Wolo ɖenɖe tɔm wɛɛ yɔ

Wolo tɔm ñʋŋ ɖeɖe

Ñʋʋ 11

“Ɩɖʋ hɩɖɛ nesi ɖɔkʋʋ”

“Ɩɖʋ hɩɖɛ nesi ɖɔkʋʋ”

‘Mɛyɩnɩ ñe-evebitu asɛyʋ.’​—ADUWA 5:18.

1, 2. Tɔm ndʋ yɔɔ ɖɩkaɣ cosuu? Nɛ ɛbɛ yɔɔ?

ŊÐƆKƖ nesi na? Ye ɛɛɛ, koboyaɣ wɛ ñɔ-hɔʋ taa na? Yaa ŋɖiɣni katʋʋ tɩlasɩ sɔsɔsɩ? Sɔɔlɩm mbʋ pɩɩwɛ ña nɛ ñɛ-tɛŋga mɩ-hɛkʋ taa yɔ, pɩkpɛndɩ pɩwɛɛ na? Ña nɛ ñɛ-tɛŋga ɩwɛ ɖama cɔlɔ mbʋ, ɛlɛ leleŋ nɩɩyɩ fɛyɩ na? Ye mbʋ yɔ, pɩkɛnɩ-ŋ laŋwɛɛkɩyɛ se sɔɔlɩm mbʋ pɩɩwɛ ñɔ-hɔʋ taa yɔ, pɩhɛwa. Ŋkɛ Krɩstʋ tʋ nɛ pɩtʋʋ fɛyɩ se ŋsɔɔlaa se ñe-nesi ɖɔkʋʋ ɛɖʋ Yehowa, Ɛsɔ weyi ŋsɔɔlaa yɔ, hɩɖɛ. Ɛlɛ, pɩtɩla mbʋ pɩ-taa ŋwɛ lɛɛlɛɛyɔ yɔ, pɩhaɣ-ŋ lɩmaɣza nɛ wɩzasɩ. Ɛlɛ ɖitendi-ŋ, taamaɣzɩ se ñɔ-tɔm tɛma.

2 Sɔnɔ, Krɩstʋ mba halaa nabɛyɛ nɛ pa-walaa panɩɣnɩ ɖama camɩyɛ ŋgʋ ɖooo lɛ pɩtaawɛɛ mbʋ. Pataasɔɔlɩ ɖama siŋŋ. Ɛlɛ pañaɣ pana nɛ pɔsɔɔlɩ ɖama nɛ pɩkɩlɩ. Ŋpɩzɩɣ ɖɔɖɔ nɛ ŋhiɣ taa leleŋ pɩkɩlɩ ñe-nesi ɖɔkʋʋ taa. Ɛzɩma tɩyɛ?

ÑƆTƖNƖ ƐSƆ NƐ ÑƐ-TƐŊGA PƖKƖLƖ

3, 4. Ɛbɛ yɔɔ halʋ nɛ ɛ-walʋ papɩzɩɣ nɛ pɔñɔtɩnɩ ɖama nɛ pɩkɩlɩ ye pañakɩ pana nɛ pɔñɔtɩnɩ Ɛsɔ yɔ? Ha kɩɖaʋ nakʋyʋ.

3 Ña nɛ ña-halʋ yaa ña-walʋ ɩñɔtʋʋnɩ ɖama nɛ pɩkɩlɩ ye ɩñakɩ pana se ɩñɔtɩnɩ Ɛsɔ nɛ pɩkɩlɩ yɔ. Ɛbɛ yɔɔ? Kpaɣ kɩɖaʋ kʋnɛ: Pʋʋ sɔsɔʋ nakʋyʋ, kʋ-ñʋʋ taa wɛ cʋlʋ cʋlʋ nɛ ki-liu tɛɛ walɩ wamm. Abalʋ nɔɔyʋ sɩŋ ki-liu tɛɛ nɛ hayo kiŋ nɛ ɛ-halʋ ñasɩŋ ki-liu tɛɛ nɛ hadɛ kiŋ. Pa-naalɛ papaɣzɩ pʋʋ ŋgʋ kpaʋ. Paawɛ pʋʋ liu tɛɛ lɛ, poposini ɖama. Ɛlɛ, pɛwɛɣ nɛ pakpaɣ nɛ pɔñɔtʋʋnɩ pʋʋ ñʋʋ taa ɖenɖe pɩwɛ cʋlʋ cʋlʋ lɛ, pɔñɔtʋʋnɩ ɖama. Ŋpɩzaa nɛ ŋɖiɣzini lɔŋ kɩbaŋ weyi kɩɖaʋ kʋnɛ kɩkpɛlɩkɩɣ-ɖʋ yɔ?

4 Pana wena ŋñakɩ se ŋla Yehowa sɔɔlɩm camɩyɛ yɔ, papɩzɩɣ pakpaɣ-yɛ nɛ pamaɣzɩnɩ pana wena ɛyʋ ñakɩ se ɛkpa pʋʋ nakʋyʋ yɔɔ yɔ. Ŋsɔɔlɩ Yehowa, pɩ-yɔɔ ŋɖiɣni ñaɣʋ pana pɩdɩɩfɛyɩ se ŋkpa kɩɖaʋ pʋʋ ŋgʋ kɩ-yɔɔ. Ɛlɛ ye pɩlaba se ña nɛ ñɛ-tɛŋga mɩ-hɛkʋ taa sɔɔlɩm hɛwa yɔ, ɖɩnɛ ɛlɛ iɖiɣni kpaʋ pʋʋ ŋgʋ ceemenje, paa weyi nɛ ɛ-hɔɔlʋʋ taa. Ye mbʋ ɛbɛ kaɣ labʋ ye ɩwɛ pʋʋ ŋgʋ kɩ-kpaɣʋ yɔɔ? Kiɖe tɛɛ lɛ, toovenim iposini ɖama siŋŋ. Ɛlɛ, ye ɩñakɩ pana se ɩtalɩ pʋʋ ñʋʋ taa yɔ, pʋ-tɔbʋʋ lɛ se ɩñɔtɩnɩ Ɛsɔ nɛ pɩkɩlɩ yɔ, ɖɩnɛ ɛlɛ ɩñɔtʋʋnɩ ɖama ɖɔɖɔ nɛ pɩkɩlɩ. Toovenim lɛ, ye ŋcaɣ se ŋñɔtɩnɩ ñɛ-tɛŋga nɛ pɩkɩlɩ yɔ, ñaɣ pana nɛ ŋñɔtɩnɩ Ɛsɔ pɩkɩlɩ. Ɛlɛ, ɛzɩma tɩyɛ ŋpɩzɩɣ nɛ ŋla mbʋ?

