1, 2. ¿Tlake tlajtlanili tikitasej ipan ni tlamachtili, uan kenke?

TLAJ timosenkajtok, ¿kenijkatsa tikijtoskia tiitstok iuaya mosiua o moueue? ¿Tiyolpaki, o tijpia miak kuesoli? ¿Ayokmo tlauel inmonojnotsaj kej achtouia, o uelis ayokmo kuali inmouikaj? Tlaj kej nopa mitspano, uelis mitsyolkokoua pampa ayokmo kuali initstokej. Uan tlaj ta tijtekipanoua toTeotsij, uelis timotekipachoua pampa tikita ayokmo inuelij inkiueyichiuaj Jehová kej tijnekiskia. Maske kej nopa mitspano, onka se keski tlamantli tlen uelis mitspaleuis.

² Ipan ni tonali, miakej toikniuaj katli mosenkajtokej tlauel kuali mouikaj maske achtouia nojkia kipixkej kuesoli uan amo kuali itstoyaj. Inijuantij kimatkej kenijkatsa ueliskiaj kuali mouikasej. Uajka, ¿tlake moneki tijchiuas uan kej nopa tiyolpakis iuaya mosiua o moueue?

3, 4. ¿Kenke katli mosenkajtokej uelis monechkauijtiasej tlaj kichiuasej kampeka kinechkauisej toTeotsij? Xikixnexti.

³ Tlaj inkinechkauisej toTeotsij, inmojuantij nojkia inmonechkauisej uan kuali inmouikasej. Ma tikixnextikaj: ximoiljui se tlakatl uan se siuatl kinekij  tlejkosej ipan se tepetl, inijuantij uejuejka ijkatokej, yeka kema peuaj ixtlejkoj uejka moitstokej, uan kema ixtlejkotiauij, nopa omej monechkauijtiauij. Ma tikitakaj tlake kiixnextia.

⁴ Kema nopa omej ixtlejkotiauij, kiixnextia kema kichiuaj kampeka kitekipanosej toTeotsij ika nochi ininyolo. Uelis ta iuaya mosiua o moueue tlauel inkiikneliaj Jehová uan yeka kejuak inkichiuaj kampeka inixtlejkotiasej. Uan tlaj amo inmonechkauiaj, kejuak uejuejka inijkatokej ipan nopa tepetl. Yeka, tlaj inkichiuasej kampeka kejuak inixtlejkotiasej ipan nopa tepetl o inkinechkauijtiasej toTeotsij, uajka inmojuantij nojkia inmonechkauisej.  ¿Uan tlake inmechpaleuis ximonechkauikaj?

5. 1) ¿Tlake moneki kichiuasej katli mosenkajtokej tlaj kinekij monechkauisej ika toTeotsij uan nojkia inijuantij? 2) ¿Kenijkatsa kinita toTeotsij katli mosenkajtokej?

⁵ Moneki inkichiuasej tlen Biblia kintlajtolmaka katli mosenkajtokej, kej nopa inkinechkauisej toTeotsij uan inmojuantij nojkia inmonechkauisej (Salmo 25:4; Isaías 48:17, 18). Ma tikitakaj tlen apóstol Pablo tetlajtolmakak: “Nochi ma kitlepanitakaj se tlakatl uan se siuatl tlen monamiktijtokej” (Hebreos 13:4). Nopa tlajtoli “ma kitlepanitakaj” kiijtosneki kema se akajya tlauel kipatiita o kiita yejyektsi se tlenijki. Ni kinextia kenijkatsa Jehová tlauel kipatiita kema omej mosenkajtokej.

6. ¿Tlake kiijtok Pablo kinamikiyaya kichiuasej katli mosenkajtokej, uan kenke tlauel ipati?

⁶ Tlaj ta iuaya mosiua inkitekipanouaj Jehová, inkimatij moneki inkipatiitasej initstosej sansejko pampa Jehová kichijtok xiitstokaj sansejko (xijpoua Mateo 19:4-6). Yeka, tlaj inkipiaj kuesoli, amo san kinamiki inkimajtosej moneki inkipatiitasej initstosej sansejko, inmoiknelisej uan inmotlepanitasej. Nojkia moneki inkineltokasej tlen Pablo tetlajtolmakak ipan Hebreos 13:4, nopaya kiijtok “ma kitlepanitakaj”, ni kiijtosneki inmojuantij nojkia moneki inkitlepanitasej initstosej sansejko. Uajka Pablo amo san kintlajtolmakak, kinnauatik katli mosenkajtokej kej nopa ma kichiuakaj. Ni tlanauatili tlauel inmechpaleuis xikitakaj kenke kinamiki inkipatiitasej initstokej sansejko.

