Yani kulokufunako

Yani kulokucuketfwe

SEHLUKO 11

“Umshado Awuhlonishwe”

“Umshado Awuhlonishwe”

“Ube nenjabulo ngemfati webusha bakho.”TAGA 5:18.

1, 2. Ngumuphi umbuto lesitawucoca ngawo, futsi kungani?

USHADILE yini? Nangabe kunjalo, ikhona yini injabulo emshadweni wakho, nobe ubhekene netinkinga temshado letimatima? Kusekhona yini kusondzelana kuwe nalowo loshade naye? Imphilo yemshado uyayibeketelela yini nobe uyayijabulela? Nangabe kunjalo, kungenteka kuyakudvumata kutsi lobudlelwane lobuhle lenike naba nabo sebupholile. NjengemKhristu, ufuna umshado wakho uletse ludvumo kuJehova, Nkulunkulu lomtsandzako. Kepha-ke, simo lobhekene naso singase sikubangele kutsi ukhatsateke, futsi ubenenhlitiyo lebuhlungu. Nobe kunjalo, ungalokotsi uphetse ngekutsi lesimo lobhekene naso angeke silunge.

2 Lamuhla, kunemaKhristu lamanyenti lashadile lake abeketelela imphilo yemshado, futsi abete buhlobo lobucinile. Nobe kunjalo, aye atfola indlela yekubucinisa lobo buhlobo. Nawe ungayitfola injabulo nekwenetiseka. Njani?

KUSONDZELA KUNKULUNKULU NAKULOYO LOSHADE NAYE

3, 4. Kungani labo labashadile batawusondzelana edvute nangabe balwela kusondzelana naNkulunkulu? Fananisa.

3 Wena naloyo loshade naye nitawusondzelana kakhulu nangabe nisondzela kakhulu nakuNkulunkulu. Kungani? Cabanga nganasi sibonelo: Yibone ngemehlo engcondvo intsaba—lebanti ngephansi, futsi lecijile etulu. Indvodza ime phansi kwalentsaba eluhlangotsini lolungasemphumalanga, kantsi umfati ume ngephansi kwayo ngale kuloluhlangotsi lolungasenyakatfo. Bobabili bacala kucanca lentsaba. Behlukaniswe libanga lelidze njengobe bobabili basesephansi kwalentsaba. Kepha njengobe nguloyo aloku anyukela etulu esicongweni, libanga lelibehlukanisile liyancipha kancane kancane. Uyasibona yini lesifundvo lesikhutsatako lesisitfola kulomfanekiso?

4 Imetamo loyentako yekukhonta Jehova ngalokugcwele ingafananiswa nekwetama kucanca intsaba. Njengobe umtsandza Jehova, singatsi sewuvele ucalile kucanca lentsaba. Kepha-ke, nangabe wena nalowo loshade naye senikhweshelene, kungenteka wena ukhuphuka ngalana kantsi yena ukhuphuka ngale kulolunye luhlangotsi lwalentsaba. Yini leyentekako-ke njengobe nichubeka nicanca lentsaba? Kuyavunywa kutsi ekucaleni lisuke lilidze libanga lelinehlukanisile. Nobe kunjalo, nawenta imetamo leyengetiwe yekusondzelana edvute naNkulunkulu—lokukucanca intsaba—wena naloyo loshade naye niyawusondzelana. Empeleni, kusondzelana edvute naNkulunkulu kukuphela kwentfo letawukwenta usondzelane naloyo loshade naye. Kepha ungakwenta njani loko?

Lapho lwati lweliBhayibheli lusetjentiswa, lunemandla ekucinisa umshado wakho

5. (a) Nguyiphi indlela yekusondzelana naJehova kanye naloyo loshade naye? (b) Jehova uwubheka njani umshado?

