1-3. (a) Ana Yehofa atupele mtuka wapi, soni ana mpaka tuwukamulicisye masengo mwangasamala catuli? (b) Kuti tujendelecele kuŵa m’cinonyelo ca Mlungu, ana tukusosekwa kukamulicisya masengo catuli mtuka wa kuŵeceta?

TUJILE kuti wawojo ampele mtuka mjawo jwakusamnonyela, ana mpaka apikane wuli naga jwalakwejo mwamele ngakuwusamala mtukawo? Tuwanicisye kuti ampele njinga, nambo jwalakwejo akusajendesya njingajo mwangasamala mwati akwamba kwagunda najo ŵandu. Ana mpaka asangalale nayo?

² Yehofa jwali Mkupeleka jwa “mtuka wuliwose wambone, soni wangali cakuwusisya,” atupele mtuka wakuti tukomboleceje kuŵeceta yakupikanika. (Yakobo 1:17) Mtukawu, ukusatendekasya kuti ŵandu aŵe ŵakulekangana ni yinyama. Ukusatukamucisya kuti twasalileje acimjetu nganisyo syetu, soni mwatukupikanila mumtima. Nambo mpela njinga jila, mtuka wa kuŵecetawu mpaka tuwukamulicisyeje masengo mwangasamala. Yehofa akusatenguka mnope naga ngatukusasamala ni yakuŵeceta yetu, yampaka yapwetece ŵane mumtima.

³ Kuti tujendelecele kuŵa m’cinonyelo ca Mlungu, tukusosekwa kuti tukamulicisyeje masengo mtuka wa kuŵeceta watupele Mlungu mpela mwakusasacila jwalakwe. Yehofa akusasala mwakupikanika cenene kaŵecete kakakusamsangalasya. Maloŵe gakwe gakusati: “Mkamwa mwenu mukasimukopoka maloŵe galigose gakusakala, nambo m’ŵeceteje maloŵe ago pego gagali gambone ni kulimbikasya mitima mpela mugakusosecela, kuti acimjenu ŵakugapikana maloŵego apindule  nago.” (Aefeso 4:29) Sambano kwende tulole ligongo lyakwe tukusosekwa kusamala mnope ni yakuŵeceta yetu, kaŵecete katukusosekwa kukaŵambala, soni mwampaka tuŵecetele maloŵe ‘gambone ni gakulimbikasya.’

4, 5. Ana misyungu jine ja m’Baibulo jikusalosya catuli kuti maloŵe gakwete macili?

⁴ Ligongo limo lyatukusosecela kusamala mnope ni yakuŵeceta yetu lili lyakuti maloŵe gakwete macili. Lilemba lya Miyambo 15:4 likusati: “Lulumi lwakutulala luli mpela citela ca umi, nambo lwakulambusya lukusapwetekasya mtima.” * Mpela mwayikusaŵela kuti mesi gakusakamucisya kuti yitela yikawa, m’yoyosoni maloŵe gakuŵecetegwa mwakutulala mpaka galimbikasye ŵandu ŵakugapikana. Nambo kuŵeceta yangaŵajilwa, soni mwangaganicisya mpaka kwakuŵasye ŵane. Kusala yisyene, maloŵe gatukusaŵeceta gakwete macili gakuwulasya kapena kuposya mundu.​—Miyambo 18:21.

⁵ Pakusala ya macili ga maloŵe, msyungu wine ukusati; “Apali ŵakusaŵeceta mwangaganicisya mpela kusoma kwa upanga.” (Miyambo 12:18) Kuŵeceta mwangaganicisya, soni  mwangasamala, mpaka kuwulasye mnope mtima wa mundu, soni mpaka kujonanje unasi. Ana pakwete paŵecetelegwe maloŵe gakupweteka mpela kusoma kwa upanga? Pakwamba ya kaŵecete kambone, mbali jine jamsyungu uwuwu jikusati: “Lulumi lwa ŵandu ŵalunda lukusaposyaga.” Maloŵe gakuŵecetegwa mwakuganicisya gakutyocela kwa mundu jwakusalosya lunda lwakutyocela kwa Mlungu mpaka gaposye mtima wa mundu, soni kulimbikasya unasi. Ana mpaka akumbucile ndaŵi jele mundu jwine ŵaŵecetele maloŵe gacinonyelo gakwalimbikasya mtima? (Aŵalanje Miyambo 16:24.) M’yoyo tukusosekwa kuŵecetaga yakulimbikasya, ngaŵaga yakuwulasya ligongo maloŵe gatukusaŵeceta gakwete macili.

