Bai pa asuntu

Bai pa indisi

KAPITULU 11

Rispita bu kasamenti

Rispita bu kasamenti

‘Kontenti ku minjer ku bu kasa ocau nobu.’ — DITUS 5:18.

1, 2. Kal purgunta ku no na bin fala del, i pabia di ke?

ABO i kasadu? Si resposta i sin, sera ki bu kasamenti i fonti di filisidadi, o sera ki bu sta na pasa purblemas seriu na kasamenti? Sera ki amor ku bo teneba pa n̈utru sta na rapati? Sera ki bu sta so na aguenta na kasamenti sin tene filisidadi nel? Si resposta pa es purguntas i sin, talves bu fika tristi di ka tene mas bon relason di kasamenti ku bu teneba antis. Suma kriston, ku serteza bu misti pa bu kasamenti da gloria pa Jeova, Deus ku bu ama. Asin, talves situason atual ku bu kasamenti sta nel na preokupau ciu i kausau duris di korson. Mesmu asin, ka bu pensa kuma bu situason i sin speransa.

2 Aos, i ten bon kasal kristons ku na pasadu staba so na aguenta n̈utru, sin tene bon relason ku n̈utru. Ma, e bin oja suluson pa fortalisi se relason di kasamenti. Abo tambi bu pudi tene kontentamentu na bu kasamenti. Kuma gora ku bu pudi tenel? Es i purgunta ku no na bin fala del.

PERTUSI DI DEUS I DI BU PARSERU

3, 4. Ke ku manda si omi ku minjer sforsa pa pertusi di Deus kila na fasi pa e pertusi di n̈utru? Da izemplu.

3 Abo ku bu parseru bo na pertu n̈utru si bo sforsa pa pertu Deus. Pabia? Pensa so nes ilustrason: Imaẑina kuma un omi ku un minjer sta dianti di un montaña largu bas, ma pikininu riba. Omi firma na ladu norti di montaña nkuantu ki minjer firma na ladu sul di montaña. E kumsa ku subi montaña. Nkuantu e sta inda pertu di basi di montaña, distansia garandi na sipara elis. Ma nkuantu kada un delis na subi pa riba di montaña, distansia ta kumsa ku rapati entri elis. Bu konsigi oja garantia ku lison ku es ilustrason ta danu?

4 Sforsu ku bu ta fasi pa sirbi Jeova ku tudu bu korson, pudi komparadu ku sforsu ki pirsis fasi pa subi montaña. Suma bu ama Jeova, bu sta ja na fasi sforsu garandi suma si bu sta na subi montaña. Ma, si abo ku bu parseru bo sinti kuma bo sta na distansia di n̈utru, talves bo sta na subi montaña na dus ladus diferenti. Ma ke ku na akontisi si bo kontinua subi? I bardadi kuma na kumsada, distansia garandi na sipara bos. Ma si bo fasi sforsu pa pertusi di Deus, sin duvida abo ku bu parseru bo na mas pertusi di n̈utru. Na bardadi, pertusi di Deus i kusa mas importanti ku na pui pa bu pertusi di bu parseru. Ma kuma ku bu pudi fasi es na pratika?

Ora ku kuñisimentu di Biblia aplikadu, i ta tene forsa di fortalisi bu kasamenti.

5. (a) Kal ki un manera di algin pertusi di Jeova i di si parseru? (b)  Kuma ku Jeova ta nkara kasamenti?

5 Un manera importanti di pertusi di Jeova i di bu parseru, i pa abo ku bu parseru obdisi konsiju ku Palabra di Deus da aserka di kasamenti. (Salmu 25:4; Isaias 48:17, 18) Jubi so un pontu spesifiku na konsiju ku apostulu Paulu da. I fala: “Pa tudu jinti rispita kasamenti.” (Ebreus 13:4) Ke ku es signifika? Palabra “rispita” tene sintidu di un kusa ku apresiadu i ku tene balur. I asin propi ku Jeova ta nkara kasamenti, i ta apresial suma un kusa di balur.

BU MOTIVASON — AMOR DI TUDU KORSON PA JEOVA

6. (a) Ke ku kontestu di konsiju di apostulu Paulu ta mostra? (b) Pabia ki importanti pui es konsiju na sintidu?