5 Lenye indlela yekucanca, ikutsi wena naloyo loshade naye nilalele seluleko lesiphatselene nemshado lesitfolakala eVini laNkulunkulu. (Tihlabelelo 25:4; Isaya 48:17, 18) Cabanga nganasi seluleko lesicondzile lesaniketwa ngumphostoli Pawula, lowatsi: “Umshado awuhlonishwe ngibo bonkhe.” (Hebheru 13:4) Kusho kutsini loko? Ligama lelitsi “awuhlonishwe,” liveta kutsi intfo letsite itsatfwa njengalebalulekile kanye naleligugu. Ngiyo kanye-ke indlela Jehova lawubheka ngayo umshado—uwubheka njengalobalulekile naloligugu.

SISUSA SAKHO—LUTSANDVO LOLUSUKA ENHLITIYWENI NGAJEHOVA

6. Sibonisani seluleko saPawula ngalokuphatselene nemshado, futsi kungani kubalulekile kutsi sihlale sisikhumbula?

6 Njengetinceku taNkulunkulu, wena naloyo loshade naye senivele niyati kutsi umshado uligugu, futsi ungcwele. Jehova nguye longumsunguli wemshado. (Fundza Matewu 19:4-6.) Kepha-ke, nangabe kwanyalo unetinkinga emshadweni wakho, kwati kutsi umshado uhloniphekile nje kukodvwa akukeneli kute kukukhutsate wena naloyo loshade naye kutsi nitsandzane futsi nihloniphane. Yini-ke lenganisita kutsi nente kanjalo? Asewunake indlela Pawula layibeka ngayo indzaba yekubonisa inhlonipho. Akashongo kutsi “umshado uhloniphekile”; kepha watsi “umshado awuhlonishwe.” Kwakungasiko nje kutsi Pawula umane uchaza umshado; kepha abeniketa seluleko. * Kunaka lowo mehluko kungakusita ekutseni uvuselele inhlonipho ngaloyo loshade naye. Kungani kunjalo?

7. (a) Ngumiphi imitsetfo lesemBhalweni lesiyilalelako, futsi kungani? (b) Ngumiphi imiphumela lemihle leletfwa kulalela?

7 Asewucabange indlela loyibheka ngayo leminye imitsetfo lesemiBhalweni, njengemtsetfo wekwenta bafundzi kanye nesikhutsato sekuhlangana ndzawonye ngenjongo yekukhonta Nkulunkulu. (Matewu 28:19; Hebheru 10:24, 25) Kuyavunywa, kugcina leyo mitsetfo kungase kube matima ngaletinye tikhatsi. Bantfu loshumayela kubo bangase bangasabeli kahle, nobe umsebenti wakho wekutiphilisa ukwenta uhlale ukhatsele, ngaloko kube matima kuya emihlanganweni yebuKhristu. Nobe kunjalo, uyachubeka ushumayela ngeMbuso, futsi uyachubeka uya emihlanganweni yebuKhristu. Akekho longakuyekelisa—ngisho naSathane imbala! Kungani? Kungenca yekutsi lutsandvo lwakho lolusuka enhlitiyweni ngaJehova lukwenta ulalele imitsetfo yakhe. (1 Johane 5:3) Kuletsa miphi imiphumela lemihle loko? Kuhlanganyela emsebentini wekushumayela kanye nekuba khona emihlanganweni kukuletsela kuthula kwangekhatsi kanye nenjabulo lesuka enhlitiyweni, ngenca yekwati kutsi wenta intsandvo yaNkulunkulu. Imiva lenjalo itawuphindze ivuselele emandla akho. (Nehemiya 8:10) Ngusiphi sifundvo lesisitfola lapha?

8, 9. (a) Yini lengasenta kutsi silalele seluleko sekuhlonipha umshado, futsi kungani? (b) Ngumaphi emaphuzu lamabili lesitawucoca ngawo nyalo?