6. Ligongo cici kulamulila lulumi lwetu kuli kwakusawusya mnope?

⁶ Atamose tuli tulinjilile mnope catuli kuti tuŵeceteje mwakusamala, kulilamulila lulumi lwetu cenenepe mpaka kutusawusyeje. Kwende tulole ligongo lyaŵili lyatukusosecela kusamala ni yatukusaŵeceta. Ligongo lyakwe lili lyakuti, ulemwa, soni ungali umlama yikusatucisya kuti tuŵeceteje mwangasamala. Yatukusaŵeceta yikusatyocela mumtima, nambosoni “nganisyo sya ŵandu [“mitima ja ŵandu,” NW] sili syakusakala kutandila ucanda wawo.” (Genesis 8:21; Luka 6:45) M’yoyo kulamulila lulumi lwetu kuli cindu cakusawusya mnope. (Aŵalanje Yakobo 3:2-4.) Atamose kuti yili yakusawusya kulilamulila lulumi lwetu, nambope mpaka tulinjilileje kulikamulicisya masengo mwakuŵajilwa. Mpela mwayikusaŵela kuti mundu jwakung’ambila cakwawula kwalutyocele lusulo akusalimbanaga ni kututa kwa mesi, m’wejisoni tukusosekwa kwendelecela kulimbana ni cisyoŵe cakukamulicisya masengo lulumi mwakulemweceka.

7, 8. Ana ligongo cici Yehofa mpaka atujimbe magambo ni yatukusaŵeceta?

⁷ Ligongo lyatatu lyatukusasosecela kusamala ni yakuŵeceta yetu lili lyakuti, Yehofa cacitujimba magambo ni yatukusaŵeceta. Yakuŵeceta yetu yangakwaya unasi wetu ni ŵandupe, nambosoni mwakusatuwonela Yehofa. Lilemba lya Yakobo 1:26 likusati: “Naga jwine akulitenda kuti ali jwa dini mnope, nambo ali jwakuŵecetaga yangalumbana, dini jwakwejo  jili ja mtega, soni akusagamba kulilambusya.” * Mpela mutwayiwonele mumtwe waupite ula, yatukusaŵeceta yikusakwayana mnope ni kulambila kwetu. Naga ngatukulamulila lulumi lwetu ni kuŵecetaga yindu yakwatengusya, soni kwapweteka ŵane, nikuti yatukusatenda pakutumicila Mlungu mpaka yiŵe yangali mate. Jeleji jili ngani jekulungwa, ngati m’yoyo?​—Yakobo 3:8-10.

⁸ M’yoyo tukwete magongo gakupikanika gatukusosecela kuti tusamaleje mnope ni mtuka wa kuŵeceta. Mkanitutagulilane ya kaŵecete kambone kakakusalimbikasya, kwende tulole kaje ya kaŵecete kangaŵajilwa kwa Aklistu ŵasyesyene.

9, 10. (a) Ana ŵandu ŵajinji moŵa agano akusanonyela kuŵeceta yindu yatuli? (b) Ligongo cici ngatukusosekwa kuŵeceta yakutukana? (Alolesoni maloŵe ga mumbesi.)

⁹ Kuŵeceta yakutukana. Ŵandu ŵajinji m’cilamboci akusalalata, kuŵeceta yacipongwe, soni yakutukana. Ŵandu ŵajinji pakusaka kugombelecesya yakuŵeceta yawo kapena pasoŵile yakuŵeceta akusanonyela kuŵeceta yakutukana. Ŵandu ŵakusatenda maseŵelo ndaŵi syejinji akusaŵeceta yacipongwe, kapena yakuŵagula pakusaka kwasecesya ŵandu. Nambo kuŵeceta yakutukana ngaŵa yindu yakusecesya. Yaka 2,000 yipiteyo, ndumetume Paulo ŵasalile ŵandu ŵa mumpingo wa ku Kolose kuti akaŵecetaga “maloŵe gakutukana.” (Akolose 3:8) Paulo ŵasalilesoni ŵandu ŵa mumpingo wa ku Efeso kuti ‘kuŵeceta yakuŵagula’ kuli mu likuga lya yindu yanganasosekwaga ‘kuyikolanga’ Aklistu ŵasyesyene.​—Aefeso 5:3, 4.

