Kwenda ku nda-nda-nda yo zviri mukati

Kwenda ku bhokiso ro zviri mukati

CIPAUKO 14

Ivanyi Makagondeka pa Zviro Zvese

Ivanyi Makagondeka pa Zviro Zvese

‘Tinoda kuva takagondeka mu zviro zvese.’—VAHEBERI 13:18, Shanduro yeNyika Itsva. 

1, 2. Ngenyi Jehovha anodakara paanotivona tecivangisira kuti tirambe takagondeka? Fananijiranyi.

MAI no mwana wavo mudoko vari kubuda mu bazari. Ngo cibvumbu, mwana woima, mu meso mwake motatija kutambujika. Munyara yake muno cibhoneka cidoko caatora mu bazari. Iyena wakanganwa kuhwirija kana kukumbira mai wake kuti vatenge. Iyena wocemera mai wake ecikaya-kaya. Mai wake vomunyaraja zve vomutora voendazve naye kubazari kuti ahwirije cibhoneka ciya no kukumbira kuregerehwa. Paanoita kudaro, mwoyo wa mai wake unozara ngo mudakaro no kuzvikuja. Ngenyi?

2 Zviro zvishoma zvinodakajisa maningi vabari kupinda kuvona kuti vana vavo vari kujija kusisira ko kugondeka. Zve zvondhozvo zvinoitikavo na Baba wedu vo mugore ‘Mwari wo cokwadi.’ (Nduyo 31:5, Shanduro yeNyika Itsva) Paanovona kukura kwedu kumujimu, iyena anodakara maningi akavona kuvangisira kwedu kuti tive vakagondeka. Ngo kuti tinoda kumudakajisa zve kuramba tiri mu rudo hwake, tinoda kuva no mazwiro ondhoo no o mupostori Pauro uwo wakati: ‘Tinoda kuva takagondeka mu zviro zvese.’ (Vaheberi 13:18, Shanduro yeNyika Itsva) Ngatende tivone mativi marongomuna anosisira o mu upenyu o kuti kangaije nguva jimweni angava anonesa kamare kuva takagondeka. Tevere ticazovona makomborero manganani o kuva takagondeka.

KUVA TAKAGONDEKA PACEDU

3-5. (a) Soko ra Mwari rinotingwajisa kudini ngo pamusoro po ngozi iripo yo kuzvicengeja pacedu? (b) Zvicinyi zvicazotibesera kuti tive takagondeka pacedu?

3 Cineso cedu co kutanga ngo co kujijira kuva takagondeka pacedu. Inga vandhu vacikazivi kukwana azvinesi kuti tizvicengeje tega. Inga muezaniso, Jesu wakabvunja maKristu o kuRaodhisea kuti vainga vazvicengeja vega ngo kurangarira kuti i vandhu vakapfuma, zvokadi kamare ivona vainga ‘varombo, mapofu no mitu’ kumujimu—mugariro unozwisa urombo kamare. (Apokalipsi [Cakapangijihwa] 3:17) Kuzvicengeja kwavo kwakaita kuti mugariro wavo uve pa ngozi huru.

4 Kangaije imwimwi mucaceuja ngwajo yo mujiji Jakobo yo kuti: “Ndiani anoti anotenda Mwari, kaveta aabati rurimi hwake, anojicengeja kamare. Rutendo hwake hwabiresi.” (Jakobo 1:26) Kudari tikarangarira kuti tingashaisha kushandisa rurimi hwedu asi kunamata kwedu kunondoramba kwecitendehwa ndi Jehovha, tinonga tecizvicengeja tega. Kunamata kwedu Jehovha kunova kucina shwiro, komahara kamare. Zvicinyi zvingatibesera kuti tirambe maitiro ao anosuruvarisa?

5 Mu vhesi jondhojo, Jakobo wakaezanisira cokwadi co mu soko ra Mwari no buko (supeya). Iyena anotingwaja kuti tisotesese mutemo wakaperera wa Mwari zve tiite nasiriro mukuzwirana nawo. (Verenganyi Jakobo 1:23-25.) Bhaibheri rinokwanisa kutibesera kuti tive takagondeka no kuvona zvatinodikana kuitisa nane. (Macumbiro 3:40; Hagayo 1:5) Tingaita mukumbiro tecikumbira kuti Jehovha atipopore, atibesere kuti tivone no kubudisa pambhene kuposa kwedu kwese. (Nduyo 139:23, 24) Kutama kugondeka i kurembejeka zvo kuti kungakwanisa kuticengeja, ngo kudaro tinodikana kuva no mavonero ondhoo a Baba wedu wo mugore. Mazwi Akangwara 3:32 inoti: “Ngokuti [Jehovha] Mwari anonyangajihwa ngo wakaxata mwoyo, anoda ngo mwoyo wese varurami.” Jehovha angatibesera kuti tive no mazwiro ake zve tozvivona ngo mavonero aanotiita. Ceujanyi kuti Pauro wakati: ‘Tinoda kuva takagondeka.ʼ Mu nguva ino, atikwanisi kuva takakwana asi tino cido co kupsaka kamare kuva takagondeka.

