Guruka oze aha biriho

Guruka oze aha birimu

ESHUURA 11

“Obushwere Mwena Mubuhe Ekitiinisa”

“Obushwere Mwena Mubuhe Ekitiinisa”

‘Shemerererwa omukazi ow’omu butsigazi bwawe.’—ENFUMU 5:18.

1, 2. Ni kibuuzo ki eki turikuza kushwijuma, kandi n’ahabw’enki?

ORI omu bushwere? Ku oraabe oburimu, oine okushemererwa nari oine oburemeezi bw’amaani? Iwe n’ou oshweraine nawe timurikukundana gye? Ogumisiriize omu bushwere bwawe, kwonka toine kushemererwa? Kyaba nikwo kiri, noobaasa kuba oine obusaasi okureeba ngu timukiine mukago murungi nk’ogu mwabaire mwine omu kubanza. Ahabw’okugira ngu ori Omukristaayo, buzima okaabaire nooyenda ngu obushwere bwawe buhaise Yehova ekitiinisa, Ruhanga ou orikukunda. Kwonka, embeera ei orimu hati neebaasa kukureetera okutiina n’okwemereza omutima. N’obu kyakuba kiri kityo, otakaayehwa amatsiko.

2 Omu bunaku obu, hariho Abakristaayo baingi abaine obushwere burungi kwonka abaabaire baine oburemeezi bw’amaani omu bushwere bwabo. Kwonka nabwo, bakatunga omuringo gw’okuhamyamu omukago gwabo. Naiwe noobaasa kutunga okumarwa omu bushwere bwawe. Kwonka shi ota?

OKWIRIRA HAIHI RUHANGA N’OU OSHWERAINE NAWE

3, 4. Ahabw’enki abashweraine nibabaasa kwirirana haihi baateeraho kwirira haihi Ruhanga? Ha eky’okureeberaho.

3 Iwe n’ou oshweraine nawe nimwija kugira omukago murungi mwembi mwirira haihi Ruhanga. Ahabw’enki? Teekateeka aha ky’okureeberaho eki: Ka tugire ngu hariho orushozi, ni ruhango aha ntandikiro kandi rushongwize ahaiguru. Omushaija ayemereire aha rubaju rumwe orw’entandikiro y’orushozi kandi n’omukazi we ayemereire aha rubaju orundi. Bombi batandika kutemba. Bombi baaba bakiri aha ntandikiro y’orushozi, nihaba hakiriho omwanya muhango ahagati yaabo. Kwonka, oku buri omwe arikugumizamu naatemba kuhika aha katungu k’orushozi, nikwo n’omwanya oguri ahagati yaabo gurikuguma niguba mukye. Nooreeba eishomo rirungi eriri omu ky’okureeberaho eki?

4 Amaani agu orikukoresa okuheereza Yehova omu bwijwire nigabaasa kugyeragyeranisibwa n’amaani agarikukoresibwa omu kutemba orushozi. Obu orikukunda Yehova, hati ori nk’oriyo nooteeraho kutemba. Kwonka, iwe n’ou oshweraine nawe ku muraabe mutakikwatanisa gye, muri nk’abarikutemba orushozi buri omwe arikutembera aha rubaju orwe. Kwonka shi, niki ekirikubaho mwagumizamu murikutemba? Omu kubanza, nimuba mutaanisiibwe omwanya muhango oguri ahagati yaanyu. Kwonka, oku orikweyongyera kuteeraho kwirira haihi Ruhanga, okuri nk’okwongyera kutemba kuhika ahaiguru, nikwo orikwija kwirira haihi ou oshweraine nawe. Buzima, okwirira haihi Ruhanga nikyo kintu kikuru ekiraakuhwere kwirira haihi ou ori nawe omu bushwere. Kwonka shi ekyo noobaasa kukikora ota?

Waagyendera aha bwengye bw’omu Baibuli nibukuhwera kuhamya obushwere bwawe

5. (a) Niki ekirikubaasa kukuhwera kwirira haihi Yehova n’ou oshweraine nawe? (b) Obushwere Yehova naabutwara ata?

