Tro jë kowe la alien

Tro jë kowe la itre alien

MEKENE 13

Itre Feet Ka Ngazo Koi Akötresie

Itre Feet Ka Ngazo Koi Akötresie

“Kola thele la nyine amadi Joxu.”—EFESO 5:10.

1. Nemene pengöne atr la hnei Iehova hna ea koi Nyidrë, nge pine nemen matre nyipi ewekë tro angatr a hmek matre troa kuca pala hi la itre ewekë nyine amadrinë Akötresie?

KOLA qaja hnei Iesu ka hape: “Tro la nöjei ate nyipi hmi a hmi kowe la Tetetro ngöne la [“ua,” MN] me nyipici, ke Tetetroti a thele la ite ka tune lai troa hmi koi nyidë.” (Ioane 4:23) Öhne hi Iehova la itre atr ka tui nyipunie, ka ajane troa hmi koi Nyidrëti ngöne la ua memine la nyipici, ene pe Nyidrëti a ee angatre jë koi Nyidrë me kowe la Hupuna i Nyidrë. (Ioane 6:44) Hane hi lai ketre manathithi ka tru! Ngo nyipi ewekë tro la itre ka ajane la nyipici ne la Tusi Hmitrötr a “thele la nyine amadi Joxu,” pine laka, Satana la tane ne la nöjei aqane nyinyithiina ka troa amenu angatr.—Efeso 5:10; Hna Amamane 12:9.

2. Qeje pengöne jë la aqane goeëne Iehova la itre ka thele troa ce xome la nyipi hmi memine la hmi ka thoi.

2 Tro sa ce wange lo ewekë ka traqa ekö ezine lo Wetre Sinai, lo ijine kola sipo Arona hnei angetre Isaraela troa kuci haze i angatr. Arona a kei thenge ju la mekuna ne la nöj me kuca la nekö i kau gool, nyine nyi jëne tro angatr a atrunyi Iehova. Öni angeic: “Elanyi la pui ne xeni koi Iehova.” Nemene jë fe la mekuna i Iehova ngöne la kola ithuenyiköne la nyipi hmi memine la hmi ka thoi, hnei Nyidrëti kö hna kapa la ewekë cili? Ohea. Kolo lai a kuci idrola hnene la nöj, ame la thangan, ala theri thauzane lao hna humuth. (Esodo 32:1-6, 10, 28) Nemene la ini nyine tro sa xom? Maine easa ajane tro sa lapa hut ngöne la ihnimi Akötresie, epi ‘thaa tro pi kö sa ketr la ka sis’ me thupëne catrëne la nyipici, wanga troa ahleuhleune ej hnene la ketre ewekë ka pui ngazo.—Isaia 52:11; Ezekiela 44:23; Galatia 5:9.

3, 4. Pine nemene matre loi e tro sa wanga atrune catrëne la itre trepene meköti ne la Tusi Hmitrötr, ngöne la easa goeëne la itre hna majemine kuca me itre feet ka cia hlöeë e cailo fen?

3 Ngazo pe, thupene la hna meci hnene lo ange aposetolo, angetre catre cile kowe la iamenumenu, tro trije pi hi hnene la itre xaa Keresiano la nyipici qa hnine la Tusi Hmitrötr me nyiqaane troa hane xome la itre hna majemine kuca hnene la itre wanaithihlë, me itre feet, me itre ijine mano hna atrune hnei itre hmi, matre kola hane mekune enehila ka hape, ka loi fe hë kowe la itre Keresiano. (2 Thesalonika 2:7, 10) Ame la epuni a goeëne la itre feet cili, wange hnyawa ju la pengöne itre ej; paatre fe kö la aqane waiewekë i Akötresie ngo fene me itre aja ne ej. Ketre mama hnyawa kö la pengöne la itre feet ne fen: Itre eje a aciane la itre aja i ngönetrei, me sajuëne la itre ini ne la hmi ka thoi me kuci haze, kolo hi lo itre hatre i “Babulona Atraqat” lai. * (Hna Amamane 18:2-4, 23) Ketre, thaa tro pi kö së a thëthëhmine laka, thaa ka sihngödri kö koi Iehova la itre hna majemine kuca ka ngazo hnene la hmi wanaithihlë, ene lo nöjei itine feja ka ngazo ka cia hlöeë ngöne la fene enehila. Thaa tro kö së lai a sesëkötre hnene la pengöne aqane tro Nyidrë a goeëne la itre feete cili, ke, itre ka iathixötrë. Tune kaa fe la aqane goeëne epuni la esisitriane la aqane waiewekë i Iehova.—2 Ioane 6, 7.

