Okutauluka omutete

Okutauluka omutete wononthele

OKAPITULU 16

Yala Eliapu Nomaliva Alio

Yala Eliapu Nomaliva Alio

“Yalei Eliapu, opo limutile.”—TIAGO 4:7.

1, 2. Omokonda yatyi omuwo wombatisimu uhambukisua?

INKHA uumbilale Jeova omanima omanyingi, tyafuile weivale omalongomona omanyingi ombatisimu movionge vietu vionthiki ike, no nombali, no nonthatu. Mahi, katyesukisile ovikando viñgapi wakala povionge ovio, tyafuile nkhele tyikuhuvisa tyina utala vana mavambatisalwa vepumphi kovipundi vio komutwe vakatuka opo velipakule pala ombatisimu. Tyina ovanthu vambatisalwa, aveho vahambukua avahakela. Omaiho ove hamwe akala no nonkhuka tyina utala ovanthu ovanyingi vatokola okukala konthele ya Jeova. Momivo viatyo ovio, tukala nehambu enene!

2 Namphila hamwe tutala onombatisimu ovikando vimwe menima, onoandyu mbuna elao liokutala ovikando ovinyingi. Utyivila okusoka “ehambu likala keulu” tyina ovo vatala ovanthu ovanyingi mouye auho vekahi nokuyawisua meongano lia Jeova onosimano ambuho? (Lucas 15:7, 10) Tyotyili, onoandyu mbuhambukwa unene tyina mbutala eliyawiso olio!—Ageu 2:7.

ELIAPU “LIKAHI NOKUENDA-ENDA NGONKHEYAMA IKOMA”

3. Omokonda yatyi Satanasi ekahi nokuenda-enda “ngonkheyama ikoma,” iya oityi ahanda okulinga?

3 Mahi, kuna onoandyu mbahahambukwa tyina mbutala ovanthu vambatisalwa. Satanasi novilulu viae, vanumana unene tyina vatala ovanthu ovanyingi vatyindamena ouye uno wovivi. Tyotyili, Satanasi wapopia okuti petupu omunthu nawike maumbila Jeova nohole yotyotyili, iya nawike matualako nekolelo inkha alolwa. (Tanga Jó 2:4, 5.) Ovikando aviho omunthu alinga etokolo liokulipakula ku Jeova, ulekesa okuti Satanasi onkhembi. Ongatyina Satanasi ekahi nokuvetwa nomalukuihi omanyingi onosimano ambuho. Katyihuvisa okuti ukahi “nokuenda-enda ngonkheyama ikoma yovola ou maili”! (1 Pedro 5:8) “Onkheyama” oyo, ihanda tuyekepo oupanga wetu na Huku.—Salmo 7:1, 2; 2 Timóteo 3:12.

Apeho omunthu elipakula ku Jeova iya ambatisalwa, ulekesa okuti Satanasi onkhembi

4, 5. (a) Ononkhalelo patyi onombali mbakolela Jeova apola Satanasi ononkhono? (b) Onthumbi patyi Omukristau wotyotyili ena okukala nayo?

4 Namphila tukahi nokulwa nondyale onkhalavi, katupondola okukala nowoma. Omokonda yatyi? Mokonda Jeova wapola ononkhono “mbonkheyama ikoma” mononkhalelo onombali mbakolela. Ombupi ononkhalelo ombo? Tete, Jeova wapopia okuti “otyinyingi otyinene” tyovanthu Ovakristau votyotyili mavakahupa “mononkhumbi ononene” mambuya apa katutu. (Revelação 7:9, 14) Omaulo a Huku kaaponyo. Moluotyo, alo umwe Satanasi utyii okuti kemetyivili okuyapula ovanthu aveho va Huku.

5 Onkhalelo yavali ilekesa okuti Huku wapola ononkhono Satanasi imoneka nawa monondaka mbapopiwa nomuumbili wekolelo wa Huku kohale. Omuuli Azaria wapopilile Ohamba Asa okuti: “Jeova ukahi noonwe putyina mutualako okukala nae.” (2 Crônicas 15:2; tanga 1 Coríntios 10:13.) Kuna onongeleka ononyingi Mombimbiliya mbulekesa okuti kohale Satanasi nalumwe evilile okunyona omunthu utualako okufuena ku Huku. (Hebreus 11:4-40) Hono, Omukristau utualako okufuena ku Huku utyivila okuyala Eliapu alo umwe okulifinda. Ondaka ya Huku itupopila okuti: “Yalei Eliapu, opo limutile.”—Tiago 4:7.

