Skip to content

Muye pa utantiko wa vilimo

CIPANDE 17

“Twalililini Kukula mu Utailo Winu Wamuzilo”

“Twalililini Kukula mu Utailo Winu Wamuzilo”

“Twalililini kukula mu utailo winu wamuzilo . . . Ikalini mu kutemwa kwakwe Leza.”—YUDA 20, 21.

1, 2. U mulimo ci uno namwe kwene mufwile ukuombako, nupya i cani cino cacindamila ukwikako sana mano ku mulimo uwo?

SWENSI kwene tukalonda ukuya na maka nu umi usuma. Lelo pakuti twaya nu umi usuma, tulinzile ukulya ivyakulya ivisuma, kucita utuntu utwakukomya umwili, nu kuisakamala lyonsi. Kucita vii kukalondeka ukuombesya, lelo swemo tusiita ukulemasya, pano twamanya ukuti ukucita vivyo kwacindama sana pakuti tutwalilile ukuya nu umi usuma. Nomba kwaya ukukula nakuze kuno tufwile ukusumbako sana mano. Uzye u kukula kwa musango ci kuuko?

2 Umusambi Yuda walanzile pa kukula kwene kuuko lino walembiile Aina Klistu ukuti: “Ikalini mu kutemwa kwakwe Leza,” nga alino walanzile ni cikalondeka pa kucita vivyo ati: “Twalililini kukula mu utailo winu wamuzilo.” (Yuda 20, 21) Uzye i vyani vingamwavwa ukukula umu utailo winu pakuti mutwalilile ukwikala umu kutemwa kwakwe Leza? Lekini tusambilile pa vintu vitatu ivingamwavwa ukukula umu utailo.

TWALILILINI UKUTAILA SANA VINO YEOVA AKAALONDA UKUTI TWACITA

3-5. (a) Uzye Satana akalonda ukuti amuponzye pakuti mwaelenganya uli pa masunde yakwe Yeova? (b) Uzye tulinzile ukwelenganyapo uli pa masunde yakwe Leza, nupya ukucita vivyo kulatwazwa uli? Langililini.

3 Icakutandikilako, tulinzile ukutaila sana amasunde yakwe Leza. Kufuma pano mwatandikiile ukusambilila umwi buku lii, mwasambilila ivingi pali vino Yeova akaalonda twacita. Uzye mukaelenganyapo uli pali vino Yeova akaalonda kuti twacita? Satana akaalonda ukumuponzya ukuti mutandike ukulola kwati masunde yakwe Leza, ivisinte vya muli Baibo, na vino Leza akaalonda twacita, vikamulenga ukukana ipakizya, nu kuti i cisendo sana. Akaomvya inzila kwene ii ukutandikila sile umu calo ca Edeni, pano waweni ukuti yaomvile ningo. (Utandiko 3:1-6) Uzye namwe alamusomba? Imyelenganyizizye inu iilalenga ukuti amusombe nanti foo.

4 Lekini tulangilile: Tuti mukutandala umu mpanga uku ncende imwi iikaloleka ningo, mwazana ilinga. Lyene icifulo icili umwi linga cikuloleka ningo sana. Limwi apakutandika mungelenganya kwati ilinga likumuvulunganya ukuti mutingila umu cifulo kwene cico icisuma cuze. Nomba, lino mwalolekesya umwilinga umukasi, mwalola cisama umukalipe sana akutundela inyama imwi! Lyene papo mwamanya ukuti fwandi cino yakuulila ilinga lilyo, u kucingilila antu ku uzanzo. Uzye kwaya icilyanyi icikamutundela ndakai? Baibo ikati: “Mwatekela nu kupempula! Ciwa, mwanisi winu akululumba nu kung’anza wakwe cisama wino akulunga umwi uwakuti alye.”—1 Petulo 5:8.

