9 YACHAQANA

¿Imatá ruwayman sapayakuptiy?

Juk sumaq pʼunchay kachkan, qamtaq wasiykipi mana ni ima ruwanayuqjina llakisqa kachkanki. Amigosniykitaqrí puriykacharimuq lluqsinku. Qamtaq watiqmanta sapallayki kachkanki. Amigosniyki mana waqyarisusqankuqa mana allinchu, astawanraq imachus chay ninayasqanqa. Imaraykuchus mana waqyarisusqankupi tʼukurispaqa ichá qamta mana allinpaq qhawasusqankuta yuyanki.

 ICHÁ achkha kutispi kay 86 paginapi parlasqanchikpijina rikukurqanki. Wakkunaman qayllaykuyta munanki, chaywanpis juk jarkʼaypis kanmanjina sientenki. Wak waynaswan, sipaskunawan ima, sapa kuti parlayta munaspaqa, qalluyki wataykukusunki. Parlapayanaykipaqjina kachkaspataq, manchaskiri kasqaykirayku ni imata niyta atinkichu. Chiqamanta, ¡wakkunawan parlariyqa mana atikullanchu!

Chayrayku, ¿imatá ruwawaq chay chʼampayta atipanaykipaq? Qhawarina wakin yuyaychaykunata.

● Ñawpaq kaq jarkʼay: mana allinpaqchu qhawakusqayki. Wakin waynas, sipaskuna ima, paykuna kikinkuta mana allinpaqchu qhawakunku. Yuyankutaq ni pipis paykunata allinpaqchu qhawasqanta, nitaq wakkunaman ni ima niyta atisqankuta. Ajinata qampis yuyanki chayqa, wak waynasmanta, sipaskunamanta ima, astawan karunchakunki.

Allinchay: kʼacha kaykunasniykipi tʼukuriy (2 Corintios 11:6). Ima kʼacha kaykunasniyuqchus kasqaykita, chantá ima ruwaykunatachus allinta ruwayta atisqaykita kaypi qillqay.

․․․․․

 Ima mana allin kaykunasniyuqchus kasqaykita reparakusqaykiqa, may allin (1 Corintios 10:12). Chaywanpis ama qunqaychu kʼacha kaykunasniyuq kasqaykita. Kʼacha kaykunasniykipi tʼukurisqaykiqa mana iskaychasqa kanaykipaq, qam kikiykita allinpaq qhawakunaykipaq ima yanapasunqa.

● Iskay kaq jarkʼay: manchaskiri kasqayki. Pillatapis parlapayayta munankiman, chaywanpis parlapayanaykipaqjina kachkaspaqa, ni imata niyta atinkichu. Elisa 19 watayuq nin: “Manchaskiri kasqayta mana atipayta atinichu. Tantakuykunapi mana manchikuspa tukuywan parlayta atiqkunata, jatunpaq qhawani, imaraykuchus ñuqaqa mana chayta ruwayta atillanichu”. Ichá qampis kay sipaspa chʼampayninpijina rikukunki, manataq yachankichu imaynatachus kay jarkʼayta atipayta.

Allinchay: wakkunamanta dakuy. Ama suyaychu manchaskiri kasqaykimanta, jukllata mana manchachikuspa tukuywan parlaq runa kanaykitaqa. Qallarinapaq, qutuchakuymanta pitachus riqsiyta munasqaykimanta astawan dakuy. Jorge nin: “Pillatapis imaynachus kachkasqanta, chayri llamkʼayninpi imaynachus richkasqanta tapurisqaykiqa, payta astawan allinta riqsinaykipaq yanapasunqa”.

Juk yuyaychay: ama waynasllawan chayri sipaskunallawan parlayta maskʼaychu. Bibliaqa, wakin waynas paykunamanta  kuraqkunawan sumaq amigosta ruwakusqankuta willawanchik. Sutʼinchanapaq; Rut, Noemiwan amigasta ruwakusqanta, David, Jonatanwan amigosta ruwakusqanta, Timoteo, Pablowan amigosta ruwakusqanta ima willawanchik (Rut 1:16, 17; 1 Samuel 18:1; 1 Corintios 4:17). Chantá pillawanpis parlachkaspaqa, imatachus nisusqanta uyarinayki tiyan, imaraykuchus tukuypis parlachkaptinchik uyarinawanchikta munanchik. Kaytaq allin, imaraykuchus mana qamllachu parlanayki kanqa.

Qammanta iskay kuraq hermanospa, mayqinkunatachus astawan riqsiyta munasqaykita, sutisninkuta kaypi qillqariy.

․․․․․

¿Iskayninkumanta mayqinwanpis parlarinaykipaq kallpachakuwaqchu? Achkha hermanoswan amigos kasqaykiqa, sapallayki mana sientekunaykipaq yanapasunqa (1 Pedro 2:17).

● Kimsa kaq jarkʼay: sunquta nanachinapaqjina parlasqayki. ¿Riqsinkichu pillatapis sunquta nanachinapaqjina, kʼumuykachachinapaqjina ima, parlaqta? Chayri, ni ima juchayuq kasqanta yuyakuqta, munaynintapuni ruwakunanta maskʼaqta, wakkunata qhawaraqta ima, ¿riqsinkichu? (Eclesiastés 7:16.) ¿Chayjina runaswan kayta munawaqchu? Mana, ¿icharí? Chaywanpis, ichá mana reparakuspa qam ajinata ruwachkanki. Biblia niwanchik: “Wampu runaqa ancha ashkhata parlan”, nispa, chantapis nillantaq: “Ashkhata parlaypeqa pantay tiyampuni”, nispa (Eclesiastés 10:14; Proverbios 10:19).

