NDƐ’M BE BO TULƐ LIKA
Mmoja’n i nun ninnge mun ɔ nin are yolɛ wafa mun
Mmoja’n i nun ninnge kannganngan mun. Mmoja’n i nun ninnge kannganngan’m be fin mmoja’n i nun ninnge cinnjin nnan mɔ be flɛ be blɔfuɛ nun kɛ globili ruzu (globules rouges), ɔ nin globili blan (globules blancs), ɔ nin plakɛti (plaquettes), ɔ nin plasma. Globili ruzu be nun like kun yɛle ploteini (Protéines) nga be flɛ i emoglibini (hémoglobine). Be nga mmoja’n w’a wie be nun annzɛ be nga mmoja’n kpanngban tu be’n, be fa klɔ sran annzɛ nnɛn’m be mmoja’n i nun emoglibini be fa yo be are.
Plasma i dan lika ti nzue. I nun ninnge wie mun yɛle ploteini, mɔ be nun wie yɛle albimini (albumine) nin sɛl inɔganiki (sels inorganiques), ɔ nin fiblinozɛni (fibrinogène). Ninnge wie mun ekun be o plasma nun. Ninnge sɔ mun yɛle anzimu (anzymes) nin nitriman (nutriments), nin minelo (minéraux) nin sukla, ɔ nin antikɔɔ (anticorps), mɔ be nin tukpacɛ’n be kun’n. Sɛ sran kun tɔ tukpacɛ’n, dɔɔtrɔ’m be fa sran nga ɔ ti juejue’n i plasma i nun gamma globilini be wɔ i are. Be fa mmoja’n i nun globili blan be fa yo tukpacɛ wie mun ɔ nin kansɛli’n be are.
?Klistfuɛ’m be kwla kplin are yolɛ nga mmoja’n i nun ninnge kannganngan’m be o nun’n i su? Biblu’n w’a klemɛn i sɔ liɛ’n i wun ajalɛ trele kun sa. Sɛ Klistfuɛ kun kplín su o annzɛ ɔ su kplinman su o, ɔ ti kɛ i bɔbɔ sa. Ɲanmiɛn i ɲrun’n sran sɔ’n i bɔbɔ yɛ ɔ fɛ i ajalɛ’n niɔn. Sran wie’m be kwla se kɛ be faman mmoja’n i nun ninnge kannganngan be nun wie fi. Afin be liɛ’n Ɲanmiɛn mmla nga ɔ fa mannin Izraɛli’n m’ɔ se kɛ mmoja’n nga ɔ fin nnɛn’n nun’n, maan be ‘guɛ i ase’n,’ i su yɛ be jran be fa be ajalɛ liɛ’n niɔn. (Mmla’n 12:22-24) Wie’m be kusu, be kplinman su kɛ be fa mmoja’n annzɛ i nun ninnge cinnjin wie’m be wla be nun. Sanngɛ be kwla kplin su kɛ be fa are nga mmoja’n i nun ninnge kannganngan’m be o nun’n be yo be. Like nga ti yɛ be yo sɔ’n, yɛle kɛ mmoja’n i nun ninnge kannganngan sɔ’m be timan kɛ mmoja’n bɔbɔ ba’n m’ɔ kwla man sran’n i nguan’n sa.
Sɛ é fá mmoja’n i nun ninnge kannganngan’m be su ajalɛ’n, maan e bu kosan nga be lɔngɔ su yɛ be su akunndan: ?N wun i wlɛ weiin kɛ sɛ n faman mmoja’n i nun ninnge kannganngan wie fi’n, i sɔ’n kle kɛ be su faman are wie’m be yoman min annzɛ be su kwlá kpɛman min ngɔlɛ? ?Annzɛ kusu’n, n wun i wlɛ ekun kɛ n su faman are wie mɔ sɛ like wie bo min fɛ’n be kwla fa yo min naan mmoja’n nga ɔ tu min’n w’a jran? ?Like nga ti yɛ n faman mmoja’n i nun ninnge kannganngan wie mun mɔ sanngɛ n fa uflɛ mun’n, ń kwlá yíyí nun ń klé dɔɔtrɔfuɛ kun?