5 Satana i cilyanyi icipisye. Yeova watupeela masunde akutucingilila uku ‘viteyo’ vya mwipe kwene wii, pano asilonda ukuti Satana atuzanze. (Efeso 6:11) Fwandi lyonsi lino tukwelenganya pa masunde yakwe Leza, tulinzile lyonsi twaiusya ukuti Leza watutemwa ali cino watupeelela amasunde. Ndi cakuti tukucita vivyo, masunde yakwe Leza yalaatucingilila nu kutuletela insansa. Umusambi Yakobo walemvile ukuti: “Wino wensi akaceceta ningo mu masunde afumaluke yano akalenga antu kuya antungwa, ndi watwalilila kusumba mano kunoyali kwaula kuvwa sile nu kwilila . . . Leza alamupolelela muli vino akacita.”—Yakobo 1:25.

6. Iinzila ci isuma ukuluta iingazwa ukutaila sana masunde yakwe Leza ni visinte ivyaya muli Baibo? Landini vino tungacita.

6 Ukulondela amasunde yakwe Leza umu umi witu, ali cintu cisuma sana icingatwazwa ukutaila Leza, Kapeela wa Masunde, nu kutaila ukuti amasunde yakwe aangatulenga ukuya na mano. “Masunde yakwe Klistu” yayamo na vino watuneena ukuti twasambilizya antu yauze ivintu ‘vyonsi vino watuneena.’ (Galatiya 6:2; Mateo 28:19, 20) Aina Klistu nupya yacindika sana isunde lya kutwalilila ukulongana pamwi nu kukomelezyanya. (Ayebulai 10:24, 25) Nupya, amasunde yakwe Leza yaayamo nu kukomelezya kwakuti twapepa lyonsi kuli Yeova nu mwenzo onsi. (Mateo 6:5-8; 1 Tesalonika 5:17) Lino tukuvwila amasunde ya musango uu, tukailolela sweineco ukuti yakatutungulula ningo sana. Ukuvwila masunde yaa kukatulenga ukuya nu luzango nupya tukauvwa ningo sana icakuti tukamanya ukuti kusi kuze kuno tungazana amasunde ya musango uu umu nsi kwene ii itale. Lino mukwelenganya pa vintu ivisuma ivyamucitikila pa mulandu nu kuvwila masunde yakwe Leza, utailo winu ukakoma sana.

7, 8. Uzye Baibo ikaavwa uli yaayo aakaelenganya ukuti limwi umukuya kwa nsita yangafilwa ukutwalilila ukuya ni miyele isuma?

7 Insita zimwi, yamwi yakasakamala ukuti limwi cilaayatalila sana ukutwalilila ukuvwila amasunde yakwe Leza umukuya kwa nsita. Yakatiina ukuti limwi yangafilwa. Ndi mukatala imuyuvwa vivyo, mwaelenganya pa mazwi yaa: “Nene indi Yeova, Leza winu, wiyo akamusambilizya vyakuti vyamuzipila, nkamutungulula umu nzila ino mulinzile kupita mwenemo. Mwemo ndi cakuti mwasumbisya amano ku masunde yane, mutende winu ungaya wa luzi ulukapita lyonsi sile, nu ololoke winu wa mayimbi amuli yemba.” (Ezaya 48:17, 18, NW) Uzye mwatala mwelenganyapo vino mazwi yaa yakatukomelezya?

8 Yeova akutwiusya ukuti ivintu vikatuzipila ndi tukuvwila aliwe. Watulaya ukuti alatupolelela umu nzila ziili ndi tukumuvwila. Inzila yonga iyakuti, umutende witu ulaya wa luzi—kulikuti ukuya nu mutende sana, ukutwalilila ukuya nu mutende. Yakwe ciili i yakuti, uololoke witu ulaya wa mayimbi ya pali yemba. Ndi mwimilila pa cituntu cakwe yemba nu kutamba vino mayimbi yakuipuma uku cituntu, mufwile mukaiusya ukuti yalatwalilila ukucita vivyokwene amanda yonsi. Mukamanya ukuti mayimbi yalatwalilila ukwiza, nupya yalatwalilila ukucita vivyokwene pa myaka iingi iikwiza. Yeova walanda ukuti uololoke witu—kulikuti ivintu ivisuma vino tukacita—vingaya wa mayimbi kwene yaayo. Ndi cakuti mwatwalila ukuya acumi kuli Leza, atalatala amutazyele! (Welengini Masamu 55:22.) Uzye amalayo yaa yakamulenga ukutaila sana Yeova na masunde yakwe?

