Skip to content

Skip to table of contents

CIBALO 16

Amumukazye Diabolosi Abucenjezu Bwakwe

Amumukazye Diabolosi Abucenjezu Bwakwe

“Amumukazye Diabolosi eelyo ulamutija.”—JAKOBO 4:7.

1, 2. Mbaani bakkomana ciindi calubbapatizyo?

IKUTI naa mwali kumubelekela Jehova kwamyaka minji, mweelede kuti mwakamvwa makani manji aalubbapatizyo kumiswaangano yesu yabbazu ayacooko. Pele, nokuba kuti mwali kujanika kumakani aaya ziindi zinji, mweelede kuti lyoonse mulakkomana nomubona baabo bakkalila kumpela kwacibumbili nobaimikila kutondezya kuti balilibambilide kubbapatizyigwa. Aciindi eeci baswiilizi boonse balaakukamba ikutondezya kuti balikkomene. Ambweni misozi ilaakwiibaiba nomubona bantu bali boobu bayandika kapati ibasala kuba kulubazu lwa Jehova. Tulaakukkomana kapati ciindi eeci!

2 Nokuba kuti kubbapatizyigwa kwabantu tukubona buyo ziindi zisyoonto amwaka, balo bangelo balaacoolwe cakubona koonse nkobabbapatizyigwa bantu mumasena aaindene-indene. Kamuyeeya buyo ‘mbobakondwa bangelo kujulu’ nobabona zyuulu-zyuulu zyabantu nyika yoonse ibaboola mucibeela caanyika cambunga ya Jehova amvwiki. (Luka 15:7, 10) Cakutadooneka, ibangelo balakkomana kapati nobabona bantu banji baboola mumbunga ya Jehova!—Hagai 2:7.

DIABOLOSI “UYAABWEENDEENDA MBULI SYUUMBWA WABUTAMBO UUVWULUMA”

3. Nkaambo nzi Saatani ncayabweendeenda “mbuli syuumbwa wabutambo uuvwuluma,” alimwi ino ulaamakanze nzi?

3 Ikwiindana abangelo baambwa atala aawa, kuli zilenge zyamuuya zitakkomani nozibona bantu kababbapatizyigwa. Cilamunyemya kapati Saatani amadaimona aakwe kubona zyuulu-zyuulu zyabantu bafwutatila nyika eeyi iisofweede. Cili boobo akaambo kakuti cakulidunda Saatani wakaamba kuti kunyina muntu uukonzya kubelekela Jehova akaambo kakuti ulamuyanda ncobeni akuti kunyina uukonzya kuzumanana kusyomeka ikuti kali mumapenzi. (Amubale Jobu 2:4, 5.) Aboobo lyoonse muntu umwi nasala kulyaaba kuli Jehova, citondezya kuti Saatani ulabeja. Cili mbuli kuti Saatani ulagunisyigwa mvwiki amvwiki mumwaka. Nkakaambo kaako “uyaabweendeenda mbuli syuumbwa wabutambo uuvwuluma, uyandaula muntu ngwatiimene buumbulu”! (1 Petro 5:8) Ooyu “syuumbwa” uyanda kutumena munzila yakumuuya, ikupa kuti cilongwe cesu a Leza cinyongane naa cimanine limwi.—Intembauzyo 7:1, 2; 2 Timoteyo 3:12.

Kufwumbwa ciindi muntu naalyaaba kuli Jehova akubbapatizyigwa, nkokuti Saatani ulasinizyigwa kuti mubeji

4, 5. (a) Ino nzintu nzi ziyandika kapati Jehova nzyamukasyide kucita Saatani? (b) Ino ncinzi ncakonzya kulangila Munakristo wakasimpe?

