Bai na kontenido

Bai na kontenido

KAPÍTULO 11

“Laga Matrimonio Ta Onorabel”

“Laga Matrimonio Ta Onorabel”

“Alegrá bo den e esposa di bo hubentut.”—PROVERBIONAN 5:18.

1, 2. Ki pregunta nos lo analisá, i dikon?

SI BO ta kasá, kon lo bo deskribí bo matrimonio? E ta un fuente di felisidat òf tin problema serio den bo matrimonio? Abo ku bo kasá pokopoko a hala for di otro? Òf bo ta djis mantené bo bida kasá, pero sin ningun goso òf satisfakshon? Si ta asina, probablemente ta duel bo ku e relashon kaluroso ku boso tabatin ku otro a fria. Komo un kristian, sin duda bo ke pa bo matrimonio onra Yehova, bo Dios stimá. Pues, bo situashon aktual kisas ta preokupá bo i kousa bo doló. Pero ánimo! No pensa ku bo situashon ta sin speransa.

2 Tin hopi pareha ku awor ta un bon ehèmpel di un matrimonio sólido, pero un tempu nan matrimonio tabata laga hopi di deseá. Ta bisto ku nan a haña un manera pa fortalesé nan relashon. I bo tambe por hañ’é. Pues, kiko bo por hasi pa bo tin un matrimonio mas felis?

HALA MAS SERKA DI DIOS I MAS SERKA DI BO KASÁ

3, 4. Dikon parehanan kasá lo hala mas serka di otro ora nan ta hasi esfuerso pa hala mas serka di Dios? Ilustrá esei.

3 Abo ku bo kasá lo hala mas serka di otro si boso hasi esfuerso pa hala mas serka di Dios. Laga nos ilustrá esaki. Un hòmber i un muhé ta pará na pia di un seru haltu. E hòmber ta na un banda di e seru, e muhé ta na e otro banda, i tin un distansia grandi ta separá nan. Tur dos ta kuminsá subi e seru pareu. Kiko ta sosodé? Mas serka di e kabes di seru nan yega, mas chikitu e distansia entre nan ta bira. Kon e ilustrashon akí por animá nos?

4 Wèl, e subimentu di e seru ta representá e esfuerso ku nos ta hasi pa sirbi Yehova di henter nos alma. Sin duda abo ku bo kasá ta stima Yehova i ta hasiendo tur boso esfuerso pa subi e seru, na moda di papia. Ma si boso a hala for di otro, esaki ke men ku boso ta subiendo e seru sí, pero kada un na un banda. Kiko lo pasa si boso sigui subi pa yega e kabes di seru? Ta bèrdat ku na prinsipio por tin un distansia grandi entre boso, pero mas esfuerso boso hasi pa subi e seru—es desir, pa hala mas serka di Dios—mas abo ku bo kasá lo hala serka otro. Pues, e klave pa abo ku bo kasá bira mas será ku otro ta pa hala mas serka di Dios. Pero kon boso realmente por logra e meta ei?

Ora bo ta apliká konosementu bíbliko, bo matrimonio ta bira mas fuerte

5. (a) Menshoná un manera pa hala mas serka di Yehova i mas serka di bo kasá. (b) Kon Yehova ta konsiderá matrimonio?

5 Un di e mihó maneranan pa “subi e seru” ta pa boso dos apliká e konsehonan ku Beibel ta duna pareha kasá. (Salmo 25:4; Isaías 48:17, 18) P’esei, laga nos analisá un punto spesífiko ku apòstel Pablo a menshoná. El a bisa: “Laga matrimonio ta onorabel den bista di tur hende.” (Hebreonan 13:4) Kiko esei ke men? E palabra “onorabel” ta nifiká algu respetá i presioso. I ta presis asina Yehova ta konsiderá matrimonio: algu masha presioso.