‘MWALUKUYA PA NKOLEELO’

9, 10. (a) U mulandu ci uno Aina Klistu yakalondela sana ukulunduluka? (b) U mu nzila ci muno ukwelenganya sana pali vyakwe Leza kukaletela uluzango?

9 Icintu cakwe ciili icikalondekwa pakuti utailo winu wakoma, aeci cino Baibo ikati: “Lyene katutale tuye pa nkolelo.” (Ayebulai 6:1) Aina Klistu yonsi yalinzile ukulondesya ukuya inkoleelo. Ukulunduluka nanti ukuya inkoleelo kutatala wakwe vino cikatutalila ukucita ivintu ivimalilike. Nakupya, Aina Klistu lino yakukula nu kutwalilila ukuombela Yeova, yakaya sana nu luzango. U mulandu ci?

10 Ukukula umu utailo kulikuti ukuya Umwina Klistu uwatemwa sana vyakwe Leza. Umuntu wa musango uwo, akalola ivintu wakwe vino Yeova akavilola. (Yoane 4:23) Paulo walemvile ati: ‘Yano akaikala ndi vino untunze wao ukayanena ukwikala yene yakaomba vino mili yao ikalonda. Lelo yano akaikala ndi vino umupasi wamuzilo ukayanena kwikala yene milimo yao ili wakwe vino umupasi uwamuzilo ukalonda.’ (Loma 8:5) Kwelenganyizya ivintu mu untunze kusileta insansa zya cumi, pano kukalenga umuntu ukwelenganya sile pa mwineco, asimanya ivyampomvu ivilacitika, nupya wene akaelenganya sile pa vikwatwa. Lelo ukwelenganya pali vino Yeova wino ali “Leza wa nsansa” akalola ivintu, u kukaleta insansa zya cumi. (1 Timoti 1:11, NW) Umuntu aakaika mano pali vyakwe Leza akalondesya ukuzanzya Yeova napya akaya ni nsansa na lino ivintu ivitala. U mulandu ci? Amezyo yakaavwa umuntu ukusinila Satana ukuti u waufi alino nu kukoma mu utailo, na cii cikazanzya Tata witu wa mwiyulu.—Mapinda 27:11; welengini Yakobo 1:2, 3.

11, 12. (a) Uzye Paulo walanzile ukuti cacindama uli ukuti Umwina Klistu ‘asambiliziwa ningo ukupaalula ivisuma ni viipe,’ alino uzye i vyani vyaya umu kusambiliziwa kuuko? (b) Uzye umwili pakuti ukome ningo, ufwile ukusambiliziwa uli?

11 Ukulunduluka sana muli vyakwe Leza kukalondekwa ukuyelezya. Elenganyini apilembelo lii: “Vyakulya vikome i vya antu aikolo, yano asambiliziwa ningo kupalula visuma ni viipe.” (Ayebulai 5:14) Lino Paulo walanzile pa ‘kusambiliziwa,’ waomvizye izwi lya ciGliki lino aingi yaomvyanga apa nsita iiya pa kulanda pa kukomya umwili, pano insita zimwi izwi kwene lii yangalisenula nu kuti ‘kusambiliziwa wakwe wino akaikomya umwili.’ Lyene elenganyini pali vino vyaya umu kusambiliziwa kuuko.

