Gue na tënë ti yâ ni

Gue na li ti atënë ni

CHAPITRE 11

“Zia azo kue abâ mariage na nene ni mingi”

“Zia azo kue abâ mariage na nene ni mingi”

“Duti na ngia na wali ti lâ ti maseka ti mo.”​—APROVERBE 5:18.

1, 2. E yeke bâ ande tënë wa? Ngbanga ti nyen?

MO SARA mariage awe? Tongana mo sara ni awe, mo yeke wara ngia dä? Wala akota kpale ayeke dä? Yâ ti songo ti mo na wali wala koli ti mo ayeke gboto yeke yeke? Mo kanga bê ti ngbâ na koli wala wali ti mo, me dutingo ti ala ni anzere na mo ape? Tongana a yeke tongaso, peut-être vundu asara mo ndali ti so nzoni songo ti ala ti ândö adë dengo fadeso. Ndali ti so mo yeke Chrétien, mo ye biani si mariage ti mo amû gloire na Jéhovah Nzapa so mo ye lo mingi. Ni la, dutingo ti ala ni alingbi ti sara si mo gi bê ti mo nga bê ti mo ayeke na vundu. Atâa so kue, tene hio pëpe so mbeni ye ti sarango ni ayeke dä ape.

2 Laso, a yeke wara akoli na awali Chrétien so ayeke na ngia na yâ ti mariage ti ala. Ala kanga bê lani ti ngbâ na wali wala koli ti ala, atâa so songo ti ala akpengba lani ape. Ye oko, na pekoni ala wara lege ti kiri ti kpengba songo ti ala. Mo nga kue mo lingbi ti wara ngia na yâ ti mariage ti mo ahon ti kozo. Mo lingbi ti wara ni tongana nyen?

GA NDURU MINGI NA NZAPA NGA NA WALI WALA KOLI TI MO

3, 4. Ngbanga ti nyen la tongana koli na wali ayeke ga nduru mingi na Nzapa ala yeke ga nduru mingi nga na mba? Mû mbeni tapande ti fa ni.

3 Tongana mo na wali wala koli ti mo asara ngangu ti ga nduru mingi na Nzapa, ala yeke ga nga nduru mingi na mba. Ngbanga ti nyen e tene tongaso? Bâ na tapande mbeni hoto so li ni ayo na nduzu; koli ni aluti na terê ti hoto ni na mbage ge na wali ni aluti ti lo na mbage kâ, na hoto ni ayeke na popo ti ala. Ala to nda ti monté hoto ni. Na ngoi so ala ngbâ na gbe ti hoto ni, popo ti ala ayo ndali ti so hoto ni akono mingi na gbe ni. Me tongana zo oko oko ayeke monté hoto ni yeke yeke ti gue na li ni kâ, popo ti ala so ayo fade ato nda ti ga nduru. Mo bâ mbeni nzoni ye ti manda na yâ ti tapande so?

4 Ngangu so mo yeke mû ti sara na Jéhovah na âme ti mo kue, a lingbi ti haka ni na ngangu so mo yeke sara ti monté hoto. Ndali ti so mo ndoye Jéhovah, a lingbi ti tene so mo tara ti sara ngangu ni so mingi awe. Ye oko, tongana yâ ti songo ti mo na wali wala koli ti mo agboto, a yeke mo bâ mo tene ala yeke monté hoto ni mo yeke na mbage ge, lo yeke na mbage kâ. Me nyen la ayeke si tongana ala ngbâ gï ti monté? Tâ tënë, na tongo nda ni popo ti ala ayo mingi. Me tongana ala yeke monté hoto ni yeke yeke, so ti tene ala ngbâ ti sara ngangu ti ga lakue nduru na Nzapa, yâ ti songo ti ala ayeke ga nduru ande mingi ahon ti kozo. Biani, ti kiri ti ga nduru mingi na Nzapa ayeke kota ye so alingbi ti sara si mo ga nduru mingi nga na wali wala koli ti mo. Me mo lingbi biani ti sara ni tongana nyen?

