1. Xana vanhu vo tshamisa kuyini lava Jehova a va kokako vata ka yena, niku hikuyini va faneleko ku tshama hi ku ti wonela hi tlhelo ga moya?

JESU i te ngalo ‘a vakhozeli va nene va ta khozela Dadani hi moya ni lisine; hakuva Dadani wa lava a vakunghahi a kuva vakhozeli vakwe.’ (Johani 4:23) A xikhati lexi Jehova a kumako vanhu lavo — a ku khwatsi hi lezi a nga kuma wena — i va koka vata ka yena ni ka N’wana wakwe. (Johani 6:44) Hakunene lego wudzunzo ga hombe! Hambulezo, lava va ranzako a lisine la Biblia va fanele ku ‘hlola va tiva lezi zi tsakisako Hosi,’ hakuva Satani i tlhari ya hombe ya kukhohlisa. — Va Le Efesusi 5:10; Kuvululelwa 12:9.

2. Tlhamusela lezi Jehova a va wonisako zona lava va zamako ku patsa a wukhongeli ga lisine ni legi ga mawunwa.

² Alakanya lezi zi humeleleko kusuhani ni Xitsunga xa Sinai, a xikhati lexi a vaIsraeli va nga kombela Aroni lezaku a va mahela nungungulu. Aroni i lo vumela na a nga zi lavi zonake a maha a role ga nzalama na aku gi yimela Jehova. I lo gumesa aku: “Manziko ku tava mubuzo wa Jehova.” Xana Jehova i miyele, a nga cheli kota hi kupatsiwa loko ka wukhozeli ga lisine ni ga mawunwa? Ahihi. I lo laya lezaku ku dawa xipimo xa 3.000 wa vanhu hi kota ya lezo. (Eksodusi 32:1-6, 10, 28) Hi gonza yini ka mhaka leyi ke? Loku hi lava ku tshama liranzweni la Nungungulu, hi fanele ku “nga khumbi ni xilo xinwe xi nga hlazekangiko” hi tlhela hi vikela a lisine hi mbilu yontlhe ka tixaka tontlhe ta kubiha. — Isaya 52:11; Ezekieli 44:23; Va Le Galatia 5:9.

3, 4. Hikuyini hi faneleko ku chela kota hi matshinya ya milayo ya Biblia a xikhati lexi hi kambisisako a mikhuwo ni mibuzo yo alakanya masiku yo hlawuleka yi anzileko nguvu?

³ Lexi xi nga tsakisiko hi lezaku anzhako ka kufa ka vapostoli,  lava va nga kari va tira kota vavikeli va lisine, a vanhu vo kari lava va nga ti wula lezaku maKristu kanilezi na va nga ranzi a lisine va lo sangula ku vumela a mikhuwo, mibuzo yo alakanya masiku yo hlawuleka, ni masiku “ma basileko” ya wuhedeni, lezi va nga zi chula a ku za wuKristu. (2 Va Le Tesalonika 2:7, 10) A xikhati lexi u kambisisako a mibuzo leyo yo alakanya masiku yo hlawuleka, wona lezi yi kombisisako zona a moya wa tiko, na ku nga hi wa Nungungulu. Loku hi patsa yontlhe, a mibuzo ya tiko yo alakanya masiku yo hlawuleka yi na ni matshamela yo fanana: Yi kucetela a kunavela ka nyama, yi tlhela yi vuvumisa a tigonzo ta wukhongeli ga mawunwa ni wungoma — zi nga zikombekiso za “Babuloni loyi wa hombe.” * (Kuvululelwa 18:2-4, 23) Alakanya kambe lezaku Jehova i zi wonile hi mahlo a zihena za manyala za wukhongeli ga wuhedeni lezi zi nga tumbuluxa a mikhuwo yo tala yi anzileko nguvu. Handle ko kanakana wa ha khunguvanyiswa hi mibuzo leyo ni nyamutlha. A hi chukwana hinawu hi chela nguvu kota ka lezi Jehova a yi wonisako zona a mhaka leyi ke? — 2 Johani 6, 7.

