ជំពូកទី១២
ចូរនិយាយអ្វីដែល«ល្អសម្រាប់ពង្រឹងអ្នកឯទៀត»
«កុំឲ្យពាក្យអាក្រក់ណាមួយចេញពីមាត់អ្នករាល់គ្នាឡើយ តែត្រូវពោលពាក្យណាដែលល្អសម្រាប់ពង្រឹងអ្នកឯទៀត»។—អេភេសូរ ៤:២៩
១-៣. (ក) តើព្រះយេហូវ៉ាបានឲ្យយើងអំណោយអ្វី? ហើយតើតាមរបៀបណាដែលយើងអាចប្រើអំណោយនោះក្នុងផ្លូវខុស? (ខ) តើយើងត្រូវប្រើសមត្ថភាពនិយាយយ៉ាងដូចម្ដេចដើម្បីរក្សាខ្លួនជាមនុស្សដែលព្រះស្រឡាញ់?
បើអ្នកឲ្យអំណោយដល់មនុស្សជាទីស្រឡាញ់ តើអ្នកនឹងមានអារម្មណ៍យ៉ាងណាបើគាត់ប្រើអំណោយនោះក្នុងផ្លូវខុសដោយចេតនា? ឧបមាថាអ្នកឲ្យគាត់ម៉ូតូមួយ តែក្រោយមកមានគេប្រាប់អ្នកថា គាត់តែងតែបើកម៉ូតូដោយមិនប្រយ័ត្ន ហើយបុកអ្នកឯទៀតឲ្យរបួស។ អ្នកច្បាស់ជានឹងខកចិត្ដចំពោះគាត់ មែនទេ?
២ សមត្ថភាពពោលពាក្យដែលអ្នកឯទៀតយល់បាន គឺជាអំណោយមួយពីព្រះយេហូវ៉ា ជាអ្នកដែលឲ្យ«គ្រប់ទាំងរបស់ល្អនិងអំណោយដ៏ល្អឥតខ្ចោះ»។ (យ៉ាកុប ១:១៧) អំណោយនេះធ្វើឲ្យមនុស្សខុសប្លែកពីសត្វ ពីព្រោះសមត្ថភាពនិយាយមិនត្រឹមតែផ្ដល់លទ្ធភាពឲ្យយើងប្រាប់អំពីគំនិតរបស់យើងប៉ុណ្ណោះ តែយើងក៏អាចប្រាប់អំពីអារម្មណ៍របស់យើងផងដែរ។ ប៉ុន្ដែសមត្ថភាពនិយាយនេះអាចត្រូវប្រើក្នុងផ្លូវខុស ដូចម៉ូតូក្នុងឧទាហរណ៍ខាងលើនេះ។ ព្រះយេហូវ៉ាច្បាស់ជាខកចិត្ដយ៉ាងខ្លាំងពេលមនុស្សប្រើសមត្ថភាពនិយាយដោយមិនប្រុងប្រយ័ត្ន ហើយនាំឲ្យអ្នកឯទៀតឈឺចិត្ដ!
អេភេសូរ ៤:២៩) យើងនឹងពិចារណាអំពីមូលហេតុដែលយើងត្រូវប្រយ័ត្នអំពីពាក្យសម្ដីរបស់យើង។ យើងក៏នឹងរៀនដែរថា ពាក្យសម្ដីបែបណាដែលយើងមិនត្រូវប្រើ ថែមទាំងរៀននូវរបៀបដែលយើងអាចនិយាយអ្វីដែល«ល្អសម្រាប់ពង្រឹងអ្នកឯទៀត»។
៣ ដើម្បីរក្សាខ្លួនជាមនុស្សដែលព្រះស្រឡាញ់ យើងត្រូវប្រើសមត្ថភាពនិយាយឲ្យបានស្របតាមបំណងរបស់ព្រះដែលជាអ្នកផ្ដល់អំណោយនោះ។ ព្រះយេហូវ៉ាបញ្ជាក់ឲ្យយើងដឹងច្បាស់ថាលោកពេញចិត្ដនឹងពាក្យសម្ដីបែបណា។ បណ្ដាំរបស់លោកចែងថា៖ «កុំឲ្យពាក្យអាក្រក់ណាមួយចេញពីមាត់អ្នករាល់គ្នាឡើយ តែត្រូវពោលពាក្យណាដែលល្អសម្រាប់ពង្រឹងអ្នកឯទៀតតាមកាលៈទេសៈ ដើម្បីផ្ដល់ប្រយោជន៍ដល់អ្នកស្តាប់»។ (ហេតុអ្វីយើងត្រូវប្រុងប្រយ័ត្ននឹងពាក្យសម្ដីរបស់យើង?
៤, ៥. តើសុភាសិតខ្លះក្នុងគម្ពីរពន្យល់យ៉ាងណាអំពីឥទ្ធិពលនៃពាក្យសម្ដី?