Ye abalʋ nɛ ɛ-halʋ pakpakɩɣ Bibl taa sɩmtʋ nɛ palakɩnɩ tʋmɩyɛ yɔ, pa-taabalɩyɛ cɛyɩsɩɣ

5. (a) Nʋmɔʋ ŋgʋ yɔɔ ŋpɩzɩɣ nɛ ŋtɩŋ nɛ ŋñɔtɩnɩ Yehowa nɛ ñɛ-tɛŋga nɛ pɩkɩlɩ? (b) Lɩmaɣzɩyɛ nɖɩ Yehowa wɛnɩ nesi ɖɔkʋʋ yɔɔ?

5 Pʋcɔ nɛ ña nɛ ña-halʋ yaa ña-walʋ ɩkpa pʋʋ ŋgʋ kɩ-yɔɔ lɛ, pʋpɔzʋʋ kajalaɣ ɖeɖe se ɩkpaɣ lɔŋ weyi Ɛsɔtɔm tasɩɣ nesi ɖɔkʋʋ yɔɔ yɔ nɛ ɩlabɩnɩ tʋmɩyɛ. (Keɣa 24:4; Izaayii 48:17, 18) Ye mbʋ, yele nɛ ɖɩtazɩ lɔŋ weyi Pɔɔlɩ tasɩ-ɖʋ nesi ɖɔkʋʋ hɔɔlʋʋ taa yɔ, ɩ-taa. Ɛtɔm se: “Ɛyaa kpeekpe ɩɖʋ hɩɖɛ nesi ɖɔkʋʋ.” (Ebree 13:4) Pʋ-tɔbʋʋ lɛ suwe? Tɔm piye “hɩɖɛ ɖʋʋ” wɩlɩɣ se nabʋyʋ wɛ ñɩm nɛ pʋpɔzʋʋ se paha-pʋ ñamtʋ. Nɛ mbʋ ɖeyi ɖeyi nesi ɖɔkʋʋ wɛ Yehowa ɛzɩdaa, pɩkɛ-ɩ ñɩm pʋyʋ.

YELE NƐ YEHOWA SƆƆLƲƲ SEƔTI-Ŋ

6. Tɔm ndʋ tɩcɔ Pɔɔlɩ lɔŋ tasʋʋ mbʋ nɛ tɩta yɔ, ɛbɛ tɩwɩlɩɣ-ɖʋ? Ɛbɛ yɔɔ pɩwɛɛ se ɖɩtaasɔɔ tɔm ndʋ tɩ-yɔɔ?

6 Pɩtʋʋ fɛyɩ se ɛzɩma ña nɛ ñɛ-tɛŋga ɩkɛ Ɛsɔ sɛyaa yɔ, ɩtɛm sɩm se nesi ɖɔkʋʋ kɛ pʋyʋ kiɖeɖeu. Yehowa maɣmaɣ ɖʋnɩ nesi ɖɔkʋʋ ɖʋtʋ. (Kalɩ Maatiyee 19:4-6.) Paa ña nɛ ñɛ-tɛŋga ɩsɩm mbʋ se nesi ɖɔkʋʋ kɛ ñɩm pʋyʋ yɔ, pɩtɩkɛ mbʋ yekina nɛ ɩsɔɔlɩ ɖama nɛ ɩña ɖama alɩwaatʋ ndʋ pɩsaɣ miŋ yɔ. Ye mbʋ, ɛbɛ pɩzɩɣ nɛ piseɣti-mɩ nɛ ɩsɔɔlɩ ɖama? Cɔnɩ ɛzɩma Pɔɔlɩ yɔɔdɩ hɩɖɛ ɖʋʋ tɔm ndʋ yɔ. Ɛtɩyɔɔdɩ se “nesi ɖɔkʋʋ kɛ ñɩm pʋyʋ” ɛlɛ ɛtɔm se “ɩɖʋ hɩɖɛ nesi ɖɔkʋʋ.” Pɩtɩkɛ mbʋ Pɔɔlɩ naɣaɣ yɔ, pɩ-tɔm ɛyɔɔdaɣ; pɩkɛ lɔŋ tasʋʋ yaa sazʋʋ na. * Ye ɖɩtɔzʋʋ se Pɔɔlɩ sazɩɣ-ɖʋ kɩsazʋʋ yɔ, piseɣtiɣ-ɖʋ nɛ ɖɩɖaɣnɩ paɣzʋʋ ɖɛ-tɛŋga sɔɔlʋʋ. Ɛbɛ yɔɔ?

7. (a) Bibl paɣtʋ ndʋ yɔɔ ɖɩɖɔŋ? Nɛ ɛbɛ yɔɔ? (b) Ye ɖɩɖɔŋ paɣtʋ yɔɔ yɔ, wazasɩ nzɩ ɖɩkaɣ hiɣu?

