Ges-y sẽn be pʋgẽ wã

Ges-y sẽn be sebrã pʋgẽ

SAK 14

D yɩ pʋ-peelem dãmb bũmb fãa pʋgẽ

D yɩ pʋ-peelem dãmb bũmb fãa pʋgẽ

‘Tõnd dat n maana bũmb fãa tɩ zemse [bɩ ne pʋ-peelem, NW ].’—HEBRE DÃMBA 13:18.

1, 2. Bõe yĩng t’a Zeova sã n ne tõnd sẽn modgd n dat n yɩ pʋ-peelem dãmb bɩ noogd a sũuri? Rɩk-y makre.

PAG a ye ne a biig n yi butik pʋgẽ n loogdẽ. La biigã wa n yalsa zĩig pʋgẽ wa bũmb la a yã n yɛɛse. A tẽegame t’a zãada reem-teoog a sẽn dɩk butikẽ wã t’a ma wã pa bãng ye. A boola a ma wã n wilgi. La a ma wã yeel-a lame t’a ra sãam a sũuri, la a peeg-a tɩ b tɩ lebs reem-teoogã la b kos sugri. Pagã sũur yɩɩ noog ne a biigã manesmã. Bõe yĩnga?

2 Roagdb sã n yã tɩ b biig nonga pʋ-peelem, noogda b sũur wʋsgo. Yaa woto me ne tõnd saasẽ Ba wã sẽn yaa “Wẽnnaam sẽn so sɩdã.” (Yɩɩl Sõamyã 31:6) A sẽn ne tõnd sẽn modgd n tũud a noyã sõma, n modgd n na n yɩ pʋ-peelem dãmbã noogda a sũuri. D sẽn dat n ta a yam la d pa a nonglmã pʋgẽ wã yĩnga, d rat n dɩka tʋm-tʋmd a Poll togs-n-taare. A yeela woto: ‘Tõnd dat n maana bũmb fãa ne pʋ-peelem.’ (Hebre dãmba 13:18) La yɛl kẽer pʋgẽ, tõe n yɩɩ toog ne-d tɩ d yɩ pʋ-peelem dãmba. Bɩ d gom yel-kãens a naas yelle. Rẽ poore, d na n goma pʋ-peelmã sẽn wat ne nafa ninsã kẽer yelle.

D RA BELG D MENS YE

3-5. a) Bõe la Wẽnnaam Gomdã yet mengã belgr wɛɛngẽ? b) Bõe n na n sõng tõnd tɩ d yɩ pʋ-peelem dãmba?

3 Yɩl n yɩ pʋ-peelem soab pa nana ye. Tõnd sẽn pa zems zãngã yĩnga, yaa nana tɩ d belg d mense. Wala makre, a Zezi ra yeela Laodise kiris-nebã tɩ b belgda b mense, b sẽn da tagsd tɩ b yaa arzegs rãmb n yaool n da yaa “naong rãmba, la zoens la [b] yaa bɛɛl” Wẽnnaam nifẽ wã. (Wilgri 3:17) B sẽn belg b mens woto wã kɩtame tɩ b yellã paam pãng n paase.

4 Tẽeg-y me tɩ karen-biig a Zak yeela woto: “Ned sã n tẽed t’a sakda a tẽeb neere, la a ka tõogd a noore, a belgda a menga, la a tẽeb yaa zaalem.” (Zak 1:26) Tõnd sã n tagsdẽ tɩ d tõe n gomda goam sẽn pa sõma la d tũud a Zeova, n tẽed tɩ tata a yam, d belgda d mense. Bũmb nins fãa d sẽn maand a Zeova tũudmã pʋgẽ wã na n yɩɩ zaalem. Bõe n tõe n sõng tõnd tɩ yel-beed woto ra paam-do?