7. 1) ¿Tlake tlanauatili tijneltoka, uan kenke? 2) ¿Kenijkatsa mitspaleuia kema tijchiua tlen toTeotsij kineki?

 ⁷ Ximoiljui, ¿tijneltoka kema Biblia tlanauatia ma titlajtolmoyauakaj uan ma timonechikokaj? (Mateo 28:19, TNM; Hebreos 10:24, 25.) Maske kemantika maseualmej amo kinekij mitstlakakilisej, ta nojua titlajtolmoyaua. Nojkia timonechikoua maske kemantika tlauel tisiajtok pampa titekiti. Uan maske kemantika tlauel ouij tijmati, nochipa tijchiua ni. Yon Satanás amo ueli kichiua ayokmo xijneltoka ni tlanauatili. ¿Kenke amo ueli? Pampa ta tikiknelia Jehová ika nochi moyolo, uan yeka tijneltoka tlen tlanauatia (1 Juan 5:3). Uan pampa tijmati tijchiua tlen toTeotsij kineki, kuali tijyolmati uan tiyolpaki. Uan ni kichiua ximoyolchikaua (Nehemías 8:10). ¿Tlake techmachtia ni? Ma tikitakaj.

8, 9. 1) ¿Tlake kinpaleuis kipatiitasej itstosej sansejko katli mosenkajtokej? 2) ¿Kenijkatsa uelis kinextisej kipatiitaj itstosej sansejko?

⁸ Tlaj titlajtolmoyauaj uan timonechikouaj pampa tikikneliaj toTeotsij, uajka katli mosenkajtokej nojkia kinamiki kineltokasej tlen Biblia tetlajtolmaka uan kej nopa kipatiitasej itstosej sansejko maske kemantika ouij (Hebreos 13:4; Salmo 18:29; Eclesiastés 5:4). Uan tlaj Jehová techteochiua pampa titlajtolmoyauaj uan timonechikouaj, nojkia tlauel kinteochiuas katli mosenkajtokej tlaj kipatiitasej itstosej sansejko (1 Tesalonicenses 1:3; Hebreos 6:10).

⁹ Yeka, tlaj katli mosenkajtokej kinekij kinextisej nelia kipatiitaj itstosej sansejko, amo kinamiki kichiuasej tlen uelis kichiuas ma moyolkokokaj. Uan nojkia moneki kichiuasej se keski tlamantli tlen kinpaleuis kuali ma itstokaj.

10, 11. 1) ¿Kenijkatsa katli mosenkajtokej kinextiaj amo kipatiitaj itstosej sansejko? 2) ¿Tlake uelis tijtlajtlanis mosiua o moueue?

¹⁰ Uejkajkia se tosiuaikni kiijtok: “Nijtlajtlania Jehová ma nechpaleui nikijiyouis”. ¿Tlake kinekiyaya kiijiyouis? Ya kiijtok: “Noueue nochipa nechyolkokoua. Maske amo nechmakilia, tlauel nechyolkokoua pampa nochipa nechiljuia: ‘San tinechtsakuilia’ o ‘Amo tleno ueli tijchiua’”. Tlen kipanok ni tosiuaikni kinextia kenijkatsa katli mosenkajtokej uelis moyolkokosej ika tlen kiijtouaj.

¹¹ Nelia tlauel amo kuali kema sekij toikniuaj katli mosenkajtokej tlauel motlaijiljuiaj, pampa nopa kichiua tlauel ma moyolkokokaj. Katli kej nopa kichiuaj kinextiaj amo kipatiitaj itstosej sansejko. Uan ta, ¿kenijkatsa timouika iuaya mosiua o moueue? Uelis tijtlajtlanis: “¿Mitsyolkokoua tlen nimitsiljuia?”. Tlaj kiijtos kena, uajka moneki tijchiuas kampeka ayokmo tikijtos tlen uelis kiyolkokos (Gálatas 5:15; xijpoua Efesios 4:31).