4 Qa ngöne laka easë la itre nyipi Keresiano, atre hi së laka nyimu feet thaa hna kapa kö hnei Iehova. Nge nyipi ewekë tro la hni së a sisine catrëne itre ej. E öhne hnyawa hi së la kepine matre Iehova a xelene la itre feet, haawe, tro ha acatrene hnyawa la aja ka eje e kuhu hni së, matre hetre trenge catre së troa neëne la nöjei ewekë ka troa ajolë së troa lapa qale catre ngöne la ihnimi Akötresie.

HNA ATI ËJEN LA HMI KOI JÖ KA HAPE NOEL

5. Pine nemene matre xecie hnyawa koi së laka, thaa hna hnaho Iesu kö lo 25 Diseba?

5 Paatre fe kö e hnine la Tusi Hmitrötr la kola feetën la ijine mala i Iesu. Haawe, pëkö ka atre la drai ne mala i nyidrë. Nge eje hi laka, thaa hna hnaho nyidrëti kö lo 25 Diseba, ke, hmekune hi lo itre treu ne kola hnötr ngöne la itre xaa nöje ne la fen. * Ame la pane enyipicin, tre, hna qaja hnei Luka, ka hape, ame la kola hnaho Iesu, ke, “hetete thupë mamoe ngöne la hlapa cili,” angatr a thupëne la itre mamoe i angatr. (Luka 2:8-11) Maine ame ju la itretre thupë mamoe, tre, ka lapa pala hi ngöne la macatre ka pexej “ngöne la hlapa,” haawe, thaa nyipi ewekë kö troa nyi hatrene atrune la mekune cili. Ngo ame laka amexeje jë la mekune cili, tre, ijine hnötr, me manie me mala la kiona la hnedrai cili e Betheelema, haawe, tro lai a umëne la itre mamoe e hnine la itre uma i öni, nge easë fe a trotrohnine laka, thaa itretre thupë mamoe kö e trön “ngöne la hlapa.” Ketre, hna tro hnei Iosefa me Maria Betheelema eë, pine laka, hnei Kaisara Auguso hna iupi troa e la etrune la itre atrene la nöj. (Luka 2:1-7) Thaa ka hmo kö Kaisara matre troa upe la itre atr ka icilekeu hë memine la mus i Roma, troa thupa la itre gojenyi kowe la itre sipu traone ne la itre xötrapane i angatr, nge kolo pe a catrehnine la hnötr.

6, 7. (a) Nemene la qaane la itre hna majemine kuca ngöne lo itre ijine Noel? (b) Nemene la eisapengönene la aqane ham ngöne la ijine Noel me memine la aqane troa ham hnene la Keresiano?

6 Thaa hna hane fe kö qaja la qaan la Noel e hnine la Tusi Hmitrötr, ke, itre feet ne la itre wanaithihlë lai, tune la feet hna hape, Les Saturnales, kola atrunyi Saturne hnei angetre Roma, ketre haze ne eëny. Nge thenge la aqane e drai angatr, kola atrunyi Mithra e 25 Diseba hnene la itretre thili kowe la haze cili tune la hna qaja hnei New Catholic Encyclopedia ka hape, “ijine hnahone lo jö atre hun.” Xome jë hi hnei hmi la drai cili, drai ne feete i ange wanaithihlë göi troa atrune la ijine hnaho ne la Jö (Mithra),” matre tro hmaca pena ha atrune la ijine hnaho Iesu [Keriso]. Köni hadredre lao macatre thupene la hna meci hnei Iesu, nge “Hna nyiqaane la feet hna hape Noel, hmekune lo kola catrehnine catre la hmi koi jö e Roma.”