5 A Zak maka Wẽnnaam Gomdã ne nin-gɛtga. A sagla tõnd tɩ d ges Wẽnnaam tõogã sẽn zems zãngã pʋgẽ n dems d manesmã. (Zak 1:23-25) Biiblã tõe n sõnga tõnd tɩ d fees d mens ne pʋ-peelem, n bãng d manesem kẽer d sẽn segd n demse. (Wiisgu 3:40; Aze 1:5) D leb n tõe n pʋʋsa a Zeova n kos-a t’a fees tõndo, n sõng-d tɩ d yã d manesem nins sẽn pa sõma wã n demse. (Yɩɩl Sõamyã 139:23, 24) Zãmbã yaa bũmb sẽn yaa wẽnga. Tõnd me segd n kisg-a-la wa d saasẽ Ba wã sẽn kis-a wã. Yelbũn 3:32 yeta woto: “Zusoabã kisa nin-wẽnse, [bɩ zãmb rãmba, NW ] la b nonga nin-tɩrse.” A Zeova tõe n sõnga tõnd tɩ d kisg bũmb nins a sẽn kisã, la d nong a sẽn nongã, la a sõng-d tɩ d sẽn tagsd to-to d mengã zugã yɩ wa a sẽn get tõnd to-to wã. D tẽeg t’a Poll yeelame tɩ ‘tõnd dat n maana bũmb fãa ne pʋ-peelem.’ D nan pa tõe n maan bũmb fãa tɩ zems zãng ye. La d rat n modga ne d sũy fãa n yɩ pʋ-peelem dãmba.

D TALL PƲ-PEELEM D ZAKÃ PƲGẼ

Pʋ-peelem soab pa na n solg n maan bũmb sẽn pa sõma ye

6. Bõe yĩng tɩ pag ne a sɩd segd n pelg b pʋs ne taaba, la rẽ kogend-b-la ne bõe?

6 Kiris-ned fãa segd n talla pʋ-peelem a zak pʋgẽ. Pag ne a sɩd segd n pelga b pʋs ne taaba, n da solg taab bũmb ye. Kiris-ned sẽn kẽ kãadem pa segd n do pag bɩ rao a to ye. A pa segd n tũnug ne ẽntɛrnetã meng n do pag bɩ rao a to, bɩ n ges yoob yɛl ye. Kiris-neb kẽer sẽn kẽ kãadem solgame n maan a buudu, la woto me yaa zãmbo. Rĩm a Davɩɩd yeelame yaa: ‘Mam ka zĩnded ne nin-yaals ye, la mam ka tũud zãmb dãmbã me ye.’ (Yɩɩl Sõamyã 26:4) Y sã n kẽe kãadem, bɩ y ra maan bũmb n solg y pagã bɩ y sɩdã ye!

7, 8. Biiblã kiba-bʋs n tõe n sõng kambã tɩ b bãng pʋ-peelmã yõodo?

7 Sẽn na yɩl n wilg b kambã pʋ-peelmã yõodo, roagdbã segd n tũnuga ne kibay nins sẽn be Biiblã pʋgẽ sẽn gomd neb sẽn yɩ pʋ-peelem dãmb la neb sẽn yɩ zãmb rãmb yellã. Wala makre, a Akã sẽn zu teed la a mak n na n solgã, a Gehazi sẽn yag n na n bao arzɛkã, la a Zida sẽn zu la a zãmb a Zezi wã.—Zozue 6:17-19; 7:11-25; 2 Rĩm dãmba 5:14-16, 20-27; Matɩe 26:14, 15; Zã 12:6.

8 Kibay a taab gomda neb sẽn yɩ pʋ-peelem dãmb yelle. Wala makre, a Zakoob kibarã. A yeela a kom-dibli wã tɩ b tɩ lebs ligd ning b sẽn yã b yondã pʋsẽ wã, a sẽn da tẽed tɩ yɩɩ tudgrã yĩngã. A Zɛfte ne a bi-puglã kibarã. Bi-puglã sak n pidsa a ba wã pʋlengã baa sẽn yaa toog wʋsgã. A Zezi talla raood n wilg a sẽn yaa a soab a bɛɛbã taoore, sẽn na yɩl n pids Wẽnnaam daabã la a kogl a zo-rãmbã. (Sɩngre 43:12; Bʋkaoodba 11:30-40; Zã 18:3-11) Woto yaa Wẽnnaam Gomdã pʋgẽ kibay a wãn bal sẽn tõe n sõng roagdbã tɩ b zãms b kambã tɩ b bãng pʋ-peelmã yõod la b nong pʋ-peelem.

