Luslahng audepe kan

luslahng audepe kan

IRELAUD 12

Mahsen kan me Kin “Sewese oh Kakairada” Meteikan

Mahsen kan me Kin “Sewese oh Kakairada” Meteikan

“Dehr wia koasoi me pahn kamadakahla emen. Kumwail doadoahngkihte mahsen mwahu, soangen mahsen me kin sewese oh kakairada.”​—EPISOS 4:29.

1-3. (a) Kisakis dahieu Siohwa ketikihong kitail? Ahpw ia duwen atail kakete wiakauwehla? (b) Pwehn dadaurete ni limpoak en Koht, ia duwen atail anahne doadoahngki kisakis wet?

IA DUWEN ma ke kihong emen kisakis ehu ahpw mwuhr ke diarada me e wiakauwe, eri ia pahn omw pepehm? Karasepe, ma ke kihong ih sidohsa oapwoat oh mwuhr ke diarada me e kin tang uk oh kahrehda ekei en ohkihla, ke sou pahn nsensuwedkihla?

2 Koahiek en koasoi kin wia kisakis ehu sang rehn Siohwa, me kin ketikihda “kisakis mwahu koaros.” (Seims 1:17) Kisakis wet me mahn akan sohte ahneki kin kihong kitail koahiek en kasalehiong meteikan kaidehn atail madamadaute ahpw pil atail pepehm kan. Ahpw duwehte sidohsa, kitail kakete wiakauwehla kisakis wet. Ia uwen eh kin kansensuwedihala Siohwa ma kitail kin doadoahngki kisakis wet ni ahl me kin kamedekihala meteikan!

3 Pwehn dadaurete ni limpoak en Koht, kitail anahne doadoahngki kisakis wet ni ahl me E kupwurki. Siohwa kin ketin kasalehda ni sansal soangen lokaia kan me kin kaperenda ih. Sapwellime Mahsen mahsanih: “Dehr wia koasoi me pahn kamadakahla emen. Kumwail doadoahngkihte mahsen mwahu, soangen mahsen me kin sewese oh kakairada dahme anahnepe mie, oh kin kamwahwihala me kin rong kumwail kan.” (Episos 4:29) Kitail pahn tehkpene dahme kahrehda kitail anahne kanahieng atail koasoi, soangen lokaia kan me kitail en dehr doadoahngki, oh ia duwen atail kak doadoahngki lokaia kan me kin “sewese oh kakairada” meteikan.

DAHME KAHREHDA KITAIL ANAHNE KANAHIENG ATAIL LOKAIA

4, 5. Ia duwen lepin padahk kan en Paipel ar kin kasalehda kehl en lokaia kan?

4 Ehu kahrepe kesempwal me kitail anahne kanahieng atail lokaia kan iei pwehki mie kehl en lokaia kan. Lepin Padahk 15:4 mahsanih: “Lokaia kadek kin kahrehda mour, ahpw lokaia lemei kin kauwehla mohngiong en aramas.” * Lokaia kadek kin kansenamwahwihala oh kangoange meteikan. Ahpw lokaia lemei de lokaia likamw kak kauwehla pepehm en meteikan. Lokaia kan me kitail kin koasoia kin ahneki kehl en kauwehla de kamwahwihala aramas akan.​—Lepin Padahk 18:21.

5 Pil ehu Lepin Padahk mahsanih ni sansal duwen kehl en atail lokaia: “Lokaia mwahl kin kauwehla wasa rasehng kedlahs.” (Lepin Padahk 12:18) Lokaia pwurur kak uhdahn kamedekihala pepehm en aramas oh kauwehla nanpwungen riemen. Mie pak me lokaia kamedek kan me duwehte kedlahs kauwehla omw pepehm? Ahpw lepin padahko pil mahsanih: “Lokaiahn loalokong kin kamwahwihala wasa.” Lokaia kadek kan sang emen me kin kasalehda sapwellimen Koht erpit kak kamwahwihala loalen emen de nanpwungen riemen. Ke kak tamanda ahnsou me lokaia kadek kamwahwihala omw pepehm? (Wadek Lepin Padahk 16:24.) Pwehki atail kin ese me mie kehl en lokaia, kitail uhdahn men doadoahngki atail lokaia kan en kansenamwahwihala meteikan ahpw en dehr kansensuwedih irail.

