Aver yem sha atineakaa

Aver yem sha mver u atineakaa

ITYOUGH 12

Ôron Kwagh u “Doon u Una Fatyô u Maan a Maa” Mbagenev Yô

Ôron Kwagh u “Doon u Una Fatyô u Maan a Maa” Mbagenev Yô

‘Ma kwaghôron u dang a̱ de dugh ken zwa wen ga, saa di u doon u una fatyô u maan a maa mbagenev yô.’—MBAEFESE 4:29.

1-3. (a) Ka iyua i nyi Yehova a ne se, man se er a i̱ nena? (b) Se er a iyua i lamen ne nan ve se za hemen u lun ken dooshima u Aôndo?

ALUER u na or u doon we ishima iyua man nan nzughul a i̱ sha apera nahan a lu ú ken ishima nena? Tôô ase wer u na nan mato kpa shighe kar yô ú va masen kaven wer nan naha mato shon dang dang, je yô nan vihi mbagenev iyol kpaa, imba kwagh ne nahan ishima ia vihi u a nan ga he?

2 Mfe u se lu a mi u lamen wang la ka iyua i Yehova u a ne “hanma nagh ku dedoo man hanma iyua” la a ne se yô. (Yakobu 1:17) Iyua i lamen ne i na yô se uumace se mba kposo a ishôsô sha ci u se mba ôron mbagenev mbamhen asev man mbaawashima asev kpaa. Nahan kpa, se fatyô u nzughul a iyua i lamen ne vough er mato kpa or nana fatyô u nzughul a mi nahan. Nahan zum u se lam a mbagenev sha gbenda u ishima ia vihi ve a vihi yô, a doo Yehova a vese ga.

3 Saa se er a iyua i lamen la sha ishima i Aôndo u a ne se i̱ la ve se za hemen u lun ken dooshima na ye. Yehova pase se alam a a doo un ishima la wanger wanger. Mkaanem nam kaa ér: “Ma kwaghôron u dang a̱ de dugh ken zwa wen ga saa di u doon u una fatyô u maan a maa kwagh ape kwagh a gbe sha mi yô, nahan mba vea ungwa kpaa vea zua a mrumun u sha mhôôn.” (Mbaefese 4:29) Se time ase nen sha ityôkyaa i i ne ve i gbe u se kôr nombor wase tsaha man alam a i gbe u se palegh man er se ôr kwagh u “doon u una fatyô u maan a maa” mbagenev yô.

ER I DOO U SE KÔR NOMBOR WASE TSAHA YÔ

4, 5. Anzaakaa agen ken Bibilo pase tahav mbu iliam nena?

4 Ityôkyaa i injaa i môm i i ne ve i doo u se kôr nombor wase tsaha yô, ka sha ci u mkaanem ma a agee. Anzaakaa 15:4 kaa ér: “Nombor u bem ka kon u uma je, kpa u u lu dang la yô, ngu ne ishima i yinan.” * Er kon u mngerem ma ban u ka ua zua a mngerem ve i kpe u iyol nahan kape kwaghôron u bem kpa ka a na i kpe mbaungwan iyol je la. Kpa kwaghôron u dang yô gem ne ishimayinan. Sha mimi yô, iliam yase ngi a tahav mbu van a zayol shin van a bem.—Anzaakaa 18:21.

5 Anzaakaa agen kpa pase wanger wanger er iliam i lu a tahav yô, a kaa ér: “Orgen ka nan gba ôron kwagh gaegh er mkuma u sanker yô.” (Anzaakaa 12:18) Kwagh u ôron gaegh ka a nyoon ken ishima kpen kpen shi vihin ikyaryan yase vea mbagenev kpaa. Er i lu nahan or ôr kwagh u nyoon we tsung er mkuma u sanger nahan vee? Anzaakaa la shi ôr kwagh u iliam i doon kpaa ér: “Nombor u orfankwagh yô, ngu ne mkpeyol.” Iliam i kundu kundu i or u nan lu a kwaghfan u Aôndo yô i̱ yangen ishimavihin shi i ve a bem kpaa. Ú fatyô u umbur ma shighe u yange or ôr kwagh u kundun we iyol kpa? (Anzaakaa 16:24) Er se fe ser iliam yase ia bende a mbagenev yô, doo u se ôron kwagh u una vihi a vihi mbagenev ishima ker ga kpa, se ôron kwagh u maan ve a maa.

