Kalap go long lista

Kalap go long lista bilong ol tok

SAPTA 13

Ol Bung Em God i No Orait Long En

Ol Bung Em God i No Orait Long En

“Wok yet long skelim gut ol samting em Bikpela i orait long en.”​—EFESUS 5:​10, NW.

1. Jehova i save bringim wanem kain ol man i kam long em? Bilong wanem ol i mas was i stap long ol samting bilong spirit?

 JISAS i tok: “Olgeta man i laik lotu tru bai ol i lotu long Papa long strong bilong Holi Spirit na long pasin i tru. Na Papa i laikim tumas bai ol kain man olsem i mas lotu long em.” (Jon 4:23) Taim Jehova i painim ol kain man olsem​—olsem em i bin painim yu​—​em i save bringim ol dispela man i kam long em na long Pikinini bilong em. (Jon 6:44) Em i wanpela gutpela samting tru! Tasol ol man i laikim tok i tru bilong Baibel, ol i mas “wok yet long skelim gut ol samting em Bikpela i orait long en,” long wanem, Satan em i hapman bilong giamanim ol man.​—Efesus 5:​10, NW; KTH 12:9.

2. Stori long Jehova i ting olsem wanem long ol man i traim long bungim lotu i tru wantaim lotu giaman.

2 Tingim samting i bin kamap klostu long maunten Sainai taim lain Israel i askim Aron long wokim wanpela god bilong ol. Aron i bihainim tok bilong ol na i wokim wanpela bulmakau gol na i tok dispela i makim Jehova. Em i tok: “Tumora bai yumi mekim bikpela kaikai bilong givim biknem long Bikpela.” Yu ting dispela pasin bilong bungim lotu i tru wantaim lotu giaman i no bikpela samting long Jehova? Nogat, i no olsem. Em i kilim i dai inap 3 tausen man i lotuim dispela god giaman. (Kisim Bek 32:​1-6, 10, 28) Dispela i skulim yumi long wanem samting? Sapos yumi laik i stap insait yet long pasin laikim bilong God, orait yumi no ken “pas long ol samting i no klin” na yumi mas givim bel olgeta long Jehova.​—Aisaia 52:11; Esekiel 44:23; Galesia 5:9.

3, 4. Bilong wanem yumi mas tingim gut ol stiatok bilong Baibel taim yumi skelim ol kastam na ol bung ol man i save insait long en?

3 Taim ol aposel i stap laip, ol Kristen i no bin bihainim tok bilong ol apostet. Tasol sori tru, taim ol aposel i dai pinis, ol lain i gat nem Kristen husat i no laikim tok i tru, ol i kirap bihainim ol pasin bilong ol haiden, bung bilong ol, na ol bikpela de bilong ol, em ol i tok ol dispela de i bilong ol Kristen. (2 Tesalonaika 2:​7, 10) Taim yu skelim sampela bilong ol dispela bung, tingim olsem wanem ol i kamapim tingting o spirit bilong dispela graun, na i no kamapim tingting bilong God. Planti bikpela bung bilong dispela graun i gat ol wankain samting i save kamap long en: Ol i inapim ol laik nogut bilong skin, na sapotim bilip bilong ol lotu giaman na wok bilong ol spirit nogut​—em ol bikpela mak bilong ‘Bikpela Babilon.’ a (KTH 18:​2-4, 23) Tingim tu olsem Jehova i bin lukim ol pasin nogut tru bilong ol lotu haiden em ol i as bilong planti kastam ol man i save bihainim. Olsem na long nau tu, ol dispela kain bung i samting nogut tru long ai bilong em. Tingting bilong Jehova long ol dispela bung i bikpela samting tru long yumi, laka?​—2 Jon 6, 7.

4 Yumi ol Kristen tru i save olsem Jehova i no orait long sampela bung. Tasol yumi mas pasim tok long bel olsem yumi no laik insait liklik long ol dispela bung. Taim yumi skelim as na Jehova i no laikim ol dispela kain bung, dispela bai strongim yumi long abrusim ol samting inap pasim yumi long i stap insait yet long pasin laikim bilong God.

