Icipandwa 28

Kuti Nacita Shani pa Kuti Nshulungenepo no Mwaume Munandi Nelyo no Mwanakashi Munandi?

“Ilyo naali umupungwe nalekumbwa sana abaume banandi. Nalishibe ukuti ifyo naletontonkanyapo tafyaweme.”—E fyalandile Olef.

Ine no munandi twalifyompenepo umuku umo nelyo ibili. Lelo apo nalitemenwe na balumendo, naletontonkanya ukuti nalimo inkaleulungana fye nabo bonse.”—E fyalandile Sara.

BANONO fye abengalanda ukuti ilyashi lya pa kuulungana kwa baume beka beka na banakashi beka beka talilelandwapo sana ukucila ifyo balelilandapo imyaka ya ku numa. Nalimo esha ukweba bambi ukuti ala ici cimusango tacawama, umone ifyo balakwasuka! Kwena, abengi kuti bakukaanya. Amy uuli ne myaka 16 atile, “Ilyo nalandile ukuti nalipata sana icimusango ca kuulungana kwa baume beka beka nelyo abanakashi beka beka, umukashana umo atile ndi wa kapatulula, pantu uwa kapatulula fye e wingalanda ifyo!”

Apo abantu abengi muno nshiku bamona kwati ici cimusango caliba fye bwino, cilengele abacaice abengi ukufwaya ukwesha pa kuti beshibe ifyo cumfwika. Becky uuli ne myaka 15 atile, “Abakashana abengi pa sukulu nsambilila batila, balolungana na banakashi banabo e lyo na baume.” Ifi fine e fyo na Krista uuli ne myaka 18 amona ukuti e ficitika na pa sukulu apo asambilila. Atile, “Abakashana banandi babili balimfwayapo ukuti tuulungane na bo. Umo alinembeele no kunjipusha nga ningatemwa ukumfwa ifyo cumfwika ukuulungana no mwanakashi munobe.”

Apo abengi nabatemwa sana ukuulungana na baume banabo  nelyo na banakashi banabo, nalimo kuti calenga walaipusha ukuti: ‘Bushe kwena calibipa ukuulungana no mwaume munobe nelyo no mwanakashi munobe? Ni shani nga ca kutila ndakumbwa umwaume munandi nelyo umwanakashi munandi? Bushe ninshi na ine ndacitako ici cimusango ce shiku?’

Bushe Lesa Amona Shani Ukuulungana kwa Baume Beka Beka na Banakashi Beka Beka?

Muno nshiku abantu abengi, ukubikako fye na bashimapepo tabakaanya abacita ici cimusango. Lelo, Icebo ca kwa Lesa, Baibolo, calilanda fye bwino. Citweba ukutila Yehova Lesa abumbile umwaume no mwanakashi kabili alefwaya ukuti icupo cileba fye pa mwaume no mwanakashi. (Ukutendeka 1:27, 28; 2:24) E ico, te kuti tupape umulandu Baibolo yakanisha ukuulungana kwa baume beka beka na banakashi beka beka.—Abena Roma 1:26, 27.

Bamo batila ifyo Icebo ca kwa Lesa calanda, fyalebomba kale sana te ino nshita. Cinshi cilenga bena ukwangufyanya ukulanda ifi? Bushe nalimo mulandu wa kuti ifyo Baibolo ilanda fyalipusana ne fyo batontonkanya? Abengi balakaana ukulakonka ifyo Icebo ca kwa Lesa cilanda pantu ifyo cisambilisha filapusana ne fyo bafwaya ukulacita. Te cisuma ukulatontonkanya ukuti Icebo ca kwa Lesa calileka ukubomba muno nshiku, kanshi tatufwile ukulakonkelela amano ya musango yu!

Inga ca kuti watendeka ukukumbwa umwaume mubiyo nelyo umwanakashi mubiyo, bushe ninshi uli ngulungani ya baume beka beka nelyo abanakashi beka beka? Awe iyo. Ico ufwile ukwibukisha ca kuti e lyo ‘ucilile pa mushinku wa bwaice,’ inshita ilyo umubili obe ubimbuka sana. (1 Abena Korinti 7:36) Limo nga waumfwa umubili walafwaisha ukuti ucite ubupulumushi no mwaume munobe nelyo umwanakashi munobe, tacilepilibula ukuti ninshi uli ngulungani. Mu kupita kwa nshita ulo lunkumbwa lukapwa. Lelo ico ulingile ukucita, kutaluka ku fingalenga watendeka ukulaulungana na baume banobe nelyo abanakashi  banobe. Kuti wacita shani pa kutalukako?

