Ocuphela mwaha

Ocuphela sampuwa

MWAHA 11

“Othela Ochichimihiweke”

“Othela Ochichimihiweke”

“Witxhale ni muthiyana omuthenlawe momiravoni mwà.”MASIPOSIPO 5:18, BNM.

1, 2. Makoho taani nnahaalaahu othokororya, nave ntakhara heeni?

NYUWAANO moothela naari mootheliwa? Wakhala wi ti hiiha, othela wanyu ehime ya ohakalala, naari wi munnahoolela makacamiho matokweene? Nyuwaano ni oothelana anyu munniisoona okhala oorakamelana mukina ni mukhwaawe? Nyuwaano pahiru moonne othelana muniiha muhipuhaka othela wanyu? Ntoko akiristu, moohikhwa minikwa munachuna wi othela wanyu oruuhe ncicimiho wa Yehova, Muluku oosivela. Mwa yeeyo, makacamiho munahoolelaanyu akhweya mathowa a okhala awuukhuwa ni othanana. Naamwi hiiha, muhuupuwele wi mukhalelo anyu hiwaano ewehereryo.

2 Mmahiku ahu, aakhalavo atheli Eekiristu awiiwanana yaawo yaarino makacamiho khalai variyari va othelana waya. Nyenya, awo aaphwanya mukhalelo wa otikitherya onthamwene aya. Nyuwaano tho munanwerya ophwanya ohakalala otokweene variyari va othela wanyu. Mwawiihai?

MMWAACAMELE MULUKU VAMOHA NI OOTHELANA ANYU

3, 4. Ntakhara heeni oothelana anahaala waacamelana wakhala wi anniilipixerya omwaacamela Muluku? Mvahe niphwanaphwaniho.

3 Nyuwaano vamoha ni oothelana anyu munahaala okhala a waacamelana wakhala wi oopiili anyu munniilipixerya wi mmwaacamele Muluku. Mwawiihai? Muthokororye niphwanaphwaniho: Mwaanyiherye mwaako—wawunnuwa vathi nave woothokolowa osulu waya. Mulopwana eemenle mukhice mwa mwaako, nave muthiyana tho eemenle mmakupa makina a mwaako mmohamoha. Oopiili annapacerya owela. Vaavaa awo aryaaya waacamela mukhice, anakhala oorakamelana vancipale. Nyenya, vaavaa anawelaaya, orakamelana iwo onnakukuceya. Munnahuserya echu orweela wa niphwanaphwaniho nenla?

4 Wiilipixerya muneeraanyu wi mmurumeele Yehova moomalela, onalikanyihiwa ni wiilipixerya wa owela mwaako. Woona wi munnamusivela Yehova, nnanwerya oloca wi nyuwaano munniilipixerya vancipale wi nwele va mwaako owo. Nave, wakhala wi nyuwaano ni oothelana anyu muri oorakamelana mukina ni mukhwaawe, akhweya munawela mmakupa ohiyana a mwaako. Tiheeni enahaala weereya vaavaa munatitelelaanyu owela? Eparipari wi woopaceryani onahaala okhalavo orakamelana otokotoko variyari va nyuwo. Mwa yeeyo, Vaavaa muniilipixeryaanyu wi mmwaacamele Muluku—nwelaka mwaako woosiphela—munahaala okhala awaacamelana ni oothelana anyu. Chiryene, omwaacamela Muluku yoohulela ya waacamelana ni oothelana anyu. Nyenya munii mweereno hai yeela?

Miruku sa Mpiipiliyani saanaphariheliwa, sookhalano ikuru sa olipiha othela

5. (a) Tuuvi ori mukhalelo mmoha woochuneya wa omwaacamela Yehova vamoha ni oothelana anyu? (b) Yehova onoona hai othela?