8 Njengobe nje lutsandvo lwakho lolujulile ngaNkulunkulu lukwenta kutsi ulalele umtsetfo wekushumayela kanye naloyo wekuhlangana ndzawonye nangetulu kwetitsiyo, kanjalo nelutsandvo ngaJehova lungakwenta kutsi ulalele seluleko semBhalo lesitsi “umshado [wakho] awuhlonishwe,” ngisho nobe loko kubonakala kumatima. (Hebheru 13:4; Tihlabelelo 18:29; Umshumayeli 5:4) Ngakulokunye, njengobe imetamo yakho yekuhlanganyela emsebentini wekushumayela neyekuhlangana ndzawonye iletsa tibusiso letivela kuNkulunkulu, kanjalo nemetamo yakho yekuhlonipha umshado Jehova utawuyibona futsi akubusise ngayo.1 Thesalonika 1:3; Hebheru 6:10.

9 Ungawenta njani umshado wakho uhlonipheke? Kufanele ugweme kutiphatsa lokungalimata umshado wakho. Ngetulu kwaloko, kufanele utsatse tinyatselo tekucinisa buhlobo benu emshadweni.

GWEMA INKHULUMO KANYE NEKUTIPHATSA LOKUBONISA KUNGAWUHLONIPHI UMSHADO

10, 11. (a) Ngukuphi kutiphatsa lokungayibonisi inhlonipho ngemshado? (b) Ngumuphi umbuto lokufanele uwubute loyo loshade naye?

10 Esikhatsini lesendlulile lomunye umfati longumKhristu watsi: “Ngathandaza kuJehova kutsi anginike emandla ekukhutsatela.” Yini lena abeyikhutsatelela? Wachaza: “Indvodza yami ihlala ingishaya ngemavi. Ngingase ngingabi nato tibati letibonakalako, kepha emavi akhe lahlabako njengekutsi, ‘uyangidzina!’ nalatsi ‘uyintfo lengenamsebenti!’ ayangihlaba enhlitiyweni.” Lomfati uveta indzaba lematima kakhulu—kuhlukumetana ngemavi emshadweni.

11 Asewubuke nje kutsi kudzabukisa njani kutsi emaKhristu lashadile ashayane ngemavi, labangela tilondza temivelo letingapholi melula! Kusebaleni-ke kutsi nangabe bantfu labashadile bashayana ngemavi, umshado wabo awuhlonipheki. Unjani umshado wakho kulendzaba? Lenye indlela yekutfola loko kutsi ngekutfobeka ubute loyo loshade naye: “Akuphatsa njani emavi ami?” Nangabe atsi etikhatsini letinyenti emavi akho ambangela tilondza temivelo, kufanele ukulungele kushintja kute simo sibe ncono.Galathiya 5:15; fundza Efesu 4:31.

12. Kukhonta kwemuntfu kungaba njani lite emehlweni aNkulunkulu?

12 Kugcine engcondvweni kutsi indlela losebentisa ngayo lulwimi lwakho emshadweni itsintsa buhlobo bakho naJehova. LiBhayibheli litsi: “Umuntfu locabanga kutsi uyakholwa, abe angalubophi lulwimi lwakhe, nekukholwa kwalowo muntfu kulite.” (Jakobe 1:26) Indlela lokhuluma ngayo ihlobene kakhulu nekukhonta kwakho Nkulunkulu. LiBhayibheli aliwusekeli nani umbono wekutsi nobe ngabe yini umuntfu layentako ekhaya ilungile, yingci nje nangabe umuntfu atsi ukhonta Nkulunkulu. Ungalokotsi utikhohlise. Lena yindzaba lebalulekile. (Fundza 1 Phetro 3:7.) Ungaba nawo emakhono ekwenta tintfo letitsite, uphindze ube nenshiseko, kepha nangabe uvisa loyo loshade naye buhlungu ngekukhuluma emavi lahlabako, uyalona lilungiselelo lemshado futsi Nkulunkulu angakubona kulite kumkhonta kwakho.