Lokaia kadek kin kansenamwahu

6. Dahme kahrehda e apwal en kaunda lowatail?

6 Mendahki kitail kin wia uwen atail kak, kitail sohte kak kaunda lowatail ni unsek. Ih kahrepe keriau me kitail anahne kanahieng atail lokaia kan: Dihp oh soh unsek kin kahrehiong kitail en doadoahngki lowatail ni ahl me sapwung. Lokaia kan kin kohsang nan mohngiong en aramas oh “sang ni ar tikitik ar lamalam akan kin uhwongete ni me suwed.” (Senesis 8:21; Luk 6:45) Ihme kahrehda en kaunda lowatail kin inenen apwal. (Wadek Seims 3:2-4.) Ahpw mendahki kitail sohte kak kaunda lowatail ni unsek, kitail kak nannantihte en kamwahwihala atail lokaia kan. Duwehte emen eh kin pap kohdahla nan ahd, kitail anahne nantihong powehdi atail soh unsek en doadoahngki lowatail ni ahl me sapwung.

7, 8. Ia uwen Siohwa eh kin ketin kapwukoahkin kitail atail lokaia kan?

7 Kahrepe kesiluh me kitail anahne kanahieng atail lokaia kan iei pwehki Siohwa kin ketin kapwukoahkin kitail atail lokaia kan. Mwomwen atail kin doadoahngki lowatail kak kauwehla kaidehn ihte atail nanpwungmwahu rehn meteikan ahpw pil rehn Siohwa. Seims 1:26 mahsanih: “Mie mehmen me kin lemeleme me e poadidi ong pelien atail lamalam? Ma e sohte kin powehdi lowe, eri eh poadidi sohte katepe oh e kin pitih pein ih.” Duwehte atail onopkiher nan irelaud en mwoweo, atail lokaia kan pil kin pidada atail kaudok. Soahng koaros me kitail kin wia ong Koht pahn sohte katepe mwohn silangi ma kitail sohte kin kaunda lowatail oh nda lokaia kamedek kan me duwehte pwoisin. Met sou kamwakid kitail en uhdahn kanahieng atail lokaia kan?​—Seims 3:8-10.

8 E sansal me mie kahrepe kesempwal kan me kitail anahne kanahieng pwehn dehr doadoahngki atail kisakis en lokaia ni ahl me sapwung. Mwohn atail pahn tehkpene lokaia mwahu kan me pahn kakehlaka meteikan, kitail pahn tehkpene mahs lokaia kan me sohte konehng douluhl Kristian mehlel kan en doadoahngki.

LOKAIA KAN ME KIN KAUWEHLA ARAMAS

9, 10. (a) Soangen lokaia dah kan me aramas tohto kin doadoahngki? (b) Dahme kahrehda kitail anahne liksang lokaia samin kan? (Pil menlau kilang dahme ntingdi pah.)

9 Lokaia samin. Rahnwet, aramas tohto kin kalapw kahula, peined oh doadoahngki lokaia samin teikan. Irail kin doadoahngki soangen lokaia pwukat ni ahnsou me re kin mwakarada, oh re kin kamwan suwed pwehn kahrehiong meteikan en kouruhr. Ahpw lokaia samin kaidehn mehn kemenkouruhr. Mpen sounpar 2,000 samwalahr, wahnpoaron Pohl kaweid mwomwohdisohn Kolose en mweisang ‘lokaia samin.’ (Kolose 3:8) Pohl padahkihong mwomwohdisohn Episos me “kamwan suwed” kin iang soahng kan me “sohte konehng” Kristian akan en doadoahngki.​—Episos 5:3, 4.

