Kututuluka ha Chikuma

Kuya ha katalilo wa yikuma

KAPITULU 17

“Jikijilenu ha Ufulielo Wenu Usandu Wahiana”

“Jikijilenu ha Ufulielo Wenu Usandu Wahiana”

“Jikijilenu ha ufulielo wenu usandu wahiana . . . Lifungenu mu zango lia Zambi.”​—YUNDASE 20, 21.

1, 2. Yika yetu eswe twatamba kulinga, nawa mumu liaka?

YETU eswe tunafupu kujikiza ni kutwama kanawa ku mwono. Alioze, mba tujikize ni kutwama kanawa, twatamba kulia kanawa, ni kufunga kanawa mujimba wetu mashimbu eswe. Twatamba kusa tachi mba tuchilinge, mumu chino muchihasa kulumbunuka mwono wetu. Kuli nawa kujikiza chikwo. Kujikiza chika?

2 Kambaji Yundase katowezele akwa-Kristu ngwenyi: “Lifungenu mu zango lia Zambi,” nawa kasolwele yize twatamba kulinga hakwamba ngwenyi: “Jikijilenu ha ufulielo wenu usandu wahiana.” (Yundase 20, 21) Yika muhasa kulinga hanga ujikize ku ufulielo ni kununga mu zango lia Zambi? Tushimutwinenu ha yikuma yitatu yize muyihasa kutukwasa kujikiza mu ufulielo.

TUNUNGENU NI KUKOLESA UFULIELO WETU HA SHIMBI JA ULULI JA YEHOVA

3-5. (a) Nyonga lika lipi lize Satana anazange hanga tupwe nalio hakutwala ku shimbi ja Yehova? (b) Nyonga lika twatamba kupwa nalio hakutwala ku shimbi ja Zambi, nawa kuchi chino chatamba kutwa hali yetu? Hana chilweza.

3 Chitangu twatamba kukolesa ufulielo wetu ha shimbi ja Zambi. Hakulilongesa mukanda uno, wamona shimbi jinji ja ululi ja Yehova hakutwala ku yitanga. Kuchi yena wakujimona? Satana mahasa kukupiangula hanga unyonge ngwe shimbi ja Yehova jili jikalu chinji kujikaula, nawa jakutukasa. Iye kakuzachisa muheto uno chize muze auzachishile mu munda wa Endene. (Uputukilo 3:1-6) Shina nyi yena makwoza mu muheto uno? Chili kuli yena mwene.

4 Chakutalilaho: Ha kwendangana mu umwe wande upema, yena mumona chimwe chipanga chisuku nawa chakujika kanawa hanga atu ahone kuchitangunuka ni kuya sali likwo lia chipanga. Alioze mumona ngwe sali liacho lili lipema chinji kuhiana. Kuuputukilo muhasa kumona ngwe kukushi ulemu wakujika chipanga chacho, nawa ngwe chinakwika wika atu hanga ahone kupalika. Alioze muze mutala sali likwo lia chipanga chacho, mumona umwe ndumba munene kanakenana kanafupu yoze maumbula. Haliapwila yena muhasa kunyingika mumu liaka anase chipanga chacho—hanga akufunge. Shina musono kuli ndumba munene yoze unafupu kukuumbula? Liji lia Zambi linatutoweza ngwo: “Keyelenu, lenu; mumu mukwa kole yenu Ndiapu, ngwe ndumba wa kuhanjika ni lundunjila kakwendangana nikufupa yoze mahasa kuumbula”​—1 Petulu 5:8.

5 Satana kali ngwe ndumba wa kuumbula atu. Yehova kazangile hanga ndumba yono atuumbule. Kashika, Yehova asele shimbi jize jakutufunga ku “unjiliji” hanji ku mihento yinji ya Satana. (A-Efwesu 6:11) Ha chino, ha mashimbu eswe waze mutupukuna ha shimbi ja Zambi, twatamba kujimona ngwe yimwe jila yize akutusolwelamo zango kuli Tata yetu wa mu malilu. Nyi twanyonga chocho, shimbi ja Zambi mujitufunga ni kutwaha chiseke. Kambaji Tiangu kasonekene ngwenyi: “Yoze matala kanawa mu shimbi yingunu ya utuswilo, mba manyongononamo . . . kumakawaha mu yuma yeswe malinga.”​—Tiangu 1:25.