12. ¿Kenke toTeotsij ayokmo kipatiitaskia kema tijtekipanouaj?

¹² Tlaj timotlaijiljuis iuaya mosiua o moueue, nojkia ayokmo kuali timouikas iuaya Jehová. Biblia kiijtoua: “Tlaj se akajya kiijtoua kineltoka toTeko, pero axmomokuitlauia ika tlen kiijtoua [...], uajka yajaya san moyolkajkayaua. Axtleno ipati itlaneltokilis” (Santiago 1:26). Uajka, tlaj tijneki tijnextis nelia tijueyichiua toTeotsij, amo kinamiki tijyolkokos mosiua o moueue ika tlen tikiljuia. Kej kiijtoua Biblia, maske timoiljuiskia kuali tijtekipanoua toTeotsij, moselti timokajkayauaskia. ¡Ni tlamantli nelia tlauel amo kuali! (Xijpoua 1 Pedro 3:7.) Maske se akajya  tlauel kuali tlatekipanoskia ipan tlanechikoli, toTeotsij amo kipatiitas tlen kichiua tlaj amo kuali mouika iuaya isiua o iueue.

13. ¿Tlake tlamantli nojkia uelis kichiuas ma moyolkokokaj?

¹³ Onka sekinok tlamantli tlen nojkia uelis kichiuas ma moyolkokokaj katli mosenkajtokej, ma tikitakaj ome tlamantli. Se toikni tlen kinpia ikoneuaj nochipa monojnotstok iuaya se tosiuaikni tlen iselti kinmokuitlauia ikoneuaj pampa ni tosiuaikni kineki ma kipaleui, uan tlauel uejkauaj monojnotstokej. Uan se tosiuaikni tlen monamiktijtok nochipa tlajtolmoyaua iuaya se toikni tlen amo mosiuajtijtok. Maske ni toikniuaj amo kichiuaj tlen amo kuali, ¿kenijkatsa kiyolmati nopa toikni isiua o nopa tosiuaikni iueue? Se tosiuaikni kiijtok: “Tlauel nechyolkokoua kema nikita noueue nochipa kinojnotsa uan kipaleuia se tosiuaikni, kejuak nijyolmati na amo nechpatiita”.

14. 1) ¿Tlake kinamiki kichiuasej katli mosenkajtokej kej kiijtoua Génesis 2:24? 2) ¿Tlake uelis motlajtlanisej katli mosenkajtokej?

¹⁴ Kej ni tosiuaikni moyolkokoua, miakej toikniuaj nojkia moyolkokouaj kema kiitaj katli iuaya mosenkajtokej amo kineltokaj tlen toTeotsij kintlajtolmaka: “Se tlakatl kikauas itata uan inana para mosejkotilis iuaya isiua” (Génesis 2:24). Maske nojua motekipachouaj ika tlen kinpano inintatauaj, nochipa moneki kinextisej san motekipachouaj ika tlen kinpano ininsiua o ininueue. Uan maske nojkia kinikneliaj toikniuaj, amo kinamiki nochipa itstosej ininuaya uan kitlauelkauasej ininsiua o ininueue. Yeka, kema se toikni o se tosiuaikni tlauel kuali mouika o nochipa itstok iuaya seyok toikni tlen amo isiua o iueue, uelis kipias kualantli iuaya isiua o iueue.  Ximotlajtlani: “¿Uelis yeka amo kuali niitstok iuaya nosiua o noueue? ¿Nimotekipachoua ika tlen kipano, niitstok iuaya uan nikiknelia kej kinamiki?”.

15. Kej kiijtoua Mateo 5:28, ¿kenke amo kinamiki tlauel kuali mouikasej iuaya seyok tlen amo isiua o iueue?

¹⁵ Kema katli mosenkajtokej tlauel kuali mouikaj  ininuaya sekinok o nochipa itstokej iuaya seyok toikni tlen amo isiua o iueue, uelis kinpanos tlen amo kuali. Kej nopa kinpanotok miakej toikniuaj pampa teipa moixtokaj (Mateo 5:28). Uan sekij momekatijtokej, uan kej nopa kinextijtokej amo kipatiitaj itstosej iuaya ininsiua o ininueue. Ma tikitakaj seyok tlamantli tlen Pablo kiijtok.