5 Iwe n’ou ori nawe omu bushwere okubaasa kwirirana haihi, mwembi mwine kukuratira obuhabuzi oburi omu Kigambo kya Ruhanga oburikukwata aha bushwere. (Zaaburi 25:4; Isaaya 48:17, 18) Teekateeka aha buhabuzi obu obu entumwa Paulo yaahaire. Akagira ati: “Obushwere mwena mubuhe ekitiinisa.” (Abaheburaayo 13:4) Ekyo nikimanyisa ki? Ebigambo ‘okuha ekitiinisa’ nibimanyisa okutwara ekintu nk’eky’omugasho kandi eky’omuhendo. Kandi okwo nikwo Yehova arikureeba obushwere, naabutwara nk’obw’omuhendo.

HIGWA RUKUNDO EI OINIIRE YEHOVA

6. Ebigambo ebi Paulo yaakoreise kuha obuhabuzi oburikukwata aha bushwere nibyoreka ki, kandi ahabw’enki ni kikuru okuguma nitubiijuka?

6 Buzima, nk’abaheereza ba Ruhanga, iwe n’ou oshweraine nawe nimukimanya ngu obushwere n’obw’omuhendo kandi n’oburikwera. Yehova niwe yaatandikireho entebeekanisa y’obushwere. (Shoma Matayo 19:4-6.) Kwonka, hati ku oraabe oine oburemeezi omu bushwere bwawe, okumanya kwonka ngu obushwere n’obw’okuheebwa ekitiinisa, nikibaasa kutakuhiga iwe n’ou oshweraine nawe kuhaana ekitiinisa n’okukundana. Mbwenu shi, n’enki ekiraije kukuhiga kumukunda n’okumuha ekitiinisa? Yetegyereze gye oku Paulo yaagambire aha nshonga y’okuha ekitiinisa. Obuhabuzi bwa Paulo oburikukwata aha bushwere bukaba buri bumwe aha buhabuzi obundi bwingi obu yaahaire. (Abaheburaayo 13:1-5) Taragizire ngu “obushwere n’obw’ekitiinisa; kureka akagira ngu ‘obushwere buheebwe ekitiinisa.’ Okuguma noijuka ekyo nikibaasa kukuhwera kugira omuhimbo gw’okugaruka kukunda ou oshweraine nawe. Ahabw’enki?

7. (a) Ni biragiro ki eby’omu Baibuli ebi turikuhikiiriza, kandi n’ahabw’enki? (b) Ni birungi ki ebirikuruga omu kworoba?

7 Teekateeka aha ku orikutwara ebiragiro by’omu Baibuli ebindi, nk’ekirikukwata aha kuhindura abantu abeegi nari ekirikutuhiga kuteeranira hamwe kuramya. (Matayo 28:19; Abaheburaayo 10:24, 25) Buzima, okuhikiiriza ebiragiro ebi obumwe nikibaasa kutooroba. Abantu abu orikubuurira nibabaasa kutahurikiza, nari omurimo ogu orikukora nigubaasa kuba nigukurusya oshangye ngu okuza omu nteerane z’Ekikristaayo tikirikukworobera. N’obu kyakuba kiri kityo, noogumizamu noobuurira amakuru g’Obukama kandi nooza omu nteerane z’Ekikristaayo. Tihariho orikubaasa kukuzibira, n’obu yaakuba Sitaane! Ahabw’enki? Ahabw’okuba rukundo ei oiniire Yehova neekuhiga kworobera ebiragiro bye. (1 Yohaana 5:3) Ni birungi ki ebirikurugamu? Okwejumba omu kubuurira n’okuza omu nteerane nikikureetera kugira obugwagye n’okushemererwa ahabw’okuba nooba noomanya ngu nookora ebi Ruhanga akunda. Ebyo byona nibikuhwera kugaruka kugira amaani. (Nehemia 8:10) Omuri ekyo nitwegamu ki?

8, 9. (a) N’enki ekirikubaasa kutuhiga kworobera ekiragiro ky’okuha obushwere ekitiinisa, kandi n’ahabw’enki? (b) Ni nshonga ki ibiri ezi turikuza kushwijuma?

