1, 2. Anong hapot an pag-oolayan niato, asin taano?

MAY agom na daw kamo? Kun iyo, gikanan daw nin kaogmahan an relasyon nindong mag-agom, o nakakaeksperyensia kamo nin grabeng mga problema bilang mag-agom? Bako na daw kamong dayupot sa lambang saro? Nag-iibanan na sana daw kamo bilang mag-agom alagad bako na kamong maogma? Kun iyo, posibleng marhay na namomondo kamo ta malipot na an dating mainit na relasyon nindong mag-agom. Bilang Kristiano, siertong gusto nindo na an saindong pag-agoman magtao nin kamurawayan ki Jehova, an Dios na namomotan nindo. Huli kaini, posibleng marhay na ikinakapurisaw asin ikinakamondo nindo an presenteng kamugtakan nindo. Dawa siring, dai tabi magkongklusyon na dai nang paglaom an saindong situwasyon.

² Ngonyan, igwa nin marahayon na Kristianong mga mag-agom na dati nag-iibanan na sana asin bakong dayupot sa lambang saro. Pero, nakanompong sinda nin paagi tanganing pakosogon an saindang relasyon. Puede man kamong makanompong nin orog na pagkakontento sa saindong pag-agoman. Paano?

3, 4. Taano ta orog na magigin dayupot an mag-agom kun magmamaigot sindang orog na dumayupot sa Dios? Iilustrar.

³ Kamong mag-agom orog na magigin dayupot sa lambang saro kun magmamaigot kamo na orog na dumayupot sa Dios. Taano? Isip-isipon an sarong ilustrasyon: Imahinara an sarong bukid na korteng balisoso—mahiwas an pamitisan asin hayakpit an alitoktok. An sarong lalaki nakatindog sa pamitisan sa parteng  amihanan mantang an sarong babae nakatindog sa pamitisan sa parteng timog. Pareho sinda nagpoon na tumukad. Kan pareho pa sinda harani sa pamitisan kan bukid, harayoon an distansia ninda sa lambang saro. Pero, mantang an lambang saro padagos na nagtutukad pasiring sa hayakpit na alitoktok, nagrarani an distansia ninda sa lambang saro. Nasasabotan daw nindo an nakakapakosog sa boot na leksion sa ilustrasyon na ini?

⁴ An paghihingoa nindo na maglingkod nin lubos ki Jehova ikakakomparar sa paghihingoa na kaipuhan tanganing makatukad sa sarong bukid. Huling namomotan nindo si Jehova, garo man sana nagmamaigot na kamong marhay na tumukad. Minsan siring, kun kamong mag-agom bako nang dayupot sa lambang saro, tibaad kamo nagtutukad sa mag-ibong na kampi kan bukid na iyan. Pero, ano an mangyayari kun padagos kamong matukad? Totoo, sa primero harayoon an distansia nindo sa lambang saro. Minsan  siring, mientras na naghihingoa kamo na orog na dumayupot sa Dios—na magpadagos sa pagtukad, sabi ngani—orog man na nagigin dayupot kamong mag-agom. Tunay nanggad, an orog na pagdayupot sa Dios an pinakaliabe sa orog na pagigin dayupot sa saindong agom. Alagad paano nindo aktuwal na magigibo iyan?

5. (a) Ano an sarong paagi na orog na dumayupot ki Jehova asin sa agom? (b) Ano an pagmansay ni Jehova sa pag-agoman?

⁵ An sarong importanteng paagi na makatukad, sabi ngani, iyo na himateon nindong mag-agom an hatol manongod sa pag-agoman na yaon sa Tataramon nin Dios. (Salmo 25:4; Isaias 48:17, 18) Kun siring, isip-isipon nindo an sarong espesipikong hatol na sinabi ni apostol Pablo. Sia nagsabi: “Magin kagalanggalang sa gabos an pag-agoman.” (Hebreo 13:4) Ano an boot sabihon kaiyan? An terminong “kagalanggalang” nagpaparisa na pinapahalagahan an sarong bagay asin na mahalagang marhay iyan. Asin iyan mismo an pagmansay ni Jehova sa pag-agoman—mahalagang marhay iyan para sa saiya.

