KAPITULO 29

Kasanok a Maiwaksi iti Panunotko ti Maipapan iti Sekso?

 “KANAYON a pampanunotek ti maipapan kadagiti babbai uray no diak makitkita ida,” kuna ti agtutubo a lalaki nga agnagan Michael. “Masuronak. Diak pay ketdin maipamaysa ti panunotko no dadduma!”

Kas ken Michael, ti kadi saanmo a kasekso ti masansan a pampanunotem? No kasta, mabalin a marigatanka a mangyaw-awan iti dayta ta sumiplot latta iti panunotmo. “No dadduma, awanen ti sabali a mapampanunotko,” kuna ni Michael. “Ti kasta a panangpampanunot ti mangtignay no kua kaniak a mangigagara a manglikaw iti dalan tapno laeng malabasak ti napintas a balasang wenno magnaak iti pasilio iti pagtagilakuan uray no saan koma a kasapulan tapno laeng maasitgak ti maysa a balasang.”

Nupay kasta, laglagipem a saan a dakes ti seksual a rikna. Ngamin, pinarsua ti Dios ti lalaki ken babai nga agduyos iti maysa ken maysa, ken saan a dakes a penken ti seksual a tarigagay iti nagbaetan dagiti agassawa. Bayat nga awan pay asawam, mabalin a makariknaka iti napigsa a seksual a tarigagay. No mapasamak dayta, dimo ipapan a nagdakeska wenno saanka a nadalus iti moral. Kabaelam ti agbalin a nadalus no kayatmo! Ngem tapno agballigika, nasken a saanmo nga ipalubos nga agay-ayam iti panunotmo ti maipapan iti saanmo a kasekso. Kasanom a maaramid dayta?

Annadam ti pannakitimpuyogmo. No pagsasaritaan dagiti kaklasem ti maipapan iti imoral a sekso, mabalin a maguyugoyka a makiraman iti saritaan tapno laeng didaka kantiawan. Ngem iti kinapudnona, lallalo laeng a marigatankanton a mangkontrol iti panunotmo. Ania ti rumbeng nga aramidem? Pumanawka lattan? Wen, ket saanka nga agbain a mangaramid iti dayta! Masansan nga adda pamay-an tapno makapagpakadaka a di  agparang nga aginlilintegka ken tapno saandaka a pagkakatawaan.

Liklikam dagiti imoral a paglinglingayan. Pudno a saan nga amin a pelikula ken musika ket dakes. Kaskasdi, adu a paglinglingayan ita ti nairanta a mangriing iti dinederrep a tarigagay. Ania ti balakad ti Biblia? “Dalusantayo koma ti bagbagitayo iti tunggal pakatulawan iti lasag ken iti espiritu, nga an-anayentayo ti kinasanto iti panagbuteng iti Dios.” (2 Corinto 7:1) Liklikam ti aniaman a paglinglingayan a mabalin a mangparasuk iti riknam. *

Ti Parikut Mainaig iti Masturbasion

Dagiti dadduma nga agtutubo penkenda ti seksual a tarigagayda babaen ti masturbasion. Ngem mangpataud daytoy kadagiti nakaro a parikut. Idagadag ti Biblia kadagiti Kristiano: “Papatayenyo, ngarud, dagiti kameng ti bagiyo nga adda iti rabaw ti daga no maipapan iti pannakiabig, kinarugit, panaggartem iti sekso, makapasakit a tarigagay, ken kinaagum.” (Colosas 3:5) Ti masturbasion ket saan a ‘mangpapatay iti panaggartem iti sekso’ no di ket mangriing ken mangrubrob iti kasta a rikna!

Ti masturbasion pagbalinennaka nga adipen dagiti tarigagaymo. (Tito 3:3) Ti maysa a pamay-an  tapno maparmekmo dayta nga ugali ket ti panagipudnom iti maysa a tao. Ti maysa a Kristiano a nangikagumaan a mangisardeng iti masturbasion iti sumagmamano a tawen kinunana: “No idi pay la koma agtutuboak a naituredko ti nakisarita iti maysa a tao maipapan iti dayta! Adu a tawen a nakonkonsiensiaak, ken naapektaran unay ti relasionko kadagiti sabsabali ken, kangrunaan iti amin, ti relasionko ken Jehova.”

Siasino ti rumbeng a pakisaritaam? Masansan a dagiti dadakkelmo ti kasayaatan a pakisaritaam. Wenno nalabit makatulong ti maysa a kameng ti kongregasion Kristiano a nataengan ti panagpampanunotna. Mabalin a kastoy ti panangiruanganmo, “Kayatko koma ti makisarita kadakayo maipapan iti maysa a parikut a mangburburibor unay kaniak.”