AMOR PA YEHOVA MESTER TA BO MOTIVASHON

6. Kiko e konteksto di Pablo su konseho tokante matrimonio ta indiká, i dikon ta importante pa tene esaki na mente?

6 Klaru ku komo sirbidó di Dios, abo ku bo kasá sa kaba ku matrimonio ta presioso, asta sagrado, pasobra ta Yehova mes a instituyé. (Mateo 19:4-6) Ma si na e momentonan akí bo tin problema matrimonial, e echo ku bo sa ku matrimonio ta onorabel lo no ta sufisiente pa motivá abo ku bo kasá pa trata otro ku amor i rèspèt. Kiko anto lo motivá boso? Wak bon kon Pablo a papia di e asuntu di mustra onor. E konteksto ta indiká ku Pablo su konseho tokante matrimonio a forma parti di un seri di ekshortashon òf mandato ku el a duna. (Hebreonan 13:1-5) E no a bisa ku “matrimonio ta onorabel,” mas bien, e di: “Laga matrimonio ta onorabel.” Esaki no tabata djis un opservashon di Pablo; e tabata un mandato. Ta bon pa tene e punto akí na mente, pasobra lo e por duna bo mas motivashon pa respetá i apresiá bo kasá. Dikon nos ta bisa esei?

7. (a) Kua ta algun mandamentu bíbliko ku nos ta kumpli kuné, i dikon? (b) Ki benefisio nos ta haña pasobra nos ta obedesé nan?

7 Pensa un ratu. Kon bo ta konsiderá otro mandamentu bíbliko, manera e enkargo pa hasi disipel òf e konseho pa reuní huntu pa adorá Dios? (Mateo 28:19; Hebreonan 10:24, 25) Sin duda, bo ta kumpli ku nan, aunke no ta tur biaha ta fásil. Kisas e hendenan ku bo ta prediká na dje ta reakshoná na un manera negativo. Òf ora bo sali trabou, bo ta asina kansá ku bo tin ku hasi masha esfuerso pa asistí na e reunionnan kristian. Pero tòg bo ta sigui prediká, i bo ta sigui asistí na reunion. Niun hende no por stòp bo, ni sikiera Satanas! Dikon nò? Pasobra bo ta stima Yehova di henter bo kurason, i esei ta motivá bo pa obedesé su mandamentunan. (1 Huan 5:3) I ki benefisio bo ta haña ora bo ta prediká i asistí na reunion? Bo ta sinti un goso i pas den bo kurason pasobra bo sa ku bo ta hasiendo e boluntat di Dios. Anto e sintimentunan ei, na nan turno, ta fortalesé bo. (Nehemías 8:10) Ki lès nos ta saka for di esaki?

8, 9. (a) Kiko por motivá nos pa obedesé e mandato pa onra matrimonio, i dikon? (b) Kua ta e dos puntonan ku nos lo bai analisá awor?

8 Pues, meskos ku bo amor pa Dios ta motivá bo pa obedesé e mandamentunan pa prediká i pa reuní huntu apesar di opstákulo, e mesun amor ei mester motivá bo pa obedesé e mandato bíbliko pa “laga [bo] matrimonio ta onorabel,” asta ora esaki ta parse difísil pa hasi. (Hebreonan 13:4; Salmo 18:29; Eklesiástes 5:4) Ademas, Yehova lo bendishoná bo esfuerso pa onra bo matrimonio, meskos ku e ta bendishoná e esfuerso ku bo ta hasi pa prediká i asistí na reunion.—1 Tesalonisensenan 1:3; Hebreonan 6:10.

9 Pues, kon bo por hasi bo matrimonio onorabel? Di promé, bo tin ku evitá komportashon ku ta perhudik’é. I di dos, bo tin ku dal pasonan ku lo fortales’é.

EVITÁ PALABRA I KOMPORTASHON KU TA DESONRÁ MATRIMONIO

10, 11. (a) Ki komportashon ta desonrá matrimonio? (b) Kiko bo mester puntra bo kasá?

10 Algun tempu pasá un esposa kristian a bisa: “Mi ta pidi Yehova duna mi forsa pa mi por soportá e kos akí.” Soportá kiko? El a splika: “Mi kasá ta dal mi ku palabra. Kisas bo no ta mira plèki blou na mi kurpa, pero di paden mi kurason ta tur na sikatris debí na e kosnan sarkástiko ku e ta bisa mi konstantemente, manera: ‘Kansa so bo ta kansa mi!’ òf ‘Bo no ta sirbi!’” E señora akí a trese un problema serio dilanti: abusu verbal, es desir, papiamentu di kos ofensivo den matrimonio.