6 Suma servus di Deus, i klaru di kuma abo ku bu parseru bo sibi ja kuma kasamenti i di rispita, te mesmu i sagradu. I Jeova ku fasi pa i ten kasamenti. (Lei Mateus 19:4-6) Ma si bo sta na pasa purblema gosi, so sibi di kuma kasamenti meresi rispitadu ka na sedu sufisienti pa motiva bos trata n̈utru ku amor i ku dignidadi. Ke gora ku na motiva bos fasi kila? Jubi diritu kuma ku apostulu Paulu fala di asuntu di mostra rispitu. I fala: “Pa tudu jinti rispita kasamenti.” Ku es diklarason, Paulu ka staba so na spresa si pontu di vista, ma pa kontrariu i staba na da konsiju. * Si bu lembra di kuma Paulu staba na da konsiju na si diklarason, kila na judau oja mas utru motivason pa renova bu apresu pa bu parseru. Pabia ku no pudi fala es?

7. (a) Kal mandamentus di Biblia ku no ta kumpri, i pabia ku no ta kumpril? (b) Kal ki benefisiu di obdisi mandamentus di Jeova?

7 Pensa so un bokadu na kuma ku bu ta nkara utrus mandamentus di Biblia, suma pur izemplu disignason di bai fasi disipulus ku konsiju di mati runions pa adora Jeova. (Mateus 28:19; Ebreus 10:24, 25) I bardadi kuma utru ora i ka ta sedu fasil kumpri es mandamentus. Talves jintis ku bu ta prega ka ta reaẑi ben pa mensaẑen, o talves ora ku bu sai di tarbaju bu ta sta kansadu i bu pirsisa di fasi sforsu pa bai runions. Mesmu ke disafius, bu kontinua prega mensaẑen di Renu, i bu kontinua asisti runions. Ningin ka konsigi tujiu fasi kila, nin mesmu Satanas! Pabia di ke? Pabia amor di tudu korson ku bu tene pa Jeova motivau pa bu obdisi si mandamentus. (1 Jon 5:3) Kal ki benefisiu di fasi kila? Partisipa sempri na tarbaju di pregason i mati sempri runions dau pas mental ku alegria, pabia bu sibi kuma bu sta na fasi vontadi di Deus. Es sintimentus tambi judau gaña mas forsa. (Neemias 8:10) Kal lison ku no pudi tira li?

8, 9. (a) Ke ku pudi lebanu pa obdisi konsiju ku fala pa rispita kasamenti, i pabia ki bon fasi kila? (b) Kal dus kusas ki pirsis fasi ku no na bin fala del gosi?

8 Suma ku amor garandi ku bu ten pa Deus lebau na obdisi mandamentu di prega i di asisti runions apesar di disafius, di mesmu manera tambi, bu amor pa Jeova na lebau pa obdisi konsiju di Biblia ku fala pa bu “rispita [bu] kasamenti”, mesmu na mumentu ki parsi sedu difisil fasi kila. (Ebreus 13:4; Salmu 18:29; Eklesiastis 5:4) Alen di es, suma ku bu sforsu na prega i na asisti runion ta rusulta na benson di Deus, asin tambi ku sforsu ku bu sta na fasi pa rispita bu kasamenti na notadu pa Jeova i rusulta na risibi si benson. — 1 Tesalonisensis 1:3; Ebreus 6:10.

9 Kuma gora ku bu pudi mostra rispitu pa bu kasamenti? Bu pirsisa di ivita di komportamentu ku ta dana kasamenti. Tambi bu pirsisa di toma mididas pa fortalisi kasamenti.

IVITA PALABRAS KU KOMPORTAMENTU KU TA DANA KASAMENTI

10, 11. (a) Kal tipu di komportamentu ku ka ta mostra rispitu pa kasamenti? (b) Kal purgunta ki bon pa no fasi no parseru?

10 Un minjer kasadu ki kriston ciga di fala sin: “N ora pa pidi Jeova pa i dan forsa pa N aguenta.” Aguenta ke? I fala: “Ña omi ta molostran ku palabras. Talves algin ka na nota sinal di molostru na ña kurpu, ma si palabras di disprezu molostra ña korson, suma pur izemplu ‘N kansa ja ku bo!’, ‘bu ka bali nin un pes!’” Situason di e minjer tisi un asuntu di preokupason seriu, ku sedu, abusu di palabra na kasamenti.