KRISMAS​—NUPELA NEM BILONG PASIN BILONG LOTUIM SAN

5. Olsem wanem yumi ken save tru olsem Jisas i no bin bon long Disemba 25?

5 Baibel i no tok olsem ol man i bin mekim betde pati bilong Jisas. Yumi no save long wanem de stret mama i bin karim em. Tasol yumi ken save tru olsem em i no bin bon long Disemba 25, long taim bilong kol long kantri Israel. b Luk i tok, taim mama i karim Jisas, ‘sampela wasman bilong sipsip i stap ausait, na ol i was long ol sipsip bilong ol long nait.’ (Luk 2:​8-11) Long pinis bilong Disemba, ren na ais i save pundaun long Betlehem, olsem na long dispela taim bilong yia ol sipsip i no save stap ausait na ol wasman bilong sipsip bai i no lukautim ol sipsip ‘ausait long nait.’ Na tu, Josep na Maria i go long Betlehem, long wanem, Sisar Ogastus i tokim ol man long wokim sensas. (Luk 2:​1-7) Sisar i no inap tokim ol man husat i no amamas long gavman Rom, long i go long ples bilong ol tumbuna bilong ol long taim bilong bikpela kol.

6, 7. (a) Wanem samting i as bilong planti pasin ol man i save bihainim long Krismas? (b) Olsem wanem pasin bilong givim ol samting long Krismas i narapela long pasin bilong ol Kristen long givim ol samting long narapela?

6 Baibel i no as bilong Krismas, nogat, ol bung bilong ol haiden bilong bipo i as bilong en. Olsem Saturnalia Bilong Rom, em wanpela bung bilong lotuim Saturn, em god bilong wok gaden. Na wanpela buk (New Catholic Encyclopedia) i tok, ol man i lotuim god Mitra, ol i tingim Disemba 25 olsem “betde bilong san i gat bikpela strong. Krismas i kirap long taim we pasin bilong lotuim san i strong tru long Rom,” inap olsem 300 yia bihain long taim Krais i dai.

Pasin laikim i save kirapim ol Kristen tru long givim samting

7 Taim ol haiden i mekim ol bung bilong ol, ol i save givim ol presen long narapela narapela na wokim bikpela kaikai​—em ol pasin ol man i save bihainim yet long Krismas. Tasol olsem long nau tu, long bipo taim ol manmeri i bin givim ol presen long Krismas, ol i no mekim long pasin olsem 2 Korin 9:7 i tokim ol long mekim. Em i tok: “Yupela olgeta wan wan i mas tingting gut pastaim na save gut long wanem samting yupela i laik givim. Nogut wanpela man i bel hevi long givim samting, na nogut em i ting ol man i strong tumas long em i mas givim. Dispela pasin bilong givim em i no gutpela. God i save laikim man i amamas na i givim samting long laik bilong em yet.” Pasin laikim i save kirapim ol Kristen tru long givim ol samting, na ol i no save givim ol presen long wanpela bikpela de tasol, na ol i no ting ol narapela i mas givim presen long ol. (Luk 14:​12-14; Aposel 20:35) Na tu, ol i amamas olsem ol i no kisim presa ol man i save kisim long taim bilong Krismas, na ol i no kisim hevi long dinau em planti man i save kisim long dispela taim bilong yia.​—Matyu 11:​28-30; Jon 8:32.

8. Ol saveman i bin givim ol betde presen long Jisas o nogat? Stori long dispela.

8 Tasol sampela inap tok, ol saveman i bin givim ol betde presen long Jisas, laka? Nogat. Ol presen ol i givim em bilong soim rispek long man i gat nem, em wanpela kastam bilong ol man long ol kantri em Baibel i stori long en. (1 King 10:​1, 2, 10, 13; Matyu 2:​2, 11) Tasol ol i no bin kam lukim Jisas long dispela nait mama i karim em. Nogat. Taim ol i kam, Jisas i no stap moa olsem wanpela bebi long bokis kaikai bilong bulmakau, nogat, em i winim sampela mun pinis na em i stap insait long haus.

TOK BAIBEL I MEKIM LONG OL BETDE

9. Wanem samting i kamap long tupela betde pati em Baibel i stori long en?

9 Taim wanpela nupela bebi i kamap, dispela em taim bilong bikpela amamas, tasol Baibel i no gat stori long betde pati bilong wanpela wokman bilong God. (Song 127:3) Yu ting dispela i wanpela popaia? Nogat. Long wanem, Baibel i stori long tupela betde pati​—betde bilong Fero bilong Isip na betde bilong Herot Antipas. (Stat 40:​20-22; Mak 6:​21-29) Tasol samting nogut i bin kamap long dispela tupela betde pati​—na moa yet long namba tu betde pati we ol i katim nek bilong Jon Bilong Baptais.

10, 11. Ol Kristen bilong bipo i gat wanem tingting long ol betde? Bilong wanem ol i ting olsem?

