1, 2. Hi xihi a xiwutiso lexi hi to xi kambisisa, niku hikuyini?

XANA u chadile? Loku zi hi lezo, xana a wukati ga wena xibuka xa litsako, kutani u yimisana ni zikarato za hombe za wukati? Xana wena ni nuna kutani sati wa wena ma ha zwanani khwatsi? Xana ga ha nanziha ni ku mo tshama zinwe ntsena hi lezi mu nga chada? Loku zi hi tano, kuzilava wa bayiseka hi lezi a litsako leli mu nga tshukile muva nalo wukatini ga nwina yi nga nyamalala. Kota muKristu, hakunene u wa ta lava lezaku a wukati ga wena gi neha wudzunzo ka Jehova, a Nungungulu loyi u mu ranzako. Hikwalaho, za koteka ku ngha a xiyimo lexi u nga ka xona zalezi xi ku vangela kukarateka ni kubayisa ka mbilu. Hambulezo, hi kombela lezaku u nga tshuki u alakanya lezaku a xikarato xa wena a xi na muri.

² Inyamutlha, ku na ni mipatswa ya yi nene ya maKristu leyi ka xikhati xo kari hi nga hi zikaratweni za hombe za wukati; yi ngo hanya hi ku timisela. Hambulezo, va kumile ndlela ya ku tiyisa a wukati kabye. Wenawu u ngava ni litsako la hombe wukatini ga wena. Hi ndlela muni?

3, 4. Hikuyini a nuna ni sati va toya va tshinelelana nguvu loku va ti karatela ku tshinela ka Nungungulu? Fananisa.

³ Wena ni nuna kutani sati wa wena mu ta tshinelelana loku mu ti karatela a ku tshinela ka Nungungulu. Hikuyini? Hi nga ehleketa hi mufananiso lowu: Ti alakanyele na u wona xitsunga. A wanuna wo kari i yimile laha tshinyeni ga xona hi tlhelo ga le nwalungu kuveni a wasati wo kari yenawu i yimile laha tshinyeni hi ka tlhelo ga seno dzongeni. Hi wumbiri gabye va  sangula ku kanziha a xitsunga lexo. A xikhati lexi va ha hiko laha tshinyeni ga xitsunga, ku na ni pfhuka wa hombe wu va tsawukanyisako. Hambulezo, laha a munwe ni munwani wabye a yako a kanziha na a kongoma magumo ya xona, a pfhuka lowu wu nga kona xikari kabye wu ya wu koma. Wa xi wona a xigonzo xi tiyisako hlana ka mufananiso lowu?

⁴ A mizamo leyi u yi mahako ya lezaku u tirela Jehova hi kumbhelela yi nga fananiswa ni kutikarata loku ku lavekako lezaku u kanziha a xitsunga. Kota lezi u mu ranzako Jehova, hi nga zi wulisa ku u sina u ti karatela ku kanziha. Kanilezi, loku wena ni nuna kutani sati wa wena mu nga zwanani, zi fana ni loku mu kanziha muya matlhelweni yo hambana ya xitsunga lexo. Hambulezo, ku humelela yini loku mu simama ku kanziha ke? Kunene, ku tava ni pfhuka wo kari wu mu hambanisako  loku ma ha sangula. Hambu zi hi tano, laha mu ti karatelako a ku tshinela ka Nungungulu — ku nga ku kanziha muya hehla — mu taya mu tshinelelana nguvu nwina vambiri. Hakunene, a ku tshinela ka Nungungulu hi yona a mhaka-tshinya ya ku tshinela ka nuna kutani ka sati. Kanilezi mu nga zi mahisa kuyini lezo hi lisine la kona?

5. a) Hi yihi a yinwe ya tindlela ta ku tshinela ka Jehova ni ka nuna kutani sati wa wena ke? b) Xana Jehova i gi wonisa kuyini wukati?

⁵ A nchumu wa lisima lowu wu lavekako kasi wena ni nuna kutani sati wa wena mu zi kota ku “kanziha” ku lanzela a wusungukati gi nga Mhakeni ya Nungungulu xungetano hi wukati. (Tisimu 25:4; Isaya 48:17, 18) Hikwalaho, ehleketa hi mhaka yo kongoma yi nga ka wusungukati gi nyikilweko hi mupostoli Paule xungetano hi wukati. I te ngalo: “Ngha na kutekana ku dzunzeka ka vanhu vontlhe.” (Maheberu 13:4) Zi wula yini lezo? A gezu legi gaku “ku dzunzeka” gi wula ku a nchumu lowo wa ranziwa niku wa lisima. Hizalezo futsi Jehova a gi wonisako zona wukati — wa gi ranza ni ku gi nyika lisima.