4 Nokuba kuti tujisi sinkondoma mukali, tatweelede kuyoowa cakwiindilila. Nkaambo nzi? Nkaambo kakuti kuli zintu zyobilo ziyandika kapati Jehova nzyaakamukasya kucita “syuumbwa [ooyu] wabutambo uuvwuluma.” Ino nzintu nzi eezyo? Cakusaanguna, Jehova wakaambila limwi kuti “nkamu mpati” ya Banakristo bakasimpe iyakufwutuka “mapenzi mapati” aaboola. (Ciyubunuzyo 7:9, 14) Businsimi bwa Leza lyoonse bulazuzikizyigwa. Aboobo, awalo Saatani ulizyi kuti takonzyi pe kwiinyonyoona nkamu yabantu ba Leza.

5 Cabili ncatakonzyi kucita Saatani cilakonzya kuzyibwa kwiinda mukulanga-langa kaambo nkaakaamba umwi wababelesi ba Leza bakaindi ibasyomeka. Musinsimi Azariya wakaambila Mwami Asa kuti: “Jehova unooli andinywe kufwumbwa buyo kuti andinywe mwazumanana kuba anguwe.” (2 Makani 15:2; amubale 1 Bakorinto 10:13.) Makani manji aazintu zyakacitika kaindi atondezya kuti lyoonse Saatani wakali kwaalilwa kubanyonyoona babelesi ba Leza ibakazumanana kuba acilongwe ciyumu a Leza. (Bahebrayo 11:4-40) Mazuba aano, Munakristo uuzumanana kuba acilongwe ciyumu a Leza, ulakonzya kumukazya akumuzunda Diabolosi. Aboobo, Jwi lya Leza litusyomezya kuti: “Amumukazye Diabolosi eelyo ulamutija.”—Jakobo 4:7.

“TUJISI NKONDO YAKUTINGANA . . . AMYUUYA MIBI”

6. Ino mbuti Saatani mbwalwana Munakristo umwi aumwi kumugama?

6 Saatani takonzyi kutuzunda munkondo njotulwana, pele ikuti umwi akati kesu waleka kupakamana, ulakonzya kuzundwa. Saatani ulizyi kuti ulakonzya kutunyonyoona kufwumbwa buyo kuti twaleka kuba acilongwe ciyumu a Jehova. Ino mbuti Saatani mbwasola kucita boobo? Ulacita oobo kwiinda mukutulwana cabukali, kutulwana umwi aumwi kumugama alimwi akutulwana cabucenjezu. Atuzilange-lange nzila eezyi nzyavwula kubelesya Saatani.

7. Nkaambo nzi Saatani ncabalwana cabukali bantu ba Jehova?

7 Kutulwana cabukali. Mwaapostolo Johane wakaamba kuti: “Nyika yoonse ili mumaanza aamubi.” (1 Johane 5:19) Majwi aaya atondezya kuti Banakristo bakasimpe boonse beelede kucenjela. Mbokunga nyika yoonse mbyaabi ili kale mumaanza aa Saatani, ncacita lino nkubalwana cabukali aabo bamulobokede—ibantu ba Jehova. (Mika 4:1; Johane 15:19; Ciyubunuzyo 12:12, 17) Ulinyemede kapati nkaambo ulizyi kuti ciindi ncajisi nciniini. Aboobo, waindila buya lino kutulwana. Mazuba aano, ciindi cakwe mbocili kumamanino, cakuteengelela ulatulwana cabukali kutegwa anyonyoone cilongwe cesu a Leza.