Umwili wa muntu aakaikomya ukasambiliziwa ningo

12 Lino twavilwe, umwili witu utaali usambiliziwe. Wakwe vino kamwana kakaya, kene kasimanya na vino maulu na makasa yakako yakucita. Fwandi, kene kakasumba sile amakasa ukwaula kumanya vino kakucita, limwi-limwi kakayuma na pa manso, ikaponga ni vyakacitikila. Lelo lino katandika ukukula, umwili ukasambiliziwa. Nga kaakulako, kakatandika ukusela, nga alino katandika ukupita, ikasuka katandika nu kusimula. * Nga lyene wino akakomya umwili wakwe, wene cikaya uli? Ndi mwalola umwi kuno akutoloka nu kuivwinta umwiyulu ningo-ningo, i cumicumi mungati sile wasambilizya umwili wakwe, waya sile ngati a masyini. Ukucenjela kuno umuntu wiyo wacenjela asi kuti kwizile sile ukwaula nu kuombesya—lelo umuntu wiyo akasumba insita ikulu sana ala akusambilila nu kuyelezya. Baibo ikati ukukomya umwili ukwa musango uwo, “kukaazwilizya panono.” Fwandi ukukomya amaka itu akwiluka kwene kwacindama ukuluta!—1 Timoti 4:8.

13. Uzye tungacita uli pakuti twasambilizya mano itu akumanya ningo ivintu?

13 Umwibuku lii twati-tusambilila ivintu ivingi ivingamwavwa ukuisambilizya ningo mweineco pakuti mwatwalilila ukuya acumi kuli Yeova nu kuya cuza wakwe. Cila-wanda lino mukulonda ukupingulapo ukucita cimwi, mwapepa sana kuli Leza nu kwelenganya pa masunde ni visinte vya muli Baibo. Lyonsi lino mukulonda ukupingulapo ukucita icili consi, mwayuzya mweineco muti: ‘Uzye i visinte ci ivya muli Baibo ivikalanda api lyasi lii? Ningacita uli pakuti naomba ukulingana ni visinte vivyo? I vyani vino mfwile ukucita ivingazanzya Tata wa mwiyulu?’ (Welengini Mapinda 3:5, 6; Yakobo 1:5.) Vyonsi vino mwapingulapo ningo ukucita, ala mukusambilizya mano inu akumanya ningo ivintu. Ukuisambilizya kuuko kulamwavwa ukuya sana cuza wakwe Leza nu kutwalilila ukuya vivyo kwene.

14. I vyani vino tulinzile ukulondesya ukukwata pakuti twakula umu utailo, lelo i cani cino tulinzile ukucenjelako?

14 Nanti cakuti umuntu angalunduluka nu kukula, ukukula muli ukapepa kwene kusisila. Umuntu pa kukula, akalondekwa ivyakulya. Fwandi ali cino Paulo walandiile ati: “Vyakulya vikome ivya antu aikolo.” Kulikuti icikalondekwa pa kuti mwakula umu utailo, u kulya ivyakulya vikome. Ndi mukucita ukulingana na vino mukusambilila, ala mu kucita icamano, nupya Baibo ikati: “Amano cili cintu cikulu.” Acino fwandi, tulinzile ukulondesya ukumanya icumi cino Tata witu akatupeela. (Mapinda 4:5-7; 1 Petulo 2:2) Nomba, ukumanya ivingi sana nu kukwata mano aakafuma kuli Leza, kusitupeela insambu zya kuya ni cilumba. Tufwile ukuiceeceta lyonsi, pano nga tutacisile vivyo, akacilumba nanti akantu akalikonsi akipe kangatandika ukwiza umu mwenzo witu. Paulo walemvile ati: “Muyezye mweisikulu pakuti muilole ndi mu cumi mukwikala mu utailo.”—2 Kolinto 13:5.

15. Uzye pakuti twakula muli ucuza witu na Leza, u mulandu ci uno cacindamila ukuya nu kutemwa?

15 Limwi umuntu angaya nu umi usuma nu kuya na maka; nomba cisipiliula ukuti ala wata ukulya nu kusakamala umi. Uzye i vyani vino tukalondekwa pakuti twatwalilila ukulunduluka muli ukapepa? Icintu cicindamisye sana cino tukalondeka, u kutemwa. Tulinzile ukutwalilila ukutemwa sana Yeova na ya kapepa yanji. Ndi tusi nu kutemwa, ale vyonsi vino twamanya ni milimo itu yonsi, i vya silesile—ale pasi na vino twaomba. (1 Kolinto 13:1-3) Lelo ndi tuli nu kutemwa, tulatwalilila ukukula muli ucuza witu na Leza.

