5 YACHAQANA

Casarakunaykama, ¿imaraykutaq qhariwarmijina mana puñuykunaychu tiyan?

“Tukuypis juk waynawan puñuykunaypaq mayta tanqawanku.” (Kelly)

“Ni jaykʼaq juk sipaswan puñuykuniraqchu, chayrayku jukjina kasqayta yuyani.” (José)

“¿QHARIWARMIJINA piwanpis puñuykunkiñachu?” Ichá ajinata tapusunankuta yuyaspalla manchachikunki, imaraykuchus achkha llaqtaspi waynas, sipaskunaqa, waynallaraq chayri sipasllaraq kachkaspa, qhariwarmijina piwanpis puñuykunkuña, chayta mana ruwaqkunatataq, jukjina kasqankuta ninku.

 Qhariwarmijina puñuykuyta munayniyki, wakkuna tanqasusqanku ima

Chiqa cristiano kanki chayqa, Biblia, cristianosta, ‘khuchichakuymanta tʼaqakunankuta’ nisqanta yachanki (1 Tesalonicenses 4:3). Chaywanpis ichá qhariwarmijina puñuykuyta munayniykita mana atipayta atillankichu. Juk wayna, Pablo sutiyuq nirqa: “Wakin kutiqa qhariwarmijina puñuykuypi yuyani, nitaq yachanichu imaraykuchus”, nispa. Kayjina yuyaykunaqa rikhurinpuni.

Chantá compañerosniyki, niraq juk kutillatapis qhariwarmijina puñuykusqaykimanta sapa kuti asipayasunku. Chayta mana ruwaptiykiqa, mana qharichu chayri nitaq warmichu kasqaykita nisunku. Elena nin: “Compañerosniykiqa, niraq  casarakuchkaspa qhariwarmijina pillawanpis puñuykuy may miskʼi kasqanta yuyanaykita munanku. Chayta mana ruwaspataq, mana paykunajinachu kanki”, nispa.

Chaywanpis compañerosniyki mana tukuy imatachu willasunku. Mariaqa, munakusqanwan qhariwarmijina puñuykusqanmanta nin: “Maytapuni pʼinqakurqani, paypaq, ñuqapaq ima, may phiñasqa kachkarqani”, nispa. Yaqha tukuy waynas chayri sipaskuna, qhariwarmijina puñuykusqankumanta ajina sientekunku. Chiqamanta, achkha waynuchus, sipaskuna imaqa, ñawpaq kuti khuchichakusqankuta, ni jaykʼaq qunqayta atinkuchu.

Qampis, ichá Shandajina tapukunki: “Qhariwarmijina puñuykunapaq casarakunakamaraq suyana kaptin, ¿imaraykutaq Diosninchik chay munayniyuqta ruwawarqanchik?”, nispa. Kay tapuyqa, may allin, chaymantataq kunan ukhuncharisunchik.

Dios, ¿qhariwarmijina puñuykuyta munayniyuqllatachu ruwasunki? Mana. Jehovaqa, imaymana munayniyuqta ruwasurqa.

¿Wampujinachu munayniykita tukuy imapi kasunayki tiyan? Mana, imaraykuchus Diosqa, chay munayniykita atipayta atinaykipaq ruwasurqa.

Chayrayku kayta nisunman: ichá sunqunchikqa imatapis munanqapuni, chaywanpis, chay munayta atipayta atisunman. Sapa munarispa qhariwarmijina puñuykuyta munayta juntʼayqa, sapa munarispa juk runata maqaykuywan kikinchakunman.

 Diosqa, sutʼita niwanchik cuerponchikta khuchichakuymanta tʼaqananchikta. Biblia nin: ‘Diosqa munan sapa jukniykichik yachanaykichikta cuerponta waqaychayta juchamanta tʼaqasqa kaypi’, nispa (1 Tesalonicenses 4:4, Mosoj Testamentoj). Imaynatachus “uj tiempoqa tiyan munakunapaj, uj tiempotaj chejninapaj”, jinallataq, juk tiempo tiyan qhariwarmijina puñuykuyta munayta juntʼanapaq, juk tiempotaq chay munayta atipanapaq (Eclesiastés 3:1-8). Chayrayku, qampis chay munayniykita atipayta atinki.

Chaywanpis, qhariwarmijina niraq puñuykusqaykimanta pillapis asipayasuptin, ¿imatá ruwawaq? Ama manchachikuychu. Kʼumuykachachisuyllata munan chayqa, ichá niwaq: “Arí, mana chayta ruwanichu. Chayraykutaq mayta kusikuni”, nispa. Chayri ichá niwaq: “Qhariwarmijina puñuykuymantaqa, mana piwanpis parlanichu”, nispa (Proverbios 26:4; Colosenses 4:6). * Chaywanpis asipayasuq, imaraykuchus qhariwarmijina manaraq puñuykusqaykimanta yachayta munaptinqa, ichá Bibliawan sutʼinchawaq imaraykuchus chayta mana ruwasqaykita.

Qhariwarmijina manaraq puñuykusqaykimanta asipayasuqta, ¿imatawantaq niwaq?

․․․․․

Juk kʼacha regalo

¿Yachankichu imaynachus Dios sientekusqanta, pillapis niraq casarakuchkaspa qhariwarmijina puñuykuptin? Sutʼinchanapaq; amigoykipaq juk regalota jallchʼasqaykipi tʼukuriy, niraq quchkaptiyki, payqa chay regalota tarispa kicharparin. Chayta ruwasqanmanta, ¿manachu phiñakuwaq? Qhariwarmijina puñuykuytaqa casarakuqkunallaman Dios juk regalotajina qusqanta  yachanchik. Chayrayku, ¿imayna pay sientekunman manaraq casarakuchkaspa qhariwarmijina puñuykuptiyki? (Génesis 1:28).