⁴ Kota maKristu ya lisine, ha zi tiva lezaku a mibuzo yo kari yo alakanya masiku yo hlawuleka a yi tsakisi Jehova. Kanilezi hi fanele ku ti yimisela hi kutiyileko mbilwini ya hina lezaku hi nga hlengeli ka yona. A ku tlhela hi kambisisa a zigelo za kuva Jehova a nga tsakiswi hi mibuzo leyo zi ta hi nyika ntamu wa ku potsa ni xihi xi nga wa ta hi tsanzekisa a ku tshama liranzweni la Nungungulu.

5. Hikuyini hi nga kanakaniko lezaku Jesu a nga belekwangi hi 25 ka Dezembro?

⁵ A Biblia a gi wulawuli ni kanwe hi mubuzo wo alakanya a siku ga kubelekwa ka Jesu. A xa kutiya hi lezaku a siku ga lisine ga kubelekwa kakwe a gi tiveki. Hambulezo, a hi kanakani lezaku a nga belekwangi hi 25 ka Dezembro hi lezi a siku lego gi kotlanako  ni nguva ya xirami tikweni legiyani. * Lexi hi xi tivako hi lezaku Luka i tsalile ku ngalo a xikhati lexi Jesu a nga belekwa hi xona, ku wa hi ni “varisi va nga tshamile mikoveni” va lavelela a mitlhambi yabye. (Luka 2:8-11) Loku ku hi lezaku a ku ‘tshama mikoveni’ i nchumu va nga wu maha lembe gontlhe, Luka na a nga zi kumbukangi. Kanilezi, kota lezi le Betlehema ku nako tivula to titimela ni gapongo ka nguva leyo, a mitlhambi yi wa valelwa marangeni xikhatini xa wuxika niku a varisi va wa nga ta ngha va ‘tshama mikoveni’ hi nguva leyo. Tlhatakumbiri, Josefa na Maria va loya Betlehema hi kota ya lezi Kesari Augustu a nga layile lezaku ku mahiwa xitsalela. (Luka 2:1-7) Za kanakanisa nguvu a ku ngha Kesari a layile vanhu lava va nga hi ni xiviti hi Mufumo wa Roma lezaku va tlhelela madoropeni ya vakokwani vabye ka xikhati lexi a xirami xi nga womisa ni marambu.

6, 7. a) Xana yi kumeka kwihi a mitsu ya mikhuwo yo tala ya Khisimuso? b) Kuhambana muni ku wonekako xikari ka kunyikana zinyikiwo za Khisimuso ni kunyikana zinyikiwo ka maKristu?

⁶ A Khisimuso a gi tumbulukelangi Mitsalweni, a mitsu ya gona yi kumeka mibuzweni ya wuhedeni ya kale, yo kota maSaturnalia ya le Roma, ma nga hi mubuzo wu nga mahelwa Saturno, a nungungulu wa wurimo. Hi kufanana, hi kuya hi kualakanya kabye, a vakhozeli va nungungulu Mitra va wa alakanya a 25 ka Dezembro kota “siku ga kubelekwa ka gambo gi nga hluliwiko,” kota kuwula ka New Catholic Encyclopedia. “A Khisimuso gi tumbulukile ka xikhati lexi a wukhozeli ga gambo gi nga vuvumile nguvu le Roma,” ka xipimo xa 300 wa malembe anzhako ka kufa ka Kristu.