“TUNA OVILWA OVINENE . . . NO NOANDYU ONOMBI”

6. Oñgeni Satanasi alwisa Ovakristau?

6 Satanasi ketyivili okufinda ovanthu aveho va Huku, mahi inkha katulunguka metufindi. Satanasi utyii okuti upondola okutufinda inkha anyona oupanga wetu na Jeova. Oñgeni aovola okutyilinga? Mokutuutukila, nokutuyapula nomatutu ae. Tutalei omaliva Satanasi aundapesa.

7. Omokonda yatyi Satanasi ekahi nokuutukila ovanthu va Jeova?

7 Okutuutukila. Apostolu João wati: “Ouye auho ukahi pomaoko ondingavivi.” (1 João 5:19) Monondaka ombo muna elondolo limwe lina esilivilo pala Ovakristau aveho votyotyili. Mokonda ouye auho ukahiale pomaoko a Satanasi, oe hono upondola okuyawisa ononkhono mbae mbokuutukila vana ehevilile okunyona alo hono—ovanthu va Jeova. (Miquéias 4:1; João 15:19; Revelação 12:12, 17) Satanasi una onyengo onene, mokonda utyii okuti omuwo wae kauhi. Moluotyo, ukahi nokuyawisa omahongiliyo ae. Hono, Satanasi ukahi nokulinga ononkhono ononene opo anyone oupanga wetu na Huku.

8. Oityi apostolu Paulu ahandele okupopia etyi apopia okuti “tuna ovilwa” no noandyu onombi?

8 Ovilwa kese munthu ena. Apostolu Paulu walondola Ovakristau vakuavo okuti: “Tukahi nokulwa . . . no noandyu onombi keulu.” (Efésios 6:12) Omokonda yatyi Paulu apopila ondaka “okulwa”? Omokonda ondaka yo gregu yapitiyua “okulwa,” ihangununa okulwila popepi. Ngotyo, etyi Paulu apopia ondaka oyo, ankho ukahi nokulekesa okuti kese umwe ukahi nokulwa no noandyu onombi. Tyilinge tukala motyilongo omu ovanthu vetavela okuti kuna onoandyu onombi ine kavetavela, tuhalimbueiko okuti etyi tuelipakula ku Jeova ongatyina tuanyingila motyila tyokulwa. Ovakristau aveho vekahi movilwa ovinene. Mokonda yotyo, Paulu walondola ovikando vitatu Ovakristau ko Efesu opo “vatualeko tyapama”!—Efésios 6:11, 13, 14.

9. (a) Omokonda yatyi Satanasi novilulu viae vaundapesila “omaliva” omanyingi? (b) Omokonda yatyi Satanasi aovolela okunyona onkhalelo yetu yokusoka, iya oñgeni matuanye ononkhono mbae mbokulinga ngotyo? (Tala okakasa “ Lunguka Nomaliva A Satanasi!”) (c) Eliva patyi lie Liapu pahe matulilongesa?

9 Omaliva a Satanasi. Paulu wavela ondundo Ovakristau vatualeko tyapama nokuliyakulila “komaliva” a Satanasi. (Efésios 6:11) Tala okuti Paulu kapopile vala eliva like. Onoandyu onombi mbuundapesa omaliva omanyingi. Moluotyo, Ovakristau vamwe vatualako tyapama etyi valolwa kohale, konyima vatokela meliva ekuavo. Ngotyo, Eliapu novilulu viae, vatala nawa oñgeni kese umwe puonthue alinga ovipuka opo vanoñgonoke opi tuahapamene, iya avakuatelelamo opo vanyone oupanga wetu na Huku. Mahi, Nombimbiliya tupondola okunoñgonoka omaliva omanyingi aundapehiwa Neliapu. (2 Coríntios 2:11) Ovikapitulu viokualamba, tuelilongesa omaliva amwe, eliva liomalumono, liokuovola omapanga omavi, nomaundalelapo. Pahe matulilongesa eliva ekuavo lia Satanasi—oumbanda.

OKULINGA OMAUMBANDA —TYIHANGUNUNA OKULAVISA

10. (a) Oityi oumbanda? (b) Oñgeni Jeova atala oumbanda, iya oñgeni ove uutala?