6. Xana a mongo wa wusungukati ga Paule wu komba yini xungetano hi wukati, niku hikuyini zi hi za lisima a ku tshama na hi alakanya lezo?

⁶ Kota lezi mu nga malanza ya Nungungulu, wena ni nuna kutani sati wa wena mu sina mu zi tiva lezaku a wukati ga lisima niku gi basile. Hi Jehova wutsumbu a nga yimisa a lulamiselo ga wukati. (Gonza Mateu 19:4-6.) Hambulezo, loku u kari u yimisana ni zikarato wukatini, a ku tiva ntsena lezaku a wukati gi dzunzekile a zi nge eneli a kuva zi kuca wena ni munghana wa wena wa wukati lezaku mu khomana hi liranzo ni xichawo. Makunu, xini xi to mu kuca a kuva mu maha lezo? Cuwuka khwatsi lezi Paule a yi khanyisisileko zona a mhaka ya ku dzunzana. A nga wulangi lezaku, “a kutekana ku dzunzekile”; kanilezi i te ngalo, “ngha na kutekana ku dzunzeka.” Paule i wa nga nyiki  mawonela, i wo laya. * A ku tiva lezo zi ta ku vuna a ku kuma a xigelo xa ku hlanganyeta a liranzo la wena ka nuna kutani sati. Hikuyini?

7. a) Hi yihi a milayo ya Biblia leyi hi yi lanzelako, niku hikuyini? b) Hi wahi a mabhinzu lawa hi ma kumako hi ku maha lezo?

⁷ Alakanyela hi xikhatanyana lezi u zi wonisako zona a zileletelo zinwani za Biblia, zo kota a ntiro wa ku maha vapizani kutani a wusungukati ga lezaku hi tlhangana kasi hi kukhozela. (Mateu 28:19; Maheberu 10:24, 25) A zi kanakanisi lezaku a ku lanzela a zileletelo zontlhe lezo zi nga ha karata ka zinwani zikhati. Za koteka ku ngha a vanhu lava u va xumayelako va nga vumeli, kutani ku wuya hi ntirweni wa wena wa kutihanyisa na u karele laha kaku, a kuya mitlhanganweni ziva yimpi ya hombe. Hambulezo, wa ha simama ku xumayela a mahungu ya Mufumo ni kuya mitlhanganweni ya bandla viki ni viki. A ku na munhu a zi kotako a ku ku tsikisa ku maha lezo — ge hambu Satani! Hikuyini? Hakuva a liranzo la wena la mbilu yontlhe ha Jehova li ku kuca a ku lanzela milayo yakwe. (1 Johani 5:3) Hi wahi a mabhinzu ya kona? A ku hlengela ntirweni wa kuxumayela ni kuva kona mitlhanganweni zi ku nyika kurula maalakanyweni ya wena ni litsako la hombe hi ku tiva lezaku u maha kuranza ka Nungungulu. Niku a kutizwa loko ku wuyisa a ntamu wa wena. (Nehemia 8:10) Hi gonza yini ka mhaka leyi ke?

8, 9. a) Xini xi to hi susumeta a ku lanzela xileletelo xa lezaku ngha a wukatini gi dzunzeka, niku hikuyini? b) Hi tihi a timhaka timbiri leti hi to ti kambisisa zalezi?

⁸ Khwatsi hi lezi a liranzo la wena lo eta ka Nungungulu li ku kucako a ku lanzela a zileletelo za ku xumayela ni kuva kona mitlhanganweni hambu loku zi nonoha, hi kufanana a liranzo la wena ha Jehova li ta ku susumeta a ku lanzela a wusungukati ga Biblia ga ku maha lezaku a “kutekana [ka nwina] ku dzunzeka,” hambu loku zi ku khwatsi za karata. (Maheberu 13:4; Tisimu 18:29; Mutshawuteli 5:4) Ahandle ka lezo, khwatsi hi lezi a ku ti karatela ku xumayela ni kuya mitlhanganweni zi ku nehelako makatekwa  yo tala hi ka Nungungulu, a mizamo ya wena ya ku lava lezaku a wukati ga wena gi dzunzeka Jehova i ta yi wona a tlhela a ku katekisa. — 1 Va Le Tesalonika 1:3; Maheberu 6:10.