8 Nk’oku rukundo ei oiniire Yehova erikukuhiga kworobera ekiragiro ky’okubuurira n’okuza omu nteerane n’obu haakubaho buremeezi ki, nikwo erikubaasa kukuhiga kworobera n’ekiragiro ky’omu Baibuli ‘eky’okuha obushwere bwawe ekitiinisa,’ n’obu ekyo kyakureebeka nk’ekigumire. (Abaheburaayo 13:4; Zaaburi 18:29; Omubuurizi 5:4) Ekindi, nk’oku okuteeraho kwawe kwejumba omu kubuurira n’okuza omu nteerane kurikureeta emigisha mingi kuruga ahari Ruhanga, nikwo n’okuteeraho kwawe kuha obushwere bwawe ekitiinisa kurikwija kureebwa Yehova kandi akakuha omugisha.—1 Abatesalonika 1:3; Abaheburaayo 6:10.

9 Noobaasa kureetera ota obushwere bwawe okuba obw’ekitiinisa? Oshemereire kwetantara emicwe erikubaasa kushiisha obushwere bwawe. Okwongyera ahari ekyo, oine kugira ebi waakora ebiraije kuhamya obushwere bwanyu.

YETANTARE EBIGAMBO N’EMITWARIZE EBITARIKUHAISA OBUSHWERE EKITIINISA

10, 11. (a) Ni mitwarize ki etarikuhaisa bushwere kitiinisa? (b) Ni kibuuzo ki eki tushemereire kubuuza ou turi nawe omu bushwere?

10 Enyimaho omukazi Omukristaayo akagira ati: “Niinshaba Yehova kumpwera kugumisiriza.” Kugumisiriza ki? Naashoboorora ati: “Ibanyi nanjuma. Nimbaasa kuba ntaine bihonoka aha mubiri, kwonka ebigambo birikucumita ebi arikuungambira butoosha, ebigambo nka, ‘Ori omugugu,’ nari ‘Toine mugasho!’ bintaire enkojo aha mutima.” Omukazi ogu naayoreka ekintu ekirikusaasa, nikwo okukoresa ebigambo ebirikujuma omu bushwere.

11 Ka n’eky’obusaasi Abakristaayo abari omu bushwere baagambirana ebigambo birikucumita, ebitarikurahuka kweba kandi ebirikureeta obusaasi aha mutima! Buzima, abashweraine baaba nibakoresa ebigambo ebirikugwisa kubi obushwere bwabo nibuba butari bw’ekitiinisa. Obushwere bwawe bwemereire buta omu nshonga egi? Omuringo gumwe ogu orikubaasa kumanyiramu oku bwemereire n’okubuuza ou ori nawe omu bushwere oti: “Ebigambo byangye nibikugwisa bita?” Yaagira ngu butoosha ebigambo byawe nibimugwisa kubi, nooba oine kuhinduraho.—Abagalatia 5:15; shoma Abaefeso 4:31.

12. Okuramya kw’omuntu nikubaasa kuba kuta okwa busha omu maisho ga Ruhanga?

12 Guma noijuka ngu oku orikukoresa orurimi rwawe omu bushwere bwawe nikukwata aha mukago gwawe na Yehova. Baibuli neegira eti: ‘Omuntu weena ku ayeteekateekaho kuba omunyadiini, ataarinda rurimi rwe, yaayebeiha omu mutima gwe, okuramya kw’omuntu ogwo n’okwa busha.’ (Yakobo 1:26) Emigambire yaawe eine akakwate n’okuramya kwawe. Baibuli terikushagika eky’okugira ngu ekirikuba omuka kyona nikiba kitarikukwata aha buheereza bw’omuntu ahari Ruhanga. Nyabura ‘we, otakayebeiha. Egi n’enshonga y’amaani. (Shoma 1 Petero 3:7.) Noobaasa kuba oine omujinya, kwonka okigyendereire waagwisa kubi ou oshweraine nawe orikukoresa ebigambo birikucumita, nooba otarikuha entebeekanisa y’obushwere ekitiinisa kandi Ruhanga naabaasa kureeba okuramya kwawe nk’okwa busha.

