Kapitulo 8

Nganong Masakiton man Kaayo Ko?

“Kon bata ka pa, morag dili ka madutlan ug sakit. Dayon sa kalit lang, gitakboyan kag grabeng sakit. Sa imong paminaw daw mikalit ka lag katigulang.”​—Jason.

SA NAG-EDAD ug 18 si Jason, iyang nahibaloan nga siya dunay sakit sa pagkalibang nga makapaluya ug sakit kaayo. Tingali ikaw usab nag-antos ug laygay nga sakit. Ang simpleng mga lihok​—pag-ilis, pagkaon, o pag-eskuyla—​hasol kaayo.

Ang laygay nga sakit mopabati kanimo nga mora kag gipriso. Magmingaw ka. Tingali nakahunahuna ka nga basig may nahimo kang daotan nga nakapasuko sa Diyos o basig gisulayan sa Diyos ang imong pagkamaunongon. Apan ang Bibliya nag-ingon: “Ang Diyos dili masulayan sa daotang mga butang ni siya mosulay kang bisan kinsa.” (Santiago 1:13) Ang sakit maoy bahin lamang sa kahimtang sa tawo karon, ug kitang tanan  maulipon sa ‘panahon ug wala damhang panghitabo.’​—Ecclesiastes 9:11.

Malipay ta nga si Jehova nga Diyos nagsaad ug usa ka bag-ong kalibotan diin “walay pumoluyo nga moingon: ‘Ako masakiton.’” (Isaias 33:24) Bisan kadtong nangamatay banhawon aron sila makahigayon sa pagpuyo nga malipayon nianang bag-ong kalibotan. (Juan 5:28, 29) Apan sa pagkakaron, unsay imong himoon aron magmalipayon ka bisan pa sa imong kahimtang?

Pagbaton ug positibong tinamdan. Ang Bibliya nag-ingon: “Ang kasingkasing nga malipayon maayo nga tambal.” (Proverbio 17:22) Ang uban tingali nagtuo nga kon duna kay grabeng sakit dili ka gayod malipay ug dili makakatawa. Apan ang pasiaw ug malipayong panag-ubanay makahupay sa imong hunahuna ug makapadasig sa imong pagpaningkamot nga mabuhi. Busa hunahunaa kon unsay imong mahimo aron magmalipayon ang imong kinabuhi. Hinumdomi, ang kalipay maoy usa ka diyosnong hiyas, nga usa sa mga bunga sa espiritu sa Diyos. (Galacia 5:22) Kana nga espiritu makatabang kanimo sa pag-antos sa sakit nga dili kaayo ka magmagul-anon.​—Salmo 41:3.

Pagtakda ug makab-ot nga mga tumong. Ang Bibliya nag-ingon: “Ang kaalam anaa sa mga makasaranganon.” (Proverbio 11:2) Kon makasaranganon ka, mag-amping ka apan dili pod ka sobra ka mapanagan-on.  Pananglitan, kon itugot sa imong kahimtang, ang igong ehersisyo makapaarang-arang sa imong pagbati. Busa ang mga klinika sagad dunay mga programa sa pag-ehersisyo alang sa batan-ong mga pasyente. Sa daghang kahimtang ang hustong pag-ehersisyo dili lamang makapaayog dali kondili makatabang usab sa pagpabuhi sa imong espiritu. Sa ato pa, timbang-timbanga ang imong kahimtang ug pagtakda ug makab-ot nga mga tumong.

Pagtuon sa pagpakig-atubang sa uban. Komosta kon dunay mosultig sakit bahin sa imong kahimtang? Ang Bibliya nag-ingon: “Ayaw ipatagad sa imong kasingkasing ang tanang pulong nga isulti sa mga tawo.” (Ecclesiastes 7:21) Mas maayo nga dili na lang nimo tagdon ang ilang ipanulti o kaha unhi na lang sila aron dili na sila makasultig sakit. Pananglitan, kon ang uban gil-asan nga magtan-aw nimo nga naglingkod sa wheelchair, pagaana ang ilang pagbati. Mahimong moingon ka: “Tingali nahibulong ka kon nganong dili ako makalakaw. Gusto ka bang mahibalo?”