⁷ A xikhati lexi ma nga kari ma maha mibuzo leyo, a mahedeni ma wa nyikana zinyikiwo ni ku ti buza hi zakuga zo hlawuleka — ku nga zilo lezi za ha mahiwako ka Khisimuso. A ku fana ni lezi zi mahekako nyamutlha, a kunyikana zinyikiwo hi xikhati xa Khisimuso ga le Roma ku wa nga yelani ni lezi zi wuliwako ka 2 Va Le Korinte 9:7, gi nge ngalo: “A munwe ni munwani a nyike kota lezi a xuvako mbilwini yakwe; na a nga karateki, kutani ku kurumetwa;  hakuva Nungungulu wa ranza loyi a nyikako na a xalele.” A maKristu ya lisine ma nyika hi liranzo, a ma rinzeli siku go kari lezaku ma nyika zinyikiwo, niku a ma rinzeli ku tlheliselwa hi lezi ma nyikileko. (Luka 14:12-14; gonza Mitiro 20:35.) A xinwani kambe, ma bonga nguvu hi kuva handle ka gujeguje ya xikhati xa Khisimuso ni ku nga ti rwexi a nzhwalo wo binza wa mangava lawa ma mahiwako hi votala xikhatini lexo xa lembe. — Mateu 11:28-30; Johani 8:32.

8. Xana a titlhari ta kugonza tinyeleti ti nyikile Jesu a zinyikiwo za kubelekwa? Tlhamusela.

⁸ Kanilezi, a vokari va nga haku, xana Jesu a nga nyikiwangi zinyikiwo za kubelekwa hi titlhari ta kugonza tinyeleti ke? A lisine hi lezaku a nga nyikiwangi. A zinyikiwo zabye zive ndlela ya ku kombisa xichawo ka munhu wo chaveka ntsena, zi nga hi zilo zo toloveleka xikhatini xa kutsaliwa ka Biblia. (1 Tihosi 10:1, 2, 10, 13; Mateu 2:2, 11) Niku a va tangi ka wusiku lego Jesu a nga belekwa hi gona. A xikhati lexi va nga chikela, Jesu i wa nga ha hi nyamani xigowolweni kanilezi i wa hi ni tihweti na a hanya lomu ndlwini.

9. Zini zi humeleleko ka mibuzo yo alakanya masiku ya kubelekwa leyi yi kumbukiwako lomu ka Biblia?

⁹ Hambu lezi a kubelekwa ka xinwanana ku nga xikhati xa litsako la hombe, a Biblia a gi kombi lezaku a nanza go kari ga Nungungulu gi tshukile gi maha mubuzo wo alakanya a siku ga kubelekwa. (Tisimu 127:3) Xana va no phazama a ku kala va nga zi kumbukangi ke? Ahihi, hakuva ka kumbukiwa a mibuzo yimbiri yo alakanya masiku ya kubelekwa — lowu wa Faro wa le Gipite ni wa Herodi Antipasi. (Gonza Genesisi 40:20-22; Marku 6:21-29.) Hambulezo, a mibuzo leyo ya yimbiri yi kombisiwa hi ndlela yo soleka — nguvunguvu lowu wa wumbiri, ku nga mubuzo lowu Johani Mubapatizi a nga tsemiwa hloko ka wona.

10, 11. Xana a maKristu yo sangula ma wa yi wonisa kuyini a mibuzo ya kualakanya a masiku ya kubelekwa, niku hikuyini?

 ¹⁰ A The World Book Encyclopedia gi ngalo: “A maKristu yo sangula ma wa wona a kualakanyiwa ka siku ga kubelekwa ka munhu kota mukhuwo wa wuhedeni.” Hi xikombiso, a vaGreki va kale va wa kholwa lezaku a munhu ni munhu i na ni moya wu cuwukiselako a kubelekwa kakwe zonake wu mu vikela wutomini gakwe gontlhe. A bhuku The Lore of Birthdays (A mukhuwo wo alakanya a masiku ya kubelekwa) gi ngalo a moya lowo wu “wa yelana hi ndlela yi nga tibyiwiko ni nungungulu loyi a siku ga kubelekwa kakwe gi nga kotlana ni ga munhu loye.” Ahandle ka lezo, cima ka kale a kualakanyiwa ka masiku ya kubelekwa ka yelana nguvu ni wungoma ga ku hlahluva hi tinyeleti.