Itre nyipi Keresiano a ham cememine la ihnim

7 Kola atrune la jö ekö jëne la itre ahnahna hna ihamënekeun, nge kola ce pui ne xeni hnene la itre wanaithihlë; celë hi itre hna majemine kuca ekö nge tune fe enehila e itre ijine Noel. Ngo maine kola ihamënekeune hnene la itre atr enehila la itre ahnahna, kola mama hnyawa laka, isazikeu catre la aqane ujë cili memine la mekune ka eje ngöne la 2 Korinito 9:7, kola hape: “Loi e isa hamëne thenge la hna axeciëne e kuhu hni ; tha ngöne la hace hnin, me hna musinëne pena ; ke aja i Akötesie la ate hamëne madin.” Ame itre nyipi Keresiano, tre, angatr a amamane la ihnimi angatr ngöne la nöjei ijin, thaa hna amekötine kö koi angatr troa hamë ahnahna hmekuje hi ngöne la ketre ijin ne la macatre; ketre thaa angatre kö a hamëne matre troa të. (Luka 14:12-14; Ite Huliwa 20:35) Angatre pe a madrine troa utretr qa ngöne la itre gaa ihuli tune la feetë Noel, nge ehnefe ka tru a hna unatrij, tune la itre hna xomi gufa hna troa isa të hnene la itre atr ka ala nyimu, ngöne la ijine feete cili ngöne la macatre.—Mataio 11:28-30; Ioane 8:32.

8. Hapeu, hnene la itre magoi hna hamë ahnahna koi Iesu ngöne lo ijine kola hnaho nyidrë? Qeje pengöne jë.

8 Ngo e pi isi ithanata jë hnene la itre xan, me qaja ka hape, ame lo itre magoi, tre, thaa hnei angatre kö lo hna hane hamë ahnahna koi Iesu ngöne lo kola mala nyidrë? Ohea. Ame la hamë ahnahna i angatr, tre, ketre hna majemine kuca lai ngöne lo itre hneijine i Tusi Hmitrötr; kola hamë ahnahna koi Iesu ke atr ka tru nyidrë nge nyine metrötrën. (1 Ite Joxu 10:1, 2, 10, 13; Mataio 2:2, 11) Nge thaa traqa hmekune kö angatre lo jidri ne kola hnaho Iesu. Ame la angatr a traqa troa hane wai Iesu, tre, thaa nyidrëti kö e hnine la trengene ai öni, ngo nyimu treu hë thupene la hna mala nyidrë, nge nyidrëti e hnine la ketre uma.

MEKUNE I TUSI HMITRÖTR GÖI ITRE IJINE MALA

9. Nemene la ewekë ka traqa ngöne la lue ijine feetëne la ijine mala hna qaja hnei Tusi Hmitrötr?

9 Ngacama hna qaja aloin nge ketre ijine madrine pala hi la kola mala la ketre nekönatr, ngo thaa hane fe kö Tusi Hmitrötre qaja ka hape, nyine feetëne la ijine mala ne la ketre hlue i Akötresie. (Salamo 127:3) Hapeu, drei la ka nyipiine ekö la ewekë cili? Lue ijine feetë ijine mala hna qaja hnei Tusi Hmitrötr, ene la ijine mala i Farao ne Aigupito, me Heroda Anetipa. (Genese 40:20-22; Mareko 6:21-29) Ngo lue ijine lai ka hulö; hna hlemu ngazo la ijine feetëne la ijine mala i Heroda Anetipa, pine laka, e cili hi lo kola thupa la nyinawa i Ioane Bapataiso.

10, 11. Tune kaa la aqane goeëne la itre pane Keresiano ekö la feetë ijine mala, nge pine nemen?