10 Wanpela buk (The World Book Encyclopedia) i tok, “ol Kristen bilong bipo i tingim pasin bilong selebretim betde bilong wanpela man olsem em pasin bilong ol haiden.” Ol Grik bilong bipo i bilip olsem olgeta wan wan man i gat wanpela spirit i lukautim ol, em dispela spirit i bin stap taim mama i karim man na bihain em i was long em. Wanpela buk (The Lore of Birthdays) i tok, dispela spirit “i poroman wantaim god husat i gat seim betde olsem dispela pikinini.” Inap longtaim pinis, ol betde i bin insait tru long pasin bilong glasim ol sta na horoskop.

 

11 Ol wokboi bilong God long pastaim ol i no bin insait long ol betde, long wanem, ol haiden na wok bilong ol spirit nogut i as bilong en, na tu, ol i tingim ol stretpela lo ol i mas bihainim. Bilong wanem yumi ken tok olsem? Ol dispela man na meri i gat pasin daun na ol i no ting de mama i karim ol em i bikpela samting na ol i mas amamasim dispela de. c Nogat. (Maika 6:8; Luk 9:48) Ol i litimapim nem bilong Jehova na tok tenkyu long em long laip em i bin givim olsem presen. d​—Song 8:​3, 4; 36:9; KTH 4:11.

12. Olsem wanem de yumi dai i winim de mama i karim yumi?

12 Ol man i bin i stap gut long God i go inap long ol i dai, ol i stap long tingting bilong em na ol bai kisim laip long bihain. (Jop 14:​13-15) Saveman 7:1 (NW) i tok: “Gutpela nem i winim gutpela wel, na de man i dai em i winim de mama i karim em.” “Nem” bilong yumi, em gutnem yumi kisim long ai bilong God taim yumi stap gut long wok bilong em. I gat wanpela samting tasol Baibel i tok ol Kristen i mas tingim, i no betde bilong Jisas, nogat, ol i mas tingim dai bilong em. Gutpela “nem” bilong Jisas em i rot bilong God long kisim bek yumi.​—Luk 22:​17-20; Hibru 1:​3, 4.

ISTA​—LOTU BILONG KAMAPIM PLANTI PIKININI

13, 14. Wanem samting i as bilong ol pasin bilong Ista?

13 Ol man i tok Ista em taim bilong tingim kirap bek bilong Krais, tasol lotu giaman i as bilong dispela bung. Dispela tok Ista i kam long nem Eostre, o Ostara, em wanpela god meri bilong ol Anglo-Sakson na god bilong tulait na bilong taim bilong kol i pinis. Na olsem wanem kiau na rabit i kamap ol samting bilong Ista? Wanpela buk (Encyclopædia Britannica) i tok, kiau “i kamap samting bilong makim nupela laip na kirap bek,” na rabit i makim pasin bilong kamapim planti pikinini. Olsem na tru tru Ista em i wanpela bung bilong kamapim planti pikinini, tasol ol i mekim i kamap olsem bung bilong tingim kirap bek bilong Krais. e

14 Yu ting Jehova bai orait long yumi mekim ol samting i insait long pasin bilong lotu bilong kamapim planti pikinini, bilong tingim kirap bek bilong Pikinini bilong em? Nogat tru! (2 Korin 6:​17, 18) Baibel i no tokim yumi o givim tok orait long yumi long mekim samting bilong tingim kirap bek bilong Jisas. Olsem na sapos yumi insait long ol samting bilong Ista bilong tingim kirap bek bilong Jisas, bai yumi no stap gut long God.

WEDING BILONG YU I MAS I STAP KLIN

15, 16. Taim tupela Kristen i laik marit, bilong wanem ol i mas skelim ol kastam bilong ples bilong ol wantaim ol stiatok bilong Baibel?

15 Klostu nau “toktok bilong ol man na meri i laik marit, em tu bai i no inap kamap moa insait long [Bikpela Babilon].” (KTH 18:23) Bilong wanem i olsem? Wanpela as em olsem, em i save mekim ol wok bilong ol spirit nogut na dispela pasin i save mekim marit i kamap doti kirap long de bilong marit.​—Mak 10:​6-9.

16 Olgeta wan wan kantri i gat kastam bilong ol yet. Ating i gat sampela kastam em ol i ting i no gat rong long en, tasol ol pasin bilong Babilon i as bilong en. Ol man i ting ol dispela kastam bai bringim gutpela sindaun long tupela nupela marit o long ol man i kam long weding. Ol man i laik stap insait yet long pasin laikim bilong God, ol i mas sakim ol dispela kain kastam nogut.​—2 Korin 6:​14-18.