5 Mukhalelo mmoha woochuneya wa owela va mwaako woosiphela, ori ochariha miruku sa Masu a Muluku vooloca sa othela. (Salmo 25:4; Yesaya 48:17, 18) Muthokororye miruku sivahiwe ni murummwa Paulo. Owo aariye: “Othela ochichimihiweke ti othene.” (Ahebri 13:4) Ela enataphulela heeni? Masu awi “ochichimihiweke” anooniherya wi echu eyo ti yoochuneya ni yasisapo. Tihiiha chiryene Yehova onooneiye othela—owo onoona ntoko echu yasisapo.

NCHUNO NANYU—NEEPARIPARI NA OMUSIVELA YEHOVA

6. Nceenyeryo Paulo ovanheiye vooloca sa othela, nnooniherya eheeni, nave ntakhara heeni ti wookhweleya wuupuwelela?

6 Chiryene, ntoko alapeli a Muluku, nyuwaano vamoha ni oothelana anyu moosuwela wi othela ti wasisapo, ni waweela. Yehova mukhateiye totikithenrye marehereryo a othela. (Mwaalakhanye Mateyu 19:4-6.) Mwawiihiiha, wakhala wi nyuwaano munnahoolela makacamiho mu othela wanyu, osuwela pahiru wi othela ti woocicimiheya henaakhwanela wi nyuwaano vamoha ni oothelana anyu mucicimihaneke ni osivelana. Vano, tiheeni enahaala oweerihaani wi mwiilipixerye? Muthokororye mwawiiseela mukhalelo Paulo aatharinheiye mwaha yoola wa wooniherya ncicimiho. Owo haalonce wi ‘othela ti wochichimiheya’ nyenya owo aariye “othela ochichimihiweke.” Paulo haavanhe moonelo, nyenya owo aavanhe nceenyeryo. * Wuupuwelela ohiyana yoola onahaala wookhaviheryaani waaceererya osivela wanyu ni oothelana anyu. Ntakhara heeni nnalocaahu hiiha?

7. (a) Malamulo taani a Mpiipiliyani nniiwelelaahu, nave ntakhara heeni? (b) Mphurelo taani onarweela wa wiiwelela?

7 Muupuwelele moonelo anyu vooloca sa malamulo makina a Mpiipiliyani, ntoko nlamulo na waapaka oohuserya naari oya mmuthukumanoni. (Mateyu 28:19; Ahepri 10:24, 25) Mwawooneya, wiiwelela malamulo yaala ikwaha ikina onnakhala woovila. Achu yaawo munaalaleeryaanyu akhweya hanaakhulela phaama, naari wi muteko anyu wa mulaponi onnaweerihaani okhala oovelavela ni woovila oya mmithukumanoni. Naamwi hiiha, munnatitelela olaleerya michaka sa Omwene, nave tho munnatitelela oya mmithukumano Seekiristu. Haavo onahaala owerya woohiihaani—ophitaanyerya Satana! Ntakhara heeni? Ntakhara wi omusivela wanyu Yehova ni murima woothene onnaweerihaani wiiwelela malamulo awe. (1 Yohane 5:3) Ni mphurelo taani? Oya mmuteko woolaleerya ni mmithukumano onnoovahaani murecele ni ohakalala weeparipari ntakhara wi moosuwela wi munapaka yookhwela ya Muluku. Ntoko yookhumelela, moonelo yoola onnoolipihaani. (Nehemiya 8:10) Tiheeni nnahuseryaahu?

8, 9. (a) Tiheeni enahaala oneeriha wiiwelela nlakiheryo na ocicimiha othela, nave ntakhara heeni? (b) Ichu taani piili nnahaalaahu othokororya voocharela?

8 Hiiha ntoko osivela wanyu weeparipari wa Muluku onnaweerihaani wiiwelela nlamulo na olaleerya ni ophwanyeya mmithukumano naamwi mmakacamiho, osivela wanyu tho wa Yehova onahaala oweerihaani wiiwelela nlamulo nawi “othela [wanyu] ochichimihiweke” naamwi ekhalaka ntoko ti woovila. (Ahebri 13:4; Salmo 18:29; Eklesiyaste 5:4) Opwaha yeeyo, hiiha ntoko Yehova onareeliheiye wiilipixerya wanyu oya mmithukumano oya mmuteko woolaleerya, owo tho onahaala oreeliha wiilipixerya muneeraanyu wi mucicimihe othela wanyu.1 Atesalonika 1:3; Ahepri 6:10.