10 Lokaia samin kin kansensuwedihala Siohwa oh pil irail kan me kin poakohng ih. Ei, atail limpoakohng Siohwa kin kamwakid kitail en liksang lokaia samin kan. Pohl kasalehda me “tiahk samin” me iangahki lokaia samin kin iang kisehn wiewiahn dihp “nin duwen ahnepen aramas.” (Kalesia 5:19-21) Met inenen kesempwal pwehki emen kak piskensang nan mwomwohdiso ma e kin kaukaule doadoahngki lokaia kan me kin kasalehda oh kangoange soahng kan me inenen samin mendahki e kin pwurepwurehng ale kaweid en uhdihsang tiahk wet. *

11, 12. (a) Ia duwen atail kin koasoia duwen meteikan kak kauwehla emen? (b) Dahme kahrehda tohnkaudok en Siohwa kan anahne liksang karaun likamw?

11 Lokaiahn kauwe oh karaun likamw. Aramas kin men koasoia duwen meteikan oh arail mour. Ia duwe, en koasoia duwen meteikan ahnsou koaros suwed? E sohte pahn suwed ma atail koasoi kan kin pid mehkan me mwahu oh wia sawas, me duwehte ihs me papidaisla de ihs me anahne kangoang. Tepin Kristian akan kin uhdahn nsenohki dahme kin wiawihong iengerail Kristian teikan oh re kin ehukihpene ire pwukat. (Episos 6:21, 22; Kolose 4:8, 9) Ahpw en koasoia duwen meteikan kak kauwehla emen ma ire kan kin sapwung de kasalehda mehkan me emen sohte men meteikan en ese. Oh suwed sang met, e kak kahrehda karaun likamw me kin ahnsou koaros kauwehla meteikan. Karaun likamw wehwehki “koasoi likamw akan . . . me kin kauwehla eden aramas.” Karasepe, Parisi kan kin wiahda karaun likamw pwehn kauwe Sises. (Madiu 9:32-34; 12:22-24) Karaun likamw kin kalapw kahrehda akamai.​—Lepin Padahk 26:20.

12 Siohwa sohte kupwurki irail kan me kin doadoahngki kisakis en lokaia pwehn kauwe meteikan de kahrehda saminimin. E kin ketin kalahdeki irail kan me kin “kahrehda kahpwal nanpwungen irail kan me limpoakpene.” (Lepin Padahk 6:16-19) Lepin lokaiahn Krihk me kawehwehdi ong “karaun likamw” iei di·aʹbo·los, de “Tepil” me pil kin kadoadoahk ong eden Sehdan. Ih iei “Tepil” me kin karaun likamwih Koht. (Kaudiahl 12:9, 10) Kitail uhdahn men liksang koasoi kan me pahn kak kahrehiong kitail en duwehla Tepil. Karaun likamw me kak kahrehda “akamai” oh “saminimin” sohte konehng en wiawi nan mwomwohdiso. (Kalesia 5:19-21) Ihme kahrehda mwohn omw pahn koasoia dahme ke rong duwen meteikan, idek rehmw: ‘Ia duwe, ire wet uhdahn mehlel? E pahn kadek en koasoia ire wet? E anahn de e konehng I en ehukihong meteikan?’​—Wadek 1 Deselonika 4:11.

13, 14. (a) Dahme lokaia lemei kin wiahiong meteikan? (b) Dahme kin pidada lokaia lemei? Dahme kahrehda emen me kin doadoahngki lokaia lemei kin mihla nan keper?