8. Ino mwaapostolo Paulo wakali kupandulula nzi naakaamba kuti tujisi “nkondo yakutingana” amyuuya mibi?

8 Kutulwana umwi aumwi kumugama. Mwaapostolo Paulo wakacenjezya Banakristonyina kuti: “Tujisi nkondo yakutingana, . . . amyuuya mibi iili mumasena aakujulu.” (Baefeso 6:12) Nkaambo nzi Paulo ncaakabelesya mabala aakuti “nkondo yakutingana”? Nkaambo apa muzeezo wakulwana kamando. Aboobo, kwiinda mukubelesya mabala aaya, Paulo wakali kukankaizya kaambo kakuti umwi aumwi wesu kumugama ulwana amyuuya mibi. Kufwumbwa naa tukkala mucisi ibantu mobasyoma myuuya mibi naa pe, tatweelede kuluba kuti notwakalyaaba kuli Jehova twakainjila nkondo eeyi yakutingana. Atwaambe kuti kuzwa ciindi naakalyaaba, Munakristo umwi aumwi takonzyi pe kwiitija nkondo eeyi. Nkakaambo kaako Paulo wakakulwaizya Banakristo baku Efeso ziindi zyotatwe kuti ‘baime nji!’—Baefeso 6:11, 13, 14.

9. (a) Nkaambo nzi Saatani amadaimona aakwe ncabelesya nzila zinji ‘zyabucenjezu’? (b) Nkaambo nzi Saatani ncasola kunyonganya mbotuyeeya, alimwi ino mbuti mbotukonzya kumukazya? (Amubone kabbokesi kakuti “ Amubucenjelele Bucenjezu Bwa Saatani!”) (c) Ino ninzila nzi yabucenjezu njotulaalange-lange lino?

9 Kutulwana cabucenjezu. Paulo ukulwaizya Banakristo kwiima nji akukazya “bucenjezu” bwa Saatani. (Baefeso 6:11) Amubone kuti bbala ndyaakabelesya Paulo litondezya kuti nzila zyabucenjezu nzyabelesya Saatani nzinji. Myuuya mibi ilicenjede, tiibelesyi buyo nzila yomwe pele ibelesya nzila zinji kucenga bantu. Mukuya kwaciindi, basyomi bamwi ibaliyumya musunko limwi balazundwa nobasikilwa sunko limbi. Aboobo, Diabolosi amadaimona aakwe ulatulangisya kutegwa abone kampenda nkajisi umwi aumwi wesu. Mpoonya kweelana akampenda aumwi nkajisi, ulakonzya kujana nzila mpakonzya kunjilila kutegwa anyonyoone cilongwe cesu a Leza. Nokuba boobo, icikulwaizya ncakuti tulakonzya kuzyizyiba nzila nzyabelesya Diabolosi akaambo kakuti zilipanduludwe mu Bbaibbele. (2 Bakorinto 2:11) Kumatalikilo aabbuku eeli, twakabandika tukole tumwi ntwabelesya mbuli kuyandisya zintu zyakumubili, balongwe batali kabotu alimwi abwaamu. Lino atulange-lange nzila aimwi yabucenjezu njabelesya Saatani kweena bantu, nkokuti kusyoma mizimo.

KUSYOMA MIZIMO—NKUZANGILA LEZA

10. (a) Ino kusyoma mizimo caamba nzi? (b) Ino Jehova ukubona buti kusyoma mizimo, alimwi ino nywebo mukubona buti?

10 Ikusyoma mizimo naa madaimona, kupa kuti muntu abe mumaanza aamyuuya mibi. Kusyoma mizimo cibikkilizya kusonda, bulozi, kubelesya ziposo alimwi akubuzya makani kubafwu. Mbubonya mbotuzyi, ikusyoma mizimo “ncisesemyo” kuli Jehova. (Deuteronomo 18:10-12; Ciyubunuzyo 21:8) Mbokunga andiswe tweelede ‘kusesemwa cintu cibi,’ tatweelede alimwi tatusoli nokuceya kuyanzana amyuuya mibi. (Baroma 12:9) Kuyanzana amyuuya mibi nkuzangila Taateesu wakujulu Jehova alimwi kaka ncisesemyo kulinguwe!