Ayaw pagsurender. Sa dihang gisakit, si Jesus miampo sa Diyos, misalig Kaniya, ug namalandong sa iyang malipayong umaabot imbes sa kasakit. (Hebreohanon 12:2) Siya nakakat-on gikan sa iyang mapait nga mga naagoman. (Hebreohanon 4:15, 16; 5:7-9) Siya midawat ug tabang ug pagdasig. (Lucas 22:43) Iyang gihunahuna ang kaayohan sa uban imbes ang iyang kalisod.​—Lucas 23:39-43; Juan 19:26, 27.

Si Jehova ‘May Kahingawa Kanimo’

Bisag unsa pay imong sakit, ayaw hunahunaa nga giisip ka sa Diyos nga walay silbi. Sa kasukwahi, gilantaw ni Jehova nga  hamili ug bililhon kadtong naningkamot sa pagpahimuot kaniya. (Lucas 12:7) ‘Siya may kahingawa kanimo,’ ug malipay siya sa paggamit kanimo sa pag-alagad kaniya​—bisan pa sa imong sakit o depekto.​—1 Pedro 5:7.

Busa ayaw itugot nga ang kahadlok o ang pagduhaduha magpugong kanimo sa pagbuhat sa mga butang nga gusto nimong buhaton ug kinahanglan nimong buhaton. Pangayo gayod ug tabang kang Jehova nga Diyos. Siya nahibalo sa imong mga panginahanglan ug sa imong gibati. Dugang pa, siya makahatag kanimog “gahom nga labaw sa kasarangan” aron makaantos ka. (2 Corinto 4:7) Sa ngadto-ngadto, basig makabaton ka ra usab ug positibong hunahuna sama kang Timothy, kinsa nadayagnos nga dunay chronic fatigue syndrome  sa edad nga 17. Siya miingon: “Sumala sa 1 Corinto 10:13, dili gayod motugot si Jehova nga paantoson kita ug labaw sa atong maarangan. Ako nakaingon nga kon may pagsalig kanako ang akong Maglalalang nga maantos nako kini nga pagsulay, kinsa man ko nga molalis kaniya.”

Kon May Kaila Ka nga Masakiton

Komosta kon himsog ka, apan may kaila ka nga masakiton o may depekto? Unsaon nimo siya pagtabang? Ang sekreto mao ang pagpakitag “inigsoong pagbati” ug pagkamaluluy-on. (1 Pedro 3:8) Sabta ang iyang giagoman nga kasakit. Ibutang ang imong kaugalingon sa iyang lugar. Si Nina, kinsa natawo nga may sakit nga spina bifida, miingon: “Kay gamay man akog lawas ug nag-wheelchair, ang pipila makigsulti nako nga daw bata ako, nga makapaluya gayod sa buut. Hinuon, ang uban molingkod gayod dihang makigsulti nako aron mag-atubangay ang among nawong. Ug malipay gayod ako niana!”

Kon dili ra nimo tan-awon ang ilang sakit, imong makita nga sila parehas ra gayod nimo. Ug hunahunaa​—pinaagi sa imong sinultihan ikaw ‘makahatag ug espirituwal nga gasa’ niini nga mga tawhana! Kon imo kining himoon, mabulahan ka usab tungod sa inyong ‘pagdinasigay.’​—Roma 1:11, 12.

BASAHA ANG DUGANG PA BAHIN NIINI NGA ULOHAN DIHA SA TOMO 1, KAPITULO 13

TEKSTO

“Nianang higayona . . . walay pumoluyo nga moingon: ‘Ako masakiton.’”​—Isaias 33:23, 24.

SUGYOT

Dili ka kaayo mahadlok kon may ideya ka bahin sa imong sakit. Busa pagsusi-susi bahin sa imong sakit. Ipangutana sa doktor ang pipila ka butang nga imong gustong mahibaloan.

NAHIBALO KA BA . . . ?

Ang imong sakit o depekto dili usa ka silot gikan sa Diyos. Hinunoa, resulta kini sa pagkadili-hingpit nga atong napanunod kang Adan.​—Roma 5:12.

ANG AKONG PLANONG HIMOON!

Kini ang akong himoon aron magmapositibo ako bisan pa sa akong sakit o depekto ․․․․․

Kini ang makab-ot nga tumong nga akong itakda ․․․․․

Kon pasakitan akog sulti bahin sa akong depekto, dili ako mobalos ug daotan kondili kini ang akong himoon ․․․․․

Kon unsay akong gustong ipangutana sa akong ginikanan bahin niini ․․․․․

UNSAY IMONG HUNAHUNA?