13. Omwe aha bashweraine naabaasa kugwisa ata kubi mutaahi we?

13 Abari omu bushwere bashemereire kwetantara kugwisana kubi omu miringo etarikureebwa butunu. Yetegyereze eby’okureeberaho bibiri: Omukazi omuzaire kwonka otaine mushaija naakira kuteerera esimu Ow’eishe-emwe oine omukazi kumwehabuzaho, kandi bagambira obwire buraingwa; ow’eishe-emwe otakashweire, buri saabiiti naaheza obwire buraingwa arikubuurira na munyaanyazi-itwe oshweirwe. Abari omu bushwere abaagambwaho nibabaasa kuba baine ebigyendererwa birungi; kwonka, abu bashweraine nabo nibakireeba bata? Omukazi ori omu mbeera nk’egyo akagira ati: “Okumanya ngu ibanyi naamara obwire bwingi na munyaanyazi-itwe ondiijo nikiingwisa kubi. Nikiindeetera kwehurira nk’otaine mugasho.”

14. (a) Ni bujunaanizibwa ki oburikugambwaho omu Okutandika 2:24 obu abashweraine baine? (b) Niki eki tushemereire kwebuuza?

14 Nikyetegyerezibwa okureeba ngu munyaanyazi-itwe ogwo n’abandi abarikuhikwaho embeera nk’egyo omu bushwere nikibagwisa kubi. Abu bashweraine nabo nibeehuzya obuhabuzi bwa Ruhanga obu: “Nikyo omushaija aritsigiraho ishe na nyina, akaguma n’omukazi we.(Okutandika 2:24) Abo abarikushwera nibaguma nibaha abazaire baabo ekitiinisa; kwonka Ruhanga naayenda ngu bate omutima munonga aha bu bashweraine nabo. Nikyo kimwe, Abakristaayo nibakundira kimwe ab’eishe-emwe bagyenzi baabo; kwonka bashemereire kuta omutima munonga aha bu bashweraine nabo. N’ahabw’ekyo, Abakristaayo abari omu bushwere ku barikumara obwire bwingi n’ab’eishe-emwe bagyenzi baabo n’okukira munonga abu batarikushushanisa buhangwa kandi bakabamanyiira munonga, nibeerarikiriza abu bashweraine nabo. Ekyo nikyo kyakuba kireetsire oburemeezi omu bushwere bwawe? Yebuuze, ‘Buzima nimpa ou nshweraine nawe obwire oburikumara, mmukunda kandi mmufaho ekirikumara?’

15. Okurugiirira ahari Matayo 5:28, ahabw’enki Abakristaayo abashweraine bashemereire kwetantara okumanyiira munonga omuntu ou batarikushushanisa obuhangwa?

15 Kandi, Abakristaayo abari omu bushwere abarikuta omutima munonga ahari abo abu batashweraine nabo nibereetera oburemeezi. Eky’obusaasi, Abakristaayo abari omu bushwere abamwe barigiire abo abu bamanyiriire munonga. (Matayo 5:28) Emikago egyo erugiremu emicwe etarikuhaisa bushwere kitiinisa. Yetegyereze eki Paulo yaagambire aha nshonga egi.

“EKITABO KY’OBUSHWERE KIREKYE KUSHIISHWA”

16. Paulo naaha kiragiro ki ekirikukwata aha bushwere?

16 Paulo ku yaaherize kuha ekiragiro ngu ‘obushwere buheebwe ekitiinisa,’ akongyera yaarabura ati: “Ekitabo nari ekitanda ky’obushwere kirekye kushiishwa, ahakuba abashambani Ruhanga aryabacwera orubanja.” (Abaheburaayo 13:4) Paulo akakoresa ebigambo “ekitabo ky’obushwere” kumanyisa okuteerana kw’omushaija n’omukazi. Okuteerana okwo ‘ti kushiisha,’ nari ti mucwe mubi, kwaba ahagati y’abantu babiri abashweraine. N’ahabw’ekyo, Abakristaayo nibakuratira obuhabuzi obu: “Oshemerererwe omukazi ow’omu butsigazi bwawe.”—Enfumu 5:18.

17. (a) Ahabw’enki Abakristaayo batashemereire kureeba obushambani nk’oku ab’ensi barikubureeba? (b) Nitubaasa kukuratira tuta eky’okureeberaho kya Yobu?