10 Kola qaja hnene la itus The World Book Encyclopedia, ka hape: “Ame lo hneijine ne la itre pane Keresiano ekö, tre, itre wanaithihlë la ka majemine feetëne la ijine mala ne la ketre atr.” Ame thene la lapaune ne la angetre Heleni ekö, tre, hnahone pi hi la nekönatr, nge hetre ua i angeic ka troa thupë angeic qaane la kola hnahon nge sinatronge i angeice ngöne la mele i angeic ka pexej. Önine la itus The Lore of Birthdays ka hape, ame la ua cili, tre, “ka sihngödre la aqane imelekeu i angeic memine la haze ne ijine mala ne lai atr.” Ka ce tro la itre ijine mala memine la troa thili me hnyingë pengöne mel jëne la itre wëtresij, tune mina fe lo hna hape horoscope.

11 Thaa hnene hmekuje kö la itre hlue i Akötresieti ekö hna thipetrije la itre fetë ijine mala, ke, qa ngöne laka, hna nyitrepen hnei itre wanaithihlë nge sinatrongene la kuci haze, ngo hnene fe laka, hetrenyi angatre la itre trepene meköti ka lolo thatraqane la mel. Nemene la ka aijijë së troa qaja tune lai? Itre trahmanyi me föe ka hni ka ipië angatr, me qahmihmi; thaa ka tru kö koi angatre la ijine mala i angatr, nge thaa pi tro fe kö angatr a atrune ej. * (Mika 6:8; Luka 9:48) Hnei angatre pe hna atrunyi Iehova me olene koi Nyidrëti la ahnahna ka sisitria catr, ene la mel. *Salamo 8:3, 4; 36:9; Hna Amamane 4:11.

12. Tune kaa la aqane sisitria la ijine mec hune la ijine mala së?

12 Ngöne la ijine kola mec, kola lapa huti pe ngöne la mekuna i Akötresie la ëje ne la nöjei atr ka mele nyipici koi Nyidrë; thaa lueluëne kö angatr la iamele elanyi qaathei Akötresie. (Iobu 14:14, 15) Kola qaja ngöne Ate Cainöj 7:1, ka hape: “Nyipi ewekë la hlemu loi hune la wakacu ka loi, nge nyipi ewekë la drai ne meci hune la drai ne traqa shë.” Kola qaja la aqane “hlemu loi” së xajawa i Akötresie, hna hetrenyi pi jëne la aqane huliwa nyipici së koi Nyidrë. Nyipi ewekë tro sa atre hnyawa laka, ame la sipu feet hna upe la itre Keresiano troa atrun, tre, thaa ijine mala kö ngo ijine mec, ene lo ijine meci Iesu, ka “hlemu loi,” nge celë hi jëne iamele.—Luka 22:17-20; Heberu 1:3, 4.

PAAK: KOLA JUETRËNE LA HAZE NE HNAHO THITHË

13, 14. Nemene la qaane la itre hna majemine kuca göi Paak?

13 Ngacama ka hlemu e cailo fen la meci Iesu, ngo ame la Paak, tre, ka xulu qa ngöne la hmi ka thoi. Ame la ëje hna hape Paak, tre, kolo hnei angetre Agele hna ati ëjen ka hape Eostre, haze ne uke lai me haze ne lo hneijine kolo hmaca ha cia dröne la itre isinöe. Nge hna traqa tune kaa la wakuja i gutu me lapë ngöne la kola ithanatane la Paak? Kola qaja hnene la ketre itus Encyclopædia Britannica, ka hape, ame la itre wakuja i gutu, tre, “ketre nyine nyi hatrene ekö la kola ahnyipixene la mel memine la mele hmaca,” nge lapë a nyi hatrene pala hi la hnaho thithë. Haawe, kola mama hnyawa pi hi laka, kola kuca la Paak, nyine atrune la haze ne hnaho thithë, a kolo pena ha xom enehila matre troa atrune la mele hmaca i Keriso. *

14 Hapeu, Iehova kö a hane madrine tro sa atrune la ketre feet ka sis xajawa i Nyidrë, tune lai feet ne hnaho thithë, nyine tro hmaca pena ha amekunëne la mele hmaca ne la Hupuna i Nyidrë? Ohea! (2 Korinito 6:17, 18) Eje hi laka, thaa celë fe kö la hna amekötine hnene la Tusi Hmitrötr troa amekunëne la mele hmaca i Iesu. Qa ngöne lai, maine tro sa amekunëne la mele hmaca i Iesu jëne la Paak, tre, kösë lo easë lai a alua thixötr.