6. Ano an ipinapaheling kan konteksto kan hatol ni Pablo manongod sa pag-agoman, asin taano ta importanteng girumdomon iyan?

⁶ Siempre, bilang mga lingkod nin Dios, aram na nindong mag-agom na mahalagang marhay asin sagrado pa ngani an pag-agoman. Si Jehova mismo an nag-establisar kan areglo nin pag-agoman. (Mateo 19:4-6) Minsan siring, kun sa presente nakakaeksperyensia kamo nin mga problemang pangmag-agom, an pakaaram sana na kagalanggalang an pag-agoman tibaad bakong igo tanganing mamotibar kamong mag-agom na trataron an lambang saro na may pagkamoot asin paggalang. Kun siring, ano an mapahiro sa saindo na gibohon iyan? Maingat na mangnohon kun paano tinawan ni Pablo nin atension an manongod sa pagpaheling nin paggalang. Dai nia sinabing, ‘kagalanggalang an pag-agoman’; imbes, sia nagsabi, ‘magin kagalanggalang an pag-agoman.’ Si Pablo dai sana nagtatao nin obserbasyon; sia nagtatao nin sadol. * An paggirumdom sa pagkakalaen kan bagay na iyan puedeng  makatabang sa saindo tanganing orog kamong mamotibar na ibalik an pagpapahalaga nindo sa saindong agom. Taano man?

7. (a) Anong mga pagboot na sono sa Kasuratan an ginigibo niato, asin taano? (b) Ano an marahay na mga resulta nin pagkuyog?

⁷ Isipa nguna nindo kun paano nindo minamansay an ibang pagboot na sono sa Kasuratan, siring baga kan sugo na gumibo nin mga disipulo o kan konseho na magtorotiripon para sa pagsamba. (Mateo 28:19; Hebreo 10:24, 25) Totoo, kun beses tibaad depisil na gibohon an mga pagboot na iyan. An mga tawo na hinuhulitan nindo tibaad negatibo an reaksion, o pagal-pagal na kamo sa sekular na trabaho kaya nadedepisilan na kamong umatender sa Kristianong mga pagtiripon. Dawa siring, padagos kamong naghuhulit kan mensahe kan Kahadean, asin padagos kamong nag-aatender sa Kristianong mga pagtiripon. Mayo nin siisay man na makakapapondo sa saindo—dawa si Satanas! Taano? Huli ta an odok sa puso na pagkamoot nindo ki Jehova nagpapahiro sa saindo na kuyogon an saiyang mga togon. (1 Juan 5:3) Na may anong marahay na mga resulta? An pakikikabtang sa paghuhulit asin pag-atender sa mga pagtiripon nagtatao sa saindo nin panlaog na katoninongan asin odok sa pusong kagayagayahan huli ta aram nindo na ginigibo nindo an kabotan nin Dios. Asin bilang resulta, an pagmate nindong iyan nagpapakosog giraray sa saindo. (Nehemias 8:10) Anong leksion an manonodan niato digdi?

8, 9. (a) Ano an puedeng makapahiro sa sato na kuyogon an sadol na gibohon na kagalanggalang an pag-agoman, asin taano? (b) Anong duwang punto an pag-oolayan niato ngonyan?

⁸ Kun paanong an hararom na pagkamoot nindo sa Dios nagpapahiro sa saindo na kuyogon an mga pagboot na maghulit asin makipagtipon sa ibong nin mga olang, an saindong pagkamoot ki Jehova makakapahiro man sa saindo na kuyogon an sono sa Kasuratan na sadol na ‘magin kagalanggalang an saindong pag-agoman,’ dawa kun garo baga depisil iyan. (Hebreo 13:4; Salmo 18:29; Eclesiastes 5:4) Saro pa, kun paanong an saindong mga paghihingoa na makikabtang sa paghuhulit asin makipagtipon nagbubunga nin nagsosopay na mga bendisyon hale sa Dios, maheheling man ni Jehova an saindong mga paghihingoa na gibohon na kagalanggalang an saindong pag-agoman asin bebendisyonan nia iyan.—1 Tesalonica 1:3; Hebreo 6:10.