Tongana mo sara ye alingbi na hingango ye so ayeke na yâ ti Bible, a lingbi ti sara si mariage ti mo akpengba

5. (a) Mbeni lege ti ga nduru mingi na Jéhovah nga na wali wala koli ti mo ayeke so wa? (b) Jéhovah abâ mariage tongana nyen?

5 Mbeni kpengba lege ti monté “hoto” ni ayeke ti tene mo na wali wala koli ti mo asara ye alingbi na awango so Bible amû na ndö ti mariage (Psaume 25:4; Ésaïe 48:17, 18). Ni la, zia e bâ mbeni mbilimbili wango so bazengele Paul amû ni; lo tene: “Zia azo kue abâ mariage na nene ni mingi.” (aHébreu 13:4). Tënë so aye ti tene nyen? Tënë “na nene ni mingi” aye ti sara tënë ti mbeni ye so ngere ni ayeke ngangu mingi. A yeke tongaso la Jéhovah ayeke bâ na mariage: lo bâ ni tongana ye so ngere ni ayeke ngangu mingi.

YE SO APUSU MO AYEKE NDOYE TI MO NDALI TI JÉHOVAH

6. Atënë so angoro wango so Paul amû na ndö ti tënë ti mariage afa nyen? Ngbanga ti nyen la a yeke kota ye ti hinga ni tongaso?

6 Biani, ndali ti so mo na wali wala koli ti mo ayeke awakua ti Jéhovah, ala hinga awe so mariage ayeke na ngangu ngere mingi na ayeke même nzoni-kue na lê ti Nzapa. Jéhovah wani la azia gere ti mariage na sese. (Diko Matthieu 19:4-6.) Me, tongana mo na wali wala koli ti mo ayeke wara akpale fadeso na yâ ti mariage ti ala, peut-être gï hingango so mariage ayeke ye so a lingbi a bâ ni na nene ni mingi alingbi ape ti pusu ande mo ti sara ye na wali wala na koli ti mo na ndoye nga na nengo zo. Tongaso, nyen la ayeke pusu mo ti sara ni? Bâ mbilimbili tongana nyen Paul amû wango na ndö ti tënë ti nengo mba. Lo tene lani pëpe so “mariage ayeke ye so azo kue abâ na nene ni mingi”; me lo tene “zia azo kue abâ mariage na nene ni mingi.” Paul ayeke fa lani pëpe gï peko ti mbeni ye so lo bâ; me lo yeke mû mbeni wango. * Tongana mo hinga ni tongaso, a lingbi ti mû maboko na mo ti kiri ti bâ wali wala koli ti mo na nene ni. Ngbanga ti nyen la ye ni ayeke tongaso?

7. (a) Acommandement ti Bible wa la e yeke sara ye alingbi na ni? Ngbanga ti nyen? (b) Tongana mo mä yanga ti Jéhovah, aye ti nzoni wa la mo yeke wara?

7 Gbu li ti mo kete na lege so mo yeke bâ na ambeni commandement ti Jéhovah, na tapande commandement ti sarango adisciple nga na ti guengo na abungbi (Matthieu 28:19; aHébreu 10:24, 25). Biani, ngoi na ngoi a lingbi ti duti ngangu ti sara ye alingbi na acommandement so. Azo so mo yeke fa tënë na ala alingbi ti yeda na ni pëpe, wala kua ti nginza ti mo alingbi ti sara si mo fatigué kue na a sara si a yeke ngangu na mo ti gue na abungbi. Atâa aye so kue, mo ngbâ lakue ti fa tënë ti Royaume nga ti gue na abungbi. Mo zia lege na zo oko pëpe ti kanga lege na mo, même Satan kue. Ngbanga ti nyen? Ngbanga ti so mo ndoye Jéhovah na bê ti mo kue, na a pusu mo ti bata acommandement ti lo (1 Jean 5:3). Ye ti nzoni wa la mo yeke wara? So mo yeke fa tënë nga mo yeke gue na abungbi asara si mo duti na siriri ti bê nga na kota ngia ndali ti so mo hinga so mo yeke sara ye so bê ti Nzapa aye. Siriri na ngia so mo wara asara si mo kiri mo wara ngangu (Néhémie 8:10). Nyen la e manda na ndo so nyen?