13. Umuntfu loshadile angabubangela njani buhlungu bemivelo kuloyo lashade naye?

13 Labashadile kufuneka baphindze bacaphele kutsi bangabangeli buhlungu bemivelo ngetindlela letinganakeki. Asewucabange nganati tibonelo letimbili: Make lote indvodza uhlale ashayela indvodza lengumKhristu lakanye nayo ebandleni acela teluleko kuyo futsi bakhuluma sikhatsi lesidze; umzalwane longakashadi ucitsa sikhatsi lesinyenti liviki ngalinye ensimini nadzadze loshadile. Laba lesikhulume ngabo labashadile kuletibonelo bangatenta ngetinjongo letinhle letintfo; nobe kunjalo, lokutiphatsa kwabo lokunjalo kubatsintsa njani labo labashade nabo? Lomunye umfati lowabhekana nesimo lesifananako watsi: “Akungiphatsi kahle kubona kutsi indvodza yami iniketa lomunye dzadze sikhatsi lesinyenti futsi inaka yena kakhulu ebandleni. Loku kungenta ngitive ngilite kuye.”

14. (a) Ngusiphi sibopho semshado lesivetwe encwadzini yaGenesisi 2:24? (b) Yini lokufanele sitibute yona?

14 Kuyacondzakala kutsi lona kanye nalabanye labashadile lababhekana nesimo lesifananako emshadweni beva buhlungu. Labo labashade nabo abawunaki umtsetfo waNkulunkulu locondzile mayelana nemshado, lotsi: “Ngako-ke indvodza iyawushiya uyise nenina inamatsele kumfati wayo.” (Genesisi 2:24) Kuliciniso, labo labashadako kufanele bahloniphe batali babo; nobe kunjalo, kulilungiselelo laNkulunkulu kutsi labashadile banake kakhulu labo labashade nabo. Ngalokufananako, emaKhristu ayabatsandza labo lakholwa nabo; kepha anemitfwalo leyinhloko yekunaka kakhulu labo lashade nabo. Ngako-ke, nangabe emaKhristu lashadile acitsa sikhatsi lesinyenti nobe etayelana kakhulu nalamanye emaKhristu lakanye nawo, ikakhulukati lawo ebulili lobehlukile, avisa labo lashade nabo buhlungu. Nguloko yini lokuyimbangela yetinkinga emshadweni wakho? Tibute: ‘Ngiyamnaka yini loyo lengishade naye futsi ngimuphe sikhatsi lesenele kanye nelutsandvo lolumfanele?’

15. Ngekusho kwaMatewu 5:28, kungani emaKhristu lashadile kufanele akugweme kunaka kakhulu ngalokungakafanele umuntfu webulili lobehlukile?

15 Ngetulu kwaloko, emaKhristu lashadile lanaka kakhulu bantfu bebulili lobehlukile langakashadi nabo, atifaka engotini. Lokubuhlungu kutsi lamanye emaKhristu lashadile asacale kuba nemiva yelutsandvo ngalabo lasatayelane nabo kakhulu. (Matewu 5:28) Umphumela waloko ube kutsi lutsandvo lolunjalo lubaholela ekutiphatseni lokungayibonisi ngisho nakakhulu inhlonipho ngemshado. Asewucabange ngaloko umphostoli Pawula lakusho ngalendzaba.

“LABATSETSENE KUFANELE BETSEMBEKE LOMUNYE KULOMUNYE”

16. Ngusiphi seluleko Pawula lasiniketa mayelana nemshado?

16 Ngekushesha nje ngemuva kwekusho leseluleko lesitsi “umshado awuhlonishwe,” Pawula wachubeka nekweluleka: “Labatsetsene kufanele betsembeke lomunye kulomunye. Nkulunkulu uyawubehlulela bonkhe labagwadlako nalabaphingako.” (Hebheru 13:4) Kuya ecasini kufanele kwentiwe kuphela emshadweni. Ngako-ke, emaKhristu alalela nasi seluleko lesiphefumulelwe lesitsi: “Ube nenjabulo ngemfati webusha bakho.”Taga 5:18.

17. (a) Kungani emaKhristu kungakafaneli ayengwe ngumbono welive ngekuphinga? (b) Singasilandzela njani sibonelo saJobe?