11 Ta masha tristu ora un pareha kristian ta ekspresá palabranan kruel na otro, palabra ku ta kousa herida emoshonal ku ta difísil pa kura! Ta bisto ku hende ku ta papia asina ku otro no tin un matrimonio onorabel. Kon ta pará ku bo matrimonio? Un manera pa bo haña sa ta di puntra bo kasá humildemente: “Ki efekto e kosnan ku mi ta bisa bo tin riba bo?” Si bo kasá ta sinti ku bo palabranan tur ora bai ta kousa herida emoshonal, bo mester ta dispuesto pa kambia bo komportashon.—Galationan 5:15; Efesionan 4:31.

12. Kon un hende su adorashon por pèrdè balor den bista di Dios?

12 Kòrda ku ora bo ta papia malu ku bo kasá, bo ta perhudiká bo relashon ku Yehova. Beibel ta bisa: “Si un hende ta kere ku e ta adorá Dios, ma e no ta frena su lenga, e ta gaña su mes i su adorashon ta enbano.” (Santiago 1:26) Bo manera di papia no ta para lòs for di bo adorashon. Beibel no ta apoyá e idea ku no ta importá kiko ta pasa na kas, basta bo ta bisa ku bo ta sirbi Dios. No gaña bo mes, esaki ta un asuntu hopi serio. (1 Pedro 3:7) Por ta masha bon ku den kongregashon bo ta ábil i diligente, pero si na kas bo ta hùrt bo kasá deliberadamente ku palabranan sarkástiko, bo ta desonrando bo matrimonio i bo adorashon por ta enbano den bista di Dios.

13. Kon esposo ku esposa por kousa otro doló emoshonal?

13 Parehanan kasá mester ta alerta tambe pa nan no kousa otro doló emoshonal na maneranan ménos direkto. Laga nos wak dos ehèmpel: Un mama soltero regularmente ta bèl un ruman hòmber kasá di kongregashon pa pidié konseho, i nan ta papia oranan largu. Di otro banda, tur siman un ruman hòmber soltero ta traha basta ora den sirbishi di vèlt ku un ruman muhé kasá. E rumannan kasá den e ehèmpelnan akí kisas ta aktua di buena fe; pero kon nan komportashon ta afektá nan kasá? Un esposa ku tabata den un situashon asina a bisa: “Ta duel mi mashá ora mi mira mi kasá ta dediká asina tantu tempu i atenshon na un ruman muhé den kongregashon. E ta laga mi sinti ku mi ta inferior.”

14. (a) Segun Génesis 2:24, ki obligashon tur dos kasá tin? (b) Kiko nos mester puntra nos mes?

14 Ta di komprondé ku e ruman kasá akí i otronan ku ta den un situashon similar ta sinti nan di hùrt. Nan kasá ta pasando por haltu di un norma fundamental ku Dios a establesé pa matrimonio: “Un hòmber lo bandoná su tata i su mama, i e tin ku pega na su esposa.” (Génesis 2:24, NW) Klaru ku ora un hende kasa e ta keda respetá su mayornan; pero e versíkulo akí ta indiká ku den bista di Dios su obligashon prinsipal ta ku su kasá. I meskos mester sosodé ku su rumannan den fe; aunke un kristian ta stima nan masha hopi, su responsabilidat prinsipal ta ku su kasá. Pues, ora rumannan kasá ta dediká demasiado tempu na rumannan den fe òf ta muchu familiar ku nan, foral ku esnan di e sekso opuesto, nan ta kousa tenshon den nan matrimonio. Puntra bo mes: ‘Akaso esei por ta e motibu pakiko tin desakuerdo den mi matrimonio? Mi ta duna mi kasá e tempu, atenshon i kariño ku e tin derecho riba dje?’

