1-2. Waut fa eene Froag woa wie en dit Kapitel unjasieekjen? Wuarom wellen Christen aun äaren Ehestaunt schaufen?

BEST du befriet? Hast du eenen gooden Ehestaunt ooda vesto jie junt nich soo goot? Hast du nich mea väl toop met dienen Poatna? Läfst du bloos noch met dän toop, wiels du motst, un nich, wiels die daut scheen jeit? Dan best du woomäajlich truarich, daut jie nich mea soo veeent sent, aus jie mol wieren. Du leefst Jehova Gott un wurscht wellen, daut dien Ehestaunt am eenen gooden Nomen muak. Doawäajen bedrekjt die daut secha noch dolla, daut daut bie junt nich soo jlei rant. Denkj oba nich, doa es kjeene Rot mea fa junt. Doa kaun eena noch waut aun doonen.

² Daut jeft christelje Ehelied, waut sikj ieeschtemma nich soo goot stunden. Oba wiels dee aun äaren Ehestaunt jeschauft haben, es dee äa befriedet Läwen väl bäta jeworden. Waut wurscht du kjennen doonen, daut die daut en dien befriedet Läwen wada bäta jinkj?

3-4. Wuarom woascht du dienen Ehepoatna noda komen, wan du die bemieechst, Gott noda to komen? Met waut jeit daut to vejlikjen?

³ Wan jie junt beid bemieejen, Gott noda to komen,  woa jie junt uk em Ehestaunt noda komen. Wuarom es daut soo? Doatoo mol een Jlikjnis. Wan een Maun aun eene Sied von eenen Boajch es un eene Fru aun de aundre Sied, sent dee wiet uteneen. Oba je wieda dee oppe Spetz Boajch noppklautren, je dichta biea komen dee sikj. Woo kaun ons dit Jlikjnis Moot jäwen?

⁴ Soo aus eena sikj sea aunstrenjt, wan eena oppem Boajch noppjeit, strenj jie junt secha aun, Jehova tru to deenen. Daut doo jie, wiels jie Jehova leewen. Oba wan du nich mea väl met dienen Poatna toop hast, es daut veleicht soo, aus klauta jie von veschiedne Sieden opp dän Boajch nopp. Waut woat dan passieren, wan jie wieda no bowen komen? Je dolla jie junt bemieejen, Gott noda  to komen, aulsoo nopptoklautren, je dichta biea woa jie junt unjarenaunda komen. De Lia es: Wan jie Gott noda komen, dan woa jie junt uk em Ehestaunt noda komen. Oba woo kjenn jie daut doonen?

5. (a) Waut es needich, daut du Jehova uk dienen Ehepoatna kaust noda komen? (b) Woo denkjt Jehova äwa de Ehe?

⁵ Doatoo mott jie junt beid no dän Rot fa daut befriede Läwen rechten, waut en Gott sien Wuat es (Psalm 25:4; Jesaja 48:17-18). Doa es biejlikj daut, waut Paulus oppschreef: “De Ehe saul bie aule en Ieren jehoolen woaren” (Hebräa 13:4). Waut bediet daut? Wan eena waut en Ieren helt, dan es daut, wiels eena daut väl räakjent un fa wieetvoll talt. Krakjt soo denkjt Jehova äwa de Ehe; hee talt dee fa sea wieetvoll.

6. Waut woat dietlich, wan wie de aundre Varzh en Hebräa, Kapitel 13 unjasieekjen? Wuarom sell wie doaraun denkjen?

⁶ Du un dien Ehepoatna weeten secha, daut de Ehe wieetvoll un soogoa heilich es. Jie weeten uk, daut Jehova de Ehe enjerecht haft (läs Matäus 19:4-6). Oba daut to weeten es veleicht nich jenuach, wan daut en junen Ehestaunt nich soo jlei rant. Waut wudd junt dan kjennen halpen, wada leeftolich un respakjtvoll metenaunda omtogonen? Denkj wie noch eemol aun Paulus siene Wieed. Hee säd nich: “De Ehe woat bie aule en Ieren jehoolen”, oba: “De Ehe saul bie aule en Ieren jehoolen”. Paulus säd aulsoo nich, woo daut met dän Ehestaunt wia, hee schreef een Jeboot opp, woo daut sennen sull. * Wan du aun daut denkjst, kaun die daut doatoo brinjen, aun  dienen Ehestaunt to schaufen un dienen Poatna wada mea to räakjnen. Wuarom es daut soo?