8, 9. (a) Nyen la alingbi ti pusu e ti sara ye alingbi na wango so a hunda ti ne mariage mingi? Ngbanga ti nyen? (b) Fa aye use so e yeke bâ ni fadeso.

8 Legeoko tongana ti so ndoye ti mo ndali ti Nzapa la apusu mo ti bata acommandement ti lo ti fa tënë na ti gue na abungbi, atâa akpale so mo wara, ndoye ti mo ndali ti Jéhovah alingbi nga ti pusu mo ti bata wango ti Bible so atene “zia [mo bâ] mariage [ti mo] na nene ni mingi,” atâa mo bâ so a yeke ngangu na mo ti sara ni (aHébreu 13:4; Psaume 18:29; Zo-ti-fa-tene 5:4). Nga, gï tongana ti so Nzapa airi tënë nzoni na ndö ti angangu so mo yeke sara ti fa tënë nga ti gue na abungbi, Jéhovah ayeke bâ na lo yeke iri tënë nzoni nga na ndö ti angangu so mo yeke sara ti ne mariage ti mo mingi.​—1 aThessalonicien 1:3; aHébreu 6:10.

9 Tongaso, tongana nyen la mo lingbi ti sara si mariage ti mo aduti ye so a ne ni mingi? A lingbi mo kpe asarango ye so ayeke buba yâ ti songo ti mo na wali wala koli ti mo. Nga, a lingbi mo sara mbeni mbilimbili ye ti kpengba songo so ayeke na popo ti mo na wali wala koli ti mo.

KPE ATËNË NA ASARANGO YE SO ANE MARIAGE PËPE

10, 11. (a) Sarango ye wa la ayeke ne mariage ape? (b) A yeke nzoni mo hunda tënë wa na wali wala koli ti mo?

10 A ninga kete awe, mbeni ita-wali so asara mariage atene: “Mbi yeke sambela Jéhovah ti tene lo mû maboko na mbi ti gbu ngangu.” Ti gbu ngangu ni ngbanga ti nyen? Lo tene: “Koli ti mbi ayeke tene gï asioni tënë na mbi. A yeke bâ akä ni na terê ti mbi ape, me atënë so lo yeke tene ka, na tapande: ‘Mo yeke kungba na ndö ti mbi!’ wala ‘Sörö mo ni ayeke na ndo wa?’ azia kä na bê ti mbi.” Tënë ti wali so afa mbeni kpale: asioni tënë so a yeke tene ka ni na yâ ti mariage.

11 So ye ti mawa tongana mbeni koli na wali ti lo so ayeke aChrétien ayeke bi asioni tënë na mba, atënë so ayeke zia kä na bê ti mba na ayeke mü hio ape. A yeke polele so mariage so na yâ ni koli wala wali ni ayeke bi asioni tënë na mba ayeke mariage so a ne ni pëpe. Mara ti kpale so ayeke na yâ ti mariage ti mo? Mbeni lege ti kiri tënë na hundango ndo so ayeke ti tene mo sara terê ti mo kete mo hunda wali wala koli ti mo: “Atënë ti mbi ayeke sara ka nyen na bê ti mo?” Tongana wali wala koli ti mo abâ ti lo so fani mingi atënë ti mo ayeke zia kä na bê ti lo, a lingbi mo duti nduru ti changé si dutingo ti ala aga nzoni ahon ti kozo.​—aGalate 5:15; diko aÉphésien 4:31.