⁹ Makunu, xana u nga mahisa kuyini lezaku a wukati ga wena gi dzunzeka? U fanele ku potsa a mahanyela lawa ma onhako wukati. Tlhatakumbiri, u fanele ku maha zilo lezi zi to tiyisa a xiboho xa nwina xa wukati.

10, 11. a) Mahanyela muni ma bihisako wukati? b) Xiwutiso muni lexi hi faneleko ku xi kambisisa ni nuna kutani sati wa hina?

¹⁰ Ka xikhati xo kari xi hunzileko, a sati wo kari wa muKristu i wulile lezi: “Nzi khongela ka Jehova lezaku a nzi nyika ntamu wa ku timisela.” A ku timisela yini? I lo tlhamusela aku: “A nuna wa mina wa nzi bungutela hi magezu. Zi nga maha na nzi nga woneki zifuta, kanilezi a magezu yakwe yo tlhava, yo kota lawa yaku: ‘Wena wa nzi binza!’ ‘Wena a wu vuni nchumu!’ ma vangile zilonza mbilwini ya mina.” A sati loyi i wula mhaka yi nga xikarato xa hombe — ma nga ma mawulawulela yo tlhava nzeni ka wukati.

¹¹ A hi kubiha ka zona a kuva a vatekani lomu mitini ya maKristu va tshama hi ku hawulana, va vangelana zilonza timbilwini lezi zi karatako ku hola! Zi te dlunya lezaku a wukati legi gi fumelwako hi magezu yo tlhava a gi dzunzeki. Xana a wukati ga wena gi tshamisile kuyini ka mhaka leyi? A yinwe ya tindlela ta ku tiva lezo ku wutisa nuna kutani sati wa wena hi kutikoramisa uku: “Ma ku khumbisa kuyini a magezu ya mina?” Loku a nuna kutani sati wa wena a wula lezaku a magezu ya wena ma mu vangele zilonza hi kuphindaphinda, u fanele ku ti yimisela a ku chukwatisa a tshamela lego. — Va Le Galatia 5:15; gonza Va Le Efesusi 4:31.

12. Xana a wukhozeli ga munhu gi ngava legi gi nga vuniko nchumu mahlweni ya Nungungulu hi ndlela muni?

¹² Tshama na u zi tiva khwatsi lezaku lezi u li tirisisako zona a lirimi la wena wukatini ga wena za khumba a kuzwanana ka wena na Jehova. A Biblia gi ngalo: “Loku a hi kona loyi a  alakanyako ku ngalo mukholwa, na a nga khomi lirimi lakwe, kanilezi a khohlisa mbilu yakwe, a kukholwa ka munhu loye a ku vuni nchumu.” (Jakobe 1:26) A mawulawulela ya wena a ma nge hambanyiswi ni wukhozeli ga wena. A Biblia a gi ma seketeli a maalakanyo ya lezaku loku munhu a ti wula ku ngalo i tirela Nungungulu, kani kova xihi lexi a xi mahako laha mutini a xi bihangi. U nga ti khohlisi. Leyi a hi mhaka yo hlakana. (Gonza 1 Pedro 3:7.) Za koteka ku ngha u hi ni wutlhari ni kuhiseka, kanilezi loku u bayisa a nuna kutani sati wa wena hi magezu yo tlhava ha womu, u bihisa wukati niku Nungungulu i ta wona a wukhozeli ga wena kota legi gi nga vuniko nchumu.

13. Xana a nuna kutani sati a nga bayisisa a mbilu ya munghana wakwe?

¹³ A vatekani kambe va fanele ku tlhariha lezaku va nga tlhavi a mbilu ya loyi munwani hi tindlela ti nga hiko to kongoma. Wona a zikombiso lezi za zimbiri: A mamani wo kari tlhelo makabye a nga hiko na nuna i tala ku fonela a makabye wa xinuna a chadileko wa laha bandleni gabye kasi ku mu kombela wusungukati, zonake va mbheta xikhati xo leha na va ha wulawula. A makabye wo kari wa jaha wa gwenza i mbheta xikhati xo nyawula viki ni viki na a tira sinwini ni makabye wa xisati a chadileko. Lava va chadileko ka zikombiso lezi za koteka ku ngha va hi ni mixuvo yi nene; kanilezi, xana a mahanyela yabye ma va khumbisa kuyini a vanuna kutani vasati vabye ke? A sati wo kari loyi a yimisanako ni xiyimo lexo i te ngalo: “Laha nzi wonako lezaku a nuna wa mina i ti nyika nguvu xikhati xa ku bhula ni ku khatalela a munwani makabye wa xisati laha bandleni za nzi bayisa. Nzi ti wona na nzi nga hi wa nchumu.”

