Be ka se isịnede

Be ka se isịnede

Nso ke N̄kpanam man N̄kûnen̄ede N̄kop Ndobo?

Nso ke N̄kpanam man N̄kûnen̄ede N̄kop Ndobo?

Ibuot 9

Nso ke N̄kpanam man N̄kûnen̄ede N̄kop Ndobo?

Edi ata ediye usen, ndien inyeneke ebiet emi aduakde ndika. Edi mme ufan fo ẹnyene. Nditọ mbon ẹwọn̄ọ ẹka udia uwem. Isan̄ enye emi n̄ko, kpukpru owo ẹdaha ẹkpọn̄ fi! Abiak fi ke emi owo mîkotke fi. Edi, se ikam ibiakde fi ikan edi nte afo adade se itịbede oro. Emekeme ndikere, ‘Mmọn̄ọ, m̀mê nso ikpanam mi? Ntak emi owo ndomokiet mîmaha ndidian idem ye ami-e?’

ANAEDI se ẹtịn̄de ke page ubọk ufien emi esiwọrọ fi. Ekeme nditie fi ke idem nte ke akamba ukpe odu emi abaharede fi ye mme uke fo. Esisọn̄ fi nditọn̄ọ nneme ye mmọ. Idem edieke enyenede ifet ndidu ye mmọ, bụt esifụk fi iso. Ntak emi ikpîkpu edineme nneme ye mme ufan fo ọsọn̄de ntem-e?

Utu ke ndiyak ukpe emi akpan fi ndibe nsịm mme uke fo, emekeme ndidori ebọp mbe. Yak ineme nte akpanamde oro.

Akpa Ukpe: Ndikere ke uwọrọke n̄kpọ. Ndusụk uyen ẹkere ke mmimọ iwọrọke n̄kpọ ndomokiet. Mmọ ẹnen̄ede ẹnịm ke idụhe eke amade mmimọ, n̄ko ke mmimọ inyeneke eti n̄kpọ ndomokiet nditịp nsịn ke nneme. Ndi esitie fi ntre ke idem? Edieke edide ntre, ndikere ke imọ iwọrọke n̄kpọ edikam ananam ukpe oro odude ke ufọt fo ye mme uke fo etetịm okpon.

Ebọp: Wụk ntịn̄enyịn ke mme ukeme fo. (2 Corinth 11:6) Bụp idemfo ete, ‘Mme ukeme ewe ke nnyene?’ Kere ban̄a mme ndammana ukeme m̀mê nti edu emi afo enyenede, nyụn̄ wet mmọ mi.

․․․․․

Oyom ọfiọk ke emesinam ndudue. (1 Corinth 10:12) Edi oyom ofiọk ke emesinam nti n̄kpọ n̄ko. Ndifiọk ke emesinam nti n̄kpọ ayanam etre ndikere ke imọ iwọrọke n̄kpọ.

Udiana Ukpe: Bụt. Akpama nditọn̄ọ nneme ye owo, edi ke ini enyenede ifet, editie nte n̄kpọ eke mûfiọkke se ekpetịn̄de. Elizabeth emi edide isua 19 eseme ete: “Bụt esinanam mi kpukpru ini. Esinen̄ede ọsọn̄ mi nditọn̄ọ nneme ye mme owo ke ini ndụkde mbono esop, edi mmesinen̄ede mma mbon oro ẹkemede ndinam ntre!” Ukem nte Elizabeth, edieke edide esisọn̄ fi nditọn̄ọ nneme ye mme owo, emekeme ndikere ke udukemeke ndibe ukpe enye emi.

Ebọp: Nen̄ede nyene udọn̄ ke idem mbon en̄wen. Kûkere—emi iwọrọke ke ana edi owo ofụri owo. Tọn̄ọ ke ndisịk n̄kpere owo kiet. Uyen kiet emi ekerede Jorge ọdọhọ ete: “Ndikam mbụp mbon en̄wen nte n̄kpọ etiede ye mmọ, m̀mê ndibụp nte utom mmọ etiede ekeme ndinam emehe ye mmọ.”