7 Kpaɣ alɩwaatʋ pazɩ nɛ ŋna suwe ŋmaɣzɩɣ paɣtʋ lɛɛtʋ ndʋ Bibl ɖʋ-ɖʋ se ɖɩla nɛ ɛyaa pɩsɩ kpɛlɩkɩyaa yaa ɖikpeɣliɣ nɛ ɖɩsɛɣ Ɛsɔ yɔ, tɩ-yɔɔ. (Maatiyee 28:19; Ebree 10:24, 25) Toovenim se nabʋyʋ taa lɛ, pɩwɛ kaɖɛ se ɖɩɖɔ paɣtʋ ndʋ tɩ-yɔɔ. Pɩtɩla ɛyaa mba ɖisusuu-wɛ tɔm yɔ, paamʋ-ɖʋ camɩyɛ. Nɛ nabʋyʋ taa ɖɔɖɔ lɛ, ɖɩlɩɣnɩ tʋmɩyɛ nɛ ɖɩkɔɔ lɛ, pɩnɩ-ɖʋ siŋŋ nɛ pɩwɛ kaɖɛ se ɖiwolo kediɣzaɣ. Paa mbʋ yɔ, ŋsusuu Kewiyaɣ tɔm nɛ ŋwoki kediɣzisi ɖoŋ ɖoŋ. Nɔɔyʋ ɛɛpɩzɩɣ nɛ ɛɖɩɣ-ŋ nʋmɔʋ. Sataŋ maɣmaɣ ɛɛpɩzɩɣ. Ɛbɛ yɔɔ? Mbʋ pʋyɔɔ yɔ, ɛzɩma ŋsɔɔlɩ Yehowa nɛ ña-laŋɩyɛ pilim yɔ, mbʋ tuzuuni-ŋ se ŋɖɔ ɛ-paɣtʋ yɔɔ. (1 Yohanɛɛsɩ 5:3) Wazasɩ nzɩ ŋhikiɣ? Tɔm susuu nɛ kediɣzisi wobu haɣ-ŋ laŋhɛzɩyɛ nɛ taa leleŋ mbʋ pʋyɔɔ yɔ, ŋnawa se Ɛsɔ sɔɔlɩm ŋɖiɣni labʋ. Nɛ lɩmaɣza kɩbana ana akpazɩɣ-ŋ ɖoŋ. (Nehemiya 8:10) Lɔŋ weyi ɖɩkpɛlɩkɩɣ cɩnɛ?

8, 9. (a) Ɛbɛ pɩzɩɣ nɛ pituzi-ɖʋ nɛ ɖɩɖɔ paɣtʋ ndʋ tɩtɔŋ se paɖʋ hɩɖɛ nesi ɖɔkʋʋ yɔ, tɩ-yɔɔ? Nɛ ɛbɛ yɔɔ? (b) Lɩmaɣza naalɛ wena taa ɖɩkaɣ tazʋʋ lɛɛlɛɛyɔ?

8 Ŋsɔɔlɩ Ɛsɔ pɩdɩɩfɛyɩ, pɩ-yɔɔ ŋɖɔŋ paɣtʋ ndʋ tɩpɔzʋʋ se posusi tɔm nɛ powolo kediɣzisi yɔ, tɩ-yɔɔ, paa pɩfɛyɩ kɛlɛʋ yɔ. Mbʋ ɖɔɖɔ sɔɔlɩm mbʋ ŋwɛnɩ Yehowa yɔɔ yɔ, pɩpɩzɩɣ nɛ pituzi-ŋ nɛ ŋɖɔ Bibl paɣtʋ ndʋ tɩtɔŋ se “ɩɖʋ nesi ɖɔkʋʋ hɩɖɛ” yɔ, tɩ-yɔɔ, paa pɩwɛ kaɖɛ yɔ. (Ebree 13:4; Keɣa 17:30; Eklesɩyastɩ 5:4) Pɩtasɩ lɛ, Ɛsɔ wazɩɣ pana wena ŋñakɩ se ŋsusi tɔm nɛ ŋwolo kediɣzisi yɔ, a-yɔɔ. Mbʋ ɖɔɖɔ pana wena ŋñakɩ se ŋɖʋ hɩɖɛ ñe-nesi ɖɔkʋʋ yɔ, Yehowa kaɣ-yɛ naʋ nɛ ɛwazɩ-ŋ a-yɔɔ.​—1 Tesalooniki 1:3; Ebree 6:10.

9 Ye mbʋ ɛzɩma ŋpɩzɩɣ nɛ ŋɖʋ hɩɖɛ ñe-nesi ɖɔkʋʋ? Pɩcɛyaa se ŋse lakasɩ nzɩ sɩwɛɛkɩɣ nesi ɖɔkʋʋ yɔ. Pɩcɛyaa ɖɔɖɔ se ŋla mbʋ mbʋ pɩcɛyɩsɩɣ ña nɛ ña-halʋ yaa ña-walʋ mɩ-taabalɩyɛ yɔ.

YELE YƆƆDAƔ NƐ LAKASƖ NZƖ SIPISIƔ NESI ÐƆKƲƲ YƆ

10, 11. (a) Lakasɩ nzɩ pisiɣ nesi ɖɔkʋʋ? (b) Tɔm ndʋ pɩwɛɛ se paa weyi lɛ ɛpɔzɩ ɛ-walʋ yaa ɛ-halʋ?