17 Abarikushambana nibooreka ngu nibagaya ebiragiro bya Ruhanga ebirikukwata aha micwe. Buzima, baingi omu bunaku obu obushambani nibabutwara nk’obutari bubi. Kwonka, Abakristaayo tibashemereire kureeba obushambani nk’oku abantu abandi barikubureeba. Nibakimanya ngu aha muheru Ruhanga, beitu batari bantu, ‘aryacwera abashambani orubanja.’ (Abaheburaayo 10:31; 12:29) N’ahabw’ekyo, Abakristaayo ab’amazima niboorobera eki Yehova arikugamba aha nshonga egi. (Shoma Abarooma 12:9.) Ijuka ngu Yobu akagira ati: “Nkaragaana endagaano n’amaisho gangye.” (Yobu 31:1) Buzima, okubaasa kwetantarira kimwe ebirikubaasa kubagwisa omu bushambani, Abakristaayo ab’amazima nibazibira amaisho gaabo kureeba munonga ou batashweraine nawe.—Reeba Ebyongyeirweho, “Eki Baibuli Erikugamba aha Kugaitururwa n’Okwangana.”

18. (a) Omu maisho ga Yehova, obushambani ni bubi kwingana ki? (b) Ni kakwate ki akariho ahagati y’obushambani n’okuramya ebishushani?

18 Omu maisho ga Yehova, obushambani ni bubi kwingana ki? Ebiragiro bya Musa nibituhwera kwetegyereza oku Yehova arikureeba obushambani. Omuri Israeli, obushambani hamwe n’okuramya ebishushani bikaba biri bimwe aha bibi ebyabaire bireetera omuntu kwitwa. (Abaleevi 20:2, 10) Nooreeba akakwate akari ahagati y’obushambani n’okuramya ebishushani? Omwisraeli ku yaabaire aramya ekishushani akaba aba yaahenda endagano ye na Yehova. Nikyo kimwe, Omwisraeli ku yaabaire ashambana, akaba aba yaahenda endagaano ye n’ou ashweraine nawe. Owaashambana n’owaaramya ebishushani bombi bakaba baba baashiisha. (Okuruga 19:5, 6; Eky’Ebiragiro 5:9; shoma Malaki 2:14.) N’ahabw’ekyo, boona bakaba bajunaanwa ahari Yehova, Ruhanga ow’okwesigwa.—Zaaburi 33:4.

19. N’enki ekirikubaasa kuhwera omuntu kuguma amaririire kwanga obushambani, kandi n’ahabw’enki?

19 N’eky’amazima Abakristaayo tibarikutegyekwa Biragiro bya Musa. Kwonka, okwijuka ngu omuri Israeli eya ira obushambani bukaba bureebwa nk’ekibi kihango nikubaasa kureetera Abakristaayo kumariirira kutakora ekibi nk’ekyo. Ahabw’enki? Teekateeka ahari eki: Okaabaasa kutaaha omu iramizo, otsimba amaju, oramya ekishushani? Noobaasa kugira ngu ‘ngaaha buzima!’ Kandi shi ku waakuheebwa esente nyingi, okaakikora? Noobaasa kugira ngu ‘tindikubaasa!’ Buzima Abakristaayo nibangira kimwe ekiteekateeko ky’okureebya Yehova barikuramya ekishushani. Nikyo kimwe, Abakristaayo bashemereire n’okwangira kimwe ekiteekateeko ky’okureebya Ruhanga Yehova n’abu bari nabo omu bushwere barikushambana, n’obu haakubaho ki ekirikubaasa kubareetera kushiisha omu muringo nk’ogwo. (Zaaburi 51:1, 4; Abakolosai 3:5) Titurikwenda kukora ekintu ekirikwija kushemeza Sitaane kwonka ekitarikuhaisa Yehova n’obushwere ekitiinisa.