QAAN LA HALOWIN

15. Nemene la qaan la feet hna hëne ka hape Halowin, nge nemene jë la sipu aliene la drai ne mano cili?

15 Kola atre Halowin hnene la itre trene drösinöe me haneköi tepolo i angeic me itre xaa nyine thaip ka inyiakekë, me itre xaa ewekë ju kö; kolo mina fe a hëne la Halowin, ka hape, drai ne la itre trene haze, hna atrune lai ngöne lo 31 Okotropa; kola xötrethenge lo itre hna kuca ekö ngöne la itre hmi wanaithihlë e Agele me Irelaad. Ame la kola dreuma treu, hmekune lo Nofeba drai waan, angatr a atrune la ketre feet, Samhain la ëjen, kola hape, “Pune La Hnaön.” Ame laka atrune jë angatre la Samhain, tre, kola mekune ka hape, aqane fe gojenyine la nöje i itre ua kowe la nöje i itre atr, matre nyinyapëne jë la fen hnene la itre ua ka loi memine la itre ua ka ngazo. Nge kola mejiune laka kola bëeke hmaca ha la itre u ne la itre ka mec kowe la itre hnalapa i angatr, nge itre hnepe lapa a troa hamë xeni me nyine iji matre troa amadrinëne lai itre ka mec. Haawe, ame hi lo lai itre nekönatr a heetr tui itre ka mec me itretre kuci iöni, me tro troa qenahmone la itre atr ka thaa hane hamë ahnahna ngöne la itre hnalapa i angatr, ngacama itre ewekë hnei nyudreni hna kuca thatren, ngo kolo hi lai a xometrongëne pala hi lo itre hna majemine kuca ngöne lo feet hna hape Samhain.

LOI E TROA PË ETHAN LA DRAI NE FAIPOIPO SË

16, 17. (a) Pine nemene matre loi e troa xome hnyawa hnene la lue ka troa faipoipo, la itre trepene meköti qa hnine la Tusi Hmitrötr, ngöne la nyidroti a troa wange la itre hna majemine kuca me itre aqane faipoipo ngöne la nöj? (b) Nemene la nyine troa wanga atrune hnyawa hnene la itre Keresiano, ngöne la angatr a goeëne la itre hna majemine kuca, tune la kola kukuië wene laes maine itre xaa ewekë ju kö?

16 Easenyi hë matre “tha tro hmaca kö a denge nyipi [Babulona Atraqatr] la aqane ewekë ne la luete xötei faipoipo.” (Hna Amamane 18:23) Pine nemen? Pine la itre aqane kuci haze i angeic, ewekë ka angazone la faipoipo qaane lo drai ne ikötresae.—Mareko 10:6-9.

17 Isapengöne kö la itre hna majemine kuca hnene la itre nöje hne së hna mele ngön, kowe la drai cili. Ame la itre xaa hna majemin, tre, kösë pëkö engazon, ngo ame pe, ame la qaan ne itre ej, tre, kolo itre huliwa ekö hna majemine kuca e Babulona; kola mekune ka hape, nyine troa amanathithine la lue trefën maine itre hnei nyidroti pena hna könën. (Isaia 65:11) Ame la ketre hna majemine kuca, tre, ene la troa kukuië wene laes maine ketre ewekë pena tune la itre dröne pepa. Hna majemine kuca lai ka fetra qa ngöne lo ketre ini ekö, ene la troa hamë xen kowe la itre ua ka ngazo, matre madrine jë angatr nge aqane tro hi lai a sewe angatr troa angazone la lue ka xötrei faipoipo. Lue mekune ka ce tro pala hi lai laes memine la hnaho thithë, me manathith, me mele aqeany. Eje hi laka, ame asë hi la itre ka ajane troa lapa qale catre ngöne la ihnimi Akötresie, loi e tro asë hi angatr a nuetrije la itre hna majemine kuca ka ngazo cili.—2 Korinito 6:14-18.

18. Nemene la itre trepene meköti ne la Tusi Hmitrötr ka troa tro xome trongëne la itre ka troa faipoipo, memine la itre hna könëne kowe la faipoipo?