9 Nave, munii nwerye hai ocicimiha othela wanyu? Ti woochuneya osepa meecelo anahaala onanariha marehereryo oothela. Mwawaacererya, munaphwanela weera echu yeeyo enahaala olipiha othela wanyu.

MUSEPE MALOCELO NI MEECELO AHINACICIMIHA OTHELA

10, 11. (a) Makhalelo taani ananyemula othela? (b) Makoho taani nnaphwanelaahu othokororya ni oothelana ahu?

10 Elukuluku vakhaani muculi, muthiyana mmoha ootheliwa aaloca: “Miyaano kinnavekela wa Yehova kivekaka ikuru wi kiwerye ovilela.” Ovilela eheeni? Owo onnathariha: “Aiyaka annakiphoreiha ni masu. Evelevelo wi nkaano makhwaca awooneya, nyenya oruwana waya woohihiyererya ntoko masu awi ‘Weyaano wookihapala!’ ni ‘Weyaano waani!’ annahiya makhwaca mmurimani mwaka.” Muthiyana ola onnaloca mwaha woothananiha—malocelo oopwaalu variyari va othela.

11 Ela ti yoothananiha vaavaa oothelana Eekiristu anaphoreihanaaya ni masu oopwaalu, eruuhaka makhwaca a mmuupuwelo yaawo ari oovila ovola! Mwa yeeyo, oothelana yaawo analocelana masu oopwaalu, othela waya tahi woocicimiheya. Othela wanyu, oneeca hai? Mukhalelo mmoha wa weerano yeeyo ori omukoha oothelana anyu mwa wiiyeviha, “Masu aka anoovolowela hai?” Wakhala wi oothelana anyu wiiliwiili onnaphoreya mmuupuweloni nthowa na masu anyu, munaphwanela okhala oolakelela otoroka mukhalelo anyu.Akalatiya 5:15; mwaalakhanye Aefeso 4:31.

12. Ti mwawiihai mathamalelo a akina anakhalaaya atherutheru vamiithoni va Muluku?

12 Muupuweleke wi mukhalelo munapharihelaanyu masu ni oothelana anyu annavolowela onthamwene anyu ni Yehova. Piipiliya onii: “Mukina yowo oniséra wi tomulapa Muluku, ahinamaka nlumi nawe, nyenya oniwoka m’murimani mwawe, omulapa waya Muluku wa mutchu’la ti watherutheru.” (Yakobo 1:26) Malocelo yaawo munapharihelaanyu annavolowela malapelo anyu. Piipiliya hanakhaviherya moonelo wawi, pahiru wakhala wi muchu onnamurumeela Muluku, moohipwacha yeeyo oneereiye owaani. Muhiiwoke mukhatiinyu. Ola mwaha mutokweene. (Mwaalakhanye 1 Petro 3:7.) Akhweya mookhalano mavyakelo ni mvai, nyenya wakhala wi munnamphoreiha mwaayiini oothelana anyu ni masu, munnanyemula othela nave mathamalelo anyu vamiithoni va Muluku etherutheru.

13. Ti mwawiihai muchu onaruuheiye makacamiho mmuupuweloni mmukhalelo woovitheya wa oothelana awe?

13 Oothelana tho anaphwanela wiikasopa wi ehiruuhe makacamiho mmuupuweloni mmukhalelo woovitheya. Muthokororye sootakiherya piili: Mai mmoha ori muciye wiiliwiili onnaloca ni munna othenle wi aveke miruku, nave annachekula elukuluku yincipale; munna ori muciye onnakhuma esumana yoothene ni murokora otheliwe. Atheli mu sootakiherya seiha akhweya aakhalano soolakelela saphaama, nyenya mukhalelo taani saweereya seiha sinaavolowelaaya oothelana aya? Muthiyana mmoha aari mmukhalelo yoola aaloca: “Ennakiicela kawoonaka aiyaka yaathokororyaka arokora akina mmulokoni. Nyenya kiniisoona okhala ohiphwanelela.”