Kwaghôron u kundu kundu ne or ishimataver

6. Er nan ve i gbe u saa se nôngo kwagh tsung ve se kôr nombor wase tsaha?

6 Sea nôngo sha afatyô wase cii ser se kôr nombor wase tsaha kpa se fatyô u kôron u tsaha been ga. Ityôkyaa i sha uhar i i ne ve i doo u se kôr nombor wase tsaha yô, ka sha ci u isholibo man mbamyen asev ka ve mgbegha se u lamen dang. Ka kwagh u a lu or ken ishima la nan dugh a mi sha zwa ye man “mhen u ishima i or ka u bo, hii sha iyev mbu nan je.” (Genese 8:21; Luka 6:45) Nahan gba u hanma shighe yô se nôngo tsung ve se kôr cio u wan nombor wase lijam ye. (Yakobu 3:2-4) Se fatyô u kôron nombor wase tsaha been ga, kpa hanma shighe yô doo u se nôngon u lamen sha kwaghfan. Or ka nana̱ ôôn uwe ape iyuhwa i lu yô i gba u nana zer nôngon a agôndoamnger gbem, kape se kpaa i gbe u se zer nôngon a mhen wase u bo u a mgbeghan se u lamen dang la je la.

7, 8. Yehova tsahan se sha alam a ase nena?

7 Ityôkyaa i sha utar i i ne ve i gbe u se kôr nombor wase tsaha yô ka sha ci u Yehova tsahan se sha iliam yase. Iliam yase i benden a mlu wase vea mbawanndor a vese tseegh ga, i benden a mlu wase vea Yehova kpaa. I ôr ken Yakobu 1:26 ér: “Aluer ma or ngu henen er nan cie Aôndo, kpa nan ker nombor u nan tsaha ga nan tsughun ishima i nan iyol i nan yô, mcieaôndo u nan la, ka gbilin tsô.” * Se hen ken ityough ki sha 11 la ser iliam yase ka vegher u vesen u mcivir wase. Nahan aluer se kôr nombor wase tsaha ga, se mba lamen ka doon ga yô, Aôndo una nenge mcivir wase ér ka gbilinkwagh. Sha nahan yô, doo u se kôr nombor wase tsaha ga he?—Yakobu 3:8-10.

8 Se mba a atôakaa a injaa a a ne ve i doo u se nzughul a iliam i Aôndo a ne se iyua a mi ne ga yô. Cii man se time sha alam a injaa, a aa maa mbagenev la yô de se vande timen nen sha alam aa i doo u Orkristu u mimi nana palegh yô.

ALAM A NAN MBAGENEV ISHIMAVIHIN

9, 10. (a) Ka alam a nyi a dumbur shin tar nyiana? (b) Doo u se de alam a dang sha ci u nyi? (Nenge ngeren u shin kpe.)

9 Iliam i dang. Ifan man ityuhwanev man alam a dang agen dumbur shin tar nyian. Ior mbagenev kpishi mba a asember a dang a ve teren ken kwaghôron ve shin ve yaren tom a mi shighe u ve fe ishember i̱ vea ôr kwagh a mi ga yô. Ashighe kpishi ior mbaeren anumbe sha televishen ka vea ôron kwagh yô, ve teren asember a dang man a ijimbagh sha u hômon kwagh. Nahan kpa mayange je doo u se se sha ci u alam a dang ga. Apostoli Paulu ngise wa tiônnongo u ken Kolose kwagh ér ve dugh “kwaghôron u dang” ken zwa ve kera. A ôr kwagh ne anyom kar hegen er 2000 nahan. (Mbakolose 3:8) Paulu yange kaa a tiônnongo u ken Efese la ér “asenge a doon ga” ka môm ken akaa a i doo u aa ‘lu ken ve ga’ yô.—Mbaefese 5:3, 4.