9. Roagdb sã n dat tɩ b kamb wa yɩ pʋ-peelem dãmba, bõe la b pa segd n maane, la bõe yĩng tɩ b mak-sõngã tar yõod wʋsgo?

9 Roagdbã sã n dat n wilg b kambã pʋ-peelmã yõodo, b segd n kõo mak-sõng rẽ wɛɛngẽ. Tʋm-tʋmd a Poll yeela woto: “Fo zãmsda neb a taaba, n yaool n ka zãmsd f meng ye. Fo sẽn moond tɩ ned ra zu wã, yaa bõe tɩ fo zuuda?” (Rom dãmb 2:21) Roagdb kẽer sagenda b kambã tɩ b yɩ pʋ-peelem dãmba, tɩ bãmb mensã yaool n yaa zãmb dãmba. B tõe n dɩka bũmb b tʋʋmã zĩigẽ n yetẽ tɩ pa yelle, bala tʋʋmdã taoor soab miime tɩ nebã na n dɩgsa bõn-kãensã. B tõeeme me n yag ziri wakat ning n yetẽ tɩ ka yell ye. La wagdem yaa wagdem baa sẽn yaa bũmb ning la f zu-yã. Pʋ-yagb me yaa pʋ-yagbo. Ka be bilf ye. * (Luk 16:10) Roagdb sã n pa pʋ-peelem dãmba, b kambã na n bãnga rẽ tao-tao, la b sã n wa bɩ, bãmb me tõeeme n pa yɩ pʋ-peelem dãmb ye. (Efɛɛz rãmba 6:4) La roagdb sã n yaa pʋ-peelem dãmba, b kambã me na n yɩɩ pʋ-peelem dãmb sẽn waoogd a Zeova dũni kãngã sẽn pid ne zãmbã pʋgẽ.—Yelbũna 22:6.

D TALL PƲ-PEELEM TIGINGÃ PƲGẼ

10. D sã n wa sõsd ne d tẽed-n-taasã, bõe la d pa segd n yĩmi?

10 Tigingã pʋgẽ, tõnd ne taab sʋka d tara segb n tõe n wilg tɩ d yaa pʋ-peelem dãmba. Wala d sẽn yã sak 12 pʋgẽ wã, d segd n gũusa ne d goamã, sẽn yɩɩd fãa d sã n wa be ne d tẽed-n-taasã. D sã n pa gũusi, sõsg tõe n wa lebga wɩdga, bɩ munaafɩglem menga! D sã n wʋm kibar n pa bao n bãng a sã n yaa sɩd bɩ ziri n dɩk n tar n gomda, d tõe n sõng n yelga ziri. Sã n wa yaa woto, yɩta sõma tɩ d sĩnd d noore. (Yelbũna 10:19) La d tõe n miime tɩ kibar ning yaa sɩda, la woto pa rat n yeel tɩ d segd n dɩk-a lame n tar n gomd ye. Kibarã tõeeme n pa pak tõndo, bɩ pa kibar d sẽn segd n dɩk n togs ned ye. (1 Tesalonik rãmba 4:11; 1 Pɩɛɛr 4:15) Neb kẽer me gomda goam sẽn zabd neba, n yetẽ tɩ yaa sɩd la b togsda. La tõnd segd n gomda ne bʋgsem wakat fãa.—Kolos rãmba 4:6.

11, 12. a) Bõe n kɩt tɩ yel-wẽn-maandb kẽer yell paam pãnga? b) Ziri nins a Sʋɩtãan sẽn yelgd yel-wẽn-kãsemsã wɛɛngẽ wã kẽer la bʋse, la wãn to la d tõe n kɩɩs a Sʋɩtãana? d) Wãn to la d tõe n wilg d pʋ-peelem ne a Zeova siglgã?