៤ មូលហេតុសំខាន់មួយដែលយើងត្រូវប្រុងប្រយ័ត្នអំពីពាក្យសម្ដីរបស់យើង គឺដោយសារសម្ដីមានឥទ្ធិពល។ សុភាសិត ១៥:៤ចែងថា៖ «អណ្ដាតដ៏លំហើយ[ឬ«ពាក្យលើកទឹកចិត្ដ», ខ.ស.] នោះជាដើមឈើនៃជីវិត តែបើមានសេចក្ដីវៀចវិញ នោះនាំឲ្យវិញ្ញាណបាក់បែកទៅ»។ ដូចជាទឹកធ្វើឲ្យដើមឈើដែលខ្វះទឹកលូតលាស់ឡើងវិញ នោះសម្ដីស្លូតបូតក៏អាចធ្វើឲ្យអ្នកស្តាប់មានកម្លាំងចិត្ដឡើងវិញដែរ។ ផ្ទុយទៅវិញ សម្ដីដែលបង្កប់គំនិតអាក្រក់អាចធ្វើឲ្យអ្នកឯទៀតបាក់ទឹកចិត្ដ។ ដូច្នេះពាក្យសម្ដីរបស់យើងមានឥទ្ធិពលដូចជាថ្នាំផ្សះ ឬដូចអាវុធដែលធ្វើឲ្យឈឺចាប់។—សុភាសិត ១៨:២១
៥ សុភាសិតមួយទៀតក៏បានពណ៌នាអំពីឥទ្ធិពលនៃសម្ដីដែរ ដោយចែងថា៖ «មានគេដែលពោលពាក្យឥតបើគិត ដូចជាចាក់ដោយដាវ»។ (សុភាសិត ១២:១៨) ការនិយាយឲ្យរួចពីមាត់ដោយឥតគិតមុខគិតក្រោយអាចបញ្ឈឺចិត្ដ យ៉ាងខ្លាំង ហើយបំផ្លាញចំណងមិត្ដភាព។ តើអ្នកធ្លាប់ឈឺចិត្ដដោយសារពាក្យសម្ដីរបស់អ្នកណាម្នាក់ដែលចាក់ដូចជាដាវឬទេ? សុភាសិតដដែលនោះក៏បញ្ជាក់ចំណុចល្អមួយដែរ។ ខនោះចែងតទៅទៀតថា៖ «សំដីរបស់មនុស្សប្រាជ្ញជាថ្នាំផ្សះវិញ»។ សម្ដីរបស់បុគ្គលដែលមានប្រាជ្ញាពីព្រះហើយចេះគិតដល់អារម្មណ៍អ្នកឯទៀត នោះអាចធ្វើឲ្យស្លាកស្នាមផ្លូវចិត្ដរបស់អ្នកឯទៀតបានជាឡើងវិញ ហើយក៏អាចផ្សះផ្សាចំណងមិត្ដភាពបានដែរ។ តើអ្នកអាចនឹកឃើញពេលមួយដែលពាក្យសម្ដីរបស់អ្នកណាម្នាក់មានឥទ្ធិពលបំបាត់ការឈឺចិត្ដរបស់អ្នកឬទេ? (សូមអាន សុភាសិត ១៦:២៤) ដោយយល់ថាពាក្យសម្ដីរបស់យើងមានឥទ្ធិពល នោះយើងចង់និយាយអ្វីដែលប្រៀបដូចជាថ្នាំផ្សះ មិនមែននិយាយអ្វីដែលធ្វើឲ្យអ្នកឯទៀតឈឺចិត្ដទេ។
ពាក្យសម្ដីស្លូតបូតធ្វើឲ្យអ្នកឯទៀតមានកម្លាំងចិត្ដឡើងវិញ
៦. ហេតុអ្វីយើងពិបាកគ្រប់គ្រងអណ្ដាតរបស់យើង?
៦ ទោះជាយើងខំប្រឹងខ្លាំងយ៉ាងណាក៏ដោយ យើងមិនអាចគ្រប់គ្រងអណ្ដាតរបស់យើងបានទាំងស្រុងនោះទេ នេះជាមូលហេតុទី២ដែលយើងត្រូវប្រុងប្រយ័ត្នអំពីរបៀបយើងនិយាយ ពោលគឺភាពខុសឆ្គងនិងភាពមិនល្អឥតខ្ចោះនាំឲ្យយើងលោកុប្បត្ដិ] ៨:២១, ខ.ស.; លូកា ៦:៤៥) ដូច្នេះការគ្រប់គ្រងអណ្ដាតរបស់យើងគឺពិបាកណាស់។ (សូមអាន យ៉ាកុប ៣:២-៤) ទោះជាយើងមិនអាចគ្រប់គ្រងអណ្ដាតរបស់យើងឲ្យបានល្អឥតខ្ចោះក៏ដោយ យើងអាចបន្ដព្យាយាមគ្រប់គ្រងវាឲ្យប្រសើរជាងមុនបាន។ ដូចមនុស្សដែលខំហែលបញ្ច្រាសខ្សែទឹក ត្រូវបន្ដប្រឹងប្រែងយកឈ្នះចរន្ដទឹក យើងក៏ត្រូវបន្ដខំប្រឹងយកឈ្នះភាពទន់ខ្សោយដែលនាំឲ្យយើងប្រើសមត្ថភាពនិយាយក្នុងផ្លូវខុសដែរ។
ប្រើសមត្ថភាពនិយាយក្នុងផ្លូវខុស។ ពាក្យសម្ដីគឺចេញពីចិត្ដរបស់យើង ហើយ«ចិត្ដមនុស្សលំអៀងទៅខាង . . . អាក្រក់»។ (កំណើតពិភពលោក [៧, ៨. តើយើងត្រូវទទួលខុសត្រូវចំពោះព្រះយេហូវ៉ាស្ដីអំពីពាក្យសម្ដីរបស់យើងដល់កម្រិតណា?