¹⁰ Yehofa akusaŵengana mnope ni kutukana. Ŵandu ŵakusamnonyela akusakuŵengagasoni. Kusala yisyene, kumnonyela kwetu Yehofa kucitutendekasya kuti tukaŵecetaga yakutukana. Paŵalembaga ya ndamo syakusakala syatukusosekwa kusiŵambala, Paulo ŵapwaticepo “usakwa,” wampaka upwatice kuŵeceta yakusakala. (Akolose 3:5) Ngani jeleji jili jekulungwa. Mundu komboleka kumtyosya mumpingo naga  ngakupitikuka, soni akwendelecela kuŵeceta yakusakala, yakuŵagula, soni yakutesya sooni panyuma pa kumpa camuko. *

11, 12. (a) Ana kuŵeceta ya ŵane mpaka kuŵe kulemwa naga tukuŵeceta yatuli? (b) Ana ŵakulambila ŵa Yehofa akusosekwa kuŵambala kuŵeceta yawunami ligongo cici?

¹¹ Kusogoda, soni kulambusya. Kuŵeceta ya mundu jwine ngaŵa kulemwa. Mwine tupikene kuti mundu jwine abatiswe, kapena kuti Mklistu jwine atengwice ni akusosekwa kumlimbikasya. Kweleku kugambile kuŵa kusaka kumanyilila mwayikwajendela yindu Aklistu acimjetu. Atamose Aklistu ŵa mu yaka 100 yandanda ŵakolaga lung’wanu lwakusaka kumanyilila ya umi wa acimjawo. (Aefeso 6:21, 22; Akolose 4:8, 9) Nambo naga tukwasalila ŵane yakusawusya ya mundu jwine, kapena kutanda kwasogoda, soni kusala yakonjecesya, yeleyi mpaka yitengusye Mklistu mjetu. Naga tukwendelecela kwasogoda ŵane, mpaka tutende cakulemweceka cekulungwa. Mwamele mpaka tusaleje yawunami yakwamba acimjetu pakusaka kusakasya mbili jawo. Nombe nawo Afalisi ŵaŵecetaga ya unami pakwamba ya Yesu pakusaka kusakasya mbili jakwe. (Matayo 9:32-34; 12:22-24) Ŵandu ŵawunami akusatendekasya ukangani.​—Miyambo 26:20.

¹² Yehofa akusawona kuŵa ŵakusakala ŵandu ŵakusakamulicisya masengo mtuka wa kuŵeceta pakusaka kusakasya mbili ja acimjawo kapena kwaŵenganya. Jwalakwe akusaŵengaga ŵakusatandisya “ukangani pasikati pa abale.” (Miyambo 6:16-19) Liloŵe lyakuti “jwakulambusya” ŵaligopolele kutyocela ku liloŵe lya Cigiliki lyakuti di·aʹbo·los. Liloŵeli akusalikamulicisya masengo mpela lina line lya Satana. Jwalakwe ali “Jwakulambusya,” jwakusaŵeceta yawunami yakwamba Mlungu. (Ciunukuko 12:9, 10, NW) Kusala yisyene, m’weji tukusosekwa kuŵambala kuŵeceta yawunami kwampaka kututendekasye kuŵa mpela Satana. Mumpingo ngamukusasosekwa ŵandu  ŵakusaŵeceta yawunami yayikusalimbikasya yitendo yacilu mpela ‘ungapikanganana,’ soni “kugaŵikana.” (Agalatia 5:19-21) M’yoyo, mkanasale ngani jakwamba mundu jwine, aliwusye kaje kuti: ‘Ana nganiji jili jisyesyene? Ana kwasalila ŵane nganiji mpaka kulosye cinonyelo? Ana yili yakuŵajilwa kuti nganiji namsalile mundu jwine?’​—Aŵalanje 1 Atesalonika 4:11.

13, 14. (a) Ana kuŵeceta yacipongwe mpaka kwakwaye catuli ŵatukwaŵecetelawo? (b) Ana kulalata kuli kutenda cici, soni ligongo cici mundu jwakulalata akusaliŵika jika pangosi?