 ⁹ Kun siring, paano nindo magigibong kagalanggalang an saindong pag-agoman? Kaipuhan na likayan nindo an mga gawe-gawe na makakaraot sa areglo nin pag-agoman. Dugang pa, kaipuhan nindong gibohon an mga lakdang na makakapakosog sa relasyon nin mag-agom.

10, 11. (a) Anong paggawe an nakakahale sa pagigin kagalanggalang nin pag-agoman? (b) Anong hapot an maninigo niatong ipakipag-olay sa satong agom?

¹⁰ Nagkomento an sarong Kristianang agom mga pirang taon na an nakaagi: “Namimibi ako ki Jehova na logod tawan ako nin kosog na makatagal.” Makatagal sa ano? Sia nagpaliwanag: “An sakong agom garo man sana binubugbog ako nin mga tataramon. Tibaad mayo man nin maheheling na bugbog sa sako, alagad biyong nakakalugad sa sakong puso an pirme niang pagsabi sa sako nin malanit na mga tataramon, arog kan ‘Pagabat ka!’ asin ‘Mayo kang serbi!’” Seryosong bagay an sinambit kan agom na babaeng ini—an mapanlibak na pagtaram sa pag-oltanan nin mag-agom.

¹¹ Makamomondo nanggad kun an mga mag-agom sa Kristianong mga pamilya nagdidinaklagan nin makokolog na tataramon, na nakakalugad sa emosyon asin dai tolos naoomayan! Siempre pa, bakong kagalanggalang an pag-agoman kun makolog magtaram an mag-agom. Kumusta kamong mag-agom sa bagay na ini? An sarong paagi tanganing maaraman ini iyo na mapakumbabang hapoton an agom nindo, “Ano an epekto saimo kan sakong mga tataramon?” Kun sa pagmate kan saindong agom parateng gayo na an saindong mga tataramon nakakalugad sa emosyon, dapat na andam kamong pakarhayon an situwasyon.—Galacia 5:15; Efeso 4:31.

12. Paano puedeng magin basang sana sa pagheling nin Dios an pagsamba nin saro?

¹² Malinaw na girumdomon na an paagi nin paggamit nindo kan saindong dila sa laog kan areglo nin pag-agoman igwa nin epekto sa relasyon nindo ki Jehova. An Biblia nagsasabi: “Kun an siisay man naghohona sa saiya man sana na sia pormal na  parasamba alagad dai binubusalan an saiyang dila, kundi padagos na dinadaya an saiyang puso, an klase nin pagsamba kan tawong ini basang sana.” (Santiago 1:26) An saindong pagtaram konektadong marhay sa saindong pagsamba. Dai sinusuportaran kan Biblia an ideya na bakong mahalaga kun ano man an nangyayari sa harong basta an saro nagsasabi na sia naglilingkod sa Dios. Dai tabi pagdayaon an saimong sadiri. Seryosong bagay ini. (1 Pedro 3:7) Puedeng igwa ka nin mga abilidad asin kaigotan, alagad kun tuyo mong kinokolgan an saimong agom paagi sa malanit na mga tataramon, hinahalean mo nin pagigin kagalanggalang an areglo nin pag-agoman asin an saimong pagsamba puedeng magin basang sana sa pagheling nin Dios.

13. Paano puedeng makakolog sa emosyon an sarong agom?

¹³ An mga mag-agom kaipuhan man na mag-ingat na dai makakolog sa emosyon kan saindang agom sa indirektang mga paagi. Isipon nindo an duwang halimbawa: Sarong nagsosolong ina an parateng nag-aapod sa telepono sa may agom na lalaking Kristiano sa kongregasyon tanganing maghagad sa saiya nin sadol, asin nag-oolay sinda nin halawig; sarong daing agom na lalaking Kristiano an naglilingkod sa langtad sa laog nin dakol-dakol na oras serosemana kaiba nin sarong may agom na Kristiana. An may agom na mga indibiduwal sa mga halimbawang iyan tibaad may tamang mga intension; pero, ano an epekto sa saindang mga agom kan saindang iginagawe? An sarong agom na babae na nasa arog kaiyan na situwasyon nagsabi: “Nakokolgan ako kun naheheling ko an sakong agom na nagtatao nin kadakol na panahon asin atension sa ibang Kristiana sa kongregasyon. Ipinapamate kaiyan sa sako na ako bakong gayong mahalaga.”