Domo ekikere emi se ise: Kûnam ufan ye mbon oro ẹdide ubọkn̄ka fo kpọt. Ndusụk mbon oro Bible ọdọhọde ke ẹkedi ata nti ufan utọ nte Ruth ye Naomi, David ye Jonathan, Timothy ye Paul, ikedịghe ubọkn̄ka. (Ruth 1:16, 17; 1 Samuel 18:1; 1 Corinth 4:17) Ti n̄ko ete ke nneme idịghe uto emi owo kiet esimende ofụri ikọ etịn̄ ikpọn̄. Mme owo ẹsima owo emi esitịmde akpan̄ utọn̄ ke ini owo en̄wen etịn̄de ikọ. Ntre edieke edide owo o-bụt, ti ke idịghe afo ikpọn̄ editịn̄ ofụri ikọ!

Wet enyịn̄ ikpọ owo iba emi akpamade ndinen̄ede mmehe ke idak emi.

․․․․․

Ka bịne kiet ke otu owo iba oro ewetde enyịn̄ ke enyọn̄ emi kọtọn̄ọ nneme ye enye. Edieke adade ifet ekededi oro ebererede enyene nneme ye nditọete nnyịn, udunen̄ekede ukop ndobo.—1 Peter 2:17.

Ọyọhọ Ukpe Ita: Idiọk edu uwem. Enyene owo emi ekerede ke imọ imọfiọk kpukpru n̄kpọ, ndien enye esiwak ndisụn̄i owo m̀mê nditịn̄ ikọ nsụhọde owo en̄wen itie. N̄ko, enyene owo emi esimade ndifan̄a mfan̄a esinyụn̄ oyomde kpukpru owo ẹnyịme ye ekikere imọ. Sia owo emi ‘adade idem ke edinen akaha,’ enye esisọp ndikụt ndudue nnọ owo ekededi oro mînamke n̄kpọ nte enye amade. (Ecclesiastes 7:16) Enen̄ede etie nte udumaha ndidian idem ye utọ owo oro! Okûdi afo ndikam ndu uwem ntem anam mbon en̄wen ẹkûma ndidian idem ye afo? Bible ọdọhọ ke “ndisịme owo etịn̄ ediwak ikọ” ye nte ke “owo eke etịn̄de ediwak ikọ itreke ndidue.”—Ecclesiastes 10:14; Mme N̄ke 10:19.

Ebọp: ‘Kere ban̄a mbon en̄wen.’ (1 Peter 3:8) Idem edieke mûnyịmeke se owo en̄wen etịn̄de, nyene ime bet enye etịn̄ ikọ esie ama. Domo ndineme se mbufo mbiba ẹdinyịmede. Edieke ekerede ke ọfọn etịn̄ ndusụk n̄kpọ oro mûnyịmeke, nam ntre usọ usọ ye ke sụn̄sụn̄ ido.

Tịn̄ ikọ ye mbon en̄wen ke usụn̄ oro akpamade mmọ ẹtịn̄ ye afo. Bible eteme nnyịn ete ‘ika iso inam kpukpru n̄kpọ ye unana nsụkuyo ye mfan̄a.’ (Philippi 2:14) Mme owo isimaha ndidian idem ye owo emi ẹdiọn̄ọde nte owo mfan̄a, owo emi esidade mbon en̄wen anam mbubru, esisụn̄ide owo, m̀mê esikụtde ndudue kpukpru ini ọnọ mbon en̄wen. Mmọ ẹyenen̄ede ẹma fi edieke ‘ayakde ikọ fo enyene inem kpukpru ini.’—Colossae 4:6.

Ndi Akpana Anam Se Ededi man Enyene Ufan?