17 Labo labaya ecasini nebantfu labangakashadi nabo, basuke babonisa kungayihloniphi imitsetfo yaNkulunkulu yekutiphatsa. Kuliciniso kutsi labanyenti lamuhla batsatsa kuphinga njengekutiphatsa lokwemukelekako. Nobe kunjalo, nobe nguyiphi indlela bantfu lababheka ngayo kuphinga akukafaneli ishintje indlela emaKhristu lakubheka ngayo. Ayacaphela kutsi ekugcineni, nguNkulunkulu hhayi umuntfu ‘lotawehlulela bonkhe labagwadlako nalabaphingako.’ (Hebheru 10:31; 12:29) Kungako emaKhristu eliciniso awulalela umbono waJehova ngalendzaba. (Fundza Roma 12:9.) Khumbula kutsi Jobe watsi: “Ngenta sivumelwane nemehlo ami.” (Jobe 31:1) Kute agweme nobe ngabe ngusiphi sinyatselo lesingawaholela ekuphingeni, emaKhristu agadza emehlo awo futsi akambuki ate amkhanuke umuntfu webulili lobehlukile langakashadi naye.—Fundza Sandzisanchazo lesinesihloko lesitsi: “Umbono WeliBhayibheli Ngedivosi Nangekuhlala Ngekwehlukana.”

18. (a) Emehlweni aJehova, kubi kangakanani kuphinga? (b) Ngukuphi kufanana lokukhona emkhatsini wekuphinga nekukhonta tithico?

18 Emehlweni aJehova, kubi kangakanani kuphinga? Umtsetfo waMosi usisita kutsi sibone imiva yaJehova ngalendzaba. Ka-Israyeli, kuphinga kanye nekukhonta tithico bekunguletinye tetono letatinesigwebo sekufa. (Levithikhusi 20:2, 10) Uyakubona yini kufanana kwaletintfo letimbili? Nangabe umIsrayeli akhonta tithico abephula sivumelwane lasente naJehova. Ngalokufananako, umIsrayeli lophingako abephula sivumelwane lasente naloyo lashade naye. Bobabili labantfu lesikhuluma ngabo bebenta tono letinkhulu. (Eksodusi 19:5, 6; Dutheronomi 5:9; fundza Malakhi 2:14.) Ngako-ke, bobabili emehlweni aJehova longuNkulunkulu lowetsembekile, bebababi kakhulu.Tihlabelelo 33:4.

19. Yini lengacinisa kutimisela kwemuntfu kugwema kuphinga, futsi kungani?

19 Kuliciniso, emaKhristu akasekho ngaphansi kweMtsetfo waMosi. Nobe kunjalo, kukhumbula kutsi kukhonta tithico kwakusono lesimatima ka-Israyeli wasendvulo, kungawacinisa emaKhristu ekugwemeni kwawo kwenta sono lesinjalo. Kungani sisho kanjalo? Asewucabange nganasi sibonelo: Ungangena yini esontfweni, uguce ngemadvolo uthandaze esithicweni? Mhlawumbe ungatsi ‘angeke ngikwente loko!’ Kepha bewungalingeka ekwenteni loko yini kube bewungaphiwa sizumbulu semali? Mhlawumbe ungaphendvula utsi ‘akukuhle kwenta kanjalo!’ Wona kanye nje umcabango wekulahla Jehova ngekukhonta tithico uyenyanyeka kumKhristu weliciniso. Ngalokufananako, emaKhristu kufanele ayenyanye imicabango yekulahla Nkulunkulu Jehova, kanye nalashade nabo ngekuphinga—ngisho nobe sifiso sekwenta leso sono singaba nemandla kangakanani. (Tihlabelelo 51:1, 4; Kholose 3:5) Asifuni kwenta sento lesitawujabulisa Sathane, sikhombise kungamhloniphi Jehova kanye nelilungiselelo lelihle kangaka lemshado.