18 Kolo mina fe a neëne hnene la itre hlue i Iehova troa xome la itre hna majemine kuca hnei fen ka apuingazone la faipoipo memine la pui ne xeni ne faipoipo, maine ka tro pena a athixötrëne la mekuthethewe ne la itre xan. Hanawange la ketre ceitun, angatr a thupën matre thaa tro kö angatr a ihnyimasai göi troa iakötrë, maine qaja la itre ithanata ka iaö, nge ka sisi fe, me qene hnyimane la itre trenge ithanata nyine ahmahmane la itre ka xötrei faipoipo me itre xaa atr ju kö. (Ite Edomë 26:18, 19; Luka 6:31; 10:27) Angatre fe a neëne wanga sasaithi tulu menu jë la aqane hnëkëne la ijine nyikein, aqane ujë ka pë hni ne ipië ngön, ngo nyine tro pe a amamane la “meciune ne lue mek, memine la nyi döne la mel.” (1 Ioane 2:16) Maine easa hnëkë troa faipoipo, thaa tro pi kö sa thëthëhmine laka, aja i Iehova tro la drai ne faipoipo së a ceitu me ketre ewekë ka thue madrine së, e easë mina ha mekun, ngo thaa ka ahleuhleunyi së kö. *

HETRE ALIENE KÖ QAATHEI HMI LA TROA XEJI VER ME SUE KA HAPE HIPI HIP?

19, 20. Nemene la hna qaja hnene la ketre itus la qaan la kola xeji ver me sue ka hape hipi hip, nge pine nemene matre thaa ka loi kö la hna majemine cili kowe la itre Keresiano?

19 Ame la troa xeji ver me sue ka hape hipi hip, tre, celë hi ketre hna majemine kuca lai ngöne lo itre ijine faipoipo me itre xaa caa lapa ju kö. Ame ngöne lo macatre 1995 hna qaja hnene la ketre itus (International Handbook on Alcohol and Culture) ka hape: “Ame la troa xeji ver me sue ka hape hipi hip . . . tre, ketre ewekë hna kuca ekö e ijine kola huuj; lo kola hamëne kowe la itre haze la ketre ewekë ka hmitrötr tune la madra maine waina . . . nge ame ngöne ketre götran, tre, kola qeje aja, maine ketre sipo hna thithi fë troa ‘mel aqeany!’ maine troa ‘catre pi!’ ”

20 Nyipici, nyimutre la itre atr ka thatre hnyawa kö ka hape, ame la troa xeji ver me sue ka hape hipi hip, tre, aqane ujë lai ka xulu qaathei hmi maine qa ngöne la kuci haze. Haawe, ame la hna majemin, ene la troa xeji ver, tre, kösë kola sipo manathith kowe la “hnengödrai,” ene la ketre men ka draië kö hune la trenge catre i atr, matre troa kapa la ketre manathith, ngo ka ifeketh la aqane ujë cili memine la hna qaja hnei Tusi Hmitrötr.—Ioane 14:6; 16:23. *

“ANGETE HNINE KOI IEHOVA FE, SISINEJË LA NGAZO”

21. Ngacama thaa xulu kö qaathei hmi maine thaa hna nyitrepene pena hnene la itre ini ne la hmi, nemene la itre xaa feet ka hlemu e cailo fen nyine troa neën hnene la itre Keresiano, nge pine nemen?

21 Maine tro sa mekune hnyawa la aqane thaipiëne la itre trepene meköti ngöne la fene enehila, ame itre xaa nöje ka tru, tre, angatr a xatuane la itre xaa feet, tune la karnaval maine Maredi Gara, lue feete lai ka amamai aqane fia ka sis, nge kolo fe a atrune la aqane mele ne la itre trahmanyi ka ce lapa me trahmany nge föe me ketre föe, itre aqane ujë lai ka traqa meköti qaathei Babulona Atraqatr maine hna nyi jëne ketre ewekë. Ijije kö tro la ketre atr ka ‘hnimi Iehova’ a hane sin me goeëne la ijine feet cili? Kolo kö a amamane hnene la Keresiano ka ujë tune lai ka hape, angeic a catre sisine la ngazo? (Salamo 1:1, 2; 97:10) Drei la elolone la tro sa xötrethenge la aqane ujë ne la atre cinyihane la Salamo, kola thithi me hape: “Ëzineju la lue mekenge mate tha tro kö ni a goeëne la thoi”!—Salamo 119:37.