12. Vorongo so mbeni zo ayeke voro na Nzapa ayeke ga ye senge senge na lê ti Nzapa tongana nyen?

12 Girisa ape so lege so mo yeke sara na tënë na wali wala koli ti mo andu songo ti mo na Jéhovah. Bible atene: “Tongana mbeni zo abâ ti lo so lo yeke zo so ayeke voro Nzapa si na mbage lo bata yanga ti lo pëpe, lo yeke handa bê ti lo wani la, na vorongo Nzapa ti zo ni so ayeke senge senge.” (Jacques 1:26). Ti voro Nzapa na lege ni andu nga tënë ti yanga ti mo. Mbeni zo alingbi ti tene so, so ni tene na yanga ti ni so ni yeke wakua ti Nzapa awe, aye so ni yeke sara na yanga-da asara ye oko ape; Bible ayeda na tënë so pëpe. Handa terê ti mo ape! Tënë so ayeke kota tënë. (Diko 1 Pierre 3:7.) Mo lingbi ti duti na akode nga mo yapu na kua ti Jéhovah, me tongana, na mbana, mo yeke zia kä na bê ti wali wala koli ti mo na lege ti asioni tënë, mo yeke ne mariage ti mo pëpe nga vorongo so mo yeke voro na Nzapa alingbi ti duti senge senge na lê ti lo.

13. Mbeni zo so asara mariage awe alingbi ti zia vundu na bê ti mba ti lo tongana nyen?

13 A lingbi nga wali wala koli asara hange si lo son bê ti mba ti lo pëpe na ambeni lege nde. Zia e bâ atapande ni use: Mbeni ita-wali so ayeke bata amolenge ti lo gï lo oko ayeke pika singa lakue na mbeni ita-koli ti wara wango, na ala yeke sara lisoro aninga; me ita ni so ayeke koli ti wali. Mbeni ita-koli so ayeke kumbamba ayeke mû ngoi mingi ti fa tënë yenga na yenga gï na mbeni ita-wali so ayeke wali ti koli. Peut-être aita ni so asara mariage awe so ayeke na asioni bibe pëpe; me sarango ye ti ala ni so asara nyen na ndö ti wali wala koli ti ala? Mbeni ita-wali so ye tongaso asi na lo atene: “Ti bâ so koli ti mbi ayeke mû ngoi ti lo mingi ndali ti mbeni ita-wali ti congrégation ti e ason bê ti mbi mingi. Ye so lo sara so asara si mbi bâ so mbi yeke ye oko ape.”

14. (a) Genèse 2:24 afa so a lingbi zo so asara mariage awe abi bê ti lo kozoni kue na zo wa? (b) Atënë wa la a lingbi e hunda na terê ti e?

14 A yeke na lege ni ti tene bê ti ita-wali so nga na ti ambeni wali wala koli so mara ti ye tongaso asi na ala ason. Akoli wala awali ti ala adoro kpengba wango ti Nzapa na ndö ti mariage, wango so atene: “Koli ayeke zia ande babâ na mama ti lo, lo yeke ngbâ ande na terê ti wali ti lo.” (Genèse 2:24). Biani, azo so asara mariage awe angbâ lakue ti ne ababâ na amama ti ala; ye oko, Nzapa aye si ala bi bê ti ala kozoni kue na wali wala koli ti ala. Legeoko nga, aChrétien aye mingi aita ti ala ti bungbi; ye oko, a lingbi ala bi bê ti ala kozoni kue na wali wala koli ti ala. Ni la, tongana mbeni ita-koli wala ita-wali so asara mariage awe ayeke mû ngoi ti lo mingi ndali ti mbeni zo nde wala ti he ngia mingi na mbeni ita ti bungbi so ayeke wali wala koli ti lo pëpe, lo sara si vundu aga na yâ ti songo ti mariage ti lo. Peut-être a yeke ye so la asara si kpale ayeke na yâ ti mariage ti mo. Hunda terê ti mo: ‘Mbi yeke mû ngoi mingi ndali ti wali wala koli ti mbi? Mbi yeke bi bê ti mbi mingi na lo na mbi yeke fa so mbi ye lo mingi?’