7. (a) Waut fa biblische Jebooten kom wie no? Wuarom doo wie daut? (b) Wuarom es ons daut toom gooden, wan wie Gott siene Jebooten jehorchen?

⁷ Äwalaj mol: Woo denkjst du äwa aundre biblische Jebooten, biejlikj doaräwa, prädjen to gonen ooda no de Toopkomes to foaren? (Matäus 28:19; Hebräa 10:24-25). Daut es secha nich emma eefach, dise Jebooten notokomen, besonda wan de Menschen em Deenst nich toohorchen ooda wan du äwadach sea jeschauft hast un zeowes noch Vesaumlunk es. Un doch kjemst du daut no. Nuscht kaun die doavon aufhoolen, nich mol de Soton. Wuarom nich? Du west Jehova jehorchen, wiels du am von Hoaten leefst (1. Johanes 5:3). Un daut es die uk toom gooden, wiels wan du prädichst un no de Vesaumlunk foascht, feelst du die goot un schaftich. Du weetst, daut du daut deist, waut Gott haben well, un daut jeft die wada fresch Krauft (Nehemia 8:10). Waut lia wie doarut?

8-9. (a) Waut woat die eene Help sennen, de Ehe en Ieren to hoolen? Wuarom woat die daut halpen? (b) Woo kaun eena de Ehe en Ieren hoolen?

⁸ Wan daut uk nich emma eefach es, no de Vesaumlunk to foaren ooda to prädjen, deist du daut doch, wiels du Jehova leefst. Un krakjt soo es daut nich emma leicht, daut biblische Jeboot notokomen, de Ehe en Ieren to hoolen. Oba de Leew fa Jehova woat die halpen, daut to doonen (Hebräa 13:4; Psalm 18:30; Liera 5:3). Un soo aus Jehova daut säajnen deit, wan du no de Toopkomes foascht ooda prädichst, soo woat hee daut uk säajnen, wan du die aunstrenjst, aun dienen Ehestaunt to schaufen (1. Tessalonicha 1:3; Hebräa 6:10).

⁹ Woo kaun eena de Ehe en Ieren hoolen? Daut ieeschte  mott eena aules meiden, waut dän Ehestaunt schoden kaun. Un dan mott eena uk doano hanoabeiden, dän Ehepoatna emma noda to komen.

10-11. (a) Aun waut es to seenen, daut eena de Ehe nich en Ieren helt? (b) Waut wurscht du dienen Ehepoatna sellen froagen?

¹⁰ Eene befriede Sesta vetald mol: “Ekj froag Jehova no Help, daut ekj daut uthoolen kaun.” Waut must see uthoolen? See säd: “Mien Maun schleit mie met siene Wieed. Doavon kjrie ekj nich bleiwe Plaken, oba daut deit mie sea wee, soo aus dee jeweenlich met mie rät. Biejlikj sajcht dee: ‘Du best to nuscht to brucken!’ ooda: ‘Du best bloos eene Laust!’” Dise Sesta rät hia von eene Sach, waut grooten Schoden aunrecht. Daut es, dän Ehepoatna met Wieed velazen.

¹¹ Woo truarich es daut doch, wan christelje Ehelied sikj unjarenaunda met hoade Wieed velazen. Daut kaun Schoden aunrechten, waut schwoa wada goottomoaken jeit. Wäa soo met sienen Ehepoatna rät, helt de Ehe nich en Ieren. Woo es daut bie junt? Froag dienen Poatna doch mol: “Velazt die daut eenjemol, soo aus ekj to die räd?” Wan dien Ehepoatna sajcht, daut am daut foaken wee deit, dan motst du reed sennen, die en dän Stekj to endren (Galata 5:15; läs Efeesa 4:31).