● Sa unsang paagi magamit nimo ang impormasyon niining kapituloha sa pagtabang sa usa nga may depekto o may laygay nga sakit?

● Kon laygay ang imong sakit, unsang positibong mga butang ang imong palandongon aron makapasibo ka sa imong kahimtang?

● Nganong ang sakit dili timaan nga nasuko kanimo ang Diyos?

 [Kahon/​Hulagway sa panid 75]

DUSTIN, 22

“Nahinumdom ako nga naghilak sa dughan sa akong inahan sa dihang nahibaloan nako nga dili na ako makalakaw. Ako otso anyos lang niadtong tungora.

Duna koy sakit nga gitawag ug muscular dystrophy. Dili ako makailis, makaligo, ug makakaon kon dili tabangan. Dili nako maalsa ang akong kamot. Bisan pa niana, ako okupado ug malipayon, ug mapasalamaton ako sa daghang butang. Regular ako nga makasangyaw ug nagsilbi sa kongregasyon ingong ministeryal nga alagad. Wala gyod mosantop sa akong hunahuna nga lisod kaayo ang akong kinabuhi. Sa pag-alagad kang Jehova, aduna gayoy mga buluhaton ug nindot nga palaaboton. Labaw sa tanan, naghinam-hinam akong nagpaabot sa bag-ong kalibo- tan sa Diyos, diin ako ‘makakatkat sama sa osa.’”​—Isaias 35:6.

[Kahon/​Hulagway sa panid 75]

TOMOKO, 21

“Sa kuwatro anyos pa ako, gisultihan ako sa doktor nga tibuok kinabuhi na akong mag-insulin.

Lisod kontrolahon sa diabeteson ang gidaghanon sa asukar sa iyang lawas. Kasagaran, dili ako makakaon kon gusto kong mokaon, ug mapugos akog kaon bisag dili ko gusto. Mga 25,000 ka beses na akong naindyeksiyonan, busa gikubalan na ang akong mga bukton ug bat-ang. Apan gitabangan ako sa akong ginikanan aron magmapuslanon ang akong kinabuhi bisan pa sa akong kahimtang. Sila kanunayng malipayon ug positibo, ug ila akong gimatuto sa pagpabili sa espirituwal nga mga butang. Si Jehova maayo kaayo nako. Kon itugot sa akong panglawas, buot nakong ipakita ang akong apresasyon pinaagi sa pagsulod sa bug-os panahong pag-alagad.”

 [Kahon/​Hulagway sa panid 76]

JAMES, 18

“Ang mga tawo dili mahibalo kon unsaon pagpakig-atubang sa tawo nga may diperensiya sama nako.

Inano ako. Dako kaayong butang sa mga tawo ang panagway, busa naningkamot gyod ko sa pagpakita nga dili ako usa ka gamayng bata nga dakog tingog. Imbes maguol sa akong panagway, gidawat na lang nako nga ingon ako niini. Malipayon ako sa akong kinabuhi. Nagtuon ako ug Bibliya ug nagaampo kang Jehova sa pagtabang kanako. Ang akong pamilya anaa kanunay sa pagdasig kanako. Nagpaabot ako sa panahon sa dihang wad-on na sa Diyos ang tanang sakit. Sa pagkakaron, nadawat na nako nga may depekto ako, apan wala ako magpaapekto niini.”

[Kahon/​Hulagway sa panid 76]

DANITRIA, 16

“Sa paminaw nako duna koy diperensiya kay bisan ang pagpunit lang ug usa ka basong tubig sakit na kaayo.

Ang fibromyalgia [usa ka matang sa rayuma] lisod kaayo ug sakit kaayo. Sanglit tin-edyer, buot ko nga mahimong normal sama sa akong mga higala, apan lisod na kaayo kanako ang paglihok-lihok. Dugay kaayo akong makatulog! Bisan pa niana, akong nakat-onan nga pinaagi sa tabang ni Jehova mahimo nako ang ordinaryong mga buluhaton bisan pa sa akong sakit. Nakagugol pa gani akog dugang panahon sa pag-alagad ingong oksilyare payunir. Bisag lisod kaayo, nahimo nako kini. Naningkamot ako sa paghimo kutob sa akong maarangan. Kinahanglang dawaton nako nga limitado lang ang akong mahimo. Kon malimot gani ko, anaa si mama nga magpahinumdom kanako!”