22. Nemene la aqane tro la Keresiano a axecië mekune thenge la mekuthethewe i angeic göi troa hane sin maine thaa sine pena la ketre feet?

22 Ame ngöne la itre ijine kola atrune la itre feet ka thaa ihmeku kö memine la mele ne la itre Keresiano, loi e troa hmekëne la isa aqane ujë, wanga mekune menune jë itre xan ka hape, angatr a hane sine lai feet. Hna cinyihane hnei Paulo, ka hape: “E tro nyipunie a xen, me ij, me kuca kete ewekë kö, kuca asë jë nyine atrunyi Akötesie.” (1 Korinito 10:31; wange ju la itre mekune hna eköhagen, hna hape,  “Inamacane Jë La Aqane Troa Axecië Mekun,” ngöne götrane 158-9.) Ngo maine ketre hna majemine kuca maine ketre feete pena ngo e thaa ka xulu kö qaathei hmi, maine sinatronge i politik me nyine atrunyi nöj, nge pëkö trepene meköti ne la Tusi Hmitrötr hna hamën, haawe, loi e tro la itre Keresiano a isa iëne la ka loi koi angatr, maine troa hane sin maine thaa tro pena a hane lö hnin. Ame mina fe e cili, loi e tro la Keresiano a hane wanga atrune fe me mekune la itre xan, wanga tro angeice a iathixötrë.

LOI E TROA ATRUNYI AKÖTRESIE HNEI HNA QAJA ME HNA KUCA

23, 24. Nemene la aqane tro sa anyipicine me amamane hnyawa la itre hnei Iehova hna amekötine ka lolo?

23 Ala nyimu la angetre goeëne me xome la itre feet hna atrune hnene la fen, ceitune me itre ijine tro la itre hnepe lapa me itre treme sinene a ce traqa itronyi me iöhny. Haawe, e mekune jë hnei ketre atr ka hape, ame la itre hna amekötine hnei Tusi Hmitrötr, tre, paatre kö la ihnimi e hnin nge triane menunë hë la tulu, loi e tro sa qeje pengöne hnyawa koi angeic, ka hape, ame la Itretre Anyipicine i Iehova, ke, ka nyipi ewekë fe koi angatre la itre hnepe lapa memine la troa traqa itronyi la itre treme sineen. (Ite Edomë 11:25; Ate Cainöj 3:12, 13; 2 Korinito 9:7) E pë kö ka troa nyi engazon, ka madrine fe hi së e traqa itronyi pi së memine la itre atr hne së hna hnim ngöne la ketre ijine ka loi koi së ngöne la macatre; ngo pine laka, easa hnimi Akötresieti nge ka tru koi së la itre hnei Nyidrëti hna amekötine ka lolo, haawe, xele së e apuingazone pi la itre ijine cili hnene la ketre hna majemine kuca hna sisine hnei Nyidrë.—Wange ju la itre mekune hna eköhagen, hna hape,  “Nyipi Hmi a Hamë Së La Madrine Ka Tru,” ngöne götrane 156.

24 Ame la itre xaa ka Anyipicin, tre, angatr a kepe thangane la hnei angatr hna ce thawa la itre mekune hnei angatr hna xome qa hnine la itus Nemene La Nyipi Ini Hna Hamën Hnei Tusi Hmitrötr? * mekene 16. Ngo loi e tro pala hi sa mekune hnyawa laka, ame la aja së, tre, ene la troa ketr la hni ne la itre atr me hane xatua angatr troa kapa la nyipi hmi, ngo thaa tro kö a qaja angazonyi angatr. Qa ngöne lai, metrötre ju, me hni ka menyik, nge “loi e ewekë pala hi nyipunie memine la ihnimi, hna aloine hnei alase.”—Kolose 4:6.