12. Woo wudd daut kjennen bat doa komen, daut Jehova eenem siene Aunbädunk fa nuscht talt?

¹² Denkj emma doaraun: Daut Jehova die aus sienen Frint talen kaun, motst du uk natieedlich met dienen Ehepoatna räden. De Schreft sajcht: “Wan wäa meent daut hee Gott deent, un kaun siene Tung oba nich em Toom hoolen, dee schmäat sikj aun, un soon Mensch sien Gottesdeenst es vejäfs” (Jakobus 1:26). Ons räden un  onse Aunbädunk jehieet toop. De Schreft lieet nich, daut daut endoont es, waut eena tus deit, wan eena Gott mau deent. Schmäa die nich selfst aun. Daut es eene iernste Sach (läs 1. Petrus 3:7). Veleicht best du en de Vesaumlunk sea flietich un vesteist die met veschiednet, oba wan du dienen Ehepoatna met diene Wieed velazen deist, helst du diene Ehe nich en Ieren un daut kaun bat doa komen, daut Gott diene Aunbädunk fa nuscht talt.

13. Woo wudd eena sienen Poatna sest noch kjennen wee doonen?

¹³ Eena mott uk doano seenen, daut eena dän Ehepoatna nich opp eene aundre Wajch wee deit. Saj wie mol, eene Mutta, waut äare Kjinja auleen opptrakjt, font foaken eenen befrieden Brooda un frajcht dän no Rot un dee beid räden dan tiedenlank. Ooda een onbefrieda Brooda un eene befriede Sesta sent jieda Wäakj väl toop em Deenst. De befrieda Brooda un de befriede Sesta doonen daut secha utem gooden Senn. Oba woo feelen dee äare Ehepoatna sikj doaräwa? Eene Sesta, waut soont beläft haft, sajcht: “Mie deit daut wee, wan mien Maun sikj soo väl Tiet nemt fa eene aundre Sesta. Ekj feel mie dan sea toom äwajen.”

14. (a) Waut fa eene Aunwiesunk fa daut befriede Läwen es en 1. Mose 2:24 to finjen? (b) Äwa waut sull eena nodenkjen?

¹⁴ Eena kaun vestonen, daut dise Sesta sikj sea velazt feelt. Un krakjt soo jeit aundre daut uk, wan dee äa Ehepoatna Gott siene Aunwiesunk fa daut befriede Läwen nich beacht. De Schreft sajcht: “Doawäajen jeit een Maun von siene Elren wajch, un veeenicht sikj met siene Fru” (1. Mose 2:24). Doamet es nich jesajcht, daut Befriede äare Elren nu nuscht mea achten, oba no de Schreft no sellen see daut ieeschte om äaren Ehepoatna bekjemmat sennen. Christen leewen uk äare Gloowesbreeda, oba de Ehepoatna saul bie an daut ieeschte sennen. Wan aulsoo  een befrieda Christ sikj too väl Tiet fa aundre nemt ooda too väl met dee toop haft, kaun daut em Ehestaunt Trubbel jäwen, besonda wan daut wäa von daut aundre Jeschlajcht es. Es daut veleicht wäajen soont jroz, wuarom daut en junen Ehestaunt nich fein schauft? Denkj mol äwa no: “Sie ekj werkjlich soo om mienen Ehepoatna bekjemmat, aus ekj wudd sellen? Näm ekj mie jenuach Tiet  fa dän? Lot ekj dän pinkjlich weeten, daut ekj dän väl räakjen?”

15. Wuarom sellen befriede Christen sikj no Matäus 5:28 no nich too väl met wäm aufjäwen, waut nich äa Ehepoatna es?

¹⁵ Wäa befriet es un too väl met wäm von daut aundre Jeschlajcht toop es, waut nich sien Ehepoatna es, brinjt sikj enne Jefoa. Daut es truarich, daut eenje befriede Christen sikj aun aundre veleeft haben, wiels dee sikj too väl met dee aufjejäft haben (Matäus 5:28). Un daut haft foaken doatoo jefieet, daut see äare Ehe nich en Ieren hilden un Sachen deeden, waut sikj nich jehieeden. Waut säd de Apostel Paulus äwa soont?