៧ មូលហេតុទី៣ដែលយើងត្រូវប្រុងប្រយ័ត្នអំពីពាក្យសម្ដីរបស់យើងគឺយើងត្រូវទទួលខុសត្រូវនៅចំពោះព្រះយេហូវ៉ាស្ដីអំពីពាក្យសម្ដីរបស់យើង។ ពាក្យសម្ដីរបស់យើងមិនត្រឹមតែមានឥទ្ធិពលទៅលើទំនាក់ទំនងរបស់យើងជាមួយនឹងមនុស្សឯទៀតប៉ុណ្ណោះទេ តែក៏មានឥទ្ធិពលទៅលើទំនាក់ទំនងរបស់យើងជាមួយនឹងព្រះយេហូវ៉ាដែរ។ យ៉ាកុប ១:២៦ចែងថា៖ «ប្រសិនបើអ្នកណាចាត់ទុកខ្លួនជាអ្នកគោរពប្រណិប័តន៍តាមរបៀបត្រឹមត្រូវ តែមិនទប់អណ្ដាតខ្លួន ប៉ុន្ដែចេះតែបញ្ឆោតចិត្ដខ្លួន នោះរបៀបដែលអ្នកនោះគោរពប្រណិប័តន៍គឺគ្មានប្រយោជន៍ទេ»។ ដូចយើងឃើញក្នុងជំពូកមុន ពាក្យសម្ដីនិងការគោរពប្រណិប័តន៍របស់យើងគឺជាប់ទាក់ទងគ្នាយ៉ាងជិតស្និទ្ធ។ បើយើងមិនចេះទប់មាត់ទេ ហើយតែងតែនិយាយពាក្យពិសពុលដែលបញ្ឈឺចិត្ដអ្នកឯទៀត នោះការទាំងអស់ដែលយើងធ្វើក្នុងកិច្ចបម្រើព្រះនឹងគ្មានតម្លៃចំពោះលោកទេ។ យើងគួរគិតចំណុចនេះឲ្យបានមធ្យ័តមែនទេ?—យ៉ាកុប ៣:៨-១០
៨ យើងបានឃើញច្បាស់ថា យើងមានមូលហេតុសំខាន់ណាស់ដែលត្រូវប្រុង
ប្រយ័ត្នមិនប្រើសមត្ថភាពនិយាយក្នុងផ្លូវខុស។ មុននឹងយើងរៀនអំពីប្រភេទពាក្យសម្ដីដែលពង្រឹងអ្នកឯទៀត យើងត្រូវរៀនអំពីប្រភេទពាក្យសម្ដីដែលគ្រិស្ដសាសនិកពិតមិនគួរពោលសោះឡើយ។ពាក្យសម្ដីដែលធ្វើឲ្យធ្លាក់ទឹកចិត្ដ
៩, ១០. (ក) សព្វថ្ងៃនេះ តើមនុស្សប្រើពាក្យសម្ដីបែបណាជាធម្មតា? (ខ) ហេតុអ្វីយើងមិនត្រូវប្រើពាក្យជេរឬពាក្យអាសអាភាស? (សូមមើលកំណត់សម្គាល់ផងដែរ)
៩ ពាក្យជេរនិងពាក្យអាសអាភាស។ សព្វថ្ងៃនេះមនុស្សប្រើពាក្យជេរប្រមាថនិងពាក្យអាក្រក់ឯទៀតជាធម្មតា។ មនុស្សច្រើនប្រើពាក្យបែបនេះដើម្បីបញ្ជាក់ថាអ្វីដែលពួកគេនិយាយគឺពិតមែនឬសំខាន់ណាស់ ឬប្រើពាក្យនោះដោយសារពួកគេស្គាល់ពាក្យធម្មតាតិចពេក។ អ្នកនិយាយកំប្លែង ច្រើនតែប្រើពាក្យអាសគ្រាម ចំអេសចំអាសដើម្បីធ្វើឲ្យអ្នកស្តាប់សើច។ ក៏ប៉ុន្ដែពាក្យអាក្រក់បែបនេះមិនមែនជារឿងលេងសើចទេ។ ប្រហែល២.០០០ឆ្នាំមុន ក្រោមការដឹកនាំរបស់ព្រះ សាវ័កប៉ូលបានជូនឱវាទដល់ក្រុមជំនុំនៅក្រុងកូឡុសថា ពួកគេត្រូវលះចោល«ពាក្យអាសអាភាស»។ (កូឡុស ៣:៨) ម្យ៉ាងទៀត ប៉ូលប្រាប់ក្រុមជំនុំនៅក្រុងអេភេសូរថា«ការនិយាយកំប្លែងអាសអាភាស»គឺនៅក្នុងចំណោមអ្វីៗដែលគ្រិស្ដសាសនិកពិត«មិនត្រូវទាំងនិយាយ»។—អេភេសូរ ៥:៣, ៤
១០ ពាក្យជេរនិងពាក្យអាសអាភាសធ្វើឲ្យព្រះយេហូវ៉ាទាស់ចិត្ដ។ ពាក្យបែបនេះក៏ធ្វើឲ្យអ្នកដែលស្រឡាញ់ព្រះយេហូវ៉ាទាស់ចិត្ដដែរ។ សេចក្ដីស្រឡាញ់ដែលយើងមានចំពោះព្រះយេហូវ៉ាធ្វើឲ្យយើងមិនព្រមពោលពាក្យបែបនេះទេ។ ពេលប៉ូលបញ្ជាក់អំពី«ការប្រព្រឹត្ដដែលផុសចេញពីភាពខុសឆ្គង»គាត់បានរាប់បញ្ចូល«អំពើស្មោកគ្រោក»ដែលអាចសំដៅទៅលើការពោលពាក្យអាក្រក់ផងដែរ។ (កាឡាទី ៥:១៩-២១) នេះជារឿងធ្ងន់ធ្ងរណាស់។ បើបុគ្គលម្នាក់បានទទួលឱវាទម្ដងហើយម្ដងទៀត ប៉ុន្ដែគាត់នៅតែបន្ដប្រើពាក្យសម្ដីដែលសំដៅទៅឬលើកតម្កើងអ្វី ដែលថោកទាបនិងគួរឲ្យទាស់ចិត្ដខាងសីលធម៌ ឬអ្វីដែលអាចបង្ខូចចិត្ដគំនិតអ្នកឯទៀត នោះគាត់អាចត្រូវបណ្ដាច់មិត្ដភាពពីក្រុមជំនុំ។ *
១១, ១២. (ក) តើនៅពេលណាដែលការនិយាយអំពីអ្នកឯទៀតអាចនាំឲ្យមានលទ្ធផលអាក្រក់? (ខ) ហេតុអ្វីអ្នកដែលគោរពប្រណិប័តន៍ព្រះយេហូវ៉ាមិនត្រូវបង្កាច់បង្ខូចអ្នកឯទៀត?