11. Nkaambo nzi Saatani ncakonzya kulidunda ikuti twatalika kusyoma mizimo? Amupe cikozyanyo.

11 Pele akaambo kakuti kusyoma mizimo nkuzangila Jehova alimwi kulamucima, Saatani uliyandide kapati kutoongelezya kutegwa katusyoma mizimo. Ciindi napa kuti Munakristo atalike kusyoma madaimona, Saatani ubona kuti wazunda. Nkaambo nzi? Mucikozyanyo: Ikuti sikalumamba woongelezyegwa akubasandukila basikalumamba mbocali kubelekela amwi, mupati wabasikalumba mbaali kulwana ulakonzya kukkomana kapati. Mane buya ulakonzya kusampaula mupati wabasikalumba ngocilwana limwi akaambo kakuti sikalumamba wakwe wamubukila. Mbubonya buyo, ikuti Munakristo watalika kusyoma mizimo, caamba kuti wamuzangila Jehova alimwi ulibikka mumaanza aa Saatani. Amweezyeezye buyo mbwakonzya kulidunda Saatani ikuti caba boobo! Sena akati kesu kuli uuyanda kupa kuti Diabolosi alibone kuti wazunda? Kunyina pe! Tatuyandi kumuzangila Leza.

KUBELESYA MIBUZYO KUTEGWA TUTALIKE KUDOONEKA

12. Ninzila nzi njabelesya Saatani kutegwa anyonganye mbotuyeeya caboola kumakani aakusyoma mizimo?

12 Kufwumbwa kuti kusyoma mizimo kakutusesemya, Saatani takonzyi kutuzunda nabelesya kakole aaka. Aboobo, ulizyi kuti weelede kucinca mbotuyeeya. Munzila nzi? Uyandaula nzila mbwakonzya kunyonganya Banakristo kutegwa kabayeeya kuti “bubotu mbubi abubi kuti mbubotu.” (Isaya 5:20) Kutegwa acite boobo, bunji bwaziindi Saatani ubelesya nzila njaali kubelesya kuzwa kaindi—ubelesya mibuzyo kutegwa tutalike kudooneka.

13. Ino mbuti Saatani mbwaabelesya mibuzyo kutegwa ape kuti bantu badooneke?

13 Amubone Saatani mbwaakaibelesya nzila eeyi kaindi. Mu Edeni wakabuzya Eva kuti: “Sena ncobeni Leza wakaamba kuti tamweelede kulya kuzisamu zyoonse zyamumuunda?” Kumazuba aa Jobu, ibangelo nobakaswaangana kujulu, Saatani wakabuzya mubuzyo wakuti: “Sena Jobu uyoowa Leza kakunyina kaambo?” Alimwi Jesu naakatalika mulimo wakwe anyika, Saatani wakasunka Kristo kuti: “Ikuti naa uli mwana wa Leza, ambila mabwe aaya kuti abe zinkwa.” Amuciyeeyele buyo—Saatani naakali kusunka Jesu wakali kusampaula Jehova kwiinda mukubelesya majwi ngamunya ngaakaamba Leza insondo zisika kucisambomwe musyule aakuti: “Ooyu Mwanaangu ngweyandisya, ngwekkomanina”!—Matalikilo 3:1; Jobu 1:9; Matayo 3:17; 4:3.

14. (a) Ino mbuti Saatani mbwapa kuti bantu kabazumbauzya bubi bwakusyoma mizimo? (b) Ino ncinzi ncotulaalange-lange lino?

14 Mazuba aano, Diabolosi ubelesya nzila njeena eeyi nasola kutupa kuzumbauzya bubi bwakusyoma mizimo. Icuusisya ncakuti, wacikonzya kupa kuti basyomi bamwi kabayeeya kuti kusyoma mizimo kulagwasya. Batalika kuzumbauzya naa nzila zimwi zyakusyoma mizimo nzibi ncobeni. (2 Bakorinto 11:3) Mbuti mbotukonzya kubagwasya bantu bali boobu kuti bacince mbobayeeya? Mbuti mbotukonzya kumucenjelela Saatani kuti tutacegwi mukakole aaka? Kutegwa tuvwiile mibuzyo eeyi, atulange-lange mbazu zyobilo Saatani nzyaasofwaazya cabucenjezu kwiinda mukunjizya zintu zijatikizya mizimo mulinzizyo. Mbazu eezyi zijatikizya kulikondelezya alimwi abusilisi.