¹¹ Ahandle ka ku ala a mikhuwo ya kualakanyiwa ka masiku ya kubelekwa hi kota ya lezi ntsena yi tumbulukeleko ka wuhedeni ni wungoma, a malanza ya Nungungulu ma wa yi ala hi kota ya milayo yabye ya mahanyela kambe. Hikuyini? A malanza lawo ma wa hi vanhu vo ti koramisa lava va nga kala ku wona a kuchikela kabye misaveni kota ka lisima nguvu laha ka kuza ku fanele ku mahelwa mubuzo. * (Mika 6:8; Luka 9:48) Wutshanwini ga lezo, va wa dzunza Jehova va tlhela va mu bonga hi kota ya xinyikiwo xa lisima xa wutomi. * — Tisimu 8:3, 4; 36:9; Kuvululelwa 4:11.

12. Xana a siku ga kufa ka hina gi nene a ku hunza a ga kubelekwa hi ndlela muni?

¹² Vontlhe lava va fako na va tsumbekile va hlayisekile maalakanyweni ya Nungungulu, niku a ku na xo va tsanzekisa ku kuma wutomi xikhatini xi tako. (Joba 14:14, 15) Mutshawuteli 7:1 i ngalo: “A kudzunzeka ku nene ku hunza mafura ya ntsengo; ni siku ga kufa gi hunza a siku ga kubelekwa.” A “kudzunzeka” ka hina i vito ga gi nene legi hi ti mahelako mahlweni ka Nungungulu hi  kota ya ntiro wo tsumbeka. Lexi hi xi tivako hi lezaku a siku ginwe ntsena go hlawuleka legi a maKristu ma layiwako a ku gi alakanya a hi ga kubelekwa, kanilezi ga kufa ka Jesu, loyi a vito gakwe go dzunzeka gi nga tshinya ga kuhanyiswa ka hina. — Maheberu 1:3, 4; Luka 22:17-20.

13, 14. Xana a mikhuwo ya Pasika ni Viki go Basa yi tumbulukele kwihi?

¹³ Hambu lezi a vanhu va vuvumisako a Viki go Basa kutani Pasika na vaku vo alakanya a kufa ni kuvuka ka Kristu, a mukhuwo lowu wu tumbulukele ka wukhongeli ga mawunwa. A xikombiso xa kona kuva a vanhu va fambafamba hi mitlawa na va rwele a zifananiso. A bhuku go kari gi ngalo: Xikhatini xa le mahlweni nguvu ka Kristu, a vaBabuloni “va wa bohisa a zifananiso zo basa a 1.000 wa zinyikiwo [. . .]. Va wa ambexa a zifananiso hi tinguwo to dura, va zi sasekisela hi makordawu, maniya ni tiphera, va zi lata ka mibhedi yo hlawuleka va tlhela va fambafamba nazo hi mitlawa.”

¹⁴ Xana Jehova i wa ta vumelela a mikhuwo leyo ya wuhedeni yi tumbulukeleko ka wukhongeli ga mawunwa lezaku yiva ndlela ya ku alakanya a kuvuka ka N’wana wakwe ke? Ne ni kutsongwani! (2 Va Le Korinte 6:17, 18) Hi lisine, a Mitsalo a yi leleteli ge hambu ku vumelela munhu lezaku a maha mubuzo kutani mukhuwo wa ku alakanya kuvuka ka Jesu. Hikwalaho, a ku alakanya a kuvuka ka Jesu ni ku ku nyika a vito ga Pasika zi maha zihoxo zimbiri.