១១ ការនិយាយដើមនិងការបង្កាច់បង្ខូច។ មនុស្សចូលចិត្ដនិយាយអំពីអ្នកឯទៀតនិងជីវិតរបស់ពួកគេ។ តើការនិយាយអំពីអ្នកឯទៀតតែងតែអាក្រក់ឬទេ? គឺមិនតែងតែអាក្រក់ទេ បើអ្វីដែលយើងនិយាយគឺល្អឬមានប្រយោជន៍។ ឧទាហរណ៍ដូចជានិយាយអំពីអ្នកណាទើបតែទទួលការជ្រមុជទឹកឬអ្នកណាត្រូវការនូវការលើកទឹកចិត្ដ។ គ្រិស្ដសាសនិកនៅសតវត្សរ៍ទី១ធ្លាប់យកចិត្ដទុកដាក់យ៉ាងខ្លាំងចំពោះគ្នាទៅវិញទៅមក ហើយបានប្រាប់ព័ត៌មានដែលសមនឹងប្រាប់អំពីបងប្អូនរួមជំនឿ។ (អេភេសូរ ៦:២១, ២២; កូឡុស ៤:៨, ៩) ក៏ប៉ុន្ដែការនិយាយអំពីអ្នកឯទៀតអាចនាំឲ្យមានលទ្ធផលអាក្រក់ បើអ្វីដែលយើងនិយាយគឺខុសពីការពិត ឬយើងនិយាយរឿងផ្ទាល់ខ្លួនរបស់គេប្រាប់អ្នកឯទៀត។ អ្វីដែលធ្ងន់ធ្ងរជាងនោះទៅទៀត គឺការនិយាយដូច្នេះអាចនាំទៅដល់ការបង្កាច់បង្ខូច ដែលតែងតែនាំឲ្យមានលទ្ធផលអាក្រក់។ ការបង្កាច់បង្ខូចគឺជាការ«ពោលពាក្យកាច់មួលឲ្យខុសពីដំណើរពិត . . . ឲ្យខូចកេរ្ដិ៍ឈ្មោះ»។ ជាឧទាហរណ៍ ពួកផារិស៊ីបានមួលបង្កាច់លោកយេស៊ូយ៉ាងសាហាវដើម្បីកុំឲ្យមនុស្សជឿលោក។ (ម៉ាថាយ ៩:៣២-៣៤; ១២:២២-២៤) ការបង្កាច់បង្ខូច ច្រើនតែនាំឲ្យមានការទាស់ទែងគ្នា។—សុភាសិត ២៦:២០
១២ ព្រះយេហូវ៉ាមិនចាត់ទុកថា ការយកសមត្ថភាពនិយាយដែលជាអំណោយពីសុភាសិត ៦:១៦-១៩) ពាក្យភាសាក្រិចដែលបានត្រូវបកប្រែថា«អ្នកបង្កាច់បង្ខូច»គឺឌីអាបូឡូស ដែលជាងារមួយរបស់សាថាន។ វាជា«មេកំណាច» ដែលបង្កាច់បង្ខូចព្រះយ៉ាងសាហាវ។ (ការបើកបង្ហាញ ១២:៩, ១០) យើងច្បាស់ជាមិនចង់ប្រើពាក្យសម្ដីដែលនាំឲ្យខ្លួនយើងទៅជាដូចមេកំណាចឡើយ។ ការបង្កាច់បង្ខូចដែលបណ្ដាលឲ្យប្រព្រឹត្ដអំពើខុសឆ្គងដូចជា«ទំនាស់»និង«ការបែកបាក់គ្នា»ជាដើម មិនត្រូវមានសោះក្នុងក្រុមជំនុំ។ (កាឡាទី ៥:១៩-២១) ដូច្នេះ មុនអ្នកពាំនាំព័ត៌មានណាមួយអំពីអ្នកណាម្នាក់ សូមសួរខ្លួនអ្នកថា‹តើរឿងនោះពិតឬទេ? បើខ្ញុំប្រាប់ព័ត៌មាននោះតើខ្ញុំកំពុងបង្ហាញសេចក្ដីស្រឡាញ់ឬទេ? តើខ្ញុំចាំបាច់ប្រាប់ឬគួរប្រាប់អ្នកឯទៀតនូវព័ត៌មាននេះឬទេ?›។—សូមអាន ថែស្សាឡូនិចទី១ ៤:១១
លោកទៅប្រើបង្កាច់បង្ខូចអ្នកឯទៀត ឬធ្វើឲ្យមានការទាស់ទែងគ្នាជារឿងស្រាលនោះទេ។ លោកស្អប់អ្នកដែល«សាបព្រោះសេចក្ដីទាស់ទែងគ្នាក្នុងពួកបងប្អូន»។ (១៣, ១៤. (ក) តើពាក្យប្រមាថមើលងាយអាចមានឥទ្ធិពលយ៉ាងណាទៅលើអ្នកស្តាប់? (ខ) ហេតុអ្វីអ្នកដែលជេរប្រមាថនិងអ្នកជេរប្រទេចកំពុងផ្សងគ្រោះថ្នាក់?