16. Waut fa een Jeboot schreef Paulus fa daut befriede Läwen opp?

¹⁶ Fuaz nodäm aus Paulus jesajcht haud, daut de Ehe sull en Ieren jehoolen, säd hee: “Daut Ehebad saul rein bliewen; wiels Gott woat de Huara un Ehebräakja rechten” (Hebräa 13:4). Met “daut Ehebad” meend Paulus daut Jeschlajchtsläwen. Gott talt daut bloos dan fa rein, wan daut tweschen Befriede es. Doawäajen beachten Christen daut, waut Spricha 5:18 sajcht: “Hab aul diene Freid met dee, dee du die en diene Jugent frieen deetst.”

17. (a) Wuarom rechten Christen sikj nich no daut, waut de Welt äwa Ehebruch denkjt? (b) Waut kjenn wie von dän truen Hiob lieren?

¹⁷ Wäa sikj met wäm veläft, met dän dee nich befriet es, acht Gott siene Jebooten nuscht. Fa väle en de vondoagsche Tiet es daut nuscht waut schlemmet, wan eena de Ehe brakjt. Oba Christen rechten sikj nich no daut, waut Menschen äwa Ehebruch denkjen, oba waut Jehova doaräwa denkjt. Wie weeten, daut “Gott . . . de Huara un Ehebräakja rechten [woat]” un nich irjenteen Mensch (Hebräa 10:31; 12:29). Doawäajen hoolen Christen sikj aun daut, waut Jehova fa rajcht talt (läs Reema 12:9).  Denkj wie aun daut, waut Hiob mol säd: “Ekj hab daut met miene Uagen faust berät, daut ekj nich no onbefriede Mejales kjikj” (Hiob 31:1). Woare Christen paussen opp, wua see hankjikjen, daut see sikj daut nich mol jankren loten, de Ehe to bräakjen. Dee woaren kjeenmol bejierich no wäm kjikjen, met dän see nich befriet sent. (See doatoo uk dän Artikjel “Waut de Schreft äwa Ehescheedunk un uteneengonen sajcht” em Aunhank von dit Buak.)

18. (a) Fa woo schlemm talt Jehova Ehebruch? (b) En waut likjnen Ehebruch un Aufjettarie sikj?

¹⁸ Fa woo schlemm talt Jehova Ehebruch? Daut es aun daut Jesaz to seenen, waut hee de Israeliten jeef. Em Jesaz Moses wort Ehebruch met dän Doot bestroft, krakjt soo aus Aufjettarie (3. Mose 20:2, 10). En waut likjnen dise beid Sinden sikj? Een Israelit, waut Aufjetta aunbäd, bruak dän Bunt, waut hee met Jehova jemoakt haud. Un een Israelit, waut sienen Ehepoatna ontru wort, bruak sienen Ehebunt. Aule beid wieren Buntbräakja (2. Mose 19:5-6; 5. Mose 5:9; läs Maleachi 2:14). Un doafäa musten dee Jehova Räakjenschoft jäwen. Hee es een trua Gott, waut emma Wuat helt (Psalm 33:4).

19. Waut kaun ons eene Help sennen, daut wie kjeenmol de Ehe bräakjen? Wuarom kaun ons daut halpen?

¹⁹ Daut Jesaz Moses es fa Christen nich mea jeltich, oba doch kjennen dee doa väl ut lieren. Wan wie doaraun denkjen, daut Ehebruch em Jesaz fa eene schwoare Sind jetalt wort, kaun ons daut eene Help sennen, de Ehe nich to bräakjen. Wuarom? Doatoo mol een Biespel: Wurscht du die jeemols hankjneeen un eenen Aufgott aunbäden? Nich mol meist! Un wan die wäa väl Jelt doafäa beeden wudd? Gaunz secha nich! Jehova opp soone Wajch ontru to woaren, es fa woare Christen oppscheislich. Un krakjt soo oppscheislich sull daut fa ons sennen, Jehova un uk onsen Ehepoatna ontru to woaren un de Ehe to bräakjen, endoont wuarom eenem daut kunn jankren (Psalm  51:3, 6; Kolossa 3:5). Wie wellen dän Ehebunt kjeenmol jerinj achten un waut doonen, wua de Soton sikj äwa freien wudd un waut Schaund opp Jehova brocht.