10 Iliam i dang vihi Yehova ishima kpen kpen. Shi i vihi ior mba a doo ve ishima la kpaa. Sha mimi yô, m doo u Yehova a doo se shima la una wase se se de iliam i dang. Shighe u Paulu lu ôron kwagh u “aeren a iyolough” la a ter “hôngor,” man hôngor ne kua iliam i dang ker. (Mbagalatia 5:19-21) Kwagh ne tese ér gbenda u ú lamen a mbagenev la ka kwagh u vesen kpishi. Aluer ma anmgbian nan ngu lamen ijimba shi ôron hôngorough agen man i wa nan kwagh acin imôngo kpa nan de ga yô, a fatyô u dughun nan ken tiônnongo kera. *

11, 12. (a) Kanyi i̱ lu ikyôsono, man kwagh ne ka kwaghbo nena? (b) Doo u mbacivir Yehova vea de sendetyo sha ci u nyi?

11 U kôson mbagenev sha ifer man u eren anger. U kôson or yô, ka u lamen sha kwagh u mbagenev man sha akaa a ve eren yô ken ijime ve. Kpa ka ikyôson cii i lu i bo yee? Ei. Se fatyô u kôson or sha kwagh u dedoo. U tesen ikyav yô, se fatyô u lamen a mbagenev sha kwagh u or u nan sember eren batisema shin sha kwagh u or u i gbe u a taver nan ishima ken tiônnongo yô. Mbakristu mba sha derianyom u hiihii la yange ve waan ayol a ve ikyo tsung shi ve lamen sha akaa a doon a anmgbianev mbagenev kpaa. (Mbaefese 6:21, 22; Mbakolose 4:8, 9) Nahan kpa aluer se mba kôson mbagenev sha u eren aie sha ayol a ve shin lamen sha akaamnyer a ve yô doo ga. Kwagh u hemban vihin cii je yô kwagh ne una va a sendetyou. Man sendetyou yô “ka u eren aie . . . sha iyol i or sha u vihin nan iti.” U tesen ikyav yô, Mbafarishi yange ve wa Yesu aie iyol sha u vea vihin un iti. (Mateu 9:32-34; 12:22-24) Ityough ki senden ki ve a num.—Anzaakaa 26:20.

12 Mba ve nzughul a iyua i lamen i Yehova a ne ve la sha u vihin mbagenev iti shi van a mpav la cii Yehova una tsaha ve kpee je. A kôr mba “senden ior ityough nan anmgbianev mpav” la ihyom. (Anzaakaa 6:16-19) Mba yer ishember i ken zwa Grika i i gem ér “ormsende” la ér di·aʹbo·los, ishember ne ka ititom i Satan kpaa. Satan ka “Diabolo,” ngu senden Aôndo ityough sha ifer. (Mpase 12:9, 10) Sha mimi yô se soo ser se ôr kwagh u una na ve se hingir diabolo ga. Mayange je a lumun or môm ken tiônnongo ér nana er anger a a ve a aeren a iyolough, er “iyongo i keren” man u “hendan akaa” nahan la ga. (Mbagalatia 5:19-21) Sha nahan yô, cii man se lam sha kwagh u orgen yô, pine iyol you wer: ‘Kwagh u m lu ôron la ka u mimi kpa? Doo u me kimbir ôron mbagenev kwagh sha mini? Saa me ôr mbagenev kwagh sha mi keng nee?’—1 Mbatesalonika 4:11.

13, 14. (a) Iliam i dang i benden a mbagenev nena? (b) Ilyaha kanyi, man or u nan lahan mbagenev nan ngu wan iyol i nan ken kwaghbo sha ci u nyi?