6. Jila yika yipema yize mutuhasa kukoleselamo ufulielo wetu ha kukaula shimbi ja Zambi? Hana chilweza.

6 Kwononokena shimbi ja Zambi yili jila yipema yakukoleselamo ufulielo wetu kuli Ngaji yetu ni ha mana ja shimbi jenyi. Chakutalilaho, mu “shimbi ya Kristu” muli nawa shimbi ya kulongesa atu ‘yuma yeswe yize Yesu atuhele’ mu shimbi. (A-Ngalashia 6:2; Mateu 28:19, 20) Akwa-Kristu no kakulemesa shimbi ja kununga ni kulikungulula hanga awayile Zambi ni kupwa ni usepa upema ni mandumbu. (A-Hepreu 10:24, 25) Shimbi ja Zambi jili nawa kulemba ni mbunge yeswe mashimbu eswe kuli Yehova. (Mateu 6:5-8; 1 A-Tesalonika 5:17) Nyi twakaula shimbi jino, mutunyingika pundu ngwo, shimbi ja Zambi jili usongwelo wa zango. Kwononokena shimbi jino chakutwaha chiseke ni uwahililo uze kutuchi kuhasa kuwana sali likwo lia chifuchi chino chipi. Muze wakupukuna ha chize yena wakuyuka ha kwononokena shimbi ja Zambi, shina wakumona chize shimbi jino jakukolesa ufulielo we?

7, 8. Utakamiso uka Liji lia Zambi unahane kuli waze akulipikala ha kunyonga ngwo ha kupalika cha miaka muchipwa chikalu kumushishikila?

7 Ha mashimbu amwe, atu amwe kakulipikala ha kunyonga ngwo ha kupalika cha miaka muchipwa chikalu chinji kuli ayo kununga ni kukaula shimbi ja Yehova. Ayo kali ni woma wa kwehuka Yehova. Nyi ni yena che wakwivwa, iwuluka maliji wano anambe ngwo: “Yami Yehova, nguli Zambi yenu, yoze wakunulongesa hanga nukalumbunuke, yoze wakunusongwela mu jila yize chanutamba kuya. Mala! Nyi kachi nwevwile shimbi jami! Kachi uhwimino wenu wapwa ngwe lwiji, kachi ululi wenu wapwa ngwe mikanya ya kalunga-lwiji.” (Izaia 48:17, 18) Shina hiunanyongo kama ha utakamiso uze maliji wano ali no?

8 Mu chisoneko chino, Yehova kanatwiulula ngwenyi, nyi twononokena shimbi jenyi mutuhasa kuyuka chinji. Iye kanatulakenya ngwenyi, mutuyuka mu majila aali. Chitangu, uhwimino wetu muununga nawa muupwa ngwe lwiji. Chamuchaali, ululi wetu muupwa ngwe mikanya ya kalunga-lwiji. Nyi waya ku kalunga-lwiji mumona mikanya yinji, ai muyiya yikwo muyiza. Chino chakusolola ngwe mikanya muyinunga ku miaka yeswe. Yena unanyingika ngwo, mikanya yakuya nawa yakwiza. Yehova kanambe ngwenyi, ululi wenyi hanji chize yiye akulinga yuma muchihasa kupwa ngwe mikanya. Nyi wanunga ni kusa tachi hanga ushishike kuli Zambi iye kechi kwecha hanga umwehuke! (Tanga Samu 55:22.) Shina hi unanyonga kama ha chize chilakenyo chino chakuneha chiseke?

“TUSENYENU KULUTWE KU UKULWANA”

9, 10. (a) Mumu liaka chili chipema kuli akwa-Kristu eswe kusenya ku ukulwana? (b) Kuchi kunyonga kulita ni spiritu chakuneha chiseke?

9 Chikuma chamuchali chize muchitukwasa kujikiza chili ha maliji wano: “Tusenyenu ku ukulwana.” (A-Hepreu 6:1) Ukulwana uli chuma chilemu kuli akwa-Kristu. Atu kechi kuhasa pundu kupwa angunu, alioze mahasa kusenya kulutwe ku ukulwana mu ufulielo. Nawa muze mutusenya kulutwe ku ukulwana, mukwa-Kristu kakwivwa chiseke ha kulingila Yehova. Mumu liaka tunambe chocho?