14. (a) Anong mga obligasyon sa agom an idinodoon sa Genesis 2:24? (b) Ano an maninigo niatong ihapot sa satong sadiri?

¹⁴ Natural sana na makolgan an agom na ini asin an iba pa na arog man kaiyan an situwasyon nindang mag-agom. Dai iniintindi kan saindang mga agom an pundamental na instruksion nin Dios para sa pag-agoman: “Babayaan nin lalaki an saiyang ama asin an saiyang ina asin sia dapat na magdanay sa saiyang agom na babae.” (Genesis 2:24) Siempre, iginagalang pa man giraray kan mga nag-agom an saindang mga magurang; minsan siring, areglo nin Dios na an pangenot nindang obligasyon iyo an sa saindang  agom. Kaagid kaiyan, namomotan na marhay nin mga Kristiano an mga kapagtubod; pero an pangenot nindang paninimbagan iyo an sa saindang agom. Sa siring, kun an may agom na mga Kristiano nagtatao nin dakol na panahon na bako nang maninigo o sobra na kapamilyar sa mga kapagtubod, lalo na sa mga bakong kasekso, iyan nagtatao nin tension sa relasyon nin mag-agom. Iyan daw an posibleng dahelan nin tension sa relasyon nindong mag-agom? Ihapot sa saimong sadiri, ‘Talaga daw na itinatao ko sa  sakong agom an panahon, atension, asin kapadangatan na tama sanang para sa sakong agom?’

15. Oyon sa Mateo 5:28, taano ta maninigong likayan nin may agom na mga Kristiano na magtao nin bakong tamang atension sa saro na bako nindang kasekso?

¹⁵ Dugang pa, an may agom na mga Kristiano na nagtatao nin bakong tamang atension sa mga bakong kasekso na bako man nindang agom may kamangmangan na ibinubugtak an saindang sadiri sa peligrosong situwasyon. Makamomondo, an nagkapirang may agom na Kristiano nagkaigwa nin romantikong interes sa mga indibiduwal na sobra na sinda kapamilyar. (Mateo 5:28) Bilang resulta, an siring na emosyonal na kadayupotan nagbunga nin paggawe na lalo pang nakakahale sa pagigin kagalanggalang nin pag-agoman. Isipon nindo an sinabi ni apostol Pablo manongod sa bagay na ini.

16. Anong pagboot an itinao ni Pablo mapadapit sa pag-agoman?

¹⁶ Pagkatapos tolos na itao ni Pablo an sadol na ‘magin kagalanggalang an pag-agoman,’ idinagdag nia an patanid: “Dai pagdigtaan an higdaan kan mag-agom, huli ta hohokoman nin Dios an mga parapakisaro asin parasambay.” (Hebreo 13:4) Ginamit ni Pablo an mga tataramon na “higdaan kan mag-agom” na nanonongod sa pagdodorog. An siring na pagdodorog ‘daing digta,’ o malinig sa moral, kun iyan ginigibo sana sa laog nin areglo nin pag-agoman. Kun siring, hinihimate kan mga Kristiano an ipinasabong na mga tataramon: “Maggayagaya ka sa agom na babae kan saimong pagkahoben.”—Talinhaga 5:18.

17. (a) Taano ta dai dapat makaimpluwensia sa mga Kristiano an pagmansay kan kinaban dapit sa pagsambay? (b) Paano niato maaarog an halimbawa na ipinaheling ni Job?