14. (a) Murici taani vooloca sa othela onathokororyiwa mu Maphatxuwelo 2:24? (b) Tiheeni nnaphwanelaahu wiikoha?

14 Enniiwexexeya wi muchu ori mmukhalelo yoola, naari mukina woolikana, onnakhala ootuthuleya. Oothelana a muchu yoowo, aahaala okhooca malakiheryo a Muluku vooloca sa othela: “Wa nthowa na yeyo mulopwana onamwahiyaka atithinya ni amannya, wi aphitàneke ni mwàriye.” (Maphatxuwelo 2:24, BNM) Eparipari wi oothelana annatitelela waacicimiha asitiithi aya, nyenya yookhwela ya Muluku ti yawi ekhaleke ni oothelana aya. Moolikana, Akiristu annaasivela vancipale annaya oomunepani, nyenya murici aya woopacerya ori ni oothelana aya. Mwawiihiiha, vaavaa Akiristu athenle naari atheliwe anamalihaaya elukuluku yincipale ni asinthamwene EeKiristu naari waataana ni yaawo, xaxaxa vooloca sa muchu a mwiikho woohiyana, ennaruuhela makacamiho variyari va oothelana. Apwanne mukhalelo ntoko yoola onnananariha othela wanyu? Mwiikohe: ‘Apwanne kinnamvaha oothelana aka elukuluku, othokororya, osivela ni ncicimiho onachuneiye waakhela?’

15. Mwawiiwanana ni Mateyu 5:28, ntakhara heeni Akiristu athenle naari atheliwe hanaphwanela omuthokororya moohiphimelela muchu a mwiikho woohiyana?

15 Ohiya yeeyo, Akiristu athenle yaawo anaathokororya moohiphimelela achu a mwiikho woohiyana ahiri oothelana aya, anniihela mu yawoopiha. Moohiciha, Akiristu akina athenle yaapacerya okhalano nchuno ni yaale yaatannaayano. (Mateyu 5:28) Moonelo yoowo, waaweeriha opaka saweera sinanyemuliha vancipale othela. Muthokororye tiheeni murummwa Paulo olonceiye ntakhara othela.

“VANAKONIWA’VO VAKHALE VOHIRÍPIHIWA”

16. Ekano taani Paulo ovanheiye vooloca sa othela?

16 Paulo amanle ovaha nlakiheryo nnii “othela ochichimihiweke” owo aahaaceererya ni yoolopola ela “vanakoniwa’vo vakhale vohirípihiwa; ntakhara achapaheya ni alipa-oraruwa Muluku anarwa-áthoriha.” (Ahebri 13:4) Paulo aapharihela masu awi “vanakoniwa’vo” wi aloce sa okonihana. Okonihana iwo ti “vohirípihiwa” naari wa weela, wakhala wi oneeriwa pahiru variyari va oothelana. Mwawiihiiha, Akiristu anniiwelela malakiheryo ooveereliwa: “Witxhale ni muthiyana omuthenlawe momiravoni mwà.”Masiposipo 5:18, BNM.

17. (a) Ntakhara heeni Akiristu hanavoloweliwa ni moonelo wa elapo vooloca sa mararuwo? (b) Nnii nchare hai yootakiherya ya Yupu?