13 Lokaia lemei. Nin duwen atail sukuhlkier, mie kehl en lokaia kan me kak kansensuwedihala aramas. Pwehki kitail aramas soh unsek, ekei ahnsou kitail koaros kin nda mehkot me kitail kin koluhkihla mwuhr. Ahpw Paipel kin kasalehda soangen lokaia kan me sohte konehng douluhl en wiawi nan peneinei en Kristian de nan mwomwohdiso. Pohl kaweidki Kristian akan: “Kumwail kadohwanewei sang kumwail soangen mwakar koaros, soangen ineng suwed koaros, soangen lingeringer koaros, soangen men pei koaros, soangen lahlahwe koaros, soangen kailok koaros en nan kapehdamwail.” (Episos 4:31) Ekei kawehwe kan en Paipel kin kawehwehdi “lahlahwe” ong “lokaia suwed,” “lokaia lemei,” oh “lokaiahn kailok.” Lokaia lemei kan me iangahki lokaiahn kepit oh kauwe aramas kak kauwehla ahn emen pepehm oh kahrehiong ih en medewe me e sohte katepe. Pwehki seri kan kin mwadang kamehlele aramas, lokaia lemei kak mwadang kauwehla pepehm en seri kan.​—Kolose 3:21.

14 Paipel kin kihda kaweid kehlail pwehn kasalehda me lokaia lemei me iangahki lokaia kamedek oh kepit kin inenen suwed. Emen me kin pwurepwurehng doadoahngki soangen lokaia pwukat kin mihla nan keper. Ma e sohte pahn kapwaiada sawas kan me e pwurepwurehng ale pwehn wekidala mwomwen eh koasoi, e pahn kak piskensang nan mwomwohdiso. Ma e sohte pahn wekidala eh wiewia kan, ele e sohte pahn paiekihda mour nan sampah kapw. (1 Korint 5:11-13; 6:9, 10) Eri e sansal me kitail sohte kak dadaurete ni limpoak en Koht ma atail lokaia kan kin sohte mwahu, likamw oh lemei. Soangen lokaia pwukat kin kauwehla meteikan.

LOKAIA KAN ME KIN “KAKAIRADA” METEIKAN

15. Soangen lokaia dah kan kin “sewese oh kakairada” meteikan?

15 Ia duwen atail kak doadoahngki kisakis en lokaia ni ahl me Koht kupwurki? Tamanda me Mahsen en Koht kin kangoange kitail en “doadoahngkihte mahsen mwahu, soangen mahsen me kin sewese oh kakairada dahme anahnepe mie.” (Episos 4:29) Siohwa kin kupwurperenki ma kitail kin doadoahngki lokaia kan me kin kakairada, kangoange oh kakehlaka meteikan. Kitail anahne medemedewe mwahu mwohn atail pahn koasoi pwehn doadoahngki soangen lokaia pwukat. Paipel sohte wiahda koasoandi ehu de e sohte kasalehda mehnia lokaia kan me kin wia “lokaia mehlel me soh kaupe.” (Taitus 2:8) Pwehn doadoahngki lokaia kan me kin “sewese oh kakairada” meteikan, kitail anahne tamataman ire kesempwal siluh: E kin mwahu, e kin mehlel, oh e kin kadek. Kitail pahn tehkpene ekei karasepe kan me kin kasalehda lokaia kan me kin sewese meteikan.​—Menlau kilang koakon “ Ei Lokaia kan Kin Kakehlaka Meteikan?

16, 17. (a) Dahme kahrehda kitail en kapinga meteikan? (b) Dahme kitail kak kapingahki meteikan nan mwomwohdiso oh pil nan peneinei?

16 Lokaiahn kaping. Siohwa oh Sises mwahngih anahn en kapinga meteikan. (Madiu 3:17; 25:19-23; Sohn 1:47) Nin duwen Kristian akan, kitail pil men kapinga meteikan. Dahme kahrehda? Lepin Padahk 15:23 mahsanih: “Meid kaperen diar mahsen pwung ni ahnsou me konehng!” Nna idek rehmw: ‘Ia ei pepehm ni meteikan ar kin kapinga ie? E kin kihong ie nsenamwahu oh kangoange ie?’ Ni mehlel lokaiahn kaping kin sewese iuk en wehwehki me mie me kin tehk oh nsenohkin uhk oh dahme ke kin nantihong wia kin uhdahn katapan. Met kin kakehlaka iuk oh kamwakid uhk en kalaudehla omw nantihong wia doadoahk mwahu. Pwehki omw kin kalahnganki ale kaping, ke sou pil anahne kihong meteikan kaping?​—Wadek Madiu 7:12.