10 Pɩlabɩ alɩwaatʋ cabɩ yɔ, halʋ Krɩstʋ tʋ nɔɔyʋ tɔm se: “Mantɩmɩɣnɩ Yehowa se ɛha-m ɖoŋ nɛ mɔnɖɔkɩ man-tɩ.” Ɛbɛ yɔɔ pɩɩpɔzaa se ɛɖɔkɩ ɛ-tɩ? Ɛtɔm se: “Ma-walʋ loŋaɣ-m nɛ ɛ-nɔɔ taa tɔm. Pɩtɩla, paanaɣ heŋ mɔ-yɔɔ, ɛlɛ ɛ-kañatʋ tɔm ɛzɩ ‘ŋkɛnɩ-m sʋʋtʋ’ yaa ‘ŋŋwazɩɣ pʋyʋ’ yɔ, wɛɛkɩ ma-laŋɩyɛ.” Halʋ ɛnʋ ɛñɩɣ niye tɔm kɩcɛyɩtʋ natʋyʋ yɔɔ: Tɔm kɩdɛkɛdɩtʋ yɔɔdʋʋ ɖama yɔɔ, hɔʋ taa.

11 Pɩwɛ pʋtɔdɩyɛ kpem se Krɩstʋ mba hɔŋ taa, halʋ nɛ ɛ-walʋ payakɩ ɖama kañatʋ tɔm nɛ paɖʋʋ ɖama wɩzasɩ nɛ heŋ weyi pɩwɛ kaɖɛ se pawaa-ɩ yɔ. Pɩtʋʋ fɛyɩ se halaa nɛ abalaa mba patʋʋ ɖama pɔ-hɔŋ taa mbʋ yɔ, paaɖʋʋ hɩɖɛ pe-nesi ɖɔkʋʋ. Ɛzɩma ña nɛ ñɛ-tɛŋga mi-nesi ɖɔkʋʋ ɖɔŋ hɔɔlʋʋ ŋgʋ kɩ-taa? Mbʋ pɩpɩzɩɣ nɛ pɩsɩnɩ-ŋ yɔ lɛ se ŋluzi ña-tɩ nɛ ŋpɔzɩ ñɛ-tɛŋga se: “Ɛzɩma tɔm ndʋ mɔyɔɔdʋʋ yɔ, tɩlakɩ-ŋ?” Ye ñɛ-tɛŋga ɛmaɣzɩɣ se ɖoŋ ɖoŋ lɛ, tɔm ndʋ ŋyɔɔdʋʋ yɔ tɩɖʋʋ-ɩ wɩzasɩ yɔ, pɩwɛɣ ɖeu se ŋñaɣ pana nɛ ŋlɛɣzɩ hɔɔlʋʋ ŋgʋ kɩ-taa.​—Galaatɩ 5:15; kalɩ Efɛɛzɩ 4:31.

12. Ɛzɩma tɩyɛ nɔɔyʋ tɛ Ɛsɔ sɛtʋ pɩzɩɣ nɛ pɩpɩsɩ falaa sɛtʋ, Ɛsɔ ɛzɩdaa?

12 Taasɔɔ se ɛzɩma ŋyɔɔdʋʋnɩ ña-walʋ yaa ña-halʋ yɔ, pɩpɩzɩɣ nɛ pɩñɔɔzɩ yaa pɩwɛɛkɩ ña nɛ Yehowa mɩ-taabalɩyɛ. Bibl tɔm se: “Ye nɔɔyʋ ɛmaɣzɩɣ ɛ-taa se ɛkɛ Ɛsɔ ɛyʋ kɩbanʋ nɛ ɛɛɖɔkʋʋ ɛ-nzʋlʋmɩyɛ nɛ ɛcɛzɩɣ ɛ-laŋɩyɛ yɔ, ɛ-Ɛsɔ ɛyʋ kɩbanʋ kɛʋ mbʋ, falaa.” (Yakubu 1:26) Nɔɔ kʋyʋmaɣ nakɛyɛ wɛ ñɔ-yɔɔdaɣ nɛ ñɛ-Ɛsɔ sɛtʋ pɛ-hɛkʋ taa. Ɛsɔ sɛyaa nabɛyɛ maɣzɩɣ se mbʋ palakɩ pa-ɖɩsɩ taa yɔ, pɩtɩna nɔɔyʋ, ɛlɛ pɛcɛtɩɣ pa-tɩ kɩcɛtʋ. Lɩmaɣza ana atɩlɩɩnɩ Bibl taa. Ðitendi-ŋ taacɛtɩ ña-tɩ. Pɩtɩkɛ aleɣya tɔm. (Kalɩ 1 Pɩyɛɛrɩ 3:7) Ŋpɩzɩɣ nɛ ŋwɛɛ niye, ŋwɛɛ kpekpeka ɛlɛ ye ŋsɔɔlɩ ɖʋʋ ñɛ-tɛŋga ɖɩwɩzɩyɛ pɩlɩɩnɩ tɔm kɩdɛkɛdɩtʋ ndʋ ŋyɔɔdʋʋ tɩ-yɔɔ yɔ, ŋtɩɖʋ hɩɖɛ nesi ɖɔkʋʋ nɛ Ɛsɔ ɛzɩdaa lɛ, sɛtʋ ndʋ ŋhaɣ-ɩ yɔ, tɩkɛ falaa sɛtʋ.