KUBELESYA ZINTU NZYOTULOMBOZYA ANZYOTUYANDIKA

15. (a) Ino bantu banji mumasi aakubukuwa bakubona buti kusyoma mizimo? (b) Ino mbuti Banakristo bamwi mbobajatikizyigwa amizeezo yamunyika iijatikizya kusyoma mizimo?

15 Ikapati mumasi aakubukuwa mbuli America a Europe, masalamuzi, bulozi alimwi amisyobo imwi yakusyoma mizimo balayuubya-ubya. Kujanika kuti mumavidiyo, mumabbuku, mumapulogilamu aacipekupeku alimwi amumavidiyo geemu, micito yamadaimona iyaabwiindila kutondezyegwa mbuli kuti ninzila zimwi zyakulikondelezya, izibotu alimwi zitajayi. Mavidiyo amabbuku amwi aatondezya masalamuzi alidumide kapati cakuti bantu basyoma zintu eezyi balalibunga-bunga antoomwe akutalika kulikondelezya anzizyo. Masimpe, madaimona acikonzya kunyonganya bantu kuti kabaubya-ubya ntenda iiliko mumasalamuzi. Sena muuya ooyu wakuubya-ubya bubi bwakusyoma mizimo wabatambukila Banakristo? Inzya, mizeezo yabamwi yanyonganizyigwa. Munzila nzi? Mucikozyanyo, Munakristo umwi naakeebelela vidiyo iitondezya masalamuzi, wakaamba kuti: “Ndakayeebelela vidiyo eeyo, pele tiindakacita zintu zijatikizya kusyoma mizimo.” Mbubi nzi buliko mukuyeeya kuli boobo?

16. Ino nintenda nzi iiliko mukusala zyakulikondelezya zijatikizya masalamuzi?

16 Nokuba kuti kuli kwiindana akati kakucita micito iijatikizya kusyoma mizimo alimwi akuyeebelela, tacaambi kuti kunyina ntenda iiliko mukweebelela micito iijatikizya masalamuzi. Nkaambo nzi? Amuyeeye kaambo aaka: Jwi lya Leza litondezya kuti Saatani amadaimona aakwe tajisi nguzu zyakuzyiba ncayeeya muntu mumoyo. * Aboobo, mbuli mbokwaambwa kale, kutegwa myuuya mibi izyibe ncotuyeeya akampenda kali koonse nkotujisi ikakonzya kunyonganya cilongwe cesu a Leza, ilangisya nzyotucita kubikkilizya azyakulikondelezya nzyotusala. Ikuti nzyacita Munakristo kazitondezya kuti ulaakkomanina mavidiyo naa mabbuku aatondezya zyamizimo, masalamuzi alimwi abulozi, bantu banjidwe naa twaambo tumwi tujatikizya madaimona, nkokuti wiita madaimona. Munzila imwi upa kuti madaimona azyibe kampenda kakwe akubona mpaayelede kunjilila! Aboobo, akaambo kakampenda aako nkaatondezya, madaimona alazumanana kumulwana Munakristo uuli boobu kusikila mane amuumputila ansi naa amuzunda. Masimpe ngakuti, bantu bamwi ibakatalika kuba aluyandisisyo lwakusyoma mizimo kwiinda mukulikondelezya azyamasalamuzi, mukuya kwaciindi bakatalika kucita micito iijatikizya kusyoma mizimo.—Amubale Bagalatiya 6:7.