Ulepepa kuli Lesa pa bwafya ukwete. Pepa kuli Yehova no kumweba kwati ni filya Davidi apepele, atile: “Fwayeni muli ine, mwe Lesa, no kwishiba umutima wandi. Nceeceeteni, no kwishiba amalangulushi yandi, mumone nga muli ine mwaba amapange ya kuntwala mu nshila iibi, kabili muntungulule mu nshila ya muyayaya.” (Amalumbo 139:23, 24) Nga wapepa kuli Yehova akakukosha, akakupeela umutende “uwacila amatontonkanyo.” Uyu mutende kuti ‘walinda umutima obe na matontonkanyo yobe’ kabili kuti walenga waba na ‘maka ayacila aya bantunse’ ayengapwisha amatontonkanyo yabipa.—Abena Filipi 4:6, 7; 2 Abena Korinti 4:7.

Lyonse uletontonkanya pa fintu ifisuma. (Abena Filipi 4:8) Ulebelenga Baibolo cila bushiku. Wilatwishika ukuti Baibolo yalikwata amaka ya kuwamya amano yobe no mutima obe. (AbaHebere 4:12) Umulumendo uwe shina lya Jason atile: “Baibolo, pamo na ya malembo, 1 Abena Korinti 6:9, 10 na Abena Efese 5:3, yalingafwile nga nshi. Lyonse nga nalatontonkanya pa fyabipa ndabelenga aya malembo.”

Wilatamba ifye shiku ne fya bupulumushi bwa baume beka beka na banakashi beka beka. (Abena Kolose 3:5) Taluka ku cili conse icingalenga walatontonkanya pa kucita ubulalelale. Taufwile ukulatamba ifye shiku fyonse fye pamo ne fiba pa TV, mu mafilimu, kabili taufwile fye no kulatamba ifikope fya muli bamagazini abalanda pa misango ya mifwalile imo nelyo umo balangisha  ifikope fya bantu abashifwele bwino. Amatontonkanyo yabipa nga yaisa, esha ukutontonkanya pa fintu ifisuma. Uwacaice umo uushilakumanya imyaka 20 atile: “Nga nalatontonkanya pa kuulungana no mwaume munandi, lyonse ntendeka ukulatontonkanya pe lembo lya mu Baibolo ilyo natemwa sana.”

Nangu cibe fyo, bamo bamona kwati ukucita fyonse ifi pa kuti fye umo eba impulumushi, kuicusha fye, batila ufwile ukucita fye ifyo umubili obe ulefwaya no kuba fye ifyo waba. Lelo Baibolo itila, kuti wayacimfya aya matontonkanyo yabipa! Na kuba itwebo ukuti, Abena Kristu ba kubalilapo bamo abaleulungana na baume banabo nelyo na banakashi banabo ilyo tabalaba Abena Kristu, baalilekele. (1 Abena Korinti 6:9-11) Na iwe wine ukacimfya amatontonkanyo yabipa, nangu ca kutila pali ino nshita ucili ulelwishanya fye na yo.

Inga nga ca kuti watwalilila ukulakumbwa abaume banobe nelyo abanakashi banobe? Winenuka ukulwisha ayo matontonkanyo yabipa! Yehova alipata sana ukuulungana kwa baume beka beka nelyo abanakashi beka beka. E co kanshi, umuntu uulelwishanya na matontonkanyo ya kuulungana no mwaune munankwe nelyo umwanakashi munankwe alingile ukucitapo cimo, kuti asalapo ukukanaulungana no mwaume munankwe nelyo umwanakashi munankwe.

Natulangilile: Umuntu nalimo kuti aba ne “cipyu.” (Amapinda 29:22) Inshita imo limbi kuti aleba sana ne cipyu. Nomba ilyo asambilila Baibolo, aleshiba ifya kuilama. Apo nomba alishiba ifya kuilama, bushe cilepilibula ukuti takulafulwa? Awe iyo. Lelo apo alishiba ifyo Baibolo isosa pa cipyu, ilyo akalipa akulailama.

 E cimo cine no muntu uwaletontonkanya pa kuulungana no mwaume munankwe nelyo umwanakashi munankwe, nomba alisambilila ifyo Baibolo ilanda pali ici cimusango. Limo limo, amatontonkanyo yabipa yakalaisa. Lelo nga ca kuti atontonkanya pa fyo Yehova amona ubupulumushi bwa musango yu, kuti acimfya ulunkumbwa lwa musango yu.

Winenuka!