KUVA TAKAGONDEKA PA MBHURI

Kuva takagondeka kunotibesera kuti titize mugariro jo tingazofisha

6. Ngenyi vakarovorana vanodikana kugondana zve i ngozi japi javanoramba pavanoita kudaro?

6 Kugondeka kunodikana kuva citatijo cinosisira maningi co mbhuri yo ciKristu. Ngo iyo ndava, mukaji no mwamuna vanodikana kugondana. Mu mucadho wo ciKristu, amudikani kuwanika zviito zvakasvipa zvakadari inga kutamba no mundhu kunja ko mucadho teciita inga tinomuda, kusakurira ushamwari hwakafishika mu Interneti, kana kushandisa zvo umitu-mitu no maitiro ari ese. MaKristu amweni akacadha anoita zviro zvakashata kudaro acikatobvunji mudoni wao. Mufambiro uu ngo wo kutama kugondeka. Vonanyi magama o mugondeki Mambo Dhavhidhi o kuti: “Andigari pasi pamwepo no vanyepi, andifambi no vacengeji.” (Nduyo 26:4) Kudari makacadha, mucadonghwina mu mufambiro wo kuti ungazomueja kuviga zvamuri kamare ku mudoni wenyu!

7, 8. Ngo japi muezaniso jo mu Bhaibheri jingabesera vana pa kujijira kuvonesa kusisira ko kugondeka?

7 Vabari pavanonga vecijijisa vana vavo kusisira ko kugondeka, vaizoita zvakanaka kushandisa muezaniso jo mu Bhaibheri. Vangananga muezaniso jo kutama kugondeka inga wa Akani uwo wakaba zve woeja kuviga zvaainga aita, Geazi, uwo wakanyepa kuti awane zviro zvo kunyama, na Judha uwo wakaba no kunyepa kuti auraise Jesu.—Joxwa 6:17-19; 7:11-25; 2 Majimambo 5:14-16, 20-27; Mateu 26:14, 15; Johani 12:6.

8 Ngo divi rakanaka, kuno ndhorondho jakadari inga ja Jakobe uwo wakabvunja vana vake kuti vahwirije mare yo vakawana mu mujiyo yavo, ngokuti wairangarira kuti kangaije yakadihwa mondhomo ngo kukanganwa; muezaniso wa Jefita no mwana wake, uwo wakareremeja mavonero a baba wake ngo kuzvipira pacake; no muezaniso wa Jesu, uwo wakatatija kucunga ngo kutama kuzvifisha pamberi po vandhu vakashata kuti akwanirise zviphorofita no kujivirira shamwari jake. (Genesi 43:12; Vatongi 11:30-40; Johani 18:3-11) Muezaniso mushomani iji jingapa vabari mazano anobva mu Soko ra Mwari, angakwanisa kuvabesera pa kujijisa vana vavo kuti vatatije rudo no kusisira ko kugondeka.

9. Vabari vanodikana kutiza cinyi pavanoda kupa muezaniso wakanaka wo kuva vakagondeka kuno vana vavo, zve ngenyi muezaniso wondhowo unosisira maningi?

9 Majijisiro aya anopa mutoro unodikana maningi ku vabari. Mupostori Pauro wakabvunjisa kudari: “Unoitisa kudini kujijisa vamweni, wotama kujijijisa wega? Iwewe, unojijisa kuti akudikani kuba, unoba!” (VaRoma 2:21) Vabari vamweni vanokanganisa vana vavo ngo kuvajijisa ngo pamusoro po kugondeka kuveni ivona vanoita ciito mukutama kugondeka. Kangaije vangainikira kuba kudoko no kunyepa kudoko kuti: “Oh, veno vo zviro izvi vanozviziva kuti zviri kutohwa ngo vandhu” kana “kunyepa uku kwaenga kutamba hako, akuna ndava.” Cokwadi ngo co kuti, kuba i kuba azvinenyi mutengo wo zviro zvabiwaro, zve kunyepa i kunyepa azvinenyi shwiro yakona kana kukura kwako. * (Verenganyi Luka 16:10.) Ngo kukasika vana vanovona kunyepa uko zve vangakhuvazika ndizvona. (VaEfeso 6:4) Ngo kudaro, pavanojija kuva vakagondeka ngo kuvona muezaniso wo vabari vavo, kangaije vanozokura vecikuja Jehovha mu nyika ino icikazivi kugondeka.—Mazwi Akangwara 22:6.