15. Segun Mateo 5:28, dikon kristiannan kasá mester evitá di dediká demasiado atenshon na un persona di e sekso opuesto?

15 Ademas, ora rumannan kasá ta dediká demasiado atenshon na un persona di e sekso opuesto ku no ta nan kasá, nan ta pone nan mes den un situashon peligroso. Lamentablemente, algun ruman kasá a haña sintimentunan romántiko pa un hende ku nan a bira muchu familiar kuné. (Mateo 5:28) Anto e laso emoshonal ei a hiba na komportashon ku ta desonrá matrimonio mas ainda. Laga nos wak kiko apòstel Pablo a bisa di e tópiko akí.

“TENE E KAMA MATRIMONIAL SIN MANCHA”

16. Ki spièrtamentu Pablo a duna relashoná ku matrimonio?

16 Asina ku Pablo a kaba di duna e mandato pa “laga matrimonio ta onorabel,” el a agregá e spièrtamentu: “Tene e kama matrimonial sin mancha, pasobra Dios lo husga esnan ku ta kometé fornikashon i adulterio.” (Hebreonan 13:4) Pablo a usa e ekspreshon “kama matrimonial” pa referí na relashon seksual. Pa e kama matrimonial keda “sin mancha,” es desir, moralmente limpi, relashon seksual mester tuma lugá solamente den matrimonio. P’esei, kristiannan ta kumpli ku e palabranan inspirá: “Alegrá bo den e esposa di bo hubentut.”—Proverbionan 5:18.

17. (a) Dikon kristiannan no ta laga mundu su punto di bista di adulterio influensiá nan? (b) Kon nos por imitá e ehèmpel di Yòb?

17 Hende ku ta tene relashon seksual ku un persona ku no ta nan kasá—loke ta adulterio—ta mustra un gran falta di rèspèt pa e leinan moral di Dios. Aunke hopi hende den e mundu djawe ta konsiderá adulterio komo algu normal, kristiannan berdadero no ta laga loke hende ta pensa influensiá nan punto di bista tokante esei. Nan sa ku na final di kuenta, no ta hende, sino ta “Dios lo husga esnan ku ta kometé fornikashon i adulterio.” (Hebreonan 10:31; 12:29) P’esei, nos ta adoptá Yehova su punto di bista di e asuntu akí. (Romanonan 12:9) Kòrda ku patriarka Yòb a bisa: “Mi a sera un aliansa ku mi wowonan.” (Yòb 31:1) Sí, pa evitá e promé stap ku por hiba na adulterio, kristiannan berdadero ta dominá nan wowo i no ta wak ningun otro hende, fuera di nan kasá, ku pashon.—Wak e artíkulo “Kiko Beibel Ta Bisa di Divorsio i Separashon?” den Apèndiks.

18. (a) Kon serio adulterio ta den bista di Yehova? (b) Ki similaridat tin entre adulterio i idolatria?

18 Kon serio adulterio ta den bista di Yehova? E Lei di Moises ta duna nos un idea di kiko Yehova ta pensa di esei. Tabatin kastigu di morto pa e israelitanan ku a kometé sea adulterio òf idolatria. (Levítiko 20:2, 10) Bo ta mira e similaridat entre e dos pikánan ei? Tur dos piká a kibra un kompromiso solèm: un israelita ku a adorá un imágen òf dios falsu a kibra su pakto ku Yehova, i un israelita ku a kometé adulterio a kibra su pakto ku su kasá. Tur dos tabata un akto di traishon. (Éksodo 19:5, 6; Deuteronomio 5:9; Malakías 2:14) Pues, ámbos piká tabata repudiabel den bista di Yehova, e Dios fiel i konfiabel.—Salmo 33:4.

19. Kiko lo por fortalesé nos determinashon pa rechasá adulterio, i dikon?

19 Klaru ku kristiannan no ta bou di e Lei di Moises. Tòg ta bon pa nos kòrda ku den Israel di antigwedat nan a konsiderá adulterio un piká serio. Dikon ta bon pa kòrda esaki? Pasobra esei por fortalesé nos determinashon pa nunka kometé e akto di traishon ei. Pensa riba e komparashon akí: Lo bo drenta un misa, kai na rudia i resa na un imágen? Kasi sigur bo ta bisa: ‘Hamas!’ Awor, kiko si nan ofresé bo un suma grandi di plaka pa hasié? Podisé lo bo kontestá: ‘Nunka di bo bida!’ Sí, pa un kristian berdadero, e idea so di traishoná Yehova adorando un imágen ta algu repugnante. E mesun repugnansia ei nos mester sinti pa e idea di traishoná nos Dios, Yehova, i tambe nos kasá, dor di kometé adulterio, sin importá e motibu ku nos por tin pa kometé e piká ei. (Salmo 51:1, 4; Kolosensenan 3:5) Hamas nos lo ke hasi algu ku lo alegrá e kurason di Satanas i trese gran desonor pa Yehova i pa e union sagrado di matrimonio.