13 Ityuhwanev. Se vande henen ser mkaanem ma a tahav mbu vihin or ishima. Er se cii se yen yô ashighe agen ka sea ôr kwagh sea bee yô se hide se vaa afanyô. Kpa Bibilo ta se icin sha iliam i mayange je i doo u a lam hen tsombor u Mbakristu shin ken tiônnongo ga yô. Paulu wa Mbakristu kwagh ér: “Dugh nen hanma ishima i yuan man ishima i nyoon man iyugh man u zôhôn genger genger man ityuhwanev ken a ven kera.” (Mbaefese 4:31) Ubibilo mbagenev gema “ityuhwanev” ér “kwaghôron u ifer” man “kwaghôron u bo” man “iliam i dang.” Ityuhwanev ka kwaghôron shin ieren i í ver ishima ér i̱ vihi, gayô i̱ hee orgen yô. Kwagh ne ka a na mbagenev ve kera lu a iciviryolough ga shi ve nenge ér ve gba kwagh kpaa ga. Mbayev mba kiriki je yô, ishima ve tsoghul ga shi ve na ior jighjigh, nahan ka a tuhwa ve yô i vihi ve kpen kpen.—Mbakolose 3:21.

14 Bibilo ta se icin gban gban ér se de lahan mbagenev ga. Ilyaha yô ka u lamen a or dang sha u heen nan. Or u nan lahan mbagenev yô, nan ngu wan iyol i nan ken kwaghbo, sha ci u aluer i wa nan kwagh acin imôngo man nan de ga yô, a dugh nan ken tiônnongo kera. Shi aluer nan gema ishima ga yô, nana zua a averen a Tartor u Aôndo kpaa ga. (1 Mbakorinte 5:11-13; 6:9, 10) Nahan aluer se de iliam i dang ga shi se mba ôron akaa a mimi ga yô, mayange je se lu ken dooshima u Aôndo ga. Gadia iliam i dang i ve a mzeyol.

KWAGHÔRON U “DOON U UNA FATYÔ U MAAN A MAA” MBAGENEV YÔ

15. Ka kwaghôron u nyi a lu u “doon u una fatyô u maan a maa” mbageneve?

15 Se lamen nan ve a lu sha ishima i Aôndo u a ne se iyua i ilyam laa? Mkaanem ma Aôndo wa se kwagh ér se ôron kwagh u “doon u una fatyô u maan a maa” mbagenev yô. (Mbaefese 4:29) Ka sea ôron kwagh u maan mbagenev shin taver ve asema yô, i doo Yehova je i zua ga. Saa se gbidye kwar sha iliam yase ve se kôr cio u ôron kwagh u maan mbagenev ye. Bibilo tese se gbenda jighilii u se ôron kwagh a mbagenev ga, shi i ôr se atô a “kwaghôron u a lu vough” a se ôron kpaa ga. (Titu 2:8) Kpa doo u se ver ishima sha akaa a injaa atar a aa wase se u fan kwaghôron u “doon u una fatyô u maan a maa” mbagenev yô. Akaa atar shon yô, ka kwaghôron u vough man u mimi man u kundunyol. Er se fe atôakaa ne yô, se time ase nen sha alam a aa fatyô u maan a maa mbagenev yô.—Nenge ngeren u a lu a itinekwagh ér, “Iliam Yam i Maan a Maa Mbagenev Kpa?” la, ngu sha peeji 140.

16, 17. (a) Doo u se wuese mbagenev sha ci u nyi? (b) Ka aan a nyi se lu a mi a wuese mbagenev ken tiônnongo man hen tsomboro?

16 Iwuese i mimi. Yehova man Yesu cii ve fa ér doo u wuese mbagenev shi ôron kwagh u doon ve kpaa. (Mateu 3:17; 25:19-23; Yohane 1:47) Doo u se Mbakristu kpa se wuese mbageneve sha ci u nyi? Anzaakaa 15:23 kaa ér: “Kwaghôron u a gbe sha shighe vough yô, ka a doo tsung!” Nahan pine ase iyol you wer, ‘Ka a̱ wuese mo sha ishima i môm nahan i lum ken ishima nena? Ka i doom shi ishima i taver mo gaa?’ Sha mimi yô, or ka nana wuese we yô u fa je wer nan ngu nengen a we shi kwagh wou kpa gba nan ishima shi u er kwagh kuma iwuese. Iwuese ne ka i taver we ishima shi i wase ú u̱ seer eren kwagh u dedoo ken hemen. Er ka a̱ wuese we ve i doo ú kpishi nahan, doo u we kpa ú nôngo sha afatyô wou cii ú wuese mbagenev ga he?—Mateu 7:12.