INDLELA LONGACINISA NGAYO UMSHADO WAKHO

20. Yini leyentekile kuleminye yemishado? Fananisa.

20 Ngaphandle kwekugwema imikhuba lebonisa kungawuhloniphi umshado, ngutiphi letinye tinyatselo longatitsatsa kute uvuselele inhlonipho ngaloyo loshade naye? Kute uphendvule lombuto, tsatsa lilungiselelo lemshado njengendlu. Ngalokulandzelako, cabanga ngemavi lanemusa, tento letikhombisa kucabangela, kanye nemavi lakhombisa inhlonipho ngaloyo loshade naye lakhulunywa bantfu labashadile. Konkhe loku singakufananisa netintfo tekuhlobisa indlu. Nangabe nitiva nisondzelene, umshado wenu ufanana nendlu lehlotjiswe kahle futsi lefutfumele. Nangabe lutsadvo lwenu seluphola, konkhe loku lokuhlobisa lendlu kuyanyamalala kushiye umshado ufanana nendlu lengenalutfo futsi lengakahlotjiswa. Nangabe unesifiso sekulalela umyalo waNkulunkulu lotsi “umshado awuhlonishwe,” loko kutawukwenta kutsi utfutfukise lesimo. Kuliciniso kutsi intfo lenhle naleligugu iyakufanelekela kulungiswa kanye nekuvuselelwa. Ungakwenta njani loko? LiVi laNkulunkulu litsi: “Umuti wakhiwa ngekuhlakanipha, usimiswe ngekucondza; ngelwati tindlu tigcwaliswe ngemicebo lemihle lengakavami.” (Taga 24:3, 4) Asewucabange ngekutsi lamavi angasetjentiswa njani emshadweni.

21. Singayicinisa njani imishado yetfu kancane kancane? (Fundza nelibhokisi “ Ngingawutfutfukisa Njani Umshaso Wami?”)

21 Lenye ‘yetintfo letiligugu’ letijabulisako emndenini timfanelo letifanana nelutsandvo lweliciniso, kwesaba Nkulunkulu, kanye nelukholo lolucinile. (Taga 15:16, 17; 1 Phetro 1:7) Konkhe loko kuyawucinisa umshado. Kepha ucaphele yini kutsi letindlu lesikhulume ngato kulesaga lesicashunwe ngetulu tigcwaliswe njani ngetintfo letinhle? “Ngelwati.” Nangabe lusetjentiswa, lwati lweliBhayibheli lunemandla ekugucula imicabango yebantfu futsi lubente bavuselele lutsandvo lwabo. (Roma 12:2; Filiphi 1:9) Ngako-ke, nobe kunini lapho wena naloyo loshade naye nihlala phansi nikhulumisana futsi nifundza incenye letsite eBhayibhelini njengemBhalo welusuku, sihloko lesisekelwe eBhayibhelini se-Sicongosekulindza nobe se-‘Phaphama!’ lesikhuluma ngemshado, kufanana nekutsi nihlola indlela indlu lehlotjiswe ngayo. Lapho lutsandvo ngaJehova lunenta kutsi emshadweni wenu nisebentise seluleko lenisifundzile, kuba shengatsi nihlobisa ‘emakamelo endlu yenu.’ Ngenca yaloko, kufutfumala kanye nebunandzi lebenibujabulela ekucaleni buphindze bubuye.

22. Ngukuphi kwenetiseka lesitawukutfola nangabe silwela kwenta incenye yetfu ekuciniseni umshado?

22 Kuliciniso, kungatsatsa sikhashana kubeka intfo ngayinye yekuhlobisa endzaweni yayo lefanele. Kepha nangabe wenta imetamo yekwenta incenye yakho, utawuba nekwenetiseka lokukhulu ngekwati kutsi ulalela umyalo weliBhayibheli lotsi: ‘Ekuhloniphaneni nihole.’ (Roma 12:10; Tihlabelelo 147:11) Ngetulu kwako konkhe, imetamo yakho yekuhlonipha umshado wakho ngekwetsembeka itakugcina elutsadvweni lwaNkulunkulu.

^ sig. 6 Lendzaba ibonisa kutsi seluleko saPawula ngalokuphatselene nemshado siyincenye yeluchungechunge lwemitsetfo letfolakala eBhayibhelini.Hebheru 13:1-5.