10 Una ulinga omaumbanda upopia no noandyu onombi. Okutapesa, nounganga, nokuyumba vakuavo owanga, nokutomphola novanthu vokuankhia, ononkhalelo mbumwe mbokulinga oumbanda. Tutyii okuti Jeova ‘utoya’ oumbanda. (Deuteronômio 18:10-12; Revelação 21:8) Mokonda nonthue tuesukisa ‘okuyala ovivi’ katyaviukile okulinga oupanga no noandyu onombi. (Romanos 12:9) Inkha tulinga ngotyo, tulavisa Tate yetu keulu, Jeova.

11. Omokonda yatyi Satanasi ahambukilwa inkha etuyapula opo tulipake moumbanda? Ava ongeleka.

11 Mahi, mokonda okulipaka moumbanda tyilavisa Jeova, Satanasi watokola okuyondya vamwe puonthue opo velipake motyituwa otyo. Ovikando aviho Satanasi evila okuyapula Omukristau okulipaka mounganga uhambukwa. Omokonda yatyi? Soka kongeleka ei: Inkha efualali limwe lisapo omafualali omakuavo alikeliwaneka no nondyale, onkhalamutwe yonondyale maihambukwa unene. Tyina ihanda okuleva onkhalamutwe oku kuatunda efualali utumbulapo efualali. Tupu, inkha Omukristau umwe uyekapo okuumbila Jeova elipake moumbanda, ukahi nokuliava pomaoko a Satanasi. Soka oñgeni Satanasi ahambukwa tyina omukuatate umwe ayekapo eongano lia Jeova! Okuti tuhanda okuhambukiswa Eliapu? Au! Onthue katuvalavisi.

SATANASI UUNDAPESA OMAPULO ANGUANGUANESA

12. Eliva patyi Satanasi aundapesa opo ahongiliye olusoke luetu konthele youmbanda?

12 Inkha tuyala oumbanda, Satanasi kemetyivili okutuyondya neliva olio. Moluotyo, utyii okuti wesukisa okupilulula onkhalelo yetu yokusoka. Ñgeni? Wovola ononkhalelo pala okunguanguanesa Ovakristau opo vasoke okuti “otyiwa otyivi, iya otyivi otyiwa.” (Isaías 5:20) Opo Satanasi etyivile okulinga ngotyo, ovikando ovinyingi uundapesa eliva lihole okukuata ovanthu ovanyingi—okunguanguanesa omutima wetu.

13. Oñgeni Satanasi kohale aundapesile eliva liokunguanguanesa?

13 Tala oñgeni Satanasi aundapesa eliva olio kohale. Motyikunino tyo Endene Satanasi wapula Eva okuti: “Okuti tyotyili Huku wati muhaliei komiti aviho vikahi motyikunino?” Kononthiki mba Job, etyi ankho onoandyu mbeliongiya, Satanasi wapula: “Okuti Job una onthilo na Huku otyali?” Konthyimbi yovilinga via Jesus viokuivisa, Satanasi wapopila Kristu okuti: “Inkha umona wa Huku, popila omamanya aa akale onombolo opo ulie.” Soka: Satanasi wakuela onondaka Jeova apopilile Jesus okuti: “Ou Omona wange onthyolwa, ame napanda unene”!—Gênesis 3:1; Jó 1:9; Mateus 3:17; 4:3.

14. (a) Oñgeni Satanasi aundapesa eliva opo anguanguanese ovanthu konthele youmbanda? (b) Oityi matulilongesa pahetyino?

14 Tupu hono, Eliapu liundapesa eliva olio opo anguanguanese ovanthu konthele youmbanda. Tyotyili, Satanasi ukahi nokunguanguanesa olusoke luo Vakristau vamwe. Ovo vahimbika okulipula inkha ononkhalelo ambuho mboumbanda mbapenga. (2 Coríntios 11:3) Oñgeni matuvekuatesako okupilulula olusoke luavo? Oñgeni tupondola okuliyunga opo Satanasi ehetuhongiliye neliva olio? Opo tukumbulule omapulo oo, matulilongesa ononthele onombali mbomuenyo Satanasi asilisa noumbanda: Ovitalukiso nokuovola ekongoko.

SATANASI UTUYONDYELA MOMAHANDO NOMOMASUKO ETU

15. (a) Oñgeni ovanthu ovanyingi kovilongo vio Koutakelo vatala oumbanda? (b) Oñgeni Ovakristau vamwe vahongiliyua nolusoke luouye konthele youmbanda?