Na iwe nga ucili ulelwisha amatontonkanyo ya kuulungana na baume nelyo abanakashi banobe, nalimo umfwa ngo mulumendo umo, uwatile: “Ndesha ukwalula amatontonkanyo yandi. Nalipepa kuli Yehova ukuti angafwe. Ndabelenga Baibolo. Nalikutika na ku malyashi ayalanda pali ili lyashi. Nomba nshaishiba ifyo ningile ukucita pa kuti nkacimfye ubu bwafya.”

Na iwe nga ca kuti e bwafya wakwata, ninshi uli no bwafya ubukalamba nga nshi. Kwena takwaba icingapwisha bwangu ubo bwafya. Nangu cibe fyo, onse uufwaya ukutemuma Lesa afwile ukulacita ifyo Lesa afwaya no kupata ukucita ubupulumushi, nangu ca kuti limo kuti cayafya sana. Wilaba ukutila, Lesa naishiba  ukuti ulecula sana no mutima pa bwafya ukwete e lyo no kuti wa cikuuku ku bamubombela. * (1 Yohane 3:19, 20) Nga ulekonka amafunde ya kwa Lesa, ninshi Lesa kuti akupaala. Na kuba mu kukonka amafunde ya kwa Lesa, ‘mwaliba icilambu icikalamba.’ (Amalumbo 19:11) Nangu fye ni pali ino ine nshita, ukaipakisha ubumi busuma muli cino cine calo ica mafya.

E ico, shintilila fye pali Lesa, kabili wilatontonkanya pa fyabipa. (Abena Galatia 6:9) Esha na maka ‘ukupatisha icabipa,’ kabili ‘ikatisha icisuma.’ (Abena Roma 12:9) Nga waesha sana na maka, mu kupita kwa nshita, ukasanga ukuti nalimo waleka ukulatontonkanya pa fyabipa. Ne cacilapo ukucindama ca kuti, nga taulecita ubupulumushi na baume banobe nelyo abanakashi banobe, ukesaikala ku ciyayaya mu calo cipya icalungama ica kwa Lesa.

IFILI MU CIPANDWA CIKONKELEPO

Bushe kuti wacita shani pa kuti tauli no lwinso lwa baume nelyo ulwa banakashi?

[Futunoti]

ILEMBO

“Nceeceeteni, no kwishiba amalangulushi yandi, mumone nga muli ine mwaba amapange ya kuntwala mu nshila iibi.”—Amalumbo 139:23, 24.

IFYO WINGACITA NI FI

Nga ulefwaya ukwishiba ifyo wingaba umwaume wine wine, belenga ilyashi lilanda pali Yesu. (1 Petro 2:21) E walangilile bwino bwino ifya kuba umwaume wine wine uwa mutembo.

NAWISHIBA . . . ?

Nangu ca kutila te lyonse wingasala ifyo ulefwaya ukulatontonkanyapo, lelo ifyo ulefwaya ukucita fyena kuti wasala. Nga ulefwaya te kuti ucite ifyabipa ifyo uletontonkanyapo.

IFYO NDEFWAYA UKUCITA!

Umo nga anjipusha umulandu Baibolo yalesesha ukuulungana kwa baume na banakashi beka beka, nkamwasuka ukuti ․․․․․

Umo nga alanda ukuti ifyo Baibolo isosa fya kale, nkapelulushanya nankwe no kumweba ukuti ․․․․․

Ifyo ningatemwa ukwipusha abafyashi bandi pali ili lyashi ni fi ․․․․․

ULETIPO SHANI?

● Cinshi Lesa alesesha abaume na banakashi ukulaulungana beka beka?

● Kuti wacita shani pa kuti taubelelekwe ukubembuka no mwaume mubiyo nelyo umwanakashi mubiyo?

● Bushe nga wasumina ukuti Lesa alipata ubupulumushi bwa baume beka beka na banakashi beka beka, ninshi capilibula ukuti walipata na bacita ico cimusango?

[Amashiwi pe bula 236]

“Ifyo abantu abengi batontonkanya fyalimfulungenye pantu nshaishibe nampo nga na ine wine naali impulumushi ya kulaala na banakashi beka beka. Nomba ndakaana ifya kuulungana na banakashi banandi kabili nshifwaya fye no kuba pamo na batemwa ici cimusango.”—E fyalandile Anna

[Icikope pe bula 233]

Abacaice bonse bafwile ukusalapo cimo, nampo nga kulacita ubupulumushi nge fyo abengi mu calo batontonkanya nelyo nga kulakonka ifyo Icebo ca kwa Lesa cilanda pa mibele isuma