17 Yaale anakonihana ni muchu ohiri oothelana aya hanooniherya ncicimiho wa malamulo a Muluku. Eparipari wi, ancipale olelo anoona mararuwo ntoko echu yaweemereryeya. Mwawiihiiha, echu vyakala yeeyo achu anuupuwelaaya vooloca sa mararuwo henaphwanela ovolowela moonelo wa Akiristu. Awo annasuwela wi vookuchulani “achapaheya ni alipa-oraruwa Muluku anarwa-áthoriha” ohiya achu. (Ahebri 10:31; 12:29) Mwawiihiiha, Akiristu eeparipari anachara moonelo wa Yehova mmwaha yoola. (Mwaalakhanye Aroma 12:9.) Muupuwele yeeyo Yupu aalonceiye: “Kòlipela wi nkirwa kin’weha mwali kimukwelaka.” (Yobi 31:1, BNM) Aai, wi esepe meecelo yaawo enakeriha mu mararuwo, Akiristu eeparipari annathokororya meetho aya wi ehinwehe muchu ohiri oothelana aya ni nchuno na opaka mararuwo.—Vareryani Masu Awaaceererya, “Moonelo wa Piipiliya Vooloca sa Ohiyana ni Omwalana.”

18. (a) Vamiithoni va Yehova, ophiyerya mweero taani oraruwa oryaaya mwaha mutokotoko? (b) Olikana taani orivovo variyari va mararuwo ni othamalela soophwaniherya?

18 Ophiyerya mweero taani mararuwo eraaya mwaha mutokotoko vamiithoni va Yehova? Nlamulo na Moose ninnanikhaviherya osuwela moonelo wa Yehova mmwaha yoola. O Isarayeli, mararuwo ni othamalela soophwaniherya saari variyari va soocheka heiho olaka waya waari okhwa. (Onamukucho 20:2, 10) Nyuwaano munnoona ophwanaphwana variyari va soocheka heiha piili? Aai, Muisarayeli yoowo aathamalela yoophwaniherya anananariha nlakano nawe ni Yehova. Moolikana, Muisarayeli yoowo aapaka mararuwo annananariha nlakano eenreiye ni oothelana awe. Oopiili yaari oohiroromeleya. (Mukwaha 19:5, 6; Malamulo 5:9; mwaalakhanye Malakiya 2:14.) Mwawiihiiha, oopiili ala oolapela soophwaniherya ni ooraruwa yaanalakiwa ni Yehova, Muluku oororomeleya ni awookololowa.Salmo 33:4.

19. Tiheeni enahaala omulipiha muchu olakelela okhooca mararuwo, nave ntakhara heeni?

19 Chiryene, Akiristu hari vathi va nlamulo na Moose. Naamwi hiiha, wuupuwela wi o Isarayeli akhalai mararuwo yooniwa ntoko yoocheka etokotoko enahaala waalipiha Akiristu mu yoolakelela aya ya ohivolowela yoocheka yeela. Ntakhara heeni? Muthokororye niphwanaphwaniho nna: Nyuwaano mwaahaala weererya ovolowa mu ekerexa, nave mukokhore ni ovekela ohoolo wa yoophwaniherya? Nyuwaano mwaahaala oloca ‘nkirwa.’ Apwanne mwaahaala okhalano nchuno na weerano eyo mwaavahiwe ikhorowa sawaaca? Mwaahaala waakhula ‘nki keere echu ntoko yeeyo!’ Chiryene, Akiristu eeparipari hanachuna omuchekela Yehova moorweela wa othamalela yoophwaniherya. Mmukhalelo woolikana, wa Akiristu enaphwanela okhala echu yoonanara omuchekela Yehova Muluku aya, vamoha ni oothelana aya moorweela wa opaka mararuwo—moohipwacha echu yeeyo enaweeriha omorela mu yoocheka. (Salmo 51:1, 4; Akolose 3:5) Nihirwe nipake echu yeeyo enahaala omuhakalaliha Satana ni enahaala onyemuliha nsina na Yehova, vamoha ni othela.