MWAELENGANYAPO SANA PALI VINO YEOVA WATULAYA

16. Uzye Satana akalondesya ukuti antu yaelenganya uli, alino uzye Yeova watupeela cani icakutucingilila?

16 Lekini tulande na pa cintu nacuze icikalondekwa pakuti twakula. Nga mukulonda ukuti mwakula muli ukapepa winu, mufwile ukucingilila melenganyo inu. Satana wino a kateeka wa nsi ii akalondesya ukulenga antu ukutandika ukuitwisika, nu kulola ngati yene ivintu vitalatala viyazipilepo. (Efeso 2:2) Ukwelenganya vivyo kwaipa wakwe vino ukulya iviole kwaipa. Lelo usuma u wakuti Yeova watupeela icintu icisuma sana icakutucingilila—ni cintu cico, uupalilo.

17. Uzye Izwi Lyakwe Leza likalangilila uli vino upalilo wacindama?

17 Baibo yatantika ivintu vya kutucingilila ni vyanzo vino tufwile ukuipangasya pa kulwisya Satana na antu ya mu nsi. Icintu conga icalumbulwa i cimpompo, cino Baibo ikati “upalilo witu uwa kutuulwa nao ulinzile kukolana wa cimpompo.” (1 Tesalonika 5:8) Asilika aaliko mpiti yano Baibo yalandapo yamanyanga ukuti ndi atazwite icimpompo, ala yalamukoma zuwa umu ulwi. Ivimpompo vino yazwalanga, ilingi vyapangwanga ni cela alino na vimwi vitontekane nanti impapa vino yalematikanga umukasi pakuti umusilika ndi wacizwala, ala amacingilila umutwe. Viivi kwene vino icimpompo cikacingilila umutwe, avino upalilo ungacingilila amelenganyo inu.

18, 19. Uzye Yesu wali nu utailo wa musango ci, nupya tungamukolanya uli?

18 Yesu aliwe wali sana nu upalilo, nupya ali wino tungakolanya. Iusyini vino wazizimizye lino yamucuzyanga apa wanda wa kusyalikizyako ukuya pano nsi. Cuza wakwe umwi wamukoofile pa mulandu nu kutemwa impiya. Muze nawe wamukaanyile. Nga yauze nayo yutwike nu kumusya wenga. Nupya antu aingi yamukaanyile nu kunena asilika a ciLoma ukuti yamupampamile pa cimuti. Pasi umuntu angakana icisinka cakuti Yesu aliwe wacuzile sana ukuluta, nupya kusi na muze aalaculapo viivi. Uzye i cani camwazwizye ukuzizimizya? Pa Ayebulai 12:2 pakati: “Wene atelenginye cimwi pa kuzewana kwa mfwa ya pa [“mulando,” NW], pamulandu wa luzango luno lwali nkolelo. Ndakai atenzi kwi kasa lilunji lya cilimba cakwe Leza.’ Yesu atililanga “luzango luno lwali inkoleelo.”

19 Uzye u luzango ci ulwali inkoleelo yakwe Yesu? Wamanyile ukuti ndi wazizimizya, alazwilizya ukucindika izina lyakwe Yeova ilya muzilo. Wali nu kusinila ningo sana ukuti Satana u waufi. I cumicumi ukucita vivyo kwazanzyanga sana Yesu! Nakupya, wamanyile ukuti Yeova wali nu kulambula umulimo wakwe—kulikuti uku nkoleelo wali nu kwizaswilila kuli Isi nu kuyaipakizya ukuya nawe lyonsi. Yesu wiusyanga sana ivintu vii nalino waculanga wakwe cimwi. Nafwe avino tufwile ukucita. Nafwe kwene kwaya uluzango ulwaya inkoleelo itu. Yeova watupeela isyuko lyakwazwilizya ukucindika izina lyakwe. Ndi tukusoolola Yeova ukuya ali Kateeka witu mukulu, ala tukusinila Satana ukuti u waufi, nupya tulatwalilila umu kutemwa kwakwe Tata witu asi mulandu ni ntazi nanti mezyo aalatwizila.