15 Kovilongo vio koutakelo wo Europa noko América, ovanthu ovanyingi vatala oumbanda, okutapesa, nowanga, novipuka ovikuavo vielikuata noumbanda ngatyina oviwa. Onosinema, nomikanda, no Televisau, nokomputadole vilekesa ovipuka vielikuata kumwe novilulu ovanthu vatala ngatyina viaviuka iya vikahi nokuliyawisa kese nthiki. Onosinema nomikanda vimwe vilekesa oumbanda, vipandwa unene novanthu. Ovipuka ovio, vilekesa okuti ovilulu vikahi nokulingisa ovanthu okusoka okuti owanga kauapengele. Okuti olusoke olo luokutala oumbanda ngatyina otyipuka tyihapengele tyihongiliya Ovakristau? Onkhalelo yokusoka Yovakristau vamwe ikahi nokuhongiliyua. Ñgeni? Mongeleka, etyi Omukristau umwe amana okutala osinema ipopia konthele youmbanda wati: “Ame natala osinema, mahi halingile oumbanda.” Omokonda yatyi olusoke olo luapenga?

16. Omokonda yatyi katyaviukile okuholovona ovitalukiso vilekesa oumbanda?

16 Namphila okutala ovipuka vielikuata kumwe noumbanda katyelifuile nokutyilinga, otyo katyilekesa okuti okutala ovipuka ovio kumatokela motyiponga. Omokonda yatyi? Soka: Ondaka ya Huku ilekesa okuti Satanasi novilulu viae, vetupu epondolo liokutala etyi tyikahi momutima wetu. * Moluotyo, ngetyi tuelilongesale, opo vanoñgonoke etyi tusoka nokutala inkha katuapamene mopaspilitu, onoandyu onombi mbutala nawa ovituwa vietu, okukutikinyamo ovitalukiso tuholovona. Tyina Omukristau alinga ovipuka vilekesa okuti uhole onosinema ine omikanda vilekesa oumbanda, nouanga, nonondele, ukahi nokulekesa kovilulu okuti uhole ovipuka ovio. Tyotyili, ukahi nokulekesa okuti watunga omatala evali! Iya ovilulu vipondola okuyawisa vali ononkhono mbavio opo viyapule Omukristau oo novipuka ehole vali alo vityivila okumufinda. Moluotyo, vamwe vokuahimbika okusuka nouanga ulekesua movitalukiso vimwe, mokueenda kuomuwo vahimbika okulipaka moumbanda.—Tanga Gálatas 6:7.

Pola ouwa kombatelo ya Jeova tyina una ovitateka viekongoko

17. Eliva patyi Satanasi aundapesa opo anyone vana vavela?

17 Satanasi ketuyondyo vala nehando lietu liokuenda kovitalukiso, mahi, tupu utuyondya nesuko tuna liokuovola ekongoko. Oñgeni etyilinga? Omukristau hamwe unumana nokusoya mokonda ouvela ena kawevililue okuhakulwa. (Marcos 5:25, 26) Otyo tyipondola okuavela omphitilo Satanasi novilulu pala okumuyondya. Ovilulu visoyesa omunthu alo asoka okuovola onkhalelo yokuhakulwa yelikuata kumwe ‘noumbanda’ ine owanga. (Isaías 1:13) Inkha eliva olio liovilulu likuata, iya oupanga omunthu ena na Huku maunyonwa. Ñgeni?

18. Onkhalelo patyi yokuhakulwa Omukristau esukisa okuanya, iyaomokonda yatyi?

18 Jeova walondola ova Isilayeli vakaovolele ombatelo “kovimbanda” okuti: “Tyina muyelula omaoko enyi, ame ndyilihitika komaiho. Namphila mulinga omalikuambelo omanyingi, ame himutehelela.” (Isaías 1:15) Tyotyili, katuhande okulinga natyike tyityilika omalikuambelo etu opo atehelelue na Jeova nokutepulula ombatelo etuavela—haunene tyina tuvela. (Salmo 41:3) Ngotyo, inkha Omukristau atala okuti onkhalelo yokutala ouvela nokuhakulwa yelikuata kumwe noumbanda, wesukisa okuanya. * (Mateus 6:13) Okulinga ngotyo, upondola okukala nonthumbi yokuti Jeova memukuatesako.—Tala okakasa kati, “ Tyotyili Etyi Oumbanda?

TYINA PENA OMAHIPULULO OMANYINGI KONTHELE YOVILULU

19. (a) Onkhalelo patyi onkhuavo Eliapu liyondya ovanthu? (b) Omahipululo patyi Ovakristau votyotyili vena okulityilika?