Ni André ket maragsakan ta nakisarita iti maysa a Kristiano a panglakayen. “Nakalua ti panglakayen bayat a dumdumngeg kaniak,” kuna ni André. “Idi nalpasak nga agsao, impanamnamana nga ay-ayatennak ni Jehova. Kinunana a gagangay laeng ti parikutko. Inkarina a siputanna ti panagrang-ayko ken iranudannak iti ad-adu pay nga impormasion manipud kadagiti literatura a naibatay iti Biblia. Kalpasan ti pannakisaritak kenkuana, inkeddengko nga itultuloyko a labanan ti tarigagayko nga agmasturbasion uray no sumkento manen dayta.”

 Inkeddeng ni Mário ti makisarita kenni tatangna, a mannakipagrikna ken mannakaawat unay. Inamin pay ketdi ni tatangna nga idi isu ket agtutubo pay, narigatan met a mangisardeng iti dayta nga ugali. “Nagdakkel ti naitulong kaniak ti kinapudno ken kinapasnek ni tatangko,” kuna ni Mário. “No naisardeng ni tatangko dayta nga ugali, maisardengko met. Natukay unay ti pusok iti kababalin ni tatangko isu a diak nagawidan ti panagarubos ti luak.”

Kas kada André ken Mário, mabalinmo met ti agpatulong tapno maisardengmo ti ugalim nga agmasturbasion. Uray no sumkento manen dayta, saanka a sumuko! Namnamaem a mapagballigiam dayta a dangadang. *

Panangkontrol iti Panunotmo

Kuna ni apostol Pablo: “Disdisnogek ti bagik ket ad-adipenek.” (1 Corinto 9:27) Umasping iti dayta, mabalin a nasken  nga ingetam ti bagim no sumken ti panaggartemmo iti saanmo a kasekso. No saan latta a maiwaksi iti panunotmo, padasem ti agehersisio. Kuna ti Biblia: “Ti panagsanay iti bagi bassit ti maigunggonana.” (1 Timoteo 4:8) Ti pannagna iti napaspas wenno panagehersisio iti sumagmamano a minuto ket mabalin nga umdasen tapno maiwaksim iti panunotmo dagiti saanmo a kasekso.

Kangrunaan iti amin, dimo liplipatan a madadaan a tumulong kenka ti nailangitan nga Amatayo. “Agkararagak tunggal sumken ti seksual a tarigagayko,” kuna ti maysa a Kristiano. Pudno a saan nga ikkaten ti Dios ti panaginteresmo iti saanmo a kasekso. Ngem babaen ti tulongna, matakuatam nga adu pay ti sabali a banag a mabalinmo a panunoten.

[Footnotes]

[KANGRUNAAN A TEKSTO]

“Aniaman ti adda a kinasingpet ken aniaman ti adda a banag a nadayaw, itultuloyyo nga utoben dagitoy a banag.”​—Filipos 4:8.

BALAKAD

No dimo manen nagawidan ti bagim nga agmasturbasion, dika sumardeng a makidangadang iti dayta nga ugali! Panunotem no ania ti nangriing iti riknam, ket ikagumaam a liklikan dayta.

AMMOM KADI . . . ?

Ti iserserrekmo iti panunotmo sukogenna ti personalidadmo ken apektaranna ti tigtignaymo.​—Santiago 1:14, 15.

DAGITI ARAMIDEK!

Tapno maiwaksik iti panunotko ti saanko a kasekso, masapul nga ․․․․․

No saanen a maitutop wenno naalas ti pagsasaritaan dagiti kaklasek, masapul nga ․․․․․

Ti kayatko a saludsoden kadagiti dadakkelko maipapan iti daytoy a banag ket ․․․․․

ANIA TI MAKUNAM?

● Apay a saan a kanayon a maibilang a dakes ti seksual a rikna?

● Apay a nasken a kontrolem ti seksual a tarigagaymo?

● Ania a kita ti paglinglingayan ti mabalin a mangsulisog kenka a mangpanunot iti saanmo a kasekso?

● Apay a nasken a pumanawkan no ti saritaan ket agbalbalinen a naalas wenno saanen a maitutop?

[Blurb iti panid 240]

“Tapno mabaliwan ti linaon ti panunotko, isardengko a panunoten dagiti banag a mangparasuk iti riknak. Ibagbagak iti bagik nga aglabasto met laeng ti rikna wenno tarigagayko.”​—Scott

[Ladawan iti panid 239]

Ipalubosmo kadi a ma-virus ti kompiutermo? No kasta, apay ngarud a kargaam ti isipmo kadagiti imoral a kapanunotan?