20. I vyani vilamwazwa ukukanatwisika ngi cakuti ivintu vilazipa uku nkoleelo?

20 Yeova akalondesya ukulambula aomvi yakwe acumi. (Ezaya 30:18; welengini Malaki 3:10.) Akauvwa ningo ukupeela aomvi yakwe ivintu vino yakalondesya. (Masamu 37:4) Fwandi twalililini ukwelenganya sana pa vintu visuma ivilacitika uku nkoleelo. Kusi kwezya ukutwisika pa mulandu na melenganyo aipe aaya umu nsi yakwe Satana. Ndi mwalola ukuti amano ya muno nsi yatandika ukwingila umu melenganyo inu nu mwenzo winu, mwapepa sana kuli Yeova pakuti amupeela “umutende uno kusi umuntu nanti wenga angaumanyikisya.” Umutende uwo wakwe Leza uulacingilila umwenzo winu na melenganyo inu.—Filipi 4:6, 7.

21, 22. (a) I vintu ci ivisuma sana vino antu ‘amwiumba likulu cuze’ yalapeelwa? (b) I cintu ci cisuma icilacitika uku nkoleelo cino mukalondesya ukwizalola, nupya i vyani vino mukulondesya ukucita?

21 Ivintu visuma ivilacitika uku nkoleelo ali vino mufwile ukwelenganyapo sana! Ndi cakuti mwaaya ‘umwiumba likulu cuze’ kulikuti ‘antu yano yalaposya mu macuzi akulu cuze,’ mwaelenganya lyonsi pali vino mulaya nu umi usuma cuze. (Umbwilo 7:9, 14) Apa nsita iiya lino Satana ni viwa vyakwe yalafumiziwapo, mulaya ni nsansa wakwe cimwi zino ndakai tutanga tulondolole. Pano kwene, uzye kwaya umuntu uwatala wikalapo pano nsi ukwaula Satana ni vicitwa vyakwe? Apa nsita ino kutalaya ukucuziwa ni vicitwa vyakwe Ciwa, kulaya uluzango cuze lino tulaazifya insi pakuti ikaye paladaise ala tukutungululwa na Yesu na ya 144,000 aalateeka nawe ukwiyulu! Tukalondesya ukwizalola vino cilaya lino kutalaya ukulwala, nu kukota, na vino kulaya ukuzengela atemwikwa itu aalatuutuluka, nga nu kwizaya nu umi usuma uno Yeova walondanga ukuti twaikala! Lino tulaalunduluka kuti tukaye amalilike, ivintu vilasuka vikacitike vino tukaloleela ivyalembwa pali Loma 8:21—ivyakuti tulaya nu untungwa ku “lulumbi lwa ana yakwe Leza.”

22 Yeova akaalonda ukuti mukaye nu untungwa sana ukucila na vino mungelenganya. Pa kwizaya nu untungwa uuwo, mufwile ukuya ni cuvwila. Uzye vwilini citanga ciye i camano ukuvwila Yeova cila-wanda? Fwandi mwalemasya sana ukukula mu utailo winu wamuzilo, pakuti mwatwalilila ukwikala umu kutemwa kwakwe Leza amanda pe!

^ par. 12 Asambilila vyakwe sayansi yakati swe yantu twaya na mano ya kuvyalwa nayo, aakalenga ukuti umwili witu waimanya uwineco na vino makasa na makulu vikacita. Wakwe vino umuntu angatoota na makasa ala kuu watazyata. Nakulu umwi walwile icakuti amano yaa akuvyalwa nayo yatiile ukuomba, na cii calenzile ukuti afilwa ukwimilila, ukupita, nanti sile ukwikala umololoke.