15. Xana a Halloween wu tumbulukele kwihi, niku xini xi mahiwako ka siku ga mubuzo lowo?

¹⁵ A Halloween, wu nga ximaho xi tivekako hi ku kombisa valoyi, madimoni, ni zilo zinwani zo tshisa nguvu zi yelanako nawo, wu vitaniwa kambe lezaku Kutshinela Ka Siku Ga Vobasa Vontlhe. Wu tumbulukele xikari ka vaCelta va kale va le Inglaterra ni Irlanda. Loku a nweti wu hi laha xikari ka masiku ya laha kusuhani ni 1 ka Novembro, va wa maha mubuzo wa Samhain, zi wulako ku ngalo “Kumbhela ka Ximumu.” Va wa alakanya lezaku xikhatini xa Samhain, ku wa vululiwa a libhiyo leli li hambanyisako vanhu ni lomu ku hanyako zivangwa za moya — lezi za zi nene ni lezi za  kubiha — lezaku zi fambafamba misaveni. Ku wa alakanyiwa lezaku a mihefemulo ya vafileko yi wa wuya mitini yabye, niku a va mingango yabye lava va ha hanyako va wa fanele ku vekela zakuga ni zakunwa a vapfhumba lavo va zigono kasi ku va tsakisa. Hikwalaho, a xikhati lexi a vanana nyamutlha va fambafambako hi muti ni muti na va ambele ku khwatsi zigono kutani valoyi, va dzukisela vanhu kasi va va nyika zakuga, vo yisa mahlweni a mikhuwo ya Samhain na va nga zi tivi.

16, 17. a) Hikuyini a mipatswa ya maKristu leyi yi lavako ku chada yi faneleko ku hlola khwatsi a mikhuwo leyi yi mahiwako michadweni lomu xipanzeni xabye hi kuyelana ni matshinya ya milayo ya Biblia? b) Xungetano hi mikhuwo yo kota ku xwanyelwa maroxa kutani zilo zinwani, zini lezi a maKristu ma faneleko ku chela kota hi zona?

¹⁶ Lokuloku, a “magezu ya muteki ni mutekiwa cima ma nga ha ta zwiwa [nzeni ka Babuloni wa Hombe].” (Kuvululelwa 18:23) Hikuyini? A xinwe xa zigelo hi lezi a kuloya kakwe ku zi kotako ku nyenyezisa a wukati kusukela sikwini ga muchado. — Marku 10:6-9.

¹⁷ A mikhuwo ya hambanahambana hi kuya hi tiko ni tiko. A mikhuwo yo kari leyi yi wonekisako ku khwatsi a yi bihangi kuzilava yi tumbulukele ka zihena za Babuloni lezi va nge zi nehela tinjombo a vamakoti kutani lava va rambilweko. (Isaya 65:11, NM) A xinwe xa zihena lezo ku xwanyela maroxa a vamakoti kutani zilo zinwani. Za koteka ku ngha a xihena lexi xi tumbulukele ka mukhuwo wa lezaku a zakuga zi bohlisa zanga ya mimoya ya kubiha kasi yi nga nehi khombo ka mutekiwa ni muteki. Ahandle ka lezo, cima ka kale a vanhu va kholwa lezaku a maroxa ma na ni ntamu wa wuloyi wa ku nonisa marumbu, ku engetela litsako, ni malembe ya kuhanya. Zi la su dlunya lezaku vontlhe lava va lavako ku tshama liranzweni la Nungungulu va ta potsa a mikhuwo leyo yi chakisilweko. — Gonza 2 Va Le Korinte 6:14-18.

18. Matshinya muni ya milayo lawa ma faneleko ku rangela a patswa lowu wu lavako ku chada ni lava va rambiwako muchadweni ke?

¹⁸ A malanza ya Jehova ma tlhela ma potsa a mikhuwo ya tiko leyi yi nga ha suselako wudzunzo a michado ni mibuzo ya michado ya maKristu kutani leyi yi nga ha khunguvanyisako a livalo la vokari. Hi xikombiso, ma potsa ku veka tikanelo to tlhava kutani ti  kumbukako ziro za wubeleki hi ndlela ya tingana. A ma pswireteli ge hambu ku wula magezu yo fela ku wisa tingana lava va chadako kutani vanhu vanwani. (Mavingu 26:18, 19; Luka 6:31; 10:27) Tlhatakumbiri, a ma mahi mibuzo ya muchado ya mafehlefehle yo hunza mpimo leyi yi kombisako a “kutikulisa hi kota ya zilo za loku kuhanya,” na ku nga hi kutikoramisa. (1 Johani 2:16) Loku u kari u alakanyela ku chada, u nga tshuki u rivala ku ngalo Jehova i lava lezaku loku u cuwuka nzhako ka siku ga muchado wa wena u tala hi litsako, na ku nga hi ku ti laya. *

19, 20. Xana a bhuku go kari ga tiko gi wula yini xungetano hi lomu a mukhuwo wa kugumulisa tikopo wu tumbulukeleko kona, niku hikuyini a maKristu ma nga wu vumeliko?