13. Lakasɩ nzɩ pɩzɩɣ sɩla nɛ walʋ yaa halʋ nɩɩ siziŋ?

13 Pʋpɔzʋʋ ɖɔɖɔ se abalʋ nɛ ɛ-halʋ pañaɣ pana nɛ pataaɖʋ ɖama ɖɩwɩzɩyɛ. Ðɩmaɣzɩ kɩɖaŋ naalɛ yɔɔ: (1) Ðoyo nɔɔyʋ kɛ ɛɖanɛ, nɛ ɛyaɣ ɛgbɛyɛ taa koobu abalɩñɩnʋ nɔɔyʋ weyi ɛkpaɣ halʋ yɔ, kaŋgalaafu yɔɔ ɖoŋ ɖoŋ se ɛlɛ ɛtasɩ-ɩ lɔŋ. Nɛ ɛyaɣ-ɩ lɛ, pɔyɔɔdʋʋ alɩwaatʋ sakɩyɛ. (2) Paa kpɩtaʋ ŋgʋ lɛ, koobu abalɩñɩnʋ ɛɖanɛ nɔɔyʋ nɛ koobu halɩñɩnʋ nɔɔyʋ weyi ɛwalaa yɔ, palɩɣ nɛ posusuu tɔm ɖoŋ ɖoŋ. Pɩtʋʋ fɛyɩ se kɩɖaŋ ɛnɩ ɩ-taa, mba pɔɖɔkɩ nesi yɔ, pɛwɛnɩ lɩmaɣza kɩbana. Ɛlɛ suwe mba pa nɛ wɛ pɔɖɔkɩ nesi yɔ, pakaɣ maɣzʋʋ? Koobu nɔɔyʋ weyi ɛ-walʋ yɔɔdaɣnɩ halʋ lɛlʋ ɖoŋ ɖoŋ yɔ, ɛtɔm se: “Manɩɣ siziŋ kpem alɩwaatʋ ndʋ ma-walʋ kpakɩɣ alɩwaatʋ sakɩyɛ nɛ ɛyɔɔdʋʋnɩ ɛgbɛyɛ taa halʋ lɛlʋ nɛ ɛcɔŋnɩ ɛlɛ ɖeɖe yɔ. Pɩlakɩ-m ɛzɩ mantɩlɩɩ pʋyʋ yɔ.”

14. (a) Nesi ɖɔkʋʋ yɔɔ tɔm kɩcɛyɩtʋ ndʋ yɔɔ pañɩɣ niye Kiɖe Tɛɛ Tɔm 2:24 taa? (b) Tɔm ndʋ pɩwɛɛ se ɖɩpɔzɩ ɖa-tɩ?

14 Lɛɛlɛɛyɔ, ɖɩnaɣ mbʋ pɩ-yɔɔ koobu halʋ ɛnɛ nɛ koobiya lalaa panɩɣ siziŋ pɔ-hɔŋ taa yɔ. Pa-halaa yaa pa-walaa ɩɩɖɔŋ Ɛsɔ paɣtʋ tʋnɛ tɩ-yɔɔ: “Abalʋ yeki ɛ-caa nɛ e-ɖoo nɛ ɛñɔɔnɩ ɛ-halʋ.” (Kiɖe Tɛɛ Tɔm 2:24) Toovenim, pɩwɛɛ se nesi ɖɔkɩyaa ɩña pa-lʋlɩyaa; ɛlɛ Ɛsɔ ɖʋwa se pacalɩnɩ pɛ-tɛŋga kɩcɛyɩm yɔɔ cɔnʋʋ. Ðɔɖɔ lɛ, Krɩstʋ mba sɔɔlɩ po-koobiya siŋŋ; ɛlɛ pa-kajalaɣ sʋʋtʋ lɛ, pa-halʋ yaa pa-walʋ. Ye koobu weyi ɛɖɔkɩ nesi, ɛ nɛ koobu weyi ɛtɩkɛ ɛ-halʋ yaa ɛ-walʋ yɔ, pacakɩ ɖoŋ ɖoŋ nɛ pɩkɩlɩɣ leɖuu yɔ, ɛwɛɛ nɛ ɛcamɩɣ e-nesi ɖɔkʋʋ. Lakasɩ nzɩ, nzɩ kɔŋnɩnɩ ñaɖʋʋ ñɔ-hɔʋ taa na? Pɔzɩ ña-tɩ se: ‘Toovenim taa lɛ, mankpakɩɣ ma-alɩwaatʋ nɛ menkeŋni mɛn-tɛŋga nɛ mawɩlɩɣ-kɛ sɔɔlɩm ɛzɩ pʋpɔzʋʋ yɔ?’

15. Ɛzɩ Maatiyee 5:28 wɩlɩɣ yɔ, ɛbɛ yɔɔ pɩfɛyɩ ɖeu se Krɩstʋ mba mba pɔɖɔkɩ nesi yɔ, pakɩlɩɣ ñɔtɩnʋʋ abalaa mba patɩkɛ pa-walaa yaa halaa mba patɩkɛ pa-halaa yɔ?

15 Pɩtasɩ lɛ, Krɩstʋ mba mba pɔɖɔkɩ nesi yɔ, ye pakɩlɩɣ kemnuu abalʋ yaa halʋ weyi ɛtɩkɛ pɛ-tɛŋga yɔ, paɖʋʋ pe-nesi ɖɔkʋʋ kaɖɛ sɔsɔyɛ taa. Pɩlabɩ pʋtɔdɩyɛ se Krɩstʋ mba mba pɔɖɔkɩ nesi yɔ, papaɣzɩ sɔɔlʋʋ mba pa nɛ wɛ pakɩlaɣ caɣʋ ɖoŋ ɖoŋ yɔ. (Maatiyee 5:28) Nɛ sɔɔlɩm mbʋ piyele nɛ pala kɩdɛkɛdɩm mbʋ pipisiɣ nesi ɖɔkʋʋ yɔ. Yele nɛ ɖɩna tɔm ndʋ apostoloo Pɔɔlɩ yɔɔdɩ lakasɩ nzɩ sɩ-yɔɔ yɔ.