11 Sẽn yɩɩd fãa, d segd n yɩɩ pʋ-peelem dãmb ne neb nins sẽn lʋɩt taoor tigingã pʋgẽ wã. Neb kẽer maana yel-wẽn-kãsems n mak n na n solge, tɩ wa puk tɩ kãsem dãmbã bool-b n sok tɩ b yag ziri. Rẽ kɩtame tɩ b yellã paam pãnga. Nin-kãensã buud nong n maanda wa b tũuda a Zeova, n yaool n solg n maand yel-wẽn-kãsemse. Rẽ kɩtame tɩ bũmb nins b sẽn maand b vɩɩmã pʋgẽ wã fãa yaa ziri bala. (Yɩɩl Sõamyã 12:3) Kãsem dãmbã sã n bool neb kẽer n na n sok yell ning poorẽ, b togsda sɩd bilfu, la b solg yellã menga. (Tʋʋma 5:1-11) Nong n yaa b sẽn tẽed ziri nins a Sʋɩtãan sẽn yelgdã yĩng la b sẽn yagd ziri woto wã.—Ges-y seb-neng 164-5 zĩ-gũbrã sẽn yet tɩ:  “A Sʋɩtãan pʋ-yagb yel-wẽn-kãsemsã wɛɛngẽ” wã.

12 D sã n wa gʋlsd sebr a Zeova siglgã sẽn kose, d segd n wilga yɛlã ne pʋ-peelem. Wala makre, d sã n wa gʋlsd d koe-moonegã rapoore, d segd n gʋlsa d sẽn sɩd maan bũmb ningã kɛpɩ. D sã n wa maand demand so-pakrã, Betɛllã bɩ bũmb a to yĩng me, d segd n togsa sɩda. Wala makre, d tog n wilga d laafɩ wã sẽn sɩd yaa to-to, la yɛl nins fãa b sẽn dat n bãng tõnd zugã n da yag ye.—Yelbũna 6:16-19.

13. D sã n tʋmd ne d tẽed-n-taaga, wãn to la d tõe n wilg tɩ d yaa pʋ-peelem soaba?

13 D sã n tʋmd ne d tẽed-n-taasã me, d segd n yɩɩ pʋ-peelem dãmba. D sã n tar afɛɛr ne taaba, d pa segd n gomd rẽ yell tigissã sasa bɩ koɛɛgã mooneg sasa ye. Tõe tɩ yaa tõnd n dɩk saam-biig tʋʋma, bɩ yaa saam-biig n dɩk tõnd tʋʋma. D sã n dɩk d tẽed-n-taag tʋʋma, d segd n yao-a-la wakat ning d sẽn segd n yao-a wã, la ligd ning d sẽn sar ne taabã. Yaoodã me segd n zemsa ne noy nins laloa wã sẽn gãnegã. (1 Tɩmote 5:18; Zak 5:1-4) D tẽed-n-taag sã n dɩk tõnd tʋʋma, d segd n tʋma sõma. (2 Tesalonik rãmba 3:10) D pa segd n baoodẽ t’a sẽn yaa d tẽed-n-taagã yĩng bɩ a maan tõnd lohorem n yɩɩd tʋm-tʋmdb a taabã ye. Wala makre, d pa segd n baoodẽ t’a kõ tõnd vʋʋsem bɩ n yao tõnd n yɩɩg tʋm-tʋmdb a taabã ye.—Efɛɛz rãmba 6:5-8.

