၁-၃။ (က) ကျွန်​တော်​တို့​ကို ယေဟောဝါ ဘာ​ဆု​လက်​ဆောင် ပေး​ထား​သလဲ။ အဲ​ဒါ​ကို ဘယ်​လို တ​လွဲ​သုံး​မိ​နိုင်​သလဲ။ (ခ) ဘု​ရား​ရဲ့​မေတ္တာ အမြဲခံစား​ရ​ဖို့ စကား​ပြော​နိုင်​စွမ်း ဆု​လက်​ဆောင်​ကို ဘယ်​လို အသုံး​ပြု​ရ​မလဲ။

သင်​ချစ်​ရ​သူ​တစ်ဦး​ကို လက်​ဆောင်​တစ်​ခု ပေး​တယ်​ဆို​ပါ​စို့။ သူ​က အဲဒီ​လက်​ဆောင်​ကို တန်​ဖိုး​မထား​ဘဲ တ​လွဲ​သုံး​တဲ့​အခါ သင် ဘယ်​လို​ခံစား​ရ​မလဲ။ သူ့​ကို ကား​တစ်​စီး လက်​ဆောင်​ပေး​တယ် ဆို​ပါ​စို့။ မဆင်​မခြင် ကား​မောင်း​လို့ သူ​တစ်ပါး ထိ​ခိုက်​ဒဏ်​ရာ ရ​သွား​တာ​ကို နောက်​မှ သိ​လိုက်​ရ​တယ်။ သင် စိတ်​ပျက်​သွား​မယ် မဟုတ်​လား။

^၂ စကား​ပြော​နိုင်​စွမ်း​ဟာ “ကောင်း​မြတ်​တဲ့​ဆု​ကျေး​ဇူး၊ ပြည့်​ဝ​စုံလင်​တဲ့ လက်​ဆောင်​မှန်​သမျှ” ကို ပေး​တဲ့​အရှင် ယေဟောဝါ​ဆီ​က လက်​ဆောင်​တစ်​ခု​ဖြစ်​တယ်။ (ယာကုပ် ၁:၁၇) တိ​ရစ္ဆာန်​တွေ​ကို မဟုတ်​ဘဲ လူ​တွေ​ကို​ပဲ ဒီ​လက်​ဆောင် ပေး​ထား​တာ။ ဒါ​ကြောင့် တ​ခြား​သူ​တွေ​ကို ကျွန်​တော်​တို့​ရဲ့ အကြံ​အစည်​တွေ၊ ခံစား​ချက်​တွေ ထုတ်​ပြော​ပြနိုင်​တယ်။ ဒါ​ပေမဲ့ ကား​လက်​ဆောင်​ရ​တဲ့​သူ​လို​ပဲ စကား​ပြော​နိုင်​စွမ်း ဆု​လက်​ဆောင်​ကို တ​လွဲ အသုံး​ပြု​မိ​နိုင်​တယ်။ မဆင်​မခြင်​ စကား​ပြော​ပြီး သူ​တစ်ပါး​ကို စိတ်​နာ​ကြည်း​စေ​တဲ့​အခါ ယေဟောဝါ တော်​တော် စိတ်​ပျက်​သွား​မှာ​ပဲ။

^၃ စကား​ပြော​နိုင်​စွမ်း​ဆု​လက်​ဆောင်​ကို ပေး​ထား​တဲ့​အရှင် အလို​ရှိ​တဲ့​အတိုင်း အဲဒီ​ဆု​လက်​ဆောင်​ကို အသုံး​ပြု​မှ​သာ ဘု​ရား​ရဲ့​မေတ္တာ အမြဲခံစား​နိုင်​မှာ ဖြစ်​တယ်။ ယေဟောဝါ​က မိမိ​နှစ်​သက်​တဲ့ စကား​ပြော​ဆို​ပုံ​ကို ရှင်း​ရှင်း​လင်း​လင်း ဖော်ပြထား​တယ်။ “ညစ်​ညမ်း​တဲ့​စကား တစ်​ခွန်း​မှ နှုတ်​က​နေ မထွက်​ပါ​စေ​နဲ့။ နား​ထောင်​သူ​အတွက် အကျိုး​ရှိ​စေ​တဲ့​စကား ဖြစ်​နိုင်​ဖို့ အချိန်​အခါ​ကို ကြည့်​ပြီး ကောင်း​တဲ့​စကား​ ကို​ပဲ အပြု​သဘော​ပါ​ပါ ပြော​ကြ​ပါ” ဆို​ပြီး ကျမ်း​စာ​မှာ ဖော်ပြတယ်။ (ဧဖက် ၄:၂၉) နှုတ်​ကို ဘာ​ကြောင့် စောင့်​စည်း​သင့်​သလဲ၊ ဘယ်​လို​စကား​မျိုး ရှောင်​သင့်​သလဲ၊ “ကောင်း​တဲ့​စကား​ကို​ပဲ အပြု​သဘော​ပါ​ပါ” ဘယ်​လို ပြော​ဆို​နိုင်​သလဲ ဆို​တာ ဆွေး​နွေး​ကြ​စို့။

၄၊ ၅။ ကျမ်း​စာ​မှာ​ပါ​တဲ့ ပညာ​ရှိ​စကား​တ​ချို့​က စကား​ရဲ့ အစွမ်း​တန်ခိုး​ကို ဘယ်​လို ဖော်ပြသလဲ။

^၄ နှုတ်​ကို စောင့်​စည်း​သင့်​တဲ့ အရေး​ကြီး အကြောင်း​ရင်း​က​တော့ စကား​ဟာ အစွမ်း​တန်ခိုး​ရှိ​လို့​ပဲ။ ပညာ​အလိမ္မာ ၁၅:၄ မှာ “ညင်​ညင်​သာ​သာ ပြော​တဲ့​စကား​ဟာ အသက်​ပင်​ပဲ။ လှည့်​စား​တဲ့​စကား​က​တော့ စိတ်​ပျက်​အား​လျော့​စေ​တယ်” လို့ ပြော​ထား​တယ်။ * ရေ​ဟာ ရေ​ငတ်​နေ​တဲ့​သစ်​ပင်​ကို လန်း​ဆန်း​စေ​သလို​ပဲ ညင်​ညင်​သာ​သာ ပြော​တဲ့​စကား​ဟာ ကြား​ရ​သူ​ကို လန်း​ဆန်း​စေ​နိုင်​တယ်။ လှည့်​စား​တဲ့​စကား​ဟာ သူ​တစ်ပါး​ကို စိတ်​ထိ​ခိုက်​စေ​နိုင်​တယ်။ ကျွန်​တော်​တို့​ရဲ့ စကား​ဟာ သူ​တစ်ပါး​ကို ထိ​ခိုက်​နစ်​နာ​စေ​နိုင်​သလို ကု​စား​နိုင်​စွမ်း​လည်း ရှိ​တယ်။​—ပညာ​အလိမ္မာ ၁၈:၂၁။