¹⁷ An mga nakikidorog sa bako nindang agom nagpapaheling nin grabeng kawaran nin paggalang sa moral na mga ley nin Dios. Totoo, para sa dakol ngonyan normal na sana an pagsambay. Pero, an ano man na tibaad isipon nin ibang mga tawo manongod sa pagsambay maninigo na dai makaimpluwensia sa pagmansay dian nin mga Kristiano. Aram ninda na sa katapustapusi, bakong tawo, kundi an ‘Dios an mahokom sa mga parapakisaro asin parasambay.’ (Hebreo 10:31; 12:29) Huli kaini, sinusunod kan tunay  na mga Kristiano an pagmansay ni Jehova dapit sa bagay na ini. (Roma 12:9) Girumdomon na an patriarkang si Job nagsabi: “Nakipagtipan ako sa sakuyang mga mata.” (Job 31:1) Iyo, tanganing makalikay dawa sa saro sanang lakdang na puedeng sumagkod sa pagsambay, kinokontrol nin tunay na mga Kristiano an saindang mga mata asin dai noarin man nagheheling na may pagmawot sa bakong kasekso na bako man nindang agom.—Helingon an Apendise na “An Punto de Vista kan Biblia Dapit sa Diborsio Asin Pagsuway.”

18. (a) Sa pagheling ni Jehova, gurano kaseryoso an pagsambay? (b) Ano an pagkakaagid kan pagsambay asin idolatriya?

¹⁸ Sa pagheling ni Jehova, gurano kaseryoso an pagsambay? Tinatabangan kita kan Ley ni Moises na masabotan an saboot ni Jehova sa bagay na iyan. Sa Israel, an pagsambay asin idolatriya kabilang sa mga sala na may padusang kagadanan. (Levitico 20:2, 10) Naheheling daw nindo an pagkakaagid kan duwang iyan? Bueno, an Israelita na nagsasamba sa idolo linalapas an saiyang pakipagtipan ki Jehova. Sa kaagid na paagi, an Israelita na nagsasambay linalapas man an saiyang pakipagtipan sa saiyang agom. An duwa parehong nagtraydor. (Exodo 19:5, 6; Deuteronomio 5:9; Malaquias 2:14) Huli kaini, an duwang iyan may sala ki Jehova, an maimbod asin mapagtitiwalaan na Dios.—Salmo 33:4.

19. Ano an makakapakosog sa desisyon nin saro na isikwal an pagsambay, asin taano?

¹⁹ Siempre, an mga Kristiano bako nang sakop kan Ley ni Moises. Pero, puedeng makapakosog sa desisyon nin mga Kristiano na dai magkomiter nin pagsambay kun gigirumdomon ninda na iyan sarong seryosong kasalan sa suanoy na Israel. Taano? Isipon nindo an komparasyon na ini: Kamo daw malaog man lamang sa simbahan, maluhod, asin mamimibi sa atubangan nin sarong imahen? ‘Nungka!’ an sasabihon nindo. Alagad kamo daw masusugotan na gibohon iyan kun alokan kamo nin dakulang kantidad nin kuarta? ‘Dai nanggad!’ an isisimbag nindo. Tunay nanggad, ikinakabalde nin tunay na Kristiano an mismong ideya nin pagtraydor ki Jehova paagi sa pagsamba sa idolo. Sa kaparehong paagi, maninigong ikabalde kan mga Kristiano an ideya nin pagtraydor sa saindang Dios, si Jehova, saka sa saindang agom paagi sa pagsambay—ano man an tibaad magin pang-engganyo na magkasala. (Salmo 51:1, 4; Colosas 3:5) Dai niato noarin man gugustohon na  gumibo nin sarong bagay na magpapagayagaya ki Satanas alagad matao nin grabeng kalapastanganan ki Jehova asin sa sagradong areglo nin pag-agoman.