14. Kiris-neb sã n tar afɛɛr ne taaba bõe la b segd n maane, la bõe yĩnga?

14 D tẽed-n-taag sã n wa rat tɩ tõnd naag taab n kẽes ligd afɛɛr ning pʋgẽ, bɩ n dat tɩ d peng-a ligdi, d maanda wãna? Biiblã sagenda tõnd tɩ d gʋls sebr sẽn na n wa yɩ kaseto. Wala makre, a Zeremi sẽn wa n da pʋʋgo, a kɩtame tɩ b gʋls sɛb a yiib sẽn na n wa yɩ kaseto, n kɩs ned t’a bĩngi. (Zeremi 32:9-12; ges-y Sɩngr 23:16-20 me.) Y sã n wa tar afɛɛr ne y tẽed-n-taaga, y sã n gʋls sebr tɩ yãmb ne kaset dãmb tik y nusi, pa wilgd tɩ y pa bas yard ne y tẽed-n-taagã ye. Rẽ sõngdame tɩ no-koɛɛma, mo-yõs la sũ-sãams ra wa zĩnd ye. Kiris-ned ning fãa sẽn tar afɛɛr ne a tẽed-n-taag tog n ninga a yamẽ tɩ sã n wa pa baas neer me, a pa segd n bas tɩ rẽ sãam zẽms-n-taar ning sẽn be tigingã neb ne taab sʋkã ye. *1 Korẽnt dãmba 6:1-8.

D TALL PƲ-PEELEM BŨMBA FÃA PƲGẼ

15. Wãn to la a Zeova get koosmã wɛɛngẽ zãmbã, la kiris-ned manesem segd n yɩɩ wãn koosmã wɛɛngẽ?

15 Pa tigingã pʋgẽ bal la kiris-nebã segd n yɩ pʋ-peelem dãmb ye. A Poll yeelame tɩ ‘tõnd dat n maana bũmb fãa ne pʋ-peelem.’ (Hebre dãmba 13:18) Koosmã wɛɛngẽ d Naandã ratame tɩ d tall pʋ-peelem wakat fãa. Yelbũn sebrã pʋgẽ bala, yaa naoor a naas tõr la b wilg tɩ d pa segd n maan zãmb koosmã wɛɛngẽ ye. (Yelbũna 11:1; 16:11; 20:10, 23) Pĩnd wẽndẽ wã, b ra nong n magda koosmã ne laas la kilo, la b peesd ligdã me. Zãmb dãmbã ra tara laas la kilo rãmb buk a yiib-yiib n zuud la b wẽgd b raadensã. * A Zeova kisa woto! D sã n dat n pa a nonglmã pʋgẽ, d segd n basa zãmb buud fãa.

16, 17. Rũndã-rũndã, zãmb bʋs buud n pid dũni kãngã pʋgẽ, la kiris-nebã manesem segd n yɩɩ wãn-wãna?

16 A Sʋɩtãan sẽn yaa dũniyã naabã yĩnga, zãmbã sẽn be zĩig fãa wã pa ling tõnd ye. Daar fãa d segda yɛl sẽn dat n kʋɩɩb tõnd tɩ d maan zãmbo. Nebã sã n wa gʋlsd sebr n na n bao tʋʋma, b nong n yagda ziri b dipolom dãmbã la b bãngrã wɛɛngẽ. Nebã sã n wa gʋlsd sɛb n na n kẽng tẽng a to, n na n yao lampo, asirãns bɩ yɛl a taaba, b nong n yagda ziri sẽn na yɩl n paam b sẽn datã. Karen-biis wʋsg me nong n maanda zãmb kõmpozisɩõ bɩ ɛgzame sasa. Ɛgspooze sasa me b nong n yãkda kibay ẽntɛrnetã pʋgẽ n yaool n yetẽ tɩ yaa bãmb n tags n gʋls b toore. Neb kẽer sã n wa rat tɩ goosneemã tʋm-tʋmdb sẽn yaa zãmb dãmb tʋm tʋʋmd n kõ-ba, b kõt-b-la ligd sẽn na yɩl n paam b sẽn datã. Woto fãa pa ling tõnd ye. Bala d bee dũni pʋgẽ neb wʋsg sẽn nong b mens bala, n yaa ‘ligd noangdba, la zãmb dãmba.’—2 Tɩmote 3:1-5.