Amugwasyigwa alugwasyo Jehova ndwapa ciindi nomwaciswa

17. Ino ninzila nzi yabucenjezu njakonzya kubelesya Saatani kubantu baciswa?

17 Saatani tasoli buyo kutweena kwiinda mukubelesya zyakulikondelezya nzyotulombozya, pele ulacita oobo anotuyandika busilisi. Munzila nzi? Munakristo uuciswa ulakonzya kutyompwa kapati ikuti bulwazi bwakwe kabutamani nokuba kuti wasoleka nzila zyabusilisi zinji. (Marko 5:25, 26) Eeci cilakonzya kupa kuti Saatani amadaimona aakwe bajane aakunjilila. Madaimona alakonzya kusunka mulwazi iwagolelwa maano kuti ayandaule musamu naa busilisi bujatikizya “masalamuzi” naa kusyoma mizimo. (Isaya 1:13) Ikuti naa madaimona amuzunda kwiinda mukubelesya nzila eeyi yabucenjezu, cilongwe cakwe a Leza cilakonzya kunyongana. Munzila nzi?

18. Ino ninzila nzi zyabusilisi Munakristo nzyayelede kukaka, alimwi ino nkaambo nzi?

18 Jehova wakacenjezya bana Israyeli ibakali kusyoma “masalamuzi” kuti: “Nomutambika maanza aanu, tandimulangi pe. Nokuba kuti mupaile mipailo minji buti, mebo tandiswiilili pe.” (Isaya 1:15) Masimpe ngakuti, lyoonse tatuyandi kucita cintu cili coonse cikonzya kusinkila mipailo yesu akupa kuti Jehova aleke kutugwasya, kwaambisya ciindi notucisidwe. (Intembauzyo 41:3) Aboobo, ikuti nzila imwi yakuzyiba bulwazi mbwaciswa muntu naa yabusilisi kaibikkilizya kusyoma mizimo, Munakristo wakasimpe weelede kwiikaka. * (Matayo 6:13) Kwiinda mukucita boobo, ulakonzya kuba alusyomo lwakuti Jehova kunyina nakonzya kumulekelezya.—Amubone kabbokesi kakuti “ Sena Ncobeni Ooku Nkusyoma Mizimo?

BANTU BANJI NOBABANDIKA MBWAABELEKA MADAIMONA

19. (a) Ino mbuti Saatani mbwaabacenga bantu kujatikizya nguzu nzyajisi? (b) Ino makani nzi ngobateelede kubandika Banakristo bakasimpe?

19 Nokuba kuti bantu bakkala mumasi aakubukuwa balazyuubya-ubya nguzu zya Saatani, muzisi zimbi balaziyoowa kapati. Muzisi eezyi, ibanji bacengwa a Diabolosi cakuti basyoma kuti ulaanguzu zinji kapati nokuba kuti mubwini tajisi nguzu zili boobo. Bantu bamwi lyoonse bayoowa myuuya mibi muzintu zyoonse nzyobacita mbuli ciindi nobalya, nobabeleka alimwi anoboona. Bantu banji balabandika kujatikizya nguzu zyamadaimona. Bunji bwaziindi, aabo baamba twaambo ootu balatwaamba kabakkomene kapati, eelyo bapa kuti bamwi bayande kumvwa zinji. Sena andiswe tweelede kutola lubazu mukumwaya twaambo twamusyobo ooyu? Peepe, kuli twaambo tobilo tuyandika kapati ibabelesi ba Leza mwini-mwini ncobateelede kucitila boobo.