17. Wanem ol stiatok bilong Baibel i mas stiaim tupela husat i laik marit na ol man i go long weding bilong ol?

17 Ol wokboi bilong Jehova i no insait long ol pasin bilong graun em ol inap tekewe gutnem Kristen long ol weding na long bung bilong marit kaikai o inap bagarapim maus bilong bel bilong sampela. Olsem, long taim bilong weding ol i no mekim ol tok i gat tok pilai nogut o tok doti long en, na ol i no pilai trik o mekim tok i semim tupela nupela marit na ol arapela. (Sindaun 26:​18, 19; Luk 6:31; 10:27) Na tu, ol i no wokim ol bung bilong marit we i gat planti kain kain bilaspasin long en, em dispela i kamapim pasin bilong “hambak long mani kago” na i no kamapim pasin daun. (1 Jon 2:16) Sapos yu wok long stretim ol samting bilong weding bilong yu, no ken lusim tingting olsem Jehova i laik bai dispela spesel de bilong yu em i samting yu ken amamas long tingting i go bek long en, na yu no bel hevi long en. f

APIM GLAS​—EM WANPELA PASIN BILONG LOTU O NOGAT?

18, 19. Wanpela buk i tok pasin bilong apim glas i bin kamap olsem wanem? Bilong wanem ol Kristen i no ken bihainim dispela pasin?

18 Long sampela hap, wanpela pasin ol i save bihainim long ol weding na long ol narapela bung, em pasin bilong apim glas. Wanpela buk (1995 International Handbook on Alcohol and Culture) i tok: ‘Ating pasin bilong apim glas em wanpela pasin ol i bin mekim bipo long givim blut o wain olsem ofa long ol god na askim ol god long inapim samting ol i askim ol long en, na ol i mekim sotpela beten na tok “yu ken i stap longpela taim” o “gutpela helt long yu!”’

19 Tru, ating planti man i no ting pasin bilong apim glas em wanpela pasin bilong lotu o bilip bilong ol tumbuna. Tasol pasin bilong apim glas i go antap inap makim olsem man i askim “heven”​—wanpela god​—​long givim blesing long rot i no stret wantaim tok bilong Baibel.​—Jon 14:6; 16:23. g

“BIKPELA I LAIKIM TRU OL MANMERI I NO SAVE LAIKIM PASIN NOGUT”

20. Ol Kristen i mas abrusim wanem ol bikpela bung, maski i no gat sampela pasin bilong lotu i insait long en? Bilong wanem ol i mas abrusim?

20 Pasin bilong ol man i wok long i go nogut moa na Bikpela Babilon i save kirapim ol man long mekim olsem. Sampela kantri i save sponsarim ol bikpela bung na amamas we i gat ol danis nogut bilong kirapim bel, na ol i amamas long pasin bilong man i slip wantaim man na meri i slip wantaim meri. Yu ting i stret ol manmeri i laikim tru Jehova ol i lukim o i go long ol kain bung olsem? Sapos ol i mekim olsem, yu ting dispela bai soim olsem ol i nolaik tru long pasin nogut? (Song 1:​1, 2; 97:10) Mobeta yumi bihainim tingting bilong man bilong raitim song, em i tok: “Helpim [“ai bilong,” NW] mi long givim baksait long ol samting i no gutpela”!​—Song 119:37.

21. Wanem ol samting inap mekim na Kristen inap bihainim maus bilong bel bilong em na makim olsem em bai insait long wanpela bung o nogat?

21 Long taim bilong ol bikpela bung bilong dispela graun, Kristen i mas was gut, nogut pasin em i mekim i kirapim ol narapela long ting olsem em tu i insait long ol dispela bung. Pol i tok: “Sapos yupela i kaikai na dring o yupela i mekim narapela samting, yupela i mas mekim dispela olgeta samting bilong givim biknem long God.” (1 Korin 10:31; lukim blok “ Wokim Ol Gutpela Disisen,” long pes 180-181) Tasol sapos wanpela kastam o bung i no gat ol samting bilong lotu giaman long en, na i no insait long wok politik o pasin bilong litimapim kantri, na i no brukim ol stiatok bilong Baibel, orait olgeta wan wan Kristen inap wokim disisen bilong ol yet olsem ol bai insait long en o nogat. Na tu, ol bai tingim maus bilong bel bilong ol arapela bambai ol i no ken pundaunim ol.

TOKTOK NA PASIN I MAS LITIMAPIM NEM BILONG GOD

22, 23. Olsem wanem yumi ken autim gut tok long sampela stretpela lo bilong Jehova?