16. ¿Tlake nojkia kiniljuik Pablo katli mosenkajtokej?

¹⁶ Kema Pablo kiijtok ma kipatiitakaj itstosej sansejko, nojkia kiniljuik ma kipiakaj “tlapajpaktik ininnemilis sansejko. [Pampa] toTeko Dios kintlatsakuiltis tlen momekatiaj uan tlen kichiuaj tlamantli ika tlen axininnamik” (Hebreos 13:4). Nopa tlajtoli “ininnemilis sansejko”, kiijtosneki kema sansejko motekaj katli mosenkajtokej. Uan tlaj kinekij kipiasej “tlapajpaktik ininnemilis”, uajka amo kinamiki motekasej iuaya seyok tlen amo ininsiua o ininueue, kej nopa kinextisej kineltokaj tlen toTeotsij kiniljuia: “Ximopakilismaka miak ika nopa siuatl tlen timokuilik kema tieliyaya titelpokatl” (Proverbios 5:18).

17. 1) ¿Kenke amo kinamiki timoiljuisej kej sekinok maseualmej kema momekatiaj? 2) ¿Kenijkatsa uelis tijchiuasej kej Job?

¹⁷ Kema momekatiaj, tlauel kiixpanoj toTeotsij itlanauatiljuaj. Maske miakej maseualmej amo kenijki kiitaj, katli tijtekipanouaj toTeotsij amo timoiljuiaj kej inijuantij, pampa tijmatij “toTeko Dios kintlatsakuiltis tlen momekatiaj uan tlen kichiuaj tlamantli ika tlen axininnamik” (Hebreos 10:31; 12:29). Yeka, tojuantij tijtlepanitaj toTeotsij itlanauatiljuaj (xijpoua Romanos 12:9). Ma tikilnamiktokaj tlen Job  kiijtok: “Na nijchijki se tlajtoli ika noixtiyol para axnijtlachilis se ichpokatl” (Job 31:1). Tlaj nojkia kej nopa tijchiuaj, uajka amo tikixtokasej yon amo tijnekisej tijchiuasej miak tlamantli tlen amo kuali iuaya seyok tlen amo tosiua o toueue, uan kej nopa amo timomekatisej (nojkia xikita “¿Kema kiijtoua Biblia uelis mokauasej o kiixpolosej nopa amatl kampa nesi mosenkajtokej?”, ipan sekinok tlamachtili).

18. 1) ¿Kenijkatsa kiita Jehová kema momekatiaj? 2) ¿Kenke sanse kema momekatiaj o kinueyichiuaj teteyomej?

¹⁸ ¿Kenijkatsa kiita Jehová kema momekatiaj? Ipan nopa Tlanauatili tlen kimakak Moisés, tlanauatik ma kinmiktikaj katli momekatiyayaj o kinueyichiuayayaj teteyomej (Levítico 20:2, 10). ¿Kenke kinamikiyaya mikisej katli kej nopa tlajtlakolchiuayayaj? Pampa kema kiueyichiuayayaj se teteyotl kiixpanouayayaj Jehová, uan kema momekatiyayaj kiixpanouayayaj ininsiua o ininueue. ToTeotsij sanse kiitayaya ni ome tlamantli (Éxodo 19:5, 6; Deuteronomio 5:9; xijpoua Malaquías 2:14). Yeka Jehová, katli nochipa kichiua tlen xitlauak uan temachtli, kintlatsakuiltiyaya (Salmo 33:4).

19. ¿Tlake techpaleuis ma timosentlalikaj amo kema timomekatisej, uan kenke amo tijchiuaskiaj?

¹⁹ Maske ipan ni tonali amo tijneltokaj nopa Tlanauatili tlen kimakakej Moisés, kena techpaleuia ma timosentlalikaj amo kema timomekatisej. Ximoiljui ipan ni tlamantli: ¿Tikalakiskia ipan se teopamitl uan timomaijtoskia ininixpa tlaixkopinkayomej? Uelis tikijtoskia: “Na amo kema nijchiuaskia nopa”. ¿Uan tlaj mitstlaxtlauiskiaj miak? Nojkia tikijtoskia: “¡Amo nijchiuas!”. Katli tijtekipanouaj Jehová amo kema tikinueyichiuaskiaj tlaixkopinkayomej pampa amo kema tijnekiskiaj tikixpanosej Jehová.  Uajka, nojkia amo kinamiki timomekatisej pampa amo tijnekij tikixpanosej Jehová yon tosiua o toueue, maske kemantika timoiljuiskiaj kuali tlaj tijchiuaskiaj (Salmo 51:1, 4; Colosenses 3:5). Amo kema tijnekiskiaj tijyolpakiltisej Satanás uan tijyolkokosej Jehová uan tosiua o toueue.