Are yolɛ wafa mun. I wie yɛle emodilisiɔn (hémodilution) nin sɛlsevɛr (cell-saver). Emodilisiɔn nun’n, be cuɛn mmoja’n i bue be sin like uflɛ kun kɛ bajɛ sa’n i nun. Kpɛkun, be fa like kun m’ɔ ti kɛ nzue sa’n mɔ mmoja nunman nun’n, m’ɔ yo maan sran’n i wun mmoja’n ba nvlɛ’n, be fa sin i mmoja nga be cuɛnnin i sɔ’n i osu. Ɔ maan, sran’n i mmoja ng’ɔ kɛ i nun’n, are sɔ mɔ be fa sanngan i nun’n ti’n, globili ruzu b’a sɔnman i mmoja’n nun kun. Kɛ be ko yo sran’n i opele ko wie’n, be fa mmoja nga be cuɛnnin fa guɛli bajɛ’n nun’n be wlɛ i nun ekun. Wie liɛ’n, be wieman sran’n i opele’n i yo naan b’a fa mmoja sɔ’n b’a wlɛ i nun ekun. Sɛlsevɛr liɛ’n, ɔ ti mannzin kun mɔ kɛ bé yó sran opele’n, ɔ fa mmoja’n nga ɔ tu i’n, ɔ yo i sanwun, kpɛkun ɔ fa wla sran’n nun ekun. Kɛ m’ɔ le wafa nga dɔɔtrɔ kun ɔ fa are yolɛ wafa sɔ’n di junman’n ti’n, ɔ fata kɛ Klistfuɛ kun wun like nga i dɔɔtrɔ’n waan ɔ́ yó’n i wlɛ kpa.
Sɛ é fɛ́ i sɔ are yolɛ wafa sɔ’m be su ajalɛ’n ɔ fata kɛ e usa e wun kosan yɛ mun: ‘?Sɛ min are yolɛ nun bé fá min mmoja’n Mmla’n 12:23, 24) ?Sɛ min are yolɛ nun be cuɛn min mmoja’n wie naan be sɛnngɛn i nin like uflɛ’n, kpɛkun i sin be fa wla min nun ekun’n, i sɔ’n su sannganman min akunndan’n mɔ Biblu’n tinngɛli i’n? ?N wun i wlɛ kɛ sɛ n kpalo are yolɛ wafa kwlaa mɔ i nun’n bé fá min mmoja’n, i sɔ’n kle kɛ be su yoman min dializi (dialyse) annzɛ be su faman mannzin be kaciman min awlɛn ba’n annzɛ min afɔkɔ’n?’
i bue bé sín like uflɛ nun, yɛ bé jrán kan naan i sin b’a fa wla min nun ekun’n, ń kwlá sé kɛ mmoja’n sɔ’n te o min wunnɛn’n nun naan b’a “guɛmɛn i ase”? (Sɛ bé yó Klistfuɛ kun opele naan are yolɛ wafa wie nun’n, bé fá i bɔbɔ i mmoja’n bé yó i are’n, ɔ ti i ngunmin i ti su trɔ. Are yolɛ nun’n be fa e bɔbɔ e mmoja’n naan b’a kunndɛ tukpacɛ ng’ɔ o e wun’n. Annzɛ kusu be fa e mmoja’n wie be di junman, kpɛkun be fa wla e nun ekun. Sɛ Klistfuɛ kun kplín su annzɛ ɔ su kplinman su o, i bɔbɔ yɛ ɔ fata kɛ ɔ bu i sin kpa naan w’a fɛ i sɔ liɛ’n i su ajalɛ’n wie ɔ.