu,” ya e no ta ripití e piká.—Proverbionan 15:32.

“ATKERÍ KOMPRONDEMENTU”

24, 25. (a) Kon e yònkuman deskribí na Proverbionan 7:6-23 a demostrá ku e tabata “falta komprondementu”? (b) Kon nos por “atkerí komprondementu”?

24 Beibel ta papia di hende “ku falta komprondementu” i di esnan ku “ta atkerí komprondementu.” (Proverbionan 7:7) Ken ta esun ku “falta komprondementu”? Esei ta esun ku no tin disernimentu i bon huisio, sea debí ku e no ta aseptá plenamente loke Dios ta pensa di sierto asuntu òf debí na falta di eksperensia den e sirbishi di Dios. P’esei e chèns ku e ta kometé piká grave ta mas grandi, meskos ku e yònkuman deskribí na Proverbionan 7:6-23. Pero ken ta esun ku “ta atkerí komprondementu”? Esei ta esun ku ta presta bon atenshon na e persona ku e ta di paden, i p’esei e ta studia e Palabra di Dios regularmente huntu ku orashon. Anto te asina leu ku su imperfekshon ta permitié, e ta lucha pa su pensamentu-, deseo-, emoshon- i metanan den bida keda na armonia ku loke ta agradá Yehova. Pues, e “ta stima su mes alma,” es desir, e ta trese bendishon pa su mes i “lo haña bondat.”—Proverbionan 19:8.

25 Puntra bo mes: ‘Mi ta kompletamente konvensí ku e normanan di Dios ta lo mehor? Mi ta kere firmemente ku si mi pega na nan, esei lo duna mi e mayor felisidat?’ (Salmo 19:7-10; Isaías 48:17, 18) Si bo tin un krenchi di duda mes, trata di eliminá esei. Meditá riba e konsekuensianan ku lo por tin si bo no hasi kaso di e leinan di Dios. Ademas, ‘purba i mira ku Yehova ta bon.’ Bo ta hasi esei ora bo ta biba segun e bèrdat i ta yena bo mente ku pensamentu sano, sí, ku tur loke ta berdadero, hustu, puru, i ku loke ta promové stimashon i birtut. (Salmo 34:8; Filipensenan 4:8, 9) Bo por tin sigur ku mas bo hasi esei, mas grandi bo amor pa Dios ta bira, i mas lo bo stima loke e ta stima i odia loke e ta odia. Yosef no tabata un ‘superman.’ Pero, el a logra “hui di fornikashon” pasobra el a laga Yehova form’é atraves di hopi aña, di manera ku e por a fortalesé su kurason pa agradá Yehova. Abo tambe tin ku hasi meskos.—Isaías 64:8.

26. Ki tópiko importante nos lo bai analisá awor?

26 Nos Kreador no a forma nos partinan privá komo simpel instrumento di plaser, sino mas bien, pa nos por haña yu i disfrutá di relashon íntimo komo pareha kasá. (Proverbionan 5:18) Den e siguiente dos kapítulonan nos lo analisá Dios su punto di bista di matrimonio.

^ par. 4 E buki di Numbernan ta bisa 24.000, pasobra evidentemente e ta konta e kantidat di “e kabesantenan di e pueblo” ku e huesnan a ehekutá (probablemente un 1.000 hòmber) huntu ku e kantidat di hòmber ehekutá direktamente pa Yehova.—Numbernan 25:4, 5.

^ par. 7 Pa un splikashon di kiko impuresa i kondukta sinbèrgwensa (libertinahe) ta enserá, wak e “Pregunta di Lektor” den E Toren di Vigilansia di 15 di yüli 2006, publiká pa Testigunan di Yehova.

^ par. 9 “Pornografia” ta referí na presentashon di esenanan erótiko (sea via potrèt, por eskrito òf via kòmbersashon telefóniko grabá òf bibu) ku e propósito di kousa eksitashon seksual. Pornografia por varia for di un potrèt di un persona den un ‘pose’ erótiko te na e aktonan seksual di mas ofensivo entre dos òf mas hende.

^ par. 9 E tema di masturbashon ta ser analisá den e artíkulo “Kon pa Vense Masturbashon” den Apèndiks.