“PATAAPISI NESI ÐƆKƲƲ KAÐƲ”

16. Paɣtʋ ndʋ Pɔɔlɩ ha nesi ɖɔkʋʋ yɔɔ?

16 Pɔɔlɩ sazɩ Krɩstʋ mba se “ɩɖʋ hɩɖɛ nesi ɖɔkʋʋ” nɛ pɩtɛ lɛ, ɛpaɣ-wɛ kpaagbaa se: “Pataapisi nesi ɖɔkʋʋ kaɖʋ. Mbʋ yɔ Ɛsɔ kaɣ hʋnaʋ mba palakɩ azuluma nɛ acɛyɛ mɛlɛm yɔ.” (Ebree 13:4) Kʋzʋʋ Pɔɔlɩ yawa se “nesi ɖɔkʋʋ kaɖʋ.” Ye halʋ nɛ ɛ-walʋ pasʋʋnɩ ɖama yɔ, kʋzʋʋ ŋgʋ kɩwɛ kele kele, nabʋyʋ tipisi-kʋ. Pɩ-yɔɔ Krɩstʋ mba ɖɔŋ Bibl paɣtʋ tʋnɛ tɩ-yɔɔ: ‘Mɛyɩnɩ ñe-evebitu asɛyʋ.’​—Aduwa 5:18.

17. (a) Ɛbɛ yɔɔ pɩfɛyɩ ɖeu se Krɩstʋ mba ɩwɛnɩ ɛjaɖɛ lɩmaɣza acɛyɛ yɔɔ? (b) Ɛzɩma ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩmaɣzɩnɩ Yɔb?

17 Mba pasʋʋnɩ mba patɩkɛ pa-walaa yaa pa-halaa yɔ, pawɩlɩɣ se peniŋ paɣtʋ ndʋ Ɛsɔ ɖʋ wezuu kɩbaŋʋ caɣʋ yɔɔ yɔ. Sɔnɔ, ɛyaa sakɩyɛ maɣzɩɣ se acɛyɛ labʋ tɩkɛ kɩwɛɛkɩm. Ɛlɛ, pɩfɛyɩ se ɖiyele nɛ ndʋ ɛyaa lalaa maɣzɩɣ acɛyɛ yɔɔ yɔ, pɩwɛɛnɩ ɖoŋ ɖa-lɩmaɣza yɔɔ. Ðɩtaasɔɔ se ‘Ɛsɔ kaɣnɩ hʋnʋʋ mba palakɩ azuluma nɛ acɛyɛ mɛlɛm yɔ,’ pɩtɩkɛ ɛyaa. (Ebree 10:31; 12:29) Pɩ-yɔɔ Krɩstʋ mba toovenim mba kpakɩɣ Yehowa lɩmaɣza nɛ palakɩnɩ tʋmɩyɛ hɔɔlʋʋ ŋgʋ kɩ-taa. (Kalɩ Roma 12:9) Tɔzɩ Yɔb tɔm tʋnɛ tɩ-yɔɔ: ‘Manɖʋ mɛ-ɛza paɣtʋ.’ (Yɔb 31:1) Krɩstʋ mba toovenim mba cɔŋnɩ pɛ-ɛza yɔɔ, nɛ pakpaɣ pa-tɩ se pe-liu tɛɛ ɛtaakɔtɩnɩ halʋ yaa abalʋ weyi ɛtɩkɛ pɛ-tɛŋga yɔ. Pɩsɩɣnɩ-wɛ se pese acɛyɛ nʋmɔʋ.​—Cɔnɩ Tɔm Kɩsɔzɩtʋ ndʋ tɩwɛ takayaɣ hɔɔlɩŋ 219-21 yɔɔ yɔ.

18. (a) Yehowa ɛzɩdaa lɛ, kɩwɛɛkɩm mbʋ acɛyɛ kɛnaa? (b) Nɔɔ kʋyʋmaɣ ŋga wɛ acɛyɛ labʋ nɛ sɩɩnaa latʋ pɛ-hɛkʋ taa?

18 Yehowa ɛzɩdaa lɛ, acɛyɛ kɛ kɩwɛɛkɩm sɔsɔm. Moyizi Paɣtʋ sɩnɩ-ɖʋ se ɖɩtɩlɩ Yehowa lɩmaɣza acɛyɛ yɔɔ. Ye Izrayɛɛlɩ pɩɣa nakɛyɛ ɛlabɩ acɛyɛ yaa ɛla sɩɩnaa yɔ, pakʋʋ-kɛ nɛ kasɩ. (Levitiki 20:2, 10) Ŋna nɔɔ kʋyʋmaɣ ŋga kɛwɛ acɛyɛ nɛ sɩɩnaa latʋ pɛ-hɛkʋ taa yɔ? Ye Izrayɛɛlɩ pɩɣa nakɛyɛ ɛlaɣ sɩɩnaa yɔ, pʋ-tɔbʋʋ lɛ se kɛcɛbɩ ɛgbɛyɛ nɖɩ ɖɩɩwɛɛ ka nɛ Yehowa pɛ-hɛkʋ taa yɔ. Mbʋ ɖɔɖɔ ye Izrayɛɛlɩ pɩɣa nakɛyɛ ɛlabɩ acɛyɛ kɔyɔ, pɩwɩlɩɣ se kɛcɛbɩ ɛgbɛyɛ nɖɩ ɖɩwɛ ka nɛ kɛ-tɛŋga pɛ-hɛkʋ taa yɔ. Sɩɩnaa layʋ nɛ acɛyɛ laɖʋ ɛnʋ, pa-naalɛ pɛkɛ agutaaku tɩnaa. (Egipiti Lɩʋ 19:5, 6; Wayɩ Wayɩ Paɣtʋ 5:9; kalɩ Malakiya 2:14) Pa-naalɛ payʋsɩnɩ Yehowa weyi ɛkɛ Ɛsɔ siɣsiɣ tʋ nɛ toovenim tʋ yɔ.​—Keɣa 32:4.