20. ¿Tlake kinpaleuis kuali ma itstokaj katli mosenkajtokej? Xikixnexti.

²⁰ ¿Tlake nojkia inmechpaleuis kuali xiitstokaj uan ximotlepanitakaj? Ma tikixnextikaj: kema katli mosenkajtokej kuali monojnotsaj, kuali mouikaj, mopaleuiaj, motlepanitaj uan moikneliaj, kejuak eliskiaj se kali tlen kipia kuajkualtsitsij tlamantli tlen kichiua kuali ma nesi uan ma kinpakti itstosej nopaya. Uan tlaj ayokmo moikneliaj, eliskiaj kejuak se kali tlen ayokmo kuali nesi pampa amo tleno kipia. Ta tijneki tijneltokas toTeotsij, yeka tijneki tijnextis tijpatiita tiitstos iuaya mosiua o moueue. Uan kej tijkualchijchiuaskia se kali, nojkia moneki tijchiuas kampeka sampa kuali inmouikasej. Biblia kiijtoua: “Ika [tlalnamikilistli] kichijchiuaj se kali, uan ika [ixtlamatili] kimatij kitlalilisej ikaltsinpepechkayo [...]. Pampa yajuantij kimatij kichiuaj miak tlamantli, kikualchijchiuaj sejse cuarto [...], uan kintemitiaj ika miak tlamantli yejyektsitsij uan tlen patiyo” (Proverbios 24:3, 4). Ma tikitakaj tlake kiijtosneki ni texto.

21. ¿Tlake kinpaleuis sampa ma moiknelikaj uan kuali ma itstokaj? (Nojkia xikita nopa recuadro “ ¿Tlake nechpaleuis kuali ma niitsto iuaya nosiua o noueue?”.)

²¹ Kema nelia moikneliaj, kitlepanitaj toTeotsij uan kineltokaj ika nochi ininyolo, kejuak eliskia  nopa tlamantli yejyektsitsij uan tlen ipati tlen kichiua ma yolpaktokaj (Proverbios 15:16, 17; 1 Pedro 1:7). Ni kinpaleuia kuali ma itstokaj. Uan kej kiijtoua Proverbios 24:4, ¿kenke uelij kikualchijchiuaj sejse cuarto? Pampa “kimatij kichiuaj miak tlamantli”. Yeka, katli mosenkajtokej moneki kimatisej tlen kiijtoua Biblia uan kichiuasej tlen kintlajtolmaka, kej nopa sampa kuali itstosej uan moiknelisej (Romanos 12:2; Filipenses 1:9). Tlaj momachtisej Biblia, pilamochtsitsij Tlen Tematiltia o ¡Despertad! uan sekinok amatlajkuiloli, kinpaleuis ma kiitakaj tlake ‘tlamantli yejyektsitsij uan tlen ipati’ moneki kichiuasej uan kej nopa kuali itstosej. Nojkia kema kichiuaj kampeka kichiuasej tlen momachtijtokej ipan Biblia, kejuak kikualchijchiuaj sejse cuarto. Kej nopa sampa moiknelisej uan kinpaktis itstosej sansejko kej achtouia.

22. ¿Tlake panos tlaj kichiuasej kampeka kuali itstosej?

²² Kej se kali uejkauaj kikualchijchiuaj, nojkia katli mosenkajtokej uelis uejkauasej sampa kuali itstosej. Yeka, tlaj katli mosenkajtokej kichiuaj kampeka motlepanitasej, tlauel yolpakisej pampa kichijtosej tlen toTeotsij kinnauatia (Romanos 12:10; Salmo 147:11). Uan pampa kichijtosej kampeka kipatiitasej itstosej sansejko, toTeotsij nojua kiniknelijtos.