¹³ Kuŵeceta yacipongwe. Mpela mwatuyiwonele kala, maloŵe gakwete macili gakum’wulasya mundu. Yili yisyene kuti ndaŵi sine ligongo lyakuti tuli ŵangali umlama, tukusaŵecetaga yindu yakuti panyuma pakwe tukusaligamba nayo. Nambope, Baibulo jikusatukalamusya ya kaŵecete kangasosekwa pa nyumba ja Mklistu atamose mumpingo. Paulo ŵakalamwisye Aklistu kuti: “Mkutyosye pasikati penu kuŵengana, kukalipa, niposoni kupya mtima. Mkasimtenda njojo kapena kuŵeceta maloŵe gacipongwe.” (Aefeso 4:31) Mabaibulo gane gakusagopolela maloŵe gakuti “kuŵeceta maloŵe gacipongwe” kuti “maloŵe gakusakala,” “maloŵe gakupweteka,” soni “maloŵe gakunyosya.” Kuŵeceta yacipongwe kwakuli kolangana mena gangaŵajilwa, soni kutamilaga kwajamuka ŵane mwangalwe mpaka kwatyocesye ucimbicimbi acimjetu, soni mpaka alipikaneje kuŵa ŵangali mate. Mitima ja ŵanace jangakaŵa kulupilila yindu, m’yoyo ŵangakaŵasoni kutenguka ni maloŵe gacipongwe.​—Akolose 3:21.

¹⁴ Baibulo jikusakamulicisya masengo maloŵe gamacili pakulosya kuti kulalata kuli kwakulemweceka. Kulalata kuli mteto wakunyosya mwakuŵeceta yindu yampaka yatendekasye ŵane sooni, kapena mwakwaŵecetela maloŵe gacipongwe. Mundu jwakusalalata akusaliŵika jika pangosi, ligongo jwalakwe mpaka atyosegwe mumpingo naga ngakucenga ndamoji panyuma pakumkamucisya. Soni jwalakwe ngaŵa mkukola upile wakutama m’cilambo capasi casambano. (1 Akolinto 5:11-13; 6:9, 10) Kusala mwangapita mumbali, ŵandu ŵakusaŵeceta yakusakala, yawunami, soni yindu yakulosya  kuti ngatukwanonyela mtima acimjetu, ngaŵa mkwendelecela kuŵa m’cinonyelo ca Mlungu. Kaŵecete keleka kali kakupasulanya.

15. Ana maloŵe ‘gambone ni gakulimbikasya’ gakusaŵa gatuli?

¹⁵ Ana mpaka tukamulicisye masengo catuli mtuka wa kuŵeceta mpela mwaŵasoselaga Mkupeleka jwakwe? Tukumbucile kuti Maloŵe ga Mlungu gakusatusalila kuti tuŵeceteje “maloŵe ago pego gagali gambone ni kulimbikasya.” (Aefeso 4:29) Yehofa akusasangalala naga tukuŵeceta yakwalimbikasya ŵandu ŵane. Kuti tuŵecete maloŵe gakwalimbikasya ŵane tukusasosekwa kuganicisya mwakusamala. Baibulo jangatusalila mwampaka tuŵecetele maloŵega, nambosoni jangatupa ndandanda ja “maloŵe gambone” gosope gatukuŵajilwa kuŵeceta. (Tito 2:8, NW) Kuti tuŵeceteje maloŵe ‘gambone ni gakulimbikasya,’ tukusosekwa kukumbucila yindu yitatu yangasawusya nambo yakusosekwa, yampaka yitukamucisye kumanyilila maloŵe gakulimbikasya. Yindu yakwe yili kuŵeceta yambone, yisyene, soni mwacinonyelo. Pakuganicisya ya yeleyi, kwende tulole yisyasyo ya maloŵe gakulimbikasya.​—Alole libokosi lyakuti “ Ana Yangusaŵeceta Yikusaŵa Yakulimbikasya?” pa peji  140.

16, 17. (a) Ana ligongo cici tukusosekwa kwayamicilaga ŵane? (b) Ana mumpingo, soni mwiŵasa tukwete upile watuli wakwayamicila ŵane?