14. a) Hi wihi a nayo wa xikurumeta xungetano hi wukati wu khanyiswako ka Genesisi 2:24? b) Xini lexi hi faneleko ku ti wutisa?

¹⁴ Zi na ni xigelo lezi a sati loyi ni lava vanwani va nga ka xiyimo xo khwatsi hi lexi va bayisekako. A vanuna kutani vasati vabye va kanyisa a xileletelo-tshinya xa Nungungulu xungetano hi wukati xaku: “A wanuna i ta siya a raru wakwe ni nyine wakwe a namarela ka sati wakwe.” (Genesisi 2:24) Ha zi tiva lezaku lava va chadako va ha simama ku kombisa xichawo ka vapswali vabye; hambulezo, hi kuya hi lulamiselo ga Nungungulu, a wo  ranga ka vontlhe loyi va faneleko ku chela kota ha yena i nuna kutani sati vabye. Hi kufanana, a maKristu ma va ranza nguvu a vakhozeli-kulobye; kanilezi a wo ranga ka vontlhe i nuna kutani sati. Hikwalaho, loku a maKristu lawa ma chadileko ma mbheta xikhati xi nga faneliko kutani ku tolovelana nguvu ni maKristu-kulobye, nguvunguvu lawa ya xiro xa wubeleki xo hambana, ma byala zikarato wukatini gabye. Xi ngava lexo xi  vangako zikarato wukati ga wena ke? Ti wutise lezi: ‘Xana nza nyika a nuna kutani sati wa mina a xikhati, kukhatala, ni liranzo leli hakunene li mu lumbako?’

15. Hi kuwula ka Mateu 5:28, hikuyini a maKristu lawa ma chadileko ma nga faneliko ku khatalela munhu wa xiro xa wubeleki xo hambana hi ndlela yi nga faneliko?

¹⁵ A xinwani kambe, a maKristu ma chadileko lawa ma khatalelako a va xiro xa wubeleki xo hambana hi ndlela yi nga faneliko na va nga hi vanuna kutani vasati vabye, va ti veka mhangweni hi ndlela ya wupumbu. Za bayisa a ku zi wula, kanilezi a maKristu yo kari ma chadileko maza ma sangula ku navela lava ma toloveleneko navo nguvu. (Mateu 5:28) Hi kugumesa, a kunavelana loko ku va yisa ka mahanyela ma bihisako nguvu wukati. Wona lezi mupostoli Paule a zi wulileko xungetano hi mhaka leyi.

16. Xileletelo muni lexi Paule a xi nyikako xungetano hi wukati?

¹⁶ Zalezi Paule a nga mbheta ku nyika wusungukati ga lezaku “ngha na kutekana ku dzunzeka,” i lo engetela a xitlharihiso lexi xaku: “Ngha sango gi nga nyenyeziswi; hakuva a zirembi ni zibhayi Nungungulu i ta zi lamula.” (Maheberu 13:4) Paule i tirisile a gezu “sango” kasi ku wula a kuhlengela masango. A kuhlengelwa loko ka masango a ku ‘nyenyezangi,’ ku hlazekile, loku ku mahiwa ntsena hi vanhu lava va chadileko zinwe. Hikwalaho, a maKristu ma lanzela a magezu lawa ma pimisilweko yaku: “Nengela ni sati wa wuswa ga wena.” — Mavingu 5:18.

17. a) Hikuyini lezi a tiko gi gi wonisako zona a wubhayi zi nga hiko za lisima ka maKristu? b) Hi nga xi lanzelisa kuyini a xikombiso xi nyikilweko hi Joba?