15. Ti lingbi na Matthieu 5:28, ngbanga ti nyen la a lingbi ita so asara mariage awe akpe ti bi bê ti lo ahon ndö ni na mbeni wali wala koli so ayeke ti lo ape?

15 Na ndö ni nga, mbeni ita-koli wala ita-wali so ayeke bi bê ti lo ahon ndö ni na mbeni zo nde na wali wala koli ti lo ayeke tambela na mbeni ndo so ayeke dongo dongo. Mawa ni ayeke so ambeni ita-koli wala ita-wali atï mbeni zo so ala he ngia na lo mingi (Matthieu 5:28). Ye ti peko ni ayeke so tingo zo ni so ague na ala ti sara même mbeni ye so ayeke sioni na so ane mariage pëpe. Bâ ye so bazengele Paul atene na ndö ti tënë so.

“SARA SI GBOGBO TI MARIAGE AGA SIONI PËPE”

16. Wango wa la Paul amû na ndö ti mariage?

16 Gi na peko ti so Paul amû wango atene “zia azo kue abâ mariage na nene ni mingi,” lo gboto mê ti aChrétien, lo tene: “Zia a sara si gbogbo ti mariage aga sioni pëpe, ndali ti so Nzapa ayeke fâ ngbanga ande na li ti azo ti sarango lango-sioni nga na azo ti gingo wali wala koli nde.” (aHébreu 13:4). So Paul atene “gbogbo ti mariage”, lo ye ti sara tënë ti bungbingo ti koli na wali. Bungbingo ni so ayeke duti “sioni pëpe” wala ayeke duti ye ti saleté pëpe tongana a yeke na popo ti azo so asara mariage awe. Tongaso, aChrétien ayeke sara ye alingbi na tënë ti Bible so: “Mo duti na ngia na wali ti lâ ti maseka ti mo.”​—aProverbe 5:18.

17. (a) Ngbanga ti nyen la a lingbi bango ndo ti azo ti dunia so na ndö ti tënë ti gingo wali wala koli nde achangé bango ndo ti aChrétien ape? (b) E lingbi ti mû peko ti tapande ti Job tongana nyen?

17 Azo so abungbi na mbeni wali wala koli nde na ti ala asara mbeni ye so afa so ala ne oko pëpe andia ti Nzapa na ndö ti nzoni sarango ye. Tâ tënë, azo mingi laso abâ gingo wali wala koli nde tongana mbeni ye so ayeke sioni ape. Ye oko, atâa bango ndo ti azo ayeke tongana nyen na ndö ti tënë so, a lingbi a changé bango ndo ti aChrétien pëpe. Ala hinga so na nda ni a yeke “Nzapa [la] ayeke fâ ngbanga ande na li ti azo ti sarango lango-sioni nga na azo ti gingo wali wala koli nde,” me a yeke zo ape (aHébreu 10:31; 12:29). Tongaso, atâ Chrétien ayeke mû gï peko ti bango ndo ti Jéhovah na ndö ti tënë so. (Diko aRomain 12:9.) Dabe ti mo na tënë so Job atene lani: “Mbi te mbele na lê ti mbi awe.” (Job 31:1). Biani, ti kpe ti sara mbeni ye so alingbi ti gue na zo ti gi mbeni wali wala koli nde, atâ Chrétien ayeke bata lê ti ala nzoni si ala bâ na nzara ni lâ oko ape mbeni zo so ayeke wali wala koli ti ala pëpe.​—Bâ Ambeni tënë, na li ti tënë “Bango ndo ti Bible na ndö ti divorce nga na kangbingo terê.”

18. (a) Na lê ti Jéhovah, gingo mbeni wali wala koli nde ayeke kota siokpari? (b) Nyen la atingbi tënë ti gingo wali wala koli nde na tënë ti vorongo yanda?