MUNII MULIPIHE HAI OTHELA WANYU

20. Tiheeni eneereya ni oothelana akina? Mvahe niphwanaphwaniho.

20 Ohiya pahiru osepa meecelo ananyemula othela, tiheeni munaphwanelaanyu weera wi mwaaceererye osivela ni ncicimiho wa oothelana anyu? Wi naakhule nikoho nenla, muthokororye niphwanaphwaniho nnacharela: Mwaanyiherye othela okhanle ntoko empa, ni sooreeriha saya ntoko masu oosivela, ni makhalelo makina a wooniherya ncicimiho wa oothelana. Wakhala wi mohaataana mukina ni mukhwaawe, othela wanyu ori ntoko empa erino sooreeriha sinamuhakalaliha mwaneene. Wakhala wi osivela wanyu onnakukuceya, sooreeriha iho sinnarimeela vakhaani-vakhaani, yeerihaka wi othela wanyu okhale wooriipiheya ntoko empa ehirino yooreeriha. Woona wi nyuwaano munnachuna wiiwelela malamulo a Muluku anii “othela ochichimihiweke,” munahaala wiilipixerya wi murehererye mukhalelo anyu. Opwaha soothene, ti yoochuneya orehererya echu eri ya esisapo ni yoochuneya. Munii mweereno mwawiihai? Masu a Muluku anii: “Empa enatekiwa ni miruku, nave enalipihiwa ni wisuwelela. Mpa mwa mutxhu a miruku, onnasareyamo itxhu sorèra ni sotxhuneya.” (Masiposipo 24:3, 4, BNM) Muthokororye ti mwawiihai masu ala anaphariheliwaaya mu othela.

21. Munii nwerye hai orehererya othela wanyu? (Moone tho ekaaxa “ Kini Kiwerye Hai Olipiha Othela Waka?”)

21 Variyari va “itxhu sorèra” sinaphwanyeya va echoko yoohakalaliha ari makhalelo ntoko osivela weeparipari, omoova Muluku, ni nroromelo noolipa. (Masiposipo 15:16, 17; 1 Petro 1:7) Makhalelo ala annalipiha othela. Apwanne mohoona mukhalelo taani ichu sooreera sinasareyaaya mpa ntoko elociwaaya mu liivuru a Masiposipo? “Ni miruku.” Chiryene, sanaphariheliwa miruku sa Mpiipiliyani, sirino ikuru sa otoroka muupuwelo, enahaala oweeriha oothelana wooniherya osivela mukina ni mukhwaawe. (Aroma 12:2; Afilipi 1:9) Hiiha, wakhala wi nyuwaano vamoha ni oothelana anyu munnaavya elukuluku wi muthokororye vamoha soorepa sa Piipiliya, ntoko yoorepa ya nihiku, naari makupa a Mulipeleli naari Despertai! makupa analoca miyaha sa othela, enakhala ntoko wi munahela sooreeriha seiho sinahaala oreeriha empa anyu. Vaavaa omusivela wanyu Yehova onaweerihaayani opharihela miruku seiho munahuseryaanyu ni oothelana anyu, ori ntoko okuxa sooreeriha mukerihaka mpa mwanyu. Ntoko yookhumelela, munahaala opuha murecele mu othela wanyu.

22. Ohakalala taani nnahaalaahu okhalano wakhala wi ninniilipixerya opaka makupa ahu wi nilipihe othela?

22 Akhweya, enahaala ochuneya elukuluku yincipale ni wiilipixerya wi murehererye empa anyu. Nyenya, wakhala wi munniilipixerya wi mweereno makupa anyu, munahaala okhala oohakalala nthowa na osuwela wi munniiwelela nlamulo na Mpiipiliyani nnii: “[Mpacerye] ochichimihana mukina ni mukhwawe.” (Aroma 12:10; Salmo 147:11) Opwaha soothene, wiilipixerya wanyu weeparipari wa ocicimiha othela onahaala wookhaviheryaani wiikhapelela mu osivela wa Muluku.

^ par. 6 Mmukhalelo Paulo aavanheiye nceenyeryo vooloca sa othela, onnooniherya wi mwaha mutokotoko.Ahepri 13:1-5.