¹⁷ Lava va hlengelako masango ni munhu loyi va nga chadangiko naye va kombisa a ku nga hi na xichawo ka hombe nguvu hi milayo ya Nungungulu ya mahanyela. Lisine lezaku a votala nyamutlha va wona wubhayi kota mahanyela yo amukeleka. Kanilezi, kani kova xihi lexi a vanhu vanwani va xi alakanyako xungetano hi wubhayi, a xi faneli ku cica lezi a maKristu ma gi wonisako zona. Ma zi tiva lezaku hi kugumesa, hi ‘Nungungulu  a to lamula a zirembi ni zibhayi’; a hi vanhu va to zi lamula. (Maheberu 10:31; 12:29) Hikwalaho, a maKristu ma namarela ka mawonela ya Jehova mhakeni leyi. (Gonza Va Le Roma 12:9.) Alakanya lezaku Joba, a hloko ya lixaka, i te ngalo: “Nzi mahile xivumelwano zinwe ni mahlo ya mina.” (Joba 31:1) Ina, kasi ku ngabi ne zambo ginwe legi gi nga wa ta ma yisa wubhayini, a maKristu ya lisine ma gada a mahlo yabye lezaku ma nga tshuki ma navela a munhu wa xiro xa wubeleki xo hambana loyi a nga hiko nuna kutani sati wabye. — Wona a Xiengetelo “Mawonela ya Biblia xungetano hi kutlhatlha wukati ni kuhambana.”

18. a) Xana a wubhayi gi bihisile kuyini kuwoneni ka Jehova? b) Kufanana muni ku nga kona xikari ka wubhayi ni kukhozela zifananiso?

¹⁸ Xana a wubhayi gi bihisile kuyini kuwoneni ka Jehova? A Nayo wa Mosi wa hi vuna a ku tiva lezi Jehova a ti zwisako zona xungetano hi mhaka leyi. Le Israeli, a wubhayi ni kukhozela zifananiso zi wa hi zionho zi nga hi ni tsayiselelo wa kudawa. (Levi 20:2, 10) Xana wa ku wona a kufanana ka zionho lezo za zimbiri? A muIsraeli loyi a nga khozela xifananiso i wa tshova a xivumelwano xakwe na Jehova. Hi kufanana, a muIsraeli loyi a nga bhaya i wa tshova a xivumelwano xakwe ni nuna kutani sati wakwe. Hi wumbiri gabye a va tsumbekangi. (Eksodusi 19:5, 6; Deuteronome 5:9; gonza Malaki 2:14.) Hikwalaho, va wa ta ti hlamulela mahlweni ka Jehova, a Nungungulu wo tsumbeka. — Tisimu 33:4.

19. Xini xi to hi vuna a ku ala wubhayi, niku hikuyini?

¹⁹ Lisine lezaku a maKristu a ma hanyi hi Nayo wa Mosi. Kanilezi a ku alakanya lezaku le Israeli wa kale a wubhayi gi wa woniwa kota xionho xo tshisa nguvu zi nga vuna maKristu lezaku ma potsa wubhayi. Hikuyini? Ehleketa hi mhaka leyi: Xana u wa ta nghena ka chechi yo kari, u khizama u khongela mahlweni ka xifananiso? U nga ha wula lezaku ‘Cima nzi wa nga ta zi maha!’ Kanilezi, xana u wa ta vumela ku maha lezo loku va wo ku nyika mali yo tala? U nga haku, ‘Ne ni ku vala!’ Hakunene, ka muKristu wa lisine, a maalakanyo ntsena ya ku fularela Jehova a khozela xifananiso i nchumu wo nyenyeza nguvu. Hi kufanana, a maKristu ma fanele ku nyenyezwa hi maalakanyo ya ku tsika  kutsumbeka mahlweni ka Jehova a Nungungulu wabye, zinwe ni ka nuna kutani sati wabye hi ku bhaya — hambu loku mo kucetelwa hi nchumu wa tshamela muni. (Tisimu 51:1, 4; Va Le Kolosi 3:5) Cima a hi lavi ku maha zilo lezi zi nga wa ta tsakisa Satani kanilezi na zi ruka Jehova ni lulamiselo gi basileko ga wukati.