^၅ “မစဉ်း​စား​ဘဲ​ပြော​တဲ့ စကား​ဟာ ဓား​နဲ့​ထိုး​သလို​ပဲ” ဆို​တဲ့ ပညာ​ရှိ​စကား​က စကား​ရဲ့ အစွမ်း​တန်ခိုး​ကို ကွက်​ကွက်​ကွင်း​ကွင်း ဖော်ပြတယ်။ (ပညာ​အလိမ္မာ ၁၂:၁၈)  မဆင်​မခြင်၊ အလျင်​စ​လို ပြော​လိုက်​တဲ့​စကား​ဟာ စိတ်​နာ​ကြည်း​စေ​ပြီး ဆက်ဆံ​ရေး​ကို ထိ​ခိုက်​စေ​နိုင်​တယ်။ ဓား​နဲ့​ထိုး​သလို ပြော​တဲ့​စကား​ကြောင့် သင် စိတ်​နာ​ဖူး​သလား။ “ဉာဏ်​ပညာ​ရှိ​သူ​ရဲ့ စကား​က​တော့ ဒဏ်​ရာ​ကို​တောင် ပျောက်​ကင်း​စေ​တယ်” လို့ ဆက်​ပြော​တယ်။ ဘု​ရား​ပေး​ဉာဏ်​ပညာ​ရှိ​သူ​ဟာ ဆင်​ဆင်​ခြင်​ခြင် ပြော​တတ်​တယ်။ သူ့​ရဲ့​စကား​ဟာ စိတ်​နာ​ကျင်​မှု​ကို ပြေပျောက်​စေ​ပြီး ဆက်ဆံ​ရေး ပြန်​ကောင်း​လာ​စေ​နိုင်​တယ်။ ကြင်နာ​တဲ့​စကား​ကြောင့် စိတ်​ဒဏ်​ရာ ပျောက်​ကင်း​သွား​တာ​မျိုး ကြုံ​ဖူး​သလား။ (ပညာ​အလိမ္မာ ၁၆:၂၄ ကို​ဖတ်​ပါ။) စကား​ဟာ အစွမ်း​တန်ခိုး​ရှိ​မှန်း သိ​ထား​တဲ့​အတွက် ကျွန်​တော်​တို့​ဟာ စိတ်​နာ​ကြည်း​စေ​တဲ့​စကား ပြော​မယ့်​အစား စိတ်​ဒဏ်​ရာ ပျောက်​ကင်း​စေ​တဲ့ စကား​မျိုး ပြော​ချင်​ကြ​မှာ​ပဲ။

၆။ လျှာ​ကို ထိန်း​ချုပ်​ဖို့ ဘာ​ကြောင့် ဒီ​လောက်​ခက်​တာ​လဲ။

^၆ နှုတ်​ကို စောင့်​စည်း​သင့်​တဲ့ ဒုတိ​ယ​အကြောင်း​ရင်း​က​တော့ အပြစ်​နဲ့ မစုံလင်​မှု​က လျှာ​ကို တ​လွဲ အသုံး​ပြု​မိ​စေ​နိုင်​လို့​ပဲ။ ကျွန်​တော်​တို့ ဘယ်​လောက်​ပဲ ကြိုး​စား​ပါ​စေ လျှာ​ကို အပြည့်​အဝ ထိန်း​နိုင်​မှာ မဟုတ်​ဘူး။ စကား​ဟာ စိတ်​ထဲ​က ထွက်​လာ​တယ်။ “လူ​တွေ​ဟာ . . . စိတ်​အကြံ​အစည် ဆိုး​ညစ်​ကြ​တယ်။” (ကမ္ဘာဦး ၈:၂၁။ လုကာ ၆:၄၅) ဒါ​ကြောင့် လျှာ​ကို ထိန်း​ဖို့ အတော်​လေး ကြိုး​စား​ရ​တယ်။ (ယာကုပ် ၃:၂–၄ ကို​ဖတ်​ပါ။) လျှာ​ကို အပြည့်​အဝ မထိန်း​နိုင်​ပေမဲ့ စကား​ပြော​ဆို​ပုံ တိုး​တက်​လာ​ဖို့ ကြိုး​စား​နိုင်​တယ်။ ရေ​ဆန် ကူး​နေ​တဲ့ ရေ​ကူး​သမား​ဟာ ရေ​စီး​ကြောင်း​ကို ဆန်​ပြီး ကူး​နေ​ရ​သလို ကျွန်​တော်​တို့​လည်း အပြစ်​ပြု​ချင်​တဲ့​သဘော​ထား​ကြောင့် လျှာ​ကို တ​လွဲ​သုံး​ချင်​တဲ့​စိတ်​ကို ထိန်း​နေ​ရ​တယ်။

၇၊ ၈။ ကျွန်​တော်​တို့​ရဲ့ စကား​အတွက် ယေဟောဝါ​ရှေ့​မှာ ဘယ်​အတိုင်း​အတာ​အထိ စာ​ရင်း​ရှင်း​ခံ​ရ​မလဲ။

^၇ နှုတ်​ကို စောင့်​စည်း​သင့်​တဲ့ တ​တိ​ယ​အကြောင်း​ရင်း​က​တော့ ကျွန်​တော်​တို့​ပြော​တဲ့ စကား​အတွက် ယေဟောဝါ​ရှေ့ စာ​ရင်း​ရှင်း​ရ​မှာ ဖြစ်​လို့​ပဲ။ လျှာ​ကို အသုံး​ပြု​ပုံ​ဟာ လူ​လူ​ချင်း ဆက်ဆံ​ရေး​ကို​သာ​မက ယေဟောဝါ​ရှေ့ ကျွန်​တော်​တို့​ရဲ့ ရပ်​တည်​မှု​ကို​ပါ အကျိုး​သက်​ရောက်​တယ်။ “ဘု​ရား​သခင်​ကို ဝတ်​ပြု​နေ​တယ်​လို့ ကိုယ့်​ကိုယ်​ကိုယ် ထင်​နေ​ပေမဲ့ နှုတ်​ကို မစောင့်​စည်း​ရင် ကိုယ့်​ကိုယ်​ကိုယ် လှည့်​စား​နေ​တာ​ပဲ။ သူ့​ရဲ့​ဝတ်​ပြု​မှု​ဟာ အချည်း​နှီး​ပဲ” လို့ ယာကုပ် ၁:၂၆ မှာ​ပြော​တယ်။ ရှေ့​အခန်း​မှာ သိ​ခဲ့ရ​တဲ့​အတိုင်း ကျွန်​တော်​တို့​ရဲ့ အပြော​အဆို​ဟာ ဝတ်​ပြု​မှု​နဲ့ ဆက်​ နွှယ်​နေ​တယ်။ လျှာ​ကို မထိန်း​ဘဲ ထိ​ခိုက်​နာ​ကြည်း​စေ​တဲ့​စကား ပြော​မယ်​ဆို​ရင် ကျွန်​တော်​တို့​ရဲ့ ခ​ရစ်​ယာန်​လုပ်​ဆောင်​မှု​မှန်​သမျှ​ဟာ ဘု​ရား​ရှေ့​မှာ အချည်း​နှီး​ဖြစ်​သွား​နိုင်​တယ်။ ဒါ​ကြောင့် ကျွန်​တော်​တို့​ရဲ့ အပြော​အဆို​ကို ဂရု​စိုက်​သင့်​တယ် မဟုတ်​လား။​—ယာကုပ် ၃:၈-၁၀။