17 Kiris-ned hakɩk pa na n sak n tall manesem kãensã buud abada! Bũmb ning sẽn kɩt tɩ yɩl n yɩ pʋ-peelem soab yaa toogã yaa tɩ wõnda wa zãmb dãmbã yɛlã neeme. (Yɩɩl Sõamyã 73:1-8) La kiris-ned hakɩk tõeeme n pa paam ligd wa neb a taabã, a sẽn dat n yɩ pʋ-peelem soab “bũmb fãa” pʋgẽ wã yĩnga. La rẽ yĩnga sak toog pʋ-peelem yĩng bee nafr bɩ?

PƲ-PEELMÃ SẼN WAT NE NAFA NINSI

18. Nebã sã n miẽ tɩ f yaa pʋ-peelem soaba, bõe yĩng tɩ tar yõod wʋsgo?

18 Nebã sã n miẽ tɩ f yaa pʋ-peelem soab la ned b sẽn tõe n bas yard ne, yaa bũmb sẽn tar yõod wʋsgo. (Ges-y seb-neng 167 zĩ-gũbrã sẽn sok tɩ: “Mam yaa pʋ-peelem soab wakat fãa bɩ?”) D bãng tɩ sẽn dat-a fãa tõe n paama yʋ-noog woto. Ka be ne f bãngre, f tarem, f neerem, f sẽn yitẽ bɩ yɛl a taab ye. Baasg zãnga, neb wʋsg pa tar yʋ-noog woto ye. B yaa yembr-yembre. (Miise 7:2) Neb kẽer tõe n laada yãmb y pʋ-peelmã yĩnga. La sãnda yẽ sũur na n yɩɩ noog ne yãmba. B na n waoogda yãmb la b bas yard ne-yã. A Zeova Kaset rãmb wʋsg pʋd n yãa b pʋ-peelmã nafre. Wala makre, b yiisa b tʋmd-n-taas sẽn yaa zãmb dãmb tʋʋm la b bas bãmba, b pʋ-peelmã yĩnga. Kẽer me paama tʋʋma, tʋʋm taoor dãmb sẽn wa n baood neb sẽn yaa pʋ-peelem dãmb n na n dɩk tʋʋma.

19. D sã n yaa pʋ-peelem soaba, tõnd sũur-kasetã la zems-n-taar ning sẽn be tõnd ne a Zeova sʋkã na n yɩɩ wãna?

19 Y zoe n paama nafa woto tɩ y nan pa paam me, bãng-y tɩ pʋ-peelmã nafa yɩɩda woto. Y na n paama sũur-kaset sẽn yaa sõma, rat n yeel tɩ sũur-kaset sẽn pa ningd-y taale. A Poll yeela woto: “Tõnd tara sũur-kaset [sẽn yaa] sõma.” (Hebre dãmba 13:18) Sẽn paase, tõnd saasẽ Ba wã nee y pʋ-peelmã la a nonga pʋ-peelem dãmba. (Yɩɩl Sõamyã 15:1, 2; Yelbũna 22:1) N-ye, d sã n yaa pʋ-peelem dãmba, sõngda tõnd tɩ d kell n pa Wẽnnaam nonglmã pʋgẽ. Bark tek woto! Sak ning sẽn pʋgdã pʋgẽ, d na n yãa a Zeova tagsg tʋʋmã zugu.

^ sull 9 Tigingã pʋgẽ, ned sã n nong n yagd ziri n dat n sãam neb yʋʋre, kãsem dãmbã tõe n boola a soab n kao a bʋʋdo.

^ sull 14 Sẽn na yɩl n bãng bũmb ning ned sẽn segd n maan afɛɛr sã n wa pa baas neere, ges-y seb-neng 222-3 vẽnegrã.

^ sull 15 B tara b kilo n daad teedã, la b tar a to n koosdẽ, b mens nafr yĩng bala. Wakat ninga b tara pɛɛsdg nus woglem la zɩslem sẽn pa yembr n zãmbd nebã.