20. Woo steit daut met eenje Ehelied? Met waut jeit daut to vejlikjen?

²⁰ Daut rieekjt oba nich too, bloos aules to meiden, waut de Ehe schoden kaun. Waut kaun eena noch doonen, daut eena sienen Ehepoatna wada mea räakjent? Stal die mol väa, diene Ehe wia soo aus een Hus. De leeftolje Wieed, waut du dienen Poatna sajchst, daut goode, waut du fa dän deist, un woo du met dän omjeist, straumt junen Ehestaunt ut. Wan jie junt veeent feelen, es jun Ehestaunt soo aus een jemieteljet Hus met väl Straums. Oba wan june Leew weinja woat, veschwinjt soo bie sacht aul daut straume, un jun Ehestaunt woat soo aus een kolet, ladjet Hus. Daut west du secha nich. Du west diene Ehe en Ieren hoolen, soo aus Gott daut haben well. Un daut es je uk soo: Wan eena waut ieet un fa wieetvoll talt, dan bemieecht eena sikj, daut en Ordninj to hoolen un to fiksen, wan daut fält. Woo es daut mäajlich? Gott sien Wuat sajcht: “Daut brukt Weisheit toom een Hus buen, un Vestentnis, daut opp eenen fausten Grunt to stalen. Wua see sikj weeten, woaren de Stowen voll von straume wieetvolle Sachen” (Spricha 24:3-4). Woo kjennen dise Varzh eene Help sennen fa daut befriede Läwen?

21. Woo kjenn jie aun junen Ehestaunt schaufen, daut jie junt noda komen? (See doatoo uk dän Kausten “ Woo kaun ekj een bätret befriedet Läwen haben?”)

²¹ To de “wieetvolle Sachen”, waut eenen Ehestaunt utstraumen, jehieet woare Leew, Gottesforcht un een stoakja Gloowen (Spricha 15:16-17; 1. Petrus 1:7). Daut aules moakt eenen Ehestaunt duarhauft. Oba woo komen  soone straume, wieetvolle Sachen em Hus nenn? Soo aus de Varsch sajcht, derch “sikj weeten”, aulsoo derch Vestentnis. Wan een Poa Lied dän Rot ut de Schreft vestonen un dän nokomen, woat dee äare Jesennunk sikj endren un daut kaun an halpen, sikj unjarenaunda wada noda to komen (Reema 12:2; Filippa 1:9). Wan jie junt toop dolsaten un junt von Jedanken ut de Schreft unjahoolen, es daut soo, aus wan jie junt waut schmocket beseenen toom jun Hus utstraumen. Soone biblische Jedanken fa daut befriede Läwen kjenn jie biejlikj em Varsch fa dän Dach, em Wachtturm ooda em Erwachet! finjen. Wan jie dan ut Leew fa Jehova dän Rot ut de Schreft nokomen, brinj jie soo to sajen de straume, wieetvolle Sachen en jun Hus nenn. Soo kjenn jie junt wada noda komen un dolla veeent feelen.

22. Woo woascht du die feelen, wan du dien Poat deist, dienen Ehepoatna noda to komen?

²² Daut es nich leicht jedonen un daut brukt uk Tiet, junen Ehestaunt wada uttostraumen. Oba wan du dien Poat doatoo deist, woascht du die goot feelen, wiels du weetst, daut du daut Jeboot nokjemst: “Doot eena däm aundren en Iea väatrakjen” (Reema 12:10, Reimerbibel; Psalm 147:11). Un wan du die bemieechst, diene Ehe en Ieren to hoolen, woascht du uk kjennen en Gott siene Leew bliewen, un daut es daut wieetvolste, waut daut jeft.