17 Eri, kaiahne iuk en kin rapahki irair mwahu en meteikan oh kapingahkin irail. Nan mwomwohdiso, ke kin rong padahk kan me re kaunopada mwahu nan mihting. Ke pil kin kilang me pwulopwul kan me kin nantihong lel arail mehn akadei kan oh me mah kan me kin kaukaule towehda mihting kan mendahki mie arail kahpwal en paliwar. Lokaiahn kaping ele pahn sair arail mohngiong oh kakehlaka irail en nannantihte papah Siohwa. Nan peneinei, ohl pwopwoud oh lih pwopwoud anahne rong lokaiahn kaping oh kalahngan sang emenemen. (Lepin Padahk 31:10, 28) Seri kan kin uhdahn kekeirda mwahu ma re kin pehm me arail pahpa oh nohno kin kesempwalki oh kalahnganki irail. Lokaiahn kaping kin kansenamwahwih oh kakehlaka seri kan duwehte ketipin oh pihl kin wiahiong tuhke kan. Pahpa oh nohno kan, rapahki ahnsou mwahu kan en kapingahki noumwail seri kan arail irair mwahu kan oh dahme re kin nantihong wia. Met kak sewese noumwail seri kan en ahneki eimah oh kamehlele me re kak pweida, oh kak kamwakid irail en nannantihte wia dahme pwung.

18, 19. Dahme kahrehda kitail anahne wia uwen atail kak en kangoange oh kamweit iengetail Kristian akan? Ia duwen atail kak wia met?

18 Lokaiahn kamweit. Siohwa kin ketin nsenohki “irail me nan kapehd tikitiklahr” oh “irail kan me kin sohla ar koapworopwor.” (Melkahka 34:18) Sapwellime Mahsen kin kangoange kitail en “kakehlakahda emenemen” oh “kakehlaka irail kan me nan kapehd tikitik.” (1 Deselonika 5:11, 14) Kitail kak kamehlele me Koht kin mwahngih oh kupwurperenki atail kin nantihong kangoange oh kamweit iengetail Kristian akan me kin pahtoula.

Siohwa kin kupwurperenki atail kin doadoahngki lokaia kan me kin kakehlaka meteikan

19 Ahpw, dahme ke kak nda pwehn kakehlaka iengomw Kristian emen me kin mwoarosala de nsensuwedla? Ke dehr medewe me ke anahne kapwungala eh kahpwal kan. Pali laud en ahnsou, kisin koasoi kan me kin keieu sawas. Kamehlelehiong aramaso me ke kin nsenohki ih. Iang ih kapakap. Ke kak peki rehn Siohwa ni ngidingid en ketin sewese ih en wehwehki ia uwen Koht oh meteikan ar kin poakohng ih. (Seims 5:14, 15) Kamehlelehiong ih me mwomwohdiso kin anahne oh kesempwalki ih. (1 Korint 12:12-26) Wadek iren Paipel ehu me kak kamehlelehiong ih me Siohwa kin ketin nsenohki ih. (Melkahka 34:18; Madiu 10:29-31) Omw kin doadoahngki ahnsou laud pwehn ehukihong ih “lokaia kadek” oh koasoiong ih sang nan omw mohngiong pahn sewese ih en pehm me mie me kin poakohng oh kalahnganki ih.​—Wadek Lepin Padahk 12:25.

20, 21. Dahme kak wiahda kaweid mwahu?