18 Na lê ti Jéhovah, gingo mbeni wali wala koli nde ayeke kota siokpari? Ndia ti Moïse amû lege na e ti hinga bibe ti Jéhovah na ndö ti tënë so. Giriri na Israël, tongana mbeni zo agi mbeni wali wala koli nde, wala lo voro yanda, a lingbi a fâ ngbanga ti kuâ na li ti lo (Lévitique 20:2, 10). Mo lingbi ti bâ ye so atingbi aye use so? Gbu li ti mo kete si: tongana mbeni zo ti Israël avoro yanda, lo yeke fâ yâ ti mbele so lo te na Jéhovah. Legeoko nga, zo ti Israël so agi mbeni wali wala koli nde ayeke fâ yâ ti mbele so lo te na zo ti mariage ti lo. Zo so avoro yanda nga zo so agi mbeni wali wala koli nde asara ye na handa. (Exode 19:5, 6; Deutéronome 5:9; diko Malachie 2:14.) Tongaso, na lê ti Jéhovah, Nzapa so ayeke be-ta-zo nga so a lingbi ti zia bê kue na lo, azo tongaso ayeke na tënë na li ti ala.​—Psaume 33:4.

19. Nyen la alingbi ti pusu e ti leke na bê ti e ti ke na bê oko tënë ti gingo wali wala koli nde? Ngbanga ti nyen?

19 Biani, aChrétien ayeke na gbe ti Ndia ti Moise pëpe. Ye oko, ti dabe so giriri na Israël a bâ gingo wali wala koli nde tongana kota siokpari alingbi ti kpengba aChrétien ti leke na bê ti ala ti sara mara ti siokpari tongaso pëpe. Ngbanga ti nyen? Haka tënë ni na ye so: Mo yeke yeda ti gue na yâ ti mbeni eglize ti kuku na gbe ti mbeni yanda na ti voro ni? Mo yeke tene ande: ‘Mbi yeke sara mara ti ye tongaso lâ oko ape!’ Ka tongana a tene a yeke mû na mo gbâ ti nginza na pekoni, mo yeke sara ni? Mo yeke tene ande mo tene: ‘So kue mbi ke.’ Biani, so mo yeke tâ Chrétien, gï ti bâ na yâ ti li ti mo so mo yeke handa Jéhovah na lege so mo yeke kuku na gbe ti mbeni yanda ayeke sioni mingi na lê ti mo. Legeoko nga, a lingbi tënë ti ziango vundu na bê ti Jéhovah Nzapa ti ala, nga na bê ti wali wala koli ti ala, na gingo mbeni wali wala koli nde aduti ye ti sioni mingi na lê ti aChrétien, atâa nyen la alingbi ti pusu ala ti sara ni (Psaume 51:1, 4; aColossien 3:5). E ye lâ oko ape ti sara mbeni ye so ayeke mû ngia na bê ti Satan na ayeke bi zonga na ndö ti Jéhovah nga na ndö ti mariage so Nzapa la azia ni na sese.