KUVA TAKAGONDEKA MU UNGANO

10. Ngo pamusoro po kubhuisana mu njira yokugondeka no vatendi doni, kungwarira kwapi kotinodikana kurangarira?

10 Kusonganirana no shamwari jo ciKristu kunotipa mukana muzinji jo kutatija kugondeka. Inga zvotakajija mu Cipauko 12, tinodikana kungwarira maningi mashandisiro otinoita cipo co kuvereketa, maningi-ningi pakati po hama no hambzaji jo kumujimu. Mabhuyo acikazivi kusanwa aanesi kubara cirevo cinokhuvaza, pikija magumbu! Kudari tikahwirijira shwiro yoticikazivi koyavha ndikona, kangaije tinonga tecibesera kuparajira manyepo, ngo kudaro zvakapinda kunaka kungwarira rurimi hwedu. (Mazwi Akangwara 10:19) Ngo divi rimweni, itusu kangaije tinociziva kuti ciro cakatikuti i cokwadi, asi izvo azvirevi kuti tinodikana kuzvibvunjavo vamweni. Inga muezaniso, ngatiti kangaije i shwiro yo nyagoso, kana kuti kungava kutama kunaka mwoyo kubhuya ngo pamusoro pazvo. (1 VaTesalònika 4:11) Vandhu vamweni vanovereketa mu njira inohwaja vecinanga kuti vari kunanga zvakagondeka, asi magama edu anodikana kuva akapfava zve o kunaka mwoyo.—Verenganyi VaKolosi 4:6.

11, 12. (a) Mu njira yapi vamweni vanowira mucishaishi cikuru vanoengejera ndava? (b) Manyepo api anondhandhanisa Sathana ngo pamusoro po zvishaishi zvikuru zve tingamahwisisa kudini manyepo aya? (c) Tingatatijisa kudini pacedu kugondeka ku sangano ra Jehovha?

11 Zvinosisira maningi kuva takagondeka kuno vaya vanotungamirira pa ungano. Vamweni vanowira mu cishaishi cikuru vanoengejera ndava ngo kueja kufisha cishaishi cavo no kunyepera vakuru vo ungano povanovhunjiswa. Vandhu ava vanotora upenyu huviri, vacinanga kuti vanoshandira Jehovha kuveni vari kuita zvishaishi zvikuru. Zvokadi kamare, maitiro aya anoita kuti upenyu hwo mundhu huve hwokunyepa basi. (Nduyo 12:3) Vamweni vanoverengera vakuru divi ro cokwadi vofisha mafundo anodikanaro. (Maitiro o Vapostori 5:1-11) Kutama kugondeka kwakadari kunoitika ngo kutenda manyepo anondhandhaniswa ndi Sathana.—Vonanyi bhokiso rinoti: “ Manyepo a Sathana ngo Pamusoro po Zvishaishi Zvikuru,” pa mapheji 164-165.

12 Zvakanakavo kugondeka no sangano ra Jehovha patinodavira mubvunjo ngo kuita kutara. Inga muezaniso, patinonanga zvotakaita mu basa ro kucumaira, tinodikana kungwarira kuti titame kunanga zvaticizivi kuita. Mukufananavo, patinonga tecizaja fomu riri rese kuitira zvidakajiso zvo basa, nopadoko hapo atidikani kufisha mugariro wo uhomi hwedu kana ciri cese cakambotiitikira mu upenyu.—Verenganyi Mazwi Akangwara 6:16-19.