20. Ino mbuti umwi ambweni cakutazyiba mbwakonzya kumwaya makani aakubeja aa Saatani?

20 Kaambo kakusaanguna nkakuti, muntu uubandika twaambo tujatikizya micito yamadaimona usumpula makanze aa Saatani. Munzila nzi? Jwi lya Leza litondezya kuti Saatani ulakonzya kucita maleele, pele alimwi litucenjezya kuti ubelesya “zitondezyo zyakubeja” alimwi ‘alweeno.’ (2 Batesalonika 2:9, 10) Mbwaanga Saatani ngosikubeja mupati, ulicizyi kunyonganya mbobayeeya aabo ibalibonya kuti balaikkomanina micito iijatikizya kusyoma mizimo akubapa kusyoma zintu zyakubeja. Bantu bali boobo balakonzya kusyoma kuti kuli ncobakabona akumvwa, alimwi eezyi balakonzya kuzyaamba mbuli kuti nzyamasimpe. Mukuya kwaciindi, aabo baswiilila makani aali boobo balakonzya kuyungizya twaambo atumwi twakunozya buyo musalo ciindi nobaambila bamwi. Ikuti Munakristo kaamba makani aali boobu, nkokuti awalo utola lubazu mukucita kuyanda kwa Diabolosi—“usyi wabubeji.” Muntu uucita boobu umwaya makani aakubeja aa Saatani.—Johane 8:44; 2 Timoteyo 2:16.

21. Ino ncinzi ncotweelede kubandika lyoonse?

21 Kaambo kabili nkakuti, nokuba kuti Munakristo kaindi wakacitikilwa ncobeni zintu zimwi zicitwa amyuuya mibi, teelede kuzumanana kwaambila basyominyina makani aali boobo akwaabona mbuli kuti masesya buyo. Nkaambo nzi? Tukulwaizyigwa ‘kugamika meso ku Musololi Mupati alimwi Uulondola lusyomo lwesu, Jesu.’ (Bahebrayo 12:2) Masimpe, tweelede kubikkila maano kuli Kristo ikutali kuli Saatani pe. Kaambo kamwi nkotweelede kuzyiba nkakuti, ciindi Jesu naakali anyika kunyina naakaambila basikwiiya bakwe makani aajatikizya myuuya mibi nokuba kuti nzinji nzyaakali kukonzya kwaamba kujatikizya nguzu nzyajisi Saatani. Muciindi caboobo, Jesu wakabikkila maano kumulumbe wa Bwami. Aboobo, mbubonya mbuli Jesu abaapostolo bakwe, lyoonse tweelede kubandika “milimo mipati ya Leza.”—Milimo 2:11; Luka 8:1; Baroma 1:11, 12.

22. Ino mbuti mbotukonzya kuzumanana kupa kuti kakuli “kukondwa kupati kujulu”?

22 Masimpe Saatani ubelesya nzila zinji zyabucenjezu, kubikkilizya akusyoma mizimo, kusola kunyonyoona cilongwe cesu a Jehova. Nokuba boobo, kwiinda mukusesemwa cintu cibi akukakatila kucintu cibotu, tuyakupa kuti Diabolosi abule mpanjilila kuti atusunke akunyonganya makanze ngotujisi aakutantamuka micito iili yoonse iijatikizya kusyoma mizimo. (Amubale Baefeso 4:27.) Amuyeeye buyo “kukondwa kupati” ikuyakuba “kujulu” ikuti naa twazumanana ‘kwiima nji notukazya bucenjezu bwa Diabolosi’ kusikila leelyo Saatani nayakunyonyoonwa!—Luka 15:7; Baefeso 6:11.

^ munc. 16 Imabala aamba mbwabede Saatani (Sikukazya, Sikubejekezya, Silweeno, Sikusunka, Mubeji) taatondezyi kuti ulakonzya kulingula myoyo amizeezo yesu. Pele, ikwiindana a Saatani, Jehova waambwa kuti “nguulingula myoyo” alimwi a Jesu kuti ngonguwe “uulanga-langa mizeezo amyoyo.”—Tusimpi 17:3; Ciyubunuzyo 2:23.

^ munc. 18 Ikuti kamuyanda makani aambi, amubone cibalo cakuti “Kodi Kupima Matenda Kumeneko Nkoyenera kwa Inu?” mu Ngazi Yamulindizi yamu December 15, 1994, amapeeji 19-22, alimwi acibalo cakuti “Lingaliro la Baibulo: Kusankha Chithandizo cha MankhwalaKodi N’kofunikira?” mu Sinsimuka! yamu January 8, 2001.