¹⁹ A mukhuwo wo kari wu mahiwako nguvu lomu michadweni ni mibuzweni yinwani ku gumulisa tikopo. A bhuku International Handbook on Alcohol and Culture ga 1995, gi ngalo: “A kugumulisa tikopo . . . mukhuwo wa tiko wa masikwana lawa lowu wu nga hluke ga miphahlo ya kale lomu a ka yona ku nga nyikelwa byala gi basileko ka vanungungulu . . . kasi ku va kombela xokari, ku khongela ka vona hi magezu matsongwani yaku ‘hanya nguvu!’ kutani ku ‘hi ku navelela wutomi gi nene!’”

²⁰ Lisine lezaku za koteka ku ngha a vanhu vo tala va nga woni a kugumulisa tikopo kota mukhuwo wa wukhongeli kutani wa kukholwa ka hava. Kanilezi, a mukhuwo wa ku tlakusa tikopo ta vinya wu nga ha woniwa kota xikombelo ka “tilo” — gi nga ntamu wa hombe nguvu — kasi ku katekisiwa hi ndlela yi nga zwananiko ni leyi ya lomu Mitsalweni. — Johani 14:6; 16:23. *

21. Hambu lezi kuzilava yi nga yelaniko ni wukhongeli, mibuzo muni leyi a maKristu ma nga wa ta yi potsa, niku hikuyini?

²¹ Na ma kombisa a kuhohloka ka xihatla ka milayo ya mahanyela ya vanhu va tiko nyamutlha — ku nga hanyela legi gi kucetelwako  hi Babuloni wa Hombe hi kukongoma kutani hi ku tirisa tindlela tinwani — a matiko yo kari ma vuvumisa a Karnaval lembe ni lembe, yi nga mibuzo yi kombisako kukina ku vuxako manyawunyawu ya masango yi tlhela yi dzunza a mahanyela ya lava va hlengelako masango ni vanhu va xiro xa wubeleki xo fana. Xana zi wa tava zi nene lezaku lava va ranzako Jehova vava kona ka ximaho lexo kutani ku xi hlalela ke? Xana a ku maha lezo zi wa ta komba lezaku ha venga kubiha hakunene? (Tisimu 1:1, 2; 97:10) I chukwana nguvu a ku pimanyisa a mawonela ya muyimbeleli wa Tisimu loyi a nga khongela aku: “Hambukisa a mahlo ya mina lezaku ma nga cuwuki lezi zi nga nyawuliko”! — Tisimu 119:37.

22. Mibuzo ya tshamela muni leyi a muKristu a faneleko ku tirisa a livalo lakwe kasi ku ti mahela xiboho xa lezaku i tava kona ka yona ke?

²² Ka masiku ya mibuzo yo alakanya masiku yo hlawuleka ya tiko, a muKristu i fanele ku ti wonela kasi a mahanyela yakwe ma nga mahi ku khwatsi yenawu wa hlengela mibuzweni leyo. Paule i tsalile lezi: “Loku muga, kutani munwa, kani hi xihi lexi mu xi mahako, zi maheni zontlhe ziva kudzunzwa ka Nungungulu.” (1 Va Le Korinte 10:31; wona a kwadru “ Maha ziboho za wutlhari.”) Hi tlhelo ginwani, loku a mukhuwo kutani mubuzo wo kari wu ti komba hi kudlunyatekileko lezaku a hi wa wukhongeli ga mawunwa, ni lezaku a wu yelani ni kualakanyiwa ka siku go kari ga politika kutani ga tiko, ni loku wu nga hambunyeti a milayo ya Biblia, a muKristu munwe ni munwani i fanele ku ti mahela xiboho xakwe wutsumbu xa lezaku i tava kona ka wona ke. Ka xikhati xalexo, i ta chela kota kambe hi kutizwa ka vanwani kasi a nga khunguvanyisi munhu.