19 Ovanthu ovanyingi kovilongo vio Koutakelo kavesukile nepondolo lia Satanasi, mahi kononthele ononkhuavo mbouye ovanthu vesuka. Kovilongo ovio, Eliapu liyondya ovanthu ovanyingi opo vetavele okuti oe una epondolo, mahi tyotyili utupu lio. Vamwe movipuka aviho valinga vena owoma wovilulu. Kuna omahipululo omanyingi konthele yepondolo liovilulu. Omahipululo oo, apopiwa nehambu; iya ovanthu vahuva nao. Okuti nonthue tuna okuyandyanesa omahipululo oo? Au. Ovaumbili votyotyili va Huku velityilika okulinga ngotyo mokonda yovipuka vivali viakolela.

20. Oñgeni omunthu apondola okulinga ehando lia Satanasi?

20 Tete, tyina omunthu ayandyanesa omahipululo konthele yetyi ovilulu vilinga, tyotyili ukahi nokulinga ehando lia Satanasi. Ñgeni ngotyo? Ondaka ya Huku ipopia okuti Satanasi ulinga ovilinga ovinene, mahi tupu ilondola okuti uundapesa “omanyingilikilo” “nokuyondya.” (2 Tessalonicenses 2:9, 10) Mokonda Satanasi omuyondyi omunene, utyivila okuhongiliya omutima wavana vayembela koumbanda opo vetavele komatutu. Ovanthu vatyo ovo, hamwe vetavela nomutima auho okuti vamona nokutehelela ovipuka vimwe avevitolela vakuavo. Mokueenda kuomuwo, ovanthu avahimbika okuyauisa omahipululo oo. Inkha Omukristau ayandyanesa omahipululo oo, tyotyili ukahi nokulinga ehando lie Liapu—“he younkhembi.” Iya ukahi nokuyandyanesa ehando lia Satanasi.—João 8:44; 2 Timóteo 2:16.

21. Tuesukisa okutomphola konthele yatyi?

21 Vali, inkha Omukristau umwe ankho upopia novilulu kohale, wesukisa okulityilika okupopia omahipululo oo pala okuyolesa ovakuatate vae. Mokonda yatyi? Tualondolwa okuti: “Talei nawa ku Jesus Onkhalamutwe Yavilapo no Muoyesi wekolelo lietu.” (Hebreus 12:2) Tuna okutala ku Kristu, ha ku Satanasi. Etyi Jesus ankho ekahi pano pohi kayolesile ovalongwa vae nomahipululo onoandyu onombi, namphila ankho apondola okupopia konthele yetyi Satanasi evila okulinga netyi ehevili. Mahi, Jesus wapopile unene konthele Youhamba. Moluotyo, tuhanda okusuka vali unene okutomphola konthele “yovilinga ovinene via Huku,” okuhetekela Jesus nono apostolu mbae.—Atos 2:11; Lucas 8:1; Romanos 1:11, 12.

22. Oityi tupondola okutualako okulinga opo “keulu kukale ehambu”?

22 Tyotyili, Satanasi uundapesa omaliva elikalela, okukutikinyamo oumbanda, opo anyone oupanga wetu na Jeova. Mahi, inkha tuyala ovivi, atukakatela motyiwa, kamatuavela Eliapu omphitilo yokusoyesa etokolo lietu liokuanya oumbanda novipuka aviho viakutikinyamo. (Tanga Efésios 4:27.) Soka “kehambu enene malikala keulu” inkha tutualako “tyapama atuliyakulila komatutu Eliapu” alo eya okumanuako!—Lucas 15:7; Efésios 6:11.

^ palag. 16 Omanyina a Satanasi (Omulwisi, Omutendeleyi, Omukengeleli, Omuyondyi, Onkhembi) kaalekesa okuti oe una epondolo liokutala etyi tyikahi momutima wetu. Mahi, Jeova upopiwa okuti “omutali womitima,” iya Jesus upopiwa okuti “wovolola momalusoke no momitima.”—Provérbios 17:3; Revelação 2:23.

^ palag. 18 Opo unoñgonoke vali, tala onthele yati, “É este exame da saúde para você?”, mo A Sentinela 15 ya Dezembro yo 1994, pomafo 19-22, nonthele yati, “O Conceito da Biblia: Faz diferença o tramento médico que você escolhe?”, mo Despertai! 8 ya Janeiro yo 2001.