១៣ ពាក្យប្រមាថមើលងាយ។ ដូចយើងបានរៀនហើយ ពាក្យសម្ដីអាចបញ្ឈឺចិត្ដបាន។ ពិតមែនតែដោយសារយើងមានភាពខុសឆ្គង ជួនកាលយើងទាំងអស់គ្នានិយាយអ្វីដែលនាំឲ្យយើងស្តាយក្រោយ ប៉ុន្ដែគម្ពីរព្រមានអំពីពាក្យសម្ដីដែលគ្រិស្ដសាសនិកមិនត្រូវពោលសោះឡើយ ទោះជាក្នុងក្រុមគ្រួសារឬក្រុមជំនុំក្ដី។ ប៉ូលបានដាស់តឿនគ្រិស្ដសាសនិកពិតថា៖ «ចូរអ្នករាល់គ្នាបោះបង់ចោលគំនុំ កំហឹង ចិត្ដក្ដៅក្រហាយ ការស្រែកគំហក និងពាក្យប្រមាថមើលងាយ»។ (អេភេសូរ ៤:៣១) សេចក្ដីបកប្រែឯទៀតបកប្រែពាក្យ«ប្រមាថមើលងាយ»ថា «ពាក្យអាក្រក់» «ពាក្យដែលបញ្ឈឺចិត្ដ»ឬ«ពាក្យបន្ដុះបង្អាប់»។ ពាក្យប្រមាថមើលងាយ ដែលរួមទាំងការដាក់ងារអាក្រក់ឲ្យអ្នកឯទៀត ហើយការរិះគន់យ៉ាងខ្លាំងឥតឈប់ឈរ អាចដកហូតភាពថ្លៃថ្នូររបស់អ្នកឯទៀតហើយធ្វើឲ្យពួកគេមានអារម្មណ៍ថាខ្លួនគ្មានតម្លៃ។ ជាពិសេសពាក្យប្រមាថមើលងាយធ្វើទុក្ខកូនក្មេងយ៉ាង ខ្លាំងខាងផ្លូវចិត្ដ ពីព្រោះពួកគេមានចិត្ដទន់ហើយទុកចិត្ដអ្នកឯទៀត។—កូឡុស ៣:២១
១៤ គម្ពីរផ្ដន្ទាទោសយ៉ាងខ្លាំងបំផុតនូវការជេរប្រមាថនិងការជេរប្រទេច។ បុគ្គលដែលមានទម្លាប់ពោលពាក្យសម្ដីបែបនេះកំពុងផ្សងគ្រោះថ្នាក់ ពីព្រោះអ្នកដែលជេរប្រមាថគេអាចត្រូវបណ្ដេញចោលពីក្រុមជំនុំបើគាត់ទទួលជំនួយច្រើនដងដើម្បីកែខ្លួន តែគាត់មិនព្រមកែខ្លួនទេ។ បើគាត់មិនព្រមកែប្រែទេ នោះគាត់អាចបាត់បង់លទ្ធភាពទទួលពរជាជីវិតក្នុងពិភពលោកថ្មី។ (កូរិនថូសទី១ ៥:១១-១៣; ៦:៩, ១០) យើងអាចឃើញច្បាស់ហើយថា យើងមិនអាចរក្សាខ្លួនជាមនុស្សដែលព្រះស្រឡាញ់បានទេ បើយើងមានទម្លាប់ពោលពាក្យអសុរោះ ពាក្យមិនពិត ឬពាក្យដែលធ្វើឲ្យឈឺចិត្ដ។ ពាក្យសម្ដីបែបនោះធ្វើឲ្យមនុស្សធ្លាក់ទឹកចិត្ដ។
ពាក្យដែល«ល្អសម្រាប់ពង្រឹងអ្នកឯទៀត»
១៥. តើពាក្យសម្ដីបែបណាគឺ«ល្អសម្រាប់ពង្រឹងអ្នកឯទៀត»?
១៥ ដើម្បីប្រើសមត្ថភាពនិយាយក្នុងផ្លូវល្អតាមបំណងរបស់ព្រះដែលជាអ្នកឲ្យសមត្ថភាពនោះ តើយើងត្រូវធ្វើអ្វី? សូមចាំថា គម្ពីរដាស់តឿនយើងឲ្យនិយាយតែ«ពាក្យណាដែលល្អសម្រាប់ពង្រឹងអ្នកឯទៀត»។ (អេភេសូរ ៤:២៩) ព្រះយេហូវ៉ាពេញចិត្ដពេលដែលយើងនិយាយអ្វីដែលលើកទឹកចិត្ដ និងពង្រឹងកម្លាំងចិត្ដអ្នកឯទៀត។ ដើម្បីពោលពាក្យបែបនេះ យើងត្រូវគិតពិចារណាមុននឹងយើងនិយាយ។ ក្នុងគម្ពីរ គ្មានក្បួនណាមួយអំពីពាក្យដែលយើងត្រូវនិយាយទេ ហើយក៏គ្មានបញ្ជីណាមួយដែលបញ្ជាក់ថា«សម្ដីល្អ»មានអ្វីខ្លះដែរ។ (ទីតុស ២:៨) ដើម្បីនិយាយអ្វីដែល«ល្អសម្រាប់ពង្រឹងអ្នកឯទៀត» យើងត្រូវចាំមិនភ្លេចនូវលក្ខណៈបីយ៉ាងនៃពាក្យសម្ដីដែលពង្រឹងអ្នកឯទៀត ពោលគឺ: យើងត្រូវមានពាក្យសម្ដីដែលល្អ ពិត និងសប្បុរស។ លក្ខណៈទាំងបីនោះគឺសំខាន់ ហើយស្រួល អនុវត្ដ។ ដោយយល់ដូច្នេះ យើងនឹងរៀនអំពីគំរូជាក់លាក់មួយចំនួនអំពីពាក្យសម្ដីដែលពង្រឹងអ្នកឯទៀត (សូមមើលប្រអប់ដែលមានចំណងជើងថា « តើសម្ដីរបស់ខ្ញុំលើកទឹកចិត្ដអ្នកឯទៀតឬទេ?»)។
១៦, ១៧. (ក) ហេតុអ្វីយើងគួរសរសើរអ្នកឯទៀត? (ខ) តើយើងមានឱកាសអ្វីខ្លះដើម្បីសរសើរអ្នកឯទៀតក្នុងក្រុមជំនុំនិងក្នុងក្រុមគ្រួសារ?