10 Mukwa-Kristu yoze hasenya kulutwe ku ukulwana kali mutu yoze unatakama ku ufulielo. Nawa iye kakumona yuma ngwe chize Yehova akuyimona. (Yoano 4:23) Postolo Paulu kasonekene ngwenyi: “Waze akulita ni musunya kakunyonga yuma ya musunya. Waze akulita ni Spiritu kakunyonga yuma ya Spiritu.” (A-Roma 8:5) Kunyonga kulita ni musunya kuchishi kuneha uwahililo, mumu chakuneha kuzo ni kusela chinji mbunge ku upite. Alioze kunyonga kulita ni spiritu chakuneha chiseke, mumu chakushindakenya kuli Yehova ‘Zambi wa uwahililo.’ (1 Timoteu 1:11) Mutu yoze wakola ku spiritu kanazange kwivwisa Yehova kuwaha, nawa kakuwahilila chipwe muze mapwa ni yipikalo. Mumu liaka? Mumu muze twakupalika mu yipikalo mutuhasa kusolola ngwetu, Satana kali mukwa saki, nyi twanunga ni kusolola ungunu wetu ni kwivwisa Tata yetu wa mu malilu kuwaha.​—Yishima 27:11; tanga Tiangu 1:2, 3.

11, 12. (a) Yika Paulu ambile hakutwala ku “mana a kulifumba” a akwa-Kristu, nawa yika liji ‘kulifumba’ linalumbunuka? (b) Kulifumba chika chinafupiwa hanga mujimba wetu ukalakale kanawa?

11 Mba mutu asenye kulutwe ku ukulwana ni kukola mu ufulielo katamba kulifumba. Achitala versu yino yinambe ngwo: “Kulia cha tachi kuchapwa kulia cha waze hakola, waze mumu ha mukunda wa kulijilila, mana ali no a kulifumba, akase chinyingi hakachi ka chipema ni chipi.” (A-Hepreu 5:14) Muze Paulu asonekene hakutwala ku ‘kulifumba’ iye kazachishile limwe liji lia Ngregu lize te atu anji akuzachiza muze ali mu chihela cha kwolwela mujimba mu Grécia ha sekulu yitangu, kashika liji liacho mulihasa kulumbunuka ngwe chize ‘akufumba mujimba.’ Haliapwila tutalenu yize kufumba chino chinalumbunuka.

Mukwa-kwolola mujimba kakuufumba mashimbu eswe

12 Kutushi kusemuka ni mujimba wakufumba. Chakutalilaho, mwana-kemba keshi kuhasa kufunga moko jenyi chipwe molu. Kashika, akulisunga-sunga ku moko ni kumolu nawa ni kulilamba-lamba mwene. Hakupalika cha mashimbu, muze maauzachisa chinji mujimba muuputuka kulifumba. Hi maputuka kukalala, nawa maputuka kutatangila nawa ni kuzomboka muze hakola ndambu. * Mba yika mutwamba hali mukwa-kwolola mujimba? Ha kumona umwe mukwa-kwolola mujimba kanatumbuka kanawa helu, mutuhasa kupwa ni shindakenyo ngwetu mujimba wenyi uli ngwe makina akwolola kanawa. Yuma yize mukwa-kufumba mujimba akulinga kuyishi kulilingila ukawayo, chakufupiwa tachi ni mashimbi anji. Mbimbiliya yinambe ngwo kufumba mujimba chakuneha ‘yiwape yinji. Kufumba manyonga jetu hanga tupwe ni malinjekela ha akusakula yuma ya ku spiritu chili ni ulemu unji!’​—1 Timoteu 4:8.

13. Kuchi mutuhasa kufumba mana jetu?

13 Mu mukanda uno twalilongesa yuma yinji yize muyitukwasa kufumba mana jetu hanga tuhase kukola ku spiritu ni kununga ni kushishika kuli Yehova. Twatamba kulemba muze mutuhengwola shimbi ja Zambi ha kukwata yiyulo ha tangwa ni tangwa. Ha kukwata chimwe chiyulo lihule ngwe: ‘Kuchi shimbi jino jinatale ha chikuma chino? Kuchi munguhasa kujikaula? Yitanga yika muyivwisa Tata yetu wa mu malilu kuwaha?’ (Tanga Yishima 3:5, 6; Tiangu 1:5.) Ha mashimbu eswe waze muukwata chiyulo ni kulihula yihula yino, muusolola ngwo unafumbu mana je. Fumbo lino mulikukwasa kununga kupwa mutu wakola ku spiritu.