^၈ စကား​ပြော​နိုင်​စွမ်း​ဆု​လက်​ဆောင်​ကို တ​လွဲ​မသုံး​မိ​အောင် နှုတ်​စောင့်​စည်း​ဖို့ ခိုင်လုံ​တဲ့ အကြောင်း​ရင်း​တွေ​ရှိ​တာ ထင်​ရှား​တယ်။ အပြု​သဘော​ပါ​တဲ့ စကား​အကြောင်း မသုံးသပ်​ခင် ခ​ရစ်​ယာန်​စစ်​တစ်ဦး လုံး​ဝ​မပြော​သင့်​တဲ့ စကား​အကြောင်း ဆွေး​နွေး​ရ​အောင်။

၉၊ ၁၀။ )‏က(‏ ဒီ​နေ့​လော​က​မှာ ဘယ်​လို​စကား​မျိုး​ကို နေ့​စဉ် ပြော​ဆို​နေ​ကြ​သလဲ။ (ခ) ညစ်​ညမ်း​တဲ့​စကား​ကို ဘာ​ကြောင့် မပြော​သင့်​သလဲ။ (အောက်​ခြေ​မှတ်​ချက်​ကို​လည်း ကြည့်​ပါ။)

^၉ ညစ်​ညမ်း​တဲ့​စကား။ ဆဲ​ရေး​တိုင်း​ထွာ​တဲ့​စကား၊ ရိုင်း​စိုင်း​တဲ့​စကား၊ မကြား​ဝံ့​မနာ​သာ စကား​တွေ​ဟာ ဒီ​နေ့ လော​က​မှာ နေ့​စဉ်​သုံး​စကား​တွေ ဖြစ်​နေ​တယ်။ လူ​အများ​ဟာ ကိုယ့်​စကား​ကို လေး​နက်​စေ​ဖို့ ဒါ​မှ​မဟုတ် စကား​လုံး​ရှာ​မရ​တဲ့​အခါ အစား​ထိုး​ဖို့ ရိုင်း​စိုင်း​ယုတ်​ညံ့​တဲ့​စကား​တွေ​ကို ပြော​တတ်​ကြ​တယ်။ လူ​ရွှင်​တော်​တွေ​ဟာ ညစ်​ညမ်း​တဲ့၊ လိင်​ကို​အသား​ပေး​တဲ့ စကား​တွေ​နဲ့ ပြက်​လုံး​ထုတ်​ကြ​တယ်။ တ​ကယ်​တော့ အဲဒီ​လို​စကား​တွေ​ဟာ ရယ်​စ​ရာ​မဟုတ်​ဘူး။ လွန်​ခဲ့​တဲ့ အနှစ် ၂,၀၀၀ ခန့်​က တမန်​တော်​ပေါလု​ဟာ “ညစ်​ညမ်း​တဲ့​စကား ပြော​တာ” ကို​ရှောင်​ဖို့ ကောလောသဲ​အသင်း​တော်​ဆီ စာ​ရေး​သတိ​ပေး​ခဲ့​တယ်။ (ကောလောသဲ ၃:၈) ခ​ရစ်​ယာန်​စစ်​တွေ “စကား​နဲ့​တောင် မပြော” သင့်​တဲ့​အရာ​တွေ​ထဲ​မှာ “ညစ်​ညမ်း​တဲ့ ပြက်​လုံး​တွေ” ပါ​တယ်​လို့ ဧဖက်​အသင်း​တော်​ကို ပေါလု ပြော​ခဲ့​တယ်။​—ဧဖက် ၅:၃၊ ၄။

^၁၀ ညစ်​ညမ်း​တဲ့​စကား​ကို ယေဟောဝါ စက်​ဆုပ်​ရွံ​ရှာ​တယ်။ ကိုယ်​တော့်​ကို ချစ်​တဲ့​သူ​တွေ​လည်း စက်​ဆုပ်​ရွံ​ရှာ​ကြ​တယ်။ ယေဟောဝါ​ကို ချစ်​တဲ့​မေတ္တာ​က ညစ်​ညမ်း​တဲ့​စကား မပြော​ဖို့ တား​ဆီး​ပေး​တယ်။ “အပြစ်​ရှိ​တဲ့​အကျင့်​တွေ” ထဲ​မှာ “မသန့်​ရှင်း​ခြင်း” ကို ပေါလု ထည့်​သွင်း​ဖော်ပြထား​တယ်။ အဲဒီ​မသန့်​ရှင်း​ခြင်း​ထဲ​မှာ ညစ်​ညမ်း​တဲ့​စကား ပါ​ဝင်​နိုင်​တယ်။ (ဂလာ​တိ ၅:၁၉-၂၁) ဒါ​ဟာ အလေး​အနက်​ထား​ရ​မယ့် ကိစ္စ​ပဲ။ အကြိမ်​ကြိမ် သတိ​ပေး​တဲ့​ကြား​က နောင်​တ​မယူ​ဘဲ အလွန်​အကျင့်​ပျက်၊ ညစ်​ညမ်း၊  ယုတ်​ညံ့​တာ​တွေ​ကို ရည်​ညွှန်း​တဲ့၊ အား​ပေး​အား​မြှောက်​ပြု​တဲ့ စကား​မျိုး ပြော​လေ့​ရှိ​သူ​ကို အသင်း​တော်​က​နေ နှင်​ထုတ်​နိုင်​တယ်။ *

၁၁၊ ၁၂။ (က) အတင်း​အဖျင်း​ဆို​တာ ဘာ​လဲ။ အဲ​ဒါ​က ဘယ်​လို ထိ​ခိုက်​နစ်​နာ​စေ​နိုင်​သလဲ။ (ခ) ယေဟောဝါ​ကို ဝတ်​ပြု​သူ​တွေ​ဟာ အသရေ​ဖျက်​တဲ့​စကား​ကို ဘာ​ကြောင့် ရှောင်​ရ​မလဲ။