OKU ORIKUBAASA KUHAMYA OBUSHWERE BWAWE

20. N’enki ekibaireho omu bushwere obumwe? Ha eky’okureeberaho ekirikworeka ekyo.

20 Oyihireho okwetantara emitwarize erikushiisha obushwere, ni bintu ki ebi oshemereire kukora okubaasa kugaruka kuha ekitiinisa ou oshweraine nawe? Okugarukamu ekibuuzo eki, teekateeka aha ntebeekanisa y’obushwere nk’enju. Ekindi, teekateeka aha bigambo by’embabazi n’ebikorwa birungi kandi ebirikuhaisa ekitiinisa ebi abari omu bushwere barikukorerana nk’ebintu ebirikuhuunda enju bikongyera kugishemeza. Ku muraabe mwine omukago guhamire, obushwere bwanyu buri nk’enju ehunzirwe ebintu birungi ebirikugireebekyesa gye. Okukunda kwanyu kwatuuba, ebirikuba bihuunzire obushwere bwanyu nibigyenda nibihwaho, reero obushwere bwanyu buba nk’enju etaine bigihuunzire. Obu orikwenda kworobera ekiragiro kya Ruhanga ‘eky’okuha obushwere ekitiinisa,’ noija kwenda kwongyera kushemeza obushwere bwawe. Buzima, ekintu eky’omuhendo kandi eky’ekitiinisa nikiba kiine kuhunduuzibwa nari kugarurwa busya. Ekyo noobaasa kukikora ota? Ekigambo kya Ruhanga nikigira kiti: “Ahabw’obwengye enju eyombekwa, n’ahabw’okwetegyereza ehamira kimwe. Ahabw’okumanya, ebishengye byayo biijura ebintu byona ebirikushemeza kandi eby’obuguzi bwingi.” (Enfumu 24:3, 4) Yetegyereze oku ebigambo ebi birikubaasa kugyenderwaho omu bushwere.

21. Nitubaasa kuhamya tuta obushwere bwaitu mporampora? (Reeba n’akabokisi aha rupapura 131.)

21 Bimwe aha bintu ebirikushemeza ebiijwire omu maka agarimu okushemererwa n’emitwarize nka rukundo eyabuzima, okutiina Ruhanga n’okwikiriza okuhamire. (Enfumu 15:16, 17; 1 Petero 1:7) Nibihamya obushwere. Kwonka waayetegyereza oku ebishengye by’omu nfumu eyagambwaho aharuguru birikwijuzibwa ebintu ebirikushemeza? ‘N’ahabw’obwengye.’ Obwengye bwa Baibuli bwagyenderwaho, bwine amaani g’okuhindura emiteekateekyere y’abantu, bukabahiga kworeka bataahi baabo rukundo. (Abarooma 12:2; Abafilipi 1:9) N’ahabw’ekyo, iwe n’ou oshweraine nawe mwatunga akiire kugaaniira aha biri omuri Baibuli, nk’ekyahandiikirwe ekya buri izooba, nari aha bicweka ebiri omu Omunaara gw’Omurinzi nari Awake! ebirikukwata aha bushwere, kiri nk’oku mwakuba nimutoorana eby’okuhuundisa ebirikubaasa kuboneza enju yaanyu. Rukundo ei oiniire Yehova yaakuhiga kugyendera aha buhabuzi obu waaheza kutunga, nooba ori nk’owaareeta eby’okuhuundisa ebyo omu bishengye by’enju yaawe. Ekirikurugamu, nimubaasa kugira rukundo n’okushemererwa ebi mwabaire mwine omu bushwere bwanyu omu kubanza.

22. Nitwija kuhurira tuta twateeraho kukora kyona ekirikubaasika okuhamya obushwere bwaitu?

22 Kwonka, nikibaasa kwetengyesa obweziriki kandi kitware obwire kubaasa kugaruraho ebyabaire bihuunzire obushwere. Kwonka, waakora kyona eki orikubaasa, noija kutunga obugwa gye ahabw’okumanya ngu nooyorobera ekiragiro kya Yehova ekirikugira kiti: “Omu kuhaana ekitiinisa, buri muntu ateekateekye ahari mugyenzi we okumweshumba.” (Abarooma 12:10; Zaaburi 147:11) Okukira byona, okuteeraho kuha ekitiinisa ou oshweraine nawe nikiija kukuhwera kwerindira omu kukunda kwa Ruhanga