13. Tingaitisa kudini kuti tirambe takagondeka kudari tinoita nyagoso no vatendi doni?

13 Kugondeka kwedu no vatendi doni kunobatanijwavo pa shwiro jo nyagoso. Pa mukuvo uri wese, hama kana hambzaji jo ciKristu vangaita nyagoso vese. Ivona vanodikana kungwarira maningi kuti shwiro iyi irambe yakaparajana kamare no shwiro jo kunamata pavanonga vari pa Nyumba yo Umambo kana mu mushando. Ushamwari hwo nyagoso hungaitikavo pakati pa patarau no murekhi. Kudari tikatora hama kana hambzaji kuva murekhi, tinodikana kungwarira maningi kushanda navo no kugondeka, kuvapoceresa pa nguva yatakapangana, mutengo watakapangana zve no nasiriro yo besero jinonangwa ngo mutemo. (1 Timoti 5:18; Jakobo 5:1-4) Ngo divi rimweni, kudari tecishandira hama kana hambzaji, tinodikana kuita basa rese ratinovetehwa kuita mu nguva kwayo. (2 VaTesalònika 3:10) Atibviri kuvetera kuti titajwe ngo njira yakasiana no yo murekhi ngokuti tiri hama kana hambzaji yo kumujimu, inga kuti patarau anovangirijwa kutipa nguva yokuzorora, besero kana zvidakajiso zvimweni zvicikapuwi varekhi vamweni.—VaEfeso 6:5-8.

14. Apo maKristu anoita nyagoso pamwepo kana kufiarisi, kungwarira kwapi kwaanodikana kuita, zve ngenyi?

14 Kudari nyagoso yedu ngo yokushandira pamwepo kana kufiarisi, tinodikana kuitenyi? Bhaibheri rinopa ndhungamiro inodikana maningi zve inoshanda: Itanyi kutarirana zvese zvamunopangana! Inga muezaniso, apo Jeremia wakatenga munda, wainga no phepha rakaithwa khopi, no vakazvipupurira, zve nokungwarira kwese maphepha aya akavigwa kuitira kumbeji. (Jeremia 32:9-12; vonanyizve Genesi 23:16-20.) Pamunoita nyagoso no vatendi doni, zvese itanyi kunasa kuzvitara kamare, zvosainwa zve maphepha o ucapupu aadikani kumweswa-mweswa. Izvi zvinozobesera pakutonga shwiro pakazowanika kutama kuzwana, kunyangajwa kana kuparajana kumbejiyo. MaKristu ari ese anoita nyagoso pamwepo, anodikana kurangarira kuti apana shwiro yo nyagoso yakakura zvokuti idire pa ngozi rubatano no runyararo hwo ungano. *1 VaKorinto 6:1-8.

KUVA TAKAGONDEKA KUNJA KO UNGANO

15. Jehovha anozwa kudini ngo pamusoro po zviito zvo nyagoso yokutama kugondeka zve maKristu anoitisa kudini pa shwiro iyi inoizwa ngo vazinji?

15 Kugondeka ko muKristu akupereri mu ungano basi. Pauro wakati: ‘Tinoda kuva takagondeka mu zviro zvese.’ (Vaheberi 13:18, Shanduro yeNyika Itsva) Apo nyagoso inoithwa no vandhu vo kunja ko ungano, Musiki wedu anoda maningi kuti tive takagondeka. Mu bhuku ra Mazwi Akangwara basi, muno magama akawanda ngo ndava yo mupimo yokucengeja. (Mazwi Akangwara 11:1; 20:10, 23) Mu nguva jo kare, zvaiitika maningi kushandisa mupimo no zvikero mu kutengeserana kuitira kupima zvinotengeswa no mare yaishandiswa mukutengeserana. Vatengesi vacizivi kugondeka vaishandisa mapuwe maviri okupimisa no cikero cicikashandi ushoni kuitira kucengejera no kubira vatengi. * Jehovha anozonda zviito izvi! Kuitira kuramba tiri mu rudo hwake, tinoramba kutama kugondeka kuri kwese pomwe no nyagoso yese iciripi yokugondeka.

16, 17. I njira japi jokutama kugondeka jinoizwa maningi mu nyika ya nyamasi, zve maKristu akatema civaringo cokuitenyi?