^၁၁ ထိ​ခိုက်​နစ်​နာ​စေ​တဲ့ အတင်း​ပြော​ခြင်း၊ အသရေ​ဖျက်​ခြင်း။ အတင်း​အဖျင်း​ဆို​တာ သူ​တစ်ပါး​အကြောင်း လျှောက်​ပြော​တာ ​ဖြစ်​တယ်။ သူ​တစ်ပါး​အကြောင်း ပြော​တိုင်း မကောင်း​ဘူး​လို့ ဆို​နိုင်​သလား။ မကြာ​သေး​ခင်​က နှစ်ခြင်း​ခံ​ပြီး​သူ​အကြောင်း၊ အား​ပေး​မှု လို​နေ​သူ​အကြောင်း အကျိုး​ရှိ​တဲ့​သတင်း​ကို အပြု​သဘော​ပါ​ပါ ပြော​တာ​ဆို​ရင် မကောင်း​ဘူး​လို့ မဆို​နိုင်​ဘူး။ ပထ​မရာ​စု ခ​ရစ်​ယာန်​တွေ​ဟာ အချင်း​ချင်း​ရဲ့ အကျိုး​ကို သိပ်​စိတ်​ဝင်​စား​ပြီး ယုံ​ကြည်​သူ​ချင်း​တွေ​အကြောင်း ဝေ​မျှ​ပြော​ဆို​ကြ​တယ်။ (ဧဖက် ၆:၂၁၊ ၂၂။ ကောလောသဲ ၄:၈၊ ၉) ဒါ​ပေမဲ့ လို​ရာ​ဆွဲ​ပြီး မဟုတ်​မမှန်​ပြော​တာ၊ သူ​တစ်ပါး​ရဲ့ ကိုယ်​ရေး​ကိုယ်​တာ​တွေ​ကို ဖော်​ထုတ်​တာ​ဆို​ရင်​တော့ ထိ​ခိုက်​နစ်​နာ​စေ​နိုင်​တယ်။ ပို​ဆိုး​တာ​က အတင်း​အဖျင်း​က​နေ အသရေ​ဖျက်​တဲ့​အထိ ဖြစ်​သွား​နိုင်​တယ်။ ဒါ​ဟာ ထိ​ခိုက်​နစ်​နာ​မှု​ပဲ ဖြစ်​စေ​တယ်။ အသရေ​ဖျက်​ခြင်း​ဆို​တာ “သူ​တစ်ပါး နာ​မည်​ပျက်​အောင် သား​ပုပ်​လေ​လွင့်​ပြော​ဆို​ခြင်း” ဖြစ်​တယ်။ ဥပမာ၊ ဖာ​ရိ​ရှဲ​တွေ​ဟာ ယေရှု​ကို အယုံ​အကြည်​မရှိ​အောင် မလို​တ​မာ​စိတ်​နဲ့ အသရေ​ဖျက်​ခဲ့​ကြ​တယ်။ (မဿဲ ၉:၃၂-၃၄။ ၁၂:၂၂-၂၄) အသရေ​ဖျက်​ခြင်း​ကြောင့် ငြင်း​ခုံ​ရန်တွေ့​တာ​တွေ ဖြစ်​တတ်​တယ်။​—ပညာ​အလိမ္မာ ၂၆:၂၀။

^၁၂ သူ​တစ်ပါး​ကို ရှုတ်​ချ​ပြော​ဆို​သူ​တွေ၊ စိတ်​ဝမ်း​ကွဲ​အောင် ပြော​ဆို​သူ​တွေ​ကို ယေဟောဝါ ပေါ့​ပေါ့​တန်​တန် သဘော​မထား​ဘူး။ “ညီ​အစ်​ကို​ချင်း ခိုက်​ရန်​ဖြစ်​အောင်” လုပ်​သူ​တွေ​ကို ကိုယ်​တော် ရွံ​မုန်း​တယ်။ (ပညာ​အလိမ္မာ ၆:၁၆-၁၉) “အသရေ​ဖျက်​သူ” လို့​ပြန်​ဆို​ထား​တဲ့ ဂရိ​စကား​လုံး​ဟာ ဒိုင်​အာ​ဘို​လော့စ်​ဖြစ်​ပြီး စာ​တန်​ကို​လည်း အဲဒီ​လို ခေါ်​ထား​တယ်။ သူ​ဟာ ဘု​ရား​ကို အသရေ​ဖျက်​သူ “မာ​ရ်​နတ်” ဖြစ်​ တယ်။ (ဗျာဒိတ် ၁၂:၉၊ ၁၀) မာ​ရ်​နတ်​လို ဖြစ်​သွား​စေ​မယ့် စကား​မျိုး​ကို ကျွန်​တော်​တို့ ရှောင်​ချင်​ကြ​မှာ သေချာ​တယ်။ အသရေ​ဖျက်​တဲ့​စကား​တွေ​ကို အသင်း​တော်​ထဲ​မှာ လက်ခံ​လို့ မရ​ဘူး။ အဲဒီ​စကား​တွေ​က “ငြင်း​ခုံ​ခြင်း၊” “စိတ်​ဝမ်း​ကွဲ​ခြင်း” တွေ​လို အပြစ်​ရှိ​တဲ့​အကျင့်​တွေ ကျင့်​စေ​နိုင်​လို့​ပဲ။ (ဂလာ​တိ ၅:၁၉-၂၁) ဒါ​ကြောင့် တစ်​ယောက်​ယောက်​အကြောင်း မပြော​ခင် ‘ဒီ​သတင်း မှန်​ရဲ့​လား။ ပြော​လိုက်​ရင် အကြင်နာ​မဲ့​ရာ ရောက်​သွား​မလား။ ဒီ​အကြောင်း​ကို ပြော​ဖို့​​ လို​လို့​လား၊ ပြော​ရင်​ကော ကောင်း​ပါ့​မလား’ လို့ မိမိ​ကိုယ်​ကို မေး​ပါ။​—၁ သက်သာ​လောနိတ် ၄:၁၁ ကို​ဖတ်​ပါ။

၁၃၊ ၁၄။​ (က) ဆဲ​ဆို​ခြင်း​ဟာ သူ​တစ်ပါး​အပေါ် ဘယ်​လို ဆိုး​ကျိုး​သက်​ရောက်​နိုင်​သလဲ။ (ခ) ဆဲ​ရေး​ကဲ့​ရဲ့​ခြင်း​ဆို​တာ ဘာ​လဲ။ ဆဲ​ရေး​ကဲ့​ရဲ့​သူ​ဟာ ဘာ​ကြောင့် အန္တရာယ်​စက်​ကွင်း​ထဲ ရောက်​နေ​သလဲ။