11 I tristi dimas ora ku un kasal na un familia kriston na manda n̈utru mau palabras ku ta kausa dur emosional ki kansadu kura! I klaru ki un kasamenti asin i ka kasamenti di rispitu. Kuma ku bu sta na sai nes sintidu? Un manera di diskubri resposta i pa bu fasi bu parseru es purgunta: “Kuma ku ña palabras ta afetau?” Si bu parseru fala kuma, sempri bu palabras ta kausal dur emosional, bu dibi di sta dispostu pa muda bu komportamentu pa pudi minjoria situason. — Gálatas 5:15; lei Efésius 4:31.

12. Kuma ku adorason di algin pudi sedu bakatela na ujus di Deus?

12 Lembra kuma manera ku bu ta usa lingua dentru di kasamenti na afeta bu relason ku Jeova. Biblia fala: “Si algin kuda kuma i sedu riliẑiosu, ma i ka frianta si lingua, i na ngana si korson; si riliẑion i ka nada.” (Tiagu 1:26) Bu palabras fasi parti di bu adorason. Alguns ta fala kuma, kusa importanti pa Deus i pa i adoradu, i ka mporta kal ki komportamentu di algin na kasa. Biblia ka apoia es ideia. Di fabur ka bu ngana bu kabesa. Es asuntu i seriu. (Lei 1 Pedru 3:7.) Bu pudi tene kapasidadi ku zelu na fasi kusas, ma si bu ta molostra ku diskarna bu parseru ku palabras ku na del, bu ka tene rispitu pa kasamenti i Deus na oja bu adorason suma un kusa bakatela.

13. Kuma ku un parseru pudi kausa dur emosional pa si kumpañer?

13 Kilis ki kasadu pirsisa tambi di sta atentu pa ka kausa dur emosional di un manera ku talves e ka na pirsibi. Jubi e dus izemplu: Un mame solteru sempri ta liga un ermon kasadu di kongregason pa pidi konsiju, i e ta kombersa na telefoni pa manga di tempu. Un ermon solteru ta pasa ciu tempu na pregason ku un irma kasadu kada semana. Nes izemplus talves kilis ki kasadu tene bon intensons; ma kuma ku se komportamentu na afeta se parseru? Un minjer ku pasa es situason fala sin: “Nota di kuma ña omi ta gasta ciu tempu i da ciu atenson pa utru irma na kongregason fasin dur na korson. I fasin sinti kuma N sta na sedu disprezadu.”

14. (a) Kal obrigason di kasamenti ku distakadu na Kumsada 2:24? (b) Kal purgunta ki bon pa no fasi no kabesa?

14 I normal pa es minjer ku utrus ku ta pasa mesmu situason na kasamenti sinti dur. Pabia se parseru ka leba en konta instruson di Deus pa kasamenti ku fala: “Omi ten ku disa si pape ku si mame, i junta ku si minjer”. (Anos ku pui italiku, Kumsada 2:24) Na testu ebraiku oriẑinal, frasi “junta ku si minjer” pudi signifika tambi di kuma omi dibi di vivi sempri ku si minjer. I bardadi kuma kilis ku kasa na kontinua rispita se papes, ma na aranẑu di Deus, se prinsipal obrigason i se parseru. Di mesmu manera, kristons ama se kumpañeris kriston; ma se responsabilidadi prinsipal i se parseru. Asin, ora ku un ermon o irma kasadu ta gasta ciu tempu o sedu amigu dimas di un di si kumpañer kriston, spesialmenti si sedu di seksu diferenti ku el, kila pudi tisi tenson na kasamenti. Sera ki es i un di rason ku tisi purblema na bu kasamenti? Punta bu kabesa, ‘sera ki N ta da ña parseru tempu, atenson, ku kariñu ki tene diritu di risibi?’

15. Di akordu ku Mateus 5:28, ke ku manda kristons kasadu dibi di ivita da atenson ki ka apropriadu pa algin di seksu diferenti?

15 Utru kusa i ki, si un omi o minjer kasadu ta da atenson ki ka apropriadu pa algin di seksu diferenti ku el ku ka sedu si parseru, i sta na pui si kabesa na un situason pirigozu. I tristi fala kuma, alguns kristons kasadu bin disenvolvi sintimentu romantiku pa kilis ku e seduba amigu intimu dimas. (Mateus 5:28) Suma rusultadu, ki sintimentu emosional leba elis na pior komportamentu ku ka ta mostra rispitu pa kasamenti. Jubi so ke ku apostulu Paulu fala aserka di es asuntu.