19. Ɛbɛ pɩzɩɣ nɛ pɩkpazɩ nɔɔyʋ ɖoŋ nɛ ɛñaɣ pana nɛ ese acɛyɛ labʋ? Nɛ ɛbɛ yɔɔ?

19 Toovenim, Krɩstʋ mba tɩtasɩ wɛʋ Moyizi Paɣtʋ tɛɛ. Ɛlɛ, ye ɖɩtɔzaa se Izrayɛɛlɩ ɛjaɖɛ taa, acɛyɛ kaakɛ kɩwɛɛkɩm sɔsɔm kpem yɔ, pɩsɩɣnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩñaɣ pana siŋŋ nɛ ɖise kɩwɛɛkɩm mbʋ. Ɛzɩma tɩyɛ? Ðɩkpaɣ kɩɖaʋ kʋnɛ: Ŋpɩzɩɣ nɛ ŋsʋʋ cooci kuduyuu nakʋyʋ tɛɛ nɛ ŋluŋ ña-nʋmbɔla yɔɔ nɛ ŋsɛɛ sɩʋ kpelaɣ nakɛyɛ yaa we? Paa pɩlabɩ ɛzɩma yɔ, ŋcosuu se: “Kpa.” Ɛlɛ, peheyi-ŋ se ye ŋlabɩ mbʋ pahaɣ-ŋ liidiye sakɩyɛ yɔ, ŋtisiɣ yaa we? Pɩtʋʋ fɛyɩ se ŋcosuu nɛ ño-ɖoŋ tɩŋa se: “Aayɩ.” Pɩwɛɛ kiniŋ Krɩstʋ tʋ toovenim tʋ se eluŋ sɩʋ kpelaɣ nakɛyɛ tɛɛ nɛ ɛpɩsɩ agutaaku tʋ Yehowa ɛzɩdaa. Mbʋ ɖɔɖɔ pɩwɛɛ se acɛyɛ ɛkɛ kʋzɔɔtʋ pʋyʋ Krɩstʋ mba ɛzɩdaa. Nɛ paa pɩlabɩ ɛzɩma yɔ, pataamaɣzɩ kɩwɛɛkɩm mbʋ pɩ-labʋ yɔɔ kpa nɛ pɔkɔɔ papɩsɩ agutaaku tɩnaa Yehowa pɛ-Ɛsɔ nɛ pa-walaa yaa pa-halaa pɛ-ɛzɩdaa. (Keɣa 50:3, 6; Koloosi 3:5) Ðɩtɩsɔɔlɩ kpa se ɖɩla kɩdɛkɛdɩm mbʋ piyeki nɛ Sataŋ taa la leleŋ nɛ pipisi Yehowa hɩɖɛ nɛ nesi ɖɔkʋʋ ɖʋtʋ kiɖeɖetu yɔ.

ƐZƖMA ŊPƖZƖƔ NƐ ŊCƐYƖSƖ ÑE-NESI ÐƆKƲƲ YƆ

20. Ɛbɛ talɩ nabɛyɛ pe-nesi ɖɔkʋʋ taa? Ha kɩɖaʋ nakʋyʋ.

20 Pɩtasɩnɩ lakasɩ kɩdɛkɛdɩsɩ seu lɛ, ɛbɛ ɖɔɖɔ ŋpɩzɩɣ ŋla nɛ ŋɖʋ hɩɖɛ ñɛ-tɛŋga nɛ pɩkɩlɩ? Pɩsa nɛ ŋcosi lɛ, kpaɣ ñe-nesi ɖɔkʋʋ ɛzɩ ɖɩɣa nakɛyɛ yɔ. Pʋwayɩ lɛ, kpaɣ se leleŋ tɔm, lakasɩ kɩbanzɩ nɛ mbʋ mbʋ ɛyʋ nɛ ɛ-tɛŋga palakɩ se paɖʋ ɖama hɩɖɛ yɔ, pɩkɛ wondu ndʋ ɛyʋ canɩɣnɩ ɛ-ɖɩɣa se keɖe yɔ. Ye ña nɛ ñɛ-tɛŋga ɩsɔɔlɩ ɖama camɩyɛ yɔ, mi-nesi ɖɔkʋʋ wɛ ɛzɩ ɖɩɣa ŋga pacanɩ-kɛ camɩyɛ nɛ keɖeɣ miŋ nɛ ka-taa caɣʋ wɛɛ leleŋ yɔ. Ye mɩ-sɔɔlɩm ɛpasaa yɔ, mbʋ mbʋ ɛcanɩna mɩ-ɖɩɣa yɔ, pɩpasɩɣ pazɩ pazɩ nɛ pɩkɛdɩɣ lɛ, leleŋ ɛɛtasɩɣ wɛʋ mɩ-hɔʋ taa ɛzɩ ɖɩɣa ŋga kɛwɛ yem soyi nɛ patɩcanɩ-kɛ yɔ. Ðɩɩpɩtɩɣ se ñe-liu wɛɛ se ŋña Ɛsɔ paɣtʋ nɛ ŋɖʋ “hɩɖɛ nesi ɖɔkʋʋ.” Pɩ-yɔɔ lɛ, ŋkaɣ pana ñaɣʋ hɔɔlʋʋ ŋgʋ kɩ-taa. Ye wonuu ŋgʋ kɩwɛ ñɩm nɛ kɩmʋnɩ hɩɖɛ ɖʋʋ kɩwɛɛkaa yɔ, pañakɩ pana nɛ pɔñɔɔzɩ-kʋ. Ɛzɩma ŋpɩzɩɣ nɛ ŋla mbʋ? Bibl tɔm se: “Lɔŋ kaɣ ɖɩsɩ maʋ, nɛ lɛɣtʋ kaɣ ɖoŋ kpaʋ. Sɩmtʋ yɔɔ kuduyuŋ kaɣ sunuu ñɩm kɩbam kpeekpe ɖo.” (Aduwa 24:3, 4) Cɔnɩ ɛzɩma papɩzɩɣ pakpaɣ tɔm ndʋ nɛ palabɩnɩ tʋmɩyɛ nesi ɖɔkʋʋ taa yɔ.