Ke ama okodụn̄ọde idemfo nte inemede mi, anaedi omokụt ndusụk n̄kpọ emi afo ekemede ndinam emi etiede nte ndisịn ebọp mbe ukpe emi abaharede fi ye mbon en̄wen. Nte ededi, ana enyene nnennen ekikere. Kûkere ke kpukpru owo ẹyema fi. Jesus ọkọdọhọ ke ndusụk owo ẹyekam ẹsua mbon oro ẹnamde se inende. (John 15:19) Ntre ufọn idụhe ndinam se ededi man enyene ufan.

Nte ededi, emekeme ndinam se ekemede man mme owo ẹdian idem ye afo—ama akam edi ubiatke mme edumbet Bible. Samuel oro ẹtịn̄de ẹban̄a ke Bible ama enen̄ede ebiere ndinam se inemde Abasi esịt. Nso ikedi utịp? Bible ọdọhọ ke ‘Jehovah ye owo ẹma ẹma enye.’ (1 Samuel 2:26) Edieke esịnde ukeme, mme owo ẹyenyụn̄ ẹma fi!

KOT N̄KPỌ EFEN EFEN BAN̄A IBUOTIKỌ EMI KE IBUOT 8 KE EBOHO 1

Edieke oyomde ndifiọk n̄kpọ efen efen mban̄a emi, se DVD oro “Young People Ask—How Can I Make Real Friends?” Ẹsio DVD emi ke se ibede usem 40

KE IBUOTIKỌ ORO ETIENEDE

Nso ke akpanam edieke ata akpan ufan fo ọtọn̄ọde ndinam n̄kpọ nte n̄kpọ eke ẹdọhọde ke enye edidi ata idiọk asua fo?

AKPAN ITIE N̄WED ABASI

“Owo eke atatde ubọk ọnọ mbon en̄wen mmọn̄, ẹyetat ubọk n̄ko ẹnọ enye mmọn̄.”—Mme N̄ke 11:25.

ITEM

Ma ndisinyene nneme ye mme owo. Ke uwụtn̄kpọ, edieke owo obụpde fi m̀mê utịturua fo eketie didie, kûdọhọ enye n̄kukụre ke ama enem. Tịn̄ ntak emi ọdọhọde ke ama enem. Ekem bụp enye nte utịturua esie eketiede.

NDI AMA ỌFIỌK . . . ?

Bible owụt ke anaedi Moses, Jeremiah, ye Timothy ẹma ẹsikop bụt.—Exodus 3:11, 13; 4:1, 10; Jeremiah 1:6-8; 1 Timothy 4:12; 2 Timothy 1:6-8.

SE NDINAMDE

N̄kponn̄kan n̄kpọ oro mîsiyakke nnam ufan ye mme owo edi ․․․․․

Se ndinamde man nse mban̄a mfịna emi edi ․․․․․

Se ndibụpde ete ye eka mi mban̄a n̄kpọ emi edi ․․․․․

AFO EKERE DIDIE?

● Nso ikpanam Christian okop ndobo?

● Nso ikeme ndin̄wam fi ese idemfo ke nnennen usụn̄ utu ke ndikere ke imọ iwọrọke n̄kpọ?

● Didie ke ekeme ndidọn̄ ekpri eyenuka emi okopde ndobo esịt?

[Se ẹwetde ke ikpọ abisi ke page 88]

“Eyenete an̄wan kiet ama odomo ndinam ufan ye ami, edi n̄kenyịmeke ke nsonso oro. Ke mma n̄kedinyịme, mma ntua n̄kpọfiọk ke emi mmen̄kọsọpke nnyịme. Idahaemi, enye edi kiet ke otu ata nti ufan oro nnyenede okposụkedi emi enye adade isua edịp ye ition ọsọn̄ọ mi!”​—Marie

[Ndise ke page 87]

Emekeme ndinam n̄kpọ emi etiede nte ndisịn ebọp mbe ukpe oro abaharede fi ye mme uke fo