^၁၃ ဆဲ​ဆို​ခြင်း။ အစ​ပိုင်း​မှာ ပြော​သလို​ပဲ စကား​တွေ​ဟာ ထိ​ခိုက်​နစ်​နာ​စေ​နိုင်​စွမ်း ရှိ​တယ်။ လူ့​မစုံလင်​မှု​ကြောင့် နောက်​မှ နောင်​တ​ရ​တဲ့​စကား​တွေ​ကို ကျွန်​တော်​တို့ ပြော​မိ​တတ်​ကြ​တယ်။ ဒါ​ပေမဲ့ ခ​ရစ်​ယာန်​အိမ်​ထောင်​မှာ၊ အသင်း​တော်​မှာ လုံးဝ​မပြော​သင့်​တဲ့ စကား​အကြောင်း ကျမ်း​စာ သတိ​ပေး​တယ်။ “အမျိုး​မျိုး​သော နာ​ကြည်း​ခြင်း၊ စိတ်​ဆိုး​ခြင်း၊ ဒေါသ​ထွက်​ခြင်း၊ အော်​ဟစ်​ငေါက်​ငမ်း​ခြင်း၊ ဆဲ​ဆို​ခြင်း​နဲ့ မကောင်း​မှု​ရှိ​သမျှ​ကို ဖယ်​ရှား​ကြ​ပါ” လို့ ခ​ရစ်​ယာန်​တွေ​ကို ပေါလု​ သတိ​ပေး​ခဲ့​တယ်။ (ဧဖက် ၄:၃၁) တ​ခြား​ဘာ​သာ​ပြန်​ကျမ်း​တွေ​မှာ “ဆဲ​ဆို​ခြင်း” ဆို​တဲ့​အသုံး​အနှုန်း​ကို “ယုတ်​မာ​တဲ့​စကား၊” “ထိ​ခိုက်​နစ်​နာ​စေ​တဲ့​စကား၊” “စော်​ကား​တဲ့​စကား” လို့ ပြန်​ဆို​ကြ​တယ်။ ဆဲ​ဆို​ခြင်း​မှာ သူ​တစ်ပါး​ကို ချိုး​ချိုး​ဖဲ့​ဖဲ့​ပြော​ဆို​တာ၊ ကြမ်း​ကြမ်း​တမ်း​တမ်း မညှာ​မတာ ပြစ်​တင်​ဝေ​ဖန်​တာ​တွေ ပါ​ဝင်​တယ်။ ​ဆဲ​ဆို​တာ​ဟာ သူ​တစ်ပါး​ရဲ့ ဂုဏ်​သိက္ခာ​ကို ထိ​ခိုက်​ပြီး သိမ်​ငယ်​သွား​စေ​နိုင်​တယ်။ စိတ်​ထား​နူး​ညံ့​ပြီး ယုံ​လွယ်​တဲ့ က​လေး​တွေ​ဟာ ဆဲ​ဆို​ခံ​ရ​တဲ့​အခါ အလွယ်​တ​ကူ စိတ်​ဒဏ်​ရာ ရ​သွား​နိုင်​တယ်။​—ကောလောသဲ ၃:၂၁။

^၁၄ ဆဲ​ရေး​ကဲ့​ရဲ့​တာ​၊ တစ်​နည်း​အား​ဖြင့် သူ​တစ်ပါး​ကို စော်​ကား​ချိုး​နှိမ်​ပြီး ပြော​တတ်​တဲ့​အကျင့်​ကို ကျမ်း​စာ​က အတိ​အလင်း တား​မြစ်​ထား​တယ်။ အဲဒီ​လို ပြော​တဲ့​အကျင့်​ရှိ​သူ​ဟာ အန္တရာယ်​စက်​ကွင်း​ထဲ ရောက်​နေ​ပြီ။ ပြု​ပြင်​ပြောင်း​လဲ​ဖို့ အကြိမ်​ကြိမ် ကူညီ​ပေး​တာ​ကို ဂရု​မစိုက်​ရင် သူ့​ကို အသင်း​တော်​က​နေ နှင်​ထုတ်​နိုင်​တယ်။ သူ့​အကျင့်​တွေ မပြောင်း​လဲ​ရင် နိုင်​ငံ​တော်​ကောင်း​ချီး​တွေ​လည်း ဆုံး​ၡုံး​သွား​နိုင်​တယ်။  (၁ ကော​ရိန္သု ၅:၁၁-၁၃။ ၆:၉၊ ၁၀) ဒါ​ကြောင့် ကျွန်​တော်​တို့​ဟာ အကျိုး​မရှိ​တဲ့၊ မဟုတ်​မမှန်​တဲ့၊ အကြင်နာ​မဲ့​တဲ့ စကား​တွေ​ကို ပြော​ကျင့်​ရှိ​နေ​ရင် ဘု​ရား​ရဲ့​မေတ္တာ ခံစား​ရ​မှာ​ မဟုတ်​ဘူး။ အဲဒီ​လို​စကား​တွေ​ဟာ ထိ​ခိုက်​နစ်​နာ​စေ​တယ်။

၁၅။ ဘယ်​စကား​မျိုး​ဟာ ‘အပြု​သဘော​ပါ​တဲ့’ ကောင်း​တဲ့​စကား ဖြစ်​သလဲ။

^၁၅ စကား​ပြော​နိုင်​စွမ်း​ဆု​လက်​ဆောင်​ကို ပေး​ထား​တဲ့​အရှင် အလို​ရှိ​တဲ့​အတိုင်း အဲဒီ​ဆု​လက်​ဆောင်​ကို ဘယ်​လို အသုံး​ပြု​နိုင်​သလဲ။ “ကောင်း​တဲ့​စကား​ကို​ပဲ အပြု​သဘော​ပါ​ပါ” ပြော​ပါ​ဆို​တဲ့ ကျမ်း​စာ​တိုက်​တွန်း​ချက်​ကို အမှတ်​ရ​ပါ။ (ဧဖက် ၄:၂၉) အပြု​သဘော​ပါ​တဲ့​စကား၊ အား​ပေး​စကား၊ အား​ရှိ​စေ​တဲ့​စကား​တွေ​ကို ပြော​မယ်​ဆို​ရင် ယေဟောဝါ နှစ်​သက်​တယ်။ အဲဒီ​လို​စကား​တွေ​ကို စဉ်း​စား​ပြော​ဆို​ဖို့ လို​တယ်။ ကျမ်း​စာ​ထဲ​မှာ လိုက်​လျှောက်​ရ​မယ့် ပုံ​သေနည်း​ကို မဖော်ပြထား​ဘူး။ “အကျိုး​ရှိ​တဲ့​စကား​တွေ” ကို​လည်း စာ​ရင်း မပြု​စု​ထား​ဘူး။ (တိတု ၂:၈) ‘ကောင်း​တဲ့​စကား​ကို​ အပြု​သဘော​ပါ​ပါ’ ပြော​ဆို​နိုင်​ဖို့ ရိုး​ရှင်း​ပေမဲ့ အရေး​ကြီး​တဲ့ အချက်​သုံး​ချက်​ကို စွဲ​မှတ်​ထား​သင့်​တယ်– အကျိုး​ပြု​တဲ့၊ ဟုတ်​မှန်​တဲ့၊ အကြင်နာ​တ​ရား​ရှိ​တဲ့ စကား​တွေ ဖြစ်​သင့်​တယ်။ ဒါ​တွေ​ကို မှတ်​ထား​ပြီး ​အပြု​သဘော​ပါ​တဲ့​စကား​နဲ့ သက်​ဆိုင်​တဲ့ ပုံ​န​မူ​နာ​တ​ချို့​ကို သုံးသပ်​ကြည့်​ကြ​စို့။​—“ ငါ့​စကား​ဟာ အပြု​သဘော​ပါ​သလား” လေး​ထောင့်​ကွက်​ကို ကြည့်​ပါ။