KON BO POR FORTALESÉ BO MATRIMONIO?

20. Kiko a pasa den algun matrimonio? Ilustrá esei.

20 Pero djis evitá komportashon ku ta desonrá matrimonio no ta rebibá bo rèspèt pa bo kasá. Kiko mas bo tin ku hasi? Pa kontestá e pregunta ei, laga nos kompará matrimonio ku un kas. Kiko ta e kosnan ku ta dòrna e kas ei i hasié mas bunita? Esei ta palabranan amabel, atenshon i otro muestra di onor i apresio. Si e pareha ta hopi uní, ta komo si fuera e kas tin hopi dekorashon ku ta dun’é koló i un ambiente kaluroso. Si nan kariño pa otro mengua, e dekorashonnan ei ta disparsé un pa un, i nan matrimonio ta keda manera un kas blo bashí. Lo bo no ke pa esei pasa ku bo. Mas bien, bo ta deseá pa bo “matrimonio ta onorabel,” manera Dios ta manda. Kon ku bai bin, ta bale la pena drecha algu ku ta presioso i onorabel. Kon bo por hasi esei? E Palabra di Dios ta bisa: “Ku sabiduria un kas ta wòrdu trahá, i ku komprondementu e ta wòrdu establesí. I ku konosementu e kambernan ta wòrdu yená ku tur rikesa presioso i agradabel.” (Proverbionan 24:3, 4) Laga nos wak kon por apliká e palabranan akí na matrimonio.

21. Kon nos por fortalesé nos matrimonio gradualmente? (Wak tambe e kuadro “ Kon Mi Por Fortalesé Mi Matrimonio?”)

21 Entre e ‘rikesanan presioso’ ku ta yena un kas felis ta e kualidatnan manera berdadero amor, temor di Dios i fe firme. (Proverbionan 15:16, 17; 1 Pedro 1:7) E kualidatnan ei ta fortalesé un matrimonio. Pero bo a ripará kon e kambernan ta yena ku “rikesa presioso”? Esei ta “ku konosementu.” Sí, konosementu bíbliko por transformá hende su manera di pensa i motivá nan pa rebibá nan amor pa otro. (Romanonan 12:2; Filipensenan 1:9) Pues, kada bes ku abo ku bo kasá kai sinta trankilamente pa konsiderá un informashon bíbliko, manera e teksto di dia òf un artíkulo tokante matrimonio publiká den E Toren di Vigilansia òf Despertad!, ta komo si fuera boso ta analisá un dekorashon bunita ku por dòrna boso kas. Despues boso ta pone e dekorashon ei den “e kambernan,” na moda di papia. Esei ta sosodé ora amor pa Yehova motivá boso pa apliká e konseho ku boso a kaba di analisá den boso matrimonio. Ku ki resultado? Boso kas lo por bolbe haña un poko di e koló i ambiente kaluroso ku un tempu e tabatin.

22. Ki satisfakshon nos lo tin si nos hasi esfuerso pa fortalesé nos matrimonio?

22 Klaru ku por tuma basta tempu pa pone tur e dekorashonnan akí un pa un bèk den bo kas. Pero si bo hasi esfuerso pa kumpli ku bo parti, lo bo tin e gran satisfakshon di sa ku bo ta obedesiendo e siguiente mandamentu bíbliko: “Pa loke ta mustra onor na otro, tuma e inisiativa.” (Romanonan 12:10; Salmo 147:11) Riba tur kos, bo esfuerso sinsero pa onra bo matrimonio lo yuda bo keda den e amor di Dios.