¹⁶ Kuyamicila kutyocele pasi pa mtima. Yehofa, soni Yesu akusamanyilila kusosekwa kwa kuŵeceta maloŵe gakuyamicila. (Matayo 3:17; 25:19-23; Yohane 1:47) Mpela Aklistu, tukusosekwa kwayamicilaga acimjetu kutyocela pasi pa mtima. Ligongo cici? Lilemba lya Miyambo 15:23 likusati: “Maloŵe gakuŵecetegwa pa ndaŵi jakuŵajilwa gali gambone.” Agambe kuliwusya kuti: ‘Ana ngusapikana wuli mundu jwine payamicile kutyocela pasi pa mtima? Ana yeleyi ngayikusandendekasya kusangalala, soni yanganimbikasya?’ Kusala yisyene, mundu jwine pakwayamicila, yikusakamucisya wawojo kumanyilila kuti ŵane akusayiwonaga yindu yambone yakusatenda, akusasamala ya wawojo, soni kuti yaŵatendagayo yaliji  yakuŵajilwa. Kwayamicila kweleku kukusalimbikasya kuti ndaŵi jine m’bujo catendesoni yindu yine yambone mnope. Pakuŵa kuti wawojo akusasangalala naga mundu jwine akwayamicila, ana nganiyiŵa yambone kuti wawojosoni alinjilileje kwayamicila ŵane?​—Aŵalanje Matayo 7:12.

¹⁷ Alijiganyeje kulolecesya yindu yambone mwa ŵandu ŵane, kaneko ni kwayamicilaga. Kumisongano ja mpingo komboleka kupikanila ngani jakuŵecetegwa cenene, soni mumpingo komboleka kum’wonaga mcanda jwakulinjilila kwanilisya yakusaka yakwe yausimu, kapena kum’wonaga mundu jwacikulile jwakusalinjilila kusimanikwa pamisongano atamose kuti akusalagaga ni ucekulu. Kwayamicila jemanjaji kutyocela pasi pamtima mpaka kwalimbikasye kuti atumicileje Yehofa mwamtawu. Mwiŵasa, ŵalombane akusosekwa aŵecetaneje maloŵe gakulimbikasyana, soni gakuyamicilana. (Miyambo 31:10, 28) Camnope, ŵanace akusasakaga kuti twawoneje kuti ali ŵakusosekwa. Kwayamicila ŵanace, soni kwanonyela kuli kwakusosekwa, mpela mwayikusaŵela kuti lyuŵa ni mesi yikusaŵa yakusosekwa ku yakumela. Acinangolo, apateje mapesa gakwayamicila ŵanace ŵawo ligongo lya ndamo syambone syakusalosyaga, soni yakusalingalinga kutenda. Kutenda yeleyi kucalimbikasya, soni kwapa macili ŵanace ŵawo kuti alinjilileje kutenda yindu yakuŵajilwa.

18, 19. Ligongo cici tukusosekwa kulingalinga kuti twalimbikasyeje ŵakulupilila acimjetu, soni ana yeleyi mpaka tuyitende catuli?

¹⁸ Kulimbikasya. Yehofa akusasamala mnope ya “ŵandu ŵakutuluka,” soni “ŵakasice mtima.” (Yesaya 57:15) Maloŵe gakwe gakusatulimbikasya kuti: “Mlimbisyaneje mtima ni kamucisyana jwine ni mjakwe,” soni “ŵandu ŵakwasa mtima mwalimbisyeje.” (1 Atesalonika 5:11, 14) Tuŵeje ŵakusimicisya kuti Mlungu akusawuwonaga, soni akusatogolela mtawu wetu wakwalimbikasya ŵakulambila acimjetu ŵakasice mtima ligongo lya yindu yakutengusya.

¹⁹ Sambano, ana mpaka atende cici kuti amtondoye Mklistu mjawo jwatengwice kapena jwakasice mtima? Akaganisya kuti akusosekwa kumasya cakusawusya ca Mklistujo.  Ndaŵi syejinji, kwamba kuŵeceta maloŵepe kukusaŵa kwakamucisya. Amsimicisye mundu jwakasice mtimajo kuti akusamganicisyaga. Apopele najo yimpepe ali mkuŵenda kwa Yehofa kuti amkamucisye jwakasice mtimajo kumanyilila kuti ŵandu, soni Mlungu akusamnonyela. (Yakobo 5:14, 15) Amsimicisye kuti jwalakwejo ali mundu jwakusosekwa mumpingo. (1 Akolinto 12:12-26) Am’ŵalanjile lilemba lyakumlimbikasya kutyocela m’Baibulo lyakumsimicisya kuti Yehofa akusasamala ya jwalakwe. (Salimo 34:18; Matayo 10:29-31) Kupata ndaŵi jakuŵeceta najo “maloŵe gambone” mundu jwatengwice, soni kugaŵeceta maloŵego kutyocela pasi pa mtima, mwangakayicila kucimtendekasya mundujo kulipikana kuti ŵandu akusamnonyela, soni akusam’wona kuŵa mundu jwakusosekwa.​—Aŵalanje Miyambo 12:25.