၁၆၊ ၁၇။ (က) တ​ခြား​သူ​တွေ​ကို ဘာ​ကြောင့် ချီး​မွမ်း​ပေး​သင့်​သလဲ။ (ခ) အသင်း​တော်​မှာ၊ မိသား​စု​မှာ တ​ခြား​သူ​တွေ​ကို ချီး​မွမ်း​ဖို့ ဘယ်​အခွင့်​အရေး​တွေ ရှိ​သလဲ။

^၁၆ စိတ်​ရင်း​မှန်​နဲ့ ချီး​မွမ်း​ခြင်း။ ချီး​မွမ်း​စကား၊ နှစ်​သက်​ကြောင်း ဖော်ပြတဲ့​စကား ပြော​ဆို​ဖို့ လို​အပ်​မှန်း ယေဟောဝါ​နဲ့ ယေရှု အသိ​အမှတ်​ပြု​တယ်။ (မဿဲ ၃:၁၇။ ၂၅:၁၉-၂၃။ ယောဟန် ၁:၄၇) ခ​ရစ်​ယာန်​တွေ​အနေ​နဲ့ ကျွန်​တော်​တို့​လည်း တ​ခြား​သူ​တွေ​ကို စိတ်​ရင်း​မှန်​နဲ့ ချီး​မွမ်း​ပေး​သင့်​တယ်။ ဘာ​ကြောင့်​လဲ။ “သင့်​တော်​တဲ့​အချိန်​မှာ ပြော​လိုက်​တဲ့​စကား​ဟာ သိပ်​ကောင်း​တယ်” လို့ ပညာ​အလိမ္မာ ၁၅:၂၃ က ဆို​တယ်။ ‘လှိုက်​လှိုက်​လှဲ​လှဲ ချီး​မွမ်း​ခံ​ရ​တဲ့​အခါ ငါ​ဘယ်​လို ခံစား​ရ​သလဲ။ ကျေ​နပ်​အား​ရ​ပြီး အား​တက်​သွား​တယ် မဟုတ်​လား’ လို့ မိမိ​ကိုယ်​ကို မေး​ကြည့်​ပါ။ စိတ်​ရင်း​မှန်​နဲ့ ချီး​မွမ်း​တဲ့​စကား​ဟာ တစ်ဦး​တစ်​ယောက်​က မိမိ​ကို သတိ​ပြု​မိ​ကြောင်း၊ ဂရု​စိုက်​ကြောင်း၊ မိမိ​ကြိုး​စား​ရ​ကျိုး​နပ်​ကြောင်း သိ​ရှိ​စေ​တယ်။ အဲဒီ​လို​ခံစား​ချက်​ဟာ မိမိ​ကိုယ်​ ကို ယုံ​ကြည်​စိတ်​ချ​မှု ပို​ရှိ​လာ​စေ​ပြီး နောက်​နောင် ပို​ကြိုး​စား​လုပ်​ဆောင်​ဖို့ လှုံ့​ဆော်​ပေး​တယ်။ သင်​ဟာ ချီး​မွမ်း​ခံ​ရ​တဲ့​အခါ ဝမ်း​သာ​တယ်​ဆို​ရင် တ​ခြား​သူ​တွေ​ကို​လည်း အတတ်​နိုင်​ဆုံး ချီး​မွမ်း​ပေး​သင့်​တယ် မဟုတ်​လား။​—မဿဲ ၇:၁၂ ကို​ဖတ်​ပါ။

^၁၇ သူ​တစ်ပါး​ရဲ့ ကောင်း​ကွက်​ကို ရှာ​ပြီး ချီး​မွမ်း​တတ်​တဲ့ အကျင့်​ရှိ​အောင် ကြိုး​စား​ပါ။ အသင်း​တော်​မှာ သင်​ဟာ ကောင်း​မွန်​တဲ့ ဟော​ပြော​ချက်​တစ်​ခု​ကို ကြား​ရ​မယ်။ ဝတ်​ပြု​ရေး​နဲ့​ဆိုင်​တဲ့ ​ပန်း​တိုင်​တွေ​ကို ကြိုး​စား​တက်​လှမ်း​နေ​တဲ့ လူငယ်​တစ်ဦး​ကို သတိ​ပြု​မိ​မယ်။ ဇ​ရာ​ထောင်း​နေ​ပေမဲ့ အစည်း​အဝေး​တွေ​ကို သစ္စာ​ရှိ​ရှိ တက်​ရောက်​နေ​တဲ့ သက်​ကြီး​ရွယ်​အို​တစ်ဦး​ကို သတိ​ထား​မိ​မယ်။ အဲဒီ​လို​လူ​တွေ​ကို စိတ်​ရင်း​မှန်​နဲ့ ချီး​မွမ်း​ပေး​တာ​ဟာ သူတို့​ရဲ့ စိတ်​နှလုံး​ကို ထိ​မိ​စေ​ပြီး ဘု​ရား​ကို ဆက်​အမှု​ဆောင်​နိုင်​ဖို့ ခွန်​အား​ရှိ​စေ​နိုင်​တယ်။ မိသား​စု​မှာ ဇနီး​မောင်​နှံ​တွေ​ဟာ တစ်ဦး​နဲ့​တစ်ဦး လှိုက်​လှိုက်​လှဲ​လှဲ ချီး​မွမ်း​ပြီး ကျေး​ဇူး​တင်​လေး​မြတ်​တဲ့ စကား​တွေ ပြော​ဆို​ဖို့ လို​တယ်။ (ပညာ​အလိမ္မာ ၃၁:၁၀၊ ၂၈) အထူး​သဖြင့် သား​သမီး​တွေ​ဟာ ဂရု​စိုက်​ခံ​ရ​တဲ့​အခါ၊ တန်​ဖိုး​ထား​ခံ​ရ​တဲ့​အခါ ပို​ပြီး​တက်​ကြွ​လာ​ကြ​တယ်။ အပင် ရှင်​သန်​နိုင်​ဖို့ နေ​ရောင်​နဲ့ ရေ လို​အပ်​သလို ကလေး​ရဲ့ ဖွံ့​ဖြိုး​မှု​အတွက် ချီး​မွမ်း​ခြင်း​နဲ့ ချစ်​မြတ်​နိုး​ခြင်း လို​အပ်​တယ်။ မိ​ဘ​တို့၊ သား​သမီး​တွေ​ရဲ့ ချီး​ကျူး​ထိုက်​တဲ့ အရည်​အသွေး​တွေ၊ ကြိုး​စား​အား​ထုတ်​မှု​တွေ​အတွက် အခွင့်​အရေး​ရှာ​ယူ​ပြီး ချီး​မွမ်း​ပေး​ပါ။ အဲဒီ​လို ချီး​မွမ်း​ပေး​တာ​ဟာ သား​သမီး​တွေ​ကို အား​ရှိ​စေ​ပြီး ယုံ​ကြည်​စိတ်​ချ​မှု ရှိ​စေ​နိုင်​တယ်။ မှန်​ရာ​ကို လုပ်​ဆောင်​ဖို့ ပို​ကြိုး​စား​ချင်​စိတ်​တောင် ရှိ​စေ​နိုင်​တယ်။