 [Kahon/​Hulagway sa panid 77]

ELYSIA, 20

“Dagko akog grado kaniadto. Apan karon bisan ang simpleng pagbasa lisod kaayo, ug usahay maguol kaayo ko niana.

Ang tawo nga dunay sakit nga chronic fatigue syndrome maglisod sa paglihok-lihok. Bisan ang pagbangon lisod kaayo. Apan wala nako himoang dakong butang sa akong kinabuhi ang akong sakit. Adlaw-adlaw ako nga magbasa ug Bibliya bisag pipila lang ka bersikulo o basahan ako niini sa ubang membro sa akong pamilya. Dako kaayo akog utang kabubut-on sa akong pamilya. Wala gani dawata ni papa ang kaakohan diha sa usa ka kombensiyon aron lang matabangan niya ako nga makatambong. Wala gayod siya moreklamo. Siya miingon nga dako kaayong pribilehiyo para niya ang pag-atiman sa iyang pamilya.”

[Kahon/​Hulagway sa panid 77]

KATSUTOSHI, 20

“Mokalit lang ko ug siyagit ug mokirig sa katarantar, nga manglabay ug mamuak pa ganig mga butang.

Patolon ako sukad pa nga nagsingko anyos ako. Mosugmat ang akong patol halos pito ka beses sa usa ka bulan. Adlaw-adlaw akong motomar ug tambal ug tungod niini dali kaayo akong kapoyon. Apan naningkamot ako sa paghunahuna sa uban, dili lang sa akong kaugalingon. Sa akong kongregasyon dunay duha ka bug-os panahong mga ministro nga sama nakog edad nga dako kaayog tabang nako. Sa migraduwar ako, mas daghang panahon ang akong gigugol sa pag-alagad. Adlaw-adlaw gihapon akong mabalaka nga basig mosugmat ang akong patol. Apan kon lain kog bation, mopahulay gyod ko. Pagkasunod adlaw, maulian ra ko.”

 [Kahon/​Hulagway sa panid 78]

MATTHEW, 19

“Bugal-bugalan ka sa imong mga isigkabatan-on kon sa ilang tan-aw dili ka ‘normal.’

Gusto kaayo kong modula, apan dili ako makadula. Duna koy sakit nga gitawag ug cerebral palsy, ug bisan paglakaw lisod kaayo para nako. Apan wala nako hunahunaa ang dili nako mahimo. Gigugol nako ang akong panahon sa mga kalihokan nga akong mahimo, sama sa pagbasa. Sa Kingdom Hall lang nga tawhay ang akong panimati kay dinhi walay manaway nako. Nalipay usab ako nga gihigugma ako ni Jehova bisag ingon lang ako niini. Sa tinuod lang, wala nako isipa nga duna akoy diperensiya. Giisip nako ang akong kaugalingon ingong usa ka tawo nga dunay dugang ug talagsaong suliran nga sagubangon.”

[Kahon/​Hulagway sa panid 78]

MIKI, 25

“Kaniadto makadula ako. Dayon sa nagtin-edyer ako, morag mikalit lang kog katigulang.

Natawo ako nga lungagan ug kasingkasing. Ang mga simtoma misugod pagtungha sa nagtin-edyer ako. Gioperahan ako, apan karon​—paglabay sa unom ka tuig—​dali gihapon akong kapoyon ug labdan kanunay ug ulo. Busa nagtakda akog mga tumong nga dali makab-ot. Pananglitan, nakaalagad ako ingong bug-os panahong ministro, diin ang dakong bahin niini gigugol nako sa pagsangyaw pinaagi sa paghimog sulat ug pagtelepono. Lain pa, ang akong sakit nakatabang kanako sa pagbaton ug mga hiyas nga wala nako mabatoni kaniadto, sama sa pagpailob ug pagkamakasaranganon.”

[Hulagway sa panid 74]

Ang laygay nga sakit mopabati kanimo nga mora kag gipriso​—apan ang Bibliya naghatag ug paglaom nga moabot ra ang panahon nga dili na unya ka magsakit