20, 21. Ana yindu yapi yikusatendasya kuti camuko ciŵe cambone?

²⁰ Kupeleka camuko cakuŵajilwa. Pakuŵa tuli ŵandu ŵangali umlama, ndaŵi ni katema tukusasosecela camuko. Baibulo jikusatulimbikasya kuti: “Mpikanile camuko, ni kukuya malamusi kuti m’bujo cim’ŵe jwalunda.” (Miyambo 19:20) Ŵakwete ukumu wakupeleka camuko nganaŵa acakulungwa ŵa mumpingope. Acinangolo akusasosekwa kupeleka camuko kwa ŵanace. (Aefeso 6:4) Acakongwe ŵa Ciklistu ŵakomangale mpaka asosekwesoni kupeleka camuko kwa acakongwe ŵa Ciklistu ŵacinandipile. (Tito 2:3-5) Kwanonyela acimjetu kukusatutendekasya kuti tupeleceje camuko mu litala lyakuti  akatenguka. Ana cici campaka citukamucisye kuti tupeleceje camuko mu litala lyati m’yiyi? Kwende tulole yindu yitatu yampaka yitukamucisye kuti tupeleceje camuko cakuŵajilwa, yayili: lisosa lya jwakupeleka camukojo, kwacikutyocela camukoco, soni kapelece kakwe.

²¹ Camuko cakuŵajilwa cikusatandaga ni jwakupelekajo. Aliwusye kuti, ‘Ana ndaŵici jampaka jiŵe jambone kwa unejo kupocela camuko?’ Payimanyi kuti mundu jwakwapa camukojo akusasamala ya wawojo, ngakuŵeceta mwawukali, soni kuti ngakupeleka camukoco ni lisosa lyangaŵajilwa, camukoco cikusaŵa cangasawusya kucipocela. M’yoyo, pakwajamuka ŵane, ana ngakusosekwa kukola nganisyo mpela syelesi? Soni camuko cambone cikusatyocela m’Maloŵe ga Mlungu. (2 Timoteo 3:16) Cinga akamwile maloŵe gasyesyene kutyocela m’Baibulo kapena iyayi, camuko cikusosekwa kuŵa cakutyocela m’Malemba. M’yoyo, acakulungwa ŵa mumpingo pakupeleka camuko, akusaŵa ŵakusamala kuti akasajonjecesya nganisyo syawo, kapena kugapitikusya Malemba kuti yiwoneceje mpela kuti Baibulo jikwilana ni nganisyo syawo. Konjecesya pelepa, camuko cikusaŵa cambonesoni naga acipelece mu litala lyakuŵajilwa. Camuko cakuŵecetegwa mwacinonyelo cili cangasawusya kucipocela, soni ngacikusamcembulusya jwapocele camukojo.​—Akolose 4:6.

22. Ana wawojo asimicisye kukamulicisya masengo catuli mtuka wa kuŵeceta?

²² Kusala yisyene, kuŵeceta kuli mtuka wapenani watupele Mlungu. Kumnonyela mnope Yehofa kukusosekwa kuti kututendekasyeje kuwukamulicisya masengo cenene mtukawu. Kwende tukumbucileje kuti maloŵe gatukusaŵeceta gakwete macili gakulimbikasya kapena gakupasulanya. M’yoyo, kwende tukamulicisyeje masengo mtuka wa kuŵeceta ‘pakulimbikasyana,’ mpela mwaŵasoselaga Mkupeleka jwakwe. Naga tukutenda yeleyi, maloŵe getu gaciŵa gakulimbikasya, soni gakutamikasya mtima pasi kwa wosope ŵatusyungulile, soni kucitukamucisya kuti tujendelecele kuŵa m’cinonyelo ca Mlungu.