14. Zala yika twatamba kupwa nayo mba tukole ku spiritu, alioze yika twatamba kwehuka?

14 Chipwe ngwe mutuhasa kusenya kulutwe ku ukulwana, nihindu twatamba kununga ni kukola mu ufulielo. Twatamba kulia mba tukole kanawa ku mujimba. Postolo Paulu kambile ngweyi: “Kulia cha tachi kuchapwa kulia cha waze hakola.” Kununga ni kuhengwola kulia cha tachi cha ku spiritu muchitukwasa kujikiza mu ufulielo. Mbimbiliya yinambe nawa ngwo: “Che chuma chahiana, mana.” Kashika, twatamba kupwa ni zala ya kulia cha ku spiritu chize Tata yetu akutwaha. (Yishima 4:5-7; 1 Petulu 2:2) Alioze, kutwatambile kulinangamisa hanji kupwa ni kuzo mumu ngwo tuli ni chinyingi hanji ni mana anji. Mba tuhase kwehuka kuzo hanji ulelu weswawo uze muhasa kupwa mu mbunge yetu, twatamba kulihengwola yetwene mashimbu eswe. Paulu kasonekene ngwenyi: “Liesekenu yenwene nyi mu ufulielo nuli, nyi kachi ka. Sololenu chinyingi hali yenwene.”​—2 A-Korindu 13:5.

15. Mumu liaka zango lili lilemu mba tupwe atu ajama mu spiritu?

15 Mujimba wa mutu muuhasa kujikiza ni kupwa kawape, alioze chino kuchishi kulumbunuka ngwo kechi kwivwa nawa zala. Ha kupalika cha mashimbu mahasa kwivwa nawa zala, kashika katamba kununga ni kulia ni kufunga kanawa mujimba wenyi. Yika twatamba kulinga mba tukole ku ufulielo? Twatamba kupwa ni zango. Nawa twatamba kununga ni kwokesa zango liacho muli Yehova ni hali mandumbu jetu. Nyi kutwapwile ni zango, milimo ni yitanga yetu yipema muyipwa ya kamokomoko. (1 A-Korindu 13:1-3) Kashika, nyi twalinga yuma yeswe ni zango mutuhasa kukola ku ufulielo ni kupwa atu waze ajama ku ufulielo.

LIHULIKILE HA KUTALATALA CHIZE YEHOVA ANATWEHE

16. Manyonga mutapu uka Satana akuzanga hanga tupwe no, alioze yika Yehova akutwaha hanga twaakumbe?

16 Tushimutwinenu nawa chikuma chikwo chize muchitukwasa kujikiza mu ufulielo. Mba tujikize mu ufulielo ngwe tumbaji a Kristu amwenemwene, twatamba kufunga manyonga jetu. Satana yoze unayula hano hashi, mwe wakuzanga hanga atu apwe ni manyonga api, alipikale nawa ahone ufulielo. (A-Efwesu 2:2) Nyi mukwa-Kristu mapwa ni manyonga a mutapu au, malisa mu ponde ngwe yiswa mu zuwo lia mwambu. Alioze Yehova kakutwaha kutalatala chize chakutwaha tachi ja kukumba manyonga jacho.

17. Kuchi liji lia Zambi linahane chilweza chilemu cha kutalatala?

17 Mu Mbimbiliya muli ukwaso unji wa ku spiritu uze tunafupiwa hanga tulimike ni Satana ni hashi henyi. Chikungo chilemu cha ufulielo chili chipwiko cha “kutalatala cha ulamwino” (1 A-Tesalonika 5:8) Ku mashimbu akunyima, swalale te kananyingika ngwenyi, nyi kapwile ni chipwiko cha utale, te kechi kuhasa kulilamwina mu jita. Chipwiko chacho te kakuchilinga ni utale, te kakuchizala hamwe ni chifulu cha kupu. Chipwiko te chakulamwina swalale mumu mwivwi yeswe yize te mamwasa ku mutwe te kuyichi kumulemeka chinji. Ngwe Chize chipwiko chakufunga mutwe, ni kutalatala necho chakufunga mana ni manyonga jetu.

18, 19. Chilweza chika Yesu ahichikile hakutwala ku kutalatala, nawa kuchi mutuhasa kumwimbulula?

18 Yesu kali chilweza cha mutu yoze wapwile ni kutalatala. Iwuluka yipikalo yize apalikile ha ufuku wenyi wa kasula hano hashi. Umwe sepa lienyi yoze te azanga chinji yamukunjika ha mukunda wa mbongo. Mukwo yalikala ngwenyi te kamunyingikine. Akwo nawa yamuhichika, o yachina. Atu a vungu lienyi yalimika nenyi, ni kwita kuli maswalale A-Roma hanga amumwese lamba ni kumushiha. Mutuhasa kwamba ngwetu, lamba lize Yesu amwene linahiana lamba lieswalio lize mutuhasa kumona. Yika yamukwashile kupalika mu yipikalo yacho? Mukanda wa A-Hepreu 12:2 unalumbununa ha kwamba ngwo: “Ha uwahililo uze asele kumeso jenyi, wanyongonwene mu lamba [ha mutondo], nikulelesa je sonyi; hanatwama ku kwoko lia chindume lia ngunja ya Zambi.” Yesu kakatokesele “uwahilido uze” apwile nawo.