១៦ ពាក្យសរសើរដោយស្មោះ។ ព្រះយេហូវ៉ានិងលោកយេស៊ូទទួលស្គាល់ថា ការសរសើរអ្នកឯទៀតនិងការបញ្ជាក់ថាខ្លួនពេញចិត្ដនឹងពួកគេគឺចាំបាច់។ (ម៉ាថាយ ៣:១៧; ២៥:១៩-២៣; យ៉ូហាន ១:៤៧) ដោយសារយើងជាគ្រិស្ដសាសនិកពិត យើងក៏គួរសរសើរអ្នកឯទៀតដោយស្មោះផងដែរ។ ហេតុអ្វី? សុភាសិត ១៥:២៣ចែងថា៖ «ពាក្យ១ម៉ាត់ដែលនឹងពោលត្រូវពេល នោះល្អណាស់ហ្ន៎!»។ សូមសួរខ្លួនអ្នកថា ‹តើខ្ញុំមានអារម្មណ៍យ៉ាងណាពេលមានគេសរសើរខ្ញុំដោយស្មោះ? តើនោះមិនធ្វើឲ្យខ្ញុំមានអារម្មណ៍កក់ក្ដៅ ហើយលើកទឹកចិត្ដខ្ញុំទេឬ?›។ ពេលមនុស្សឯទៀតសរសើរអ្នកដោយស្មោះ នោះធ្វើឲ្យអ្នកដឹងថាពួកគេបានកត់សម្គាល់ការដែលអ្នកធ្វើ ក៏យកចិត្ដទុកដាក់នឹងអ្នក ថែមទាំងធ្វើឲ្យអ្នកដឹងថាអ្វីដែលអ្នកខំធ្វើពិតជាមានប្រយោជន៍។ ជាលទ្ធផល នោះពង្រឹងទំនុកចិត្ដរបស់អ្នក ហើយជំរុញអ្នកឲ្យខំប្រឹងកាន់តែខ្លាំងឡើងនៅថ្ងៃមុខ។ អ្នកសប្បាយចិត្ដពេលដែលអ្នកទទួលការសរសើរ ដូច្នេះអ្នកក៏គួរខំអស់ពីសមត្ថភាពដើម្បីសរសើរអ្នកឯទៀតដែរ មែនទេ?—សូមអាន ម៉ាថាយ ៧:១២
១៧ សូមអប់រំខ្លួនអ្នកឲ្យចេះស្វែងរកគុណសម្បត្ដិរបស់អ្នកឯទៀត រួចមកសូមសរសើរពួកគេត្រង់ចំណុចទាំងនោះ។ ក្នុងក្រុមជំនុំ អ្នកប្រហែលជាស្តាប់សុន្ទរកថាមួយដែលអ្នកថ្លែងបានរៀបចំយ៉ាងល្អ ឬអ្នកកត់សម្គាល់យុវជនម្នាក់ដែលកំពុងព្យាយាមសម្រេចគោលដៅក្នុងកិច្ចបម្រើព្រះ ឬមួយអ្នកសង្កេតឃើញបងប្អូនវ័យចាស់ម្នាក់ដែលមកប្រជុំជាទៀងទាត់ទោះជាគាត់ខ្សោយកម្លាំងដោយសារវ័យចាស់ក្ដី។ ពាក្យសរសើរយ៉ាងខ្លីប្រហែលជាលើកទឹកចិត្ដបងប្អូនទាំងនោះ ហើយសុភាសិត ៣១:១០, ២៨) ជាពិសេស ពេលកូនក្មេងមានអារម្មណ៍ថាអ្នកឯទៀតកត់សម្គាល់ហើយឲ្យតម្លៃពួកគេ នោះជួយពួកគេឲ្យរីកចម្រើន។ ពេលដែលកូនក្មេងទទួលការសរសើរនិងការពេញចិត្ដ នោះគឺដូចដើមផ្កាទទួលនូវទឹកភ្លៀងនិងពន្លឺថ្ងៃ។ ឪពុកម្ដាយអើយ! សូមរកឱកាសសរសើរកូនអំពីគុណសម្បត្ដិនិងការខំប្រឹងព្យាយាមរបស់ពួកគេ។ ការសរសើរបែបនេះអាចជួយកូនមានចិត្ដក្លាហាននិងទំនុកចិត្ដ ព្រមទាំងជំរុញពួកគេឲ្យព្យាយាមរឹតតែខ្លាំងឡើងដើម្បីធ្វើអ្វីដែលត្រឹមត្រូវ។
ជួយពង្រឹងការតាំងចិត្ដរបស់ពួកគាត់ដើម្បីបម្រើព្រះយេហូវ៉ា។ ក្នុងក្រុមគ្រួសារ ប្ដីប្រពន្ធត្រូវការពាក្យសរសើរដ៏ស្មោះ និងពាក្យដែលបញ្ជាក់អំពីសេចក្ដីកតញ្ញូចំពោះគូរបស់ខ្លួន។ (១៨, ១៩. ហេតុអ្វីយើងគួរព្យាយាមអស់ពីសមត្ថភាពដើម្បីលើកទឹកចិត្ដនិងសម្រាលទុក្ខបងប្អូនរួមជំនឿ? ហើយតើយើងអាចសម្រាលទុក្ខពួកគាត់យ៉ាងដូចម្ដេច?