17 Tsaha iyol you u nengen a kwagh u doon ken mbagenev shi wuese ve kpaa. Alaghga ú ungwa anmgbian nana na kwaghôron ken tiônnongo a doo kpen kpen, shin ú nenge gumor u nan lu zan hemen ken tiônnongo shin ma orbeenyol u nan bundu mkombo ga yô. Aluer u wuese ve yô, a doo ve kpen kpen shi ishima ia seer taver ve u civir Yehova. Hen tsombor kpa doo u nom man kwase vea wuese ayol a ve shi vea taver ishima ayol a ve. (Anzaakaa 31:10, 28) Mbayev kpa ka a̱ wuese ve shi vea nenge ér i wa ve ikyo nahan ishima i hemba taver ve u eren kwagh u dedoo. Ka a̱ wuese wanye shi a̱ ôr kwagh u doon a nan yô, i kpe nan iyol vough er kon ka ua zuan a oo man mngerem ve i kpe u iyol nahan. Nahan yô, ne mbamaren, wuese nen ônov enev sha aeren a ve a doon kua iniônongo ve kpaa. Iwuese ne ia taver ve ishima shi ia maa vangertiôr ken a ve shi ia mgbegha ve u seer eren kwagh u dedoo.

18, 19. Doo u se nôngo sha afatyô wase cii se wuese anmgbianev asev sha ci u nyi, man se er kwagh ne nena?

18 Ishimasurun. Yehova we mba “hiden a iyol ijime” man “mbavaanafanyô” ikyo tsung. (Yesaia 57:15) Mkaanem ma Aôndo wa se kwagh ér se ‘taver ayol a ase asema’ shi se ‘taver mba ve yen ishima la asema.’ (1 Mbatesalonika 5:11, 14) Doo u se lu a vangertiôr ser Aôndo nengen iniôngon yase shi wuese se shi surun anmgbianev asev mba ve lu zungwen la asema kpaa.

Ka sea ôron kwagh u maan a maa mbagenev nahan i doo Yehova tsung

19 Kanyi nahan ú nenge wer doo u ú ôr ve ú taver ma anmgbian u nan yen ishima la ishima? De veren ishima wer saa u sôr zayol u nan la keng keng ga. Ashighe agen je yô, ka i gba u ú taver a taver nan ishima tseegh. Wase nan nana fa ér u wa nan ikyo shi kwagh u nan kpa gba u ishima. Er msen vea nan nana ungwa shi zamber a Yehova ken msen wer a̱ wase nan nana fa er mbagenev ve soo kwagh u nan shi Aôndo kpa a soo nan yô. (Yakobu 5:14, 15) Taver nan ishima wer kwagh u nan gba tiônnongo ishima shi nan ngu tiônnongo a inja kpaa. (1 Mbakorinte 12:12-26) Ôr nan ivur Bibilo i ia taver nan ishima nana fa ér mimi je Yehova wa nan ikyo yô. (Pasalmi 34:18; Mateu 10:29-31) Aluer u ker shighe u injaa u ôr “kwaghôron u saan saan” a anmgbian u ishima i yen nan la sha gbashima yô, kwagh ne una wase nan nana fa ér mimi je kwagh u nan doo mbagenev ishima shi nan gba kwagh kpaa.—Anzaakaa 12:25.

20, 21. Ka atôakaa a nyi nahan aa wase se u wan or kwagh sha injaa?