22 Planti man i ting ol bikpela de i opim rot long famili na ol pren long bung wantaim. Olsem na sapos sampela i ting yumi strong tumas long bihainim tok bilong Baibel long dispela samting o yumi no kamapim pasin laikim, orait long gutpela pasin yumi ken tokim ol olsem ol Witnes Bilong Jehova i tingim olsem em i bikpela samting long bung wantaim famili na ol pren. (Sindaun 11:25; Saveman 3:​12, 13; 2 Korin 9:7) Yumi save amamas long bung wantaim famili planti taim long yia, tasol pasin bilong yumi long laikim God na ol stretpela lo bilong em i mekim na yumi no laik bagarapim ol kain gutpela bung olsem long rot bilong bihainim ol kastam em God i no laikim.​—Lukim blok “ Lotu i Tru i Save Kamapim Bikpela Amamas,” long pes 178.

23 Sampela Witnes i bin toktok gut wantaim ol man husat i laik save long ol samting bilong ol bikpela de, na ol i kamapim ol tok i stap long sapta 16 bilong buk Tru Tru Baibel i Tok Wanem? h Tasol tingim, yumi laik helpim man long kam insait long lotu i tru, yumi no laik soim olsem tingting bilong em i no stret. Olsem na mekim pasin rispek na pasin isi, na “oltaim yupela i mas mekim gutpela tok tasol, em olkain tok ol man i save laik long harim.”​—Kolosi 4:6.

24, 25. Papamama inap mekim wanem bilong helpim ol pikinini na bai bilip na pasin bilong ol long laikim Jehova i go bikpela?

24 Yumi ol wokboi bilong Jehova i bin kisim gutpela save. Yumi save long as na yumi bilip na bihainim sampela pasin na abrusim sampela. (Hibru 5:14) Olsem na yupela ol papamama, skulim ol pikinini bilong yupela long kliagut long ol stiatok bilong Baibel. Taim yupela i mekim olsem, yupela i strongim bilip bilong ol pikinini, na helpim ol long kolim ol tok bilong Baibel bilong bekim ol askim ol man i mekim long bilip bilong ol, na helpim ol long bilip olsem Jehova i laikim ol tru.​—Aisaia 48:​17, 18; 1 Pita 3:15.

25 Olgeta husat i lotuim God long “spirit na long pasin i tru,” ol i abrusim ol bung em Baibel i no as bilong en, na tu, ol i wok strong long bihainim pasin i stret long olgeta samting long i stap bilong ol. Long nau, planti man i ting sapos man i bihainim pasin i stret, dispela i no inap helpim em. Tasol olsem yumi bai lukim long sapta i kamap bihain long dispela, oltaim ol rot em God i makim i nambawan gutpela rot bilong bihainim.

a Lukim blok “ Bai Mi Insait Long Dispela Bung o Nogat?” long pes 170-171. Lista bilong ol bikpela de na bung i stap long Watch Tower Publications Index, ol Witnes Bilong Jehova i wokim.

b Ol yia Baibel i kolim na ol buk i stori long ol samting i bin kamap bipo, i soim olsem ating Jisas i bon long 2 B.C.E. long mun Etanim long kalenda bilong ol Juda. Dispela i makim mun Septemba/Oktoba long kalenda bilong yumi.​—Lukim buk Insight on the Scriptures, Volium 2, pes 56-7, ol Witnes Bilong Jehova i wokim.

c Lukim blok “ Ol Betde na Lotu Long Satan,” i stap daunbilo.

d Lo i tok taim meri i karim pikinini pinis, em i mas givim ofa long God bilong rausim sin. (Wok Pris 12:​1-8) Dispela i kirapim ol long tingim olsem papamama i save givim sin long pikinini. Dispela lo i helpim lain Israel long kisim stretpela tingting long betde bilong pikinini na i kirapim ol long sakim ol pasin ol haiden i save bihainim bilong selebretim betde.​—Song 51:5.

e Eostre (o Eastre) em wanpela god meri bilong kamapim planti pikinini. Wanpela buk The Dictionary of Mythology i tok, “em i gat wanpela rabit long mun i save laikim kiau, na sampela taim ol i wokim imis bilong god meri olsem em i gat het bilong rabit.”

f Lukim tripela atikol i stori long ol weding na ol bung bilong amamas long Wastaua, Oktoba 15, 2006, pes 18-31.

g Lukim Wastaua, Februeri 15, 2007, pes 30-1.

h Ol Witnes Bilong Jehova i wokim.