១៨ ការលើកទឹកចិត្ដនិងការសម្រាលទុក្ខ។ ព្រះយេហូវ៉ាយកចិត្ដទុកដាក់យ៉ាងខ្លាំងចំពោះអ្នកដែលមាន«ចិត្ដសង្រេង» និង«ទន់ទាប»។ (អេសាយ ៥៧:១៥) បណ្ដាំរបស់លោកបំផុសទឹកចិត្ដយើងឲ្យ«បន្ដសម្រាលទុក្ខគ្នាទៅវិញទៅមក» ហើយ«និយាយសម្រាលទុក្ខពួកអ្នកដែលធ្លាក់ទឹកចិត្ដ»។ (ថែស្សាឡូនិចទី១ ៥:១១, ១៤) ព្រះប្រាកដជាកត់សម្គាល់ ហើយពេញចិត្ដនឹងការខំប្រឹងរបស់យើងក្នុងការលើកទឹកចិត្ដនិងសម្រាលទុក្ខបងប្អូនរួមជំនឿដែលមានចិត្ដពោរពេញទៅដោយទុក្ខព្រួយ។
យ៉ាកុប ៥:១៤, ១៥) សូមពង្រឹងទំនុកចិត្ដគាត់ថាក្រុមជំនុំឲ្យតម្លៃគាត់និងត្រូវការគាត់។ (កូរិនថូសទី១ ១២:១២-២៦) សូមអានបទគម្ពីរមួយជូនគាត់ស្តាប់ដើម្បីពង្រឹងទំនុកចិត្ដគាត់ថា ព្រះយេហូវ៉ាពិតជាយកចិត្ដទុកដាក់នឹងរូបគាត់ផ្ទាល់។ (ទំនុកតម្កើង ៣៤:១៨; ម៉ាថាយ ១០:២៩-៣១) បើចំណាយពេលគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីប្រាប់«ពាក្យល្អ១ម៉ាត់»ដល់អ្នកដែលធ្លាក់ទឹកចិត្ដ ហើយដោយនិយាយស្មោះពីចិត្ដ នោះច្បាស់ជានឹងជួយគាត់មានអារម្មណ៍ថាខ្លួនមានតម្លៃហើយថាអ្នកឯទៀតស្រឡាញ់គាត់។—សូមអាន សុភាសិត ១២:២៥
១៩ ក៏ប៉ុន្ដែ តើយើងអាចនិយាយអ្វីខ្លះដើម្បីលើកទឹកចិត្ដបងប្អូនរួមជំនឿដែលធ្លាក់ទឹកចិត្ដឬអស់កម្លាំងចិត្ដនោះ? សូមកុំគិតថាអ្នកត្រូវដោះស្រាយបញ្ហារបស់គាត់។ ក្នុងករណីជាច្រើន ការនិយាយខ្លីៗជាអ្វីដែលនឹងជួយគាត់ច្រើនបំផុត។ សូមពង្រឹងទំនុកចិត្ដបងប្អូននោះថា សុខទុក្ខរបស់គាត់គឺសំខាន់ចំពោះអ្នក។ ស្នើអធិដ្ឋានឮៗជាមួយនឹងគាត់ ដោយអង្វរសុំព្រះយេហូវ៉ាជួយគាត់ឲ្យយល់ថាព្រះនិងអ្នកឯទៀតស្រឡាញ់គាត់ខ្លាំងយ៉ាងណា។ (២០, ២១. តើកត្ដាអ្វីខ្លះធ្វើឲ្យឱវាទមានប្រសិទ្ធភាព?