20. Zini zi humelelako makatini yo kari? Fananisa.

²⁰ Ahandle ka ku potsa ntsena a mahanyela lawa ma bihisako wukati, zini u nga ha mahako kasi ku hlanganyeta a xichawo xa wena hi nuna kutani sati wa wena ke? Kasi ku hlamula xiwutiso lexi, alakanyela ku ngha a wukati gi hi yindlu. Hi kulanzela, alakanyela a magezu ya ma nene, zimaho zo tsakisa, ni manwani makombisela ya xichawo ni wudzunzo lawa a vatekani va kombisanako kota zibya zo sasekisa lezi zi engetelako a kusaseka ka yindlu. Loku mu ranzana khwatsi, a wukati ga nwina gi fanana ni yindlu yi sasekiselweko hi zibya lezi zi yi nyikako muvala ni kukufumela. Loku a liranzo la nwina li titimela, a zibya lezo zo sasekisa ziya zi nwalala hi kutsongwani-kutsongwani, zi siya a wukati ga nwina na gi fana ni yindlu yo kwalala yi nga hiko na zilo zo yi sasekisa. Kota lezi mu xuvako ku lanzela a xileletelo xa Nungungulu xa ku maha lezaku a “kutekana ku dzunzeka,” mu ta ti karatela a ku chukwatisa xiyimo lexo. Hakunene, a nchumu wo ranzeka ni wo dzunzeka wu fanele ku lungisiwa. U nga zi mahisa kuyini lezo? A Mhaka ya Nungungulu yi ngalo: “A yindlu yi akiwa hi wutlhari, yi tiyisiwa hi kupimisisa. A tikwaruto ta yona ta tatiswa hi wutivi, zi ta tatiwa hi wukosi ga lisima gi tsakisako.” (Mavingu 24:3, 4) Wona lezi a magezu lawa ma nga ha tirisiswako zona wukatini.

21. Xana hi nga gi tiyisisa kuyini a wukati ga hina hi kutsongwani-kutsongwani? (Wona kambe a kwadru “ Nzi nga tiyisisa kuyini a wukati ga mina ke?”)

²¹ Nzeni ka zilo za lisima lezi zi tshingisako a ngango wu nga ni litsako ku na ni matshamela yo kota liranzo la lisine, kuchava Nungungulu, ni kukholwa ko tiya. (Mavingu 15:16, 17; 1 Pedro 1:7) A matshamela lawa ma aka a wukati go tiya. Kanilezi, xana  u zi wonile lezi a tikwaruto ti nga ka vingu legi gi tshahilweko laha hehla ti tatisisilweko zona hi zibya za lisima? “Hi wutivi.” Ina, loku gi tiriswa, a wutivi ga Biblia gi na ni ntamu wa ku hunzula a maalakanyo ya vanhu gi va kuca a ku hlanganyeta a kuranzana kabye. (Va Le Roma 12:2; Va Le Filipi 1:9) Hikwalaho, a xikhati xontlhe lexi wena ni nuna kutani sati wa wena mu tshamako hasi mu gonza a xipanze xo kari xa Biblia, xo kota a mutsalo wa siku, kutani nzima yi seketelwako ka Biblia yi nga ka Murinzeli kutani Despertai! na yi wulawula hi wukati, zi maha ku khwatsi mo kambisisa a xibya xo sasekisa xi ranzekako lexi xi to sasekisa a yindlu ya nwina. A xikhati lexi a liranzo ha Jehova li mu kucako a ku tirisa wusungukati legi ma ha hiko ku gi kambisisa, hi mawulela manwani, nwina mo tisa a xibya lexo xo sasekisa lomu tikwarutweni ta yindlu ya nwina. Kota mbhanzu wa lezo, a kutsakisa ni kukufumela ko kari lezi mu nga ti buza hi zona kale wukatini zi nga ha wuya.

22. Kuxalala muni loku hi zi kotako kuva nako loku hi ti karatela ku maha a xipanze xa hina lezaku hi tiyisa a wukati ga hina?

²² Hakunene, ku nga ha laveka xikhati xo lehanyana ni kutikarata kasi ku tlhelisela a zibya zo sasekisa wutshanwini ga zona hi xinwe xinwe. Kanilezi loku u zama a ku ti mahela a xipanze xa wena, u tava ni kuxalala ka hombe hi ku tiva lezaku wa ingisa a xileletelo lexi xa Biblia xaku: ‘Loyi ni loyi i wa dzunze munwani ku hunza yena wutsumbu.’ (Va Le Roma 12:10; Tisimu 147:11) A ku hunza zontlhe, a kutikarata ka wena ka mbilu yontlhe ku ta ku maha u tshama liranzweni la Nungungulu.