၁၈၊ ၁၉။ ယုံ​ကြည်​သူ​အချင်း​ချင်း ဘာ​ကြောင့် အတတ်​နိုင်​ဆုံး နှစ်​သိမ့်​အား​ပေး​သင့်​သလဲ။ ဘယ်​လို နှစ်​သိမ့်​အား​ပေး​နိုင်​သလဲ။

^၁၈ နှစ်​သိမ့်​အား​ပေး​ခြင်း။ ယေဟောဝါ​ဟာ ‘စိတ်​နှိမ့်​ချ​သူ​နဲ့ စိတ်​ထောင်း​ကိုယ်​ကြေ ဖြစ်​နေ​သူ​တွေ’ ကို အလွန်​ဂရု​စိုက်​တယ်။ (ဟေ​ရှာ​ယ ၅၇:၁၅) “အချင်း​ချင်း ဆက်​ပြီး နှစ်​သိမ့်​အား​ပေး​နေ” ဖို့၊ “စိတ်​ဓာတ်​ကျ​နေ​သူ​တွေ​ကို ကြင်​ကြင်နာ​နာ ပြော​ဖို့” ကျမ်း​စာ​က တိုက်​တွန်း​တယ်။ (၁ သက်သာ​လောနိတ် ၅:၁၁၊ ၁၄) ဝမ်း​နည်း​ကြေ​ကွဲ​နေ​တဲ့ ယုံ​ကြည်​သူ​ချင်း​တွေ​ကို နှစ်​သိမ့်​အား​ပေး​ဖို့ ကျွန်​တော်​တို့ ကြိုး​စား​တာ​ကို ဘု​ရား သတိ​ထား​မိ​ပြီး နှစ်​သက်​မယ်​ဆို​တာ​ စိတ်​ချ​နိုင်​တယ်။

^၁၉ ဒါ​ပေမဲ့ စိတ်​ဓာတ်​ကျ​နေ​တဲ့ ခ​ရစ်​ယာန်​တစ်ဦး​ကို ဘယ်​လို အား​ပေး​တည်​ဆောက်​နိုင်​သလဲ။ ပြဿ​နာ​ကို သင် ဖြေရှင်း​ပေး​ရ​မယ်​လို့ မယူ​မှတ်​လိုက်​ ပါနဲ့။ ကိစ္စအတော်​များ​များ​မှာ စကား​ရိုး​ရိုး​လေး​ပြော​ရုံ​နဲ့ ထိ​ရောက်​မှု​ရှိ​တတ်​တယ်။ သင်​ဟာ စိတ်​ကြေ​ကွဲ​နေ​သူ​ကို ဂရု​စိုက်​တယ်​ဆို​တာ သိ​စေ​ပါ။ စိတ်​ဓာတ်​ကျ​နေ​သူ​နဲ့​အတူ အသံ​ထွက် ဆုတောင်း​ပါ။ တ​ခြား​သူ​တွေ​ကော ဘု​ရား​သခင်​ပါ သူ့​ကို ဘယ်​လောက်​ချစ်​မှန်း သူ သိ​အောင်​ကူညီ​ပေး​ဖို့ ယေဟောဝါ​ဆီ ဆုတောင်း​ပေး​နိုင်​တယ်။ (ယာကုပ် ၅:၁၄၊ ၁၅) အသင်း​သား​တစ်ဦး​အနေ​နဲ့ သူ့​ကို လို​အပ်​ကြောင်း၊ တန်​ဖိုး​ထား​ကြောင်း အသေအချာ သိ​စေ​ပါ။ (၁ ကော​ရိန္သု ၁၂:၁၂-၂၆) သူ့​ကို ယေဟောဝါ အမှန်​တ​ကယ် ဂရု​စိုက်​ကြောင်း စိတ်​ချ​စေ​ဖို့ အား​ရှိ​စ​ရာ ကျမ်း​ချက်​တစ်​ချက်​ကို ဖတ်​ပြပါ။ (ဆာလံ ၃၄:၁၈။ မဿဲ ၁၀:၂၉-၃၁) ဝမ်း​နည်း​ကြေ​ကွဲ​နေ​သူ​ကို “ကောင်း​တဲ့​စကား” ပြော​ဆို​ဖို့ အချိန်​အလုံ​အလောက်​ယူ​ပါ။ အဲဒီ​နောက် သင့်​ရင်​ထဲ​က​စကား​တွေ​က သူ​ဟာ ချစ်​မြတ်​နိုး​ခံ​ရ​ပြီး တန်​ဖိုး​ထား​ခံ​ရ​မှန်း သိ​ရှိ​စေ​မှာ သေချာ​တယ်။​—ပညာ​အလိမ္မာ ၁၂:၂၅ ကို​ဖတ်​ပါ။

၂၀၊ ၂၁။ ဘယ်​အချက်​တွေ​က အကြံ​ပြု​ချက်​ကို ထိ​ရောက်​စေ​သလဲ။

^၂၀ ထိ​ရောက်​တဲ့ အကြံ​ဉာဏ်။ မစုံလင်​သူ​တွေ​အနေ​နဲ့ ကျွန်​တော်​တို့​အားလုံး အခါ​အား​လျော်​စွာ အကြံ​ဉာဏ်​ရ​ဖို့ လို​တယ်။ “အကြံ​ပေး​တာ​ကို နား​ထောင်​ပါ။ ဆုံးမ​တာ​ကို လက်ခံ​ပါ။ ဒါ​မှ နောက်​ပိုင်း​မှာ ဉာဏ်​ပညာ​ ရှိ​လာ​မယ်” လို့ ကျမ်း​စာ တိုက်​တွန်း​တယ်။ (ပညာ​အလိမ္မာ ၁၉:၂၀) အကြီး​အကဲ​တွေ​ပဲ သူ​တစ်ပါး​ကို အကြံ​ပေး​ရ​တာ မဟုတ်​ဘူး။ မိ​ဘ​တွေ​ဟာ သား​သမီး​ကို အကြံ​ဉာဏ်​ပေး​ကြ​တယ်။ (ဧဖက် ၆:၄) ရင့်​ကျက်​တဲ့​ညီ​အစ်​မတွေ​ဟာ ညီ​အစ်​မငယ်​တွေ​ကို အကြံ​ပေး​ဖို့ လို​အပ်​မယ်။ (တိတု ၂:၃-၅) တစ်​ဖက်​သား​ရဲ့ စိတ်​ထဲ အနှိမ်​ခံ​ရ​တယ်​လို့ မခံစား​ရ​အောင် အကြံ​ဉာဏ်​ပေး​တတ်​ဖို့ ချစ်​ခြင်း​မေတ္တာ​က ကျွန်​တော်​တို့​ကို လှုံ့​ဆော်​ပေး​တယ်။ အဲဒီ​လို​အကြံ​ပြု​နိုင်​ ဖို့ ဘာ​က ကူညီ​ပေး​သလဲ။ အကြံ​ပြု​ချက်​ကို ပို​ထိ​ရောက်​စေ​တဲ့ အချက်​သုံး​ချက်​ကို သုံးသပ်​ကြည့်​ပါ– အကြံ​ပေး​သူ​ရဲ့ ​စိတ်​ထား​နဲ့ ရည်​ရွယ်​ချက်၊ အကြံ​ပြု​ချက်​ရဲ့ အခြေ​ခံ၊ အကြံ​ပေး​ပုံ​ပေး​နည်း​တို့ ဖြစ်​တယ်။