២០ ឱវាទដែលមានប្រសិទ្ធភាព។ ដោយសារយើងជាមនុស្សមិនល្អឥតខ្ចោះ នោះម្ដងម្កាលយើងទាំងអស់គ្នាត្រូវការឱវាទ។ គម្ពីរលើកទឹកចិត្ដយើងថា៖ «ចូរស្តាប់សេចក្ដីដំបូន្មាន ហើយទទួលសេចក្ដីប្រៀនប្រដៅចុះ ដើម្បីឲ្យមានប្រាជ្ញាទៅខាងមុខ»។ (សុភាសិត ១៩:២០) មិនមែនតែអ្នកចាស់ទុំប៉ុណ្ណោះទេដែលអាចឲ្យឱវាទអ្នកឯទៀត។ ឪពុកម្ដាយឲ្យឱវាទកូន។ (អេភេសូរ ៦:៤) បងស្រីដែលមានភាពចាស់ទុំប្រហែលជាត្រូវឲ្យឱវាទដល់ស្ដ្រីដែលនៅក្មេង។ (ទីតុស ២:៣-៥) សេចក្ដីស្រឡាញ់ចំពោះអ្នកឯទៀត ជំរុញយើងឲ្យផ្ដល់ឱវាទដែលអ្នកឯទៀតអាចទទួលបានដោយមិនបាក់ទឹកចិត្ដ។ តើអ្វីអាចជួយយើងឲ្យផ្ដល់ឱវាទបែបនោះបាន? សូមគិតអំពីកត្ដាបីយ៉ាងដែលនឹងធ្វើឲ្យឱវាទរបស់យើងមានប្រសិទ្ធភាព ច្រើនជាងពោលគឺ: ចិត្ដគំនិតនិងបំណងចិត្ដរបស់យើង មូលដ្ឋាននៃឱវាទដែលយើងឲ្យ និងរបៀបដែលយើងឲ្យឱវាទនោះ។
២១ កត្ដាដំបូងដែលនឹងធ្វើឲ្យឱវាទរបស់យើងមានប្រសិទ្ធភាពគឺចិត្ដគំនិតនិងបំណងចិត្ដរបស់យើងផ្ទាល់។ សូមសួរខ្លួនអ្នកថា ‹ចំពោះខ្ញុំ តើនៅពេលណាដែលឱវាទគឺស្រួលទទួល?›។ នៅពេលអ្នកដឹងថាបុគ្គលដែលឲ្យឱវាទដល់អ្នកពិតជាយកចិត្ដទុកនឹងអ្នក មិនមែននិយាយដោយសារគាត់ធុញទ្រាន់ ហើយក៏មិនឲ្យឱវាទដោយលាក់កំណួច នោះយើងស្រួលទទួលឱវាទជាង។ ដូច្នេះ ពេលដែលអ្នកឲ្យឱវាទអ្នកឯទៀត អ្នកក៏ត្រូវមានចិត្ដគំនិតនិងបំណងចិត្ដបែបនោះដែរ មែនទេ? ម្យ៉ាងទៀត ឱវាទដែលមានប្រសិទ្ធភាពមានមូលដ្ឋានលើបណ្ដាំរបស់ព្រះ។ (ធីម៉ូថេទី២ ៣:១៦) ទោះជាយើងដកស្រង់ពីគម្ពីរឬមិនដកស្រង់ក៏ដោយ ឱវាទណាដែលយើងផ្ដល់ឲ្យត្រូវមានមូលដ្ឋានលើគម្ពីរ។ ហេតុនេះ អ្នកចាស់ទុំត្រូវប្រយ័ត្ន មិនណែនាំអ្នកឯទៀតទៅតាមទស្សនៈរបស់ខ្លួន ហើយក៏មិនបង្ខុសអត្ថន័យនៃបទគម្ពីរដើម្បីឲ្យមើលទៅដូចជាគម្ពីរគាំទ្រទស្សនៈផ្ទាល់ខ្លួនរបស់ពួកគាត់។ ឱវាទមានប្រសិទ្ធភាពច្រើនជាងពេលដែលយើងផ្ដល់វាតាមរបៀបត្រឹមត្រូវ។ ឱវាទដែលបង់អំបិលឬសម្ដីសប្បុរសគឺស្រួលទទួលជាង ហើយទុកភាពថ្លៃថ្នូរឲ្យអ្នកដែលទទួលឱវាទនោះ។—កូឡុស ៤:៦
២២. តើអ្នកតាំងចិត្ដធ្វើអ្វីស្ដីអំពីរបៀបប្រើសមត្ថភាពនិយាយដែលជាអំណោយពីព្រះ?
២២ សមត្ថភាពនិយាយប្រាកដជាអំណោយដ៏ថ្លៃវិសេសពីព្រះ។ សេចក្ដីស្រឡាញ់របស់យើងចំពោះព្រះយេហូវ៉ាជំរុញឲ្យប្រើអំណោយនោះក្នុងផ្លូវល្អ។ សូមចាំថាពាក្យសម្ដីរបស់យើងមានឥទ្ធិពលទៅលើអ្នកឯទៀត គឺអាចពង្រឹងពួកគេឡើង ឬក៏ធ្វើឲ្យពួកគេធ្លាក់ទឹកចិត្ដវិញ។ ដូច្នេះ សូមឲ្យយើងព្យាយាមប្រើអំណោយនេះឲ្យសមស្របតាមបំណងរបស់លោកដែលបានឲ្យអំណោយនោះ គឺដើម្បី«ពង្រឹងអ្នកឯទៀត»។ យ៉ាងនោះ ពាក្យសម្ដីរបស់យើងនឹងលើកទឹកចិត្ដអ្នកឯទៀត ហើយនឹងជួយយើងរក្សាខ្លួនជាមនុស្សដែលព្រះស្រឡាញ់។
^ វគ្គ 10 ក្នុងបទគម្ពីរ ពាក្យ«អំពើស្មោកគ្រោក»មានន័យទូលាយ ហើយអាចសំដៅទៅលើអំពើខុសឆ្គងច្រើនប្រភេទ។ ទោះជាមិនមែនអំពើស្មោកគ្រោកទាំងអស់តម្រូវឲ្យបង្កើតគណៈកម្មាធិការវិនិច្ឆ័យក៏ដោយ តែបុគ្គលម្នាក់អាចត្រូវបណ្ដេញចោលពីក្រុមជំនុំបាន បើគាត់ប្រព្រឹត្ដអំពើស្មោកគ្រោកធ្ងន់ធ្ងរដោយមិនប្រែចិត្ដ (សូមមើល«សំណួរពីអ្នកអាន»ទស្សនាវដ្ដីប៉មយាម ថ្ងៃទី១ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១១)។—កូរិនថូសទី២ ១២:២១; អេភេសូរ ៤:១៩