Ir al contenido

Tatzʼetaʼ ri rucholajem

CHʼAQA CHIK TZIJONEM

Ri nachapachaʼ ri achʼakul, ¿achike rubʼanik nayaʼ kan?

Ri nachapachaʼ ri achʼakul, ¿achike rubʼanik nayaʼ kan?

Ri achin nuchapachaʼ (o nupichʼipaʼ) ri rukowil richin nuyaʼ rurayibʼal ri ruchʼakul nutzʼilbʼisaj ri rachibʼilanïk rikʼin ri Tataʼixel ruma ri bʼanobʼäl riʼ nubʼän chi xa xe rijaʼ nunaʼ qa riʼ chuqaʼ nutzʼilbʼisaj ri rujolom. Reʼ junan nubʼän toq ja ri ixöq nbʼanon. Ri yebʼanon re bʼanobʼäl reʼ, rikʼin bʼaʼ, yekitzʼët ri winäq choj e achiʼel samajibʼäl ri yeʼukusäx richin rurayibʼal ri chʼakulaj. Chi kiwäch rijeʼ ri yakotzʼeʼ rikʼin jun winäq man richin ta chik nakʼüt ajowabʼäl, xa richin nawelesaj ri arayibʼal chupam ri ramaj riʼ. Ri bʼanobʼäl riʼ man qitzij ta kʼa nukʼäm el rurayibʼal ri achʼakul, xa más nuyaʼ ruchuqʼaʼ. Chuqaʼ nubʼän chi yatzaq chi kipam chʼaqa chik tzʼil taq bʼanobʼäl (Colosenses 3:5).

Ri apóstol Pablo xubʼij: «Wachʼalal [...] tqachʼajchʼojrisaj qiʼ chi re ronojel ri xa man chʼajchʼöj ta, richin chi ri qachʼakul y ri qanima kan chʼajchʼöj ta chuwäch ri Dios» (2 Corintios 7:1). E kʼo kʼayew nubʼän chi kiwäch nkibʼän ri nkibʼij re tzij reʼ. We ja riʼ ri qabʼanon röj, mani nbʼison qakʼuʼx, ri Jehová «kuyunel» chuqaʼ ntikïr yojrutoʼ (Salmo 86:5; Lucas 11:9-13). Rikʼin bʼaʼ toq najin nqatïj qaqʼij nqayaʼ kan ri qabʼanobʼal, kʼa nqanaʼ yojtzaq chik chupam. Mani kʼa itzel nqanaʼ we nbʼanatäj riʼ qikʼin. Tkʼojeʼ pa qanima chi ri kʼo rejqalem ja ri nqatïj qaqʼij chi nqayaʼ kan ri qabʼanobʼal, chuqaʼ ri nqanaʼ chi man ütz ta ri yojajin. Man tqamestaj chi ri «Dios más nïm [...] chuwäch ri qanima röj, y kan retaman ronojel» (1 Juan 3:20). Toq rijaʼ yojrunikʼoj ja ri qanima ri nutzʼët. Ruma jebʼël retaman chi qij, nujoyowaj qawäch toq nqakʼutuj qatoʼik chi re. Ruma riʼ kojchʼon rikʼin chuqaʼ tqaqasaj qiʼ chuwäch. Tqabʼanaʼ achiʼel jun akʼwal ri nukanoj rutataʼ toq nrajoʼ rutoʼik. Ri Jehová ntikïr nuchʼajchʼojrisaj ri qanima (Salmo 51:1-12, 17; Isaías 1:18). Ja kʼa man xa xe ta nkʼatzin chi nqakʼutuj qatoʼik, chuqaʼ nkʼatzin chi nqajäl ri achike yeqabʼän. Keqayaʼ kan ri itzel taq achibʼilanïk chuqaʼ mani yeqatzʼët ri tzʼil taq wachibʼäl. *

We man yatikïr ta nayaʼ kan ri abʼanobʼal, tatzijoj chi re ri atataʼ o ateʼ ri ruqʼalajrisanel ri Jehová o chi re jun qachʼalal ri kuqül rukʼuʼx pa ruchʼabʼäl ri Dios (Proverbios 1:8, 9; 1 Tesalonicenses 5:14; Tito 2:3-5). *

^ parr. 2 E kʼïy e rutoʼon ri kiyaʼon ri kikematzʼibʼ akuchi (o apeʼ) yeqʼax o yeʼikʼo ri kachʼalal pa kachoch. Chuqaʼ e kʼo kiyaʼon programas chupam ri kikematzʼibʼ ri yekichayuj kan ri tzʼil taq wachibʼäl. Man tqamestaj chi ri programas riʼ kʼo mul man ütz ta yeʼel.

^ parr. 1 Más naʼoj chi rij ri rubʼanik nayaʼ kan re bʼanobʼäl reʼ tatzʼetaʼ ri «Los jóvenes preguntan... ¿Cómo puedo superar este hábito?» chupam ri ¡Despertad! de noviembre, 2006, chuqaʼ ri wuj Lo que los jóvenes preguntan. Respuestas prácticas, vol. 1, ruxaq 178-182.