16 Ngokuti Sathana ndiena mutongi wo nyika, atishamaisiki ngo kuwana kutama kugondeka mu nyika yese. Njiku ngo njiku tingasongana no muejo wo kutama kuva takagondeka. Apo vandhu vanotara zvitendehwa zvavo ngo pamusoro po basa rovanotendehwa kuita, ngo zvo vazinji kunyepa zve kuengejera, kunama-nama zvavacikakwanisi zve maphaso okunyepejera. Vandhu pavanozaja fomu kuti vaende ku nyika yo kunja, kushaba, seguru no mafomu amweni akafanana, kazinji vanopa mupinguro jokunyepa kuti vawane zvovanoda. Vajiji vazinji vanokabhurari pa porovha, kana pavanotara maphepha no ripoti kuitira kucikora, vangaenda mu Interneti vokhopa zvavanowana mondhomo, vecinyepejera vanopa basa rakaithwa ngo umweni inga ndivona kamare vakariita. Vandhu pavanonga vecida kubesehwa ngo vakuru vo nyika vano uvori, kazinji vanodyekera kuti vawane zvavanoda. Ndizvona kamare zvatinovetera mu nyika ino vandhu ‘vanojida, vanodisisa mare, . . . vacina usizi.’—2 Timoti 3:1-5, Shanduro yeNyika Itsva.

17 MaKristu ocokwadi akatema civaringo cokutama kunghwina mu zviito zviri zvese zvakadari. Cinoitisa kuti kugondeka nguva jimweni kuve cineso ngo cokuti nguva jimweni vanoita zviro mukutama kugondeka vanodenga vari kubudirira ushoni kana kutowana besero mu nyika ya nyamasi. (Nduyo 73:1-8) Kuveni, maKristu kangaije angatambujika ngo kutama mare ngo kuti anoda kuramba akagondeka pa ‘zviro zvese.’ Kuvangisira uku kunobesera ciri cese here? Pacina kukana-kana! Ngenyi? Makomborero api anowanika ngo mufambiro wokugondeka?

MAKOMBORERO NGO KUVA WAKAGONDEKA

18. Ngenyi kugondeka kuna mutengo mukuru?

18 Pano zviro zvishoma zvamungawana mu upenyu zvinosisira maningi kupinda mbiri yo kuva mundhu wakagondeka, anothembhwa. (Vonanyi bhokiso rinoti: “ Ndakagondeka Zvakadini?” pa pheji 167.) Zve rangariranyi izvi—mundhu wese angazviitira mbiri iyi! Izvi azvifiri pa zvotinobvija, upfumi, kuseja, kotakakurira kana ciri cese cotinokwanisa. Zvikadaro, vazinji avana upfumi uhu hwo mugariro wakanaka. Izvi zvinonesa kamare. (MIKEYA 7:2) Vamweni kangaije vangashora kuva kwenyu makagondeka, asi vamweni vanozodakarira kugondeka kwenyu, zve vanozomupfupa ngo kumuthemba no kumureremeja. Zvapupu zva Jehovha zvizinji zvakaguma pa kubesereka ngo zvoupfumi ngo kugondeka kwavo. Vakasara mu mabasa avo kuveni varekhi vamweni vacikazivi kugondeka vakabudiswa, kana vakawana mabasa paipsakwa varekhi vakagondeka.

19. Upenyu hwakagondeka hunopsasa kudini hana yenyu no ushamwari hwenyu na Jehovha?

19 Kudari zvamuitikira nokuti azvito, mucazovona kuti kugondeka kunozomuvisira makomborero akakura maningi. Mucazokomborehwa ngo hana yakacena. Pauro wakatara kuti: ‘Tinonyinda kuti tina hana yakagondeka.’ (Vaheberi 13:18, Shanduro yeNyika Itsva) Kunja kwa izvi, kugondeka kwenyu akuzokhiriri kucikaziviki ndi Baba wenyu vo rudo vo kudenga, zve ivona vanoda vandhu vakagondeka. (Verenganyi Nduyo 15:1, 2; Mazwi Akangwara 22:1.) Hina, kuva makagondeka kunomubesera kuti murambe muri mu rudo hwa Mwari, zve akuna mupfupo wotingawana unopinda uu. Mu cipauko cinotevera ticazojija shwiro inozwirana na iyi: Mavonero anoita Jehovha basa.

^ ndim. 9 Mu ungano, mundhu ano cirovejeso co kunyepa—mu njira yakajeka no cido co kuda kusvipisa zina ro umweni—kangaije angatongwa ngo dare ro kutonga.

^ ndim. 14 Ngo pamusoro po zvinodiwa kuitira shwiro yo nyagoso ikatama kufamba ushoni, vonanyi Masoko Okuengejera, mapheji 222-223.

^ ndim. 15 Vatengesi ava vaishandisa mapuwe amweni okupima ndiwona, pakutenga vanoshandisa amweni pakutengesa amwenivo kuti zvinakire ivona basi. Vaishandisavo cikero cakarebera kana kuremera divi rimwe, kuitira kuti vabirezve pakutenga kana pakutengesa.