“KAMA DI KASADU PA KA I MANCADU KU PEKADU”

16. Kal avisu ku apostulu Paulu da aserka di kasamenti?

16 Logu dipus ku Paulu da konsiju ku fala “pa tudu jinti rispita kasamenti”, i buri mas es avisu: “Kama di kasadu pa ka i mancadu ku pekadu. Deus na julga kilis ku ta sta na vida susu, ku pekadu seksual.” (Ebreus 13:4) Paulu usa palabras “kama di kasadu” pa rifiri relason seksual. Si es relason seksual pratikadu so dentru di kasamenti, i relason seksual ku ka “mancadu ku pekadu”, o i limpu na sintidu moral. Asin, i bon pa kristons obdisi palabras nspiradu ku fala sin: “Minjer ku bu kasa ocau nobu, pa i sedu bensuadu; kontenti ku el.” — Ditus 5:18.

17. (a) Pabia ku manera di mundu nkara adulteriu ka dibi di nfluensia kristons? (b) Kuma ku no pudi sigi izemplu di Jo?

17 Kilis ku ta ten relason seksual ku algin ku ka sedu se paseru, ta mostra falta di rispitu garandi pa leis di moral ku Deus da. Aos manga di jintis ta nkara adulteriu suma un komportamentu normal. Ma kristons ka dibi di disa pa manera ku jintis ta nkara adulteriu nfluensia se manera di nkaral. E sibi kuma na fin di tudu, i ‘Deus ku na julga kilis ku ta sta na vida susu, ku pekadu seksual’, i ka pekadur ku na fasi es julgamentu. (Ebreus 10:31; 12:29) Asin, kristons di bardadi ta pega sempri na pontu di vista di Jeova aserka di es asuntu. (Lei Romanus 12:9.) Lembra di ke ku Jo fala: “N fasi kontratu ku ña uju”. (Jo 31:1) Pa ivita te mesmu simplis kusa ku pudi leba elis na adulteriu, kristons di bardadi ta kontrola se ujus i nin e ka ta kontinua na jubi pa manga di tempu algin di seksu diferenti ki ka se parseru. — Jubi parti di apendisi “Ke ku Biblia fala aserka di kaba kasamenti ku siparason?

18. (a) Te kal pontu ku adulteriu i seriu na ujus di Jeova? (b) Kal relason ku ten entri adulteriu ku idolatria?

18 Te kal pontu ku adulteriu i seriu na unjus di Jeova? Lei di Moisés pudi judanu sibi pensamentu di Jeova aserka di es asuntu. Na Israel, adulteriu ku idolatria fasiba parti di pekadus ku ta pagadu ku pena di morti. (Sirmonias 20:2, 10) Sera ki bu konsigi oja relason ku ten entri e dus kusa? Si un israelita adora un idulu i viola si kontratu ki fasi ku Jeova. Di mesmu manera, si un israelita fasi adulteriu, i viola kontratu ki fasi ku si parseru. Na es dus situasons, kilis ku viola kontratu aẑi ku traison. (Saida 19:5, 6; Ripitison di Lei 5:9; lei Malakias 2:14.) Asin, ki dus jintis tene kulpa dianti di Jeova, Deus fiel i di konfiansa. — Salmu 33:4.

19. (a) Ke ku pudi fortalesi disison di algin di nega fasi adulteriu? (b) Pabia ku es pudi fortalisi si disison?

19 I bardadi kuma kristons ka sta bas di lei di Moisés. Ma si e lembra di kuma adulteriu ta ojaduba suma un pekadu seriu na antigu Israel, kila pudi fortalisi elis na se disison di ka fasi e pekadu. Pabia? Jubi so es komparason: Sera ki un dia bu na entra na un igreẑa, bu finka juju na con i bu ora dianti di un imaẑen? Talves bu na fala, ‘nunka N ka na fasi kila!’ Ma sera ki bu na fasil si bu dadu manga di diñeru? Talves bu na fala, ‘es ka na sedu ku mi!’ Na bardadi, so ideia di trai Jeova atraves di adora idulu, i nujenti pa un kriston di bardadi. Di mesmu manera, kristons dibi di nuju ideia di trai se Deus, ku sedu Jeova, i trai se parseru atraves di fasi adulteriu, i ka mporta te kal puntu ku fasi adulteriu i atraenti. (Salmu 51:1, 4; Kolosensis 3:5) Ka no fasi nunka un kusa ku na pui pa Satanas kontenti, ma ku na mostra falta di rispitu garandi pa Jeova i pa aranẑu di kasamenti ki sagradu.