^၂၁ ထိ​ရောက်​တဲ့​အကြံ​ဉာဏ်​ပေး​နိုင်​ဖို့ အကြံ​ပြု​သူ​ဘက်​က စ​လုပ်​ဆောင်​ရ​မယ်။ ‘ဘယ်​အချိန်​မှာ အကြံ​ပြု​ချက်​ကို လက်ခံ​ဖို့ ငါ့​အတွက် လွယ်​ကူ​သလဲ’ ဆို​ပြီး မိမိ​ကိုယ်​ကို မေး​ကြည့်​ပါ။ အကြံ​ပြု​သူ​ဟာ သင့်​ကို ဂရု​စိုက်​ကြောင်း၊ သူ​စိတ်​အနှောင့်​အယှက်​ဖြစ်​ပြီး ပြော​တဲ့​စကား မဟုတ်​ကြောင်း၊ စိတ်​ရင်း​မှန်​ကြောင်း သင် သိ​ရှိ​တဲ့​အခါ သူ့​ရဲ့ အကြံ​ဉာဏ်​ကို လက်ခံ​ဖို့​လွယ်​မယ်။ ဒါ​ကြောင့် သူ​တစ်ပါး​ကို အကြံ​ပြု​တဲ့​အခါ​မှာ​လည်း သင့်​ရဲ့ စိတ်​ထား​နဲ့ ရည်​ရွယ်​ချက်​ဟာ အဲဒီ​အတိုင်း ဖြစ်​သင့်​တယ် မဟုတ်​လား။ အကျိုး​ဖြစ်​ထွန်း​တဲ့ အကြံ​ပြု​ချက်​ဟာ ကျမ်း​စာ​ကို​လည်း အခြေ​ခံ​တယ်။ (၂ တိမောသေ ၃:၁၆) သင့်​ရဲ့ အကြံ​ပြု​ချက်​ဟာ ကျမ်း​စာ​ကို တိုက်​ရိုက်​ကိုး​ကား​တာ​ဖြစ်​စေ၊ မကိုး​ကား​တာ​ဖြစ်​စေ ကျမ်း​စာ​ကို အခြေ​ခံ​သင့်​တယ်။ ဒါ​ကြောင့် အကြီး​အကဲ​တွေ​ဟာ မိမိ​တို့ ရှု​မြင်​တဲ့​အတိုင်း တ​ခြား​သူ​တွေ ရှု​မြင်​လာ​အောင် အတင်း​အကျပ် မလုပ်​မိ​ဖို့ သတိ​ထား​ရ​မယ်။ ဒါ့​အပြင် ကိုယ့်​ရဲ့ ရှု​မြင်​ချက်​တ​ချို့​ကို ကျမ်း​စာ​ထောက်​ခံ​တဲ့ ပုံ​စံ​ပေါက်​အောင် ကျမ်း​ချက်​တွေ​ကို တ​လွဲ​သုံး​မှာ မဟုတ်​ဘူး။ နည်း​မှန်​လမ်း​ကျ အကြံ​ပြု​မယ်​ဆို​ရင် ပို​ပြီး ထိ​ရောက်​တယ်။ အကြင်နာ​တ​ရား​ရှိ​တဲ့ အကြံ​ပြု​ချက်​ဟာ လက်ခံ​ရ လွယ်​ကူ​စေ​တယ်၊ လက်ခံ​သူ​ရဲ့ ဂုဏ်​သိက္ခာ​ကို​လည်း ထိ​ခိုက်​စေ​မှာ မဟုတ်​ဘူး။​—ကောလောသဲ ၄:၆။

၂၂။ စကား​ပြော​နိုင်​စွမ်း ဆု​လက်​ဆောင်​ကို အသုံး​ပြု​တာ​နဲ့ ပတ်​သက်​ပြီး သင် ဘယ်​လို သန္နိ​ဋ္ဌာန်​ချ​ထား​သလဲ။

^၂၂ စကား​ပြော​နိုင်​စွမ်း​ဟာ ဘု​ရား​ဆီ​က အဖိုး​တန် ဆု​လက်​ဆောင်​ဖြစ်​တယ်။ အဲဒီ​လက်​ဆောင်​ကို တ​လွဲ​မသုံး​ဘဲ မှန်​ကန်​စွာ​အသုံး​ပြု​ဖို့ ယေဟောဝါ​ကို ချစ်​တဲ့​မေတ္တာ​က လှုံ့​ဆော်​ပေး​တယ်။ သူ​တစ်ပါး​ကို ကျွန်​တော်​တို့​ပြော​လိုက်​တဲ့ စကား​တွေ​မှာ အပြု​သဘော​ပါ​ပါ အား​ပေး​နိုင်​စွမ်း၊ ထိ​ခိုက်​စေ​နိုင်​စွမ်း ရှိ​တယ်​ဆို​တာ မှတ်​ထား​ကြ​စို့။ အဲဒီ​လက်​ဆောင်​ကို ပေး​တဲ့​အရှင် အလို​ရှိ​တဲ့​အတိုင်း ‘အပြု​သဘော​ပါ​တဲ့’ ကောင်း​တဲ့​စကား ပြော​ဆို​ဖို့ ကြိုး​စား​ကြ​ပါ​စို့။ ဒါ​ဆို​ရင် ကျွန်​တော်​တို့​ရဲ့ စကား​ဟာ ပတ်​ဝန်း​ကျင်​က​လူ​တွေ​ကို အား​ရှိ လန်း​ဆန်း​စေ​မယ်။ ကျွန်​တော်​တို့​ကို​လည်း ဘု​ရား​ရဲ့​မေတ္တာ အမြဲ ခံစား​ရ​စေ​ပါ​လိမ့်​မယ်။