20 Kwaghwan u injaa. Se cii se yina nahan gba u a waan se kwagh sha ashighe ashighe. Bibilo wa se kwagh ér: “Ver ato sha kwaghwan, rumun ityesen, sha u u̱ hingir orfankwagh sha ayange a ou a ken hemen yô.” (Anzaakaa 19:20) Ka mbatamen tseegh vea waan mbagenev kwagh ga. Gba u mbamaren kpa vea waan ônov vev kwagh. (Mbaefese 6:4) Kasev mbaganden di vea fatyô u wan agumaukase kwagh. (Titu 2:3-5) Dooshima u se lu a mi sha mbagenev la a̱ mgbegha se se waan mbagenev kwagh sha gbenda u ishima ia vihi ve a vihi ga yô. Kanyi ia wase se ve se wa or kwagh sha imba gbenda nee? Hen sha akaa atar a aa wase or u wan orgen kwagh sha inja yô. Kwagh u hiihii yô, ka ieren i or u nan lu wan orgen kwagh la man awashima u nan; kwagh u sha uhar yô, ka ityôkyaa i i ne ve nan lu wan orgen kwagh la; kwagh u sha utar yô, ka gbenda u nan lu wan orgen kwagh la.

21 Ka or u nan lu wan orgen kwagh la nana na ve kwaghwan u nan la una lu a inja ye. Nahan pine ase iyol you wer, ‘Ka hanma shighe nahan i doon mo u ngohol kwaghwana?’ Ka wea fa wer kwagh wou gba or u nan lu wan we kwagh la ishima shi nan gbe wan we kwagh tsô ga, shi nan ngu a awashima u bo sha we ga yô, u hemba ngohol kwaghwan u nan la gbar gbar. Nahan we kpa shighe u ú lu wan mbagenev kwagh yô, ú nenge wer doo u u wa ve kwagh sha imba gbenda ne ga he? Shi doo u se wa or kwagh ken Mkaanem ma Aôndo; aluer se er nahan yô, kwaghwan la una lu nan a inja. (2 Timoteu 3:16) Aluer se mba wan or kwagh ken Bibilo shin a Bibilo shio je kpa, doo u kwaghwan wase una har sha kwaghwan u ken Ruamabera. Sha nahan yô, gba u mbatamen vea wa ikyo sha er vea wa or kwagh sha mhen ve ga yô. Shi doo u vea goom a kwagh u Bibilo i er la sha u suen mbamnenge vev ga. Shi zum u se we or kwagh sha gbenda u vough yô, nana er tom sha kwaghwan la. Nahan aluer se wa or kwagh kundu kundu yô, a taver nan u eren sha kwaghwan la ga, shi nana lu a iciviryolough i nan her.—Mbakolose 4:6.

22. Ú kange ishima wer u er a iyua i kwaghôron i Aôndo a ne u la nena?

22 Sha mimi yô, iliam ka iyua injaa i Aôndo a ne se yô. Nahan mdoo u Yehova a doo se ishima la, a̱ mgbegha se u eren tom a iyua ne sha inja, kera nzughul a nzughul a i ga. Se umbur nen ser iliam i se lamen a mbagenev la ngi a tahav kpen kpen, sha ci u ia fatyô u maan mbagenev shin vihin ve a vihi ishima ker. Sha nahan yô, se er nen tom a iyua ne sha u “maan a maa” mbagenev er Aôndo u a ne se i̱ la a soo nahan. Aluer se mba eren nahan yô, iliam yase ia taver mba ve lu a vese la ishima shi ia wase se se za hemen u lun ken dooshima u Aôndo.

^ Ikyum. 4 Ishember i ken zwa Heberu, i i gem ken Anzaakaa 15:4 ér “dang” la, ia fatyô u lun kwagh u “geseghee” shin u “bo.”

^ Ikyum. 7 Ishember i ken zwa Grika i i gem ér “gbilin” la, afatyô u geman i kpaa ér “gbilinkwagh” man “akaa a saan ishe.”—1 Mbakorinte 15:17; 1 Peteru 1:18.

^ Ikyum. 10 Ishember i “hôngor” i i ter ken Ruamabera la i kua asorabo agen kpishi kpa ker. Nahan kpa ka hanma hôngor cii or nana er ve a dugh nan ken tiônnongo ga, saa or nana er hôngor u vihin tsung shi nana venda u geman ishima ve a dugh nan ken tiônnongo kera ye.—2 Mbakorinte 12:21; Mbaefese 4:19; nenge “Mbampin mba Mbaôron Takerada Ne Ve Pin La,” ngu ken Iyoukura [zwa Buter] i Julai 15, 2006 la.