Allinchay: imatachus parlasusqankuta pacienciawan uyariy (1 Pedro 3:8). Wakkuna qamwan juk yuyaylla mana kaptinkuqa, imatachus yuyasqankuta pacienciawan uyariy. Imaspichus  kikinta yuyasqaykichikpi reparay. Paykunajina mana yuyaspaqa, sunqunkuta mana nanachispalla, allillanmanta imatachus yuyasqaykita niy.

Imaynatachus wakkuna qamta parlapayasunankuta munanki, ajinallatataq qampis paykunata parlapayay. Biblia yuyaychawanchik: “Tukuy imata ruwaychej ama thutuspa, nitaj churanakuspa”, nispa (Filipenses 2:14, 15). Sapa kuti pillawanpis siminakunki, runasta asipayanki, jatunchakuspa wakkunata kʼumuykachachinki ima chayqa, mana pipis qampa amigoyki kayta munanqachu. Biblia niwanchik: “Tucuy parlacuyniyquichej cʼacha munakucuywan kachun, sumaj yuyaywantaj”, nispa. Ajinata ruwaptiykiqa tukuypis amigoyki kayta munanqanku (Colosenses 4:6, Dios Parlapawanchej).

Amigosniyuq kayta munaspa tukuy imata ruway, ¿allinchu?

Ichá kay yachaqanapi, wakkunawan amigos ruwakunaykipaq allin yuyaychaykunata ñawirinki. Chaywanpis tukuyninku  allinpaq qhawasunankuta ama suyaychu, imaraykuchus Jesusqa, allin kaqta ruwaqkunapis chiqnisqas kanankuta nirqa (Juan 15:19). Chayrayku mana munachkaptinku amigosta ruwakunapaq tukuy imata ruwayqa, mana allinchu.

Chaywanpis tukuywan allinta apanakunaykipaq kallpachakuy, amataq chayraykuqa Diospa kamachiykunasninta pʼakiychu. Ñawpa tiempopi juk waynuchu Samuel sutiyuq, ruwasqasninwan Diosta kusichiyta munarqa. ¿Diosta kusichirqachu? Biblia nin: “[Samuelqa] wiñashallarqapuni, ruwasqasnintaj Tata Diospaj, runaspajpis allin karqa” (1 Samuel 2:26). Qampis Samueljina ruwanaykipaq kallpachakunki chayqa, Diospa ñawpaqinpi allinpaq qhawasqa kayta atinki.

ASTAWAN YACHAKUNAYKIPAQ ÑAWPAQ KAQ LIBROMANTA 8, 14 YAQHAQANASTA ÑAWIRIY

Astawan yachanaykipaq kay DVD Los jóvenes preguntan... ¿Cómo conseguir amigos verdaderos?, nisqata qhawariwaq, kaytaq 40 qalluspi urqhukun

QHIPAN YACHAQANAPI

Munasqa amigoyki jukllata enemigontajina qhawayta qallarisuptin, ¿imatá ruwawaq?

BIBLIAMANTA

“Pichus wajkunata sajsachejqa, paypis sajsachisqallataj kanqa.” (Proverbios 11:25)

JUK YUYAYCHAY

Pillapis imaynachus sabadopi, domingopi risusqanmanta tapusuptin, “allillan” nispa ninallaykimantaqa, sutʼinchay imastachus chay pʼunchaykunapi ruwasqakita, chantá qampis kikillantataq tapuriy. Ajinamanta allinta parlarikullankichikpuni.

¿YACHARQANKICHU?

Bibliaqa, Moisés, Jeremías, Timoteo ima, manchali kasqankuta niwanchik (Éxodo 3:11, 13; 4:1, 10; Jeremías 1:6-8; 1 Timoteo 4:12; 2 Timoteo 1:6-8).

¡RUWAYTA QALLARIY!

Wakkunawan mana parlayta atinaypaq kay astawan jarkʼawan: ․․․․․

Kay jarkʼayta atipanaypaqtaq kayta ruwasaq: ․․․․․

Kay yachaqanamanta, ¿imatá tatayta chayri mamayta tapuyta munani? ․․․․․

QHAWASQAYKIMANJINA

● ¿Imaraykutaq wakin cristianos sapayakunku?

● ¿Imatá ruwawaq qam kikiykita allinpaq qhawakunaykipaq?

● Sullkʼa hermanoyki kapusunkiman chayqa, sapayakuptin, ¿imaynatá yanapawaq?

[88 paginapi sutʼinchaynin]

“Qutuchakuypiqa juk hermana amigay kayta munarqa, ñuqataq mana munarqanichu. Chaywanpis tiempo pasasqanmanjina, payta astawan riqsirqani, reparakurqanitaq mana allintachu ruwasqayta. Kunanqa paywan sumaq amigas kayku, ñuqamanta 25 wataswan kuraq kaptinpis.” (María)

[87 paginapi dibujo/foto]

Ima jarkʼay kaptinpis wakkunaman qayllaykuyta atiwaq