KUMA KU BU PUDI FORTALISI BU KASAMENTI?

20. Ke ku ta akontisi na alguns kasamenti? Da izemplu.

20 Alen di ivita komportamentu ku ka ta mostra rispitu pa kasamenti, ke mas ku bu pudi fasi pa renova rispitu ku bu tene pa bu parseru? Pa ruspundi es purgunta, imaẑina kuma kasamenti i un kasa. Dipus, imaẑina kuma, bon palabras, bon tratu, ku utrus spresons di rispitu ku kasal ta da n̈utru i objetus di dikorason de kasa ku ta buril bonitasku. Si bo pertusi mas di n̈utru, bo kasamenti na sta suma un kasa bonitu ku tene dikorason ku ta dal koris bonitu i animu. Si bo amor pa n̈utru rapati, ki dikorason na pirdi puku-puku, i bo kasamenti na fika suma un kasa sin dikorason, sin animu. Suma bu misti obdisi mandamentu di Deus ku fala pa “rispita kasamenti”, es na motivau fasi algun kusa pa minjoria situason. Na bardadi, un kusa di balur i di rispitu meresi repara o tornal mas minjor. Kuma ku bu pudi fasi kila? Palabra di Deus fala: “Ku jiresa un kasa ta kumpudu; ku ntindimentu i ta firmantadu; ku kunsimentu si kuartus ta incidu di kusas bonitu, di balur.” (Ditus 24:3, 4) Jubi kuma ku es palabras pudi aplikadu na kasamenti.

21. Kuma ku no pudi fortalisi no kasamenti puku-puku? (Jubi tambi kuadru “ Kuma ku N pudi torna ña kasamenti mas minjor?”)

21 Entri kusas di balur ku ta inci kasa di un familia filis i sta es kualidadis: Amor di bardadi, medi Deus, ku fe. (Ditus 15:16, 17; 1 Pedru 1:7) Es kualidadis ta fasi pa kasamenti sedu firmi. Ma bu nota kuma ku kuartus di kasa ku faladu del na Ditus incidu ku kusas di balur? I atraves di “kunsimentu”. Ora ku kuñisimentu di Biblia aplikadu, i ta tene forsa di muda manera di pensa di jintis i motiva elis renova se amor pa n̈utru. (Romanus 12:2; Filipensis 1:9) Asin, kualker mumentu ku bu sinta ku bu parseru pa lei asuntus biblikus, suma pur izemplu lei testu di dia, o artigu ku fala di kasamenti na rivista A Sentinela o Despertai! ku basia na Biblia, i ta sta suma bo na jubi un bon objetu di dikorason ku pudi torna bo kasa bonitu. Ora ku amor pa Jeova motivau pa aplika na bu kasamenti konsiju ku bu izamina, i ta sta suma bu sta na tisi objetus di dikorason dentru di kuartus di bu kasa. Rusultadu di kila na sedu es, alguns koris bonitu ku animu ku bo teneba na bo kasamenti na riba mas.

22. Kal kontentamentu ku no pudi tene si no sforsa na fasi no parti pa fortalisi kasamenti?

22 I bardadi kuma i na iẑiẑi tempu ku sforsu pa pui mas ki objetus di dikorason un son un son na se lugar. Ma si bu sforsa pa fasi bu parti, bu na tene kontentamentu garandi di sibi kuma, bu sta na obdisi mandamentu di Biblia ku fala: “Bo toma diantera na mostra rispitu pa n̈utru.” (Romanus 12:10, NM; Salmu 147:11) Mas importanti di tudu, bu sforsu sinseru di rispita bu kasamenti na fasi pa bu fika sempri na amor di Deus.

^ par. 6 Kontestu ta mostra kuma, konsiju di apostulu Paulu aserka di kasamenti, fasi parti di manga di utrus konsijus. — Ebreus 13:1-5.