Chayrayku, maykʼaqllapis qhariwarmijina puñuykuyta munaspaqa, ¿imatá ruwanayki tiyan? Chay munayniykita atipayta yachanayki tiyan, chaytataq ruwayta atinki. Chaypaqqa, Jehovamanta espiritunta mañakuy, paytaq saqra munayniykita atipanaykipaq yanapasunqa (Gálatas 5:22, 23). Yuyarikuy, Jehovaqa allin ñawiwan “qhawan llimphu sonqo kawsakojkunata, tukuy ima allintataj paykunaman qollampuni” (Salmo 84:11). Juk wayna, Gerardo sutiyuq nin: “Wakin kuti, niraq casarakuchkaspa qhariwarmijina puñuykuy allin kasqanta yuyani. Chaywanpis yuyasqaymanjina ruwaspaqa Diosmanta karunchakunayta yachani. Chayrayku Diospa qayllanpi kasqaytaqa ni ima  jucharayku chinkachiyta munanichu”, nispa.

Qhariwarmijina manaraq puñuykusqaykiqa, mana ninayanchu tukuy runasmanta jukjina runa kasqaykita, imaraykuchus chayqa mana pʼinqakunapaqjinachu, manaqa khuchichakuypi urmay pʼinqakunapaqjina imaraykuchus chay juchaqa, mana allinpi, llakiypi ima rikhurichisunkiman. Chayrayku, ama kay pacha runaspa yuyayninmanjina yuyaychu, imaraykuchus kay saqra pachamanta runasqa, Diospa kamachiyninta pʼakiyqa allin kasqanta yachachinku. Chayrayku casarakunaykikama, mana piwanpis qhariwarmijina puñuykuspaqa, unquykunamanta, llakiykunamanta ima jarkʼakunki, astawanpis Diospa qayllanpi kallankipuni.

ASTAWAN YACHAKUNAYKIPAQ ÑAWPAQ KAQ LIBROMANTA 23 YACHAQANATA ÑAWIRIY

[Sutʼinchaynin]

BIBLIAMANTA

‘Pitaqchus sunqun ukhupi mana qhariwarmijina puñuykunanta akllan chayqa, allinta ruwan.’ (1 Corintios 7:37, NM)

JUK YUYAYCHAY

Ama tantakuychu mana allinta puriqkunanwan, “qamjina Diosta yupaychani” nisuptinkupis.

¿YACHARQANKICHU?

Khuchichakuyman qusqa runaqa, casarakuspapis kawsayninta mana tikranchu. Chaywanpis Diospa kamachisqanta jatunpaq qhawaqqa, casarakuspaqa warminta chayri qusanta mana wasanchanqachu.

¡RUWAYTA QALLARIY!

Casarakunaykama ni piwan qhariwarmijina puñuykunaypaq, kayta ruwasaq: ․․․․․

Amigosniy khuchichakuy juchaman tanqawaptinkuqa, kayta ruwasaq: ․․․․․

Kay yachaqanamanta, ¿imatá tatayta chayri mamayta tapuyta munani? ․․․․․

QHAWASQAYKIMANJINA

● ¿Imaraykutaq wakin waynas, qhariwarmijina manaraq puñuykuqkunata asipayanku?

● Casarakunaykikamaraq qhariwarmijina puñuykuyta suyay, ¿imaraykutaq mana atikullanchu?

● Qhariwarmijina manaraq puñuykusqayki, ¿ima bendicionestataq casarakuptiyki apamusunkiman?

● Niraq casarakuchkaspa qhariwarmijina puñuykuy mana allinchu kasqanta, hermanoykiman reparachinaykipaq, ¿imatá niwaq?

[51 paginapi sutʼinchaynin]

“Khuchichakuq, chʼichi imasta ruwaq ima, Diospa Reinonpi wiñay kawsayta herenciatajina mana japʼinankuta yuyariyqa, mana khuchichakunaypaq yanapawan.” (Lidia, Efesios 5:5 pʼitimanta parlaspa)

[49 paginapi recuadro]

Raqhaykunaykipaq ruwanaykipaqtaq

Mana tukuy imatachu willasunku

Achkha waynas, sipaskuna ima, manaraq casarakuchkaspa qhariwarmijina puñuykusqankumanta ñakʼarisqankuta mana willankuchu, jinallataq revistaspi, peliculaspi ima, khuchichakuy llakiyta apamusqanta mana rikuchinkuchu. Kimsa ruwaykunata rikuchisusqayku wakin tapuykunatawan, imaynatachus kutichinaykipi tʼukurinaykipaq.

● Compañeroyki, achkha sipaskunawan puñuykusqanmanta runaykachan. Nintaq may sumaq kasqanta, ni pita ñakʼarichisqanta ima. Nisqan, ¿chiqachu? Chay sipaskunarí, ¿imayná sientekunku? ․․․․․

● Juk peliculapi, juk waynawan juk sipaswan munakuyninkuta rikuchinakunankupaq qhariwarmijina puñuykuchkasqanku rikukun. Juk wayna chayri juk sipas chay peliculapi rikusqanmanjina ruwanman chayqa, ¿ima chʼampaykunapitaq rikukunman? ․․․․․

● Juk kʼachitu wayna qamwan qhariwarmijina puñuykuyta munan. Nisunkitaq ni piman willananta. ¿Imataq kanman paywan puñuykuptiykirí? ․․․․․

[54 paginapi dibujo/foto]

Niraq casarakuchkaspa piwanpis qhariwarmijina puñuykuyqa, juk regalota niraq quchkasuptinku kichariywan kikinchakun