LEGE TI KPENGBA SONGO TI MO NA WALI WALA KOLI TI MO

20. Nyen la asi na yâ ti ambeni mariage? Mû mbeni tapande ti fa ni.

20 Mo lingbi ti kpe asarango ye so ayeke ne mariage pëpe si mo kiri mo ne wali wala koli ti mo, me mo lingbi nga ti sara nyen mbilimbili? Ti kiri tënë na hundango ndo so, haka mariage na mbeni da. Na pekoni, bâ so anzoni tënë, anzoni sarango ye, nga na ambeni lege ti nengo mba so a lingbi a duti na popo ti koli na wali ayeke tongana aye ti sarango na pendere ti yâ ti da ni. Tongana mo bâ so mo na wali wala koli ti mo aye terê mingi, mariage ti ala ayeke tongana mbeni da so a zia apendere ye na yâ ni ti sara pendere ni. Tongana yengo so mo ye na wali wala koli ti mo ayeke dë dengo, andâ aye so ayeke sara pendere ti da ni ayeke girisa yeke yeke la, na mariage ni ayeke duti tongana mbeni da so ye ti pendere oko ayeke na yâ ni ape. Ndali ti so mo ye ti bata commandement ti Nzapa so ahunda ti bâ “mariage na nene ni mingi,” a yeke pusu mo ti leke dutingo ti mo si akiri aga nzoni. Biani, tongana mbeni ye ti ngangu ngere so a bâ ni na nene ni mingi abuba, a yeke na lege ni ti leke ni. Mo lingbi ti leke songo ti mo na wali wala koli ti mo tongana nyen? Bible atene: “Grâce na ndara, zo aleke da, nga grâce na bango yâ ti aye nzoni, da ni aluti nzoni. Grâce na hingango ye, yâ ti achambre ni asi singo na mara ti apendere ye ti mosoro ti ngangu ngere nde nde kue.” (aProverbe 24:3, 4). Bâ tongana nyen la tënë so andu mariage.

21. Tongana nyen la yeke yeke e lingbi ti kpengba songo ti e na wali wala koli ti e? (Bâ nga encadré “ Nyen la mbi lingbi ti sara ti tene mariage ti mbi aga nzoni mingi?”)

21 Na popo ti ‘aye ti mosoro ti ngangu ngere’ so asi singo na yâ ti mbeni sewa so ayeke na ngia, a yeke wara tâ ndoye, kpengo mbeto ti Nzapa, nga na mabe so aluti ngangu (aProverbe 15:16, 17; 1 Pierre 1:7). Aye tongaso ayeke sara si songo ti koli na wali akpengba. Na yâ ti versê ti aProverbe so, mo bâ so nyen la asara si yâ ti da ni asi na aye ti ngangu ngere? A yeke “hingango ye”. Tâ tënë, tongana koli na wali ti lo asara ye alingbi na hingango ye so ayeke na yâ ti Bible, a yeke changé bango ndo ti ala nga a yeke pusu ala ti sara si ndoye ti ala akiri fini ni (aRomain 12:2; aPhilippien 1:9). Tongaso, tongana mo na wali wala koli ti mo ayeke duti gï ala use na ala yeke diko ambeni versê ti Bible, na tapande aversê ti lâ oko oko, wala mbeni article ti Tour ti Ba Ndo wala ti Réveillez-vous ! so asara tënë na ndö ti mariage, a yeke mo bâ mo tene ala ngbâ ti bâ mbeni ye ti pendere ti mû ti sara na pendere ti yâ ti da ti ala. Tongana ndoye ti Jéhovah la apusu ala ti sara ye alingbi na wango so ala bâ ni fade, ye ni ayeke mo bâ mo tene ala yeke mû aye ti pendere so ti ga na ni na “yâ ti da” ti ala. Ye ti peko ni ayeke so aye ti pendere so ayeke ândö na yâ ti mariage ti ala alingbi ti hon yeke yeke.

22. Nzerengo terê wa la e yeke wara tongana e yeke sara ngangu ti sara mbage ti e ti tene songo ti e na wali wala koli ti e akpengba?

22 Tâ tënë, a lingbi ti hunda ngoi nga na ngangu mingi ti kiri na aye so kue na place ni oko na oko. Ye oko, tongana mo sara ngangu ti sara mbage ti mo, terê ti mo ayeke nzere mingi ti hinga so mo yeke sara ye alingbi na commandement ti Bible so: “Na ndö ti tënë ti nengo mba na popo ti ala, zia ala duti azo so amû li ni kozo ti sara ni.” (aRomain 12:10; Psaume 147:11). Na ndö ti aye so kue, ngangu so mo yeke sara na bê ti mo kue ti tene mo bâ mariage ti mo na nene ni mingi ayeke sara si mo ngbâ na yâ ti ndoye ti Nzapa.

^ par. 6 Atënë so angoro wango so Paul amû na ndö ti tënë ti mariage ayeke mbage ti molongo ti awango so lo mû lani.​—aHébreu 13:1-5.