25, 26. Tro la itre keme me thin a xatuane tune kaa la itre nekö i angatr troa akökötrene la lapaun memine la ihnimi angatre koi Iehova?

25 Nyipi ini la hne së hna kapa, easë itre hlue i Iehova. Celë hi matre atre hi së la aliene la itre ewekë hne së hna mejiune kow me kuca, me thipetrije la itre xan. (Heberu 5:14) Haawe, itre keme me thin, inine jë la itre nekö i nyipunie troa ithanatane me thele ewekë thenge la itre trepene meköti ne la Tusi Hmitrötr. Maine itre hne së la hna kuca, eje hi laka, tro hë së a acatrene la lapaune i angatr, me xatua angatr troa sa jëne la Tusi Hmitrötr kowe la itre ka hnyingë pengöne la ini hnei nyudreni hna kapa, me amamane hnyawa koi nyudreni laka, Iehova a hnimi nyudren.—Isaia 48:17, 18; 1 Peteru 3:15.

26 Mama kö la itre ka thili koi Akötresie ngöne la “[“ua,”MN] me nyipici,” a thaa ene hmekuje kö la hna thipetrije la itre feet ka thaa ihmeku kö memine la hna qaja hnei Tusi Hmitrötr, ngo hnene la hna catre troa hni ka nyipici fe ngöne la nöjei götran ne la mel. Ame la ketre mekune ne la ka ala nyimu enehila, tre, ka pë eloine la troa hni ka nyipici. Ngo tune la hne së hna troa wange thupene la mekene celë, ka sisitria pala hi la itre jë i Akötresie.

^ par. 3 Wange ju la itre mekune hna eköhagen, hna hape,  “Tro Kö Ni a Hane Sin La Feete Celë?,” ngöne götrane 148-9. Hna fejane wengëne la itre xaa drai ne mano hna atrune hnei hmi me itre feet, e hnine la itus hna hape, Index des publications Watch Tower, hna amamane hnene la Itretre Anyipici Iehova.

^ par. 5 Ame la kola goeëne la itre xötr atr hna e wengëne hnei Tusi Hmitrötr, memine la aqane edromëne la itre drai hnapan hnene la atr, kösë kola mama ka hape, hna hnaho Iesu ekö ngöne macatre 2 M.P.K. thenge la aqane e drai ne la itretre Iudra ekö, treu ne Ethanima; treu ka ihmeku me Semitrepa/Okotropa ngöne la idrai së enehila.—Wange ju la itus, Étude perspicace des Écritures, Volim 2, götrane 20-1, hna amamane hnene la Itretre Anyipici Iehova.

^ par. 11 Hna amekötine ngöne la Trenge Wathebo laka, thupene la hna hnaho hnene la föe, tro nyiidro a tro fë koi Akötresie la huuj göi ngazo. (Levitiko 12:1-8) Kola amamane hnyawa la trenge wathebo celë laka, ngacama medrenge petre kö ngo hetrenyi hë thei nyudreni la ngazo, ke, hna xötre qaathei itre keme me thin. Kolo hi lai a xatuane la itretre Isaraela matre nyine nyi tulune aqane tro angatr a wange la ijine mala ne la nekönatr; matre sewe angatr qa ngöne la itre feetë ijine mala hna majemine kuca hnene la itre wanaithihlë.—Salamo 51:5.

^ par. 13 Sinatrongene la Paak la troa thili kowe la haze ne hnaho thithë qa Fenisia, Astarte la ëjen, nge hna nyi hatrene ej hnei wakuja me lapë. Ame la hnaasaatre tulu i Astarte, tre, tru menu pala ha la aqane xup; kola ce cile memine la itre ka hmitrötr, nge lapë ezi angeic me ketre wakuja ngöne la wanakoime i angeic.

^ par. 18 Wange ju la köni hna cinyihane ngöne la faipoipo me itre caa lapa e hnine la zonal, La Tour de Garde 15 Okotropa 2006, götrane 18-31.

^ par. 20 Wange ju la zonal La Tour de Garde ne 15 Febuare 2007, götrane 30-1.

^ par. 24 Hna amamane hnene la Itretre Anyipici Iehova.