20 Kaweid mwahu kan. Pwehki atail soh unsek, kitail koaros kin anahne ale kaweid kan. Paipel kin kangoange kitail: “Ma ke rong kaweid oh inengieng en wehwehkihla, ehu rahn ke pahn loalokong.” (Lepin Padahk 19:20) Kaidehn elder kante me kin kihong meteikan kaweid. Pahpa oh nohno kan kin kaweid seri kan. (Episos 6:4) Kristian lih mah kan ele pahn anahne kihong Kristian lih pwulopwul kan kaweid. (Taitus 2:3-5) Limpoak ong meteikan kin kamwakid kitail en men kihda kaweid kan me mengei ong emen en ale oh sohte pahn kauwehla eh pepehm. Dahme kak sewese kitail en kihda soangen kaweid pwukat? Nna medewehla ire siluh me kak sewese kitail en kihda kaweid mwahu kan: madamadau oh kahrepen kihda kaweid, dahme kaweid pahn poahsoankihda, oh mwomwen emen pahn kihda kaweid.

21 Pwehn kihda kaweid mwahu, ke anahne tehk pein kowe mahs. Ke kak idek rehmw, ‘Soangen ahnsou dah kan e kin mengei ong ie en ale kaweid?’ Ma ke ese me emen me kihong uhk kaweid kin nsenohkin uhk, ah kaidehn pein eh nsensuwed me kamwakid ih en kaweid uhk, oh e sohte kin ekihla ehu kahrepe tohrohr, eri e pahn mengei ong uhk en ale kaweido. Ma ih duwen met, ke sou pil pahn anahne kihda kaweid ni soangen ahlohte? Kaweid mwahu kan kin ahnsou koaros poahsoankihda Mahsen en Koht. (2 Timoty 3:16) Sohte lipilipil ma kitail pahn wadek iren Paipel kan de soh, kaweid koaros me kitail kihda anahne poahsoankihda Paipel. Kahrehda, elder kan kin anahne kanahieng pwehn dehr idingkihong meteikan pein arail madamadau de wekidala mouren iren Paipel kan oh wiahki me Paipel kin utung pein arail madamadau. Oh pil kaweid kak kamwakid aramas ma kitail pahn kihda ni ahl me pwung. Ma kitail pahn kihda kaweido ni ahl me kadek, e pahn mengei ong ih en ale oh met kak kasalehda atail wauneki aramaso.​—Kolose 4:6.

22. Dahme ke koasoanehdi teng me pid duwen omw pahn doadoahngki kisakis en lokaia?

22 Mehlel atail lokaia kan iei kisakis kesempwal ehu sang rehn Koht. Atail limpoak ong Siohwa pahn anahne kamwakid kitail en doadoahngki kisakis wet ni ahl me pwung. Kitail en tamataman me mie kehl en atail lokaia, e kak kakehlaka de kauwehla meteikan. Eri, kitail en nantihong doadoahngki kisakis wet ni ahl me Koht kupwurki pwehn “sewese oh kakairada” meteikan. Ma kitail pahn wia met, atail lokaia kan pahn wia kapai ehu ong meteikan oh sewese kitail en dadaurete ni limpoak en Koht.

^ par. 4 Lepin lokaiahn Ipru nan Lepin Padahk 15:4 me kawehwehdiong “lemei” wasaht pil kak wehwehki “lokaia likamw.”

^ par. 10 Duwen eh kin kadoadoahk nan Paipel, “tiahk samin” kin wehwehki soangen wiewiahn dihp tohto. Mendahki kaidehn wiewiahn tiahk samin koaros kin kahrehiong emen en piskenla, ahpw e kak piskensang nan mwomwohdiso ma e kin kaukaule wia wiewiahn tiahk samin me inenen suwed oh sohte koluhla.​—2 Korint 12:21; Episos 4:19; menlau kilang “Peidek kan Sang Sounwadawad kan” nan Kahn Iroir en July 15, 2006 (lokaiahn wai).