21. Ɛbɛ ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩla nɛ pazɩ pazɩ lɛ, ɖɩcɛyɩsɩ ɖe-nesi ɖɔkʋʋ? (Cɔnɩ ɖɔɖɔ aɖakaɣ ŋga kɛwɛ  takayaɣ hɔɔlʋʋ 131 yɔɔ yɔ.)

21 “Ñɩm” mbʋ pɩpɩzɩɣ nɛ pɩwɛɛ hɔʋ nakʋyʋ taa yɔ, pɩ-taa lɛɛbʋ lɛ wɛtʋ kɩbandʋ ɛzɩ sɔɔlɩm siŋŋ, Ɛsɔ ñam nɛ tisuu siŋŋ yɔ. (Aduwa 15:16, 17; 1 Pɩyɛɛrɩ 1:7) Wɛtʋ kɩbandʋ ndʋ tɩsɩɣna nɛ taabalɩyɛ nɖɩ ɖɩwɛ abalʋ nɛ ɛ-halʋ pɛ-hɛkʋ taa yɔ, ɖɩcɛyɩsɩ. Ɛlɛ eduuye nɖɩ ɖɩ-taa, ŋna mbʋ pɩ-yɔɔ kuduyuŋ suni ñɩm kpeekpe ɖo yɔ? “Sɩmtʋ yɔɔ”. Toovenim, ye abalʋ nɛ ɛ-halʋ pakpakɩɣ Bibl taa sɩmtʋ nɛ palakɩnɩ tʋmɩyɛ yɔ, tɩpɩzɩɣ nɛ tɩlɛɣzɩ pa-lɩmaɣza nɛ tɩsɩnɩ-wɛ nɛ pɔsɔɔlɩ ɖama nɛ pɩkɩlɩ. (Roma 12:2; Filiipu 1:9) Alɩwaatʋ ndʋ ña nɛ ñɛ-tɛŋga ɩcakɩ nɛ ɩtazɩɣ Bibl hɔɔlʋʋ nakʋyʋ taa ɛzɩ evemiye mayaɣ, yaa La Tour de Garde, yaa Réveillez-vous! taa tɔm ndʋ titukuni nesi ɖɔkʋʋ yɔ, pɩwɛ ɛzɩ iɖiɣni ñɩnʋʋ wonuu ŋgʋ kɩpɩzɩɣ kɩsɩnɩ-mɩ nɛ ɩcanɩ mɩ-ɖɩɣa yɔ. Nɛ ye sɔɔlɩm mbʋ ɩwɛnɩ Yehowa yɔɔ yɔ, pituzuu-mɩ nɛ ɩkpakɩɣ nesi ɖɔkʋʋ yɔɔ lɔŋ weyi ɩ-taa ɩtazaa yɔ nɛ ɩlakɩnɩ tʋmɩyɛ mɩ-hɔʋ taa yɔ, pɩwɛ ɛzɩ iɖiɣni wonuu kɩbaŋʋ ŋgʋ sʋnaʋ “kuduyuŋ” tɛɛ. Mbʋ pɩzɩɣna nɛ pɩla nɛ wɛtʋ kɩbandʋ ndʋ tɩɩwɛ mɩ-hɔʋ taa yɔ, tɩɖaɣnɩ wɛʋ nɛ ɩɖaɣnɩ paɣzʋʋ nɩʋ leleŋ mi-nesi ɖɔkʋʋ taa.

22. Taa leleŋ weyi ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖihiɣ, ye ɖɩñakɩ pana se ɖɩla ɖe-ɖeɖe nɛ ɖa nɛ ɖɛ-tɛŋga, ɖa-taabalɩyɛ cɛyɩsɩ yɔ?

22 Pʋpɔzʋʋ alɩwaatʋ sakɩyɛ nɛ pana ñaɣʋ pʋcɔ nɛ pasɩɩ wondu ndʋ pɔñɔɔzʋʋnɩ ɖɩɣa yɔ, ti-ɖeɖe kʋɖʋm kʋɖʋm. Ɛlɛ, ye ŋñakɩ pana nɛ ŋlakɩ ñe-ɖeɖe yɔ, ŋhikiɣ taa leleŋ mbʋ pɩ-yɔɔ ŋɖɔŋ Bibl paɣtʋ tʋnɛ tɩ-yɔɔ: “Paa weyi lɛ, ɛcɔnɩ lalaa se pɛkɛ pʋyʋ pɩkɩlɩ-ɩ.” (Roma 12:10; Keɣa 146:11) Kɔzɩ kɔzɩ lɛ, pana wena ŋñakɩ se ŋɖʋ ñe-nesi ɖɔkʋʋ hɩɖɛ yɔ, asɩɣnɩ-ŋ nɛ ŋɖɔkɩ ña-tɩ kpam Ɛsɔ sɔɔlɩm taa.

^ tay. 6 Tɔm ndʋ tɩcɔ Pɔɔlɩ lɔŋ tasʋʋ nɛ tɩta yɔ, tɩwɩlɩɣ se ɛsazaɣ Krɩstʋ mba hɔɔlɩŋ ndɩ ndɩ taa na.​—Ebree 13:1-5.