20. Ano na an nangyayari sa nagkapirang relasyon nin mag-agom? Iilustrar.

²⁰ Apuera sa paglikay sa paggawe na nakakahale sa pagigin kagalanggalang nin pag-agoman, anong mga paagi an puede nindong gibohon tanganing ikabalik an saindong paggalang sa saindong agom? Tanganing masimbag iyan, isipon nindo an areglo nin pag-agoman bilang sarong harong. Sunod, isipon nindo an maboot na mga tataramon, pagigin maasikaso, asin iba pang kapahayagan nin paggalang na ipinapaheling kan mag-agom sa lambang saro bilang mga pandekorasyon na nakakadagdag nin gayon sa harong. Kun kamo dayupot sa lambang saro, an saindong pag-agoman kapareho nin sarong harong na may mga dekorasyon na nagtatao dian nin kolor asin kaogmahan. Kun naiinaan na an saindong kapadangatan, an mga dekorasyon na iyan luway-luway na nawawara, kaya an relasyon nindong mag-agom nagigin nang daing kabuhaybuhay kapareho nin harong na mayo nin ano man na dekorasyon. Huling gusto nindong kuyogon an pagboot nin Dios na ‘magin kagalanggalang an pag-agoman,’ mapapahiro kamo na pakarhayon an situwasyon. Total, bawi nanggad na hirahayon, o ibalik sa dati, an sarong bagay na mahalagang marhay asin kagalanggalang. Paano nindo magigibo iyan? An Tataramon nin Dios nagsasabi: “Paagi sa kadonongan an kasararo sa harong mapapakosog, asin paagi sa pakabatid iyan magigin masarig. Asin paagi sa kaaraman an panlaog na mga kuarto mapapano nin gabos na mahal na marhay asin marahay na bagay na may halaga.” (Talinhaga 24:3, 4) Estudyare nindo kun paano ikakaaplikar sa pag-agoman an mga tataramon na ini.

21. Paano niato luway-luway na mapapakosog an satong relasyon bilang mag-agom? (Helingon man an kahon na “ Paano Ko Mapapakarhay an Relasyon Niamong Mag-agom?”)

²¹ Kabilang sa ‘mahal na marhay na mga bagay’ na nakakapano sa maogmang pamilya iyo an mga kualidad na arog kan tunay na pagkamoot, diosnon na pagkatakot, asin marigon na pagtubod. (Talinhaga 15:16, 17; 1 Pedro 1:7) Iyan nagbubunga nin makosog  na relasyon nin mag-agom. Alagad narisa daw nindo kun paanong pano nin mahal na marhay na mga bagay an mga kuarto sa talinhaga na kinotar sa enotan? “Paagi sa kaaraman.” Iyo, kun iaaplikar an kaaraman sa Biblia, iyan igwa nin kapangyarihan na bagohon an kaisipan nin mga tawo asin pahiroon sinda na palaadon liwat an saindang pagkamoot sa lambang saro. (Roma 12:2; Filipos 1:9) Huli kaini, kun kamong mag-agom minatukaw asin kalmadong pinag-oolayan an sarong teksto sa Biblia, arog kan pangaroaldaw na teksto, o basado sa Biblia na artikulo dapit sa mag-agom na yaon sa An Torrengbantayan o Awake!, garo man sana sinisiyasat nindo an sarong kawiliwiling dekorasyon na makakapagayon sa saindong harong. Kun an pagkamoot ki Jehova an nagpapahiro sa saindo na iaplikar sa relasyon nindong mag-agom an hatol na siniyasat pa sana nindo, garo man sana dinadara nindo sa “panlaog na mga kuarto” an dekorasyon na iyan. Bilang resulta, puedeng bumalik an dating kolor asin kaogmahan nindong mag-agom.

22. Anong pagkakontento an makakamtan niato kun magmamaigot kitang gibohon an satong kabtang sa pagpakosog kan satong relasyon bilang mag-agom?

²² Totoo, puedeng kaipuhan an dakol-dakol na panahon asin paghihingoa tanganing saro-sarong ikabalik sa dating lugar an mga dekorasyon na iyan. Pero, kun magmamaigot kamo na gibohon an saindong kabtang, magkakaigwa kamo nin hararom na pagkakontento sa pakaaram na kinukuyog nindo an pagboot kan Biblia: “Sa pagtao nin onra sa lambang saro mangenot kamo.” (Roma 12:10; Salmo 147:11) Orog sa gabos, huli sa saindong odok na paghihingoa na gibohon na kagalanggalang an relasyon nindong mag-agom, magdadanay kamo sa pagkamoot nin Dios.