19 Uwahililo uka asele kumeso ja Yesu? Iye te kananyingika ngwenyi, kunyongonona chakuneha uwahililo ni kupwisa jina lia Yehova lisandu. Nawa chakusolola ngwo, Satana kali mukwa mahuza. Kukushi kutalatala chikwo chize te muchihasa kumunehena uwahililo ngwe chino. Iye te kananyingika nawa ngwenyi Yehova kakuyukisa waze akushishika kuli iye nawa te mukwiza mashimbu apema waze te mapwa hamuwika ni Tato. Yesu muze te akupalika mu yipikalo te kakunyonga ha kutalatala chenyi. Nyi mutupwa mu yeseko kulutwe lia matangwa, ni yetu che twatamba kulinga. Yehova kakutulemesa ha kutwaha chiteli chakupwisa jina lienyi lisandu. Ha chino mutuhasa kusolola ngwetu, Satana kali mukwa-saki hakusakula Yehova hanga apwe Mwata wetu, ni kununga kulifunga mu zango lienyi chipwe muze mutupalika mu yipikalo hanji mu yeseko yeswayo.

20. Yika muyihasa kutukwasa kupwa ni nyonga lipema hakutwala ku kutalatala?

20 Yehova keshi kunyonga wika kuyukisa tuvumbi twenyi ashishika, iye kanazange chinji kuchilinga. (Izaia 30:18; tanga Malakia 3:10.) Iye kakuwahilila ha kuhana kuli tuvumbi twenyi yize yinafupiwa ku mwono wo. (Samu 37:4) Kashika, tulihulikilenu ha kutalatala cha kumanunuka cha yilakenyo ya Zambi. Kanda tupwa ni manyonga api a hano hashi ha Satana waze akupinjisa mbunge jetu. Nyi twamona ngwetu manyonga a hano hashi kanapinjisa mbunge jetu, tulembenu ni tachi jeswe kuli Yehova ni kumwita “sambukila ya Zambi, yize yakuhiana kunyonga cheswe.” Sambukila yize Zambi akutwaha yakufunga mbunge ni manyonga jetu.​—A-Fwilipu 4:6, 7.

21, 22. (a) Kutalatala chika chipema chize “mbunga yinene” akuwahilila nacho? (b) Kutalatala chika yena wakulemesa, nawa yika watamba kulinga?

21 Yena uli ni kutalatala chipema hanga upukune! Nyi uli ha kachi ka “mbunga yinene” yize muyikatuhuka mu “luyinda munene,” nyonga ha mwono upema uze muukapwa nawo. (Usolwelo 7:9, 14) Muze Satana ni Andemoniu kechi kapwako nawa, mutukapwa ni sambukila yize kutushi nayo haliapwila. Iya wa kuli yetu keshi kupinda ni yeseko ya Satana? Mutukevwa chiseke chinji ha kukalakala hanga tupwise hashi heswe paraisu kulita ni usongwelo wa Yesu ni atu 144,000 waze makayula nenyi mu malilu! Twakuwahilila chinji ha kunyingika ngwetu, yikola yeswe muyikahwa, atu waze hanafu makahindwisa, ni kutwama ku miaka yeswe ngwe chize Zambi azangile! Muze mutukundama ku ungunu, mutukapwa hakamwihi ni kuzuka chiwape chilemu chize chili ha A-Roma 8:21​—che “kutusuka cha uhenya wa ana a Zambi.”

22 Yehova kanazange hanga tupwe ni utuswilo. Jila yize yakutwala ku utuswilo yili kwononoka. Kashika, chili chilemu kusa tachi hanga tuputuke kwononokena Yehova haliapwila. Alioze tunungenu ni kujikiza ha ufulielo wetu usandu wahiana, mba tununge mu zango lia Zambi ku miaka yeswe!

^ kax. 12 Akwa-mana kakwamba ngwo tuli ni uhashi wakunyingika kanawa mujimba wetu. Kunyingika kanawa mujimba wetu chili usongwelo wa kunyingika haze chuma ni chuma chili mu mujimba wetu. Chakutalilaho, kunyingika chino chakutukwasa kutwa koshi chipwe ngwe kumeso kuli kwakufuka. Umwe mukulwana yoze te wayiza yatokesa uhashi wenyi wakunyingika mujimba wenyi. Ha chino, te keshi kuhasa nawa kumana, kwenda chipwe kutwama.