23, 24. Hi nga nyikisa kuyini a wukustumunyu gi nene xungetano hi milayo ya Jehova yo lulama ya mahanyela?

²³ A vanhu vo tala va wona a masiku ya mibuzo leyi yi dumileko nguvu kota xikhati xa lezaku a maxaka ni vanghana va kutlhangana zinwe. Makunu, loku a wokari a wela xihoxweni xo alakanya lezaku a xiyimeko xa hina xa lomu Mitsalweni xungetano hi mibuzo xi kombisa wuhava kutani ku hunzeleta zilo, hi nga mu  tlhamusela hi ndlela yi nene lezaku a Timboni ta Jehova ta maha mibuzo ya yi nene ni maxaka zinwe ni vanghana niku ta yi nyika lisima. (Mavingu 11:25; Mutshawuteli 3:12, 13; 2 Va Le Korinte 9:7) Ha ti buza hi kuva zinwe ni vanghana ni maxaka lembe gontlhe, kanilezi lezi hi ranzako a Nungungulu wa hina ni milayo yakwe yo lulama ya mahanyela, a hi zi lavi ku chakisa a kutlhangana loko hi mikhuwo yi nga mu tsakisiko. — Wona a kwadru “ A wukhozeli ga lisine gi neha litsako la hombe nguvu.”

²⁴ A Timboni to kari ta zi kota khwatsi a ku tlhamusela a vanhu va timbilu ti nene lava va lavako ku tiva zokari xungetano hi mhaka leyi hi ku tirisa a mahungu ma nga ka xipimo 16 xa bhuku Zini lezi a Biblia gi zi gonzisako hakunene? * Hambulezo, u nga rivali lezaku a kungo ga hina ku ganya timbilu, na ku nga hi ku hlula kukanetisaneni. Hikwalaho, ngha uva ni xichawo, u simama kuva munhu wo rula, u tlhela u ti karatela lezaku a ‘kuwulawula ka wena ku hi ni tipswalo xontlhe xikhati, na ku lungilwe hi munyu.’ — Va Le Kolosi 4:6.

25, 26. Xana a vapswali va nga va vunisa kuyini a vana vabye lezaku va kula kukholweni ni ku ranza Jehova ke?

²⁵ Kota malanza ya Jehova, hi vanhu va gonzileko. Ha zi tiva a ku hikuyini hi kholwako ni ku maha a zilo zo kari niku hikuyini hi nga mahiko lezi zinwani. (Maheberu 5:14) Hikwalaho, nwina vapswali gonzisani a vana va nwina a ku tlhamusela zilo hi kuya hi matshinya ya milayo ya Biblia. Hi ku maha lezo, mu aka a kukholwa kabye, mu va vuna a ku nyika mihlamulo ya lomu Mitsalweni ka lava va wutisako hi kukholwa kabye, niku mu va tiyisa lezaku Jehova wa va ranza. — Isaya 48:17, 18; 1 Pedro 3:15.

²⁶ Vontlhe lava va khozelako Nungungulu ‘hi moya ni lisine’ a va lumbeli ku potsa a mibuzo yi koniwako hi mitsalo ntsena, kanilezi va ti karatela a kuva vanhu vo tsumbeka zilweni zontlhe kambe. (Johani 4:23) Inyamutlha, a votala va alakanya lezaku a kutsumbeka a zi vuni nchumu. Kanilezi, kota lezi hi to zi wona ka xipimo xi lanzelako, a tindlela ta Nungungulu hi tona ti nga ti nene nguvu xontlhe xikhati.